Anda di halaman 1dari 61

LAPORAN PRAKTIKUM FISIKA DASAR

NAMA

: FELIX CAHYO KUNCORO JAKTI

NPM

: 0906511763

GRUP

: A-14

FAKULTAS/DEPARTEMEN : TEKNIK/TEKNIK SIPIL


NO PERCOBAAN

: OR 02

NAMA PERCOBAAN

: PENGUKURAN LEBAR CELAH

TANGGAL PERCOBAAN

: 13 OKTOBER 2010

KAWAN KERJA

:-

ASISTEN

: M NANDA P

UNIT PELAKSANA PENDIDIKAN ILMU PENGETAHUAN DASAR


UNIVERSITAS INDONESIA
DEPOK
2010

PENGUKURAN LEBAR CELAH


I.

TUJUAN PERCOBAAN
Mengukur lebar celah tunggal dengan menggunakan metode difraksi

II.

PERALATAN
1. Piranti laser dan catu daya
2. Piranti pemilih otomatis celah tunggal
3. Piranti scaner beserta detektor fotodioda
4. Camcorder
5. Unit PC beserta DAQ dan perangkat pengendali otomatis

III.

LANDASAN TEORI

Difraksi adalah deviasi dari perambatan cahaya atau pembelokan arah rambat cahaya. Efek
difraksi adalah karakteristik dari fenomena gelombang, apakah bunyi, atau cahaya di mana
muka-muka gelombangnya dibelokkan.
OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

Prinsip Huygens-Fresnel : setiap titik dari muka-muka gelombang yang tidak terganggu,
pada saat tertentu bertindak sebagai sumber muka-muka gelombang speris kedua
(frekuensinya sama dengan sumber primer). Amplitudo medan optik (listrik/magnet) di
suatu titik merupakan superposisi dari muka-muka gelombang speris tadi.

Jika panjang gelombang (l) lebih besar dibandingkan dengan lebar celah (d), maka
gelombang akan disebar keluar dengan sudut yang cukup besar. Pola difraksi terdiri dari
daerah terang dan gelap yang dapat diamati. Sebagai contoh, ketika sebuah celah sempit
ditempatkan di antara sumber cahaya (atau sinar laser) dan layar, cahaya menghasilkan
pola difraksi seperti gambar di bawah. Pola ini memiliki pusat yang terang dan lebar
(disebut terang utama), diapit oleh sekumpulan garis yang intensitas keterangannya kurang
(terang sekunder) dan sekumpulan bagian gelap.

1.

DIFRAKSI CELAH TUNGGAL (SINGLE SLIT)


Jika sudut bertambah, maka d = kd sin bertambah dan akan mencapai minimum
sampai 0 pada Nd/2 = p. Jika lebar celah d > l, maka hanya ada satu nilai maksimum
(m = 0 atau orde ke-nol)

2. DIFRAKSI FRAUNHOFER
OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

Difraksi dimana gelombang datang dan yang keluar dari celah tetap planar atau linier.
Intensitas minima terjadi jika sin b = 0, atau pada nilai : b = p ,2p ,3p ,
Berkas sinar dengan panjang gelombang yang dilewatkan pada sebuah celah sempit
dengan lebar a akan mengalami difraksi. Pola difraksi ini dapat dilihat pada layar atau
diukur dengan sensor cahaya. Jika jarak antara celah dengan layar jauh lebih besar dari
pada lebar celah (L a), maka berkas yang sampai di layar dapat dianggap paralel. Pada
difraksi celah tunggal, pola gelap (intensitas minimum) akan terjadi jika perbedaan panjang
lintasan berkas (a sin ) antara berkas paling atas dan berkas paling bawah sebesar , 2,
3, dst, (Gbr. 1). Dengan demikian pola gelap pada difraksi yang terjadi karena celah
tunggal dapat dinyatakan oleh
1)

IV.

PROSEDUR PERCOBAAN
Eksperimen pengukuran panjang gelombang sinar laser dengan menggunakan kisi difraksi
pada rLab ini dapat dilakukan dengan meng-klik tombol link rLab di halaman jadual.
Langkah kerja eksperimen harus mengikuti prosedur yang telah ditentukan. Penyetingan
peralatan rLab berlangsung secara otomatis ketika praktikan menjalankan prosedur kerja.

V.

DATA PENGAMATAN
No.

Posisi

Intensitas

No.

(mm)
1

0,00

Posisi

Intensitas

No.

