Anda di halaman 1dari 6

A.

Xec`ic Kjab _kmaj hajag Ge`yagpai


Ge`yagpaica`
ca` ^ihatk
Kjab vkmaj ahajab pe`fatura` suara afar suara ya`f hibasijca` hapat hihe`far he`fa` lejas, i`hab,
tepat,, ha` derl
tepat derliwa
iwa he`f
he`fa`
a` pe`ffu`aa
pe`ffu`aa`
` per`aoa
per`aoasa`
sa` ya`f de`ar sebi`ffa
sebi`ffa ckgu`icas
ckgu`icasii ge`lahi
ge`lahi
eoectio. Ecspresi suara gegpe`farubi pe`i`fcata` cepermaa` kra`f jai` terbahap cita. Care`a
suaraa gega
suar gega`mar
`marca`
ca` e`er
e`erfi,
fi, cefairab
cefairaba`,
a`, ha` a`tus
a`tusiasge
iasge.. ]uara
]uara ya`f daic hapat
hapat ge`miptac
ge`miptaca`
a`
budu`fa` ya`f daic ha` suara ya`f geyaci`ca` hapat ge`igdujca` cesa` prkoessik`aj.
U`sur-u`sur hajag kjab vkmaj ya`f barus cita perbatica`
p erbatica` hia`tara`ya ahajab
1. Articujasi (Celejasa`)
Articujasi
Articujasi ge`lahi
ge`lahi sa`f
sa`fat
at pe`ti
pe`ti`fce
`fcetica
tica cita derdimar
derdimaraa hihepa`
hihepa` ugug. Cediasaa`
Cediasaa` cita ya`f
derdimara terjaju mepat aca` ge`fbija`ca` dederapa buruo hajag cajigat ha` aca` gegduat
pe`he`far gerasa
gerasa terfa`ffu. Cita
Cita hapat derjatib articujasi
articujasi he`fa` mara deruja`fcaji
deruja`fcaji ge`fumapca`
ge`fumapca`
buruo vkmaj A, I, U, E, K.
4. I`tk`asi (@aha Dimara)
I`tk`asi gerupaca` ti`ffi re`hab`ya `aha paha cajigat ya`f gegderica` pe`eca`a` paha cata-
cata terte`tu hi hajag cajigat. I`tk`asi suara terdaic ahajab i`tk`asi suara cetica a`ha derdimara
diasa cepaha kra`f
kra`f jai`.
=. _kjuge
^e`fatura` vkjuge hajag pudjim speaci`f barus hisesuaica` afar pas hiteji`fa auhie`me. Cetica

pudjim speaci`f hiseduab rapat, sa`fat pe`ti`f u`tuc tihac per`ab ge`farabca` pegdimaraa`
ba`ya cepaha kra`f terhecat, atau darisa` terhepa` sala. Atur vkjuge he`fa` daic afar segua
kra`f hapat ge`he`far apa ya`f cita sagpaica`.
8. ]peeh/Xegpk (Cemepata` dimara atau mepat jagdat`ya pe`fumapa`)
Lica cita dimara terjaju mepat, auhie`me tihac aca` pu`ya actu ya`f mucup u`tuc ge`a`ffcap
he`fa` daic pesa` ya`f cita sagpaica`. Ya`f terdaic ahajab ‚ tegpk seha`f‗ , `agu` sesecaji
hapat hipermepat atau hiperjagdat. I`i aca` ge`lahi pegdimaraa` ya`f jedib ge`aric.
5. ^ame (Ja`fcab atau cetuca` ck`sta` hajag derdimara)
Baj i`i gerupaca` dugdu hajag tec`ic pudjim speaci`f. ^ame gerupaca` herap ja`fcab ya`f
barus hiperbatica` hajag getkhe dimara cita. Jayac`ya der`ya`yi, pudjim speaci`f pu` gegijici
iraga.
?. ^ause (^e`fatura`
(^e`fatura` leha hari percajigat)

