HALAMAN PENGESAHAN

Laporan Praktikum Pengelolaan Pasca Panen ini disusun guna melengkapi

tugas mata kuliah Pengelolaan Pasca Panen dan telah disahkan oleh Co-Asisten
dan Dosen Pengelolaan Pasca Panen pada tanggal

Mei 2013.

Disusun Oleh :
Nama

: Kartika Dewi Maryati

NIM

: H 0711051

Kelompok : 15

Mengetahui,
Dosen Pengampu

Co-Assisten

Pengelolaan Pasca Panen

Dra. Linayanti Darsana, M. Si

NIP. 19520711 198003 2 001

Sekar Kinanti
H0709109

ii

KATA PENGANTAR
Puji syukur penulis panjatkan atas kehadirat Allah SWT yang telah
memberikan rahmat dan hidayah-Nya, sehingga penulis dapat menyusun serta
menyelesaikan laporan praktikum Pengelolaan Pasca Panen ini tepat pada
waktunya.
Laporan Pengelolaan Pasca Panen ini dibuat untuk memenuhi tugas mata
kuliah tersebut juga sebagai pendorong bagi mahasiswa agar dapat menerapkan
teori-teori yang telah didapat dalam perkuliahan. Laporan ini tidak akan
terselesaikan dengan baik tanpa bantuan pihak-pihak terkait, untuk itu penulis
ingin mengucapkan terima kasih kepada :
1. Dekan fakultas Pertanian Universitas Sebelas Maret.
2. Dosen mata kuliah Pengelolaan Pasca Panen.
3. Co-Ass Pengelolaan Pasca Panen.
4. Orang tua yang telah memberikan dukungan baik dalan bentuk materi maupun
dorongan semangat.
5. Teman-teman yang telah membantu dalam menyelesaikan laporan ini.
Penulis menyadari bahwa dalam penyusunan laporan ini masih banyak
kekurangan. Oleh karena itu, penulis mengharapkan kritik dan saran dari pembaca
yang membangun demi kesempurnaan laporan ini.
Penulis berharap agar laporan ini dapat memberikan manfaat khususnya
bagi penulis sendiri dan umumnya bagi para pembaca dan bagi pihak manapun.

Surakarta,

Mei 2013

Penulis

iii

DAFTAR ISI
Halaman
HALAMAN JUDUL....................................................................................... i
HALAMAN PENGESAHAN ........................................................................ ii
KATA PENGANTAR..................................................................................... iii
DAFTAR ISI.................................................................................................... iv
DAFTAR TABEL........................................................................................... viii
DAFTAR GAMBAR....................................................................................... ix
I. PEGARUH TINGKAT KEMATANGAN SAAT PANEN DAN
SUHU PENYIMPANAN
A. Pendahuluan........................................................................................
1. Latar Belakang...............................................................................
2. Tujuan Praktikum...........................................................................
B. Tinjauan Pustaka................................................................................
C. Metodelogi Praktikum........................................................................
1. Waktu dan Tempat Praktikum.......................................................
2. Alat dan Bahan..............................................................................
3. Cara Kerja......................................................................................
4. Pengamatan yang dilakukan..........................................................
D. Hasil dan Pembahasan.......................................................................
1. Hasil Pengamatan............................................................................
2. Pembahasan.....................................................................................
E. Kesimpulan dan Saran.......................................................................
1. Kesimpulan.....................................................................................
2. Saran...............................................................................................
DAFTAR PUSTAKA
II. PELILILAN PADA BUAH
A. Pendahuluan........................................................................................
1. Latar Belakang...............................................................................
2. Tujuan Praktikum...........................................................................
B. Tinjauan Pustaka................................................................................
C. Metodelogi Praktikum........................................................................
1. Waktu dan Tempat Praktikum.......................................................
2. Alat dan Bahan..............................................................................
3. Cara Kerja......................................................................................
4. Pengamatan yang dilakukan..........................................................
D. Hasil dan Pembahasan.......................................................................
1. Hasil Pengamatan............................................................................
2. Pembahasan.....................................................................................
E. Kesimpulan dan Saran.......................................................................
1. Kesimpulan.....................................................................................

