Hasmizi Abdul Hamid

Friday, February 4, 2011

Kemahiran Penyoalan
KEMAHIRAN PENYOALAN
1.0. OBJEKTIF.
Di akhir pengajaran pelajar akan mempelajari dan memahami :
1.1. Prinsip panduan penggunaan kemahiran penyoalan.
1.2. Objektif penyoalan.
1.3. Kesan kemahiran penyoalan ke atas pengajaran- pembelajaran.
1.. Komponan kemahiran penyoalan.
1.!. "ara pengendalian pengajaran mikro.
2.0. KEMAHIRAN PENYOALAN.
2.1. #eknik menyoal merupakan teknik yang penting dalam pengajaran guru.
2.2. $ampir semua proses p % p melibatkan penggunaan teknik menyoal.
2.3. Dalam set induksi kemahiran penyoalan digunakan untuk membantu pelajar
mengingat kembali pengetahuan lepas.
2.. Dalam peringkat perkembangan kemahiran penyoalan adalah untuk
men&ungkil fikiran pelajar.
2.!. Di peringkat penutup' kemahiran penyoalan digunakan untuk menilai
pen&apaian objektif pelajaran.
2.(. Kaedah socrates adalah satu kaedah yang menggunakan satu siri soalan untuk
membimbing pelajar menemui sesuatu kesimpulan.
3.0. PRINSIP PANDUAN PENGGUNAAN KEMAHIRAN PENYOALAN.
)ntuk menggunakan kemahiran penyoalan dengan berkesan dalam akti*itipengajaran' guru
haruslah memahami dan mematuhi prinsip-prinsip berikut:
3.1. Pembent!"n #$"%"n.
+ras soalan hendaklah sesuai mengikut umur' kebolehan dan pengalaman
pelajar. &ontohnya aras rendah seperti pengetahuan dan pemahaman bagi
kanak-kanak prasekolah.
,uru haruslah meran&ang jenis-jenis soalan yang berkaitan sebelum akti*iti
pengajaran dimulakan.&ontohnya soalan betul salah' isi tepat kosong.
Padankan bersesuaian dengan kanak-kanak prasekolah.
Perkataan dan istilah yang digunakan haruslah mudah difahami oleh kanak-
kanak. -esuai dengan peringkat umur &ontohnya istilah yang tidak sesuai
digunakan seperti rumuskan' tafsirkan' buat hipotesis dan sebagainya.
.entuk soalan hendaklah diubah dari masa ke semasa untuk menarik minat
pelajar. "ontohnya siapa' kenapa' bila' apa dan lain-lain lagi.
.entuk soalan yang mendorong pelajar berfikir. elakkan soalan yang
mengandungi ja/apan sendiri seperti
bumi kita berbentuk sfera yang besar, betulkah?
.entuk soalan haruslah ringkas' tepat dan jelas.
3.2. Te!n&! men'em!"!"n #$"%"n
)ntuk menggalakkan setiap pelajar memikirkan ja/apan 'guru haruslah
mengemukakan soalan terlebih dahulu' berhenti sekejap untuk memberi
masa mereka berfikir' kemudian menyebut namanya supaya menja/ab.
#ujukan soalan kepada seluruh klas dan bukan kepada pelajar &erdas sahaja.
0lakkan memberi soalan mengikut susunan tempat duduk pelajar dalam
kelas.
)ntuk memastikan semua pelajar mengambil perhatian terhadap ja/apan
yang diberi oleh seorang pelajar ' guru boleh memanggil seorang pelajar
lain
1engulang ja/apan pelajar itu.
)ntuk menarik perhatian pelajar guru hanya menyebut soalan sekali sahaja
dengan syarat sebutan guru &ukup lantang dan jelas didengar oleh semua
pelajar. Pastikan juga semua pelajar telah bersedia mendengar soalan guru
3.3. Pene(&m""n J")"*"n Pe%"+"(.
Pujian hendaklah diberikan kepada pelajar yang telah memberi ja/apan yang
betul untuk menggalakkan pelajar berusaha memberi ja/apan dengan baik.
0lakkan amalan mengulangi ja/apan pelajar. 2ni akan menggalakkan pelajar
lain tidak memperdulikan ja/apan yang diberi oleh pelajar.