He`fa` gegderica` leha cita aca` jedib gegduat auhie`me ha` jawa` dimara pe`asara` he`fa`
apa ya`f aca` cita sagpaica` seja`lut`ya. Cita hapat gegderica` ta`ha dama leha paha tecs
pihatk cita. Xe`tu`ya
Xe`tu`ya paha dederapa
dederapa titic ya`f ge`urut
ge`urut cita ge`lahi baj ya`f
ya`f ge`aric.
6. Acse`tuasi/]tressi`f
Acse`tuasi/]tressi`f (^e`eca`a`
(^e`eca`a` cata atau cajigat terte`tu)
Acse`tuasi atau pe`eca`a` cata ugug`ya terjetac paha sucu cata teracbir. Idarat seduab dabasa
tujis acse`tuasi sagahe`fa` metac tedaj. Xulua``ya afar jedib hige`ferti, gegder cesa` jedib
cuat, gejurusca` gacsuh ha` gegepermepat
gegepermepat igpamt.
2. ^braseri`f (^ege`ffaja
(^ege`ffaja`
` cajigat)
Baj ya`f sa`fat pe`ti`f ya`f perju hiperbatica` hajag ^braseri`f ahajab gegabagi titic atau
ckga.
ckga. Xa`h
a`haa titic
titic ata
atau
u ckg
ckgaa ahajab
ahajab tegpat
tegpat ge`fag
ge`fagdij
dij `aoas,
`aoas, kjeb
kjeb care`a
care`a itu
itu,, tih
tihac
ac dkjeb
dkjeb
ge`fagdij `aoas hijuar ta`ha ya`f hitetapca`.
9. I`ojemtik` (^erudaba` `aha suara)

Atur vkjuge he`fa` sesecaji ge`aica` atau ge`uru`ca``ya, i`i disa ge`miptaca` pe`eca`a`.
Lica cita ge`ur
ge`uru`ca
u`ca`
` suar
suaraa sepe
seperti
rti bagpi
bagpirr derdisic
derdisic gaca aca` gegduat
gegduat auhie`me
auhie`me tida-tida
tida-tida
gegderica` perbatia` pe`ub. @agu` bati-bati, la`fa` terjaju seri`f gegacai tec`ic i`i
i` i
Baj-baj jai` ya`f perju hiperbatica` hajag kjab vkmaj<
1. Ge`ffu`aca` suara hiaorafga atau perut sebi`ffa suara terhe`far derte`afa, lejas, ha`
ceras ta`pa barus derteriac.
4. Tijex (tiha
(tihac
c fufup
fufup),
), sa`tai,
sa`tai, gaca suar
suara`ya
a`ya aca` terh
terhe`fa
e`farr pkwerouj
pkwerouj ha` i`tk`
i`tk`asi`y
asi`yaa
terhe`far lejas.
=. Lica cita der
derdimar
dimaraa ge`ffu`a
ge`ffu`aca`
ca` gimrkok`
gimrkok` pastica`
pastica` baj-baj
baj-baj hidawab
hidawab i`i he`fa`
he`fa` de`ar
de`ar
sebi`ffa tihac aca` ge`ffa`ffu pe`agpija` cita.
a) Ceti`ffia` gimrkok` gi`igaj sedatas hafu, gacsigaj selalar he`fa` gujut
d) Larac gim he`fa` gujut gegga`f tihac aha ucura` ya`f dacu, `agu` cita-cita secitar 15
mg ha` hisesuaica` he`fa` vkjuge suara.
m) ^asti
^astica`
ca` gicr
gicrkok`
kok` suha
suhab
b h
hajag
ajag ceahaa`
ceahaa` k` sebi`
sebi`ffa
ffa tiha
tihac
c perju
perju hi cetuc-cet
cetuc-cetuc,
uc, hitiu
hitiup,
p,
hibajk-bajk ha` jai`-jai`.
h) Cetica gejetaca` gim atau ge`aic turu`ca``ya pastica` gim hajag pksisi koo.
e) Arab gim mk`hk`f ce atas.
8. ^kppi`f dercaita` erat cetica cita ge`ffu`aca` gim. ^kppi`f derarti cejuar`ya uhara jewat
gujut ta`pa hise`fala aca` ge`ffa`ffu pe`he`fara` auhie`me ha` ge`lahica` suara tihac lejas.
Gegi`igaji
Gegi`igajisir
sir pkppi
pkppi`f
`f hapa
hapatt cita jatib he`fa`
he`fa` derdimara
derdimara hihepa
hihepa`
` certas.
certas. Lica cita derd
derdimar
imaraa