(mm)
0,02

274

120,12

Posisi

Intensitas

(mm)
0,02

547

240,24

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

0,03
3

0,44

0,01

275

120,56

0,03

548

240,68

0,02

0,88

0,02

276

121,00

0,01

549

241,12

0,03

1,32

0,02

277

121,44

0,02

550

241,56

0,02

1,76

0,01

278

121,88

0,03

551

242,00

0,02

2,20

0,02

279

122,32

0,01

552

242,44

0,03

2,64

0,02

280

122,76

0,02

553

242,88

0,02

3,08

0,02

281

123,20

0,02

554

243,32

0,02

3,52

0,03

282

123,64

0,02

555

243,76

0,03

10

3,96

0,01

283

124,08

0,03

556

244,20

0,01

11

4,40

0,02

284

124,52

0,02

557

244,64

0,03

12

4,84

0,02

285

124,96

0,02

558

245,08

0,03

13

5,28

0,01

286

125,40

0,03

559

245,52

0,02

14

5,72

0,02

287

125,84

0,02

560

245,96

0,03

15

6,16

0,02

288

126,28

0,02

561

246,40

0,02

16

6,60

0,01

289

126,72

0,03

562

246,84

0,02

17

7,04

0,03

290

127,16

0,02

563

247,28

0,03

18

7,48

0,02

291

127,60

0,03

564

247,72

0,02

19

7,92

0,02

292

128,04

0,02

565

248,16

0,02

20

8,36

0,03

293

128,48

0,02

566

248,60

0,03

21

8,80

0,01

294

128,92

0,03

567

249,04

0,01

22

9,24

0,02

295

129,36

0,02

568

249,48

0,02

23

9,68

0,02

296

129,80

0,02

569

249,92

0,02

24

10,12

0,01

297

130,24

0,03

570

250,36

0,02

25

10,56

0,02

298

130,68

0,01

571

250,80

0,03

26

11,00

0,02

299

131,12

0,02

572

251,24

0,02

27

11,44

0,02

300

131,56

0,03

573

251,68

0,02

28

11,88

0,02

301

132,00

0,01

574

252,12

0,03

29

12,32

0,02

302

132,44

0,03

575

252,56

0,02

30

12,76

0,02

303

132,88

0,02

576

253,00

0,02

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

31

13,20

0,02

304

133,32

0,02

577

253,44

0,03

32

13,64

0,01

305

133,76

0,03

578

253,88

0,01

33

14,08

0,02

306

134,20

0,02

579

254,32

0,02

34

14,52

0,02

307

134,64

0,02

580

254,76

0,02

35

14,96

0,01

308

135,08

0,03

581

255,20

0,02

36

15,40

0,02

309

135,52

0,01

582

255,64

0,03

37

15,84

0,02

310

135,96

0,02

583

256,08

0,02

38

16,28

0,02

311

136,40

0,03

584

256,52

0,02

39

16,72

0,03

312

136,84

0,02

585

256,96

0,03

40

17,16

0,01

313

137,28

0,03

586

257,40

0,02

41

17,60

0,02

314

137,72

0,02

587

257,84

0,02

42

18,04

0,02

315

138,16

0,02

588

258,28

0,03

43

18,48

0,01

316

138,60

0,03

589

258,72

0,01

44

18,92

0,02

317

139,04

0,02

590

259,16

0,02

45

19,36

0,02

318

139,48

0,02

591

259,60

0,02

46

19,80

0,01

319

139,92

0,03

592

260,04

0,02

47

20,24

0,02

320

140,36

0,02

593

260,48

0,03

48

20,68

0,02

321

140,80

0,03

594

260,92

0,02

49

21,12

0,02

322

141,24

0,03

595

261,36

0,02

50

21,56

0,03

323

141,68

0,02

596

261,80

0,03

51

22,00

0,01

324

142,12

0,03

597

262,24

0,01

52

22,44

0,02

325

142,56

0,02

598

262,68

0,02

53

22,88

0,03

326

143,00

0,02

599

263,12

0,03

54

23,32

0,01

327

143,44

0,03

600

263,56

0,01

55

23,76

0,02

328

143,88

0,02

601

264,00

0,02

56

24,20

0,02

329

144,32

0,02

602

264,44

0,02

57

24,64

0,01

330

144,76

0,03

603

264,88

0,02

58

25,08

0,03

331

145,20

0,02

604

265,32

0,03

59

25,52

0,02

332

145,64

0,03

605

265,76

0,02

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

60

25,96

0,02

333

146,08

0,03

606

266,20

0,02

61

26,40

0,03

334

146,52

0,02

607

266,64

0,03

62

26,84

0,01

335

146,96

0,03

608

267,08

0,01

63

27,28

0,02

336

147,40

0,03

609

267,52

0,02

64

27,72

0,02

337

147,84

0,03

610

267,96

0,02

65

28,16

0,01

338

148,28

0,04

611

268,40

0,01

66

28,60

0,02

339

148,72

0,02

612

268,84

0,02

67

29,04

0,02

340

149,16

0,03

613

269,28

0,02

68

29,48

0,01

341

149,60

0,04

614

269,72

0,02

69

29,92

0,03

342

150,04

0,02

615

270,16

0,03

70

30,36

0,02

343

150,48

0,03

616

270,60

0,02

71

30,80

0,02

344

150,92

0,03

617

271,04

0,02

72

31,24

0,03

345

151,36

0,02

618

271,48

0,03

73

31,68

0,01

346

151,80

0,03

619

271,92

0,01

74

32,12

0,02

347

152,24

0,02

620

272,36

0,02

75

32,56

0,02

348

152,68

0,02

621

272,80

0,02

76

33,00

0,01

349

153,12

0,03

622

273,24

0,01

77

33,44

0,02

350

153,56

0,02

623

273,68

0,02

78

33,88

0,02

351

154,00

0,03

624

274,12

0,02

79

34,32

0,01

352

154,44

0,04

625

274,56

0,02

80

34,76

0,03

353

154,88

0,03

626

275,00

0,03

81

35,20

0,02

354

155,32

0,04

627

275,44

0,02

82

35,64

0,02

355

155,76

0,04

628

275,88

0,02

83

36,08

0,03

356

156,20

0,03

629

276,32

0,03

84

36,52

0,01

357

156,64

0,04

630

276,76

0,01

85

36,96

0,02

358

157,08

0,03

631

277,20

0,02

86

37,40

0,02

359

157,52

0,02

632

277,64

0,02

87

37,84

0,01

360

157,96

0,03

633

278,08

0,01

88

38,28

0,02

361

158,40

0,02

634

278,52

0,03

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

89

38,72

0,02

362

158,84

0,02

635

278,96

0,02

90

39,16

0,01

363

159,28

0,03

636

279,40

0,02

91

39,60

0,03

364

159,72

0,02

637

279,84

0,03

92

40,04

0,02

365

160,16

0,04

638

280,28

0,02

93

40,48

0,02

366

160,60

0,04

639

280,72

0,02

94

40,92

0,02

367

161,04

0,04

640

281,16

0,03

95

41,36

0,01

368

161,48

0,06

641

281,60

0,01

96

41,80

0,02

369

161,92

0,05

642

282,04

0,02

97

42,24

0,02

370

162,36

0,05

643

282,48

0,02

98

42,68

0,01

371

162,80

0,06

644

282,92

0,01

99

43,12

0,02

372

163,24

0,05

645

283,36

0,02

100

43,56

0,02

373

163,68

0,05

646

283,80

0,02

101

44,00

0,02

374

164,12

0,05

647

284,24

0,02

102

44,44

0,03

375

164,56

0,03

648

284,68

0,03

103

44,88

0,02

376

165,00

0,04

649

285,12

0,02

104

45,32

0,02

377

165,44

0,04

650

285,56

0,02

105

45,76

0,03

378

165,88

0,03

651

286,00

0,03

106

46,20

0,01

379

166,32

0,04

652

286,44

0,01

107

46,64

0,02

380

166,76

0,04

653

286,88

0,02

108

47,08

0,02

381

167,20

0,06

654

287,32

0,02

109

47,52

0,01

382

167,64

0,08

655

287,76

0,01

110

47,96

0,02

383

168,08

0,08

656

288,20

0,02

111

48,40

0,02

384

168,52

0,10

657

288,64

0,02

112

48,84

0,02

385

168,96

0,12

658

289,08

0,02

113

49,28

0,03

386

169,40

0,12

659

289,52

0,03

114

49,72

0,02

387

169,84

0,13

660

289,96

0,02

115

50,16

0,02

388

170,28

0,13

661

290,40

0,02

116

50,60

0,03

389

170,72

0,11

662

290,84

0,03

117

51,04

0,01

390

171,16

0,11

663

291,28

0,01

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

118

51,48

0,02

391

171,60

0,09

664

291,72

0,02

119

51,92

0,02

392

172,04

0,07

665

292,16

0,02

120

52,36

0,01

393

172,48

0,07

666

292,60

0,01

121

52,80

0,03

394

172,92

0,07

667

293,04

0,03

122

53,24

0,02

395

173,36

0,10

668

293,48

0,02

123

53,68

0,02

396

173,80

0,15

669

293,92

0,02

124

54,12

0,03

397

174,24

0,21

670

294,36

0,03

125

54,56

0,02

398

174,68

0,33

671

294,80

0,02

126

55,00

0,02

399

175,12

0,46

672

295,24

0,02

127

55,44

0,03

400

175,56

0,63

673

295,68

0,03

128

55,88

0,01

401

176,00

0,83

674

296,12

0,01

129

56,32

0,02

402

176,44

1,05

675

296,56

0,02

130

56,76

0,02

403

176,88

1,27

676

297,00

0,02

131

57,20

0,01

404

177,32

1,52

677

297,44

0,01

132

57,64

0,02

405

177,76

1,73

678

297,88

0,03

133

58,08

0,02

406

178,20

1,95

679

298,32

0,02

134

58,52

0,02

407

178,64

2,11

680

298,76

0,02

135

58,96

0,03

408

179,08

2,22

681

299,20

0,03

136

59,40

0,02

409

179,52

2,31

682

299,64

0,01

137

59,84

0,02

410

179,96

2,33

683

300,08

0,02

138

60,28

0,03

411

180,40

2,29

684

300,52

0,03

139

60,72

0,01

412

180,84

2,23

685

300,96

0,01

140

61,16

0,02

413

181,28

2,08

686

301,40

0,02

141

61,60

0,02

414

181,72

1,92

687

301,84

0,02

142

62,04

0,01

415

182,16

1,73

688

302,28

0,01

143

62,48

0,03

416

182,60

1,49

689

302,72

0,03

144

62,92

0,02

417

183,04

1,26

690

303,16

0,02

145

63,36

0,02

418

183,48

1,03

691

303,60

0,02

146

63,80

0,03

419

183,92

0,81

692

304,04

0,03

