LAPORAN PARKTIKUM FARMAKOTERAPI 1 ASMA AKUT

Disusun Oleh: 1. Ayu Wikha Noviyana 2. Riri Fauziyya !. Garnisha "#a$as N %. &rna 'u(iar#i )u*iasih +. Fe,riana -rase#yanin(#yas 6. Dina .ailana /. Ayni#a 0urnia1an 2ukar*i . 3n#an 4ani5iani (G1F011026) (G1F01102 ) (G1F0110!0) (G1F0110!%) (G1F011062) (G1F01106%) (G1F011066) (G1F01106 )

LABORATORIUM FARMASI KLINIK JURUSAN FARMASI FAKULTAS KEDOKTERAN DAN ILMU-ILMU KESEHATAN UNIVERSITAS JENDERAL SOEDIRMAN 2013

PENATALAKSANAAN KASUS 1. Subjektif -ro5il 6asien Na$a "sia )) 0eluhan : An. . : 6 #ahun : 2+ k( : 2esak na6as ,era#: ,a#uk #erus $enerus se;ak 6a(i: kesuli#an ,er,i<ara karena keha,isan na6as #ia6 ,i<ara !9% ka#a. Ri1aya# -enyaki# : -asien $en(ala$i 32-A se;ak 2 hari yan( lalu: *i,erikan o,a# <e5a*roksil 2=1: O)4 !=1: *e$a<olin !=1>2 #a,le# un#uk + hari. Ri1aya# as$a se;ak 2 #ahun. Dia(nosa 2. Objektif -e$eriksaan 8a,ora#oriu$ (4asil 6a*a ,ulan .ei 2012) -ara$e#er 4, 4@# 8eukosi# 'ro$,osi # &osino5il 8i$5osi# 26O2 FiO2 Nilai nor$al 11916 (r>*l !19%+ A B.000912.000>u8 2+ 12 !+:2 12.000 0 2 10 B! 0:21 B+ 0:2 1 -ro5il Asses$en# Fisik -ara$e#er 'D N RR 2uhu Wheezin( Nilai Nor$al 120> 0 /0>$eni# 209%0 !/9! ??? 2+ B0>60 1%% %% !/:+ ??? 26 B0>60 1+% !6 !/:+ ??? 2/ 2 0e# >60 B0>60 Nor$al 1+ 1+0 .enin(ka# 26 2+ Nor$al !/ !6:+ Nor$al ?? ? Nor$al B/ 0:2 1 26 2/ 0e#eran(an Nor$al Nor$al Nor$al Nor$al Nor$al .enurun Nor$al Nor$al : &ksaser,asi As$a Aku# ? 32-A 7enis 0ela$in : 8aki9laki

200.0009%00.000>u8 %02.00 19% A 209!+ A B09100 A 219100 A

)a#uk )i<ara 3. Assesment Etiolo i

?? ??? ?? )erhen#i #ia6 !9% ka#a

??

?? Nor$al -elan #a6i lan<ar

32-A a*alah 6enyaki# yan( $enyeran( salah sa#u ,a(ian *an a#au le,ih *ari saluran 6erna5asan $ulai *ari hi*un( hin((a alveoli #er$asuk ;arin(an a*neksanya se6er#i sinus: ron((a #elin(a #en(ah *an 6leura (Nelson: 200!). &#iolo(i 32-A #er*iri le,ih *ari !00 ;enis ,ak#eri: virus *an rike#sia. )ak#eri 6enye,a, 32-A an#ara lain a*alah *ari (enus Streptokokus, Stafilokokus, Pneumokokus, Hemofillus, Bordetelia *an Korinebakterium. Cirus 6enye,a, 32-A an#ara lain a*alah (olon(an Mikso irus, Adno irus, Korona irus, Pikorna irus, Mikoplasma, Herpes irus *an lain9lain (2uhan*ayani: 200/). 2elain i#u 32-A ;u(a *a6a# *ise,a,kan oleh -erilaku in*ivi*u: se6er#i sani#asi 5isik ru$ah: kuran(nya ke#erse*iaan air ,ersih (De6kes R3: 200+). -enye,a, 6enyaki# as$a ,elu$ ;elas. Di*u(a: a*a ,e,era6a 5ak#or 6en<e#us yai#u 1. !aktor "kstrinsik, terdiri dari reaksi anti#en antibodi dan aler#en $debu, serbuk % serbuk, bulu % bulu binatan#& 2e,a(ian ,esar 6enye$6i#an 6a*a saluran na5as *ise,a,kan oleh se$a<a$ reaksi aler(i. Aler(i a*alah reaksi #u,uh nor$al #erha*a6 aller(en: yakni za#9 za# yan( #i*ak ,er,ahaya ,a(i ke,anyakan oran( yan( 6eka. Aler(en $enye,a,kan aler(i 6a*a oran(9oran( yan( 6eka. Aler(en $enye,a,kan o#o# saluran na5as $en;a*i $en(keru# *an sela6u# len*ir $en;a*i $ene,al. 2elain 6ro*uksi len*ir yan( $enin(ka#: *in*in( saluran na5as ;u(a $en;a*i $e$,en(kak. 2aluran na5as 6un $enye$6i#: sehin((a na5as #erasa sesak. Aler(i yan( *i*eri#a 6a*a 6en*eri#a as$a ,iasanya su*ah a*a se;ak ke<il. 2. !aktor 'nteristik: yan( $eli6u#i a) 3n5eksi ,eru6a 3n5luenza virus: 6ne$onia: $y<o6las$a: ,) Fisik (<ua<a *in(in: 6eru,ahan #e$6era#ur): <) 3ri#an: 0i$ia: 6olusi u*ara (<o: asa6 rokok: 6ar5u$> $inyak 1an(i):

*) &$osional #er$asuk rasa #aku#: <e$as *an #e(an( *an ak#ivi#as yan( ,erle,ihan ;u(a *a6a# $en;a*i 5ak#or 6en<e#us (3ka1a#i: 2006) 2alah sa#u e#iolo(i *ala$ kasus ini ,erasal *ari 5ak#or in#eris#ik yai#u in5eksi *ari sua#u ,ak#eri. As$a yan( #er;a*i 6a*a anak9anak san(a# era# kai#annya *en(an aler(i. 0uran( le,ih 0A 6asien as$a $e$iliki aler(i. As$a yan( $un<ul saa# *e1asa *a6a# *ise,a,kan oleh ,er,a(ai 5ak#or: se6er#i a*anya sinusi#is: 6oli6 hi*un(: sensi#ivi#as #erha*a6 as6irin a#au o,a#9o,a# an#i9in5la$asi nons#eroi* (A3N2): a#au $en*a6a#kan 6i<uan *i #e$6a# ker;a. Di #e$a#9#e$6a# ker;a #er#en#u yan( ,anyak #er*a6a# a(en9a(en yan( *a6a# #erhiru6 se6er#i *e,u: ,ulu ,ina#an(: *ll: ,anyak *i;u$6ai oran( yan( $en*er#ia asa$a: yan( *ise,u# o<<u6a#ional as#h$a: yai#u as$a yan( *ise,a,kan karena 6eker;aan. 0elo$6ok *en(an resiko #er,esar #erha*a6 6erke$,an(an as$a a*alah anak9anak yan( $en(i*a6 aler(i *an $e$iliki keluar(a *en(an ri1aya# as$a (3ka1a#i: 2006). )anyak 5ak#or yan( *a6a# $enin(ka#kan ke6arahan as$a. )e,era6a *an *ian#aranya a*alah rini#is yan( #i*ak *io,a#i a#au sinusi#is: (an(uan re5luks (as#roeso5a(eal: sensi##ivi#as #erha*a6 as6irin: 6e$a6aran #erha*a6 senya1a sul5i# a#au o,a# (olon(an ,e#a ,loker *an in5lueenza: 5ak#or $ekanik: *an 5ak#or 6sikis ($isalnya s#ress) (3ka1a#i: 2006). P!to"i#iolo i P!to"i#iolo i E$#!#%&!#i A#'! A$(t As$a *a6a# #er;a*i $elalui 2 ;alur: yai#u ;alur i$unolo(is *an sara5 o#ono$. 7alur i$unolo(is *i*o$inasi oleh an#i,o*i 3(&: $eru6akan reaksi hi6ersensi#ivi#as #i6e 3 (#i6e aler(i): #er*iri *ari 5ase <e6a# *an 5ase la$,a#. Reaksi aler(i #i$,ul 6a*a oran( *en(an ke<en*erun(an un#uk $e$,en#uk se;u$lah an#i,o*i 3(& a,9nor$al *ala$ ;u$lah ,esar: (olon(an ini *ise,u# a#o6i. -a*a as$a aler(i: an#i,o*i 3(& #eru#a$a $eleka# 6a*a 6er$ukaan sel $as# 6a*a in#ers#isial 6aru: yan( ,erhu,un(an era# *en(an ,ronkiolus *an ,ronkus ke<il. )ila seseoran( $en(hiru6 aler(en: #er;a*i 5ase sensi#isasi: an#i,o*i 3(& oran( #erse,u# $enin(ka#. Aler(en ke$u*ian ,erika#an *en(an an#i,o*i 3(& yan(

