1. Tujuan Percobaan
KELOMPOK 14
77
b. Pintu sorong.
c. Meteran taraf.
d. Mistar ukur.
e. Stopwatch.
KELOMPOK 14
78
3. Prosedur Percobaan
KELOMPOK 14
79
KELOMPOK 14
80
KELOMPOK 14
81
KELOMPOK 14
82
stopwatch.
berubah dan mencatat kembali nilai Yg, Yo, Ya, Xa, dan Xb serta
KELOMPOK 14
83
Yo Yg Ya Yb Xa Xb t Trata-rata
No
(m) (m) (m) (m) (m) (m) (s) (s)
0,015
1 0,1111 0,0175 0,0192 0,85 0,890 9,26
8
0,016 16,3
2 0,1365 0,0145 0,0175 0,70 0,912 7,8233
9 9
0,015 23,4
3 0,1372 0,0139 0,0215 0,74 0,895
9 7
Tabel 11. Data hasil pengukuran waktu pada percobaan debit berubah
Keterangan :
KELOMPOK 14
84
Percobaan 1
Percobaan 2
Percobaan 3
Gambar 52. Profil aliran melalui pintu sorong pada debit tetap.
KELOMPOK 14
85
Percobaan 1
Percobaan 2
Percobaan 3
Gambar 53. Profil aliran melalui pintu sorong pada debit berubah..
KELOMPOK 14
86
5. Perhitungan
V 10000 cm 3
Q = = = 0,01 m3/s
t 1s
0,01
Q = = 0,0013 m3/s
7,8233
b x Ya x √2 x g x Yo
QT =
√ Ya/Yb+1
0,075 x 0,0175 x √ 2 x 9,81 x 0,1111
QT1 = = 0,0014 m3/s
√ 0,0175/0,0192+1
Cv = Q/QT
KELOMPOK 14
87
Cc =Ya/Yg
Cc x Cv x Yg x b x √ 2 x g x Yo
Qa =
(√ Cc x YgYo )+1
1,1076 x 0,9286 x 0,0158 x 0,075 x √ 2 x 9,81 x 0,1111
Qa1 =
√ ( 1,1076 x 0,0158/0,1111) + 1
= 0,0017 m3/s
Fh = 0,5 x ρ x g ( Yo-Yg)2
KELOMPOK 14
88
¿)(1-0,0175/0,1111)]
= 767,4721
¿)(1 - 0,0145/0,1365)¿
= 1186,8296
¿)(1 - 0,0139/0,1372)]
= 1306,0901
i. A = b x Xa
KELOMPOK 14
89
j. V = Q/A
k. Fr = V /√ g x Ya
(Yb-Ya) 3
H =
4 x Ya x Yb
(0,0192-0,0175)3
H1 = = 0,0000
4 x 0,0175 x 0,0192
(0,0175-0,0145)3
H2 = = 0,0000
4 x 0,0145 x 0,0175
(0,0215-0,0139)3
H3 = = 0,0004
4 x 0,0139 x 0,0215
Q2
Yc =
√
3
g x b2
0,00 132
Yc1 = Yc2 = Yc3 =
√
3
9,81 x 0,0752
= 0,0313 m
n. Energi minimum
KELOMPOK 14
90
Emin = 3/2 x Yc
= 3/2 x 0,0313
= 0,0470 m
Yb
o. Percobaan
Ya
Yb 0,0192
1. = = 1,0971
Ya 0,0175
Yb 0,0175
2. = = 1,2069
Ya 0,0145
Yb 0,0215
3. = = 1,5468
Ya 0,0139
Yb
p. Teori
Ya
yb 1
= [ √(1+ ( 8 x Fr 2 ) ) -1 ]
ya 2
yb 1
1.
ya
=
2
[ √ (1+ ( 8 x 0,0492 ) ) -1]
2
= 0,0048
yb 1
2.
ya
=
2
[ √ (1+ ( 8 x 0,0658 ) ) -1]
2
= 0,0086
yb 1
3.
ya
=
2
[ √ (1+ ( 8 x 0,0634 ) ) -1 ]
2
= 0,0080
KELOMPOK 14
91
Yg
q.
Yo
Yg 0,0158
1. Yo = 0,1111 = 0,1422
Yg 0,0169
2. Yo = 0,1365 = 0,1238
Yg 0,0159
3. Yo = 0,1372 = 0,1159
Fg
r.
