Anda di halaman 1dari 44

LAPORAN KASUS DEMAM BERDARAH DENGUE

PEMBIMBING : dr. Januar Wijaya, Sp.A. M.Biomed OLEH : Raymond Y.A.W


1

Nama Jenis kelamn Umur Berat badan Alamat


Agama Pendidikan Pekerjaan

: An. Musdalifah : Perempuan : 11 th. : 27 kg : Semendu sari LekokLekok- Kab.Pasuruan : Islam : SD, Tamat : Pelajar

Identitas Pasien
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 2

Anamnesa
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 3

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

Vital sign Tensi Nadi Suhu Respiratory rate bentuk badan

: : : : :

110 / 70 mmHg 72 x/menit 36 oC 30 x/menit tidak ada deformitas

Pemeriksaan Fisik
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 5

Kesadaran : Compos Mentis Kepala : a/i/c/d - /- /- /-, mata cowong (-), edema palpebral (-) Leher : Pembesaran KGB (-), JPV (-) Thorax : Bentuk dada simetris (+), gerak pernapasan simetris (+) Cor : S1S2 tunggal, m (-), g (-) Pulmo : ves/ves, RH (-), Wh (-) Abdomen : Supel, BU (+) normal, hepatomegaly (-), met (-) Genetalia : dbn, Ekstremitas : akral hangat, edema (-), rumple leed (+)

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

Darah Lengkap WBC: 10.1 k/Ul NEU : 3.41 % LYM : 4.13 % MONO : 2.43 % EOS : .061 % BASO : .048 % PLT : 56,8 K/uL

RBC : 5,06 m/uL HGB : 12,9 g/dL MCV : 38,3 % MCH : 75,7 fL MCHC: 33,7 g/dL RDW : 11,2% MPV : 10,8 fL

PemeriksaanPenunjang
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 7

Kimia Klinik SGOT : 68,2 uL SGPT : 45,6 Ul

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

Diagnosa Kerja Demam Berdarah Dengue Grade II Diagnosa Banding Demam Dengue

Diagnosa
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 9

Inf. Ringer Laktat 25 tpm / 1500cc Inj. Antrain 3 x 300 mg Inj. Ranitidine 3 x 10 mg Vitamin Syr. 1 x C I

Penatalaksanaan
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 10

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

11

2,5 milyar orang tinggal di negara endemis /resiko

EPIDEMIOLOGI Daerah resiko


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 12

Di Indonesia : 72.133 kasus : 1998 150.000 kasus : 2007

Prevalensi IVD
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 13

Asimtomatik

Simtomatik

Undifferentiated fever

Demam Dengue

DBD Plasma leakage

Viral syndrome

Perdarahan (-)

Perdarahan (+)

Syok (-)

DSS

SPEKTRUM INFEKSI DENGUE


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 14

Kriteria

:
:

Probable, Confirmed,
Derajat

I,II,III,IV

IVD WHO 1997


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 15

KRITERIA IVD WHO 1997


PROBABLE CONFIRMED Demam 2 hari : Nyeri kepala Nyeri retroorbital Myalgia, Artralgia

REPORTABLE

Bukti laboratoris :

Ruam

Perdarahan Lekopenia DAN Serologis (+)

Isolasi virus Titer IgM/IgG 4x Ag vi Sekuens genomik (+) (PCR)

Total kasus : probable & confirmed

ATAU lokasi & waktu sama ada kasus

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

16

KRITERIA DBD/DSS WHO 1997


DBD
1.Demam 2-7 hari, bifasik 2 .Manifestasi perdarahan Uji torniket (+) Petekie, ekimosis, purpura Perdarahan mukosa, saluran cerna, tempat suntikan Hematemesis, melena 3.Trombositopenia (<100.000/ml) 4. Tanda kebocoran plasma Peningkatan Hct 20% Penurunan Hct 20% setelah terapi cairan Efusi pleura, asites, hipoproteinemia

DSS 4 kriteria DBD + kegagalan sirkulasi :


Nadi cepat, lemah Penyempitan tekanan nadi (<20 mmHg) Atau Hipotensi Kulit basah, lembab Gelisah

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

17

KLINIS

Demam akut Manifestasi perdarahan Hepatomegali Syok/renjatan DSS/SRD

LABORATORIS

Trombositopenia ( 100.000/ml) Hemokonsentrasi ( 20%)

DBD/DSS (WHO 1997)


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 18

Derajat I Derajat II Derajat III

Demam + gejala (tidak khas) Uji torniket (+) Seperti derajat I Perdarahan spontan
Kegagalan sirkulasi (nadi cepat, lemah, tekanan nadi turun, kulit dingin, lembab, gelisah) Syok, nadi tak teraba, tekanan

Derajat IV darah DERAJAT DBD WHO tak terukur

1997
19

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

Kriteria

Grup

Probable, With/out Warning Signs Severe Dengue A : Bisa dirawat dirumah /ambulatoir B : Rawat Inap C : Memerlukan tindakan ok kedaruratan

IVD WHO 2009


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 20

KRITERIA IVD WHO 2009

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

21

KRITERIA IVD WHO 2009

Without Warning Signs (Tanpa gejala peringatan)


Group A May be sent home (Bisa obat jalan/ambulatoir)
Penderita tanpa gejala peringatan : Bisa minum peroral Kenciing setiap 6 jam
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 22

KRITERIA IVD WHO 2009


With Warning signs (Dengan gejala peringatan) Group B (rujuk MRS)
Penderita :hamil,manula,DM,gagal ginjal,hidup sendiri,jauh RS

