Sejarah Tingkatan 1

Permainan Tradisional

"KETINGTING"
Oleh:
CIK SRI DEVI PERATHIBA

PERMAINAN KETINGTING

PENGENALAN

Permainan ketingting yang juga dikenali sebagai permainan buat rumah batu ,
tinting dan ciak tingting merupakan salah satu warisan kebudayaan Melayu yang masih
popular hingga ke hari ini. Walaupun pengaruh permainan moden seperti video game dan
monopoli memberi ancaman kuat kepada permainan tradisional, permainan ketingting
masih menjadi aktiviti
Ketingting merupakan sebuah permainan kanak-kanak yang bukan sahaja
memberi hiburan, malah bermanfaat terhadap rohani dan jasmani seseorang pemain.
Permainan ini yang dimainkan oleh kanak-kanak di seluruh dunia dengan istilah yang
berbeza merupakan asas kepada acara lompat jauh yang bertaraf sukan antarabangsa. Skil
melompat dalam permainan ketingting yang memberikan pengalaman dan latihan asas
kepada pemain untuk menceburi sukan yang lebih tinggi kemahirannya.

Permainan ketingting yang tidak lenyap akibat arus pemodenan ini telah diamalkan
khususnya oleh masyarakat luar bandar yang masih memelihara warisan nenek
moyang mereka. Di samping itu informasi mengenai ketingting boleh didapati di mana
sahaja termasuklah buku-buku, muzium dan internet. Melalui sumber-sumber tersebut
masyarakat di serata dunia dapat mengetahui dan memahami ciri-ciri permainan
ketingting dan sekaligus mengenali warisan kebudayaan masyarakat Melayu.

SEJARAH KETINGTING

Mengikut kajian Sejarah, permainan ketingting bermula semasa Empayar Rom. Luas petak ketingting
pada ketika itu dikatakan berukuran lebih daripada 100 kaki! Ketingting diperkenalkan di kalangan askaraskar Rom sebagai latihan ketenteraan yang mengasah kekuatan fizikal dan daya tahan mereka.
Semasa latihan diadakan, askar-askar akan berlari sambil memikul guni-guni berat dan dipercayai
kaedah tersebut dapat meningkatkan ketangkasan dan daya tahan kaki mereka. Dengan berbekalkan latihan
ini askar-askar tersebut mampu bertahan lebih lama di medan peperangan.
Apabila kanak-kanak Rom melihat latihan tersebut , mereka mula meniru latihan pahlawan-pahlawan
mereka dengan mencipta dan mengubahsuai permainan ketingting. Struktur latihan pahlawan tersebut berubah
wajah menjadi sejenis permainan yang menarik di kalangan kanak.kanak. Mereka mengubahsuai dengan
mengurangkan jumlah keluasan petak dan memudahkan permainan dengan system pemarkahan mereka
sendiri
Permainan ketingting ini berbeza di kebanyakan negara dari segi jumlah dan saiz petak, cara bermain
dan alat-alat yang digunakan. Tetapi, dua ciri asas permainan ini yang universal ialah petak segi empat dan
skil melompat.
Walaupun pelbagai teori dan sumber mengatakan bahawa ketingting berasal dari tempat-tempat yang
berbeza namun masyarakat di setiap negara menganggap permainan tersebut sebagai warisan tradisi nenek
moyang mereka.

Berikut adalah istilah yang digunakan untuk permainan ketingting di seluruh dunia.

Alaska

Alaskan Hopscotch

Argentina-

Rayuela

Aruba

Pele

Bolivia

La Thunkuna

India

Ekaria Dukaria

Indonesia

One Leg Jump

Jerman

Templehupfen

Malaysia

Ketingting / Buat Rumah Batu

Netherlands

Hinklebaan

New York

Potsy

Perancis

Marelles / Escargot

Vietnam

Pico

MALAYSIA

ARUBA

BOLIVIA

PERANCIS

NEW YORK

TEMPAT / KAWASAN PERMAINAN

Lazimnya, ketingting dimain di kawasan-kawasan lapang yang rata. Di kawasan luar bandar,
halaman rumah yang luas dijadikan medan permainan ketingting . Para ibu bapa mempercayai
permainan ini dianggap selamat dijalankan di perkarangan rumah kerana gerak-geri anak-anak
mereka dapat diawasi sambil menguruskan tugasan masing-masing.
Manakala di kawasan bandar pula, kanak-kanak bermain ketingting di taman permainan
ataupun di gelanggang-gelanggang yang berlantaikan simen seperti gelanggang badminton.
Kapur digunakan untuk melukis petak di atas lantai ataupun tanah supaya garisannya jelas
kelihatan.
Kawasan berumput atau padang tidak sesuai untuk permainan ini kerana kesukaran melukis
petak dengan menggunakan kapur. Tambahan pula, kor yang dibaling akan terselindung di celahcelah rumput dan akan menjejaskan proses permainan.
Permainan ketingting yang dimain di kawasan lapang menyihatkan badan kerana udaranya
bersih dan segar berbanding dengan permainan dalaman yang mengongkong pergerakan
seseorang.

