) (

Maha Pemurah / Pengasih lagi Maha Penyanyang .

Dua kata Ar-Rahman-Ar-Rahim lahiriahna !ama "#n$an an$ "i
%a!malah& t#ta'i aat ini ti"ak ()l#h "ian$$a' !#(a$ai '#n$ulan$an
"ari !#(a$ian kan"un$an %a!malah kar#na Ar-Rahman "an Ar-Rahim
"alam aat ini untuk m#n*#la!kan (ah+a k#'#n"i"ikan "an
k#'#m#liharaan Allah !#(a$ai Ra((ul ,Aalamiin !ama !#kali (ukan
untuk k#'#ntin$an Allah atau !uatu 'amrih !#(a$aimana an$
(ia!ana "ilakukan )l#h manu!ia& mi!alna m#m#lihara un$$a!
a$ar m#n*a"i (#!ar $#muk atau (#rt#lur "alam ran$ka m#n-ari
k#untun$an an$ (#rli'at $an"a (ila "i*ual .
.#n"i"ikan "an '#mliharaan Allah !#mata-mata kar#na rahmat
ka!ih !aan$-/a an$ "i-urahkan k#'a"a !#luruh makhluk-/a&
"an m#man$ '#n"i"ikan "an '#m#liharaan itu ti"ak akan "a'at
t#rlak!ana "#n$an (aik "an !#m'urna k#-ulali (ila "i!#rtai )l#h
rahmat "an ka!ih !aan$ .
.#n#(utan !i0at Ar-Rahman-Ar-Rahim "i!ini *u$a untuk m#n$ha'u!
k#!an atau an$$a'an an$ "itim(ulkan )l#h kata Ra((& (ah+a Allah
!#(a$ai 1uhan an$ m#miliki k#kua!aan mutlak -#n"#run$
!#+#nan$-+#nan$& maka "#n$an "i!#(utna !i0at Ar-Rahman "an
Ar-Rahim k#!an kua!a mutlak akan t#r$a(un$ "#n$an k#!an rahmat
"an ka!ih !aan$. 2ni m#n$antar k#'a"a k#akinan kita (ah+a
Allah an$ maha A$un$ la$i maha .#murah& maha .#rka!a la$i
maha .#naan$& m#n$un"an$ 'ara makhluk khu!u!na manu!ia
untuk "atan$ k#ha"irat-/a "#mi m#m'#r)l#h k#ri"laan-/a.
D#n$an "#mikian hati m#r#ka m#n*a"i la'an$& *i+a m#r#ka m#n*a"i
t#nan$& a'a'un an$ m#r#ka alami "an (a$aimana'un k#a"aan
m#r#ka .
Allah *u$a (#r!i0at
QS. 7 ( al A`raaf ) ayat 151
3 45

6
7
8

; ;< =>

4?

< A

>

;C

GGH

>

I
GG

) JKJ (
151. Musa berdoa: "Ya Tuhanku, ampunilah Aku dan saudaraku dan masukkanlah
kami ke dalam rahmat ngkau, dan ngkau adalah Maha Penyayang di antara
para penyayang".
QS. 12 ( Yusuf ) ayat 64
3 45

L M

N
I
?
I
O

P Q

R ST

4GG

GGN
I
E
I
?

VGG@

R Q

GG< B

GGO

LI GGW

Q
I
@

4C

< 4Y
Z
C

M I >

) \] (
!". #erkata Ya$%ub: "#agaimana Aku akan memper&ayakannya '#unyamin(
kepadamu, ke&uali seperti Aku Telah memper&ayakan saudaranya 'Yusu)( kepada
kamu dahulu*"+,5-.. Maka Allah adalah sebaik/baik Pen0aga dan dia adalah Maha
Penyanyang diantara para penyanyang.
^_`ab cak!u"nad (ah+a eafgu( a.!. ti"ak "a'at m#m'#r-aakam %unamin
k#'a"a !au"ara-!au"arana& har#na "ia kuatir akan t#r*a"i k#*a"ian !#'#rti an$
"ialami )l#h eu!u0 "ahulu.
QS. 12 ( Yusuf ) ayat 92
3 4GG5