$eleka# 6a*a sel $as# *an $enye,a,kan sel ini ,er*e(ranulasi $en(eluarkan ,er,a(ai $a<a$ $e*ia#or. )e,era6a $e*ia#or yan( *ikeluarkan a*alah his#a$in: leuko#rien: 5ak#or ke$o#ak#ik eosino5il *an ,ra*ikinin. 4al i#u akan $eni$,ulkan e5ek e*e$a lokal 6a*a *in*in( ,ronkiolus ke<il: sekresi $ukus yan( ken#al *ala$ lu$en ,ronkiolus: *an s6as$e o#o# 6olos ,ronkiolus: sehin((a $enye,a,kan in5la$asi saluran na6as (Ren((anis: 200 ). -a*a ;alur sara5 o#ono$: inhalasi aler(en akan $en(ak#i5kan sel $as# in#ralu$en: $akro5a( alveolar: nervus va(us *an $un(kin ;u(a e6i#el saluran na6as. -ere(an(an va(al $enye,a,kan re5leks ,ronkus: se*an(kan $e*ia#or in5la$asi yan( *ile6askan oleh sel $as# *an $akro5a( akan $e$,ua# e6i#el ;alan na6as le,ih 6er$ea,el *an $e$u*ahkan aler(en $asuk ke *ala$ su,$ukosa: sehin((a $enin(ka#kan reaksi yan( #er;a*i. 0erusakan e6i#el ,ronkus oleh $e*ia#or yan( *ile6askan 6a*a ,e,era6a kea*aan reaksi as$a *a6a# #er;a*i #an6a $eli,a#kan sel $as# $isalnya 6a*a hi6erven#ilasi: inhalasi u*ara *in(in: asa6: ka,u# *an 2O2. -a*a kea*aan #erse,u# reaksi as$a #er;a*i $elalui re5leks sara5. ";un( sara5 e5eren va(al $ukosa yan( #eran(sa $enye,a,kan *ile6asnya neuro6e6#i* sensorik senya1a -: neurokinin A *an @al<i#onin Gene9Rela#e* -e6#i*e (@GR-). Neuro6e6#i*a i#ulah yan( $enye,a,kan #er;a*inya ,ronkokons#riksi: e*e$a ,ronkus: eksu*asi 6las$a: hi6ersekresi len*ir: *an ak#ivasi sel9sel in5la$asi (Ren((anis: 200 ). P!to"i#iolo i ISPA -er;alanan klinis 6enyaki# 32-A *i$ulai *en(an ,erin#eraksinya virus *en(an #u,uh. .asuknya virus se,a(ai an#i(en ke saluran 6erna5asan $enye,a,kan silia yan( #er*a6a# 6a*a 6er$ukaan saluran 6erna5asan ,er(erak ke a#as $en*oron( virus ke arah 5arin( a#au *en(an sua#u #an(ka6an re5leks s6as$us oleh larin(. 7ika re5leks #erse,u# (a(al $aka virus $erusak la6isan e6i#el *an la6isan $ukosa saluran 6erna5asan (@ol$an: 1BB2). 3ri#asi virus 6a*a ke*ua la6isan #erse,u# $enye,a,kan #i$,ulnya ,a#uk kerin(. 0erusakan s#uk#ur la6isan *in*in( saluran 6erna5asan $enye,a,kan kenaikan ak#i5i#as kelen;ar $ukus yan( ,anyak #er*a6a# 6a*a *in*in( saluran 6erna5asan: sehin((a #er;a*i 6en(eluaran <airan $ukosa yan( $ele,ihi nor$al. Ran(san(an <airan yan( ,erle,ihan #erse,u# $eni$,ulkan (e;ala ,a#uk. 2ehin((a 6a*a #aha6 a1al (e;ala 32-A yan( 6alin( $enon;ol a*alah ,a#uk (@ol$an: 1BB2).

-er;alanan klinis 6enyaki# 32-A ini *a6a# *i,a(i $en;a*i e$6a# #aha6: yai#u: 1) 'aha6 6re6a#o(enesis: 6enye,a, #elah a*a #e#a6i 6en*eri#a ,elu$ $enun;ukkan reaksi a6a9a6a. 2) 'aha6 inku,asi: virus $erusak la6isan e6i#el *an la6isan $ukosa. 'u,uh $en;a*i le$ah a6ala(i ,ila kea*aan (izi *an *aya #ahan se,elu$nya $e$an( su*ah ren*ah. !) 'aha6 *ini 6enyaki#: *i$ulai *ari $un<ulnya (e;ala 6enyaki#. 'i$,ul (e;ala *e$a$ *an ,a#uk. %) 'aha6 lan;u# 6enyaki#: *i,a(i $en;a*i e$6a#: yai#u *a6a# se$,uh se$6urna: se$,uh *en(an a#ele#aksis: $en;a*i kronis *an *a6a# $enin((al aki,a# 6neu$onia (@ol$an: 1BB2). H(&() !) D!t! L!& *!) P!to"i#iolo i Denyu# na*i $en(ala$i 6enin(ka#an yai#u D 120 = > $eni# $en(in*ikasikan 6asien $en(ala$i as$a ,era#. )i<ara #er6u#us96u#us $en(in*ikasikan 6asien $en(ala$i as$a ,era#. Wheezin( ??? 6a*a #an((al 2+ *an 26 $en(in*ikasikan $en(i yan( 6arah *an 6asien $en(ala$i as$a ,era# *an se$akin $enurun 6a*a #an((al 2/ *an 2 . )a#uk ??? 6a*a #an((al 2+ $en(in*ikasikan as$a ,era# *an $enurun 6a*a #an((al 26: 2/: *an 2 . 8i$5osi# $enurun $enan*akan sis#e$ i$un $enurun yan( $en(in*ikasikan #er;a*inya in5eksi virus sehin((a 6asien $en(ala$i 32-A. (7ohn Rees *kk: 1BB ) Al o+it'! E$#!#%&!#i A#'! A$(t

%. Plan P%)%t!,!) T(-(!) T%+!,i 'u;uan #era6i 6a*a As$a Aku# yai#u: .en(o,a#i sesak na6as .enan((ulan(i (e;ala 32-A .en(o,a#i 32-A .en(o,a#i 6enyaki# as$a .enan((ulan(i in5la$asi .ena$,ah ke,u#uhan nu#risi P%)%)t(!) T%+!,i F!+'!$olo i *!) No)-F!+'!$olo i 1. 'era6i Far$ako#era6i 'era6i *en(an )ronko*ila#orE 0or#ikos#eroi*E Oksi(enE -seu*oe6he*rine ? Guai6henesinE An#i,io#ikE '-N.

SALBUTAMOL INHALER M%+$. Cen#olin: *i6ro*uksi oleh Gla=o 2$i#h 0line. Do#i#/ 0!+! P%'&%+i!) *!) L!'! P%'&%+i!) S!l&(t!'ol. Anak9anak : 100$<( (1 se$6ro#): *a6a# *i#in(ka#kan sa$6ai 200 $<( (2 se$6ro#) ,ila 6erluE un#uk (e;ala $ene#a6 ,oleh *i,erikan sa$6ai % kali sehari.

M%$!)i#'! K%+-!. .ekanis$e ker;anya $elalui s#i$ulasi rese6#or )2 *i ,ronki yan( $enye,a,kan ak#ivasi *ari a*enilsiklase. &nzi$ ini $e$6erkua# 6eru,ahan a*enosin#ri5os5a# (A'-) yan( kaya ener(i $en;a*i <A.- *en(an 6e$,e,asan ener(i yan( *i(unakan un#uk 6roses96roses *ala$ sel. 2al,u#a$ol *i(unakan un#uk $erin(ankan ,ronkos6as$ yan( ,erhu,un(an *en(an as$a. M%$!)i#'% A$#i. 2al,u#a$ol $eru6akan sy$6a#ho$i$e#i< a$ine #er$asuk (olon(an ,e#a9a*rener(i< a(onis# yan( $e$iliki e5ek se<ara khusus #erha*a6 rese6#or ,e#a(2)9a*rener(i< yan( #er*a6a# *i*ala$ a*enyl <y<lase. A*enyl <y<lase $eru6akan ka#alis *ala$ 6roses 6eru,ahan a*enosine #ri6hos6ha#e (A'-) $en;a*i <y<li<9!F: +F9a*enosine $ono6hos6ha#e (<y<li< A.-). .ekanis$e ini $enin(ka#kan ;u$lah <y<li< A.- yan( ,er*a$6ak 6a*a relaksasi o#o# 6olos ,ronkial ser#a $en(ha$,a# 6ele6asan $e*ia#or 6enye,a, reaksi hi6ersensi#ivi#as *ari $as# <ells. I)*i$!#i O&!t. As$a ,ron<hial: )ron<hi#is kronis: &$6ise$a: -en(o,a#an *an 6en<e(ahan as$a ser#a 6en<e(ahan #i$,ulnya as$a aki,a# olah #u,uh. Ko)t+!i)*i$!#i S!l&(t!'ol. -a*a hi6er#iroi*: insu5isiensi $iokar*ial: ari#$ia: ren#an #erha*a6 6er6an;an(an in#erval G': hi6er#ensi: keha$ilan (*osis #in((i se,aiknya *i,erikan $elalui inhalasi karena 6e$,erian $elalui 6e$,uluh *arah *a6a# $e$6en(aruhi $io$e#riu$ *an *a6a# $en(aki,a#kan (an((uan ;an#un(): $enyusuiE *ia,e#es $elli#us: #eru#a$a 6e$,erian $elalui 6e$,uluh *arah (6an#au ka*ar (ula *arah: *ila6orkan ke#oasi*osis). "n#uk as$a ;ika *osis #in((i *i6erlukan sela$a keha$ilan $aka se,aiknya *i,erikan *en(an inhalasi kaerna 6e$,erian in#ravena *a6a# $e$6en(aruhi $io$e#riu$. .un(kin $un<ul *i A23E 6a,rik $enyarankan un#uk *ihin*ari ke<uali $an5aa# ;auh le,ih ,esar *ari risiko9 ;u$lah *ari o,a# yan( *iinhalasi 6a*a A23 $un(kin #erlalu ke<il un#uk $e$,ahayakan. E"%$ S!',i) . &5ek sa$6in( yan( $un(kin #i$,ul karena 6a$akaian sal,u#a$ol: an#ara lain: (an((uan sis#e$ sara5 ((elisah: (e$e#ar: 6usin(: saki# ke6ala: ke;an(: inso$nia)E nyeri *a*aE $ualE $un#ahE *iareE anore=iaE