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

147

64,24

0,02

420

184,36

0,63

693

304,48

0,02

148

64,68

0,02

421

184,80

0,46

694

304,92

0,02

149

65,12

0,02

422

185,24

0,32

695

305,36

0,02

150

65,56

0,01

423

185,68

0,23

696

305,80

0,01

151

66,00

0,02

424

186,12

0,15

697

306,24

0,02

152

66,44

0,02

425

186,56

0,10

698

306,68

0,02

153

66,88

0,01

426

187,00

0,08

699

307,12

0,01

154

67,32

0,03

427

187,44

0,06

700

307,56

0,02

155

67,76

0,02

428

187,88

0,08

701

308,00

0,02

156

68,20

0,02

429

188,32

0,10

702

308,44

0,02

157

68,64

0,03

430

188,76

0,10

703

308,88

0,03

158

69,08

0,02

431

189,20

0,13

704

309,32

0,02

159

69,52

0,02

432

189,64

0,13

705

309,76

0,02

160

69,96

0,02

433

190,08

0,13

706

310,20

0,02

161

70,40

0,01

434

190,52

0,14

707

310,64

0,01

162

70,84

0,02

435

190,96

0,12

708

311,08

0,02

163

71,28

0,02

436

191,40

0,10

709

311,52

0,02

164

71,72

0,02

437

191,84

0,09

710

311,96

0,01

165

72,16

0,03

438

192,28

0,06

711

312,40

0,03

166

72,60

0,02

439

192,72

0,06

712

312,84

0,02

167

73,04

0,02

440

193,16

0,05

713

313,28

0,02

168

73,48

0,03

441

193,60

0,03

714

313,72

0,03

169

73,92

0,02

442

194,04

0,04

715

314,16

0,01

170

74,36

0,02

443

194,48

0,03

716

314,60

0,02

171

74,80

0,02

444

194,92

0,03

717

315,04

0,02

172

75,24

0,01

445

195,36

0,04

718

315,48

0,01

173

75,68

0,02

446

195,80

0,04

719

315,92

0,02

174

76,12

0,02

447

196,24

0,05

720

316,36

0,02

175

76,56

0,02

448

196,68

0,06

721

316,80

0,01

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

176

77,00

0,03

449

197,12

0,05

722

317,24

0,03

177

77,44

0,02

450

197,56

0,06

723

317,68

0,02

178

77,88

0,02

451

198,00

0,06

724

318,12

0,02

179

78,32

0,03

452

198,44

0,04

725

318,56

0,03

180

78,76

0,01

453

198,88

0,05

726

319,00

0,01

181

79,20

0,02

454

199,32

0,04

727

319,44

0,02

182

79,64

0,02

455

199,76

0,03

728

319,88

0,03

183

80,08

0,01

456

200,20

0,03

729

320,32

0,01

184

80,52

0,03

457

200,64

0,02

730

320,76

0,02

185

80,96

0,02

458

201,08

0,02

731

321,20

0,02

186

81,40

0,02

459

201,52

0,03

732

321,64

0,01

187

81,84

0,03

460

201,96

0,02

733

322,08

0,03

188

82,28

0,02

461

202,40

0,03

734

322,52

0,02

189

82,72

0,02

462

202,84

0,03

735

322,96

0,02

190

83,16

0,03

463

203,28

0,03

736

323,40

0,03

191

83,60

0,01

464

203,72

0,04

737

323,84

0,01

192

84,04

0,02

465

204,16

0,04

738

324,28

0,02

193

84,48

0,02

466

204,60

0,03

739

324,72

0,02

194

84,92

0,01

467

205,04

0,04

740

325,16

0,01

195

85,36

0,02

468

205,48

0,03

741

325,60

0,02

196

85,80

0,02

469

205,92

0,03

742

326,04

0,02

197

86,24

0,02

470

206,36

0,04

743

326,48

0,01

198

86,68

0,03

471

206,80

0,02

744

326,92

0,03

199

87,12

0,02

472

207,24

0,03

745

327,36

0,02

200

87,56

0,02

473

207,68

0,03

746

327,80

0,02

201

88,00

0,03

474

208,12

0,02

747

328,24

0,03

202

88,44

0,01

475

208,56

0,03

748

328,68

0,01

203

88,88

0,02

476

209,00

0,02

749

329,12

0,02

204

89,32

0,02

477

209,44

0,02

750

329,56

0,02

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

10

205

89,76

0,01

478

209,88

0,03

751

330,00

0,01

206

90,20

0,03

479

210,32

0,02

752

330,44

0,02

207

90,64

0,02

480

210,76

0,03

753

330,88

0,02

208

91,08

0,02

481

211,20

0,03

754

331,32

0,02

209

91,52

0,03

482

211,64

0,02

755

331,76

0,03

210

91,96

0,02

483

212,08

0,03

756

332,20

0,02

211

92,40

0,02

484

212,52

0,03

757

332,64

0,02

212

92,84

0,03

485

212,96

0,02

758

333,08

0,03

213

93,28

0,01

486

213,40

0,03

759

333,52

0,01

214

93,72

0,02

487

213,84

0,02

760

333,96

0,02

215

94,16

0,03

488

214,28

0,02

761

334,40

0,02

216

94,60

0,01

489

214,72

0,03

762

334,84

0,01

217

95,04

0,03

490

215,16

0,02

763

335,28

0,02

218

95,48

0,02

491

215,60

0,02

764

335,72

0,02

219

95,92

0,02

492

216,04

0,03

765

336,16

0,01

220

96,36

0,03

493

216,48

0,01

766

336,60

0,03

221

96,80

0,02

494

216,92

0,03

767

337,04

0,02

222

97,24

0,02

495

217,36

0,03

768

337,48

0,02

223

97,68

0,03

496

217,80

0,02

769

337,92

0,03

224

98,12

0,01

497

218,24

0,03

770

338,36

0,01

225

98,56

0,02

498

218,68

0,02

771

338,80

0,02

226

99,00

0,03

499

219,12

0,02

772

339,24

0,02

227

99,44

0,02

500

219,56

0,03

773

339,68

0,01

228

99,88

0,03

501

220,00

0,02

774

340,12

0,02

229

100,32

0,02

502

220,44

0,02

775

340,56

0,02

230

100,76

0,02

503

220,88

0,03

776

341,00

0,02

231

101,20

0,03

504

221,32

0,01

777

341,44

0,03

232

101,64

0,02

505

221,76

0,02

778

341,88

0,02

233

102,08

0,02

506

222,20

0,02

779

342,32

0,02

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

11

234

102,52

0,03

507

222,64

0,02

780

342,76

0,03

235

102,96

0,01

508

223,08

0,03

781

343,20

0,01

236

103,40

0,02

509

223,52

0,02

782

343,64

0,02

237

103,84

0,03

510

223,96

0,02

783

344,08

0,02

238

104,28

0,02

511

224,40

0,03

784

344,52

0,01

239

104,72

0,03

512

224,84

0,02

785

344,96

0,02

240

105,16

0,02

513

225,28

0,02

786

345,40

0,02

241

105,60

0,02

514

225,72

0,03

787

345,84

0,02

242

106,04

0,03

515

226,16

0,02

788

346,28

0,03

243

106,48

0,02

516

226,60

0,03

789

346,72

0,02

244

106,92

0,02

517

227,04

0,02

790

347,16

0,02

245

107,36

0,03

518

227,48

0,02

791

347,60

0,03

246

107,80

0,01

519

227,92

0,03

792

348,04

0,01

247

108,24

0,03

520

228,36

0,02

793

348,48

0,02

248

108,68

0,02

521

228,80

0,02

794

348,92

0,02

249

109,12

0,02

522

229,24

0,03

795

349,36

0,01

250

109,56

0,03

523

229,68

0,01

796

349,80

0,02

251

110,00

0,02

524

230,12

0,02

797

350,24

0,02

252

110,44

0,02

525

230,56

0,03

798

350,68

0,02

253

110,88

0,03

526

231,00

0,02

799

351,12

0,03

254

111,32

0,02

527

231,44

0,03

800

351,56

0,02

255

111,76

0,02

528

231,88

0,02

801

352,00

0,02

256

112,20

0,03

529

232,32

0,02

802

352,44

0,03

257

112,64

0,01

530

232,76

0,03

803

352,88

0,01

258

113,08

0,02

531

233,20

0,02

804

353,32

0,02

259

113,52

0,02

532

233,64

0,02

805

353,76

0,02

260

113,96

0,02

533

234,08

0,03

806

354,20

0,01

261

114,40

0,03

534

234,52

0,01

807

354,64

0,02

262

114,84

0,02

535

234,96

0,02

808

355,08

0,02

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

12

115,28

0,02

536

235,40

0,03

809

355,52

0,02

264

115,72

0,03

537

235,84

0,01

810

355,96

0,03

265

116,16

0,02

538

236,28

0,03

811

356,40

0,01

266

116,60

0,02

539

236,72

0,02

812

356,84

0,02

267

117,04

0,03

540

237,16

0,02

813

357,28

0,03

268

117,48

0,01

541

237,60

0,03

814

357,72

0,01

269

117,92

0,03

542

238,04

0,02

815

358,16

0,02

270

118,36

0,02

543

238,48

0,02

816

358,60

0,02

271

118,80

0,02

544

238,92

0,03

817

359,04

0,01

272

119,24

0,03

545

239,36

0,02

273

119,68

0,02

546

239,80

0,03

PENGOLAHAN DATA

a) Grafik intensitas pola difraksi (I) dinyatakan sebagai fungsi dari posisi (x)

Grafik I vs x
2,5
2
Posisi [mm]

VI.

263

1,5
Intensitas

Linear (Intensitas)
0,5
y = 3E-06x + 0,0676

0
0

100

200

300

400

Intensitas Pola Difraksi

b) Letak terang pusat


Sebagaimana terlihat pada tabel data pengamatan dan juga grafik I vs x di atas, terang
pusat terjadi di posisi dengan intensitas cahaya terbesar, yaitu di posisi 179,96 mm.
OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

13

Oleh karena itu, terang pusat kita beri tanda orde ke-0, sedangkan posisi dengan
intensitas cahaya yang lebih lemah kita namakan orde ke-n, dengan n = 1, 2, 3,...
Gelap orde ke-n berada di posisi antara dua terang yang memiliki orde yang
berdekatan, dengan jarak antarpola gelap difraksi sama dengan jarak antarpola terang
difraksi (

).

c) Intensitas minimum
Posisi

Intensitas

orde

(mm)

(jarak tiap difraksi)

