Re CUS TL, Po BRC a ROA erry Scanned with CamScanneraindang — ”eerder dan ieder ander” mempunyal ke- oe ran ae mengahiri keadaan yang renee pei diperhatikan bahwa kata-kata ”eerder dan ieder ande ne yang paling mampu —, belum, memberi kepastian penuh. Oleh VOS (hal. 196) diminta perhatian untuk hal bahwa pembuat tidak perlu bertindak sendiri. Ia dapat merealisasi maksudnya dengan memakai satu alat, umpamanya, ja) me- Jetakkan satu baji di atas salju yang turun dari langit se- hingga baji itu meninggal dunia karena kedinginan, atau ja meletakkan baji tersebut disebah seseorang yang sedang tidur dengan perhitungan bahwa orang yang sedang tidur itu akan’ berbalik ke fihak lain badannya dan dengan de- mikian ia akan meninJas mati baji tersebut. Saya menegas- kan kata-kata "sedang tidur”, karena orang yang memakai orang lain sebagai alat hanya dapat disebut yang melakukan (pleger), apabila orang yang dipakai sebagai alat itu me- lakukan sesuatu perbuatan yang benar-benar tidak — nya. 33 Menyuruh melakukan (doen plegen) — Oleh POMPE (hal. 228) an perhatian untuk hal dalam pasal 55 KUHPidana ”menyuruh melakukan” itu ”wel vermeld, maar niet omschreven’’. Kekurangan ini telah menempat- kan “den wetstoepasser voor grote moeilijkheden”. POMPE melanjutkan : "De oplossing dezer moeilijkheden, hierna beproefd, steunt enerzijds op de sporadische aanwij- zinge, welke uit de wet en ev. uit de geschiedenis harer tot- standkoming te helen zijn, anderzijds op de gedachte, dat naar “een uitlegging der wet moet gestreefd worden, die een rede- lijke toepassing der wet op de afzonderlijke gevallen bevor- _dert. Deze gedachte geeft een algemenen uitlegregel, welke men kan vastknopen aan art, 1379 B.W.”. -Bagaimanakah pandangan-pandangan sarjana - sarjana hukum pidana, yaitu pandangan ilmu hukum pidana, ten- "menyuruh melakukan” itu? _ HAZEWINKEL-SURINGA (hal. 231) berpangkal pada ih Memorie van Toelichting. Menurut Memorie van Toelich- (yang dikutip pada HAZEWINKEL-SURINGA), maka h melakukan itu "is aanwezig, als het strafbare feit ordt gebracht middels een mens, die is als een in ’s plegers had, als een mens, die wegens de 17 Scanned with CamScannerx in hij verkeert, de dwaling, Waarin hij soreengee het geweld, waarvoor hij zwicht, hand, elt ie opzet, schuld of toerekenbaarheid”’. isi ini HAZEWINKEL-SURINGA membuat Se ERAGON afstio Wiaese ri Raters ancaad Geka flgucjbabnatie?, Ken ite dergelij, geval niet met plegen worden vostaan? Soms wel als bil. een slapend mens misbruikt wordt voo, het zijns ondanks doodliggen van een kind, is het verschi} met het geval, wasrin een instrument wordt benut, gen Hetzelfde geld, als iemand met opset cen ander doet struikele, teneinde hem uitgestalde, breekbare goederen te doen veririn relen. Bij de gevalien van vis absoluta in de overmachtale:, zijn er naast de yuistgenoemde talrijke andere, waarin cn mens als willoos werktuig wordt gebruikt en die eer wel onder het enkel plegen waren te brengen Soms wort echter een leger te fungeren. Dan wordt de figuur Be Nan het doen legen belangrijk, bijv. bij vis-compulsiva; cen Definisi yang dibuat oleh Memorie van Toelichting ini memperlihatkan beberapa unsur *menyuruh melakukan” itu. Pertama, adalah seseorang, sesuatu. manusia, yang dipa- kai sebagai alat. Adanya manusia yang oleh pembuat delik dipakai sebagai alat ini, itulah salah