PENGENALAN

Linguistik menurut kamus dewan bahasa bermaksud

Linguistik itu suatu ilmu pengakajian terhadap bahasa yang dilakukan secara saintifik
(J. Lyons, 1968:1). Linguistik melibatkan bahasa dan penutur. Alat pertutean penutur seperti
lidah, lelangit keras, lelangit lembut, dan gusi adalah penting bagi seseorang pengkaji untuk
mengkaji pertuturan sesuatu bahasa dan dialek. Sebagai contoh perbezaan dialek setiap negeri
juga mempengaruhi perbezaan cara sebutan. Hal ini secara tidak langsung, mempengaruhi
kedudukan alat artikulator dan alat artikulasi misalnya perbezaan kedudukan lidah dalam
sesuatu perkataan. Selain itu, setiap penutur juga berbeza cara sebutan sesuatu perkataan
mengikut keselesaan masing-masing.
TEKS BERDASARKAN BUKU

Semua yang kita miliki hari ini bukan hak kita. Fahami hakikat ini dalam usaha
menjaga hati. Ramai yang mengakui hidup bertuhankan Allah, mengaku bahawa segala
perkara di dalam dunia ini adalah milik Allah, namun tanpa sedar membantah. Tanpa sedar,
ada ego yang bercambah . Ya. Ramai yang tidak sedar bahawa kebanyakan tekanan yang
menimpa berpunca daripada cetusan rasa ego.

“Bagaimana nak suruh orang bayar hutang kita? Sudah banyak kali minta, masih tak
mahu bayar juga. Nak ikhlaskan hati bukan semudah ABC!”

Nah. Ini saya bawakan satu contoh mudah yang biasa. Dilema orang yang memberi hutang
tetapi tidak dapat kembali apa yang pernah dipinjamkannya. Kekecewaan orang yang
meletakkan rasa percaya, tetapi dikhianati pula. Aduhai, berdepan dengan orang yang
mungkir janji memang menyakitkan hati. Boleh bergegar jantung kita menahan sabar dengan
kerenahnya.

Namun andai kita menyedari bahawa setiap yang ada di tangan kita adalah hak Allah,
maka kita lebih bersedia untuk melepaskannya. Mungkin terdetik sedikit luka dan rasa
kecewa, namun rasa-rasa seperti itu tidak akan bertahan lama. Sungguh. Orang yang faham
bahawa semua perkara adalah milik Allah lebih mudah memujuk hati untuk redha.

Hakikatnya dalam menelusuri apa sahaja rezeki Allah, jangan pernah lupa bahawa
kesemua itu adalah amanah. Kita hanya perantaraannya sahaja. Duit lima ratus ringgit yang
ada di dalam poket kita, mungkin bukan hak kita kerana terpaksa diserahkan untuk membayar
saman. Mungkin terpaksa diserahkan kepada fomen yang membaiki sedikit kerosakan kereta
kita kerana kemalangan. Bahkan, sekalipun ada sejuta ringgit dalam akaun bank kita,
mungkin tidak sempat langsung kita guna lantaran kematian yang terlebih dahulu tiba.
Akhirnya menjadi hak waris.

Begitulah. Setiap rezeki yang diberi bersifat sementara dan bukan hak total kita.
Terpulanglah pada percaturan Allah sama ada nak beri atau ambil semula sesuatu rezeki yang
telah diberikannya kepada kita. Ada rezeki yang Allah tarik balik dengan cara dicuri orang.
Ada yang Allah ambil balik dengan asbab hilang. Ada yang Allah tarik semula dengan asbab
hutang. (Bonda Nor, 89:90)
PENULISAN TEKS MENGIKUT GAYA PENUTUR

[səmuwə] [yaŋ] [kitə] [miliki] [hari] [ini] [bukan] [haʔ] [kitə]. [Pahami] [hakikat] [ini]
[dalam] [usəhə] [mənjagə] [hati]. [Ramai] [yaŋ] [məŋakuwi] [idop] [bərtuhankan] [Allah],
[məŋaku] [bahawə] [səgalə] [pəkarə] [di] [dalam] [duniya] [ini] [adəlah] [milek] [Allah],
[namun] [tanpə] [sədar] [məmbantah]. [Tanpə] [sədar], [adə] [igo] [yaŋ] [bəcambah] . [Yə].
[Ramai] [yaŋ] [tidak] [sədar] [bahawə] [kəbaɲaʔkan] [təkanan] [yaŋ] [mənimpə] [bərpuncə]
[daripadə] [cətusan] [rasə] [igo].

“[Bagaimanə] [naʔ] [suroh] [oraŋ] [bayar] [hutaŋ] [kitə]? [Sudah] [banyaʔ] [kali]
[minta], [maseh] [taʔ] [mahu] [bayar] [jugaʔ]. [Naʔ] [ikhlaskan] [hati] [bukan] [səmudah] [A]
[B][C]!”