0,02

409

0,44

0,44

0,01

408

0,44

0,88

0,02

407

0,44

1,32

0,02

406

0,44

1,76

0,01

405

0,44

2,2

0,02

404

0,44

2,64

0,02

403

0,44

3,08

0,02

402

0,44

3,52

0,03

401

0,44

3,96

0,01

400

0,44

4,4

0,02

399

0,44

4,84

0,02

398

0,44

5,28

0,01

397

0,44

5,72

0,02

396

0,44

6,16

0,02

395

0,44

6,6

0,01

394

0,44

7,04

0,03

393

0,44

7,48

0,02

392

0,44

7,92

0,02

391

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

14

8,36

0,03

390

0,44

8,8

0,01

389

0,44

9,24

0,02

388

0,44

9,68

0,02

387

0,44

10,12

0,01

386

0,44

10,56

0,02

385

0,44

11

0,02

384

0,44

11,44

0,02

383

0,44

11,88

0,02

382

0,44

12,32

0,02

381

0,44

12,76

0,02

380

0,44

13,2

0,02

379

0,44

13,64

0,01

378

0,44

14,08

0,02

377

0,44

14,52

0,02

376

0,44

14,96

0,01

375

0,44

15,4

0,02

374

0,44

15,84

0,02

373

0,44

16,28

0,02

372

0,44

16,72

0,03

371

0,44

17,16

0,01

370

0,44

17,6

0,02

369

0,44

18,04

0,02

368

0,44

18,48

0,01

367

0,44

18,92

0,02

366

0,44

19,36

0,02

365

0,44

19,8

0,01

364

0,44

20,24

0,02

363

0,44

20,68

0,02

362

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

15

21,12

0,02

361

0,44

21,56

0,03

360

0,44

22

0,01

359

0,44

22,44

0,02

358

0,44

22,88

0,03

357

0,44

23,32

0,01

356

0,44

23,76

0,02

355

0,44

24,2

0,02

354

0,44

24,64

0,01

353

0,44

25,08

0,03

352

0,44

25,52

0,02

351

0,44

25,96

0,02

350

0,44

26,4

0,03

349

0,44

26,84

0,01

348

0,44

27,28

0,02

347

0,44

27,72

0,02

346

0,44

28,16

0,01

345

0,44

28,6

0,02

344

0,44

29,04

0,02

343

0,44

29,48

0,01

342

0,44

29,92

0,03

341

0,44

30,36

0,02

340

0,44

30,8

0,02

339

0,44

31,24

0,03

338

0,44

31,68

0,01

337

0,44

32,12

0,02

336

0,44

32,56

0,02

335

0,44

33

0,01

334

0,44

33,44

0,02

333

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

16

33,88

0,02

332

0,44

34,32

0,01

331

0,44

34,76

0,03

330

0,44

35,2

0,02

329

0,44

35,64

0,02

328

0,44

36,08

0,03

327

0,44

36,52

0,01

326

0,44

36,96

0,02

325

0,44

37,4

0,02

324

0,44

37,84

0,01

323

0,44

38,28

0,02

322

0,44

38,72

0,02

321

0,44

39,16

0,01

320

0,44

39,6

0,03

319

0,44

40,04

0,02

318

0,44

40,48

0,02

317

0,44

40,92

0,02

316

0,44

41,36

0,01

315

0,44

41,8

0,02

314

0,44

42,24

0,02

313

0,44

42,68

0,01

312

0,44

43,12

0,02

311

0,44

43,56

0,02

310

0,44

44

0,02

309

0,44

44,44

0,03

308

0,44

44,88

0,02

307

0,44

45,32

0,02

306

0,44

45,76

0,03

305

0,44

46,2

0,01

304

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

17

46,64

0,02

303

0,44

47,08

0,02

302

0,44

47,52

0,01

301

0,44

47,96

0,02

300

0,44

48,4

0,02

299

0,44

48,84

0,02

298

0,44

49,28

0,03

297

0,44

49,72

0,02

296

0,44

50,16

0,02

295

0,44

50,6

0,03

294

0,44

51,04

0,01

293

0,44

51,48

0,02

292

0,44

51,92

0,02

291

0,44

52,36

0,01

290

0,44

52,8

0,03

289

0,44

53,24

0,02

288

0,44

53,68

0,02

287

0,44

54,12

0,03

286

0,44

54,56

0,02

285

0,44

55

0,02

284

0,44

55,44

0,03

283

0,44

55,88

0,01

282

0,44

56,32

0,02

281

0,44

56,76

0,02

280

0,44

57,2

0,01

279

0,44

57,64

0,02

278

0,44

58,08

0,02

277

0,44

58,52

0,02

276

0,44

58,96

0,03

275

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

18

59,4

0,02

274

0,44

59,84

0,02

273

0,44

60,28

0,03

272

0,44

60,72

0,01

271

0,44

61,16

0,02

270

0,44

61,6

0,02

269

0,44

62,04

0,01

268

0,44

62,48

0,03

267

0,44

62,92

0,02

266

0,44

63,36

0,02

265

0,44

63,8

0,03

264

0,44

64,24

0,02

263

0,44

64,68

0,02

262

0,44

65,12

0,02

261

0,44

65,56

0,01

260

0,44

66

0,02

259

0,44

66,44

0,02

258

0,44

66,88

0,01

257

0,44

67,32

0,03

256

0,44

67,76

0,02

255

0,44

68,2

0,02

254

0,44

68,64

0,03

253

0,44

69,08

0,02

252

0,44

69,52

0,02

251

0,44

69,96

0,02

250

0,44

70,4

0,01

249

0,44

70,84

0,02

248

0,44

71,28

0,02

247

0,44

71,72

0,02

246

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

19

72,16

0,03

245

0,44

72,6

0,02

244

0,44

73,04

0,02

243

0,44

73,48

0,03

242

0,44

73,92

0,02

241

0,44

74,36

0,02

240

0,44

74,8

0,02

239

0,44

75,24

0,01

238

0,44

75,68

0,02

237

0,44

76,12

0,02

236

0,44

76,56

0,02

235

0,44

77

0,03

234

0,44

77,44

0,02

233

0,44

77,88

0,02

232

0,44

78,32

0,03

231

0,44

78,76

0,01

230

0,44

79,2

0,02

229

0,44

79,64

0,02

228

0,44

80,08

0,01

227

0,44

80,52

0,03

226

0,44

80,96

0,02

225

0,44

81,4

0,02

224

0,44

81,84

0,03

223

0,44

82,28

0,02

222

0,44

82,72

0,02

221

0,44

83,16

0,03

220

0,44

83,6

0,01

219

0,44

84,04

0,02

218

0,44

84,48

0,02

217

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

20

84,92

0,01

216

0,44

85,36

0,02

215

0,44

85,8

0,02

214

0,44

86,24

0,02

213

0,44

86,68

0,03

212

0,44

87,12

0,02

211

0,44

87,56

0,02

210

0,44

88

0,03

209

0,44

88,44

0,01

208

0,44

88,88

0,02

207

0,44

89,32

0,02

206

0,44

89,76

0,01

205

0,44

90,2

0,03

204

0,44

90,64

0,02

203

0,44

91,08

0,02

202

0,44

91,52

0,03

201

0,44

91,96

0,02

200

0,44

92,4

0,02

199

0,44

92,84

0,03

198

0,44

93,28

0,01

197

0,44

93,72

0,02

196

0,44

94,16

0,03

195

0,44

94,6

0,01

194

0,44

95,04

0,03

193

0,44

95,48

0,02

192

0,44

95,92

0,02

191

0,44

96,36

0,03

190

0,44

96,8

0,02

189

0,44

97,24

0,02

188

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

21

97,68

0,03

187

0,44

98,12

0,01

186

0,44

98,56

0,02

185

0,44

99

0,03

184

0,44

99,44

0,02

183

0,44

99,88

0,03

182

0,44

100,32

0,02

181

0,44

100,76

0,02

180

0,44

101,2

0,03

179

0,44

101,64

0,02

178

0,44

102,08

0,02

177

0,44

102,52

0,03

176

0,44

102,96

0,01

175

0,44

103,4

0,02

174

0,44

103,84

0,03

173

0,44

104,28

0,02

172

0,44

104,72

0,03

171

0,44

105,16

0,02

170

0,44

105,6

0,02

169

0,44

106,04

0,03

168

0,44

106,48

0,02

167

0,44

106,92

0,02

166

0,44

107,36

0,03

165

0,44

107,8

0,01

164

0,44

108,24

0,03

163

0,44

108,68

0,02

162

0,44

109,12

0,02

161

0,44

109,56

0,03

160

0,44

110

0,02

159

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

22

110,44

0,02

158

0,44

110,88

0,03

157

0,44

111,32

0,02

156

0,44

111,76

0,02

155

0,44

112,2

0,03

154

0,44

112,64

0,01

153

0,44

113,08

0,02

152

0,44

113,52

0,02

151

0,44

113,96

0,02

150

0,44

114,4

0,03

149

0,44

114,84

0,02

148

0,44

115,28

0,02

147

0,44

115,72

0,03

146

0,44

116,16

0,02

145

0,44

116,6

0,02

144

0,44

117,04

0,03

143

0,44

117,48

0,01

142

0,44

117,92

0,03

141

0,44

118,36

0,02

140

0,44

118,8

0,02

139

0,44

119,24

0,03

138

0,44

119,68

0,02

137

0,44

120,12

0,02

136

0,44

120,56

0,03

135

0,44

121

0,01

134

0,44

121,44

0,02

133

0,44

121,88

0,03

132

0,44

122,32

0,01

131

0,44

122,76

0,02

130

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

23

123,2

0,02

129

0,44

123,64

0,02