SASARAN PEMAIN
Ketingting biasanya dimainkan oleh kanak-kanak yang berumur 6 hingga 15 tahun.
Jumlah pemain pula tidak terhad dan sekurang-kurangnya dua orang pemain. Kanakkanak perempuan dan lelaki amat menggemari permainan ini kerana permainannya
menyeronokkan dan menguji stamina dan kecekapan seseorang pemain.
Walaupun tahap umur ataupun saiz badan tidak menjadi penentu kemenangan
dalam permainan ketingting, biasanya kanak-kanak gemar memilih pemain-pemain
yang seusia dengan mereka.

PERALATAN PERMAINAN
Salah satu keistimewaan ketingting ialah, permainan ini tidak membebankan kanak-kanak
atau ibu bapa untuk membeli peralatan seperti permainan-permainan moden. Ini adalah kerana
peralatannya yang terdiri daripada barang-barang yang boleh dikitar semula senang diperolehi
dan selamat digunakan.
Peralatan-peralatannya ialah seperti;
a) kapur putih / berwarna atau crayon
- digunakan untuk melukis petak-petak di atas tanah
b) batu atau kor
- setiap pemain perlu ada kor yang boleh terdiri daripada sebarang bahan, bentuk, saiz dan
warna .
Contohnya : batu, penutup botol, duit syiling, beg berisi biji saga, kulit siput, butang dan
rantai.

CARA BERMAIN
Pemain perlu membuang kor ke dalam petak RUMAH mengikut giliran.Kor pemain yang
jatuh paling dekat dengan garisan RUMAH akan memulakan permainan.
Pemain akan berdiri di tempat permulaan apabila mula bermain.
Pemain mesti membuang kor ke dalam petak 1 dahulu.
Kemudian pemain akan meneruskan lompatan sehingga dia pulang ke tempat permulaan
(lompatan sebelah kaki untuk nombor tunggal dan dua belah kaki untuk petak bernombor
genap)
Seseorang pemain perlu menghabiskan permainan iaitu sehingga kor nya dibuang di petak
7.
Selepas tamat semua pusingan, kini tibalah langkah memilih rumah.
Pemain akan membaling kor ke dalam mana-mana dari tempat permulaan.Di mana jatuhnya
kor, akan menjadi rumah pemain.
Rumah pemain boleh dihias dengan corak mengikut citarasa pemain.

PERATURAN PERMAINAN
Peraturan dan syarat di dalam permainan ketingting melancarkan proses permainan dan
juga mendisiplinkan para pemain. Pemain yang tidak mematuhi peraturan akan dikenakan denda
ataupun hilang satu pusingan. Bagi kesalahan-kesalahan yang lebih besar, pemain akan dibuang
dari permainan.
Berikut adalah peraturan-peraturan umum permainan ketingting ;
i.
Kor pemain-pemain tidak boleh sama kerana boleh mengelirukan para pemain
untuk membezakannya.
ii.
Semasa bermain, kor tidak boleh jatuh di luar petak , di atas garisan mana-mana
petak dan di petak rumah pemain lain.
iii.
Tangan dan kaki pemain tidak boleh terpijak garisan petak semasa melompat
ataupun ketika mengambil semula kor mereka.
iv.
Seseorang pemain diberikan 3 peluang sahaja apabila membuat pemilihan
rumah. Semasa pemilihan rumah sekiranya kor jatuh di atas garisan ataupun rumah pemain
lain, pemain dianggap mati dan akan memulakan semula permainan dari awal.
v.
Pemain boleh melompat di rumahnya tetapi tidak di rumah pemain-pemain
lain dan tidak boleh lupa memijak mana-mana petak kecuali rumah pemain lain.
Pemain yang tidak mematuhi mana-mana peraturan di atas akan hilang satu pusingan.
Permainan akan tamat setelah semua petak dimiliki oleh para pemain. Pemain yang memiliki
rumah yang paling banyak akan dianggap pemenang.

