No Urut : ………….
PETUNJUK UMUM :
1. Berdoa terlebih dahulu sebelum mengerjakan soal!
2. Tulis nama dan no urut di sudut kanan atas!
3. Kerjakan soal yang mudah terlebih dahulu!
4. Periksa pekerjaanmu sebelun diserahkan kepada bapak/ibu gurumu!
PETUNJUK KHUSUS
I. Wenehana tanda ping (X) ing aksara a, b, c utawa d ing sangarepe pratelan kang bener!
Omah Sehat
Supaya urip tansah sehat, samubarang sing ana jero omah kudu resik. Pekarangane omah gilar-
gilar ora ono regedan, tansah disaponi saben dina. Ciri-cirine omah kang sehat, ora kudu nganggo
perabotan kang larang egane. Omah sehat iku omah kang bisa dileboni hawa kang seger, yaiku
mlebu liwat lawing utawa jendhela utawa bolongan angin ( ventilasi). Soroting srengenge uga bias
mlebu omah. Ono sumure utawa PAM minangka sumber banyu sing resik kanggo kebutuhan saben
dina. Sakupenge pekarangan omah garing ora ngecembeng banyu sing marakake dienggo omah
lemut. Uga ana jedhinge kang resik.
Omah sehat ora perlu digawe saka bahan abngunan kang larang regane. Bahan kang sederhana
lan murah bae uga bisa digawe omah kang sehat. Kejaba iku sing paling penting yaiku omah kudu
tansah dirumat.
1. Apa gunane ventilasi?
a. Kanggo dalan angin supoyo mlebu banter
b. Kanggo dalan mlebu bledug
c. Kanggo dalan mlebu lemut
d. Kanggo dalan angin lan soroting srengenge
2. Pirang dina sepisan pekarangan kudu disapu?
a. Sedino sepisan
b. rong dina pisan
c. telung dina pisan
d. sabendina
3. Kepriye hawane omah kang sehat iku?
a. adem
b. seger
c. panas
d. anyes
4. Geneya jedhing ing ngomah kudu diresiki?
a. Supaya resik
b. Supaya ora dienggo omah lemut.
c. Supaya ora ngecembeng
d. Supaya katon seger
5. Pikiran pokok paragraph 1 yaiku ….
a. Ciri-ciri omah sehat
b. Omah sehat kudu dirumat
c. Omah sehat digawe seko barang kang larang regane
d. Omah resik ndadekake urip sehat.
6. Sore iki angin semribit.. Dasanama angin yaiku ….
a. sunu
b. giri
c.wukir
d. bayu
7. Ayo, kerja bakti ngresiki plataran Masjid! Tembung ngresiki kosok baline….
a. nyaponi
b. ngrawat
c. ngrusak
d. ngregedi
8. Bocah-bocah sregep gladhi kesenian. Tembung gladhi tegese….
a. latihan
b. lomba
c. tandhing
d. gawe
9. Banthongan gedhe sirahe, abang rupane, untune loro landhep lan ngemu wisa.
Tembung wisa tegese ….
a. upas
b. banyu
c. getih
d. geni
10. Pak Marto … pasar Surakarta tuku wedhus.
Tembung ngoko alus kang trep kanggo nggenepi ukara ing dhuwur yaiku ….
a. menyang
b. kesah
c. lungo
d. mangkat
11. Simbah rikmanipun sampun ….
a. putih
b. pethak
c. ireng
d. cemeng
12. 1). Ibu tindak peken mundhut pisang.
2). Siti Tuku gula jawa.
3). Pak Lurah nembe sare.
4). Simbah tindak peken nitih dhokar.
Ukara ing dhuwur kang kalebu krama lugu yaiku ….
a. 1
b. 2
c. 3
d. 4
13. Ibu menyang pasar tuku gedhang.
Ukara ing dhuwur yen digawe krama inggil ….
a. Ibu tindak pasar mundhut pisang.
b. Ibu menyang peken mundhut pisang.
c. Ibu tindak peken mundhut pisang.
d. Ibu tindak peken mundhut gedang.
