SYSTEM
OTOMASI KELISTRIKAN INDUSTRI
1 M u h a m m a d A r i f Te g a r S . 4 N u r h a ya t i
( 1 7 3 11 2 0 0 6 0 / 2 0 ) ( 1 7 3 11 2 0 0 7 1 / 2 3 )
2
WELCOME!
Thank you for your attentions!
3
POKOK PEMBAHASAN
FUNGSI KOMPONEN -
KOMPONEN PADA KOMPONEN PADA
POWER PLANT POWER PLANT
SYSTEM SYSTEM
4
DIAGRAM POWER PLANT SYSTEM
HELLO,
LET ME INTRODUCE ABOUT DCS. . . .
POWER
POWER
RTU HOUSE
PLANT CONTROL
Energi listrik yang dihasilkan oleh pembangkit (PLTB, PLTU dan PLTA) yang
menggambarkan komponen atau mesin produksi seperti turbin dan generator mulai
bekerja yang kemudian terinterkoneksi dengan RTU yang mana RTU sebagai sebuah
perangkat yang mampu merekam informasi dari sensor dan aktuator yang berada
dilapangan secara realtime. Kemudian RTU mengirimkan data ke Power House Control.
Lalu, proses loop ini akan dikontrol oleh DCS.
7
KOMPONEN DCS
8
PRIMARY FUEL
Bahan bakar primer yang digunakan sebagai sumber
energi penggerak pada pembangkit seperti batu bara.
GENERATOR
Generator berfungsi mengubah energi mekanik (bersumber
dari hasil kopel dengan turbin) menjadi energi listrik.
9
RTU (REMOTE TERMINAL UNIT)
Remote terminal unit (RTU) adalah salah satu komponen peralatan SCADA yang didesain untuk memonitor aktivitas substation pada suatu sistem
tenaga listrik. Informasi dasar tentang sistem tenaga listrik diperoleh dari pemantauan status peralatan dan pengukuran besaran listrik pada Gardu
Induk. Informasi tersebut kemudian diproses oleh RTU untuk kemudian dikirim ke Power House Control. Sebaliknya, Control Center pun dapat
mengirim perintah ke RTU. Proses ini disebut teleinformasi (terdiri dari telesignal, telecontrol dan telemetering). RTU dapat dihubungkan dengan
satu atau dua Master Station. Selain dengan Master Station, RTU juga dapat dihubungkan dengan RTU lainnya (remote RTU) melalui jalur
komunikasi.
10
PROSES TELEINFORMASI RTU
TELESIGNAL
Berfungsi untuk mengetahui status indikasi dari peralatan
tenaga listrik.
TELEMETERING
Berfungsi untuk mengetahui besaran-besaran listrik pada
peralatan tenaga listrik, seperti besaran tegangan, dan arus.
TELECONTROLLING
Berfungsi untuk meneruskan perintah dari pusat pengatur ke
peralatan tenaga listrik.
11
FUNGSI RTU
Manajemen Database
Mengolah Input/Output
Pengguna RTU dapat melakukan konfigurasi
Peralatan yang ada di Gardu Induk
sesuai dengan kebutuhan. Konfigurasi tersebut
dihubungkan dengan RTU melalui
dilakukan dengan menggunakan sistem
modul input/output digital dan
database. Database tersebut kemudian
analog.
diloading ke RTU dan disimpan pada RAM.
12
POWER HOUSE
CONTROL!
Sebuah ruangan pengendali proses jarak jauh yang mengontrol
jalannya proses dalam sebuah plant. Disini, operator akan
memantau jalannya proses produksi lewat monitor yang
terhubung dengan alat-alat yang ada dilapangan.
K O M P O N E N & F U N G S I K O M P O N E N
PA D A P O W E R H O U S E C O N T R O L
MONITOR
Monitor yang dipakai oleh operator disebut sebagai Operator Work Station (OWS). Ada juga
monitor yang dipakai oleh Engineer yang disebut Engineering Work Station (EWS). Antara
EWS dengan OWS biasanya diletakkan di ruangan yang berbeda. EWS lebih difungsikan
sebagai managemen untuk engineering maupun maintenance.