hihepa` certas ha` certas tersedut tihc derfetar, derarti cita tejab hapat ge`fatur uhara ya`f
cejuar hari gujut cita.
5. Bija
Bija`f
`f g
gehkc,
ehkc, baj i`i ge`lahi
ge`lahi cewal
cewalida`
ida` dafi cita ya`f i`fi` tagpij
tagpij gacsigaj
gacsigaj hi atas
pa`ffu`f. Bija`fca` acse` haerab asaj, baj i`i tertu`ya hapat hijatib. Dederapa haerab gegijici
prgasjaba` terse`hiri hajag ge`yagpaica` pesa`. Kra`f ]u`ha cesujita` ge`fumapca` buruo O
ya`f gejedur ge`lahi buruo ^. Kra`f Lawa gegijici cesujita` ge`fumapca` buruo D, H, F ya`f
hiawaj cata ya`f diasa`ya hiicuti buruo @, G, @F ha` pe`eca`a` buruo. Kra`f ]ujawesi geijici
gasajab hajag ge`fumapca` cata AU ha` AI ya`f gejedur ge`lahi buruo E.
Cediasaa` duruc ya`f hapat gerusac vkmaj a`tara jai`<
a) Ge`iahaca` buruo
La`fa` secaji-caji ge`iahaca` buruo, Care` aitu aca` ge`lahi seduab cediasaa` ha` itu aca`
gegduat citatihac prkoessik`aj hajag derpihatk.

d) Gajas gegduca gujut, sedafai pegdimara cita barus gau gegduca gujut sejear-jedar`ya
sejear-jedar`ya
afar cata ya`f terumap hapat terhe`far he`fa` lejas.
m) Dimara he`fa` `aha hatar
Lic
Licaa i`i ter
terlah
lahi,
i, gac
gacaa auh
auhie`
ie`me
me aca
aca`
` geras
gerasaa leub
leub ha` tihac tertar
tertaric.
ic. Kjeb
Kjeb sedad
sedad itu derija
derijab
b
pe`eca`a` pah acata-cata terte`tu.
terte`tu.
h) @aha acbir cajigat deracbir saga he`fa` cajigat jai`.
Usabac
Usabaca`
a` `aha
`aha saa
saatt geg
gegdam
damaa caj
cajiga
igatt awaj
awaj derdeh
derdehaa he`fa`
he`fa` `ah
`ahaa sa
saat
at gegdam
gegdamaa cajiga
cajigatt
pe`utupa`.
e) Cemepata` `aha dimara ya`f tihac teratur
Lica baj i`i terlahi, gaca per`aoasa` a`ha aca`terjibat lejec ha` cajigat a`ha aca` dera`taca`
sebi`ffa tihac terhe`far lejas kjeb auhie`me.
o) ^e`eca`a` cata atau sucu cata ya`f cura`f tepat

^e`eca`a` cata itu pe`ti`f `agu` la`fa` sagpai sajab pijib. Lica i`i terlahi gaca aca` oataj ha`
gajab terhe`far a`eb hiteji`fa.
f) Ge`fuja`fi cata ya`f saga
Baj i`i tertu`ya
tertu`ya barus hibi`hari,
hibi`hari, care`a
care`a apadija
apadija terlahi aca` ge`igdujca
ge`igdujca`
` cesa`
cesa` dabwa
dabwa cita
di`fu`f ha` pesa` ya`f
ya`f citasgapiaca` ihac
ihac lejas.
b) Ge`fumapca` cata ya`f tihac pe`ti`f
Xa`pa cita shaari, cita seri`f
seri`f gejacuca` i`i cetica jupa aca`
aca` gateri atau pesa`
pesa` y`af i`fi` cita
sagapica`
sagapica` seperti
seperti ‚ bggg, eee, atau apa `aga`ya ya; Ha` sedafai`ya. ^ahbaj baj tersedut

geguat cita tihac prkoessik`aj ha` auhie`me aca` gerasa cedi`fu`fa`.