S i

GGj

k l

I
GGN
I

R m

GG

I
GG9

n j

Q
I
GG@

GGN
I

GGM I >

I
GG

) op (
-1. 2ia 'Yusu)( berkata: "Pada hari 3ni tak ada &er&aan terhadap kamu, Mudah/
mudahan Allah mengampuni 'kamu(, dan dia adalah Maha Penyayang diantara
para penyayang".
QS. 21 ( Al Anbiyaa` ) ayat 83
6

[j
q
B

>

r T

sA

4H

Q
I
t

;H
7
B

? u

q
v
q
F

>

) w (
45. 2an 'ingatlah kisah( Ayub, ketika ia menyeru Tuhannya: "'Ya Tuhanku(,
6esungguhnya Aku Telah ditimpa penyakit dan ngkau adalah Tuhan yang Maha
Penyayang di antara semua penyayang".
xu$a (#r!i0at <
QS. 23 ( Al Mu`minuun ) ayat 109
Q
I
H

4GGU

z
X
GGj

GGO

{A

4GGW

R y

[GG
I
[|Ij

4GG?

4GG?

4GGC

4GG?

4?

>

>

<

) J}o (
17-. 6esungguhnya, ada segolongan dari hamba/hamba/8u berdoa 'di dunia(:
"Ya Tuhan kami, kami Telah beriman, Maka ampunilah kami dan berilah kami
rahmat dan ngkau adalah pemberi rahmat yang paling baik.
QS. 23 ( Al Mu`minuun ) ayat 118
L 5
I
>

6
7
8

>

>

<

) JJw (
114. 2an 8atakanlah: "Ya Tuhanku berilah ampun dan berilah rahmat, dan
ngkau adalah pemberi rahmat yang paling baik."
A"a'un '#n$$a(un$an ti$a kata la0a"~ Allah& Arrahman& Arrahim
an$ m#nun*uk 1uhan an$ maha !a "alam u-a'an %a!malah&
m#nurut !#kh cuhamma" A("uh a"alah m#ru'akan (antahan
ti"ak lan$!un$ k#'a"a 'ara '#n$ikut 0aham trinita! "imana m#r#ka
m#mulai "),a-"),a m#r#ka "#n$an m#n#(ut 1uhan %a'ak& 1uhan
Anak "an R)h u"u!. 2!lam "atan$ m#m(antah m#r#ka (ah+a Allah
maha !a& +alau'un nama-/a (anak& t#ta'i hana !i0at "an
nama an$ (anak& (ukan "~at an$ "inamai "an "i!i0ati.
cakna '#n$$a(un$an la0a"~ Allah& Arrahman& Arrahim m#nurut
!#(a$ian ,lama& !#)ran$ an$ (#rmak!u" m#m)h)n '#rt)l)n$an
k#'a"a Allah an$ (#rhak "i!#m(ah !#rta an$ m#n-urahkan
(#r(a$ai ma-am nikmat& maka an$ (#r!an$kutan m#n#(ut nama
an$ t#ra$un$ "ari "~at an$ +a*i(& +u*u" itu !#(a$ai '#rtan"a
k#+a*aran untuk "imintai.
#lan*utna m#n#(ut !i0at Rahman-/a untuk m#nun*ukkan (ah+a
Dia +a*ar m#lim'ahkan k#murahan-/a& !#kali$u! +a*ar "imintai
'#rt)l)n$an "alam amal-amal k#(a*ikan& kar#na an$ "#mikian itu
a"alah nikmat rahmat !#lan*utna "inatakan Arrahim& (ah+a
-urahan rahmat-/a a"alah +a*ar& kar#na Dia m#miliki !i0at
'#naan$ an$ m#l#kat 'a"a "iri-/a.
hata Arrahman "an arrahim (#ra!al "ari akar kata rahmat& kata
rahman m#n$ikut +a~an ( tim(an$an ) 0a,laanu ( yC ) an$
m#nun*ukkan arti k#!#m'urnaan "an atau k#!#m#ntaraan. hata
Rahiim m#n$ikuti +a~an 0a,iilun ( LC ) an$ m#nun*ukkan arti
k#!inam(un$an "an atau k#manta'an.
halimat Rahman a"alah (#ntuk tun$$al an$ ti"ak a"a *amakna
an$ m#nun*uk 'a"a arti k#!#m'urnaan& !#(a( itulah ti"ak +a*ar
"inamai Rahman k#-uali Allah !+t. Dalam Al ur-an a"a (#(#ra'a
aat an$ m#n$uatkan hal t!(. "iantarana !urat 17 ( Al Isaa` )
ayat 110
L

5
I
[R I A

>

[R I A

117.8atakanlah: "6erulah Allah atau 6erulah Ar/9ahman.