128

0,44

124,08

0,03

127

0,44

124,52

0,02

126

0,44

124,96

0,02

125

0,44

125,4

0,03

124

0,44

125,84

0,02

123

0,44

126,28

0,02

122

0,44

126,72

0,03

121

0,44

127,16

0,02

120

0,44

127,6

0,03

119

0,44

128,04

0,02

118

0,44

128,48

0,02

117

0,44

128,92

0,03

116

0,44

129,36

0,02

115

0,44

129,8

0,02

114

0,44

130,24

0,03

113

0,44

130,68

0,01

112

0,44

131,12

0,02

111

0,44

131,56

0,03

110

0,44

132

0,01

109

0,44

132,44

0,03

108

0,44

132,88

0,02

107

0,44

133,32

0,02

106

0,44

133,76

0,03

105

0,44

134,2

0,02

104

0,44

134,64

0,02

103

0,44

135,08

0,03

102

0,44

135,52

0,01

101

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

24

135,96

0,02

100

0,44

136,4

0,03

99

0,44

136,84

0,02

98

0,44

137,28

0,03

97

0,44

137,72

0,02

96

0,44

138,16

0,02

95

0,44

138,6

0,03

94

0,44

139,04

0,02

93

0,44

139,48

0,02

92

0,44

139,92

0,03

91

0,44

140,36

0,02

90

0,44

140,8

0,03

89

0,44

141,24

0,03

88

0,44

141,68

0,02

87

0,44

142,12

0,03

86

0,44

142,56

0,02

85

0,44

143

0,02

84

0,44

143,44

0,03

83

0,44

143,88

0,02

82

0,44

144,32

0,02

81

0,44

144,76

0,03

80

0,44

145,2

0,02

79

0,44

145,64

0,03

78

0,44

146,08

0,03

77

0,44

146,52

0,02

76

0,44

146,96

0,03

75

0,44

147,4

0,03

74

0,44

147,84

0,03

73

0,44

148,28

0,04

72

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

25

148,72

0,02

71

0,44

149,16

0,03

70

0,44

149,6

0,04

69

0,44

150,04

0,02

68

0,44

150,48

0,03

67

0,44

150,92

0,03

66

0,44

151,36

0,02

65

0,44

151,8

0,03

64

0,44

152,24

0,02

63

0,44

152,68

0,02

62

0,44

153,12

0,03

61

0,44

153,56

0,02

60

0,44

154

0,03

59

0,44

154,44

0,04

58

0,44

154,88

0,03

57

0,44

155,32

0,04

56

0,44

155,76

0,04

55

0,44

156,2

0,03

54

0,44

156,64

0,04

53

0,44

157,08

0,03

52

0,44

157,52

0,02

51

0,44

157,96

0,03

50

0,44

158,4

0,02

49

0,44

158,84

0,02

48

0,44

159,28

0,03

47

0,44

159,72

0,02

46

0,44

160,16

0,04

45

0,44

160,6

0,04

44

0,44

161,04

0,04

43

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

26

161,48

0,06

42

0,44

161,92

0,05

41

0,44

162,36

0,05

40

0,44

162,8

0,06

39

0,44

163,24

0,05

38

0,44

163,68

0,05

37

0,44

164,12

0,05

36

0,44

164,56

0,03

35

0,44

165

0,04

34

0,44

165,44

0,04

33

0,44

165,88

0,03

32

0,44

166,32

0,04

31

0,44

166,76

0,04

30

0,44

167,2

0,06

29

0,44

167,64

0,08

28

0,44

168,08

0,08

27

0,44

168,52

0,1

26

0,44

168,96

0,12

25

0,44

169,4

0,12

24

0,44

169,84

0,13

23

0,44

170,28

0,13

22

0,44

170,72

0,11

21

0,44

171,16

0,11

20

0,44

171,6

0,09

19

0,44

172,04

0,07

18

0,44

172,48

0,07

17

0,44

172,92

0,07

16

0,44

173,36

0,1

15

0,44

173,8

0,15

14

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

27

174,24

0,21

13

0,44

174,68

0,33

12

0,44

175,12

0,46

11

0,44

175,56

0,63

10

0,44

176

0,83

0,44

176,44

1,05

0,44

176,88

1,27

0,44

177,32

1,52

0,44

177,76

1,73

0,44

178,2

1,95

0,44

178,64

2,11

0,44

179,08

2,22

0,44

179,52

2,31

0,44

179,96

2,33

0,44

180,4

2,29

-1

0,44

180,84

2,23

-2

0,44

181,28

2,08

-3

0,44

181,72

1,92

-4

0,44

182,16

1,73

-5

0,44

182,6

1,49

-6

0,44

183,04

1,26

-7

0,44

183,48

1,03

-8

0,44

183,92

0,81

-9

0,44

184,36

0,63

-10

0,44

184,8

0,46

-11

0,44

185,24

0,32

-12

0,44

185,68

0,23

-13

0,44

186,12

0,15

-14

0,44

186,56

0,1

-15

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

28

187

0,08

-16

0,44

187,44

0,06

-17

0,44

187,88

0,08

-18

0,44

188,32

0,1

-19

0,44

188,76

0,1

-20

0,44

189,2

0,13

-21

0,44

189,64

0,13

-22

0,44

190,08

0,13

-23

0,44

190,52

0,14

-24

0,44

190,96

0,12

-25

0,44

191,4

0,1

-26

0,44

191,84

0,09

-27

0,44

192,28

0,06

-28

0,44

192,72

0,06

-29

0,44

193,16

0,05

-30

0,44

193,6

0,03

-31

0,44

194,04

0,04

-32

0,44

194,48

0,03

-33

0,44

194,92

0,03

-34

0,44

195,36

0,04

-35

0,44

195,8

0,04

-36

0,44

196,24

0,05

-37

0,44

196,68

0,06

-38

0,44

197,12

0,05

-39

0,44

197,56

0,06

-40

0,44

198

0,06

-41

0,44

198,44

0,04

-42

0,44

198,88

0,05

-43

0,44

199,32

0,04

-44

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

29

199,76

0,03

-45

0,44

200,2

0,03

-46

0,44

200,64

0,02

-47

0,44

201,08

0,02

-48

0,44

201,52

0,03

-49

0,44

201,96

0,02

-50

0,44

202,4

0,03

-51

0,44

202,84

0,03

-52

0,44

203,28

0,03

-53

0,44

203,72

0,04

-54

0,44

204,16

0,04

-55

0,44

204,6

0,03

-56

0,44

205,04

0,04

-57

0,44

205,48

0,03

-58

0,44

205,92

0,03

-59

0,44

206,36

0,04

-60

0,44

206,8

0,02

-61

0,44

207,24

0,03

-62

0,44

207,68

0,03

-63

0,44

208,12

0,02

-64

0,44

208,56

0,03

-65

0,44

209

0,02

-66

0,44

209,44

0,02

-67

0,44

209,88

0,03

-68

0,44

210,32

0,02

-69

0,44

210,76

0,03

-70

0,44

211,2

0,03

-71

0,44

211,64

0,02

-72

0,44

212,08

0,03

-73

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

30

212,52

0,03

-74

0,44

212,96

0,02

-75

0,44

213,4

0,03

-76

0,44

213,84

0,02

-77

0,44

214,28

0,02

-78

0,44

214,72

0,03

-79

0,44

215,16

0,02

-80

0,44

215,6

0,02

-81

0,44

216,04

0,03

-82

0,44

216,48

0,01

-83

0,44

216,92

0,03

-84

0,44

217,36

0,03

-85

0,44

217,8

0,02

-86

0,44

218,24

0,03

-87

0,44

218,68

0,02

-88

0,44

219,12

0,02

-89

0,44

219,56

0,03

-90

0,44

220

0,02

-91

0,44

220,44

0,02

-92

0,44

220,88

0,03

-93

0,44

221,32

0,01

-94

0,44

221,76

0,02

-95

0,44

222,2

0,02

-96

0,44

222,64

0,02

-97

0,44

223,08

0,03

-98

0,44

223,52

0,02

-99

0,44

223,96

0,02

-100

0,44

224,4

0,03

-101

0,44

224,84

0,02

-102

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

31

225,28

0,02

-103

0,44

225,72

0,03

-104

0,44

226,16

0,02

-105

0,44

226,6

0,03

-106

0,44

227,04

0,02

-107

0,44

227,48

0,02

-108

0,44

227,92

0,03

-109

0,44

228,36

0,02

-110

0,44

228,8

0,02

-111

0,44

229,24

0,03

-112

0,44

229,68

0,01

-113

0,44

230,12

0,02

-114

0,44

230,56

0,03

-115

0,44

231

0,02

-116

0,44

231,44

0,03

-117

0,44

231,88

0,02

-118

0,44

232,32

0,02

-119

0,44

232,76

0,03

-120

0,44

233,2

0,02

-121

0,44

233,64

0,02

-122

0,44

234,08

0,03

-123

0,44

234,52

0,01

-124

0,44

234,96

0,02

-125

0,44

235,4

0,03

-126

0,44

235,84

0,01

-127

0,44

236,28

0,03

-128

0,44

236,72

0,02

-129

0,44

237,16

0,02

-130

0,44

237,6

0,03

-131

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

32

238,04

0,02

-132

0,44

238,48

0,02

-133

0,44

238,92

0,03

-134

0,44

239,36

0,02

-135

0,44

239,8

0,03

-136

0,44

240,24

0,03

-137

0,44

240,68

0,02

-138

0,44

241,12

0,03

-139

0,44

241,56

0,02

-140

0,44

242

0,02

-141

0,44

242,44

0,03

-142

0,44

242,88

0,02

-143

0,44

243,32

0,02

-144

0,44

243,76

0,03

-145

0,44

244,2

0,01

-146

0,44

244,64

0,03

-147

0,44

245,08

0,03

-148

0,44

245,52

0,02

-149

0,44