[Nah]. [Ini] [sayə] [bawəkan] [satu] [contoh] [mudah] [yaŋ] [biasə]. [Dilema] [oraŋ] [yaŋ]
[məmbəri] [hutaŋ] [tətapi] [tidaʔ] [dapat] [kəmbali] [apə] [yaŋ] [pərnah] [dipinjamkanɲə].
[Kəkəcewaan] [oraŋ] [yaŋ] [mələtakkan] [rasə] [pərcayə], [tətapi] [dikhi yanati] [pulaʔ].
[Aduhai], [bərdəpan] [dəŋan] [oraŋ] [yaŋ] [muŋkir] [janji] [memaŋ] [məɲakit ʔkan] [hati].
[Boleh] [bərgəgar] [jantuŋ] [kitə] [mənahan] [sabar] [dəŋan] [kərenahɲcə].

[Namun] [andai] [kitə] [məɲədari] [bahawə] [sətiap] [yaŋ] [adə] [di] [taŋan] [kitə]
[adelah] [haʔ] [Allah], [makə] [kitə] [ləbih] [bərsədiyə] [untuk] [mələpaskanʔɲə]. [Muŋkin]
[tərdətiʔ] [sədikit] [lukə] [dan] [rasə] [kəcewə], [namun] [rasə-rasə] [səperti] [itu] [tidaʔ]
[akan] [bərtahan] [lamə]. [Suŋgoh]. [Oraŋ] [yaŋ] [faham] [bahawə] [səmuə] [pərkarə]
[adəlah] [miliʔ] [Allah] [ləbih] [mudah] [məmujuʔ] [hati] [untuʔ] [redha].

[Hakikatʔɲə] [dalam] [mənəlusuri] [apə] [sahajə] [rəzəki] [Allah], [jaŋan] [pərnah]

[lupə] [bahawə] [kəsəmuə] [itu] [adəlah] [amanah]. [Kitə] [hanya] [perantaraanɲə] [sahajə].
[Duwit] [limə] [ratus] [riŋgit] [yaŋ] [adə] [di] [dalam] [poket] [kitə], [muŋkin] [bukan] [haʔ]
[kitə] [kəranə] [tərpaksə] [disərahkan] [untuʔ] [məmbayar] [saman]. [Muŋkin] [tərpaʔsa]
[disərahkan] [kəpadə] [pomen] [yaŋ] [məmbaiki] [sədikit] [kərosakan] [kəretə] [kitə] [kəranə]
[kəmalaŋan]. [Bahkan], [sekalipun] [adə] [səjuta] [riŋgit] [dalam] [akaun] [bank] [kitə],
[muŋkin] [tidaʔ] [səmpat] [langsoŋ] [kitə] [gunə] [lantaran] [kəmati yan] [yaŋ] [tərləbeh]
[dahulu] [tibə]. [Akhirɲə] [mənjadi] [haʔ] [waris].
 [Bəgitulah]. [Sətiyap] [rəzəki] [yaŋ] [dibəri] [bərsifat] [səməntarə] [dan] [bukan] [haʔ]
[totəl] [kitə]. [Tərpulaŋlah] [padə] [pərcaturan] [Allah] [samə] [adə] [naʔ] [bəri] [atau]
[ambil] [səmula] [səsuwatu] [rəzəki] [yaŋ] [təlah] [dibərikanɲə] [kəpadə] [kitə]. [Adə] [rəzəki]
[yaŋ] [Allah] [tareʔ] [baleʔ] [dəŋan] [carə] [dicuri] [oraŋ]. [Adə] [yaŋ] [Allah] [ambil] [baleʔ]
[dəŋan] [asbab] [hilaŋ]. [Adə] [yaŋ] [Allah] [tareʔ] [səmulə] [dəŋan] [asbab] [hutaŋ]. (Bonda
Nor, 89:90)
VOKAL DEPAN LUAS (a)

Gambar rajah keadaan bibir semasa penghasilan vokal [a]

CARA PENGHASILAN VOKAL

-Kedudukan depan lidah rendah ke bawah

-Lelangit lembut dinaikkan

-Pita suara bergetar

-Keadaan bibir hampar

CONTOH PERKATAAN BERDASARKAN TEKS

PERKATAAN

[yaŋ] [meŋakuwi] [ramai] [menjaga]

[hari] [bertuhankan] [hati] [səgalə]
[pahami] [Allah] [dalam] [bahawə]
[hakikat] [Akhirɲə] [mənjadi] [haʔ]
[waris]. [padə] [Tərpulaŋlah] [pərcaturan]
[tareʔ] [baleʔ] [tərpaksə] [disərahkan]
VOKAL
VOKAL

Gambar rajah keadaan bibir semasa penghasilan vokal [i]

VOKAL
VOKAL
VOKAL
KONSONAN