satu unsur pokok dan chusus dari menyuruh melakukan itu (VAN HAMEL, hal. 386: *Wordt nu een ander mensch als wektuig gebezigd sermeees”’;, HAZEWINKEL- RINGA, hal. 231: "Hij, die een tetapi masih dipersoalkan apakah “minderjarigheid” ity Merupakan ’ontoerekeningsvatbaarheid”” ‘i *ontoerekenj, baarheid” dalam pasal 44 KI p Scanned with CamScannerVAN HATTUM (1, hal, 427-428) membuat satu "samenvatting” tentang “gevallen ...... ‘waarin veroordeling wegens doen plegen. mogelijk is : ‘a, wanneer de materiele uitvoerder van het delict niet-toe: rekeningsvatbaar is (art. 37 Sr.); b. wanneer bij de materiele uitvorder de vatbaarheid voor schuld wegens jeugdige leeftijd ontbreekt .. yy ¢. wanneer de materile uitvoerder heeft gehandeld onder overmacht of straffeloos blijft op grond van art. 43 lid 2 Sr. 4. wanneer bij de materiele uitvoerder de voor daderschap vereiste schuld (dolus of culpa) ontbreekt; e. -wanneer bij de materiele uitvoerder een door de delicts- omschrijving gevorderd bijzonder oogmerk ontbreekt, {, wanneer (bij overtredingen) alle schuld afwezig bijkt (se- dert H.R. 14 Febr. 1916); g. wanneer bij de materiele uitvoerder een door de delicts- omschrijving gevorderde persoonlijke hoedanigheid ont- breekt”. Pasal 37 Sr. = pasal 44 KUHPidana, pasal 48 lid 2 Sr. = pasal 51 ayat 2 KUHPidana. Di atas tadi telah disinggung persoalan seorang pegawai negeri menyuruh seorang bukan pegawai negeri’ melakukan satu kejahatan jabatan, Dengan’ kata-kata lain: yang di- suruh melakukan tidak mempunyai satu kwalitet tertentu pada dirinya — ia bukan pegawai negeri — sedangkan yang menyuruh melakukan,auctor intellectualis, mempunyai kwa- litet tertentu itu pada dirinya — ia pegawai negeri. Seka- rang timbul pertanyadn: bagaimanakah halnya apabila yang menyuruh melakukan tidak mempunyai kwalitet tertentu angkan yang disuruh melakukan mem- kkata-kata lain: dapatlah seorang bukan aku- Scanned with CamScannerdaksi pasa] diri tidak dapat melakukannya, wets semua eal ayat 1 KUHPidana, yang ©” eriehat umum), maka per, > fi » adalah peristilan? bi bunt” ("Pemba uh melokulan itu adalah) Perouatan buatan yang is daderschap), jadi, 8 Yang buat (doen plegen tania ree melakukan harus ae ede Send be kwalitet yang dipunyai seorang pembual dat hij oat i een delikt niet zelf ””plegen”” kan, yoo tts te a den dader vereischte hoedanigheid mist, Beis ' telijken zin ””’doen plegen” door een vrouw fa. oe Be verkrachting doen plegen door een peal tibten a ambtenaar knevelarij doen plegen door igenoot ; een ‘derde overspel doen plegen door een oe ee ee: ih strijd met vroegere meening (le ed. blz. eee mpd ik, na nader overwegen, ontkenned. Het mi F ler. schap is door de wet gesteld, niet als een speciale vorm van daderschap, maar als een speciale wijze van dader zijn; en tot het daderschap behoort i.c. de hoedanigheid van man, |AMEL mencari penyelesai- ambtenaar, gehuwde”). VAN H. p annya dalam membujuk (De bedoelde handelingen zul- Jen strafbaar zijn als uitlokking”). HAZEWINKEL-SURINGA (hal, 236) menganggap penyelesaian ini "uitgesloten, omda deze deelnemingsfiguur een strafrechte- lijk aansprakelijke tussenpersoon veronderstelt en bovendien het aangewend hebben van bepaalde middelen verlangt”. duga SIMONS (1, hal. 311) berpendapat bahwa tidak mungkinlah seorang bukan pegawai menyuruh seorang pe- gawai melakukan satu