245,96

0,03

-150

0,44

246,4

0,02

-151

0,44

246,84

0,02

-152

0,44

247,28

0,03

-153

0,44

247,72

0,02

-154

0,44

248,16

0,02

-155

0,44

248,6

0,03

-156

0,44

249,04

0,01

-157

0,44

249,48

0,02

-158

0,44

249,92

0,02

-159

0,44

250,36

0,02

-160

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

33

250,8

0,03

-161

0,44

251,24

0,02

-162

0,44

251,68

0,02

-163

0,44

252,12

0,03

-164

0,44

252,56

0,02

-165

0,44

253

0,02

-166

0,44

253,44

0,03

-167

0,44

253,88

0,01

-168

0,44

254,32

0,02

-169

0,44

254,76

0,02

-170

0,44

255,2

0,02

-171

0,44

255,64

0,03

-172

0,44

256,08

0,02

-173

0,44

256,52

0,02

-174

0,44

256,96

0,03

-175

0,44

257,4

0,02

-176

0,44

257,84

0,02

-177

0,44

258,28

0,03

-178

0,44

258,72

0,01

-179

0,44

259,16

0,02

-180

0,44

259,6

0,02

-181

0,44

260,04

0,02

-182

0,44

260,48

0,03

-183

0,44

260,92

0,02

-184

0,44

261,36

0,02

-185

0,44

261,8

0,03

-186

0,44

262,24

0,01

-187

0,44

262,68

0,02

-188

0,44

263,12

0,03

-189

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

34

263,56

0,01

-190

0,44

264

0,02

-191

0,44

264,44

0,02

-192

0,44

264,88

0,02

-193

0,44

265,32

0,03

-194

0,44

265,76

0,02

-195

0,44

266,2

0,02

-196

0,44

266,64

0,03

-197

0,44

267,08

0,01

-198

0,44

267,52

0,02

-199

0,44

267,96

0,02

-200

0,44

268,4

0,01

-201

0,44

268,84

0,02

-202

0,44

269,28

0,02

-203

0,44

269,72

0,02

-204

0,44

270,16

0,03

-205

0,44

270,6

0,02

-206

0,44

271,04

0,02

-207

0,44

271,48

0,03

-208

0,44

271,92

0,01

-209

0,44

272,36

0,02

-210

0,44

272,8

0,02

-211

0,44

273,24

0,01

-212

0,44

273,68

0,02

-213

0,44

274,12

0,02

-214

0,44

274,56

0,02

-215

0,44

275

0,03

-216

0,44

275,44

0,02

-217

0,44

275,88

0,02

-218

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

35

276,32

0,03

-219

0,44

276,76

0,01

-220

0,44

277,2

0,02

-221

0,44

277,64

0,02

-222

0,44

278,08

0,01

-223

0,44

278,52

0,03

-224

0,44

278,96

0,02

-225

0,44

279,4

0,02

-226

0,44

279,84

0,03

-227

0,44

280,28

0,02

-228

0,44

280,72

0,02

-229

0,44

281,16

0,03

-230

0,44

281,6

0,01

-231

0,44

282,04

0,02

-232

0,44

282,48

0,02

-233

0,44

282,92

0,01

-234

0,44

283,36

0,02

-235

0,44

283,8

0,02

-236

0,44

284,24

0,02

-237

0,44

284,68

0,03

-238

0,44

285,12

0,02

-239

0,44

285,56

0,02

-240

0,44

286

0,03

-241

0,44

286,44

0,01

-242

0,44

286,88

0,02

-243

0,44

287,32

0,02

-244

0,44

287,76

0,01

-245

0,44

288,2

0,02

-246

0,44

288,64

0,02

-247

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

36

289,08

0,02

-248

0,44

289,52

0,03

-249

0,44

289,96

0,02

-250

0,44

290,4

0,02

-251

0,44

290,84

0,03

-252

0,44

291,28

0,01

-253

0,44

291,72

0,02

-254

0,44

292,16

0,02

-255

0,44

292,6

0,01

-256

0,44

293,04

0,03

-257

0,44

293,48

0,02

-258

0,44

293,92

0,02

-259

0,44

294,36

0,03

-260

0,44

294,8

0,02

-261

0,44

295,24

0,02

-262

0,44

295,68

0,03

-263

0,44

296,12

0,01

-264

0,44

296,56

0,02

-265

0,44

297

0,02

-266

0,44

297,44

0,01

-267

0,44

297,88

0,03

-268

0,44

298,32

0,02

-269

0,44

298,76

0,02

-270

0,44

299,2

0,03

-271

0,44

299,64

0,01

-272

0,44

300,08

0,02

-273

0,44

300,52

0,03

-274

0,44

300,96

0,01

-275

0,44

301,4

0,02

-276

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

37

301,84

0,02

-277

0,44

302,28

0,01

-278

0,44

302,72

0,03

-279

0,44

303,16

0,02

-280

0,44

303,6

0,02

-281

0,44

304,04

0,03

-282

0,44

304,48

0,02

-283

0,44

304,92

0,02

-284

0,44

305,36

0,02

-285

0,44

305,8

0,01

-286

0,44

306,24

0,02

-287

0,44

306,68

0,02

-288

0,44

307,12

0,01

-289

0,44

307,56

0,02

-290

0,44

308

0,02

-291

0,44

308,44

0,02

-292

0,44

308,88

0,03

-293

0,44

309,32

0,02

-294

0,44

309,76

0,02

-295

0,44

310,2

0,02

-296

0,44

310,64

0,01

-297

0,44

311,08

0,02

-298

0,44

311,52

0,02

-299

0,44

311,96

0,01

-300

0,44

312,4

0,03

-301

0,44

312,84

0,02

-302

0,44

313,28

0,02

-303

0,44

313,72

0,03

-304

0,44

314,16

0,01

-305

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

38

314,6

0,02

-306

0,44

315,04

0,02

-307

0,44

315,48

0,01

-308

0,44

315,92

0,02

-309

0,44

316,36

0,02

-310

0,44

316,8

0,01

-311

0,44

317,24

0,03

-312

0,44

317,68

0,02

-313

0,44

318,12

0,02

-314

0,44

318,56

0,03

-315

0,44

319

0,01

-316

0,44

319,44

0,02

-317

0,44

319,88

0,03

-318

0,44

320,32

0,01

-319

0,44

320,76

0,02

-320

0,44

321,2

0,02

-321

0,44

321,64

0,01

-322

0,44

322,08

0,03

-323

0,44

322,52

0,02

-324

0,44

322,96

0,02

-325

0,44

323,4

0,03

-326

0,44

323,84

0,01

-327

0,44

324,28

0,02

-328

0,44

324,72

0,02

-329

0,44

325,16

0,01

-330

0,44

325,6

0,02

-331

0,44

326,04

0,02

-332

0,44

326,48

0,01

-333

0,44

326,92

0,03

-334

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

39

327,36

0,02

-335

0,44

327,8

0,02

-336

0,44

328,24

0,03

-337

0,44

328,68

0,01

-338

0,44

329,12

0,02

-339

0,44

329,56

0,02

-340

0,44

330

0,01

-341

0,44

330,44

0,02

-342

0,44

330,88

0,02

-343

0,44

331,32

0,02

-344

0,44

331,76

0,03

-345

0,44

332,2

0,02

-346

0,44

332,64

0,02

-347

0,44

333,08

0,03

-348

0,44

333,52

0,01

-349

0,44

333,96

0,02

-350

0,44

334,4

0,02

-351

0,44

334,84

0,01

-352

0,44

335,28

0,02

-353

0,44

335,72

0,02

-354

0,44

336,16

0,01

-355

0,44

336,6

0,03

-356

0,44

337,04

0,02

-357

0,44

337,48

0,02

-358

0,44

337,92

0,03

-359

0,44

338,36

0,01

-360

0,44

338,8

0,02

-361

0,44

339,24

0,02

-362

0,44

339,68

0,01

-363

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

40

340,12

0,02

-364

0,44

340,56

0,02

-365

0,44

341

0,02

-366

0,44

341,44

0,03

-367

0,44

341,88

0,02

-368

0,44

342,32

0,02

-369

0,44

342,76

0,03

-370

0,44

343,2

0,01

-371

0,44

343,64

0,02

-372

0,44

344,08

0,02

-373

0,44

344,52

0,01

-374

0,44

344,96

0,02

-375

0,44

345,4

0,02

-376

0,44

345,84

0,02

-377

0,44

346,28

0,03

-378

0,44

346,72

0,02

-379

0,44

347,16

0,02

-380

0,44

347,6

0,03

-381

0,44

348,04

0,01

-382

0,44

348,48

0,02

-383

0,44

348,92

0,02

-384

0,44

349,36

0,01

-385

0,44

349,8

0,02

-386

0,44

350,24

0,02

-387

0,44

350,68

0,02

-388

0,44

351,12

0,03

-389

0,44

351,56

0,02

-390

0,44

352

0,02

-391

0,44

352,44

0,03

-392

0,44

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

41

352,88

0,01

-393

0,44

353,32

0,02

-394

0,44

353,76

0,02

-395

0,44

354,2

0,01

-396

0,44

354,64

0,02

-397

0,44

355,08

0,02

-398

0,44

355,52

0,02

-399

0,44

355,96

0,03

-400

0,44

356,4

0,01

-401

0,44

356,84

0,02

-402

0,44

357,28

0,03

-403

0,44

357,72

0,01

-404

0,44

358,16

0,02

-405

0,44

358,6

0,02

-406

0,44

359,04

0,01

-407

d) Jarak antara dua minimum tiap orde dan sudut


Untuk mendapatkan lebar celah, kita dapat menggunakan persamaan:

Laser yang digunakan dalam percobaan kali ini mempunyai

orde

jarak tiap orde ke-n

sin

0,88

23,74949

0,402739

1,76

41,34778

0,660628

2,64

52,85331

0,797092

3,52

60,39555

0,869457

4,4

65,55605

0,910366

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

42

5,28

69,25392

0,935159

6,16

72,01267

0,951125

7,04

74,14063

0,961935

7,92

75,82766

0,969564

10

8,8

77,19573

0,975133

11

9,68

78,32629

0,979316

12

10,56

79,27555

0,982533

13

11,44

80,08347

0,98506

14

12,32

80,77918

0,987078

15

13,2

81,38435

0,988716

16

14,08

81,91548

0,990062

17

14,96

82,38529

0,991182

18

15,84

82,80376

0,992123

19

16,72

83,17885

0,992922

20

17,6

83,51693

0,993605

21

18,48

83,8232

0,994195

22

19,36

84,10194

0,994706

23

20,24

84,35668

0,995153

24

21,12

84,5904

0,995546

25

22

84,80557

0,995893

26

22,88

85,00433

0,996201

27

23,76

85,18847

0,996476

28

24,64

85,35954

0,996722

29

25,52

85,51889

0,996943

30

26,4

85,66769

0,997143

31

27,28

85,80693

0,997323

32

28,16

85,93752

0,997487

33

29,04

86,06023

0,997637

34

29,92

86,17576

0,997773

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

43

35

30,8

86,28471

0,997898

36

31,68

86,38764

0,998013

37

32,56

86,48502

0,998119

38

33,44

86,5773

0,998216

39

34,32

86,66486

0,998306

40

35,2

86,74805

0,99839

41

36,08

86,82721

0,998467

42

36,96

86,9026

0,998539

43

37,84

86,9745

0,998606

44

38,72

87,04314

0,998669

45

39,6

87,10873

0,998727

46

40,48

87,17148

0,998782

47

41,36

87,23157

0,998833

48

42,24

87,28916

0,998881

49

43,12

87,3444

0,998926

50

44

87,39744

0,998969

51

44,88

87,4484

0,999009

52

45,76

87,49741

0,999046

53

46,64

87,54457

0,999082

54

47,52

87,58998

0,999115

55

48,4

87,63375

0,999147

56

49,28

87,67596

0,999177

57

50,16

87,71669

0,999206

58

51,04

87,75602

0,999233

59

51,92

87,79401

0,999259

60

52,8

87,83074

0,999283

61

53,68

87,86627

0,999307

62

54,56

87,90065

0,999329

63

55,44

87,93395

0,99935

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

44

64

56,32

87,9662

0,99937

65

57,2

87,99747

0,999389

66

58,08

88,02778

0,999408

67

58,96

88,0572

0,999425

68

59,84

88,08575

0,999442

69

60,72

88,11347

0,999458

70

61,6

88,1404

0,999473

71

62,48

88,16657

0,999488

72

63,36

88,19202

0,999502

73

64,24

88,21677

0,999516

74

65,12

88,24085

0,999529

75

66

88,2643

0,999541

76

66,88

88,28712

0,999553

77

67,76

88,30935

0,999565

78

68,64

88,33101

0,999576

79

69,52

88,35213

0,999586

80

70,4

88,37272

0,999597

81

71,28

88,3928

0,999607

82

72,16

88,41239

0,999616

83

73,04

88,4315

0,999625

84

73,92

88,45017

0,999634

85

74,8

88,46839

0,999643

86

75,68

88,48619

0,999651

87

76,56

88,50359

0,999659

88

77,44

88,52058

0,999667

89

78,32

88,5372

0,999674

90

79,2

88,55344

0,999681

91

80,08

88,56933

0,999688

92

80,96

88,58488

0,999695

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

45

93

81,84

88,60009

0,999702

94

82,72

88,61498

0,999708

95

83,6

88,62955

0,999714

96

84,48

88,64382

0,99972

97

85,36

88,6578

0,999726

98

86,24

88,67149

0,999731

99

87,12

88,6849

0,999737

100

88

88,69805

0,999742

101

88,88

88,71093

0,999747

102

89,76

88,72357

0,999752

103

90,64

88,73596

0,999757

104

91,52

88,74811

0,999761

105

92,4

88,76003

0,999766

106

93,28

88,77172

0,99977

107

94,16

88,7832

0,999774

108

95,04

88,79446

0,999779

109

95,92

88,80552

0,999783

110

96,8

88,81637

0,999787

111

97,68

88,82703

0,99979

112

98,56

88,8375

0,999794

113

99,44

88,84779

0,999798

114

100,32

88,85789

0,999801

115

101,2

88,86782

0,999805

116

102,08

88,87758

0,999808

117

102,96

88,88717

0,999811

118

103,84

88,8966

0,999815

119

104,72

88,90587

0,999818

120

105,6

88,91498

0,999821

121

106,48

88,92395

0,999824

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

46

122

107,36

88,93277

0,999827

123

108,24

88,94144

0,999829

124

109,12

88,94997

0,999832

125

110

88,95837

0,999835

126

110,88

88,96664

0,999837

127

111,76

88,97477

0,99984

128

112,64

88,98278

0,999842

129

113,52

88,99067

0,999845

130

114,4

88,99843

0,999847

131

115,28

89,00607

0,99985

132

116,16

89,0136

0,999852

133

117,04

89,02101

0,999854

134

117,92

89,02832

0,999856

135

118,8

89,03552

0,999858

136

119,68

89,04261

0,99986

137

120,56

89,04959

0,999862

138

121,44

89,05648

0,999864

139

122,32

89,06327

0,999866

140

123,2

89,06996

0,999868

141

124,08

89,07655

0,99987

142

124,96

89,08305

0,999872

143

125,84

89,08946

0,999874

144

126,72

89,09579

0,999875

145

127,6

89,10202

0,999877

146

128,48

89,10817

0,999879

147

129,36

89,11424

0,999881

148

130,24

89,12022

0,999882

149

131,12

89,12612

0,999884

150

132

89,13195

0,999885

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

47

151

132,88

89,1377

0,999887

152

133,76

89,14337

0,999888

153

134,64

89,14897

0,99989

154

135,52

89,15449

0,999891

155

136,4

89,15995

0,999893

156

137,28

89,16533

0,999894

157

138,16

89,17065

0,999895

158

139,04

89,17589

0,999897

159

139,92

89,18108

0,999898

160

140,8

89,18619

0,999899

161

141,68

89,19125

0,9999

162

142,56

89,19624

0,999902

163

143,44

89,20117

0,999903

164

144,32

89,20604

0,999904

165

145,2

89,21085

0,999905

166

146,08

89,21561

0,999906

167

146,96

89,2203

0,999907

168

147,84

89,22494

0,999909

169

148,72

89,22953

0,99991

170

149,6

89,23406

0,999911

171

150,48

89,23854

0,999912

172

151,36

89,24296

0,999913

173

152,24

89,24734

0,999914

174

153,12

89,25167

0,999915

175

154

89,25594

0,999916

176

154,88

89,26017

0,999917

177

155,76

89,26435

0,999918

178

156,64

89,26848

0,999918

179

157,52

89,27257

0,999919

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

48

180

158,4

89,27661

0,99992

181

159,28

89,2806

0,999921

182

160,16

89,28456

0,999922

183

161,04

89,28846

0,999923

184

161,92

89,29233

0,999924

185

162,8

89,29616

0,999925

186

163,68

89,29994

0,999925

187

164,56

89,30368

0,999926

188

165,44

89,30739

0,999927

189

166,32

89,31105

0,999928

190

167,2

89,31468

0,999928

191

168,08

89,31826

0,999929

192

168,96

89,32181

0,99993

193

169,84

89,32533

0,999931

194

170,72

89,32881

0,999931

195

171,6

89,33225

0,999932

196

172,48

89,33565

0,999933

197

173,36

89,33903

0,999933

198

174,24

89,34236

0,999934

199

175,12

89,34567

0,999935

200

176

89,34894

0,999935

201

176,88

89,35218

0,999936

202

177,76

89,35539

0,999937

203

178,64

89,35856

0,999937

204

179,52

89,3617

0,999938

205

180,4

89,36482

0,999939

206

181,28

89,3679

0,999939

207

182,16

89,37095

0,99994

208

183,04

89,37398

0,99994

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

49

209

183,92

89,37697

0,999941

210

184,8

89,37994

0,999941

211

185,68

89,38288

0,999942

212

186,56

89,38579

0,999943

213

187,44

89,38867

0,999943

214

188,32

89,39153

0,999944

215

189,2

89,39436

0,999944

216

190,08

89,39716

0,999945

217

190,96

89,39994

0,999945

218

191,84

89,40269

0,999946

219

192,72

89,40542

0,999946

220

193,6

89,40812

0,999947

221

194,48

89,4108

0,999947

222

195,36

89,41345

0,999948

223

196,24

89,41608

0,999948

224

197,12

89,41869

0,999949

225

198

89,42127

0,999949

226

198,88

89,42383

0,999949

227

199,76

89,42637

0,99995

228

200,64

89,42889

0,99995

229

201,52

89,43138

0,999951

230

202,4

89,43385

0,999951

231

203,28

89,43631

0,999952

232

204,16

89,43873

0,999952

233

205,04

89,44114

0,999952

234

205,92

89,44353

0,999953

235

206,8

89,4459

0,999953

236

207,68

89,44825

0,999954

237

208,56

89,45058

0,999954

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

50

238

209,44

89,45288

0,999954

239

210,32

89,45517

0,999955

240

211,2

89,45744

0,999955

241

212,08

89,45969

0,999956

242

212,96

89,46193

0,999956

243

213,84

89,46414

0,999956

244

214,72

89,46634

0,999957

245

215,6

89,46851

0,999957

246

216,48

89,47067

0,999957

247

217,36

89,47282

0,999958

248

218,24

89,47494

0,999958

249

219,12

89,47705

0,999958

250

220

89,47914

0,999959

251

220,88

89,48122

0,999959

252

221,76

89,48328

0,999959

253

222,64

89,48532

0,99996

254

223,52

89,48735

0,99996

255

224,4

89,48936

0,99996

256

225,28

89,49135

0,999961

257

226,16

89,49333

0,999961

258

227,04

89,49529

0,999961

259

227,92

89,49724

0,999962

260

228,8

89,49918

0,999962

261

229,68

89,50109

0,999962

262

230,56

89,503

0,999962

263

231,44

89,50489

0,999963

264

232,32

89,50676

0,999963

265

233,2

89,50862

0,999963

266

234,08

89,51047

0,999964

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

51

267

234,96

89,51231

0,999964

268

235,84

89,51412

0,999964

269

236,72

89,51593

0,999964

270

237,6

89,51772

0,999965

271

238,48

89,5195

0,999965

272

239,36

89,52127

0,999965

273

240,24

89,52302

0,999965

274

241,12

89,52476

0,999966

275

242

89,52649

0,999966

276

242,88

89,52821

0,999966

277

243,76

89,52991