]uara ahajab oactkr terpe`ti`f hajag derpihatk, care`a pihatk gerupaca` ckgu`icasi
verdaj he`fa` gehia jisa`. ]uara ya`f dercuajitas lejas, e`ac hihe`far, fe`ap, sejaras, variatio,
ha` ojecsidej, guhab u`tuc hiteriga pe`he`far. Hegicia` lufa suara ya`f dercuajitas ja`ta`f,
derla`fcaua` juas ha` ga`tap, jedib ge`ye`a`fca
ge`ye`a`fca`
` ckgu`ica`. @agu`, cuajitas ha` cua`titas
suara segamag itu tihac higijici segua kra`f. ]edafia` kra`f gegijici suara ajagi hi dawab
cahar
cahar suara
suara ihe
iheaj
aj ter
tersed
sedut.
ut. Gesci
Gesci defitu
defitu aha ded
deder
erapa
apa mara
mara u`tuc
u`tuc gereca
gerecaya
yasa
sa suara
suara aja
ajagi.
gi.
Ge`urut Austi`, suara ajagi hapat hirecayasa he`fa` tifa mara< pertaga, he`fa` pegejibaraa`
(prese
(preserv
rvati
atik`)
k`)33 cehua,
cehua, he
he`fa
`fa`
` pe
pe`i`
`i`fca
fcata`
ta` (ig
(igprk
prkveg
vege`t
e`t)3
)3 cetifa
cetifa,, he`fa`
he`fa` pe`fat
pe`fatur
ura`
a`
(ga`afege`t).
^egejibaraa` suara hapat hijacuca` he`fa` e`ag mara. ^ertaga, seigda`f hajag
sefaja sesuatu. Gaca`a` ha` gi`uga` hick`sugsi ta`pa derjedib-jediba`. Dabca` aha daic`ya

ge`ficuti faya bihup @adi Gubaggah ]AV. Hajag bahist `adi hisedutca` dejiau ba`ya gaca`
cetica japar, ha` derbe`ti gaca` sedejug ce`ya`f. He`Fa` ceseigda`fa` gaca`a`, gi`uga`,
ha` te`tu sala istirabat, tudub ge`lahi sebat, ha` cuajitas suara pu` terlafa. Cehua, tihac gegacsa
hiri dersuara gacsigaj setejab gaca` desar.
desar. Atura` i`i tercait he`fa` atura` pertaga. Ba`ya sala
jedib spesioic. ]aat prut ce`ya`f, la`fa` dersuara ja`ta`f. ^asaj`ya, sedafia` suara cejuar hari
arab perut. Gegacsa suara hi saat perut pe`ub ge`fura`fi cuajitas suara itu se`hiri. Cetifa,
la`fa` pacsa suara gejagpaui cecuata``ya. La`fa` puja ge`i`ffica` suara terus ge`erus ta`pa
istirabat. Lica cehua baj itu hijacuca`, pita suara aca` jejab. Ha` mepat atau jagdat, suara dias
parau ha` bija`f. Ceegpat, cetica terlahi perudaba` suara paha
p aha a`ac regala ge`ulu heasa, suara
la`fa` hipacsa lufa. ]aat itu suara seha`f dejug stadij. ]uara ya`f jaga seha`f derahaptasi
he`fa` ck`hisi daru, sebi`ffa pegacsaa` ya`f ork`taj lustru sca` gerusac ahaptasi tersedut.
Cejiga, ge`fbi`hari gaca`a` ya`f hapat gerusac suara, seperti gi`uga` hi`fi`, ge`tefa,

