GARIS PANDUAN

PEMBELAJARAN LUAR BILIK DARJAH (PLBD)

PENDIDIKAN SIVIK DAN KEWARGANEGARAAN

KBSR

Pusat Perkembangan Kurikulum

KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA
JUN 2006

Kandungan
Falsafah Pendidikan Kebangsaan
Kata Pengantar
Pengenalan
Pengertian Pembelajaran Luar Bilik Darjah (PLBD)
Objektif PLBD
Model PLBD
Langkah-langkah untuk membuat lawatan dan amalan
keselamatan
Contoh Model PLBD 1
Contoh Model PLBD 2
Contoh Model PLBD 3
Bibliografi
Lampiran
Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 12/2000 :
Lawatan Pendidikan Murid di Hari Persekolahan
Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 5/2002 :
Lawatan Sekolah Pada Hari Persekolahan
Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 11/2004 :
Pelaksanaan Pembelajaran Luar Bilik Darjah (PLBD)

1
2
2
3
4
5
27
36
51
52

FPK
FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN
Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha berterusan ke arah lebih
memperkembangkan potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu
untuk melahirkan insan yang seimbang dan harmonis dari segi jasmani,
emosi, rohani dan intelek berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada
Tuhan. Usaha ini adalah bertujuan untuk melahirkan bangsa Malaysia yang
berilmu pengetahuan, berketrampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab
dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta memberi sumbangan
terhadap keharmonian dan kemakmuran keluarga, masyarakat dan negara.

PENGENALAN

Program Pembelajaran Luar Bilik Darjah (PLBD) ialah satu pemikiran

yang diperkenalkan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia sejak tahun
2000. Kepadatan jadual waktu persekolahan perlu diimbangi dengan
aktiviti kurikulum luar bilik darjah supaya proses pengajaran dan
pembelajaran lebih menyeronok dan menyegarkan.

Bagi mengimbangi keadaan ini, strategi dan aktiviti pembelajaran

di luar bilik darjah perlu dilaksanakan supaya pembelajaran menjadi
lebih bermakna dan lebih berbentuk kontekstual. Konsep ini adalah
selaras dengan saranan UNESCO supaya mengamalkan Four Pillars
of Education iaitu : Learning To Know, Learning To Do, Learning To
Live Together dan Learning To Be.

Untuk pelaksanaan PLBD dengan lebih berkesan, Pusat

Perkembangan Kurikulum telah mengeluarkan Garis Panduan
Pelaksanaan Program PLBD bagi membantu guru menjalankan
Program PLBD dengan lebih teratur, tersusun dan lebih berstruktur.
Dalam Garis Panduan ini, guru didedahkan kepada tiga model PLBD
yang melibatkan kerja lapangan dan lawatan.

PENGERTIAN PLBD
Pembelajaran luar bilik darjah (PLBD) adalah suatu program atau aktiviti luar
bilik darjah yang terancang dan berstruktur. Aktiviti ini berpusatkan murid dan
bertujuan untuk menyokong dan mengukuhkan pelaksanaan kurikulum
sekolah. Ia juga merangkumi persekitaran pembelajaran yang progresif.

OBJEKTIF PLBD
PLBD bertujuan untuk:

mengukuhkan kefahaman murid terhadap konsep yang dipelajari

dalam kelas;

memberi pengalaman pembelajaran dalam situasi yang sebenar,

bermakna dan menyeronokkan;

mengembangkan kemahiran sosial dan kerja berpasukan;

meningkatkan minat murid untuk belajar;

mengintegrasikan pelbagai disiplin ilmu dalam satu masa.

MODEL PLBD
Terdapat tiga model PLBD yang boleh dipilih untuk dilaksanakan mengikut
keperluan dan kemampuan sekolah. Model-model yang dicadangkan adalah
seperti Rajah 1 berikut:

LUAR BILIK DARJAH

DALAM KAWASAN
SEKOLAH

Model PLBD 1

Model PLBD 2

BERHAMPIRAN
KAWASAN SEKOLAH

Model PLBD 3

JAUH DARI KAWASAN

SEKOLAH (DENGAN
KEBENARAN PPD/
PPG, JPN)

Rajah 1
Model-model PLBD

LANGKAH-LANGKAH UNTUK MEMBUAT LAWATAN DAN AMALAN

KESELAMATAN

Mendapatkan kebenaran secara bertulis daripada pengetua, ibu bapa

dan PPD. Membuat salinan untuk difailkan dan salinan asal dibawa
semasa lawatan;

Mendapatkan nombor telefon ibu bapa pelajar supaya senang dihubungi

semasa kecemasan;

Memastikan bas mempunyai insuran penumpang, permit perjalanan dan

dua orang pemandu yang cekap serta berhemah untuk perjalanan yang
melebihi 300km;

Memastikan sekurang-kurangnya seorang guru pengiring telah mendapat

latihan pertolongan cemas dan peti kecemasan yang lengkap dibawa
semasa lawatan;

Memastikan insuran berkumpulan telah diambil untuk pelajar;

Menentukan seorang guru pengiring ditugaskan untuk sekumpulan

sepuluh orang pelajar;