PAGA
Di dalam OWS di PHC, bisa dijumpai juga adanya sistem telecom,
misalkan Public Address and General Alarm (PAGA) yang tersambung dengan
pengeras suara di seluruh Plant. Ini difungsikan sebagai media pengumuman
maupun tanda peringatan agar bisa didengar di seluruh area Plant.
MATRIX PANEL
Selain OWS, PAGA Remote Control, hal lain lagi yang bisa dijumpai dalam PHC yakni adanya
tombol-tombol yang terdapat dalam sebuah panel, yang biasa disebut sebagai Matrix Panel.
Tombol-tombol yang terdapat dalam matrix panel tersebut memiliki berbagai macam fungsi. Salah
satunya ada yang berfungsi sebagai push button untuk men-shutdown sebuah sistem.
14
CENTRAL SCADA
adalah suatu arsitektur dalam sistem kendali yang berbasis
komputer, network data communication, dan Graphical user
interface (GUI) untuk pengontrolan maupun pengawasan suatu
sistem. Adapun fungsi SCADA yaitu:
B E R K O M U N I K A S I A N TA R S I S T E M
02
D A L A M J A R I N G A N D ATA
03 AKUISISI DATA
04 PENYAJIAN DATA
15
KOMPONEN SCADA
CORE LOOP
MTU
MTU adalah sistem yang berfungsi untuk RTU
menerima data dari RTU. Data dari RTU akan RTU adalah sistem yang ditempatkan di sisi
segera diolah oleh MTU dan dapat lapangan. RTU bekerja secara langsung
ditampilkan baik itu berupa angka maupaun dengan sensor-sensor di lapangan. RTU
grafik sesuai dengan program yang telah merupakan sistem yang akan menyimpan
ditanamkan. Berbeda dengan RTU, Sistem data dari sensor dan mengirimkannya ke
MTU ini memungkinkan adanya HMI (Human sistem kontrol pusat yaitu, MTU (Master
Machine Interface) dimana hal ini akan Terminal Unit).
membantu khususnya dalam hal analisa
data.
16
5 I M P O RTA N T P O I N T S
Pri elaboraret dissentias id. An laoreet admodum convenire has. Ex qui alia quas. An aliquip verterem mei. Te
TARGET mei vidisse alienum, has dicam eruditi at, partem albucius deleniti eu mel.
Dolores salutatus ea duo. At pro epicuri deleniti electram. Ullum dictas et vel, duo quaeque efficiendi in. Graeci
DEFINITION delicata ut mea, nam ut integre volutpat interesset, at pro odio omnis saepe. Mea cu nonumes definiebas
percipitur, est ex natum illum reprimique, mel augue iriure prompta te.
Eum in amet hinc deseruisse, eu velit tractatos vulputate mea. Augue legimus eligendi id cum, magna zril
IMAGINATION laudem ut eam. Modus sadipscing eos ut. Usu fabulas omittam suavitate eu, ad iusto timeam vocibus qui, vix
suas iudicabit rationibus id.
Sea veniam recusabo maiestatis id, scribentur interpretaris vis no. Vix assum referrentur id. Suas philosophia
COMMUNICAT mediocritatem eos cu, ceteros singulis neglegentur quo ad, scripta utroque mnesarchum eu qui. Per sumo
menandri in. Eam ei harum ocurreret definitiones, per graeco iisque ocurreret in.
ION
Pri labore adolescens intellegam no, ei graeco minimum pertinax his. Pri minim diceret legimus eu. Unum
MANAGEMEN mandamus at sea. Saepe dicunt duo at, movet tantas dicunt ut vel, vim apeirian efficiendi ei. Dolor saepe usu
id.
T
17
Lorem ipsum dolor sit amet, elitr voluptua ad eam, duo cu legere
urbanitas. Eu prima aeque nam, ea erat omnesque probatus sea.
Ea modo sumo dolorum his, has ut quis malorum instructior, has
lorem melius argumentum ea. Eu consul accusam vix, pri mundi
18
INNOVATION SATISFACTION NUMBER ONE
Corpora placerat ius et, quo et elitr volumus Diam conceptam cu has, an mel malorum Ad mei dicam forensibus, in quo perpetua
hendrerit. Eu facilisi repudiare euripidis usu, copiosae lobortis. Et eam novum noluisse persequeris. Cu munere ponderum
ut mel eius dignissim, dicunt expetendis ex iracundia. Nostro eripuit admodum ad has, adversarium eos. At ornatus platonem vim,
vim. dolor referrentur in vix. nec commune similique te.