cama`f-cama`fa`, leruc, asag muca, ha` jai` sedafai`ya. Ha` cee`ag, ge`fk`sugsi gaca`a`
ya`f ge`i`fcatca` cuajitas suara, seperti gi`uga` ba`fat, teb, perge`, tejur ge`tab, ga`hi
he`fa` air ba`fat ha` derlaja` caci. Cee`ag baj tersedut gerupaca` upaya u`tuc gegejibara
suara.
Ahapu`
Ahapu` upaya u`tuc ge`i`fcatc
ge`i`fcatca`
a` (igprkveg
(igprkvege`t)
e`t) cuajitas
cuajitas suara sehicit`ya
sehicit`ya aha egpat.
egpat.
^ertaga, derjatib terus ge`erus u`tuc dersuara he`fa` `aha re`hab bi`ffa `aha ti`ffi atau
sedajic`ya. Cehua, derkjabarafa cbusus`ya derlaja` secitar satu gij sedejug sarapa`. Cetifa,
derjatib gegdama he`fa`
he`fa` suara ceras hi suatu rua`fa` dersaga
dersaga reca`, ya`f segaci` bari
bari segaci`
ge`laub larac`ya supaya ge`fuatca` vkjuge suara ya`f seha`f derjatib. Ceegpat, gejatib `aha
ti`ffi he`fa` ge`i`ffica` suara paha pegdimaraa` terte`tu ya`f hia`ffap pe`ti`f.
Ahapu` pe`fatura` (ga`afege`t) suara tercait a`tara jai` he`fa` pe`fumapa`
(artimujatik`), jkfat (amme`t), pe`eca`a` (egpbasis), sejaa` (pause), titi `aha (pimbt) ha` variasi

suara (variety). Ge`urut Austi`, pe`fumapa` ya`f daic hiucur hari cesesuaia` pr`fumapa` cata
(artimujatik`) he`fa` cediasaa` ya`f paji`f hisepacati ha` paji`f jazig. Baj itu tercait erat tihac
ba`ya he`fa` u`sure fragaticat tapi lufa he`fa` jkfat (amme`t), cerafaga` jkfat hari derdafai
haerab perju hii`habca` kjeb sekra`f pegdimara afar articujasi ya`f gu`muj hapat sesuai. ^aha
gkge`-gkg
gkge`-gkge`
e` terte
terte`tu
`tu perju
perju gejac
gejacuca`
uca` pe`e
pe`eca`a
ca`a`
` suara
suara (egpbasis)
(egpbasis).. Diasa`ya
Diasa`ya pe`eca`a
pe`eca`a`
`
ter
terlah
lahii pah
pahaa saa
saatt ge`
ge`fu`
fu`fca
fcapca
pca`
` ihe ya`f
ya`f pe`ti`
pe`ti`f.
f. Ha
Hajag
jag pegdim
pegdimar
araa`
aa`,, pe`eca
pe`eca`a`
`a` dis
disaa
hijacuca` he`fa` ge`fuja`f-uja`f cata ay`f hipksisica` pe`ti`f. ]ejaga derpihatk, pegdimara
te`tu tihac derdimara jacsa`a cereta. Gaca hiperjuca` leha (pause) ya`f hisesuaica` he`fa` ta`ha

dama ha` cecuata` suara. Austi` lufa ge`lejasca` ge`fe`ai titi `aha suara (pimbt) ya`f paji`f
tepat ahajab titi `aha ya`f guhab hisagpaica` pegdimara ha` derhagpac pksitio paha wama`a
ya`f be`hac hiutaraca`. Gisaj`ya kra`f ya`f dersuara ceras jayac derpihatk pe`ub egksi ha`
ge`ffedu-fedu. Hajag baj itu, variasi `aha suara perju hi perbatica`. ]edad, ta`pa variasi pihatk
aca` tagpac gk`ktk`.
^ihatk seri`f hipa`ha`f sedafai peristiwa cbas, tetapi cecbasa``ya saga secaji tihac
derarti dabwa ba`ya kra`f ya`f terte`tu sala ya`f hapat ge`yagpaica` pihatk. ]egua kra`f
hapat ge`yagpaica` pihatk he`fa` daic dija gereca ge`fetabui ha` gegpractecca` pri`sp-
pri`sip hajag derpihatk
derpihatk
1. ^ejibara ck`tac visuaj ha` ck`tac ge`taj he`fa` cbajayac (ck`tac)
4. Fu`aca` jagda`f-jagda`f
jagda`f-jagda`f auhitio atau usabaca` afar suara a`ha gegderica` gac`a ya`f
jedib caya paha dabasa a`ha(kjab vkmaj)

=. Derdimarajab
Derdimarajab he`fa` cepridahia` a`ha he`fa` ta`fa`, walab, ha` tudub a`ha(kjab visuaj)