Membahagikan pelajar kepada lima orang dalam satu kumpulan dan

melantik seorang ketua bagi setiap kumpulan untuk menjaga kebajikan
setiap ahli kumpulan di sepanjang lawatan;

Mengasingkan tempat duduk pelajar lelaki dengan pelajar perempuan

untuk mengelak perselisihan faham;

Mengingatkan pelajar supaya membawa barang-barang berharga dan

kamera bersama setiap kali turun dari bas;

Memberi taklimat kepada pelajar tentang keselamatan sebelum lawatan;

-

Bergerak dalam kumpulan sepanjang lawatan;

Memakai pakaian yang sesuai untuk aktiviti tertentu seperti
mendaki bukit, melawat gua dan lain-lain;
Memakai jaket keselamatan sewaktu menaiki bot atau feri;
Mencatatkan nombor bas dan nombor telefon guru pengiring.

MODEL PLBD 1
LUAR BILIK DARJAH DALAM KAWASAN SEKOLAH

Model 1
Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
1. Sayangi Diri
2. Pengurusan diri
Kesihatan Makanan Seimbang
Kantin sekolah
1 jam

Hasil Pembelajaran
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menyenaraikan jenis makanan seimbang.
menjaga kesihatan diri dengan mengamalkan
makanan seimbang.
menyayangi diri dengan mengamalkan
pemakanan yang seimbang.

Sumber P&P
Alat tulis
Kertas sebak

Aktiviti Sebelum PLBD

Lawatan guru ke kantin
sekolah.
Guru memberi
penerangan tentang
piramid makanan.
Murid dibahagikan
kepada kumpulan.
Lembaran aktiviti
diedarkan kepada
murid.
Murid digalakkan
membawa kamera.

Strategi P&P
Pembelajaran Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
KBKK
Belajar Cara Belajar
Aktiviti P&P
Lawatan ke kantin sekolah.
Pembentangan hasil kerja
kumpulan

3. Kad tugasan
4. Kamera

Aktiviti Semasa PLBD

Membawa murid ke
kantin.
Murid menjalankan
tugasan mengikut
kumpulan:
senarai jenis
makanan yang
dijual di kantin
Menyenaraikan
contoh makanan
bagi setiap
peringkat dalam
Piramid Makanan.
Membuat
pemerhatian cara
peyediaan
makanan di kantin.
Murid mengambil
gambar/melukis di
kawasan kantin.
Memerhati dan
menghasilkan
lukisan yang
berkaitan.

Aktiviti Selepas PLBD

Pembentangan hasil
tugasan:
Jenis makanan
yang dijual
Pengelasan
makanan
mengikut Piramid
Makanan
Guru memastikan
murid mengisi
Piramid Makanan
dengan betul
Guru merumuskan
kepentingan
mengamalkan
pemakanan
seimbang.

Aktiviti Susulan
1. Murid menghasilkan:
a. Model Piramid Makanan dengan 5menggunakan bahan-bahan terbuang.
b. Folio tentang Piramid Makanan dan contoh makanan bagi setiap kategori.

CONTOH LEMBARAN AKTIVITI

6

Tema
Unit
1.

:
:

1. Sayangi Diri
2a. Makanan Seimbang

Senaraikan jenis jenis makanan yang dijual di kantin sekolah kamu

Bil

Jenis makanan yang dijual

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

2.

Isikan Piramid Makanan dengan jenis makanan yang dijual di kantin

sekolah kamu.

Lemak

Protein

Mineral

Mineral

Karbohidrat

PSK TAHUN 4
TEMA 1: SAYANGI DIRI
UNIT 2A : MAKANAN
SEIMBANG

SEBELUM PLBD
Pra lawatan
Penerangan guru
tentang Piramid
Makanan
Pembahagian kumpulan
Edarkan kad tugasan
Guru menyediakan
bahan

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat

:
:
:
:
:

Masa

SEMASA PLBD

SELEPAS PLBD

Murid ke kantin
bersama guru
Murid menjalankan
tugasan
Memerhatikan cara
penyediaan makanan
Mengambil gambar/
melukis

Sesi perbincangan
Guru memastikan
pengelasan makanan
dibuat dengan betul.
Menerangkan
kepentingan
mengamalkan
pemakanan seimbang.

4
3. Hidup Bersama Di Sekolah dan Masyarakat
4. Interaksi Dengan Komuniti Sekolah
Warga Sekolah Bersopan
Kawasan sekolah(perpustakaan, kantin, padang, bilik guru,
8
tandas dan sebagainya
1 jam

Hasil Pembelajaran
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
Menyenaraikan perkataan yang menunjukkan
sikap sopan
Mengucapkan kata-kata bersopan
Menghargai warga sekolah

Strategi P&P

Sumber P&P

Aktiviti sebelum PLBD

Guru menerangkan
tentang amalan
sopan santun dalam
kalangan
masyarakat
Malaysia.
Guru
membahagikan
murid kepada
beberapa kumpulan.
Guru menyediakan
kad tugasan.
Setiap kumpulan di
kehendaki
menyediakan katakata bersopan bagi
tempat-tempat
berikut:
Perpustakaan
Kantin
Bilik guru
Tandas
Padang

Aktiviti Semasa PLBD

Di dalam kumpulan
murid-murid pergi ke
tempat yang diarahkan
untuk menjalankan
tugasan.
Murid berbincang di
dalam kumpulan dan
melengkapkan
tugasan.