Fh
Fg 767,4721
1. = = 17,2281
Fh 44,5477
Fg 1186,8296
2. = = 16,9156
Fh 70,1619
Fg 1306,0901
3. = = 18,0973
Fh 72,1706
KELOMPOK 14
92
V 10000 cm 3
Q =t = = 0,01 m3/s
1s
0,01
Q1 = = 0,0013 m3/s
7,8233
0,01
Q2 = = 0,0012 m3/s
8,3000
0,01
Q3 = = 0,0013 m3/s
7,4933
Q1 + Q2 + Q3
Q rata-rata =
3
= 0,0013 m3/s
b x Ya x √2 x g x Yo
QT =
√ ( Ya/Yb ) +1
0,075 x 0,0136 x √ 2 x 9,81 x 0,1345
QT1 = = 0,0013 m3/s
√ ( 0,0136/ 0,0219) +1
Cv = Q/QT
KELOMPOK 14
93
Cc = Ya/Yg
Cc x Cv x Yg x b x √ 2 x g x Yo
Qa =
√ (Cc x Yg/Yo) + 1
0,8047 x 1,000 x 0,0169 x 0,075 x √2 x 9,81 x 0,1345
Qa1 =
√( 0,8047 x 0,0169/ 0,1345 ) + 1
= 0,0016 m3/s
Fh = 0,5 x ρ x g (Yo-Yg) 2
KELOMPOK 14
94
¿)(1- ( 0,0136/0,1345 )) ¿
= 1372,3007
= 1237,3566
= 1392,1174
i. A = b x Xa
j. V = Q/A
k. Fr = V /√ g x Ya
KELOMPOK 14
95
(Yb -Ya)3
H =
4 x Ya x Yb
(0,0219 - 0,0136) 3
H1 = = 0,0005
4 x 0,0136 x0,0219
( 0,0141 - 0,0132)3
H2 = = 0,0000
4 x 0,0132 x 0,0141
( 0,0136 - 0,0135)3
H3 = = 0,0000
4 x 0,0135 x 0,0136
Q2
Yc =
√
3
g x b2
0,00132
Yc1 =
√
3
9,81 x 0,0752
= 0,0313 m
0,00122
Yc2 =
√
3
9,81 x 0,0752
= 0,0297 m
0,00132
Yc3 =
√
3
9,81 x 0,0752
= 0,0313 m
n. Energi minimum
Emin = 3/2 x Yc
KELOMPOK 14
96
Yb
o. Percobaan
Ya
Yb 0,0219
1. = = 1,6103
Ya 0,0136
Yb 0,0141
2. = = 1,0682
Ya 0,0132
Yb 0,0136
3. = = 1,0074
Ya 0,0135
Yb
p. Teori
Ya
Yb 1
Ya
=
2
[ √(1+ ( 8 x Fr ) ) -1 ]
2
Yb 1
1. =
Ya 2
[ √(1+ ( 8 x 0,0616 ) ) -1]
2
= 0,0075
Yb 1
2.
Ya
=
2
[ √(1+ ( 8 x 0,0561 ) ) -1 ]
2
= 0,0063
Yb 1
3. =
Ya 2
[ √(1+ ( 8 x 0,0635 ) ) -1 ]
2
= 0,0080
Yg
q.
Yo
Yg 0,0169
1. Yo = 0,1345 = 0,1257
Yg 0,0169
2. Yo = 0,1337 = 0,1264
Yg 0,0169
3. Yo = 0,1468 = 0,1151
Fg
r.
Fh
KELOMPOK 14
97
Fg 1372,3007
1. = = 20,2300
Fh 67,8350
Fg 1237,3566
2. = = 18,4914
Fh 66,9152
Fg 1392,1174
3. = = 16,8197
Fh 82.7670
1.4000
1.2000 1.1076
0.6000
0.4000
0.2000
0.0000
0.1100 0.1150 0.1200 0.1250 0.1300 0.1350 0.1400 0.1450
Gambar 54. Grafik hubungan antara Yg/Yo dan Cc pada debit tetap.
KELOMPOK 14
98
0.7950
0.7850 0.78
0.7750
0.7650
0.7550
0.1140 0.1160 0.1180 0.1200 0.1220 0.1240 0.1260 0.1280 0.1300
Gambar 55. Grafik hubungan antara Yg/Yo dan Cc pada debit berubah.
KELOMPOK 14
99
1.0300
1.0000
1.0000
0.9800
0.9286
0.9300
0.8800
0.8300
0.0200 0.0400 0.0600 0.0800 0.1000 0.1200 0.1400 0.1600 0.1800
Gambar 56. Grafik hubungan antara Yg/Yo dan Cv pada debit tetap.