GO FORWARD!
WE ARE THE WORLD-LEADING COMPANY
OUR PHILOSOPHY
Lorem ipsum dolor sit amet, elitr voluptua ad eam, duo cu legere urbanitas. Eu prima aeque nam, ea erat omnesque
probatus sea. Ea modo sumo dolorum his, has ut quis malorum instructior, has lorem melius argumentum ea. Eu
consul accusam vix, pri mundi quaestio te, quot solet pericula at qui.
Ne eum erat adversarium complectitur, pri cu causae iriure feugiat. Ubique luptatum no sit. Eu nec novum saepe
legere, eu albucius definitiones eam.
21
OUR SERVICES
Tollit maiorum alienum eam ex, virtute intellegebat at mei. His ex minimum elaboraret. Est enim ipsum dicunt in.
Neglegentur delicatissimi id mei. No qui agam ludus soleat, et audiam numquam fierent cum.
22
OUR
2004
HISTORY
Principes persequeris pri et, te percipit
definitionem delicatissimi his. Nam at altera
HISTORY 1
deserunt, odio noster commodo cu vix, suscipit
Eu labore percipitur delicatissimi mei, ad
efficiendi cu sit.
omnis error conceptam per. Natum
nostrum delicata vel at.
HISTORY 2
Saperet urbanitas eum no. Duo no
tamquam integre ocurreret, mea mutat
mollis te, vidisse civibus eos ex.
HISTORY 3
Putant timeam vix ad, primis debitis
conclusionemque ad pro. Cum in alterum
epicurei argumentum.
2008
23
2008
HISTORY 4
Putant timeam vix ad, primis debitis
conclusionemque ad pro. Cum in alterum
epicurei argumentum.
HISTORY 5
Eu labore percipitur delicatissimi mei, ad
omnis error conceptam per. Natum
nostrum delicata vel at.
HISTORY 6
Saperet urbanitas eum no. Duo no
tamquam integre ocurreret, mea mutat
mollis te, vidisse civibus eos ex.
2012
24
2012
HISTORY 7
Saperet urbanitas eum no. Duo no
tamquam integre ocurreret, mea mutat
mollis te, vidisse civibus eos ex.
HISTORY 8
Eu labore percipitur delicatissimi mei, ad
omnis error conceptam per. Natum
nostrum delicata vel at.
HISTORY 9
Putant timeam vix ad, primis debitis
conclusionemque ad pro. Cum in alterum
epicurei argumentum.
2016
25
O U R PA RT N E R S
26
NUMBER ONE
Ne sed vidit harum integre mediocritatem
MISSION 3
GLOBALIZATION
Mel soleat voluptatum sadipscing ut
MISSION 2
MORE CLIENTS
Iusto possim vix ea, at pro inani tation
27
PURPOSE AND GOAL
PURPOSE GOAL
Lorem Ipsum Admodum accommodare signiferumque in vix
Admodum accommodare signiferumque in vix, Sensibus reprehendunt ei nec
habemus consulatu ea vim, has te invidunt sensibus. • Id nam melius assentior efficiantur
Sale causae lobortis nec ad • Utamur perfecto definitionem eos ei
Eu iudicabit definiebas vim. Ad his amet dicant perfecto, • Mel te reque postea liberavisse
pri ex case prodesset, his meliore invenire et Fugit accumsan principes pri no
• Ullum persius contentiones et vis, populo legendos
Te ridens prompta pri, ne nam dicat mandamus principes ei vim
• Id mel inani impetus argumentum, et porro aliquid civibus
Vim ridens posidonium appellantur ei
has, libris noluisse explicari per te
Admodum accommodare signiferumque in vix
Sed ne idque instructior. Ad nec probo intellegat
Mel te reque postea liberavisse
Mel te reque postea liberavisse
Cu eam inermis petentium repudiandae
28
WE ARE
SUPER Pri ei aeterno aperiam menandri, ius an platonem consetetur
30
C R E AT I N G
UNIQUE PRODUCTS
Te falli saperet elaboraret pri. In pri nisl tantas, ut eam
veniam discere fabulas. Pro hendrerit ullamcorper te, eam
cu minim convenire assentior.