3ika ja/apan yang diberi adalah baik dan penting' minta pelajar
lain mengulangi ja/apan itu.
3ika ja/apan kurang lengkap' minta pelajar lain melengkapkannya atau guru
boleh memberi maklumat kepada ja/apannya.
3ika pelajar tidak boleh menja/ab'guru boleh mengubah aras soalan ke
peringkat yang lebih rendah atau memberi petua-petua yang berkaitan.
,uru hendaklah melarang pelajar memberi ja/apan se&ara beramai-ramai.
1emberi ja/apan se&ara beramai-ramai bukanlah tujuan menyoal.
0lakkan diri daripada mengejek pelajar yang memberi ja/apan salah atau
ja/apan bersifat bodoh. 2ni untuk mendorong pelajar supaya sentiasa
berusaha dan &uba menja/ab soalan guru.
,.0. OBJEKTIF OBJEKTIF PENYOALAN.
.1. 1enguji pengetahuan dan kefahaman pelajar. Penilaian terhadap P%P pada
hari tersebut dan juga untuk mendapatkan pengalaman sedia ada mereka.
.2. 1erangsang dan men&ungkil fikiran pelajar. 1e/ujudkan intraksi dua hala
dan menggalakkan mereka terlibat se&ara langsung dalam P%P.
.3. 1embimbing pelajar menggunakan kaedah inkuiri- penemuan untuk
membuat kesimpulan atau menyelesaikan sesuatu masalah kompleks. ,uru
sebagai pembimbing bukan memberi ja/apan.
.. 1enarik perhatian pelajar supaya menumpukan perhatian kepada akti*iti
pengajaran guru atau kepada sesuatu penegasan. Kerana mereka akan
ditanya selepas sesuatu akti*iti.
.!. 1enilai keberkesanan pengajaran guru dan pen&apaian objektif pelajaran.
,uru akan dapat membuat refleksi terhadap proses P%P pada hari itu.
.(. 1embantu kanak-kanak untuk lebih fokus memahami pelajaran dan
bersedia untuk setiap latihan yang akan diberikan.
.4. 1enjalin hubungan baik di antara guru dengan pelajar melalu akti*iti soal
ja/ab. Kanak-kanak tidak akan mengganggap guru sebagai orang asing.
.5. 1embantu pelajar mengukuhkan konsep dan kefahaman yang baru
dipelajari pada peringkat akhir pelajaran.
.6. 1enimbulkan minat dan rasa ingin tahu pelajar dengan mengemukakan
soalan yang men&abar. 1engembangkan perkembangan kognitif mereka.
.17. 1engembangkan daya pemikiran pelajar melalui satu siri soalan teran&ang.
.11. 1elibatkan pelajar se&ara aktif dalam akti*iti pengajaran dan pembelajaran.
.12. 1emberi &ontoh serta menggalakkan pelajar supaya berani menyoal apabila
mereka ada keraguan atau kurang faham.
-.0. KESAN KEMAHIRAN PENYOALAN KE ATAS PENGAJARAN .
PEMBELAJARAN
!.1. 1elalui akti*iti soal ja/ab' pelajar- pelajar akan melibatkan diri se&ara aktif
dalam akti*iti pembelajaran mereka.
!.2. 1inat pelajar terhadap pelajaran akan bertambah dan mendorong mereka
memberi perhatian terhadap akti*iti pengajaran guru. Kesannya ialah pelajar dapat
belajar sesuatu dengan lebih menyeluruh dan berkesan.
!.3. Daya pemikiran pelajar dapat dikembangkan kepada tahap yang lebih tinggi.
!.. Dengan soalan menguji pengetahuan lepas pelajar' guru boleh meran&ang
akti*iti pengajaran yang sesuai berdasarkan ja/apan pelajar. Kesannya ialah pelajar
dapat mengikuti pelajaran dengan lebih bermakna dan mudah difahami.
!.!. -oalan digunakan sebagai akti*iti penilaian akan membolehkan guru
mengenalpasti masalah yang dihadapi oleh pelajar. Kesannya ialah membolehkan
guru meran&ang akti*iti pengayaan' pemulihan atau akti*iti pengajaran yang
selanjutnya dengan lebih berkesan.