PENUTUP
Permainan ketingting yang tergolong dalam permainan luar rumah amat sesuai untuk
perkembangan rohani dan jasmani seorang kanak-kanak. Ciri-ciri permainan ketingting yang
menggunakan gerakan otot mampu melahirkan badan yang sihat dan otak yang cerdas.
Gerakan lompatanyang menguji kemahiran mengawal keseimbangan badan boleh
menjadikan seorang kanak-kanak itu cergas dan aktif. Secara tidak langsung, sifat keyakinan diri
dapat disemai di jiwa kanak-kanak supaya mereka percaya akan kemampuan diri.
Mengawal gerakan badan dan mematuhi peraturan yang diamalkan di dalam permainan
ketingting ini boleh mendidik seseorang kanak-kanak mendisiplinkan diri apabila berada di
rumah dan juga tempat-tempat awam.
Persaingan memonopoli rumah dalam permainan ketingting merupakan satu budaya yang
sihat. Sikap bersaing ini akan melatih kanak-kanak agar sentiasa gigih berusaha untuk mencapai
keinginan atau matlamat mereka dengan cara yang adil dan betul.
Di samping itu, permainan ketingting juga melahirkan interaksi sosial di kalangan kanakkanak yang berasal dari pelbagai budaya dan keturunan yang berbeza. Secara tidak langsung,
interaksi ni mengeratkan perpaduan kaum di kalangan masyarakat majmuk di negara kita.
Semoga permainan ketingting ini akan terus dipelihara di kalangan generasi muda agar
khazanah warisan kebudayaan Melayu ini akan kekal sebagai jati diri bangsa yang disanjungi.

TUGASAN 1
KUIZ
Pilih jawapan yang paling tepat.
1. Di antara berikut yang manakah tafsiran paling tepat mengenai asal-usul permainan
ketingting mengikut ahli-ahli Sejarah?
A Diperkenalkan oleh kanak-kanak semasa Dinasti Ming.
B Diperkenalkan di kalangan askar ketika Empayar Rom.
C Telah bermula sejak zaman Neolitik.
D Tidak ada satu bukti yang kukuh mengenai asal-usulnya.
2. Apakah istilah ketingting di negara Eropah?
A Buat Rumah Batu
C Hopscotch

B Tingting
D Ekaria Dukaria

3. Istilah Escargot untuk permainan ketingting digunakan di negara

____________________ .
A Indonesia
C Bolivia

B Vietnam
D Perancis

4. Di antara berikut , pilih lokasi permainan ketingting yang paling sesuai.

I padang
II gelanggang badminton
III perkarangan rumah
IV stadium
A I dan II
B I dan III
C II dan III
D III dan IV
5. Mengapakah permainan ketingting tidak menelan perbelanjaan yang besar seperti sesetengah
permainan moden?
A kerana kanak-kanak langsung tidak memerlukan sebarang peralatan permainan
B kerana peralatan permainannya terdiri daripada barang-barang kitaran yang mudah diperolehi.
C kerana permainan ini tidak diminati oleh kanak-kanak di kawasan bandar.
D kerana permainan ini bersifat tradisional dan diwarisi daripada nenek moyang.
6. Di antara bahan-bahan berikut yang manakah tidak sesuai dijadikan kor?
A kulit siput
B guli
C penutup botol
D duit syiling

Soalan 7 dan 8 berdasarkan Rajah 1.

C

RAJAH 1
B

7. Berpandukan Rajah 1, di petak

manakah pemain perlu membuang
kor untuk memulakan permainan?

8. Sekiranya kor seorang pemain jatuh di tempat D, apakah tindakan seterusnya?

A Pemain tersebut dianggap mati dan memulakan semula permainan.
B Pemain tersebut akan memulakan permainan sebagai pemain pertama dan diikuti
oleh
pemain lain.
C D akan menjadi rumah pemain tersebut.
D Hanya pemain tersebut boleh memijak D ketika membuat lompatan.

9. Berikut adalah cara-cara pemain mengutip semula kor dari petak RUMAH.
Sila susun semula cara tersebut mengikut turutan.
I pemain melompat ke petak 5 dan seterusnya ke petak-petak lain sehingga tiba di
titik permulaan.
II apabila mengutip kor, tangan pemain tidak boleh menyentuh garisan.
III pusing sambil melompat supaya kaki kanan di petak 6 dan kaki kiri di petak 7.
IV pemain duduk mencangkung untuk mengutip kor tanpa menoleh ke belakang.
A IV, II, III, I
B I, III, IV, II
C III, IV, II, I
D II, IV, III, I
10. Antara berikut pemain manakah dianggap sebagai pemenang dalam permainan ketingting?
A pemain yang pertama memulakan permainan
B pemain yang tidak pernah mati
C pemain yang paling banyak memiliki rumah
D pemain yang tidak pernah melanggar peraturan permainan

JAWAPAN KUIZ
JAWAPAN KUIZ
1 B
2 C
3 D
4 D
5 B
6 B
7 C
8 A
9 C
10 D

Berapa skor anda?

TUGASAN 2

Hasilkan satu persembahan power point untuk mana-mana

satu tajuk permainan tradisional di bawah.
a. Wau
b. Sepak raga
c. Congkak
d. Gasing
e. Berlaga buah keras
f. Selambut

SELAMAT MENCUBA