$ulu# kerin(E iri#asi #en((orokanE ,a#ukE (a#alE #a<hy<ar*iaE rua$ 6a*a kuli# (skin rush). I)t%+!$#i O&!t. )e#a ,lo<kers (-asien *en(an as$a ,isa $enye,a,kan ,ronkos6as$ he,a#): Di(o=in (2al,u#a$ol $enurunkan level seru$ *i(o=in): Diure#ik (2al,u#a$ol akan $e$6er,uruk kon*isi 6en*eri#a hi6okale$ia). I)t%+!$#i D%) !) O&!t L!i): -enin(ka#an e5ek > #oksisi#as :-enin(ka#an *urasi e5ek ,ronko*ilasi $un(kin #er;a*i ;ika sal,u#a$ol *i(unakan ,ersa$a 36ra#ro6iu$ inhalasi. -enin(ka#an e5ek 6a*a kar*iovaskular *en(an 6en((unaan .AO 3nhi,i#or: An#i*e6resan 'risiklik: ser#a o,a#9o,a# sy$6a#ho$i$e#i< ($isalnya: A$5e#a$in: Do6a$in: Do,u#a$in) se<ara ,ersa$aan. -enin(ka#kan risiko #er;a*inya $ali(nan# arrhy#h$ia ;ika sal,u#a$ol *i(unakan ,ersa$aan *en(an inhale* anes#he#i< (<on#ohnya: en5lurane: halo#hane). -enurunan e5ek: -en((unaan ,ersa$a *en(an )e#a9A*rener(i< )lo<ker (<on#ohnya: -ro6ranolol) *a6a# $enurunkan e5ek 2al,u#a$ol. 8evel>e5ek 2al,u#a$ol *a6a# #urun ,ersa$a *en(an 6en((unaan: A$ino(lu#e#hi$i*e: -heny#oin: @ar,a$aze6ine: Na5<illin: Nevira6ine: -heno,ar,i#al:

Ri5a$y<ins *an o,a# lain yan( *a6a# $en(in*uksi @H-!A%. D%) !) M!$!)!): )a#asi 6en((unaan @a55ein (*a6a# $enye,a,kan s#i$ulasi @N2). P%) !+(1 O&!t. T%+1!*!, K%1!'il!) : 'er$asuk *ala$ ka#e(ori @. (2) "n#uk 6en((unaan ,ronko*ila#or 6a*a #era6i as$a: inhalasi 2al,u#a$ol $asih *a6a# *ireko$en*asikan se,a(ai inhalasi )e#a92 A(onis# yan( *i6ilih. (2) 2al,u#a$ol *a6a# $asuk ke *ala$ 6lasen#a: sehin((a *a6a# $enye,a,kan: #o<oly#i< e55e<#s: 5e#al #a<hy<ar*ia: 5e#al hy6o(ly<e$ia se<on*ary #o $a#ernal hy6er(ly<e$ia *en(an 6e$akaian oral $au6un in#ravena. T%+1!*!, I&( M%)2(#(i : -en(aruh #erha*a6 ,ayi ,elu$ *a6a# *i6as#ikan sehin((a 6erlu *i6er#i$,an(kan an#ara risk *an ,ene5i#. (2) 'i*ak *ike#ahui a6akah #er*is#ri,usi *ala$ A23. (2:!) -a*a 6en((unaan inhaler hanya se*iki# yan( $asuk *ala$ sirkulasi sis#e$ik i,u: sehin((a se<ara #eori#is ;u$lah yan( #erekskresi *ala$ A23 san(a# se*iki#. T%+1!*!, A)!$-!)!$ : 8iha# lea5le# *ari 6a,rik $en(enai kea$anan 6en((unaan 6a*a anak9anak. -a,rik 6ro*usen Cen#olin $enya#akan

6en((unaan inhalasi aerosol 6a*a anak9anak 6erlu *ilakukan *en(an su6ervisi oran( *e1asa. T%+1!*!, H!#il L!&o+!to+i(' : .enin(ka#kan renin: $enin(ka#kan al*os#erone. H!l 3!) H!+(# Di4!#,!*!i. 2e,aiknya ,erku$ur se#ia6 kali seha,is $en(konsu$si sal,u#a$ol su6aya #en((orokan *an $ulu# #i*ak kerin(E 7ika *i,u#uhkan le,ih *ari 1 hisa6an *ala$ sekali 6e$akaian: $aka ,eri ;arak 1ak#u $ini$al 1 $eni# un#uk se#ia6 hisa6anE 2i$6an o,a# 6a*a suhu ka$ar a(ar s#a,il (aerosol: 1+92+o @E inhalasi <air: 292+o @ *an siru6: 29!0o @)5 7ika a*a *osis yan( #erle1a#: se(era $inu$ sal,u#a$ol yan( #erle1a#. Na$un ;ika 1ak#u yan( a*a ha$6ir $en*eka#i 1ak#u 6en(onsu$sian selan;u#nya: le1a#i 6en(onsu$sian yan( #er#in((al ke$u*ian lan;u#kan $en(konsu$si sal,u#a$ol se6er#i ,iasa. 7an(an 6ernah $en(konsu$si 2 *osis *ala$ sekali 6e$akaianE O,a#9o,a# (olon(an ,e#a ,lo<ker: se6er#i: 6ro6anolol: $e#o6rolol: a#enolol: *ll ,isa $enurunkan e5ek sal,u#a$olE -en((unaan sal,u#a$ol *osis #in((i ,ersa$aan *en(an kor#ikos#eroi* *osis #in((i akan $enin(ka#kan resiko hi6okale$iaE Ase#azola$i*: *iure#ik kua# *an #hiazi*a *osis #in((i akan $enin(ka#kan resiko hi6okale$ia ;ika *i,erikan ,ersa$aan *en(an sal,u#a$ol *osis #in((i 6ulaE -en((unaan sal,u#a$ol ,ersa$a *en(an o,a# (olon(an .AO9inhi,i#or ($isal: iso<ar,o=azi*: 6henelzine) ,isa $eni$,ulkan reaksi yan( serius. 4in*ari 6e$akaian o,a#9o,a# (olon(an ini 2 $in((u se,elu$: sela$a $au6un sesu*ah konsu$si sal,u#a$ol. (Anoni$: 2000) ALASAN. 2al,u#a$ol $eru6akan Short Acting Inhaled Agonists (SABA) yan( *ian((a6 se,a(ai 6ilihan 6er#a$a un#uk #era6i as$a aku#. 2al,u#a$ol *i(unakan se,a(ai ,ronko*ila#or yan( e5ek#i5 un#uk $erin(ankan (e;ala as$a aku# *an ,ronkokons#riksi. 2al,u#a$ol ;u(a $eru6akan salah sa#u ,ronko*ila#or yan( 6alin( a$an *an 6alin( e5ek#i5. 'i*ak salah ;ika o,a# ini ,anyak *i(unakan un#uk 6en(o,a#an as$a. 2elain un#uk $e$,uka saluran 6erna6asan yan( $enye$6i#: o,a# ini ;u(a e5ek#i5 un#uk $en<e(ah #i$,ulnya e=er<ise9in*u<e* ,ron<os6as$ (6enye$6i#an saluran 6erna5asan aki,a# olahra(a) (Anoni$: 2000).