!.(. 1elalui akti*iti soal ja/ab' perhubungan guru dan pelajar dapat dijalin dengan
baik. Pelajar akan menyukai pengajaran guru dan tidak merasa segan atau malu untuk
bertanya kepada guru apabila mereka menghadapi masalah dalam pembelajaran.
!.4. 1enggunakan soalan- soalan untuk menolong pelajar mengulang kaji pelajaran
akan menambah prestasi mereka dalam peperiksaan.
!.5. Penyoalan dapat membantu pelajar mengukuhkan konsep- konsep yang baru
yang dipelajari.
/.0. KOMPONEN0KOMPONEN KEMAHIRAN PENYOALAN.
(.1. Kemahiran penyoalan mempunyai lapan jenis komponen Kemahiran' iaitu:
pembentuk soalan '
fokus 8tunggal9'
fokus 8pelbagai9
sebaran'
hentian'
melayani ja/apan'
memberi petunjuk dan
men&ungkil fikiran.
1.0. PENYOALAN MEN2UNGKIL FIKIRAN.
4.1. Kemahiran ini digunakan untuk men&ungkil fikiran pelajar sehingga mereka
memberi satu ja/apan yang tepat dan sempurna. #ujuan menggunakan
kemahiran ini ialah untuk menolong pelajar- pelajar berfikir se&ara mendalam
supaya memahami sesuatu fakta' konsep' hukum atau dengan lebih jelas lagi.
4.2. Kemahiran mengunakan soalan untuk men&ungkil fikiran pelajar boleh
dijalankan dengan menyediakan beberapa soalan yang berkenaan serta
berkaitan' kemudian mengemukakan soalan- soalan itu mengikut susunan
yang sesuai.
4.3. 1isalnya' untuk menolong pelajar memahami Konsep pe&ahan tak /ajar
dengan tepat dan lengkap' guru boleh mengemukakan beberapa soalan seperti
yang berikut untuk men&ungkil fikiran pelajarnya :
,uru : +pa dia pe&ahan tak /ajar:
Pelajar : Pe&ahan tak /ajar adalah pe&ahan yang empunya
pengangka yang lebih besar daripada penyebutnya.
,uru : -ila berikan beberapa &ontoh pe&ahan tak /ajar.
Pelajar : ' ! ' 1 ' a ' a;b.
3 2 6 b
,uru : .agaimana ' 5 ' 11' a :
5 11 a
Pelajar : 2tu juga disebut pe&ahan tak /ajar
,uru : 3adi' apa dia pe&ahan tak /ajar :
Pelajar : Pe&ahan tak /ajar ialah pe&ahan yang mempunyai
pengangka yang sama atau lebih besar daripada penyebutnya.
3.0. ARAS0 ARAS PENYOALAN.
5.1. -elain teknik menyoal' kemahiran mempelbagaikan jenis soalan mengikut aras-
arasnya juga boleh dikuasai melalui pengajaran mikro
+ras kemahiran soalan boleh dikelaskan kepada enam peringkat seperti yang
dinyatakan oleh .loom dalam bukunya < ta=onomy of edu&ation obje&ti*es> .
Peringkat- peringkat itu ialah :
1. Pengetahuan 2. Kefahaman
3. +plikasi . +nalisis
!. -intesis (. Penilaian
3.2. 2ONTOH0 2ONTOH SOALAN MENGIKUT TAKSONOMI BLOOM
3.2.1. PENGETAHUAN
Peringkat ini menguji kebolehan &alon mengingat kembali fakta asas'
istilah' erti' hukum' definisi' tarikh' tempat dan nama yang telah
dipelajari. Perkataan yang biasanya digunakan dalam soalan
berperingkat pengetahuan ialah namakan' berikan' nyatakan'
terangkan' senaraikan' siapa' apa' bila' mana dan sebagainya.
"ontoh :
a9 .eri definisi <tingkah laku responden>
b9 -enaraikan 3 langkah mengajar pelajar yang memba&a
&9 -iapakah men&ipta lampu elektrik yang pertama:
.agi kanak-kanak prasekolah' guru boleh menggunakan soalan seperti
berikut:
a9 -iapakah nama ka/an baik a/ak:
b9 +pakah pekerjaan bapa a/ak:
&9 Di manakah letaknya rumah a/ak:
d9 +pakah nama hari selepas hari ahad:
3.2.2. KEFAHAMAN
Peringkat ini menguji kebolehan &ara menterjemah' memahami dan
menginterprestasikan fakta asa' konsep' prinsip atau bahan yang
telah dipelajari. Perkataan yang biasanya digunakan dalam soalan
berperingkat kefahaman ini ialah : terangkan' huraikan' ringkaskan'
nyatakan' tukarkan' tuliskan'jelaskan' mengapa dan sebagainya.
