ISU-ISU KONFLIK DUNIA

SEMASA :
KONFLIK ETNIK
PEMBERSIHAN ETNIK DI
BOSNIA
PUNCA-PUNCA PEMBERSIHAN ETNIK DI BOSNIA
• Konflik etnik wujud dalam hubungan antara
kumpulan yang tidak setara berasaskan nilai-
nilai budaya yang mengakibatkan satu yang
berkuasa meminggirkan satu yang lain secara
sosial dan organisasi.

• Kumpulan-kumpulan budaya ini tidak boleh

bertolak ansur, atau satu komuniti mempunyai
darjah autonomi yang melebihi kumpulan lain
• Pada 6 April 1992, berlaku satu tragedi di bekas Republik
Yugoslavia. Pada hari itu,seorang gadis etnik Bosniak,
Suada Dilberovic, 24, telah dibunuh oleh penembak curi
Serbia di tengah bandar Sarajevo, Bosnia, menjadikannya
mangsa pertama keganasan kaum Serb di negara
berkenaan.

• Dalam kejadian pada 6 April 1992 itu, Suada bersama kira-

kira 100,000 orang penduduk Bosnia dari pelbagai agama
dan etnik telah berarak secara aman meraikan
kemerdekaan Bosnia-Herzegovina dari Yugoslavia.
Perarakan itu juga bagi menyatakan protes mereka
terhadap tindakan Tentera Rakyat Yugoslav (JNA) pimpinan
Serb Bosnia yang mengepung Sarajevo bagi memulakan
perang terhadap etnik Bosniak dan Croat.
• Bosnia yang dipimpin oleh Alija Izatbegiovic yang
juga Presiden Republik Sosialis Bosnia, sebelum
itu telah menarik diri dari Yugoslavia. Keputusan
itu dibuat melalui pungutan suara pada
November 1991, tetapi diboikot oleh etnik Serb.
• Sebelum itu Croatia, Macedonia dan Slovenia
telah terlebih dahulu mencapai kemerdekaannya
dari Yugoslavia. Ini menyebabkan Presiden
Republik Srpska, Rodovan Karadzic dan Presiden
Serbia, Slobodan Milosevic memutuskan untuk
memerangi dua etnik itu.
• Sekitar 100,000 orang mati dalam Perang
Bosnia yang berlaku di Bosnia-Herzegovina
antara April 1992 hingga Disember 1995.
• Tentera Serbia pernah melakukan pembersihan
etnik di Bosnia dengan mengumpulkan
penduduk Islam dan menembak mereka,
mengosongkan seluruh bandar orang Islam dan
menahan lelaki dewasa serta kanak-kanak Islam
di beberapa kem tahanan.
• Tentera Serb-Bosnia turut memaksa keluarga
Islam meninggalkan kampung halaman
mereka dengan merogol wanita dan kanak-
kanak perempuan.
• Tindakan tidak berperikemanusiaan itu dilabel
sebagai pembersihan etnik dengan terma
tersebut digunakan oleh media antarabangsa.
 Soalan tutorial
• 1. Bincangkan punca yang membawa konflik
Palestine-Israel dan usaha-usaha ke arah
proses penyelesaiannya krisis tersebut.
• 2. Jelaskan mengenai krisis yang berlaku di
Iraq dan Syria dan kesannya kepada
perkembangan ekonomi dan politik di rantau
tersebut.
Konflik Etnik di Asia
Tenggara
(Myanmar)
• Keganasan di Myanmar telah wujud sejak
kemerdekaan pada bulan April 1948 sehingga
Januari 2012.
• Satu demi satu kerajaan pusat berjuang
menentang pelbagai pemberontakan etnik
dan politik. Beberapa pemberontakan terawal
di Burma-dikuasai haluan kiri "berwarna-
warni" dan Kesatuan Kebangsaan
Karen (KNU). KNU yang berjuang untuk
mengukir sebuah negeri Karen bebas daripada
jaluran besar Myanmar Rendah.
•  Pemberontakan etnik yang lain berlaku hanya
di awal tahun 1960-an selepas kerajaan pusat
menolak untuk mempertimbangkan gaya
kerajaan persekutuan.
• Pada awal tahun 1980-an, pemberontakan
bersenjata berorientasikan politik telah