Suat 43 ( A! "u#$uf ) ayat 4%
4?

>A
I

P y

>
I
W

j
I
) ]K (
"Adakah kami menentukan tuhan/tuhan untuk disembah selain Allah yang Maha
Pemurah*"
Suat 2% ( Al &u'aan ) ayat 60
r T

>

L 5

>
I

@ [
I
45

4GGO

>

I
GG

I
GGu

4H

I
O
I

M I A

>

8
Z
[9IH
I
) \} (
!7. 2an apabila dikatakan kepada mereka: "6u0udlah kamu sekalian kepada yang
Maha Penyayang", mereka men0a:ab:"6iapakah yang Maha Penyayang itu*
apakah kami akan su0ud kepada Tuhan yang kamu perintahkan kami'bersu0ud
kepada/;ya(*", dan 'perintah su0ud itu( menambah mereka 0auh 'dari iman(.
hita !#mua m#n$#tahui (ah+a an$ (#rhak "i!#m(ah hanalah
Allah & "an la0a"~ Allah hana khu!u! t#rtu*u k#'a"a 1uhan an$
(#rhak "i!#m(ah& an$ maha !a& t#ta'i k#ti$a aat "iata!
m#n$$unakan kata Arrahman untuk an$ (#rhak "i!#m(ah !#rta
m#m'#r!amakanna "#n$an la0a"~ Allah& itu !#mua m#nun*ukkan
(ah+a kata Arrahman hana khu!u! "i$unakan untuk Allah an$
maha !a (ukan untuk !#lain-/a.
hata Rahim a"alah (#ntuk tun$$al an$ *ama,na Ruhama, )
48) !#(a$aimana ia "a'at m#n*a"i !i0at Allah "an *u$a !i0at
makhluk& t#ta'i *an$anlah "i!amakan !i0at Rahim Allah "#n$an
rahimna makhluk& !#(a( Allah !+t. a"alah +u*u" an$ ti"ak
m#miliki '#r!amaan "alam "~at& !i0at mau'un a0,al ( '#r(uatan-/a
) "#n$an a'a'un& (aik an$ nata atau "alam khaalan. QS. 42
( Asy Syuuaa ) ayat 11

4C

>

=>

GGN
I

GGO

N
I
GGu

9IH

4GG
Z
>

>

= 4
Z
>

U
I
I 8

GGC

GG

GG@ k

X;

GG [

GGM I >

) JJ (
11. 'dia( Pen&ipta langit dan bumi. dia men0adikan bagi kamu dari 0enis kamu
sendiri pasangan/pasangan dan dari 0enis binatang ternak pasangan/ pasangan
'pula(, di0adikan/;ya kamu berkembang biak dengan 0alan itu. tidak ada
sesuatupun yang serupa dengan 2ia, dan 2ia/lah yang Maha mendengar dan
Melihat.
Dalam Al ur-an& kata Rahim "i$unakan untuk m#nun*uk !i0at
Ra!ulullah cuhamma" !.a.+. an$ !an$at (#la! ka!ihan la$i !an$at
!aan$ t#rha"a' )ran$-)ran$ mukmin. irman AA suat 9
(at(auba$) ayat 128

U
I
4

3X [
I
8

N
I
u

9IH

X
j

R Q

R 4O

E
q
? R
X
j

N
I

? O

4t

X >I8

X
8

) Jpw (
114. 6ungguh Telah datang kepadamu seorang 9asul dari kaummu sendiri, berat
terasa olehnya penderitaanmu, sangat menginginkan 'keimanan dan
keselamatan( bagimu, amat belas kasihan lagi Penyayang terhadap orang/orang
mukmin.
Al hhaththa(i m#n$atakan Rahman a"alah Rahmat Allah an$
!#m'urna an$ "i(#rikan k#'a"a !#luruh makhlug t#ta'i (#r!i0at
!#m#ntara akni Rahmat "unia+i !a*a& "alam hal ini Allah ti"ak
m#m(#"a-(#"akan antara cukmin "an kar& !#"an$ Rahim a"alah
Rahmat Allah an$ "ikhu!u!kan (a$i )ran$-)ran$ mukmin& Allah
(#rrman "an Dia a"alah maha .#naan$ k#'a"a )ran$-)ran$
an$ (#riman.
QS. 33 (Al A$!aab) ayat 43
[