 METH3LPREDNISOLONE TABLET

M%+$. .e#hyl6re*nisolone OG) De=a yan( *i6ro*uksi oleh PT DE6A MEDI0A7 Ko',o#i#i. METH3LPREDNISOLONE 18 ' / #ia6 #a,le#

$en(an*un( .e#il6re*nisolon 16 $( F!+'!$olo i. .e#il6re*nisolon a*alah (lukokor#ioi* #urunan 6re*nisolon yan( $e$6unyai e5ek ker;a *an 6en((unaan yan( sa$a se6er#i senya1a in*uknya. .e#il6re*nisolon #i*ak $e$6unyai ak#ivi#as re#ensi na#riu$ se6er#i (lukokor#ikoi* yan( lain. .e#il6re*nisolon $eru6akan kor#ikos#eroi* *en(an ker;a in#er$e*ia#e yan( #er$asuk ka#e(ori a*renokor#ikoi*: an#iin5la$asi *an i$unosu6resan. A*+%)o$o+ti$oi*. 2e,a(ai a*renokor#ikoi*: $e#il6re*nisolon ,er*i5usi $ele1a#i $e$,ran *an $e$,en#uk ko$6lek *en(an rese6#or si#o6las$ik s6esi5ik. 0o$6lek #erse,u# ke$u*ian $e$asuki in#i sel: ,erika#an *en(an DNA: *an $ens#i$ulasi reka$an $essen(er RNA ($RNA) *an selan;u#nya sin#esis 6ro#ein *ari ,er,a(ai enzi$ akan ,er#an((un( ;a1a, 6a*a e5ek sis#e$ik a*renokor#ikoi*. )a(ai$ana6un: o,a# ini *a6a# $enekan 6ereka$an $RNA *i ,e,era6a sel (<on#ohnya: li$5osi#). E"%$ 9l($o$o+ti$oi*. An#i9in5la$asi (s#eroi*al) Glukokor#ikoi* $enurunkan a#au $en<e(ah res6on ;arin(an #erha*a6 6roses in5la$asi: karena i#u $enurunkan (e;ala in5la$asi #an6a *i6en(aruhi 6enye,a,nya. Glukokor#ikoi* $en(ha$,a# aku$ulasi sel in5la$asi: #er$asuk $akro5a( *an leukosi# 6a*a lokasi in5la$asi. .e#il6re*nisolon ;u(a $en(ha$,a# 5a(osi#osis: 6ele6asan enzi$ lisoso$al: sin#esis *an a#au 6ele6asan ,e,era6a $e*ia#or ki$ia in5la$asi. .eski6un $ekanis$e yan( 6as#i ,elu$ *ike#ahui se<ara len(ka6: ke$un(kinan e5eknya $elalui ,loka*e 5ak#or 6en(ha$,a# $akro5a( (.3F): $en(ha$,a# lokalisasi $akro5a(: re*uksi a#au *ila#asi 6er$ea,ili#as ka6iler yan( #erin5la$asi *an $en(uran(i leka#an leukosi# 6a*a en*o#eliu$ ka6iler: $en(ha$,a# 6e$,en#ukan e*e$a *an $i(rasi leukosi#E *an $enin(ka#kan sin#esis li6o$o*ulin $ma(ro(ortin&: sua#u inhi,i#or 5os5oli6ase A29$e*iasi

6ele6asan asa$ arakhi*ona# *ari $e$,ran 5os5oli6i*: *an ha$,a#an selan;u#nya #erha*a6 sin#esis asa$ arakhi*ona#9$e*ia#or in5la$asi *eriva# (6ros#a(lan*in: #ro$,oksan *an leuko#rien). 0er;a i$$unosu6resan ;u(a *a6a# $e$6en(aruhi e5ek an#iin5la$asi. I''()o#(,+%#!). .ekanis$e ker;a i$$unosu6resan ,elu$ *i$en(er#i se<ara len(ka6 #e#a6i ke$un(kinan *en(an 6en<e(ahan a#au 6enekanan sel $e*iasi (hi6ersensi#ivi#as #er#un*a) reaksi i$un se6er#i halnya #in*akan yan( le,ih s6esi5ik yan( $e$6en(aruhi res6on i$un: Glukokor#ikoi* $en(uran(i konsen#rasi li$5osi# #i$us ('9li$5osi#): $onosi#: *an eosino5il. .e#il6re*nisolon ;u(a $enurunkan ika#an i$$uno(lo,ulin ke rese6#or 6er$ukaan sel *an $en(ha$,a# sin#esis *an a#au 6ele6asan in#erleukin: sehin((a '9li$5osi# ,las#o(enesis $enurun *an $en(uran(i 6erluasan res6on i$$un 6ri$er. Glukokor#ikoi* ;u(a *a6a# $enurunkan lin#asan ko$6leks i$$un $elalui *asar $e$,ran: konsen#rasi ko$6onen 6elen(ka6 *an i$$uno(lo,ulin. I)*i$!#i. A,nor$ali#as 5un(si a*renokor#ikal: 6enyaki# kola(en: kea*aan aler(i *an 6era*an(an 6a*a kuli# *an saluran 6erna6asan #er#en#u: 6enyaki# he$a#olo(ik: hi6erkalse$ia sehu,un(an *en(an kanker. Ko)t+!i)*i$!#i. 3n5eksi ;a$ur sis#e$ik *an 6asien yan( hi6ersensi#i5E -e$,erian kor#ikos#erooi* yan( la$a $eru6akan kon#rain*ikasi 6a*a ulkus *uo*enu$ *an 6e6#iku$: os#eo6orosis ,era#: 6en*eri#a *en(an ri1aya# 6enyaki# ;i1a: her6esE -asien yan( se*an( *ii$unisasi. Do#i#. "n#uk anak : Oral 0:11/ $(>k( ,o,o# #u,uh a#au !:!! $( 6er $2 luas 6er$ukaan #u,uh sehari *ala$ *osis #er,a(i #i(a. E"%$ #!',i) . &5ek sa$6in( ,iasanya #erliha# 6a*a 6e$,erian ;an(ka 6an;an( a#au 6e$,erian *ala$ *osis ,esar: $isalnya (an((uan elek#roli# *an <airan #u,uh: kele$ahan o#o#: resis#ensi #erha*a6 in5eksi $enurun: (an((uan 6enye$,uhan luka: $enin(ka#nya #ekanan *arah: ka#arak: (aan((uan 6er#u$,uhan 6a*a anak9anak: insu5isiensi a*renal: (us)in# s*ndrome: os#eo6orosis: #ukak la$,un(.

P%+i) !t!) *!) ,%+1!ti!). 1: 'i*ak *ian;urkan un#uk 1ani#a ha$il *an $enyusui: ke<uali $e$an( ,enar9,enar *i,u#uhkan: *an ,ayi yan( lahir *ari i,u yan( ke#ika ha$il $eneri$a #era6i kor#ikos#eroi* ini harus *i6eriksa. 0e$un(kinan a*anya (e;ala hi6oa*renalis$E 2) -asien yan( $eneri$a #era6i kor#ikos#eroi* ini *ian;urkan #i*ak *ivaksinasi #erha*a6 smallpo+: ;u(a i$unisasi lain #eru#a$a yan( $en*a6a# *osis #in((i: un#uk $en<e(ah ke$un(kinan ,ahaya ko$6likasi neurolo(iE !) 'i*ak *ian;urkan un#uk ,ayi *an anak9anak: karena 6en((unaaan ;an(ka 6an;an( *a6a# $en(ha$,a# 6er#u$,uhan *an 6erke$,an(an anakE %) 7ika kor#ikos#eroi* *i(unakan 6a*a 6asien *en(an ')@ la#en# a#au ,uber -ulin .ea(ti it* 6erlu *ilakukan 6en(a1asan yan( #eli#i se,a(ai 6en(ak#i5an ke$,ali 6enyaki# yan( *a6a# #er;a*iE +) A*a 6enin(ka#an e5ek kor#ikos#eroi* 6a*a 6asien *en(an hi6o#iroi*i *ari (irr)osis/ 0& 'i*ak *ian;urkan 6en((unaan 6a*a 6en*eri#a o(ular )erpes simple+: karena ke$un(kinan #er;a*i 6er5orasi <ornealE /) -e$akaian o,a# ini *a6a# $enekan (e;ala9(e;ala klinis *ari sua#u 6enyaki# in5eksiE ) -e$akaian ;an(ka 6an;an( *a6a# $enurunkan *aya #ahan #u,uh #erha*a6 6enyaki# in5eksi. I)t%+!$#i o&!t. )erikan *en(an $akanan un#uk $e$inu$kan iri#asi (as#roin#es#inalE -en((unaan ,ersa$a9sa$a *en(an an#iin5la$asi non9 s#eroi* a#au an#ire$a#ik lain *a6a# $en(aki,a#kan risiko (as#roin#es#inal: 6er*arahan (as#roin#es#inalE -en((unaan ,ersa$a9sa$a *en(an an#i9 *ia,e#es harus *ilakukan 6enyesuaian *osisE -asien yan( $eneri$a vaksinasi #erha*a6 s$all6o=: ;u(a i$unisasi lain #eru#a$a yan( $en*a6a# *osis. (De=a .e*i<a: 200B) ALASAN. 0or#ikos#eroi* $e$iliki ak#ivi#as an#iin5la$asi yan( kua# *an ;elas *iin*ikasikan un#uk 6asien ini. -a*a 6asien *en(an kasus as$a aku#: kor#ikos#eroi* $enurunkan in5la$asi ;alan na6as *an $enin(ka#kan res6on #erha*a6 a(onis I2 J selek#i5. 0or#ikos#eroi* ,ukan relaksan o#o# (,ukan ,ronkho*ila#or) na$un: o,a#o,a# kor#ikos#eroi* *a6a# $en(a#asi o,s#ruksi