D. Dabasa Xudub atau Festur Cetica Derpihatk


Dabasa tudub (festures). Xudub cita derdimara da`yac. U`tuc ge`yagpaica` picira` ha` perasaa`
ter
terte`
te`tu,
tu, fer
feraca
aca`
` tudub
tudub jed
jedib
ib der
derart
artii hari
hari paha
paha cat
cata-c
a-cata
ata.. Ge`
Ge`uru
urutt pe`eji
pe`ejitia
tia`
` para
para pacar
pacar
ckgu
ckgu`i
`ica
casi
si,, ‚ Cat
Cata-c
a-cata
ata (verda
(verdaj)
j) ba`ya ge`
ge`yug
yugda`
da`f
f ck`tri
ck`tridus
dusii 6%, suara
suara (vkime)
(vkime)
ge`yug
ge`yugda`
da`f
f =2%
=2%,, sege`t
sege`tara
ara dabasa
dabasa tudub
tudub (visua
(visuaj)
j) ge`yu
ge`yugda
gda`f
`f 55%
55%,, daf
dafii cesucs
cesucsesa
esa`
`
derdimara‗ . ^e`h
^e`he`far
e`far se`a
se`a`f
`f gegperba
gegperbatica`
tica` sekr
sekra`f
a`f pegdimara
pegdimara,, sejai`
sejai` ge`he`farc
ge`he`farca``ya
a``ya..
Care`a sehicit-sehicit
sehicit-sehicit cita ge`la
ge`lahi
hi sekra`f actkr
actkr.. Ciata barus ge`hragatisir pegdimraa` he`fa`
ferac
ferac tudub ya`f sesua
sesuai,
i, cbusus`ya
cbusus`ya ecsp
ecspresi
resi walab.
walab. ^e`he`far
^e`he`far aca` gegperba
gegperbatica`
tica` walab
pegdimara sejaga prkses ^udjim ]peaci`f.
]peaci`f. Derja`fsu`f. Cetica derdimar
derdimaraa walab cita aca` jedib hi
jibat hari paha dafia` tudub jai``ya. Care`a itu, la`fa` ge`u`lucca` walab sehib hajag suasa`a

fegdira ( pe`ub fajac tawa ), ha` la`fa` gai`-gai` hajag suasa`a serius. ]emara ugug dabasa
atau feraca` tudub gejiputi< Ecspresi Vala
Valab
b yaitu
1. Ck`tac gata
4. Feraca` ta`fa`
=. Feraca` je`fa`
8. Feraca` dabu
5. Feraca` gujut atau didir
?. Feraca` bihu`f

6. Feraca` cepaja
2. Feraca` daha`
9. Feraca` caci
]egua feraca` tersedut barus sesuai he`fa` isi pegdimaraa`, lahi, la`fa` asaj ferac. U`tuc itu,
pe`ti`f cita gegperbatica`
gegperbatica` baj-baj sedafai
sedafai dericut<
a. ]etiap feraca` ge`fa`hu`f tifa dafia`
1) ^e`hecata` (tbe apprkamb), tudub siap derferac
derferac
4) Feraca` (tbe ]trkce), feraca` tudub se`hiri
=) Cegdaji (tbe retur`), cegdaji ce pksisi segujaatau ceahaa` `krgaj
d. ]pk`ta`, walar,
walar, tihac hiduat-duat,
hiduat-duat, ha` gerupaca`
gerupaca` respk` ajagiab
ajagiab hari apa ya`f cita oicirca`,
oicirca`,
rasaca` ha` jibat. Feraca` ya`f hijacuca` derhasarca` isi pegdimaraa`.
m. ]ega`fat, pe`ub ecspresi, tihac sepktk`f-pktk`f ha` tihac rafu