sebahagian besarnya pudar.
• Tetapi pemberontakan berasaskan etnik terus
hidup dan kekal dalam konflik.
• Pemberontakan ini telah disokong atau yang
digunakan oleh negara-negara asing,
memburukkan lagi pengasingan, syak
wasangka dan kebimbangan di kalangan
rakyat Myanmar ke atas kedua-dua golongan
minoriti mereka dan kuasa-kuasa asing.
• Sesetengah British telah menyokong Karen;
Pakistan Timur (dan kemudiannya Bangladesh)
menyokong Rohingya Islam di sempadan
mereka dengan sokongan Timur Tengah.
• Orang-orang India telah dikatakan
terlibat dengan Kachin dan Karen.
• China membantu CPB (kemudiannya
Wa), pemberontak Naga dan Kanchin.
• Amerika Syarikat menyokong
Kuomintang dan Thailand pelbagai
kumpulan pemberontak, pada dasarnya
mewujudkan negeri atau zon penampan.
• Sebelum gencatan senjata, sebahagian
besarnya tentera yang dikuasai oleh
etnik Bamar membuat kempen tahunan
musim kering yang sia-sia, hanya untuk
melihat pemberontak kembali selepas mereka
pergi.
• Burman menguasai kerajaan pusat (awam
atau tentera-sama) mampu untuk mencapai
perjanjian politik walaupun matlamat yang
disebut di kebanyakan, jika tidak semua,
pemberontakan etnik utama (termasuk KNU)
autonomi, tidak berpisah.
•  Hari ini, kerajaan telah menandatangani
perjanjian gencatan senjata tidak selesa
dengan kebanyakan kumpulan pemberontak
tetapi tentera telah tidak mendapat
kepercayaan penduduk tempatan.
• Tentera telah dituduh secara meluas mendera
penduduk tempatan dengan sewenang-
wenangnya, dan dilihat sebagai satu kuasa
yang menduduki di kawasan etnik.
• Baru-baru ini, konflik utama ialah
terhadap rejim tentera yang telah memerintah
negara dari 1962 hingga 2011.
• Konflik ini adalah peperangan yang berterusan
yang tertua di dunia, dan telah mendapat
perhatian antarabangsa sebagai hasil
Pemberontakan 8888 pada tahun 1988, kerja-
kerja aktivis Aung San Suu Kyi, protes anti-
kerajaan pada akhir 2007, dan kemusnahan
akibat Taufan Nargis, yang menyebabkan lebih
80,000 mati dan 50,000 hilang pada
pertengahan 2008.
• Pada Januari 2012, kerajaan Myanmar
mengumumkan gencata senjata dengan
pemberontak Karen, tulang belakang puak
anti-junta.
• Kedua pihak bersetuju mengadakan
komunikasi terbuka, selain membenarkan
perjalanan selamat bagi orang Karen di negara
itu. Kerajaan pusat telah mengampunkan lebih
6,000 tahanan dan mengurangkan hukuman
38,964 yang lain.
• Perbalahan dalaman di Myanmar
• Tarikh : April 1948 – Januari 2012
• Lokasi : Myanmar
• Status : Selesai
• Kebangkitan
• Rejim autokratik pada masa itu
• Pergolakan awam / (hampir perang saudara)
• Perubahan rejim kepada Parti Kesatuan
Perpaduan dan Pembangunan
• Pihak yang berperang Kerajaan tentera Myanmar (1962–2011)
1) USDP – Parti Kesatuan Perpaduan dan Pembangunan (2011–2012)
2) BSPP - Parti Program Sosialis Burma (1962–1988)

• Puak anti-junta:
1) Kesatuan Kebangsaan Karen
2)  KNLA – Tentera Pembebasan Kebangsaan Karen
3)  CPB - Parti Komunis Burma (1948-1988)
4)  SSA – Shane State Army – South
5)  UWSA – United Wa State Army (1988–2012)
6)  KIA – Tentera Kemerdekaan Kachin
7)  MNDAA – Tentera Perikatan Demokratik Kebangsaan Myanmar
8) Tentera Tuhan (kumpulan revolusi)
9) DKBA – Democratic Karen Buddhist Army (sejak 2010)