0,999966

278

244,64

89,5316

0,999967

279

245,52

89,53328

0,999967

280

246,4

89,53495

0,999967

281

247,28

89,5366

0,999967

282

248,16

89,53825

0,999968

283

249,04

89,53988

0,999968

284

249,92

89,5415

0,999968

285

250,8

89,54311

0,999968

286

251,68

89,5447

0,999968

287

252,56

89,54629

0,999969

288

253,44

89,54786

0,999969

289

254,32

89,54943

0,999969

290

255,2

89,55098

0,999969

291

256,08

89,55253

0,99997

292

256,96

89,55406

0,99997

293

257,84

89,55558

0,99997

294

258,72

89,55709

0,99997

295

259,6

89,55859

0,99997

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

52

296

260,48

89,56008

0,999971

297

261,36

89,56157

0,999971

298

262,24

89,56304

0,999971

299

263,12

89,5645

0,999971

300

264

89,56595

0,999971

301

264,88

89,56739

0,999971

302

265,76

89,56882

0,999972

303

266,64

89,57025

0,999972

304

267,52

89,57166

0,999972

305

268,4

89,57306

0,999972

306

269,28

89,57446

0,999972

307

270,16

89,57585

0,999973

308

271,04

89,57722

0,999973

309

271,92

89,57859

0,999973

310

272,8

89,57995

0,999973

311

273,68

89,5813

0,999973

312

274,56

89,58264

0,999973

313

275,44

89,58398

0,999974

314

276,32

89,5853

0,999974

315

277,2

89,58662

0,999974

316

278,08

89,58793

0,999974

317

278,96

89,58923

0,999974

318

279,84

89,59052

0,999974

319

280,72

89,5918

0,999975

320

281,6

89,59308

0,999975

321

282,48

89,59434

0,999975

322

283,36

89,5956

0,999975

323

284,24

89,59686

0,999975

324

285,12

89,5981

0,999975

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

53

325

286

89,59934

0,999976

326

286,88

89,60057

0,999976

327

287,76

89,60179

0,999976

328

288,64

89,603

0,999976

329

289,52

89,60421

0,999976

330

290,4

89,60541

0,999976

331

291,28

89,6066

0,999976

332

292,16

89,60778

0,999977

333

293,04

89,60896

0,999977

334

293,92

89,61013

0,999977

335

294,8

89,6113

0,999977

336

295,68

89,61245

0,999977

337

296,56

89,6136

0,999977

338

297,44

89,61475

0,999977

339

298,32

89,61588

0,999978

340

299,2

89,61701

0,999978

341

300,08

89,61814

0,999978

342

300,96

89,61925

0,999978

343

301,84

89,62036

0,999978

344

302,72

89,62147

0,999978

345

303,6

89,62256

0,999978

346

304,48

89,62365

0,999978

347

305,36

89,62474

0,999979

348

306,24

89,62582

0,999979

349

307,12

89,62689

0,999979

350

308

89,62795

0,999979

351

308,88

89,62901

0,999979

352

309,76

89,63007

0,999979

353

310,64

89,63112

0,999979

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

54

354

311,52

89,63216

0,999979

355

312,4

89,63319

0,99998

356

313,28

89,63422

0,99998

357

314,16

89,63525

0,99998

358

315,04

89,63627

0,99998

359

315,92

89,63728

0,99998

360

316,8

89,63829

0,99998

361

317,68

89,63929

0,99998

362

318,56

89,64029

0,99998

363

319,44

89,64128

0,99998

364

320,32

89,64226

0,999981

365

321,2

89,64324

0,999981

366

322,08

89,64422

0,999981

367

322,96

89,64519

0,999981

368

323,84

89,64615

0,999981

369

324,72

89,64711

0,999981

370

325,6

89,64806

0,999981

371

326,48

89,64901

0,999981

372

327,36

89,64996

0,999981

373

328,24

89,6509

0,999981

374

329,12

89,65183

0,999982

375

330

89,65276

0,999982

376

330,88

89,65368

0,999982

377

331,76

89,6546

0,999982

378

332,64

89,65551

0,999982

379

333,52

89,65642

0,999982

380

334,4

89,65733

0,999982

381

335,28

89,65823

0,999982

382

336,16

89,65912

0,999982

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

55

383

337,04

89,66001

0,999982

384

337,92

89,6609

0,999982

385

338,8

89,66178

0,999983

386

339,68

89,66265

0,999983

387

340,56

89,66352

0,999983

388

341,44

89,66439

0,999983

389

342,32

89,66525

0,999983

390

343,2

89,66611

0,999983

391

344,08

89,66697

0,999983

392

344,96

89,66782

0,999983

393

345,84

89,66866

0,999983

394

346,72

89,6695

0,999983

395

347,6

89,67034

0,999983

396

348,48

89,67117

0,999984

397

349,36

89,672

0,999984

398

350,24

89,67282

0,999984

399

351,12

89,67364

0,999984

400

352

89,67446

0,999984

401

352,88

89,67527

0,999984

402

353,76

89,67608

0,999984

403

354,64

89,67688

0,999984

404

355,52

89,67768

0,999984

405

356,4

89,67848

0,999984

406

357,28

89,67927

0,999984

407

358,16

89,68006

0,999984

408

359,04

89,68084

0,999984

e) Grafik sin vs n

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

56

Grafik sin vs n
1,2
1
y = 6E-05x + 0,9828

sin

0,8
0,6

sin

0,4

Linear (sin )
0,2
0
0

100

200

300

400

500

Orde ke-n

Persamaan garis linear yang didapat dari grafik

VII. ANALISIS

Pada praktikum kali ini, kita melakukan percobaan pengukuran lebar celah. Praktikum ini
bertujuan untuk mengukur lebar celah tunggal dengan menggunakan metode difraksi.
Praktikum ini tidak dilaksanakan secara manual, melainkan streaming melalui internet,
yaitu situs r-Lab. Langkah yang dilakukan adalah dengan melewatkan berkas sinar laser
dengan panjang gelombang tertentu ( = 650 10 nm) ke sebuah celah tunggal (single
slit). Berkas sinar dengan panjang gelombang yang dilewatkan pada sebuah celah sempit
dengan lebar a akan mengalami difraksi. Pola difraksi ini dapat dilihat pada layar atau
diukur dengan sensor cahaya. Jika jarak antara celah dengan layar jauh lebih besar dari
pada lebar celah (L a), maka berkas yang sampai di layar dapat dianggap paralel. Pada
difraksi celah tunggal, pola gelap (intensitas minimum) akan terjadi jika perbedaan panjang
OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

57

lintasan berkas (a sin ) antara berkas paling atas dan berkas paling bawah sebesar , 2,
3, dst, Berkas cahaya akan terdifraksi menjadi daerah-daerah terang dan gelap, yang dapat
ditampilkan pada layar. Pola gelap yang terbentuk akan mengikuti persamaan:

dengan a adalah lebar celah dan n adalah orde difraksi (1, 2, 3,...). Kemudian, data
yang diambil adalah intensitas cahaya pada posisi tertentu yang ditangkap sensor penerima
cahaya.

Dari 817 data yang didapat, kemudian akan diperoleh grafik intensitas cahaya sebagai
fungsi dari posisi. Selain itu, dapat pula diukur sudut antara celah dengan gelap berorde
tertentu.

Grafik I vs x
2,5

Posisi [mm]

2
1,5
1

Intensitas
Linear (Intensitas)

0,5
y = 3E-06x + 0,0676

0
0

100

200

300

400

Intensitas Pola Difraksi

Dari grafik, jelas terlihat, bahwa ada satu titik/posisi yang memiliki intensitas cahaya yang
terbesar. Bagian ini disebut terang pusat dan berdasarkan data percobaan, terletak pada
posisi 179,96 mm. Diketahui pula, jarak tiap gelap/terang difraksi adalah 0,44 mm atau
jarak antargelap/terang yang berorde sama adalah

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

58

Grafik sin vs n
1,2
1
y = 6E-05x + 0,9828

sin

0,8
0,6
0,4

sin

0,2

Linear (sin )

0
0

100

200

300

400

500

Orde ke-n

Dari grafik di atas, terlihat bahwa semakin besar orde, semakin kecil perbedaan jarak
antargelap yang dihasilkan, sehingga nilai sinusnya pun menjadi rapat. Berdasarkan grafik,
diketahui bahwa daerah gelap/difraksi minimum berorde tinggi hampir tegak lurus
terhadap celah (

Untuk mendapatkan lebar celah, kita dapat menggunakan persamaan:

Dengan menggunakan bantuan Least Square, kita akan mendapatkan persamaan


. Didapatkan lebar celah yang terukur adalah

Beberapa kesalahan yang dapat terjadi antara lain adalah tidak diketahuinya kondisi
lingkungan di sekitar lingkungan percobaan. Perbedaan waktu dalam melakukan percobaan
juga sangat mempengaruhi hasil percobaan. Pada dasarnya prosedur percobaan sudah
dilakukan dengan benar, karena pada dasarnya alat pada sistem benar-benar sudah disetting dengan baik sehingga bekerja sesuai dengan perintah dan prosedur yang telah ada.
Kecil kemungkinan untuk terjadi kesalahan pada prosedur. Hal lain yang dapat
menimbulkan terjadinya kesalahan adalah tidak sama intensitas cahaya yang melewati
OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

59

celah tunggal. Ini akan mengakibatkan perbedaan kondisi antara percobaan satu dengan
yang lainnya. Data yang berjumlah banyak juga dimaksudkan untuk mendapatkan
ketelitian tinggi dalam hasil percobaannya. Dengan demikian, dapat diketahui variasi data,
yang kemudian bermanfaat untuk meminimalisir kesalahan yang mungkin terjadi.
VIII. KESIMPULAN

1. Difraksi adalah deviasi dari perambatan cahaya atau pembelokan arah rambat cahaya.
2. Difraksi gelap/minimum dapat dinyatakan dengan:

dengan a = lebar celah (mm)


n = orde difraksi (1, 2, 3,...)
3. Berkas sinar dengan panjang gelombang yang dilewatkan pada sebuah celah sempit
dengan lebar a akan mengalami difraksi. Lebar celah akan mempengaruhi lebar daerah
gelap/terang yang dihasilkan.
4. Perbedaan panjang lintasan berkas (a sin ) antara berkas paling atas dan berkas paling
bawah sebesar , 2, 3, dst,
5. Lebar celah tunggal yang didapat dari hasil percobaan ini adalah sebesar
IX.

REFERENSI
Giancoli, Douglas C. 2000. Physics for Scientists & Engineers Third Edition. New York:
Prentice Hall.
Halliday, Resnick, Walker. 2005. Fundamentals of Physics, 7th Edition, Extended Edition.
New York: John Wiley & Sons, Inc.
Serway, Raymond A. and John W. Jewett. 2004. Physics for Scientists and Engineers 6th
Edition. New York: Brooks/Cole.

OR 02 | PENGUKURAN LEBAR CELAH

60

Anda mungkin juga menyukai