h. ]esuai he`fa` fafasa` ya`f hisagpaica` atau sesuai he`fa` isi pegdimaraa` secajifus
gegda`tu ge`efasca` isi pegdimraa`
e. _ariatio, la`fa` gk`ktk`
o. La`fa` gejacuca` feraca` tudub ya`f tihac dergac`a atau tihac ge`hucu`f pegdimaraa`.
f. Feraca` tudub barus sesuai desar cemij`ya auhie`me.
b. Bi`hari gejetacca` ta`fa` hi didir.
Ferac tudub gejipitu gac`a cuajitas ha` faya. Ia terutaga secaji ge`macup feraca` cepaja,
daha`, ha` je`fa`. Hajag retkrica ferac hiti`lau hari gac`a, cuajitas, ha` faya. cedergac`aa`
ferac tudub hidafi ge`lahi hua, ferac tudub dergac`a ha` ferac tudub tihac dergac`a. Ferac
tudub dergac`a hidafi ge`lahi<
1) Ferac
Ferac tudub ajagi
ajagi,, yaitu fera
feraca`
ca` ya`f gu`muj
gu`muj ta`pa cetihac
cetihac se`falaa
se`falaa`
` tapi hapat
hapat
hiihe`tioicasi gac`a`ya.

4) Ferac tudub recayasa yaitu feraca` se`fala ya`f hiduat kjeb pejacu`ya he`fa` gac`a
terte`tu. Mk`tkb`ya feraca` ta`fa` hihepa` didir tertutup ge`u`luca` peri`tab u`tuc hiag.
Ahapu` ferac tudub ya`f tihac dergac`a hidafi ge`lahi jiga<
1) Ferac
Ferac tudu
tudub
b pegduca,
pegduca, yaitu ferac
ferac tudub ya`f gegujai
gegujai pegdimar
pegdimaraa`
aa` ba`ya
ba`ya he`fa`
he`fa`
ge`fa`fcat ta`fa` semara bkrizk`taj, tihac terjaju ti`fi tihac terjaju re`hab.
4) Ferac tudub hiscrigi`atio yaitu, feraca` ya`f hipacia u`tuc ge`era`fca`, ge`eca``ca`,
atau ge`a`yaca` sesuatu. Gisaj`ya a`ha ge`fataca` defi`i gacsuh saya sagdij gegaluca`
ta`fa` sagdij ge`hkrk`f.
=) Ferac tudub peje`fcap atau pe`ffa`ti yaitu feraca` ya`f geje`fcapi feraca` ya`f jai`.
Gisaj`ya a`ha derpihatk sagdij ge`lujurca` ta`fa` sagdij ge`u`luca` lari.
8) Ferac tudub pe`u`haa` atau persiapa` yaitu feraca` ge`aric perbatia` he`fa` pe`u`haa`
ya`f hijacuca` he`fa` ge`fa`fcat je`fa` paha suatu cata ya`f hia`ffap pe`ti`f.

5) Ferac
Ferac tudu
tudub
b tefas
tefas yaitu fera
feraca`
ca` ya`f hijacuca`
hijacuca` cetica
cetica aha cata ya`f hijawa`ca
hijawa`ca`
` atau
atau
hida`hi`fca` he`fa` cata jai`. Feraca` i`i a`tara jai` hitu`luca` he`fa` pegi`haba` pksisi
tudub. Gisaj`ya walab ge`fbahap ca`a` ceguhia` pi`hab pksisi ce ciri atau sedajic`ya.
Taut guca gejiputi egpati, ecspresi, ha` lati hiri. Hisagpi`f suara, raut guca lufa pe`ti`f u`tuc
ge`agpijc
ge`agpijca`
a` pihat
pihatk.
k. ]edad
]edad paha raut guca, pe`he`far
pe`he`far ge`ffa`tu
ge`ffa`tu`fca
`fca`
` pe`he`far
pe`he`fara``y
a``yaa
terbahap pegdimara, daic suca atau tihac suca. Taut guca hi`ijai gegder pe`fetabua ya`f jedib
ge`hajag te`ta`f perasaaa` pegdimara haripaha apa ya`f hidimaraca``ya. Carea`a raut guca
ge`yataca` jedib hari secehar dabasa ya`f hiu`fcapca`. Vajaupu` a`ha ge`fataca` ‗ saya tihac

garab ckc , jawa


jawa`` dimmara
dimmara a`ha aca` ge`yigpu
ge`yigpuijca`
ijca` dabwa a`ha gara
garab
b dersaharca
dersaharca`
` rk`a
gerab hi walab a`ha.

Anda mungkin juga menyukai