iv

1
1
2
2
5
5
5
5
5
7
7
9
13
13
13

15
15
16
16
18
18
18
18
18
19
19
20
22
22

2. Saran............................................................................................... 23
DAFTAR PUSTAKA
III. PROSES DEGREENING (PENGUNINGAN) PADA BUAH
KLIMAKTERIK DAN NON KLIMAKTERIK
A. Pendahuluan........................................................................................
1. Latar Belakang...............................................................................
2. Tujuan Praktikum...........................................................................
B. Tinjauan Pustaka................................................................................
C. Metodelogi Praktikum........................................................................
1. Waktu dan Tempat Praktikum.......................................................
2. Alat dan Bahan..............................................................................
3. Cara Kerja......................................................................................
4. Pengamatan yang dilakukan..........................................................
D. Hasil dan Pembahasan.......................................................................
1. Hasil Pengamatan............................................................................
2. Pembahasan.....................................................................................
E. Kesimpulan dan Saran.......................................................................
1. Kesimpulan.....................................................................................
2. Saran...............................................................................................
DAFTAR PUSTAKA
IV. PENGARUH PENYIMPANAN TERHADAP PERUBAHAN
KADAR GULA, VITAMIN C DAN KADAR ASAM BUAH
A. Pendahuluan........................................................................................
1. Latar Belakang...............................................................................
2. Tujuan Praktikum...........................................................................
B. Tinjauan Pustaka................................................................................
C. Metodelogi Praktikum........................................................................
1. Waktu dan Tempat Praktikum.......................................................
2. Alat dan Bahan..............................................................................
3. Cara Kerja......................................................................................
4. Pengamatan yang dilakukan..........................................................
D. Hasil dan Pembahasan.......................................................................
1. Hasil Pengamatan............................................................................
2. Pembahasan.....................................................................................
E. Kesimpulan dan Saran.......................................................................
1. Kesimpulan.....................................................................................
2. Saran...............................................................................................
DAFTAR PUSTAKA
V. PENANGANAN PASCA PANEN SAYURAN
A. Pendahuluan........................................................................................
1. Latar Belakang...............................................................................
2. Tujuan Praktikum...........................................................................
B. Tinjauan Pustaka................................................................................
C. Metodelogi Praktikum........................................................................
1. Waktu dan Tempat Praktikum.......................................................
v

25
25
26
26
28
28
28
28
29
30
30
31
35
35
36

38
38
39
39
42
42
42
42
44
45
45
47
52
52
52

54
54
55
55
56
56

2. Alat dan Bahan..............................................................................

3. Cara Kerja......................................................................................
4. Pengamatan yang dilakukan..........................................................
D. Hasil dan Pembahasan.......................................................................
1. Hasil Pengamatan............................................................................
2. Pembahasan.....................................................................................
E. Kesimpulan dan Saran.......................................................................
1. Kesimpulan.....................................................................................
2. Saran...............................................................................................
DAFTAR PUSTAKA

vi

57
57
57
58
58
59
62
62
62

DAFTAR TABEL
Tabel 1.1 Data Rekapan Pengaruh Tingkat Kematangan Saat Panen
dan Suhu Penyimpanan ...................................................................
Tabel 1.2 Berat Susut Buah Tomat Pecah Warna ............................................
Tabel 2.1 Pengamatan Pelilinan pada Buah ....................................................
Tabel 2.1 Hasil Rekapan Penanganan Bunga Potong Krisan ..........................
Tabel 3.1 Proses Degreening (Penguningan) Pada Buah Klimakterik
Dan Non-Klimakterik ......................................................................
Tabel 4.1 Hasil Rekapan Data Kadar Asam Buah, Kadar Gula, dan Vitamin
C pada Berbagai Macam Buah Sebelum Penyimpanan ..................
Tabel 4.2 Hasil Rekapan Data Kadar Asam Buah, Kadar Gula, dan Vitamin
C pada Berbagai Macam Buah Setelah Penyimpanan ....................
Tabel 4.3 Hasil Pengamatan Uji Kadar Gula, Vitamin C dan Kadar Asam
Buah Pepaya (Carica papaya) setelah penyimpanan ......................
Tabel 5.1 Data Rekapan Penanganan Pasca Panen Sayuran ............................

vii

7
9
19
19
30
45
45
45
58

DAFTAR GAMBAR
Gambar 1.1Grafik Berat Susut Perulangan.......................................................

Gambar 1.2 Gambar 1.2 buah tomat pecah warna pada awal pengamatan .....

Gambar 1.3 buah tomat pecah warna pada akhir pengamatan .........................

Gambar 2.1 Buah Apel sebelum dililin ...........................................................

19

Gambar 2.2 Buah Apel setelah dililin...............................................................

19

Gambar 3.1 buah jeruk sebelum diberi perlakuan karbit 2 gram......................

31

Gambar 3.2 buah jeruk sesudah diberi perlakuan karbit 2 gram......................

31

Gambar 5.1 Sawi Hijau Awal Pengamatan ......................................................

59

Gambar 5.2 Sawi Hijau Akhir Pengamatan......................................................

59

viii