Gambar 57. Grafik hubungan antara Yg/Yo dan Cv pada debit berubah.
KELOMPOK 14
100
KELOMPOK 14
101
17.9000
17.4000 17.23
16.92
16.9000
16.4000
15.9000
0.1100 0.1150 0.1200 0.1250 0.1300 0.1350 0.1400 0.1450
Gambar 60. Grafik hubungan antara Yg/Yo dan Fg/Fh pada debit tetap.
35.0000
30.0000
25.0000
20.23
20.0000 16.82 18.49
15.0000
10.0000
5.0000
0.0000
0.1140 0.1160 0.1180 0.1200 0.1220 0.1240 0.1260 0.1280 0.1300
Gambar 61. Grafik hubungan antara Yg/Yo dan Fg/Fh pada debit berubah.
KELOMPOK 14
102
0.0090 0.0086
0.0080 0.0080
0.0070
0.0060
0.0048
0.0050
0.0040
0.0030
0.0020
0.2000 0.4000 0.6000 0.8000 1.0000 1.2000 1.4000 1.6000 1.8000
Gambar 62. Grafik hubungan antara Yb/Ya percobaan dan Yb/Ya teori pada
debit tetap.
0.0070 0.01
0.0060
0.0050
0.0040
0.0030
0.0020
0.0010
0.2000 0.4000 0.6000 0.8000 1.0000 1.2000 1.4000 1.6000 1.8000
Gambar 63. Grafik hubungan antara Yb/Ya percobaan dan Yb/Ya teori pada
debit berubah.
KELOMPOK 14
103
1.6000 1.55
1.4000
1.2000 1.21
1.1
1.0000
0.8000
0.6000
0.4000
0.2000
0.0200 0.0300 0.0400 0.0500 0.0600 0.0700 0.0800 0.0900 0.1000
Gambar 64. Grafik hubungan antara Fr dan Yb/Ya pada debit tetap.
1.4000
1.2000 1.07
1.01
1.0000
0.8000
0.6000
0.4000
0.2000
0.0200 0.0300 0.0400 0.0500 0.0600 0.0700 0.0800 0.0900 0.1000
Gambar 65. Grafik hubungan antara Fr dan Yb/Ya pada debit berubah.
KELOMPOK 14
104
a. Kesimpulan
Cv1 = 0,9286
Cv2 = 1,0000
Cv3 = 1,0000
Cc1 = 1,1076
Cc2 = 0,8580
Cc3 = 0,8742
Fh1 = 44,5477
KELOMPOK 14
105
Fh2 = 70,1619
Fh3 = 72,1706
Fg1 = 767,4721
Fg2 = 1186,8296
Fg3 = 1306,0901
Cv1 = 1,0000
Cv2 = 1,0000
Cv3 = 1,0833
Cc1 = 0,8047
Cc2 = 0,7811
Cc3 = 0,7988
KELOMPOK 14
106
Fh1 = 67,8350
Fh2 = 66,9152
Fh3 = 82,7670
Fg1 = 1372,3007
Fg2 = 1237,3566
Fg3 = 1392,1174
1) Perhitungan Froude
Fr1 = 767,4721
Fr2 = 1186,8296
Fr3 = 1306,0901
Yb1/Ya1 = 1,0971
Yb2/Ya2 = 1,2069
Yb3/Ya3 = 1,5468
H1 = 0,0000
H2 = 0,0000
H3 = 0,0004
4) Kedalaman kritis
Yc = 0,0313 m
KELOMPOK 14
107
5) Energi minimum
Emin = 0,0470 m
1) Perhitungan Froude
Fr1 = 0,0616
Fr2 = 0,0561
Fr3 = 0,0635
Yb1/Ya1 = 1,6103
Yb2/Ya2 = 1,0682
Yb3/Ya3 = 1,0074
H1 = 0,0005
H2 = 0,0000
H3 = 0,0000
3) Kedalaman kritis
Yc1 = 0,0313 m
Yc2 = 0,0297 m
Yc3 = 0,0313 m
4) Energi minimum
Emin1 = 0,0470 m
Emin2 = 0,0446 m
Emin3 = 0,0470 m
KELOMPOK 14
108
b. Saran
7. Aplikasi di Lapangan
Salah satu penerapan ilmu praktikum pintu sorong dan air loncat ada pada
pada umumnya dipilih jenis sorong dari kayu dengan rangka baja, atau plat
dan pintu bawah).
KELOMPOK 14
109
Stopwatch
KELOMPOK 14