M I {

;@
7

j
I

N
I

R Q
I
GGE
I
N

>

GGN
I

GGO

4GG

@
I
Y
q

[?
q
y

4U

>

? O

4t

4
Z
8

) ] (
"5. 2ialah yang memberi rahmat kepadamu dan malaikat/;ya 'memohonkan
ampunan untukmu(, supaya dia mengeluarkan kamu dari kegelapan kepada
&ahaya 'yang terang(. dan adalah dia Maha Penyayang kepada orang/orang yang
beriman.
h#tika !#!#)ran$ m#m(a-a Arrahmaanirrahiim& maka
"ihara'kan *i+ana akan "i'#nuhi )l#h rahmat "an ka!ih !aan$
"an !aat itu rahmat "an ka!ih !aan$ akan m#man-ar k#luar "alam
(#ntuk '#r(uatan-'#r(uatan& m#n-urahkan rahmat ka!ih !aan$
itu k#'a"a !#!ama tan'a m#m(#"akan !uku& ra!& a$ama& mau'un
tin$kat k#imanan& !#rta m#m(#ri 'ula rahmat "an ka!ih !aan$
k#'a"a makhlug-makhlug lain& (aik an$ hi"u' mau'un an$ mati.
2a (a$aikan matahari an$ !#lalu m#man-arkan -ahaa k#'a"a
!ia'a'un "an "imana'un.
D

4O

j
7
) ] (
Yang menguasai hari pembalasan.
.#nuli!an kata D@Oan$ tan'a ali0 a"a "ua gir)-ah ((a-aan) an$
muta+atirah (')'ular). xumhur m#m(a-a Maaliki (mim
"i'an*an$kan) m#n$an"un$ arti '#milik. 2(nu hat!ir& 2(nu mar
"an A(u Dar"a m#m(a-a caliki D

@ O

an$ (#rarti a)a.

#)ran$ ra*a (#lum t#ntu m#miliki k#kua!aan t#rtin$$i& ()l#h
*a"i ia hana lam(an$& !#"an$kan k#kua!aan "ilim'ahkan )l#h
rakat k#'a"a '#m#rintah an$ "i'im'in '#r"ana m#nt#ri "an
!#(alikna '#milik k#kua!aan (#lum t#ntu ia ra*a.
#"an$kan Allah !+t. a"alah ra*a an$ !#kali$u! '#milik k#kua!an
mutlag& m#m'unai +#+#nan$ '#nuh untuk m#lakukan a'a !a*a
t#rha"a' an$ "imilikina& QS.3 (Ali Iman) ayat 26.
L

5
I

I
@

4O

;l l
I
D

I4 l

>

GG@

I4 l

q
l
I
>

I4 l

3q

l
I
>

I4 l

GGH

V@

R L7 U
I
;

X
j

) p\ (
1!. 8atakanlah: "<ahai Tuhan yang mempunyai kera0aan, ngkau berikan
kera0aan kepada orang yang ngkau kehendaki dan ngkau &abut kera0aan dari
orang yang ngkau kehendaki. ngkau muliakan orang yang ngkau kehendaki
dan ngkau hinakan orang yang ngkau kehendaki. di tangan ngkaulah segala
keba0ikan. 6esungguhnya ngkau Maha 8uasa atas segala sesuatu.
A"a'un k#'#milikan "an k#kua!aan manu!ia hanalah !#mu& (aik
k#'#milikan a'a !a*a an$ m#natu "#n$an 'ri(a"ina& k#'#milikan
t#rha"a' manu!ia atau makhlug hi"u' lain& mau'un k#'#milikan
t#rha"a' (#n"a-(#n"a hi"u' lain& mau'un k#'#milikan t#rha"a'
(#n"a-(#n"a mati& ia ti"ak !am'ai 'a"a tin$kat k#'#milikan mutlag&
mi!alna '#milik '#ralatan rumah tan$$a& ia ti"ak (#(a!
m#l#m'arkan atau m#m#-ahkan (#$itu !a*a& *ika hal itu "ilakukan
maka 'alin$ ti"ak k#-aman akan t#rl)ntar k#'a"ana& kar#na
manu!ia a"alah makhlug (#rtan$$un$ *a+a( t#rha"a' !#$ala
aktiita!na. %#r(#"a "#n$an Allah& Dia ti"ak "ik#-am ata! a'a'un
an$ "ilakukan-/a& kar#na '#rtim(an$an 'ikiran manu!ia ti"ak
m#n*a"i ukuran an$ 'a!ti t#rha"a' '#r(uatan-'#r(uatan-/a.
S 3I