,ronkhus *en(an $e$6er,aiki ke$a$6uan rese6#or a(onis I2 $eres6on *an *en(an $en(ha$,a# ,e,era6a 5ase res6on in5la$asiE 6ro*uksi si#okin: neu#ro5il *an ke$o#aksis *an $i(rasi eosino5il: *an 6en(le6asan $e*ia#or in5la$asi. Ak#ivi#as an#iin5la$asi kor#ikos#eroi* #er#un*a sa$6ai %6 ;a$ se#elah 6e$,erian. Na$un: 6en(e$,alian res6on yan( *iin*uksi kor#ikos#eroi* #erha*a6 ka#ekola$in en*o(en *an ekso(en a(onis I2 $un<ul *ala$ 1ak#u 1 ;a$ se#elah 6e$,erian kor#ikos#eroi* 6a*a 6asien as$a s#a,il: kronis: 6arah. -er,aikan ,er$akna #erha*a6 6ara$e#er klinis o,yek#i5 ($isalnya F&C1) ,iasanya #er;a*i *ala$ 12 ;a$ se#elah 6e$,erian. Oleh karena i#u: *ian;urkan 6e$,erian *ini kor#ikos#eroi* 6a*a kasuskasus as$a ,era# aku#. 0or#ikos#eroi* ;u(a $e$6er,aiki 6enye$,uhan seran(an as$a aku# ()rian 0. All*re*(e: *kk: 2012:). .e#il6re*nisolon in#ravena le,ih *isukai *ari6a*a hi*rokor#ison 6a*a 6asien *en(an re#ensi <airan a#au ke#ika *osis #in((i kor#ikos#eroi* *i(unakan: karena $e#il6re*nisolon $e$iliki ak#ivi#as $ineralokor#ikoi* yan( le,ih ren*ah (7ika $e$,an*in(kan 6o#ensi rela#i5 kor#ikos#eroi* se,a(ai an#iin5la$asi ((lukokor#ikoi*): se,aiknya selalu *iin(a# ,ah1a ak#ivi#as (lukokor#ikoi* yan( #in((i #i*ak ,er(una ;ika ak#ivi#as $ineralokor#ikoi* #in((i K(lukokor#ikoi* $e#il 6re*nisolon: + *an $ineralokor#ikoi*: 0). .e#il 6re*nisolon $e$6unyai e5ek (lukokor#ikos#eroi* yan( *o$inan *an $eru6akan kor#ikos#eroi* oral yan( 6alin( serin( *i(unakan *ala$ #era6i 6enyaki# ;an(ka 6an;an( (.er<er: 200%).
TERAPI OKSI9EN

'a,un( Oksi(en *i6ro*uksi oleh 'n. G&2"ND& .&D3@A8 M%$!)i#'%. Oksi(en $e$,erikan aliran (as oksi(en (O 2) le,ih *ari 21A 6a*a #ekanan 1a#$ sehin((a konsen#rasi oksi(en $enin(ka# *ala$ #u,uh. "n#uk $e$,an#u asu6an nu#risi 6a*a 6asien a(ar 6asien $e$6eroleh ener(i sehin((a #i*ak akan $erasa le$as. I)*i$!#i. &5ek#i5 *i,erikan 6a*a 6asien yan( $en(ala$i (a(al na6as: (an((uan ;an#un( ((a(al ;an#un(): kelu$6uhan ala# 6erna6asan: 6eru,ahan 6ola na6as: kea*aan (a1a# (<o$a): #rau$a 6aru: $e#a,olis$e yan( $enin(ka# (luka ,akar): 6os# o6erasi: *an kera<unan kar,on $onoksi*a:

un#uk $en<e(ah #er;a*inya hi6oksia yai#u kea*aan *i$ana sel9sel *ala$ #u,uh kekuran(an oksi(en. Ko)t+!i)*i$!#i. 'i*ak a*a konsen#rasi 6a*a 6e$,erian #era6i oksi(en *en(an syara# 6e$,erian ;enis *an ;u$lah aliran yan( #e6a#. H!l - 1!l 2!) ,%+l( *i,%+1!ti$!). 1) -erha#ikan ;u$lah air s#eril *ala$ hu$i*i5ier: ;an(an ,erle,ih a#au kuran( *ari ,a#as. 4al ini 6en#in( un#uk $en<e(ah kekerin(an $e$,ran $ukosa *an $e$,an#u un#uk $en(en<erkan sekre# *i saluran 6erna5asan klienE 2) -a*a ,e,era6a kasus se6er#i ,ayi 6re$a#ure: klien *en(an 6enyaki# aku#: klien *en(an kea*aan yan( #i*ak s#a,il a#au klien 6os# o6erasi: 6era1a# harus $en(o,servasi le,ih serin( #erha*a6 res6on klien sela$a 6e$,erian #era6i oksi(enE !) -a*a ,e,era6a klien: 6e$asan(an $asker akan $e$,erikan #i*ak nya$an karena $erasa L#er6eran(ka#M. Rasa #erse,u# *a6a# *i $ini$alisir ;ika 6era1a# *a6a# $eyakinkan klien akan 6en#in(nya 6e$akaian $asker #erse,u#E %) -a*a klien *en(an $asalah 5e,ris *an *ia5oresis: $aka 6era1a# 6erlu $elakukan 6era1a#an kuli# *an $ulu# se<ara e=#ra karena 6e$asan(an $asker #erse,u# *a6a# $enye,a,kan e5ek kekerin(an *i seki#ar area #erse,u#E +) 7ika #er*a6a# luka le<e# 6a*a ,a(ian #elin(a klien karena 6e$asan(an ika#an #ali nasal kanul *an $asker. .aka 6era1a# *a6a# $e$akaikan kassa ,erukuran %=%<$ *i area #e$6a# 6enekanan #erse,u#E 6) Akan le,ih ,aik ;ika 6era1a# $enye*iakan ala# su<#ion *i sa$6in( klien *en(an #era6i oksi(enE /) -a*a klien *en(an usia anak9anak: ,iarkan anak ,er$ain9$ain #erle,ih *ahulu *en(an <on#oh $askerE ) 7ika #era6i oksi(en #i*ak *i6akai la(i: 6osisikan 5lo1 $e#er *ala$ 6osisi OFFE B) -asan(lah #an*a : L*ilaran( $erokok : a*a 6e$akaian oksi(enM *i 6in#u ka$ar klien: *i ,a(ian kaki a#au ke6ala #e$6a# #i*ur: *an *i *eka# #a,un( oksi(en. 3ns#rusikan ke6a*a klien *an 6en(un;un( akan ,ahaya $erokok *i area 6e$asan(an oksi(en yan( *a6a# $enye,a,kan ke,akaran. Do#i#. 2 8>$eni# sa$6ai sesak hilan(. I)t%+!$#i. 'i*ak a*a in#eraksi *en(an o,a# lain. 0!+! ,%'&%+i!): -e$,erian #era6i oksi(en *en(an $en((unakan Kateter 1asofarin#. 0a#e#er *en(an ukuran 6 a#au FG *i$asukkan ke*ala$ 5arin( #e6a# *i ,a1ah uvula. 8e#akkan ka#e#er 6a*a ;arak *ari sisi ku6in( hi*un( hin((a kearah #elin(a. 7ika ala# ini *ile#akkan #erlalu ke ,a1ah:

anak *a6a# #erse*ak: $un#ah *an ka*an(9ka*an( *a6a# #i$,ul *is#ensi la$,un(. )eri aliran se,anyak 1J2 li#er>$eni#: yan( $e$,erikan ka*ar9oksi(en ins6irasi %+960A. -erlu *i6erha#ikan ke<e6a#an aliran #i*ak ,erle,ih karena *a6a# $eni$,ulkan risiko *is#ensi la$,un(. -erlu *ilakukan 6ele$,a6an. (N(as#iyah: 1BBB) ALASAN. 'era6i oksi(en *i(unakan 6a*a 6asien yan( $en(ala$i sesak na6as *an *i,erikan un#uk anak *en(an 6neu$onia san(a# ,era#: ,ronkioli#is: a#au seran(an as$a yan( $en(ala$i sianosis sen#ral: a#au #i*ak ,isa $inu$ (*ise,a,kan oleh (an((uan res6ira#orik). Oksi(en *i,erikan un#uk $e$enuhi ke,u#uhan 6asien saa# 6asien $en(ala$i sesak na6as ,era# (N(as#iyah: 1BBB). 'era6i oksi(en $a$6u $e$6er,aiki aliran oksi(en ke 6aru *an $enin(ka#kan 6er#ahanan 6aru *an $e$,an#u #rans6or# $ukosilier *an 6e$,ersihan $u<us (-erry *an -o##er: 2006). PSEUDOEPHEDRINE DAN 9UAIPHENESIN M%+$. A<#i5e* -lus &=6e<#oran# *i6ro*uksi oleh -'. Gla=o Wll<o$e 3n*onesia7 Ko',o#i#i. 2e#ia6 1 sen*ok #akar (+ $8) $en(an*un( : 'ri6oli*ine 4@l 1:2+ $(: -seu*oe6he*rine 4@l !0 $(: Guai6henesin 100$( *an e#hanol 6:B!A. F!+'!$olo i ;<!+! $%+-! o&!t:. 'ri6roli*ine $e$,an#u $erin(ankan (e;ala yan( 6enye,a,nya se<ara keseluruhan $au6un se,a(ian #er(an#un( 6a*a 6ele6asan his#a$ine. 2enya1a *ari (olon(an 6yroli*ine ini ,eker;a se,a(ai an#a(onis ko$6e#i#i5 un#uk rese6#or his#a$ine 41 *an $a$6u $enekan sys#e$ sara5 6usa#: sehin((a $enye,a,kan kan#uk. -seu*oe6he*rine $e$6unyai ak#ivi#as si$6a#o$i$e#ik lan(sun( $au6un #i*ak lan(sun( *an $eru6akan *ekon(es#an saluran 6erna6asan ,a(ian a#as. 9(!i,1%)%#i) $e$iliki ker;a e=6e<#oran#. 0er;anya $enurunkan viskosi#as len*ir *en(an <ara $enin(ka#kan volu$e *an kan*un(an air *ari sekresi #en((orokan: *en(an *e$ikian $e$,an#u 6en(eluaran s6u#u$.