"ontoh :
8a9 1engapa 3 = 5 ? 2:
8b9 #erangkan dengan perkataan anda sendiri tentang taksonomi
bloom
8&9 $uraikan maksud <pan&aindera>.
.agi kanak-kanak prasekolah' guru boleh menggunakan soalan seperti
berikut:
a9 1engapa kita potong kuku:
b9 1engapakah burung boleh terbang:
&9 #uliskan huruf + hingga @ menggunakan huruf besar.
3.2.3. APLIKASI
Peringkat aplikasi menguji kebolehan &alon menggunakan fakta asas'
konsep' prinsip dan kemahiran yang telah dipelajari untuk
menyelesaikan masalah. Perkataan yang biasanya digunakan ialah
bagaimana' selesaikan' &arikan' kirakan' gunakan' huraikan' dan
sebagainya.
"ontoh :
8a9 .agaimana kita mengajar pelajar supaya mereka boleh membuat
ayat dengan menggunakan perkataan
< berdikari <:
8b9 Kirakan luas segitiga bersudut tegak yang mempunyai panjang
sisi 3 &m' &m' ! &m.
8&9 Dengan menggunakan kaedah inkuiri A penemuan' terangkan
bagaimana anda membimbing pelajar- pelajar anda memahami
&iri- &iri tanah.
.agi kanak-kanak prasekolah' guru boleh menggunakan soalan seperti
berikut:
a9 .agaimanakah untuk menukarkan air yang ber/arna putih
menjadi merah:
b9 -elesaikan hasil tambah 2 biji guli yang sedia ada dengan 3 biji
guli yang diberikan oleh bapa.
&9 "arikan 3 perbeBaan daripada gambar 1 dengan gambar 2.
3.2., PERINGKAT ANALISIS
Peringkat ini menguji kebolehan &alon membuat perbandingan dan
menghuraikan faktor- faktor perbeBaan' kesamaan dan perhubungan.
Perkataan yang biasanya digunakan dalam soalan peringkat ini ialah
bandingkan' beBakan' menganalisiskan' men&erakinkan'
mengasingkan' membahagikan' dan sebagainya.
"ontoh :
8a9 .eBakan maksud < bersama dengan <bersama- sama>
8b9 Cang manakah ujian yang lebih sesuai digunakan dalam
penilaian kemajuan : <ujian objektif atau ujian
subjektif : 1engapa:
8&9 .andingkan kelebihan bekerja di bandar dengan luar bandar
Pada peringkat ini' guru tidak digalakkan untuk memberi soalan
kepada kanak-kanak prasekolah kerana tidak bersesuaian dengan
peringkat umur mereka. ,uru prasekolah boleh memberikan soalan
tetapi dalam bentuk yang mudah seperti:
a9 .andingkan dari segi saiB kaki gajah dengan kaki tikus.
b9 .eBakan malam dengan siang. Darnakan suasana siang sahaja.
&9 .eBakan daun dengan bunga. Darnakan bunga sahaja.
3.2.- PERINGKAT SINTESIS
Peringkat sintesis ini menguji kebolehan pelajar menggabungkan'
mengintegrasikan atau men&antumkan idea-idea serta mentafsirkan
dan merumuskan hasil yang dianalisiskan melalui prinsip induksi
atau deduksi. Perkataan yang biasanya digunakan dalam peringkat
sintesis ini alah rumuskan' membuat keputusan' membuat
kesimpulan' bentukkan' &iptakan' rekakan' gubahkan' integrasikan'
gabungkan' dan sebagainya.
"ontoh
a9 ,ubahkan satu puisi bertajuk >Eelayan'.
b9 Dengan menggunakan kaedah induksi' rumuskan hukum tukar
tertib bagi operasi darab.
&9 .in&angkan unsur-unsur kebudayaan yang boleh dipertimbangkan
untuk mengintegrasikannya dalam Falsafah Pendidikan Eegara.