Ada gejala peringatan: Nyeri abdomen Tumpah profus Timbunan cairan Perdarahan mukosa Letargik,gelisah Hepatomegali > 2 cm Ht cepat ,Trombo drastis SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI PERLU Observasi ketat dan tindakan medik 23 CLINICAL SIGN

KRITERIA IVD WHO 2009

Severe Dengue (Dengue berat)


Goup C (Memerlukan terapi darurat)
Penderita : Kebocoran plasma berat/hebat : Renjatan Timbunan cairan dengan distres nafas Perdarahan hebat Gangguan organ berat
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

24

Demam Dengue
DBD Derajat I & II DSS
PRO 90% Kasus konfirmasi hasil lab Kebocoran plasma derajat Digunakan > 3 dekade Identifikasi kasus berat mudah KONTRA Follow up lab :Hb,L,Trom,Ht Tak semua kasus berat teridentifikasi

Infeksi Dengue Grup A Infeksi Dengue Grup B Infeksi Dengue Grup C


PRO Mudah diterapkan KONTRA Warning sign tak spesifik MRS banyak Tes lab yg tak semua ada Perlu studi > lanjut SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

KRITERIA WHO 1997 vs 2009

25

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

26

Perjalanan Penyakit IVD 2009

Penting untuk pengenalan tanda infeksi Dengue

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

27

Fase Fase Fase

Demam (Febrile phases) Kritis (Critical phases) Perbaikan (Recovery phases) INGAT IVD :
Penyakit dengan manifestasi klinis beragam Unpredictable clinical evolution & Fase perjalanan penyakit outcome

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

28

GEJALA

PREVALENSI 90% 5-6% 63-78% >50% 30% 33%

DEMAM 2-7 hr Tinggi (39-40C) (3 hr DBD), Pelana kuda


NYERI : kepala, retroorbital, mialgia, artralgia GEJALA SAL CERNA : Nausea, muntah,diare Tidak enak di epigastrium GEJALA SAL.NAFAS: batuk, nyeri telan, kongesti hidung

FACIAL FLUSHING, RUAM : 50% Fasial flushing : 1-2 hari stlh demam Ruam kedua: hr 2 s/d 6 (makulopapular : tubuh , abdomen, ektremitas, wajah) SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI -

Fase Demam

CLINICAL SIGN

29

GEJALA & TANDA PERDARAHAN: Petechiae Perdarahan mukosa (gusi, epistaksis) Hematemesis Melena Hematuria Uji torniket HEPATOMEGALI LIMFADENOPATI (Castelanis sign) LAIN-LAIN: Fotofobia, hiperemia faring, injeksi konjungtival LABORATORIS : Leukopenia ,Neutrofilia relatif,Limfopenia

PREVALENSI

9-22% 10% 15-30% 5-10% Sebagian kecil 36%


37-52% 67-77%

Fase demam
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 30

Fase demam & Tanda bahaya


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 31

Terjadi

hr 3 (3-7), lama 24-48 jam

Suhu ,Permeabilitas kapiler ,Nyeri abd omen

Jika membaik Non Severe Dengue Jika kebocoran plasma hebat Severe D
Renjatan , didahului Warning signs Renjatan berkepanjangan : gagal organ.metabolik asidosis,DIC
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 32

Fase Kritis

Tanda

kebocoran plasma :

Klinis & Penunjang ( Xf toraks /USG) :


Efusi pleura,Ascites Penebalan dinding Kd. empedu

Fase kritis
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 33

Biasanya hr 3-5 (hr 3-7) 1. Awal sitole N ,takhikardia, vasokrontriksi perifer (akral dingin,CRT ) diastole (Tek nadi sempit ) Compensated Shock 2. Tekanan mendadak Hypovolemic Shock
Tekanan darah/nadi : < 20 mmHg Tak terukur Nadi: frek & lemah tak teraba Akral: dingin, lembab , CRT < 2 > 3 Kesadaran: rewel, gelisah, sopor, koma Takhipnea Nafas Kussmaul

Fase kritis - Renjatan


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 34

Tanda-tanda lain :
Distress napas Perdarahan, DIC Manifestasi tak lazim :
Gagal hati akut, ginjal akut Ensefalopati /ensefalitis ,neuropati, GBS, myelitis Kardiomiopati, miokarditis Vaskulitis retina

Fase kritis - Lain


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 35

Perbaikan Klinis dan keadaan umum


Nafsu makan ,keluhan GI hilang,Hemodinamik stabil,diuresis Convalesescence rash, pruritus,Bradikardia

Resorbsi cairan setelah fase kritis (48-72 jam)


Udema paru,gagal jantung

FLUID OVERLOAD!!!

Fase Perbaikan
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 36

Fase Penyakit
Fase Demam

Problema
Dehidrasi,gangguan nerologis:kejang demam Renjatan,Perdarahan, Gagal organ Hipervolemia / fluid overload

Fase Kritis

Fase Perbaikan

Problema klinis masing fase


SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 37

IVD masalah kesehatan: mortalitas & morbiditas tinggi Mengenal gejala IVD : WHO 1997/2009 Perjalanan IVD sulit dipredisi perlu mengenal gejala setiap fase penyakit Mengenal : Fase demam ,Fase Kritis dng Warning Sign & Renjatan, dan Fase perbaikan tindakan tepat

Kesimpulan
SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN 38

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

39

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

40

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

41

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

42

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

43

SIMPOSIUM DENGUE KEDIRI CLINICAL SIGN

44

Anda mungkin juga menyukai