I)*i$!#i. Diin*ikasikan un#uk $erin(ankan 6ilek *an ,a#uk ,er*ahak. Ko)t+!i)*i$!#i: -en*eri#a hi6ersensi#i5 a#au aler(i #erha*a6 o,a# ini. 2ensi#i5 #erha*a6 o,a# si$6a#o$i$e#ik lain (se6er#i e5e*rin: 5enil6ro6anola$in: 5enils5rin): hi6er#ensi ,era#. 2e*an( $en*a6a# #era6i .AO3 *ala$ 2 $in((u #erakhir. Do#i# *!) 4!$t( ,%) ()!!). "n#uk u$ur 6 #ahun : N sen*ok #akar (1:2+ $8). O,a# *i(unakan ! kali sehari. E"%$ #!',i) . )eriku# ini e5ek sa$6in( A<#i5e* -lus &=6e<#oran# yan( *a6a# #er;a*i : .en(an#uk: Gan((uan 6en<ernaan: 2aki# ke6ala: 3nso$nia: &ksi#asi: 're$or: 'akikar*i: Ari#$ia: .ulu# kerin(: -al6i#asi *an 2uli# ,erke$ih. P%+i) !t!) *!) ,%+1!ti!). 1) 'i*ak ,oleh *i,erikan 6a*a 6en*eri#a yan( 6eka #erh*a6 o,a# si$6a#o$i$e#ik lain ($issal e5e*rin: 5enil6ro6anola$in: 5enile5rin) 6an*eri#a #ekanan *arah #in((i ,era#: *an yan( $en*a6a# #era6i o,a# an#i*e6resan 6en(ha$,a# $onoa$in oksi*ase (.AO)E 2) 'i*ak ,oleh $ele,ihi *osis yan( *ian;urkanE !) 4a#i9ha#i 6en((unaan 6a*a 6en*eri#a #ekanan *arah #in((i a#au yan( $e$6unyai 6o#ensi #ekanan *arah #in((i a#au s#roke: se6er#i 6a*a 6en*eri#a *en(an ,era# ,a*an ,erle,ih (over1ei(h#) a#au 6en*eri#a usia lan;u#E %) )ila *ala$ ! hari (e;ala9(e;ala #i*ak ,erkuran(: se(era hu,un(i *ok#er a#au uni# 6elayanan keseha#anE +) 4en#ikan 6en((unaan o,a# ini ;ika #er;a*i susah #i*ur: ;an#un( ,er*e,ar *an 6usin(E 6) 4a#i9ha#i 6en((unaan 6a*a 6en*eri#a *en(an (an((uan 5un(si ha#i *an (in;al: (lauko$a: hi6er#ro5i 6ros#a#: hi6er#iroi*: (an((uan ;an#un( *an *ia,e#es $elli#usE /) 'i*ak *ian;urkan 6en((unaan 6a*a anak *i,a1ah usia 2 #ahun: 1ani#a ha$il *an $enyusui: ke<uali a#as 6e#un;uk *ok#erE ) 4a#i9ha#i 6en((unaan ,ersa$aan *en(an o,a#9o,a# lain yan( $enekan susunan sara5 6usa#. I)t%+!$#i o&!t. -en((unaan yan( ,ersa$aan an#ara A<#i5e* *en(an o,a#9 o,a# si$6a#o$i$e#ik se6er#i *ekon(es#an: an#i*e6resan #risiklik: 6enekan na5su $akan *an 6sikos#i$ulan se;enis a$5e#a$in: a#au *en(an 6en(ha$,a# $onoa$ine oksi*ase yan( $en((an((u ka#a,olis$e *ari si$6a#o$i$e#ik a$in: ka*an(9ka*an( *a6a# $enye,a,kan 6enin(ka#an

#ekanan *arah (liha# kon#ra in*ikasi: 6erin(a#an *an 6erha#ian). 0arena A<#i5e* $en(an*un( 6seu*oe6he*rine: A<#i5e* *a6a# $e$6erle$ah se,a(ian *aya ker;a hi6o#ensi5 *ari o,a# yan( $en((an((u ak#ivi#as si$6a#e#ik #er$asuk ,re#yliu$: ,e#hani*ine: (uane#hi*ine: *e,risoOuine: $e#hyl*o6a: *an o,a#9o,a# 6en(ha$,a# a*rener(ik ,e#a *an al6ha (liha# 6erin(a#an *an 6erha#ian). An#i,ak#eri 5urazoli*one *ike#ahui *a6a# $enye,a,kan 6en(ha$,a#an $onoa$ine oksi*ase yan( #er(an#un( *ari *osisnya. .eski6un #i*ak a*a la6oran $en(enai #er;a*inya krisis hi6er#ensi:se,aiknya 5urasoli*one #i*ak *i,erikan ,ersa$aan *en(an A<#i5e*. .eski6un #i*ak a*a *a#a yan( o,yek#i5: 6en((unaan A<#ive* ,ersa$a *en(an alkohol a#au o,a# se*a#ive lainnya yan( ,eker;a 6a*a susunan sara5 6usa# harus *ihin*ari. (Az1ar: ).: 200+) ALASAN. -seu*oe6he*rine $e$6unyai ak#ivi#as si$6a#o$i$e#ik lan(sun( $au6un #i*ak lan(sun( *an $eru6akan *ekon(es#an saluran na6as sehin((a *a6a# $en(uran(i (e;ala in5luenza a#au 6ilek. 2e*an(kan Guai6henesin (A<#i5e* -8"2 &=6e<#oran#) $e$iliki ker;a e=6e<#oran#. 0er;anya $enurunkan viskosi#as len*ir *en(an <ara $enin(ka#kan volu$e *an kan*un(an air *ari sekresi #en((orokan: *en(an *e$ikian $e$,an#u 6en(eluaran s6u#u$ sehin((a *a6a# $en(uran(i (e;ala ,a#uk9,a#uk (Az1ar: ).: 200+).

0EFADROKSIL =00 M9

M%+$. @e5a*roksil *i6ro*uksi oleh -' 3n*o5ar$a. Ko',o#i#i. @e5a*ro=il +00: #ia6 ka6sul $en(an*un( <e5a*ro=il

$onohy*ra#e se#ara *en(an <e5a*ro=il +00 $(. I)*i$!#i. @e5a*ro=il *iin*ikasikan un#uk 6en(o,a#an in5eksi yan( *ise,a,kan oleh $ikroor(anis$e yan( sensi#i5 se6er#i 3n5eksi saluran 6erna5asan : #onsilli#is: 5arin(i#is: 6neu$onia: o#i#is $e*iaE 3n5eksi kuli# *an

;arin(an lunakE 3n5eksi saluran ke$ih *an kela$in. E 3n5eksi lain: os#eo$ieli#is *an se6#ise$ia. Ko)t+! I)*i$!#i. -en*eri#a yan( hi6ersensi#i5 #erha*a6 se5alos6orin. 0!+! K%+-!. @e5a*ro=il a*alah an#i,io#ika se$isin#e#ik (olon(an se5alos5orin un#uk 6e$akaian oral. @e5a*ro=il ,ersi5a# ,ak#erisi* *en(an ;alan $en(ha$,a# sin#esa *in*in( sel ,ak#eri. @e5a*ro=il ak#i5 #erha*a6 2#re6#o<o<<us ,e#a9he$oly#i<: 2#a6hylo<o<<us aureus (#er$asuk 6en(hasil enzi$ 6enisilinase): 2#re6#o<o<<us 6neu$oniae: &s<heri<hia <oli: -ro#eus $ira,ilis: 0le,siella s6: .ora=ella <a#arrhalis. Do#i#.. ANA0: -O !0 $( > k( > hari *ala$ *osis #un((al a#au *ua *osis #er,a(i. 3n5eksi saluran 6erna5asan: 3n5eksi rin(an: *osis lazi$ 1 (ra$ sehari *ala$ *ua *osis #er,a(i. -en(o,a#an *i,erikan $ini$al sela$a 10 hari. E"%$ S!',i) . Gan((uan saluran 6en<ernaan: se6er#i $ual: $un#ah: *iare: *an (e;ala koli#is 6seu*o$e$,ran. Reaksi hi6ersensi#i5: se6er#i rua$ kuli#: (a#al9(a#al *an reaksi ana5ilaksis. &5ek sa$6in( lain se6er#i va(ini#is: neu#ro6enia *an 6enin(ka#an #ransa$inase. I)t%+!$#i O&!t. O,a#9o,a# yan( ,ersi5a# ne5ro#oksik *a6a# $enin(ka#kan #oksisi#as se5alos6orin #erha*a6 (in;al. -ro,enesi* $en(ha$,a# sekresi se5alos6orin sehin((a $e$6er6an;an( *an $enin(ka#kan konsen#rasi o,a# *ala$ #u,uh. Alkohol *a6a# $en(aki,a#kan Disul5ira$9like rea<#ions: ;ika *i,erikan % J /2 ;a$ se#elah 6e$,erian se5alos6orin. 0!+! P%)2i',!)!). 2i$6an *ala$ 1a*ah #er#u#u6 ra6a# 6a*a suhu ka$ar (1+ 9 !0P@). (Anoni$: 2000) ALASAN. -en((unaan se5a*roksil a*alah karena u$unya ,ak#eri yan( $en;a*i 6enye,a, 6enyaki# 32-A sensi#ive #erha*a6 se5a*roksil: sekain i#u o,a# an#i,io#i< yan( 6er#a$a kali *ikasih ;ika ,lu$ a*a kul#ur ,ak#eri a*alah an#i,io#i< yan( s6e<#ru$ luas. Dala$ kasus ini se5a*roksil ,aru *i(unakan

sela$a 2 hari: se*an(kan an#i,io#ik i#u *iliha# aksinya %9/ hari . *iliha# *ari alasan9alasan #erse,i# sehin((a ka$i $ereko$en*asikan un#uk #e#a6 $en((unakan se5a*roksila#anya.