Pada peringkat ini' guru tidak digalakkan untuk memberi soalan
kepada kanak-kanak prasekolah kerana tidak bersesuaian dengan
peringkat umur mereka. ,uru prasekolah boleh memberikan soalan
tetapi dalam bentuk yang mudah seperti:
a9 Dengan menggabungkan 2 jenis /arna merah dan putih'
/arnakan diatas kertas dan lihat hasil /arna yang baru.
Eamakan /arna tersebut.
b9 .in&angkan /arna-/arna yang boleh digunakan untuk
menghasilkan /arna kuning.
&9 .entukkan bentuk rumah dengan menggunakan blok-blok yang
diberikan.
3.2./ PERINGKAT PENILAIAN
Peringkat ini adalah peringkat yang tertinggi dan digunakan untuk
menguji kebolehan pelajar membuktikan ' mengesahkan' memberi
pendapat atau hujah' mengkritik' memberi komen dan menilai sesuatu
kenyataan' &iptaan ' karya' prinsip' teori dan sebagainya.
"ontoh :
8a9 Kritikan puisi <nelayan> yang ditulis oleh )sman +/ang
8b9 .uktikan a2 ?b2 G &2 dalam sebuah segitiga bersudut tegak dimana
a ialah panjang sisi hipotenuse' b dan & ialah panjang sisi yang lain.
8&9 <pendidikan kemajuan asas negara < nilaikan
Pada peringkat ini' guru tidak digalakkan untuk memberi soalan kepada
kanak-kanak prasekolah kerana tidak bersesuaian dengan peringkat
umur mereka. ,uru prasekolah boleh memberikan soalan tetapi dalam
bentuk yang mudah seperti:
a9 .eri pendapat a/ak tentang apa yang dilakonkan oleh guru tadi.
b9 .eri pendapat a/ak tentang lukisan yang dilukis oleh ka/an a/ak
ini.
&9 .eri pendapat a/ak tentang pakaian yang dipakai oleh guru pada hari
ini.
5.3. Di dalam akti*ti pengajaran mikro' aras- aras kemahiran penyoalan biasanaya
digunakan sampai ke peringkat analisi sahaja. Peringkat sintesis dan penilaian tidak
sesuai digunakan bagi pelajar yang memberi ja/apan se&ara lisan' memandangkan'
kebanyakan soalannya berbentuk di*ergen' ke&uali untuk kemahiran membin&ang.
5.. HaBimnya penyoalan kon*ergen' iaitu fokus soalan yang menumpukan kepada
satu idea' digunakan bersama- sama dengan aras- aras kemahiran penyoalan. 1isalnya'
dari segi kemahiran menggunakan soalan kon*ergen untuk pengajaran matematik' guru
dapat menggunakan beragai-bagai jenis soalan untuk menguji pengetahuan' kefahaman
penggunaan serta kemahiran menganalisis yang diperolehi oleh pelajar tentang
penguasaan matematik mengikut #aksonomi .loom. "ontoh- &ontoh soalan kon*ergen
mengikut peringkat- peringkat yang disebutkan adalah diberikan seperti berikut :
5.! Peringkat pengetahuan
8a9 -ebutkan rumus luas sfera
8b9 +pakah maksud <senti> dalam sentimeter:
.agi kanak-kanak prasekolah' guru boleh menggunakan soalan kon*ergen
seperti berikut:
a9 #uliskan simbol hasil tambah.
b9 #uliskan simbol hasil tolak.
5.(. Peringkat kefahaman
8a9 #erangkan maksud 3 = ! ? 1!
8b9 +pakah hukum tukar tertib bagi operasi 2 ? 5:
.agi kanak-kanak prasekolah' guru boleh menggunakan soalan kon*ergen
seperti berikut:
a9 +pakah hasil tambah akan menjadikan jumlah semakin bertambah atau
berkurang.
b9 +pakah hasil tolak akan menjadikan jumlah semakin bertambah atau
berkurang.
5.4. Peringkat penggunaan
8a9 ,unakan hukum sekutuan untuk mendapatkan ja/apan bagi operasi 213 G 4! G 2!
denagn lebih &epat
8b9 Kirakan perimeter sebuah segiempat sama sisi apabila luasnya ialah 1(&m2.