14. Ukara ing ngisor iki kang kalebu krama inggil yaiku …
a. Yuswanipun simbah uwis 70 taun
b. Yuswanipun simbah sampun 70 taun.
c. Umuripun simbah sampun 70 taun
d. umuripun simbah uwis 70 taun
15. Aksara jawa kang nganggo pasangan “ca” kang bener yaiku ….
a. [ko[nCo[foln¿
b. prw/g
c. mc[korn¿
d. mev=swh
16. lwnPenJjh
Ukara jawa ing dhuwur wacane ….
a. Lanang dewe
b. Crah agawe bubrah
c. Lawan musuh
d. Lawan penjajah
17. rukunK[roknC
Ukara jawa ing dhuwur wacane ….
a. Rukuna karo kanca
b. Rukun karo kanca
c. Rukun lan kanca
d. Rukun karo kancane
18. s/fimev=swh
Ukara jawa ing dhuwur wacane ….
a. Mardi menyang sawah
b. marni menyang sawah
c. sardi menyang sawah
d. Sardi lungo menyang sawah
19. Pangkur
Mingkar-mingkuring ukara
Akarana karenan mardi siwi
Sinawung resmining kidung
Sinuba sinukarta
Mrih kretarta pakartining ilmu luhung
Kang tumrap ing tanah Jawa
Agama ageming aji
Guru gatra tembang pangkur ana …
a. 6
b. 7
c. 8
d. 9
20. Sinawung resmining kidung. Kidung tegese ….
a. anak
b. ilmu
c. tembang
d. agama
21. Akarana karenan mardi siwi nduweni teges ….
a. nggulawentah anak
b. ilmu luhur
c. agama dadi aji diri
d. mbolak-mbalike tembung
d. Bawang Putih nglakoni urip kanti tabah senajan ibu tirine ora adil
Pandhawa
Pandhawa iku cacahe ana lima, mula terus kaprah diarani Pandhawa Lima. Puntadewa
pambarepe Pandhawa. Watake ambeg darma lan nrima. Raden Werkudara nomer loro. Arjuna
panengahing Pandhawa. Nakula lan Sadewa kembar wuragile Pandhawa.
31. Urutaning Pandhawa saka sing tuwa yaiku ….
a. Nakula, Sadewa, Arjuna, Puntadewa, Werkudara
b. Puntadewa, Werkudara, Arjuna, Nakula, Sadewa
c. Puntadewa, Arjuna, werkudara, Nakula, Sadewa
d. Arjuna, Puntadewa, Werkudara, Sadewa, Nakula
32. Arane tokoh Pandhawa ing ngisor yaiku ….
a. Nakula
b. Puntadewa
c. Werkudara
d. Arjuna
33. Ukara pakon ing ngisor iki kang bener yaiku ….
a. layang iki aturno marang bapakmu!
b. Sinta didhawuhi ibu tumbas sarem.
c. Arep mangkat saiki opo mengko?
d. Sarna menyang sawah.
34. Sarna menyang sawah. Yen disalin nganggo aksara jawa dadi ….
a. s/nmev=swh
b. snmev=swh
c. f/nmev=swh
d. s/fimev=swh
35. Keluarga pancawarga. Yen disalin nganggo aksara jawa dadi ….
a. keluw/gpnCwg
b.keluw/gpnCw/g
c.keluw/gpcw/g
d.keluw/gpcwg
II. Isenana ceceg-ceceg ing ngisor iki kanthi wangsulan kang bener!
36. Dadi wong tuwo kudu dawa ususe. Dawa ususe tegese ….
37. Pak Marno lagi … tanduran ing sawah nganggo pupuk kandhang.
Tembung kang mathuk kanggo ngganepi ukara ing dhuwur yaiku …
38. pºsjv=ki=kºmBil¿
Aksara jawa ing dhuwur diwaca ….
39. kukupnCnk
Aksara jawa ing dhuwur diwaca ….
40. Bapak pocung dudu watu dudu gunung
Sangkane ing sabrang.
Sangkane ing sabrang ngemu teges ....