• Pembekal senjata : Thailand

• Kekuatan tentera seramai 492,000. Kerugian dan kehilangan iaitu seramai

501,000 dibunuh. [petikan diperlukan]
Konflik Etnik di Afrika
 Konflik Darfur di Sudan
• Konflik Darfur melibatkan lebih 200,000
nyawa terbunuh manakala 2.5 juta lagi
menjadi pelarian .
• Konflik ini berikutan pergaduhan sesama
penduduk Islam berlainan etnik antara suku
Afrika dengan kumpulan penduduk
keturunan Arab yang memuncak pada 2003.
• Janjaweed iaitu pasukan bersenjata dari
[puak] Abbala Rizeigat (Arab Badwi) dengan
puak Fur, Zaghawa dan Massaleit yang
mendiami Darfur.
• Kesemua pihak yang terlibat dalam konflik
di Darfur adalah terdiri daripada orang Islam.
• Ini berbeza dengan konflik di selatan
Sudan yang melibatkan pihak Muslim di utara
dan Kristian di selatan.
• Pihak Barisan Pembebasan Darfur (atau nama
lamanya Gerakan Pembebasan Sudan) yang
ditubuhkan pada 2002 cuba memanipulasi
pemikiran penduduk tempatan di Darfur
untuk bangun memberontak menentang
kerajaan Sudan. 
• Gerakan Pembebasan Sudan mendapat
sokongan negara Eritrea, negara musuh Sudan
di selatan yang juga menyokong satu lagi
pemberontakan di selatan Sudan menentang
kerajaan Sudan di sebelah utara.
PUNCA-PUNCA KONFLIK DARFUR