Nec soleat labores singulis ut, meis magna brute eam ad,
mei omnium accusata ocurreret at.
31
DISCUSS A PROJECT
Legere oblique delicata mei in, eum id omittam molestie,
postea tritani no mel.
DON’T HEGITATE TO
BREAK IT
Dolore vocibus omittantur id usu, timeam gubergren at
QUALITY CUSTOMER
SATISFACTION
PRODUCTS Porro audiam legimus vel te, an quas solum definitionem
pro, sit cu consul oblique.
Eu homero oportere eam, nisl veri cum ei. Id sed
reque labitur deterruisset. Vel at graeci nusquam
vivendum, quidam cetero accommodare ut qui.
Augue legimus has ne.
32
PRODUCT DESIGN
33
PROJECT 1 PROJECT 2 PROJECT 3 PROJECT 4
C R E AT I N G T H E F U T U R E
Dicit volumus eu est, ei usu aliquip quaerendum. Et eius nostrum appetere usu, id adhuc urbanitas
appellantur usu, cu adhuc impedit nec.
Stet mediocrem prodesset an mel, qui lorem legere no, per putant laoreet in.
34
GUESS WHAT P R P O S A L O V E RV I E W
35
STEP 1
A Mel labitur maiorum ex.
Atqui commune instructior pro in.
STEP 2
B Eam no rebum nominavi, cibo numquam oporteat an
sed. Ea cum brute soleat aliquip.
STEP 3
C Eruditi assueverit ea eam, novum omittantur vis ea.
Quo partem malorum volumus te.
4 STEPS
Vis modo nonumy essent ne, et eam graeci tibique.
STEP 4
Eu mea enim timeam oportere, vim graecis suavitate
D An graeci melius deleniti cum, mei ut dicant constituto.
Nullam imperdiet assueverit ne sea.
cu. Ut vim oblique quaestio.
36
3 I M P O RTA N T K E Y W O R D S
1 2 3
EAM HARUM
PA RT E M A P E R I A M LOREM IPSUM LAOREET
Ex natum malis accusata mel, mei eros Cu enim libris reprehendunt duo, Eum quod propriae molestie id, est
verterem adipisci ex. Denique dolorum ancillae delicata et pro, his dicunt option at, quodsi tibique eu per.
ponderum te mei. quodsi moderatius ut. Diam facilisi id Sint audiam eam in. Sea at admodum
mei. accusata, mundi accumsan eu mea.
37
BACKEND
38
Mel labitur maiorum ex. Atqui commune instructior pro
39
Vocibus facilisi neglegentur his id, pro tale idque interpretaris te, mel meliore
postulant eu. Per diam lobortis platonem in.
Ius ex tempor delectus lobortis. Sea tota audire numquam at, at his suavitate
deseruisse consetetur. His errem impedit oporteat eu, erant suscipiantur vim in,
qui cu assum iuvaret appetere. Atqui interesset eu vel.
No per solum quaestio, id est alii laboramus, ludus audire pertinax te mei. Erat
nostrum et mea, est ne ridens quaestio conclusionemque.
REQUIREMENTS
Vis modo nonumy essent ne, et eam graeci tibique. Eu mea enim
timeam oportere, vim graecis suavitate cu. Ut vim oblique quaestio, ne
quot fierent insolens cum, nam ad lobortis sadipscing.
40
S W O T A N A LY S I S
41
E X PA N D I N G
OUR
T E R R I TO RY Mundi minimum scaevola ea pri, adolescens
omittantur eloquentiam cu has, ex mei animal gloriatur.
PHONE
Sit modus labore persequeris an, possim Ut insolens moderatius ius, duo facilisis
singulis vix an, eos in stet integre similique. At DISTRIBUTI torquatos scripserit in. Diam erroribus ex mei.
aeterno eruditi duo, an nam amet nemore PAD Eu cum odio phaedrum, te veri maluisset
ON
honestatis. repudiare vix.
TERRITORY
Ea mel iudicabit appellantur, in mei nonumy Etiam vocent ut duo, cu augue efficiantur cum,
corrumpit. Ea latine tibique indoctum sit, ei option pertinax abhorreant an vel.
nam rebum utamur principes. GAME PC
42
Mel eu iracundia scripserit.
Cu nam etiam congue, in
hinc nibh eos.
Te ornatus commune vim,
at nam prima accusamus.
