maka didefinisikan : sebanyak n faktor. a = axaxax... xa a disebut bilangan pokok (dasar) dan n disebut eksponen (pangkat) Contoh 1 : Tentukan nilai dari Jawab :
aR
dan
n A
25 dan 3 1
25 = ..
1 = .. 3
4
Contoh 2 : Dengan menguraikan menjadi perkalian, tentukan bentuk eksponen yang paling sederhana dari : a) b)
23 x24
37 32
d)
c) ( 2 3 )
2 e) 3
( pq ) 5
Jawab : a)
2 3 x 2 4 = . 37 b) 2 = . 3
c) ( 2 3 ) d)
4
= .
5
( pq ) = ..
4
2 e) 3
Dari contoh 2 di atas dapat disimpulkan : Jika a , b R , m A dan n A maka berlaku sifat-sifat eksponen sbb:
a m . a n =.... am 2. =... an
1.
.... 4. ( ab) =
a 5. =.... b
.... 3. ( a m ) =
n
c) ( x 2 ) Jawab : a)
n7 n2
2 p2 e) q
5
f) ( 2 xy 3 ) . x 2 y
4
x 2 . x 7 = ... n7 b) 2 = ... n
c) ( x 2 ) = ....
5
d)
( x y)
2
= ...
2 p2 e) = .... q f) ( 2 xy 3 ) . x 2 y = ...
4
4a x 2a 3
5
c) 2 p 2 xpx 6 p 5
x10 : x 3 g) 8k 5:2 k 2 h) 4 d 3x 2 d 2 : d 4
f)
10 2 3 i) 12 a :( 2 a .3a )
3k 3 ) k) (
l) 2( 5 p 2 )
m) ( 3 p 2 q 3 ) n) o)
1 d) 2 2 e) 3
( 4 p qr )
2
5 3
8 pq 2 r 2
2 x2 y3
j) ( 2 p
8x 5 y 4
2. Sederhanakan a)
a n +1 a
n +2 b) ( 2 p ) p n 1
c)
2 x +3
d)
5.2 2 x +1
23 23
b)
35 35
c)
23 25
d)
32 36
Jawab
: a)
23 = .. 23 35 b) 5 = 3
c)
23 = .. 25 32 = . 36
d)
Dari contoh 1 di atas dapat disimpulkan bahwa : Untuk setiap a R , a 0 dan n R berlaku sifat-sifat :
a 0 =... 2. a n =...
1. Contoh 2: Sederhanakan dan jadikan pangkat positif dari : a) Jawab : a)
53
b)
1 2 3
2 x 2 y) c) (
53 = ... 1 b) = ... 2 3
2 x 2 y) c) (
2
= ...
f) g)
a b xa b
5q 2 k) 3 h 5 p 2 q 3r m) 6 pq 5r 3
2
3k 2
2 4 k c) 5
d)
4 x 3
2
4 m7 n 4 x 2 m6 n 3 8a 6 h) 2a 4 56t 5 i) 7 t 2
8x 2 y 3 j) 16x 5 y
2
l) ( 3a 2b 3 ) x( 2 a 4 )
3
e) ( 4 a )
( 2bc )
4a
2 3
c)
a 2b5 4 c x b 3c a 2
2 2 =... maka 2 = ... maka 2 = ... 2 4 =.... 4 3 =.... maka 3 = ... m Misal a = x / n , jika kedua ruas dipangkatkan n, maka :
a n = x m/ n
2 3 = 8 maka 2 = 3 8
a n = x ....
Jadi :
a =
......
x m / n =.......
Contoh 1: Ubah ke bentuk akar dari : a) 21/ 2 b) 63/ 5 Jawab : a)
sehingga
x1/ n =.......
c)
2 x 3/ 2
3 3 = ...
b)
1
3
x2
1 x2
= .....
163/ 4
= .........
c)
1 2 / 3 x 3
4 3/ 4
d)
x4/9
e)
a) 2 5 3. Tentukan nilainya a)
3
b)
1 5 2
c)
52
d)
3
3
e)
25 x 2 7
64
b)
2/3
c)
32
3/ 5
d)
81
3/ 8
27 e) 64
2/3
2 3/ 4 .21/ 8
b)
c) 2 2 . 18
d)
2 2
e)
12 2. 3
b + b 2 4 ac 2a
2 , 3 , 5 , 3 2 , 3 4 , 5 7 dsb 4 , 9 , 3 8 , 4 16 dsb
a0
a = b
a b
c)
x3
d)
a8
a 8 = ....
b) 4 3 + 7 3 5 3 c)
Contoh 2: Sederhanakan : a) 3 2 + 4 2
8 + 18
Jawab
b)
5+ 3
)(
5 3
c)
(2
2 + 3
( 5 + 3)( ( 2 2 + 3)
6x 3 = ....
5 3
2
= ....
= ....
160
c) h)
1200
d) 2 80 i)
e) j) 2
8x 2
2 2
9 3
8 9
a 3b 2 4 c4
2. Sederhanakan a)
12 + 50 48
d) e)
72 + 180 45 + 18 2x 2 + x 8 4x
b) 2 16 3 18 + 27 c)
3 20 + 4 45 2 5
3. Sederhanakan a) 2 +3 2 3
( b) (
)( 3) (
5+ 3
c) 3 5 + 2 3 3 5 2 3 d)
(x
)(
2
1. Pecahan Bentuk
a b
b b
Jawab
2. Pecahan Bentuk
a b+ c
b c b c
8 3 5
8 8 = x ... 3 5 3 5 a b+ c
= ....
3. Pecahan Bentuk
b+ c b+ c 12 3 6 2
12 3 = 6 2
12 3 x .... 6 2
= ........
12 3 9 5+ 7
b)
10 5 20 4 6 10 2 7
c)
9 2 3 5 11 + 6
8 3 11 7
d)
7 3 7 2 5 7 13
e)
4 3 5 2 4 6 8 2 3
2. Rasionalkan penyebutnya a) b) c) d) e)
3. Rasionalkan penyebutnya a)
14 b) 10 + 13
c)
d)
6 3 2 e) 10 + 2 3 3 5 4 2
82 x 1 = 163x + 2 82 x 1 = 163x + 2
.... = .... ..... = .... ...... = ..... x = .... HP:{ ....... }
42x + 3 = 8
.... 2 x =3
b)
(2 )
= 2 ....
2............ = 2...
27 x + 2 = 812 x 5 8
2 x +1
6.
5x 9 = 253 x
x
=1
1 27
1 7. = 82 x 2
4 x +5 = 3. 9
4. 52 x = 5.
5 5
=1
1 = 1253x + 2 25x 8 2 x 1 9. 16 = x +1 2
8. 10.
x 5
82 x + 3 1 = 8 4 32