kejahatan jabatan; ia memakai satu konstruksi yang sama dengan konstruksi yang dipakai VAN HAMEL (Middellijk daderschap is een vorm van daderschap. Het verschil tusschen het onmiddellijke en het middellijke daderschap ligt alleen daarin, of de als dader aansprakelijk te stellen persoon de daad zelf uitvoert of _ door een ander doet uitvoeren. Wie dus niet onmiddellijke cs dader zijn kan, omdat naar de omschrijving van het straf- bare feit eene bepaalde verhouding, eene bepaalde eigen- schap gevorderd wordt, welke hem ontbreekt, kan Boia middellijke dader van dat strafbare feit in aanmerkin van bigamie of overspel, de nietambtenaar niet mid- 1A Ghtes iye Scanned with CamScannerdellijke dadaer zijn van een ambtsmisdrijf. Ook verbiedt de omschrijving van het misdrijf van verkrachting (dwang om met hem vleeschelijk gemeenschap te hebben) de mogelijk- heid aan te nemen, dat eene vrouw dit misdrijf zou kunen doen plegen door een man”), Demikianlah pendapat pengarang-pengarang yang kelasik. Bagaimanakah pendapat pengarang-pengarang pada waktu sekarang? JONKERS (hal. 116), yang rupanya menganut pendapat bahwa para peserta dalam pasal 55 KUHPidana dihukum sebagai pembuat (lihatlah nomor 1 di atas tadi), berpenda- pat mungkinlah seorang bukan pegawai negeri menyuruh seorang pegawai negeri melakukan satu kejahatan jabat- an’ (”Hij is dan geen eigenlijke dader en behoeft dus ook niet alle eigenschappen van den dader in zich te vereenigen (in dezen zin arrest H.R. 21 April 1913, W. 9501” — yang telah disinggung dalam nomor 1 di atas tadi). "Doch ook al beschouwt men den doen pleger als een eigenlijken da- der; dan lijkt mij nog ten deze de constructie geoorloofd, ‘dat hij zich met behulp van den onmiddellijken dader deze qualiteit geassumeerd heeft” — konstruksi ini tidak dapat saya setujui, karena bukanlah satu konstruksi yuridis lagi!). Pendapat JONKERS dimiliki oleh beberapa sarjana-sar- » jana hukum pidana lain, yang masing-masing mempunyai © Jgonstruksi sendiri. Menurut VOS (hal. 199-1200), yang juga berpendapat mungkinlah seorang bukan pegawai negeri menyuruh” seorang pegawai negeri melakukan satu keja- “hatan jabatan dan menyetujui pendapat HR (keputusan sehap en medeplichtigheid — tot welks wezen aes | 5 ;persconlijke omstandigheid (hoedanigheid of betrekking) bij den a Di de oman en sgeacanie sea fist ten aanzien van hen, ipa reden pee yaad plegen””, welke uitdrukking ape zich zelve “om hare’ onbestemdheid zeker niet tot een be- Scanned with CamScanner: a dat de overweging, w minder het geval is, om wanes cata regel als geldend werd aangenomen ten aanziey van den mededader, dat nl. een andere opvatting in vele g., tot straffeloosheid der meest ergerlijke »»gzou leiden vallenisiens de eischen van het recht en dy handelingen, in strijd met x Ay a el age openbare oF de”, ook voor den middellijken dade, ten volle van kracht is; i dat dan ook moet worden aangenomen, dat naar Nederl. recht, jemand, die willens en wetens te weeg prengt, dat een amb. tenaar krachtens de hem verleende pevoegdheid een stuk op- maakt met valschen inhoud, zulks ter goeder trouw en daartoe _bewogen door de dwaling, waarin hij door teedoen van dien n verkeert, moet gezegd worden dit feit in zijn geheel te hebben, ”’’doen plegen”” in den zin van art. 47” (VAN BEMMELEN-BURGERSDIJK, hal. 176-177). Scanned with CamScanner