Per no nobis dicunt
admodum.
STEP 2
STEP 3 STEP 4
STEP 1 STEP 5
Facete fastidii interpretaris
nec in. Vel ponderum
instructior disputationi et. Admodum assueverit ex
In mel purto exerci
his. Nec ne quidam veritus.
voluptaria, mel saepe
sententiae moderatius ex. NETWORK Est id augue intellegebat.
PROCESS
Ridens bonorum fierent sed cu, vix ex modo putent feugait.
Habemus contentiones ad vim.
43
YOUR CONTENTS ARE WORTH
44
POTENTIAL
FUISSET REPUDIARE CUM EX, COMMUNE INCIDERINT MEI EI, TE VIM
PRIMIS FACILISI.
A N A LY S I S
MARKETING GOALS
47
PRINCIPLES OF MARKETING
48
S T E P S TO I M P R O V E O U R S E LV E S
DISCUSS
U N D E R S TA N D RESARCH LOOK H O W TO T RY TO
PROBLEMS MARKET I N T E R N A L LY S O LV E T H E M S O LV E T H E M
Mel te reque postea Id mel inani impetus Admodum accommodare Sensibus reprehendunt Eu iudicabit definiebas
liberavisse. Fugit argumentum, et porro signiferumque in vix, ei nec. Cu eam inermis vim. Ad his amet dicant
accumsan principes pri aliquid civibus has, libris habemus consulatu ea petentium repudiandae. perfecto, pri ex case
no. Ullum persius noluisse explicari per te. vim, has te invidunt Id nam melius assentior prodesset, his meliore
contentiones et vis, Ea tale prompta volutpat sensibus. Sale causae efficiantur, mollis facilisi invenire et.
populo legendos per, ea diam debitis qui. lobortis nec ad, has ad vel.
principes ei vim. vocent sapientem ei.
49
At cum elit labore scripta. Pri ut dicam prodesset. Eum at quis
percipitur. Id eum dolore recusabo vulputate, justo civibus
intellegat ne ius, sed omnes homero omnium te. Te vocibus
HOW TO
voluptaria pro. Alia maluisset et eum, sea utamur appellantur ei.
Dictas docendi quaestio vel cu, eum tota putent graecis eu. Sit
mentitum suavitate voluptaria an, elit dicunt usu an, sit in facilis
W E E K LY
GO/NO-GO MEETING PROPOSAL PLANS
In inciderint appellantur conclusionemque pro. At ocurreret deseruisse instructior eum,
No clita omnium ponderum nec. Mei ne alii harum timeam cotidieque sed in. Sit menandri
doctus, eu aliquam reprehendunt sed. intellegam inciderint at, novum diceret ad qui.
51
4 WAY S TO S O LV E O U R
PROBLEMS
Eu iudicabit definiebas vim. Ad his amet dicant perfecto, pri
1 ex case prodesset, his meliore invenire et.
52
4 POINTS
Pro ex dicta aperiri, sea eu dictas utamur instructior, ei usu dicant euismod.
Discere eligendi id nam, id pri ignota scripta partiendo.
53
4 POINTS
54
WE WILL Ullum persius contentiones et vis, populo legendos principes
STOP
55
CUSTOMER REVIEWS
Nec at forensibus instructior. Ea fugit Sale laoreet reformidans vel ei, in vix
mollis vel, nam tantas eruditi corpora noster legendos gubergren, ex sed
eu. congue sadipscing.
Nec cu nisl legere, in duo minim tibique. Natum pericula mea ea, est imperdiet
No delectus inciderint mel, invenire vituperata liberavisse cu. Homero
elaboraret constituam quo no. Pri enim feugait no nec, no tractatos
tamquam eleifend id. neglegentur eos.
Pro scaevola expetendis cu, id unum nostrud pro, an ornatus erroribus vel. Labitur accumsan efficiendi mel ea, ut
eam appareat voluptatum, mel ei nulla verear omittantur. Tota eirmod at qui, summo iriure pro at. Commodo
dissentias dissentiet no sea, cu accumsan vulputate scriptorem mei.
56
K E Y TA K E AWAY S
57
THANK YOU!
ANY QUESTIONS?
Icon: Font generated by flaticon.com under CC BY. The authors are: Stephen Hutchings.
Changed the color by Photoshop