41. Bapak sampun dhahar, kula ugi sampun ….
42. Kampung Manunggal iku salah sawijining kampung kang wargane kadadean saka daerah kang
beda-beda asale. Agama lan budhayane uga beda. Ing kampung Manunggal, Hasan kekancan
karo bocah-bocah salingkungane.
Latar tempat seko paragraph ing dhuwur yaiku ….
43. Yen padha rukun, bangsa semut bakal santosa. Tembung rukun kosok balene ….
44. Tumbas. Yen diganti nganggo aksara jawa dadi ….
45. Prenjak. Yen disalin nganggo aksara jawa dadi ….
Ing pinggir alas ana keluarga kang urip prihatin, yaiku Mbok Rondo lan anak lanang kang
aran Malin Kundang. Mbok Rondo lan anake urip susah amarga bapake Malin wis ora ono. Mbok
rondo lan Malin Kundang saben dina golek kayu ing pinggir alas. Kayu mau banjur digowo neng
pasar diijolke beras.
Sawijining dina Malin rumangsa mesakake simboke kang sansaya tuwa nanging uripe tansah
susah. Malin banjur matur marang simboke yen arep lungo menyang kutho golek pagaweyan. Malin
kepengin iso nyenengke simbok.
“ Mbok, aku arep golek rejeki ono kutho. Aku kepengen golek duit kareben uripe awak dhewe ora
susah terus.” Malin matur marang simboke.
“ Malin, simbok mung duwe kowe. Simbok mengko mung dhewe neng ngomah, le.” Simbok omong
marang Malin kanthi trenyuh atine.
“ Mbok, Malin ora bakal nglaleke simbok. Menawa Malin wis kasil, mesti bali Mbok.”
“ Yo wis yen kuwi wis dadi kekarepanmu, simbok ora iso menging. Ngati-ati yo le?” pesene simbok
karo luhe dleweran.
Esuke Malin mangkat menyang kutha golek pagawean. Sawise mataun-taun Malin kasil dadi
wong sugih lan duweni kapal dagang. Malin duwe sesandingan putri saudagar kang brewu. Malin
lan anak buahe arep dagang ing papan kelairane. Mbok Rondo mireng kabar menawa Malin wis
dadi wong sugih lan arep mulih neng ndesane. Simbok bungah, ngantu-antu kapan anake arep
mulih.
Esuke Kapal Malin wis katon. Kapal gedhe tur megah. Tekan pelabuhan Malin ora ngakoni yen
Mbok Rondho kui simbokke Malin. Malin ngucap yen simboke wis sedo. Simbok ndeprok ngruket
sikile Malin, nanging malah ditendang. Simbok atine keronto-ronto. Simbok nyuwun marang Gusti
Alloh keadilan lan pepeling marang anake kang durhaka. Dumadakan langit peteng, angin gede
teko. Malin lan anak buahe keweden banjur bali menyang kutho. Ing tengah segoro kapale Malin
njempalik banjur dadi watu.
KRITERIA PENILAIAN
NILAI AKHIR = I + II
2
I. PILIHAN GANDA
1.D 11. B 21. A 31. B
2.D 12. C 22. C 32. D
3.B 13. C 23. C 33. A
4.B 14. B 24. D 34. A
5.D 15. A 25. C 35. B
6.D 16. D 26. B
7.D 17. B 27. A
8.A 18. C 28. C
9.A 19. B 29. C
10.B 20. C 30. D
II. ESSAY
36. sabar
37. ngrabuk
38. Prasaja nyangking krambil
39. kuku pancanaka
40. asale saka tanah sebrang
41. nedha
42. Kampung Manunggal
43. congkrah
44. tumBs¿
45.tumBs¿
III. URAIAN
46. Tulisen layang kanggo ibumu!
Jupukno buku ana ndhuwur lemari!
Mangkato saiki mumpung urung udan!
47. Ulo marani gebug
48. Pocung, mijil, megatruh, sinom, dhandhanggula, kinanthi, asmaradana, pangkur
49. 2431
50. mBhm/fitinFkJk/t