1.

1 Beberapa Contoh Penyelesaian Soal Limit

Px 
lim ; Px  dan Q x polinomial ,
xa Q x 

x - a adalah faktor persekutuan Px  dan Qx 

Contoh 1.2.1:

x2  1 x  1x  1
lim  lim
x 1 x  3x  2
2 x 1 x  2x  1

x 1
 lim
x  1 x  2

-1 1

-1  2
-2

1
 -2

Px 
lim dimana Px  dan Q x  polinomial 
x ~ Q x 

pembilang dan penyebut dibagi x pangkat tertinggi

Contoh 1.2.2:

x2  x  1 1  1x  x12
lim  lim
x ~ 2x 2  x  1 x ~ 2  1  12
x x

1  1~  1~

2  1~  1~
100

200
1

2
Limit yang mengandung bentuk: f x   gx  
f x   gx 
dikali
f x   gx 

Contoh 1.2.3:
xa  x
lim x  a  x  lim x  a  x .
x ~ x ~ xa  x
x ax
 lim
x  ~ x a  x

a
 lim
x ~ 2 x  a

a

~ a
a

~
0

1 1
Limit yang mengandung pangkat pecahan dan 
a b
1
Gunakan pemisalan y  x , dimana p  KPK dari a dan b
p

2 Kalkulus Dasar untuk Perguruan Tinggi

Contoh 1.2.4:
Contoh 1.2.4:
1
x 3 1 y4 1 1
lim  lim ; dimisalkan x 12  y ; 12  KPK dari 3 dan 4
y 1 y  1
3
1
x 1
x 4 1

 lim
y 
 1 y  1y  1
2


y 1 y  1 y 2  y  1 
1  11  1
 lim
y 1 1  1  1

4

3

1.3 Rumus Limit Fungsi yang Istimewa

sin x
lim 1 .. …………1.3.1
x 0 x

Contoh 1.3.1:
Contoh 1.3.1:

sin 3x sin 3x
lim  lim .3
x 0 x 3x 0 3x

1
 1.3
3

Contoh 1.3.2:
Contoh 1.3.2:

1  cos2x 2 sin 2 x
lim  lim
x 0 x2 x 0 x2
sin x sin x
 lim 2. .
x 0 x  x
  
1 1
 2.1.1
2

tan x
lim 1 ......................1.3.2
x 0 x
Limit Fungsi dan Kontinuitas 3
 Contoh 1.3.3:

tan3x tan3x 6x 3
lim  lim . .
x 0 tan6x x 0  3x tan 6x 6
 
1
1 1 2

1

2

arc sin x
lim 1 ……..…….…1.3.3
x 0 x

Contoh1.3.4:
Contoh 1.3.4:

arcsin x  1 arcsin y
lim  lim
x 1 2 x 1 y 0 2y
misal x  1  y , x  1 maka y  0
arcsin x  1 arcsin y 1
lim = lim .2
x 1 2 x 1 y 0
y 
1
= 1. 12
= 21

arc tan x
lim 1 .............................1.3.4
x 0 x

Contoh1.3.5:
Contoh 1.3.5:

x x 1 x 1
lim  lim x. ,
x 1 arctan x 1 x 1 arctan x  1
misal x  1  y, x  1 ,maka y  0

4 Kalkulus Dasar untuk Perguruan Tinggi

 x x 1 y
lim  lim x . lim
x 1 arctan x  1 x 1 y 0 arctan y
 
1

 1.1
1

lim 1  x  x  e
1
..………..…….….1.3.5
x 0

Contoh 1.3.6:

lim x  x 1 = lim 1  y  y , misal x  1  y  x  1  y , x  1 maka y  0

3 3

x 1 y 0
3

 
1 
 lim 1  y  y 
y 0 

 e  
 e3

lim 1  1x   e
x
……………….…1.3.6
x ~

Contoh
Contoh 1.3.7:
1.3.7:
3
 
 x
lim 1  
1 3x
 lim 1  1x  
x ~ x x  ~ 

 e  
 e3

ax  1
lim  ln a ……………….....1.3.7
x 0 x

Limit Fungsi dan Kontinuitas 5

 Contoh1.3.8:
Contoh 1.3.8:

 1
lim x a x  1
x ~

misal 1
x
 y , x ~ maka y  0

 1

lim x a x  1  lim
x ~ y 0
ay  1
y
= ln a

ex  1
lim 1 ………............…...1.3.8
x 0 x

Contoh 1.3.9:
1.3.9:

e ax  e bx e ax  1  1  e bx
lim  lim
x 0 x x 0 x
e 1
ax
e bx  1
 lim  lim
x 0 x x 0 x
e 1
ax
ebx  1
= a. lim  b. lim
ax0 ax bx 0 bx
 
1 1

= a.1  b.1
= ab

a
log 1  x  1
lim  ……………......….1.3.9
x 0 x ln a

6 Kalkulus Dasar untuk Perguruan Tinggi

 Contoh 1.3.10:
1.3.10

logx  1
2
lim
x 2 x 2
Misal x  2  y  x  1  1  y , x  2 maka y  0

2
log x  1 2
log 1  y 
lim  lim
x 2 x 2 y 0 y
1
=
ln 2

ln 1  x 
lim 1 ……………….1.3.10
x 0 x

Contoh 1.3.11:

ln x
lim
x 1 x 1
misal x  1  y atau x  y  1, jika x  1 maka y  0

ln x ln y  1
lim  lim 1
x 1 x  1 y 0  y
1

1  x a  1
lim a ……………………….……..1.3.11
x 0 x

Contoh1.3.12:
Contoh 1.3.12:

1  x 3  1
lim
x 2 x 2

Limit Fungsi dan Kontinuitas 7

Misal x  2  y  x  1  y  1 , jika x  -2 maka y  0

1  x 3  1 y  13  1
lim  lim
x  -2 x 2 y 0 y

 lim -
1  y   1 3

y 0 y
 -3

ln x
lim x ln x  0 lim  0 ........................................1.3.12
x 0 x ~ x

1
lim x x  1 lim x x  1 ………....………..……1.3.13
x 0 x ~

xk
lim  0, k  konstanta riil ..............................1.3.14
x ~ e x

lim ux   0, lim vx  ~ lim ux .vx   L ( terhingga)

x a x a x a

lim 1  u  e ....................................................1.3.15
v L
x a

Contoh 1.3.13:

lim cos x cot x  lim

x 0
2

x 0
 1  sin x  2
cot2 x

  cot2 x
1

 lim 1  sin 2 x 2

x 0

 lim 1  - sin x  2
1
2
cot2 x

x 0

misal : u  - sin 2 x  lim u  lim - sin 2 x  0

x 0 x 0
 
8 Kalkulus Dasar untuk Perguruan Tinggi
 cos 2 x
v  12 cot 2 x  lim v  lim 1
cot 2 x  12 lim ~
x 0 x 0 2 x 0 sin 2 x
   
lim u.v  lim - sin 2 x . 12 cot 2 x  12 lim - cos 2 x  - 12 (terhingga )
x 0 x 0 x 0

lim cos x cot x  e - 2  1e e

2 1

x 0

Limit Fungsi dan Kontinuitas 9