DEKSTROSA = >

Ko',o#i#i: 1000 $l laru#an in5us $en(an*un(: Deks#rosa $onohi*ra# ++:0 (: 0an*un(an ener(i : 200 kkal D%#$+i,#i. 8aru#an Deks#rosa +A #an6a elek#roli# *en(an Os$olari#as 2// $Os$>l Do#i#: .enuru# ke,u#uhan *an kea*aan $e#a,olik. A6a,ila #i*ak a*a (an((uan $e#a,olis$e: *ian;urkan *osis $aksi$u$ 0:+90:/+(>k())>;a$: *i(unakan se<ara in#ravena. 0!+! K%+-! O&!t. Di6akai se,a(ai #era6i in5us kar,ohi*ra# se,a(ai su$,er (lukosa: un#uk $e$enuhi ke,u#uhan #u,uh akan kalori. E"%$ S!',i) . Da6a# #er;a*i #ro$,o6le,i#is: 6a*a laru#an *en(an 64 ren*ah. -a*a 6en((unaan in5use ;an(ka 6an;an( *a6a# $enye,a,kan hi6o5os5a#e$ia: e*e$a: hi6okale$ia *an hi6o$a(nesia. &5ek os$o#ik *ari hi6er(like$ia *a6a# $enye,a,kan iri#asi lokal: oli(uria: *an kola6s sirkulasi. I)*i$!#i: "n#uk #era6i ke,u#uhan kalori *an #era6i hi6o(like$ia. -a*a Deks#rosa +A *a6a# *i#a$,ahkan elek#roli# konsen#ra#: *an o,a#9o,a# yan( ko$6a#i,el ;u(a *a6a# *i6akai un#uk kasus9kasus hi6ersale$ia: *ehi*rasi. Ko)t+!i)*i$!#i. 7an(an *i,erikan 6a*a kea*aan hi6er(like$ia:

hi6erhi*rasi hi6o#onik (kera<unan air): kea*aan hi6eros$o#ik *an kea*aan sin*ro$a $ala,sor6si (lukosa (alak#osa. P%+i) !t!) *!) P%+1!ti!). 4a#i9ha#i 6e$akaian laru#an in5us ini 6a*a 6en*eri#a (a(al (in;al: kea*aan 6re *an 6os# #rau$a: kea*aan se6sis yan( ,era# *an *ia,e#es insi6i*us. 7an(an *i(unakan ;ika 5le=y ,a( <a<a#. I)t%+!$#i o&!t. 8aru#an in5us ini #i*ak *ian;urkan un#uk *i<a$6ur *en(an #rans5usi *arah: karena *a6a# #er;a*i he$olisis *an 6en((u$6alan.

0!t!t!) K1(#(#: 2yok: (an((uan kesei$,an(an asa$9,asa: oli(uria *an anuria 6rerenal harus *i#an((ulan(i #erle,ih *ahulu se,elu$ 6e$,erian nu#risi 6aren#eral #o#al. "n#uk 6en((unaan 6as<a ,e*ah: 6as<a #rau$a *an kasus9kasus lain se6er#i in#oleransi (lukosa: *i,u#uhkan 6en(a1asan ka*ar (lukosa *arah *an kesei$,an(an <airan *an elek#roli#. -a*a 6e$akaian (lukosa *osis #in((i *i,u#uhkan 6e$,erian kaliu$ #a$,ahan yan( a*ekua# (%0 $$ol>1000 kal) *an su,s#i#usi 5os5a# ;ika *i6erlukan. P%)2i',!)!). 2i$6an 6a*a suhu *i ,a1ah !0Q@. 'erlin*un( *ari <ahaya. (Anoni$: 2011)

ALASAN. '-N *eks#rosa +A *iin*ikasikan un#uk 6asien yan( $e$,u#uhkan asu6an nu#risi ser#a kalori. 4al ini sesuai *en(an kon*isi 6asien: *i$ana 6asien *i*ia(nosa as$a aku# *an ,er*asarkan *a#a la, ser#a *a#a 5isik: 6asien $en(ala$i as$a aku# se*an(9,era#. -aien $asih anak9 anak: sehin((a 6e$,erian $akanan #i*ak $en;a$inakan $en<uku6i ke,u#uhan kalori 6asien. Den(an kon*isi 6asien yan( $un(kin kelelahan aki,a# 1heezin( ser#a ,a#uk yan( *iala$inya: 6e$,erian in5us *eks#rosa +A akan $e$,an#u 6e$enuhan ke,u#uhan kar,ohi*ra# 6asien.-a*a u$u$nya laru#an (lukosa un#uk in;eksi *i(unakan se,a(ai 6en((an#i kehilan(an <airan #u,uh: sehin((a #u,uh ki#a $e$6unyai ener(i ke$,ali un#uk $elakukan $e#a,olis$enya *an ;u(a se,a(ai su$,er kalori. Dosis (lukosa a*alah 2:+911:+ A (.ar#in*ale): 6a*a u$u$nya *i(unakan + A.

2. 'era6i Non9Far$akolo(i -en<e(ahan #erha*a6 6e$i<u seran(an: $isalnya *e,u: 6olusi: $erokok: olahra(a: 6eru,ahan #e$6era#ur se<ara eks#ri$. 0on#rol se<ara #era#ur. -ola hi*u6 seha#: se6er#i : .akan se<ara #era#ur *an 3s#iraha# yan( <uku6.

)anyak $inu$ air 6u#ih un#uk $en(hin*ari *ehi*rasi #eru#a$a 6a*a anak9anak

.enin(ka#kan *aya #ahan #u,uh *en(an olahra(a #era#ur: $akan $akanan ,er(izi *an $en(konsu$si su6le$en ,ila 6erlu. (3ka1a#i: 2006)

KIE 1. .en;elaskan ke6a*a 6asien *an oran(#uanya $en(enai 6enyaki# yan( *i*eri#a 6asien: yakni as$a aku#: ser#a $e$,eri#ahukan (e;ala9(e;ala yan( $un<ul a6a,ila 6asien ka$,uhE 2. .e$,eri#ahukan ke6a*a oran(#ua $en(enai *a#a9*a#a reka$ $e*ik 6asien sela$a *i Ru$ah 2aki# *an $en;elaskan sa#u 6er sa#u $en(enai *a#a yan( #er*a6a# *ala$ reka$ $e*ik: sehin((a oran(#ua 6un 6aha$ hal9hal a6a sa;a yan( 6a#u# *isoro#i ke#ika $eneri$a *a#a hasil reka$ $e*ik un#uk 6asien as$a aku#E !. .e$,eri in5or$asi ke6a*a 6asien *an oran(#ua $en(enai 5ak#or95ak#or 6en<e#us as$a se<ara u$u$: lalu ,ersa$a9sa$a $enelusur ke ,elakan( (una $en<ari #ahu 5ak#or $ana yan( 6alin( *o$inan #erha*a6 6asien: ser#a $ene(askan un#uk se,isa $un(kin $en(hin*ari 5ak#or #erse,u#E %. .e$,eri#ahu oran(#ua 6asien ,a(ai$ana $en(enali seran(an as$a 6a*a saa# #er;a*i keka$,uhan *an #in(ka# ke6arahannya: ser#a hal9hal yan( harus *ilakukan a6a,ila #er;a*i seran(an #er$asuk $en<ari 6er#olon(an a6a,ila *i6erlukan. +. .e$,eri#ahukan ke6a*a 6asien *an oran(#uanya $en(enai o,a#9o,a# yan( *i,erikan: #er$asuk #u;uan 6e$,erian o,a#9o,a# #erse,u#: <ara 6e$akaiannya: *osis: in#erval 1ak#u 6e$,erian: hin((a e5ek sa$6in( yan( $un(kin $un<ulE 6. .e$,eri#ahukan ke6a*a 6asien *an oran(#uanya $en(enai #era6i non 5ar$akolo(i yan( harus *i;alankan oleh 6asien a(ar se(era ,isa keluar *ari ru$ah saki#E

/. .en;elaskan 6a*a 6asien *an oran(#uanya ,ah1a 6en(o,a#an as$a a*alah 6en(o,a#an ;an(ka 6an;an( *an ke6a#uhan *ala$ ,ero,a# *an 6en(o,a#an san(a# *ihara6kanE . .enaseha#i 6asien *an oran(#uanya ,ah1a a6a,ila a*a keluhan 6asien *ala$ $en((unakan o,a# se(era la6orkan ke *ok#er a#au a6o#eker *an a6a,ila #er;a*i keka$,uhan se(era $ela6or 6a*a #ena(a $e*is.