j
I
4

R LI

9 j

M I >

[
I

j
I
) p (
15. 2ia tidak ditanya tentang apa yang diperbuat/;ya dan merekalah yang akan
ditanyai. QS.21 (Al Anbiya) ayat 23.
h#ra*aan Allah m#n-aku' k#ra*aan lan$it "an (umi "an a'a
an$ a"a "iantara k#"uana QS. 43 (A! "u#$uf) ayat 8%. Dan
kar#na Allah a"alah Ra*a an$ (aik maka m#r#ka (makhluk) !#lalu
(#rm)h)n k#'a"a-/a.

4W

>

Q
I

D
I
@

O
I

>

=>

4O

>

I
?

GG?

R >

I
@

R 4u

>

[
I

l
I
) wK (
45. 2an Maha 6u&i Tuhan yang mempunyai kera0aan langit dan bumi= dan apa
yang ada di antara keduanya= dan di sisi/;yalah pengetahuan tentang hari kiamat
dan >anya kepada/;yalah kamu dikembalikan.

29. 6emua yang ada di langit dan bumi selalu meminta kepadanya. setiap
:aktu dia dalam kesibukan. QS. 55 (Ar Rahman) ayat 29.
hata m[j(eaum) "i"alam Al ur-an "iulan$-ulan$ !#(anak `
kali& (#rarti *umlahna !ama "#n$an *umlah hari "i"alam !atu tahun
"i"unia ini. 1#ta'i kata eaum "#n$an m#lihat k)nt#k!
'#m(i-araanna (i!a (#rarti hari& +aktu& ma!a "#n$an '#ri)"#
an$ (#r(#"a-(#"a ukuran 'an*an$ "an '#n"#kna.
hata jGG(ADD2/) (i!a "iartikan '#rhitun$an& '#m(ala!an
atau k#taatan kar#na 'a"a hari Akhirat !#mua amal '#r(uatan akan
"i'#rhitun$kan "an "i(#ri '#m(ala!an& "an !#mua makhluk 'a!ti
m#ntaati t#rha"a' k#'utu!an Allah& ti"ak !atu'un an$ (#r!ika'
m#n#ntan$& (ahkan (#r(i-ara !a*a haru! "a'at i~in "ari 'a"a-/a.
QS. 78 ( an*abaa` ) ayat 38


54. Pada hari, ketika ruh+15"-. dan para malaikat berdiri bersha)/ sha), mereka
tidak berkata/kata, ke&uali siapa yang Telah diberi i?in kepadanya oleh Tuhan
yang Maha Pemurah= dan ia mengu&apkan kata yang benar.
^`ab 'ara ahli ta0!ir m#m'unai '#n"a'at an$ (#rlainan t#ntan$ mak!u" ruh
"alam aat ini. a"a an$ m#n$atakan xi(ril& a"a an$ m#n$atakan t#ntara Allah&
a"a 'ula an$ m#n$atakan ruh manu!ia.
%#r(#"a "#n$an "i "unia& +alau'un Allah a"alah ra*a "an '#n$ua!a
"i "unia t#ta'i ti"ak !#mua makhluk m#na"ari k#kua!aan "an
k#ra*aan-/a "i"unia. A"a "iantara m#r#ka an$ m#n#ntan$
(ahkan a"a an$ m#n$aku "irina !#(a$ai 1uhan& !#(a( itulah Allah
manatakan (ukan eaumi""una +a""in.
.a"a aat !#(#lumna m#ni0ati Allah "#n$an +abbul `Aalamiin
"an Aa$maania$im& m#nun*ukkan (#ta'a !#m'urna
(im(in$an "an '#m#liharaan !#rta rahmat "an ka!ih !aan$ Allah
t#rha"a' makhlukna. al t#r!#(ut m#m(a+a aki(at t#rha"a'
!#(a$ian manu!ia m#n*a"i 'a!i0 "an a'ati! ti"ak mau (#ru!aha&
!#$alana t#r!#rah Allah& (ahkan -#n"#run$ m#n$a(aikan
tuntunan-tuntunan Allah. ntuk m#n$hilan$kan k#!an an$ n#$ati0
maka "ilan*utkan j m[j D@O$una m#n")r)n$ !#tia' manu!ia mau
(#ru!aha m#lak!anakan '#rintah-/a "an m#n*auhi laran$an-/a
"#n$an hara'an atau k#akinan k#lak m#n"a'atakan (ala!an an$
l#(ih (aik "ari a'a an$ '#rnah "iu!ahalan !#lama itu "i"unia.
ca)rita! lama, m#n$an$$a' (ah+a 'a"a hari kiamat
'#rtan$$un$ *a+a(an "an (ala!an-/a (#r!i0at in"ii"ual& (ukan
k)l#kti0. %#r"a!arkan QS. 19 ( Mayam ) ayat 9%