1) bencana alam
2) oportunis politik
3) masalah politik serantau
4) ketidakseimbangan pembangunan
5) peluang kehidupan di antara pusat bandar di
sekitar Sungai Nil dan wilayah pinggiran
seperti Darfur.
• Amerika Syarikat beriya-iya campur tangan
dalam isu Darfur bagi mengalihkan pandangan
dunia terhadap pencerobohan Amerika di Iraq.
• Setiap minit isu Darfur disiarkan media
antarabangsa, bermakna satu minit kurang
tumpuan dunia kepada Iraq.
• Pengarah Jabatan Undang-undang
Antarabangsa dan Perjanjian Kementerian Luar
Negara Sudan, Sirajuddin Hamid Yousuf telah
cuba menghuraikan isu konflik Darfur
di Kongres Kesatuan Wanita Islam
Antarabangsa di Kuala Lumpur pada 2007.
• Konflik di Darfur bukanlah pembersihan
etnik atau pembunuhan beramai-ramai. 
• Profesor Davild Hoile dari pertubuhan
Medicines Sans Frontier menafikan tuduhan
tersebut dan meminta sebarang bukti dan jika
ada perlukan kajian lanjut.
• Majoriti penduduk Darfur beragama Islam,
jadi mereka mempunyai keseragaman agama .
Jadi bukan konflik yang berpunca dari
pertelingkahan antara agama sebagaimana
sangkaan masyarakat dunia selama ini.
• Gaya hidup nomad masih diamalkan di Darfur.
• Persaingan antara kumpulan penternak dan
petani, rakyat keturunan Arab dan Afrika
mencetuskan konflik berdarah.
• Perebutan laluan perjalanan binatang menjadi
punca tradisional mereka bertelingkah.
• Mulanya puak-puak ini berebut sumber asli dan
akhirnya berubah menjadi isu politik apabila
kerajaan dan media barat campur tangan.
• Terjumpanya minyak di Chad yang bersempadan
dengan Sudan dan eksploitasi minyak di selatan
Darfur menambahkan ketegangan.
• Tekanan ke atas Kerajaan Sudan lebih buruk
selepas tragedi 11 September, 2001, yang
mencetus perasaan ‘Islamiphobia’ apabila AS
dan Britain mensasarkan kemarahan kepada
pemerintahan pro Islam seperti Sudan.
• Regim Sudan serta- merta berada di senarai
teratas musuh AS.
• Puncak konflik Darfur meningkat pada Februari
2003 selepas dua kumpulan bersenjata – Tentera
Pembebasan Sudan dan Pergerakan Keadilan –
mula berperang dan menyerang kawasan pekan,
pejabat kerajaan dan orang awam.
• Keadaan menjadi tidak terkawal dan
mencetuskan krisis pembunuhan dan pelarian ke
negara jiran.
• Negara jiran seperti Eriteria dan Chad bukan saja
memberi bantuan bahkan membenarkan negara
mereka menjadi pangkalan utama kumpulan
pemberontak.
• Kini Eriteria memainkan peranan positif untuk
menghasilkan perjanjian damai di Darfur.
• Di Chad wujud hubungan etnik yang rapat
antara pemberontak di Darfur dan
pemberontak di Republik Chad. Beberapa
perjanjian telah dibuat antara Sudan dengan
Chad bagi mengendurkan ketegangan.
• Sebenarnya terdapat hujah yang menunjukkan tanda-
tanda campurtangan Amerika Syarikat di dalam
kekacauan di Darfur .
• Pertama, Darfur yang terletak di wilayah barat Sudan itu
sangat kaya dengan hasil-hasil bumi seperti uranium, gas
asli dan emas. Menurut Menteri Luar Negeri Sudan
ketika itu, Muhammad Najib El Khair, “ Amerika Syarikat
telah berjaya menemukan sumber minyak di wilayah
tersebut, namun, kami telah memberi kepercayaan
kepada syarikat-syarikat daripada Asia untuk melakukan
operasi carigali.” Daripada kenyataan Muhammad itu,
tidak mustahil Amerika Syarikat masih menyimpan minat
untuk masuk ke dalam wilayah Darfur berdasarkan
kepentingan hasil-hasil bumi tersebut, terutamanya
uranium.
• Kedua, latar belakang Darfur juga memberi
petunjuk membuktikan campurtangan Amerika
Syarikat . 
• Darfur merupakan pusat kegiatan Islam di
Sudan dan wilayah tersebut mempunyai
peranan penting di dalam menyatukan Sudan
dengan Afrika dan Islam dengan Afrika. 
• Umat Islam di Darfur amat gigih untuk
melaksanakan sistem Islam secara menyeluruh. 
• Kecenderungan tersebut tentunya sesuatu yang
amat tidak disukai oleh barat pimpinan Amerika
Syarikat.
• Ketiga, campurtangan Amerika Syarikat menerusi
pertubuhan agensi PBB seperti UNHCR dan Amnesti
International, Amerika Syarikat telah berusaha
untuk memaksa puak-puak yang bertelagah di Darfur
agar menerima kehadiran pasukan PBB untuk
memelihara kepentingan orang-orang awam dan
pelarian.
• Kenyataan daripada pemimpin Nancy Pelosi (US House
Democratic Minority Leader), Carlifornia: “Kita mesti
bertindak sekarang untuk mengelakkan lebih banyak
pembunuhan jika tidak mahu melihat tragedi Rwanda
berulang semula. Ini adalah situasi kecemasan. Kita
mempunyai kewajipan yang sah untuk bertindak di
bawah undang-undang antarabangsa.”
• Keempat, campurtangan Amerika Syarikat
telah pun bertapak di wilayah selatan
Sudan. Amerika Syarikat telah terbukti
membekalkan senjata dan dana kepada SPLA
di dalam menjalankan misi keganasannya. 
• Pada 1999, Madeline Albright, wakil Amerika
Syarikat telah menemui John Garang,
pemimpin SPLA ketika itu, untuk
membincangkan bantuan kemanusiaan.
Bukankah sudah memadai perbincangan di
peringkat pemerintah Sudan, mengapa harus
menemui John Garang?
• Sudan tidak tergolong di kalangan negara maju
mahupun negara membangun. Majoriti
penduduknya bergama Islam-Sunni dan
merupakan masyarakat kulit hitam. Lihat
bagaimana jijiknya perangai dan sikap Amerika
Syarikat ini. Bila kita membenci sesebuah
negara, tidak bermaksud membenci seluruh
rakyatnya. Tapi membenci pemimpin mereka
yang menentukan polisi negara dan dasar luar
terhadap negara lain.
• Semoga negara seaqidah ini terus kita doakan
kesejahteraan mereka disamping membantu
apa yang termampu.