Mo)ito+i) .oni#orin( 6erlu *ilakukan un#uk $eliha# *an $enin(ka#kan ke,erhasilan #era6i. 4al9hal yan( 6erlu *i6erha#ikan *ala$ #era6i seran(an as$a aku# *an 32-A a*alah : 1. 0e6a#uhan oran( #ua *ala$ $e$,erikan o,a# 6a*a 6asien 2. 'i$,ulnya e5ek sa$6in( yan( $un(kin #er;a*i !. Die# yan( *i,erikan ke6a*a 6asien %. .oni#orin( #erha*a6 na*i: *ihara6kan na*i $enurun 6erlahan9lahan $en*eka#i nor$al. +. .oni#orin( #erha*a6 ka*ar li$5osi#: *ihara6kan $enin(ka# hin((a $en*eka#i nor$al. 6. 'eknik 6en((unaan inhalasi yan( ,enar /. -er,aikan (e;ala as$a *an 32-A
8. -asien anak yan( $en*a6a#kan <airan in5us se,aiknya *iukur ,era# ,a*annya:

6J

;a$

se#elah

6e$,erian

<airan:

*an

ke$u*ian

sekali

sehari.

2e$ua anak yan( $en*a6a#kan <airan in5us se,aiknya *iukur ka*ar elek#roli# *an (lukosa seru$ se,elu$ 6e$asan(an in5us *an 2% ;a$ se#elahnya. )a(i anak yan( #a$6ak saki#: *i6eriksa ka*ar elek#roli# *an (lukosa %J6 ;a$ se#elah 6e$asan(an *an sekali sehari sesu*ahnya.

KESIMPULAN

 Di*a6a#kan *a#a su,;ek#i5 yai#u An. . yan( $e$iliki keluhan 2esak na6as ,era#: ,a#uk #erus $enerus se;ak 6a(i: kesuli#an ,er,i<ara karena keha,isan na6as #ia6 ,i<ara !9% ka#a. Den(an ri1aya# 6enyaki# $en(ala$i 32-A se;ak 2 hari yan( lalu: *i,erikan o,a# <e5a*roksil 2=1: O)4 !=1: *e$a<olin !=1>2 #a,le# un#uk + hari. Ri1aya# as$a se;ak 2 #ahun. -asien *i*ia(nosa &ksaser,asi As$a Aku# *an 32-A. Di*a6a#kan *a#a o,;ek#i5 yai#u *enyu# na*i $en(ala$i 6enin(ka#an yai#u D 120 = > $eni# $en(in*ikasikan 6asien $en(ala$i as$a ,era#. )i<ara #er6u#us96u#us $en(in*ikasikan 6asien $en(ala$i as$a ,era#. Wheezin( ??? 6a*a #an((al 2+ *an 26 $en(in*ikasikan $en(i yan( 6arah *an 6asien $en(ala$i as$a ,era# *an se$akin $enurun 6a*a #an((al 2/ *an 2 . )a#uk ??? 6a*a #an((al 2+ $en(in*ikasikan as$a ,era# *an $enurun 6a*a #an((al 26: 2/: *an 2 . 8i$5osi# $enurun $enan*akan sis#e$ i$un $enurun yan( $en(in*ikasikan #er;a*inya in5eksi virus sehin((a 6asien $en(ala$i 32-A. Han( harus *ilakukan un#uk $en(a#asi As$a aku# ini a*alah .en(o,a#i sesak na6asE .enan((ulan(i (e;ala 32-AE .en(o,a#i 32-AE .en(o,a#i 6enyaki# as$aE .enan((ulan(i in5la$asiE .ena$,ah ke,u#uhan nu#risi. 'era6i 5ar$akolo(i *ala$ kasus yai#u 2al,u#a$ol inhalasi se,a(ai ,ronko*ila#or un#uk #era6i as$a aku#: .e#il6re*nisolon #a,le# un#uk $enan((ulan(i in5la$asi: 'era6i Oksi(en un#uk $en(o,a#i sesak na6as: A<#i5e* -lus &=6e<#oran# syru6 un#uk $enan((ulan(i (e;ala 32-A yai#u ,a#uk *an in5luenza a#au 6ilek: @e5a*roksil un#uk $en(o,a#i 32-A *an Deks#rosa + A $ena$,ah ke,u#uhan nu#risi. Dosis 6e$,erian o,a#: 2al,u#a$ol inhalasi (100$<( (1 se$6ro#): *a6a# *i#in(ka#kan sa$6ai 200 $<( (2 se$6ro#) ,ila 6erluE un#uk (e;ala $ene#a6 ,oleh *i,erikan sa$6ai % kali sehari): .e#il6re*nisolon #a,le# (Oral 0:11/ $(>k( ,o,o# #u,uh a#au !:!! $( 6er $2 luas 6er$ukaan #u,uh sehari *ala$ *osis #er,a(i #i(a): 'era6i oksi(en (2 8>$eni# sa$6ai sesak hilan(): A<#i5e* -lus &=6e<#oran# syru6 (N sen*ok #akar (1:2+ $8): o,a# *i(unakan ! kali sehari): @e5a*roksil (-O !0 $( > k( > hari *ala$ *osis #un((al a#au *ua *osis #er,a(i. -en(o,a#an *i,erikan $ini$al sela$a 10 hari): Deks#rosa +A (*ian;urkan *osis $aksi$u$ 0:+90:/+(>k())>;a$: *i(unakan se<ara in#ravena). 'era6i non 5ar$akolo(i *ala$ kasus yai#u -en<e(ahan #erha*a6 6e$i<u seran(an: $isalnya *e,u: 6olusi: $erokok: olahra(a: 6eru,ahan #e$6era#ur se<ara eks#ri$E 0on#rol se<ara #era#urE -ola hi*u6 seha#: se6er#i : .akan se<ara #era#ur *an 3s#iraha#

yan( <uku6E )anyak $inu$ air 6u#ih un#uk $en(hin*ari *ehi*rasi #eru#a$a 6a*a anak9anakE .enin(ka#kan *aya #ahan #u,uh *en(an olahra(a #era#ur: $akan $akanan ,er(izi *an $en(konsu$si su6le$en ,ila 6erlu.

DAFTAR PUSTAKA Anoni$: 2000: 'nformatorium Obat 1asional 'ndonesia: De6ar#e$en 0eseha#an Re6u,lik 3n*onesia: 7akar#a. Anoni$: 2011: !ima 23: h##6:>>i*.kal,e.<o.i*. Diakses #an((al 10 Nove$,er 201!. Az1ar: ).: 200+: Bijak Men#onsumsi Obat !lu: 0a1an -us#aka: 'an(eran(. )rian 0. All*re*(e: *kk: 2012: Applied ,)erapeuti(s ,)e -lini(al 4se of 2ru#s 1int) "dition Mar* Anne KodaKimble et al/ Se(tion 3. Pulmonar* 2isordersb*5 Ast)ma )al 303 ,y 'i$o#hy 4. 2el5: @ary R. @hris$an: an* @hris#o6her 0. Fin<h: 8i66in<o## Willia$s R Wilkins: @ha$6ai(n: 38. @ol$an )4: 1BB2: Sinusitis: 3n : 4all an* @ol$anSs Diseases o5 #he Nose:'hroa# an* &ar: an* 4ea* an* Ne<k: A 4an*,ook 5or 2#u*en# an* -ra<#i#ioners: 1% #h. De6kes R3: 200+: P)arma(euti(al -are 4ntuk Pen*akit 'nfeksi Saluran Pernapasan: De6kes R3: 7akar#a. De=a9.e*i<a: 200B: .e#hyl6re*nisolone ,ablet: h##6:>>111.*e=a9$e*i<a.<o$. Diakses #an((al Nove$,er 201!.

'ka6ati, Tulies: 2006: !armakoterapi Pen*akit Sistem Pernafasan: "G. -ress: Ho(yakar#a. 7ohn Rees *kk: 1BB : Petunjuk Pentin# Asma: &*isi 333: -ener,i# ,uku 0e*ok#eran &G@: 7akar#a. .er<er )..: 200%: Assessment and 'ndu(tion of !etal Pulmonar* Maturit*: 3n .a#ernal9 Fe#al .e*i<ine -rin<i6les an* -ra<#i<e. +#h e*: W) 2aun*ers @o$6any: A66le#on R lan(e 8on*on. Nelson: 200!: 'lmu Kese)atan Anak "disi 13 7olume 2: &G@: 7akar#a. N(as#iyah: 1BBB, Pera6atan Anak Sakit, "8-, 9akarta. -o##er: -. A.: R -erry: A. G.: 2006: Buku Ajar !undamental 5 Konsep, Proses, dan Praktik: &G@: 7akar#a.

Ren((anis: 3ris: 200 : Dia(nosis dan ,atalaksana Asma Bronkial: .a; 0e*ok# 3n*on: Colu$: + : No$or: 11. 2uhan*ayani: 3.: 200/: !aktor:!aktor *an# Ber)ubun#an den#an 'SPA pada Balita di
Puskesmas Pati ' Kabupaten Pati ,a)un 2;;0, "NN&2 -ress: 2e$aran(.