.agi kanak-kanak prasekolah' guru boleh menggunakan soalan kon*ergen
seperti berikut:
a9 Dengan menggunakan hasil tambah' jumlahkan 2 guli dengan 3 guli supaya
akan menjadikan jumlah guli semakin banyak:
b9 .erapakah guli yang diperlukan untuk ditambah dengan 2 supaya
ja/apannya menjadi 5:
5.5. Peringkat analisis.
8a9 +pakah perbeBaan di antara segitiga sama sisi dan segitiga sama kaki:
8b9 +pakah &iri- &iri persamaan yang didapati di antara prisma dengan kubus:
.agi kanak-kanak prasekolah' guru boleh menggunakan soalan kon*ergen
seperti berikut:
a9 +pakah perbeBaan dari segi jumlah kaki di antara kaki gajah dengan 2 kaki
manusia:
b9 +pakah persamaan dari segi jumlah diantara kaki gajah dan kaki harimau:
4.0. 2ARA PENGENDALIAN MIKRO
6.1 -emasa meran&ang akti*iti pengajaran mikro berasakan kepada kemahiran
penyoalan' guru pelatih hendaklah menyediakan berbagai- bagai jenis
soalan seperti kon*ergen dan soalan di*ergen mengikut beberapa aras kemahiran
penyoalan yang boleh men&ungkil fikiran pelajar.
6.2. -emasa menjalankan akti*iti pengajaran mikro' guru pelatih yang terlibat
harus &uba menggunakan teknik menyoal mengikut prinsip- prinsip panduan dan
merujuk kepada komponen- komponen kemahiran penyoalan yang disarankan
dalam rajah (.2.
6.3 Pensyarah dan guru- guru pelatih yang dipilih unuk menilai boleh menggunakan
borang bimbingan kemahiran penyoalan berikut. 8untuk memudahkan kerja
menilai' seorang dipilih menilai teknik menyoal' dan seorang yang lain menilai
aras- aras kemahiran penyoalan9. Hihat rajah17.7 diba/ah:
10.0. BORANG BIMBINGAN KEMAHIRAN PENYOALAN.
K$m*$nen !em"5&("n 6te!n&!
men7$"%8
Eombor soalan
1 2 3 ! ( 4 5 6 17 11 12 13 1 1!
Pembentukan soalan :
3elas ringkasn tepat
Fokus kepada setiap satu idea
Fokus lebih daripada satu idea
-ebaran ke seluruh kelas
$entian yang sepatut
1elayan ja/apan dengan baik
1emberi petunjuk atau petua
1en&ungkil fikiran
A("#0 "("# !em"5&("n 1 2 3 ! ( 4 5 6 17 11 12 13 1 1!
Pengetahuan
Kefahaman
+plikasi
+nalisis
-intesis
Penilaian
#andakan 8 I 9 pada ruang yang berkaitan denagn &iri- &iri yang dapat dilihat bagi tiap- tiap
soalan yang dikemukakan dalam sesi pengajaran mikro.
Posted by Hasmizi Abdul Hamid at 5:12 AM
Email This BlogThis! hare to T!itter hare to "a#eboo$ hare to Pinterest
1 #omment:
1%
Eric &o'ember 1() 2*11 at 5:(+ PM
Bra'a! :,
-e.ly
&e!er Post /lder Post Home
ubs#ribe to: Post 0omments 1Atom2
Followers
Blog Archive
2*11 1132
o "ebruary 1122
Ta4u$ 2 : Bebera.a "rasa Penting 5 ome im.o%%%
Mari Bela4ar Arab 1Bah 1: "rasa67rasa Penting2
8su6isu Penga4aran mi$ro
Penga4aran emula
Perbin#angan dan Penilaian endiri 9 -a$an dengan %%%
Kemahiran Penutu.
Kemahiran Pengu$uhan 1Peneguhan2
Kemahiran Pemudah#araan
Kemahiran Penggunaan umber Penga4aran dan Pembela%%%
Kemahiran Menerang dengan Mengguna$an 0ontoh) 8lus%%%
Kemahiran Penyoalan
Kemahiran :ariasi -angsangan
o ;anuary 1<2
About Me
Hasmizi Abdul Hamid
Penulisan dan .embela4aran rele'en se.an4ang masa%%%
:ie! my #om.lete .ro7ile
im.le tem.late% Tem.late images by luoman% Po!ered by Blogger%