-5. 2an tiap/tiap mereka akan datang kepada Allah pada hari kiamat dengan
sendiri/sendiri.
,an )u-a QS. 6 ( al An`am ) ayat 94




-". 2an 6esungguhnya kamu datang kepada kami sendiri/sendiri
sebagaimana kamu kami &iptakan pada mulanya, dan kamu tinggalkan di
belakangmu 'di dunia( apa yang Telah kami karuniakan kepadamu= dan
kami tiada melihat besertamu pemberi sya)a$at yang kamu anggap bah:a
mereka itu sekutu/sekutu Tuhan di antara kamu. sungguh Telah
terputuslah 'pertalian( antara kamu dan Telah lenyap daripada kamu apa
yang dahulu kamu anggap 'sebagai sekutu Allah(.
Allah an$ m#n$ua!ai hari '#m(ala!an& maka Allah an$
m#n#ntukan& Dia 'ula !atu-!atuna an$ m#n$#tahui ka'an
t#r*a"ina hari t#r!#(ut "an Dia m#n$ua!ai !#$ala !#!uatu an$
t#r*a"i "an a'a'un an$ t#r"a'at k#tika itu ( li$at QS. 7 ( al
A`aaf ) ayat 187 )& ti"ak !#)ran$ manu!ia'un an$ m#n$#tahui
(#ra'a lama hari '#m(ala!an'#rhitun$an an$ *#la! jGG QGG@>
64uAllah maha -#'at '#rhitun$an-/a. %ahkan "i!#(utkan "alam
QS. %4 ( al Qama ) ayat %0

57. 2an perintah kami hanyalah satu perkataan seperti ke0apan mata.
xika manu!ia-manu!ia m#na"ari a"ana hari '#m(ala!an "an
(ah+a!ana Allah '#n$ua!a tun$$al "alam arti !#!un$$uhna&
maka ti"aklah akan t#r*a"i tin"akan-tin"akan "iluar k#manu!iaan&
k#ti"ak a"ilan "an k#!#+#nan$-+#nan$an& t#ta'i namana
k#hi"u'an "unia ti"ak mun$kin !#mua tin"akan-tin"akan n#$ati0
"a'at "ihin"ari& hana !a*a (a$i 'ihak an$ "i "~alimi *ika (#lum
!ia' m#maa0kanna "an ti"ak "a'at m#m(ala! "i "unia ini& ia akan
m#ra!a t#nan$& kar#na Allah an$ m#n$ua!ai hari '#m(ala!an an$
akan m#m(ala! untukna. Di!i!i lain k#!a"aran t#ntan$ k#kua!aan
Allah itu akan m#n*a"ikan manu!ia !#lalu +a!'a"a "an hati-hati
"alam u-a'an mau'un tin"akanna.
h#akinan akan a"ana hari '#m(ala!an m#m(#ri arti an$ (#!ar
(a$i hi"u' "an k#hi"u'an manu!ia ini. Alan$kah (anak aktita!
an$ m#nuntut untuk "ilakukan tan'a haru! m#m#tik (uahna
!#karan$& !#rta alan$kah (anak 'ula an$ (uahna ti"ak mun$kin
"iraih !aat "i"unia ini.