PEMBAYARAN
Tujuan Pembelajaran
PENGAMBILAN KEPUTUSAN
PERDAGANGAN MENGUNTUNGKAN
SEMUA PIHAK
Rumus
Y = C + I + G + NX
PDB
masuk/keluar barang dan Konsumsi Pengeluaran Pemerintah
jasa maupun faktor
produksi Tidak terjadi ekspor impor sehingga NX = 0
• Memenuhi kebutuhan
domestik melalui Terututup
Ekonomi
Rumus
PEMERINTAH
PENGELUARAN PEMERINTAH TRANSFER PEMERINTAH
TABUNGAN
INVESTASI PENANAM LEMBAGA RUMAH
SWASTA
I = (Y – T – C) MODAL PINJAMAN KEUANGAN S = (Y – T – C)
TANGGA
Rumus
Y = C + I + G + NX
PDB
1
TERBUKA Konsumsi Pengeluaran Pemerintah
DEVISA
PAJAK PAJAK
RUMAH
SWASTA PEMERINTAH
TANGGA
PENGELUARAN PEMERINTAH TRANSFER PEMERINTAH
ARUS KELUAR MODAL NETO/ Pembelian aset luar negeri oleh penduduk domestik - pembelian
NET CAPITAL OUTFLOW aset domestik oleh penduduk luar negeri
PEMBELIAN ASET LN > ASET DOMESTIK, PEMBELIAN ASET LN > ASET DOMESTIK,
NILAI NET CAPITAL OUTFLOW + NILAI NET CAPITAL OUTFLOW -
FAKTOR YANG
BERPENGARUH PADA
INVESTASI LUAR NEGERI
SUKU BUNGA RIIL RISIKO EKONOMIS DAN KEBIJAKAN
POLITIS PEMERINTAH
EKSPOR NETO DAN INVESTASI LUAR NEGERI NETO
ketidakseimbangan perekonomian
harus dapat saling menutupi
2 S = I + NX NX ≠ 0 NX = NCO
3 S = I + NCO
• Tabungan nasional haru sama dengan investasi dalam negeri ditambah investasi luar
negeri neto
• Tabungan masyarakat dalam negeri dapat digunakan untuk membiayai akumulasi
modal dalam negeri (investasi dalam negeri) atau membiayai pembelian modal di luar
negeri
RANGKUMAN
DEFISIT PERDAGANGAN PERDAGANGAN SEIMBANG SURPLUS PERDAGANGAN
Ekspor < Impor Ekspor = Impor Ekspor > Impor
Investasi luar negeri neto < 0 Investasi luar negeri neto = 0 Investasi luar negeri > 0