Aktiviti Selepas PLBD

Murid
membentangkan
hasil tugasan setiap
kumpulan.
Murid melengkapkan
teka silang kata
(lembaran aktiviti 2).

Lampiran 1

Nama Kumpulan :
Tarikh :
Tagusan :
Masa :
1. Maklumat diri
a. Nama Pekerja :
b. Umur
:
c. Jawatan
:
d. Mula bertugas di sekolah :

GAMBAR
PEKERJA

2. Bidang Tugas :
a.
b.
c.
d.
e.
3. Masalah yang di hadapi :
a.
b.
c.
d.
e.
4. Harapan dalam bidang tugasan:
a.
b.
c.

Tandatangan Pekerja
( Nama: ___________________)
Tarikh:

CONTOH LEMBARAN AKTIVITI 2

10

Lengkapkan teka silang kata di bawah.

Menegak
1. Semasa guru masuk ke kelas, pelajar perlu mengucapkan
..
2. Meminta.sebelum keluar kelas.
5. Apabila bercakap jangan menggunakan perkataan yang

Melintang
2. .pintu sebelum masuk ke bilik guru.
4. Dengar guru.
6. Sentiasa memberi layanan .kepada rakanrakan.
1

S
E

L
A
M
A
2

A
R
A
N

11

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
3. Hidup Bersama Di Sekolah dan Masyarakat
4. Interaksi Dengan Komuniti Sekolah
Hargai Khidmat Pekerja Sekolah
Kawasan sekolah
1 jam

Hasil Pembelajaran
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
1.
menyatakan tugas dan
tanggungjawab pekerja sekolah.
berinteraksi secara sopan dengan pekerja
sekolah.
menghargai sumbangan pekerja sekolah.

Strategi P&P
Belajar Cara Belajar
Kecerdasan Pelbagai
KBKK
Pembelajaran Kontekstual
Kajian Masa Depan
Aktiviti P&P
Temubual
Pembentangan hasil kerja

Sumber P&P
1.

Aktiviti sebelum PLBD

Guru memastikan
pekerja sekolah
bersetuju ditemu
ramah oleh murid.
Guru
mambahagikan
kumpulan.
Guru mengedarkan
dan menerangkan
cara mengisi
borang.

Kad tugasan

2. Borang temu bual

Aktiviti Semasa PLBD

Murid dalam kumpulan
menemuramah
pekerja-pekerja
Maklumat diri
Kumpulan 1
- Tukang Kebun
Kumpulan 2
- Pengawal
Keselamatan
Kumpulan 3
- Tukang sapu
Kumpulan 4
- Pekerja kantin
Tugas di sekolah
Masalah yang
dihadapi semasa
menjalankan
tugas
Harapan terhadap
komuniti sekolah
Murid mengisi borang
temu bual.
Mengambil gambar.

Borang temu bual

Rujuk lampiran 1

12

Aktiviti Selepas PLBD

Murid berbincang dan
menyediakan hasil
kerja
Membentangkan
hasil kerja kumpulan
(Pembentangan
boleh di buat dalam
pelbagai bentuk
seperti sajak, main
peranan, lakonan dan
sebagainya).
Membuat rumusan
keistimewaan tugas
dan tanggungjawab
pekerja sekolah.

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
4. Kenali Budaya Malaysia
5. Kenali dan apresiasi warisan budaya Malaysia
Resipi Makanan Tradisional Kita
Kilang memproses makanan tradisional
2 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
mengenal pasti dan menyenaraikan jenis-jenis
makanan tradisional pelbagai kaum.
menghasilkan buku resepi makanan
tradisional
berbangga dengan keunikan warisan budaya
makanan tradisional pelbagai kaum.

Aktiviti P&P
Lawatan.
Pembentangan hasil kumpulan

Sumber P&P
1.
Kad tugasan

Aktiviti Sebelum PLBD

Menghubungi kilang untuj
menetapkan tarikh/
hari/ masa lawatan.
Guru menyediakan kertas
kerja/ surat
permohonan sekolah/
PPD (Lampiran 2a i/
ii).
Surat kebenaran ibu bapa
(dapat dari sekolah)
Taklimat lawatan/ tugasan
kepada murid.

Aktiviti Semasa PLBD

Murid melengkapkan kad
tugasan (seperti lampiran
2b)

Aktiviti Selepas PLBD

Membentangkan hasil
tugasan.
Rumusan mengenal
pasti dan menyenarai
makanan tradisional
pelbagai kaum.

Aktiviti Susulan
1.
Menghasilkan buku skrap resepi makanan tradisional dari negara kita secara
berkumpulan.

13

Lampiran 2a i
Contoh kertas cadangan/ kertas kerja
Tajuk: Lawatan ke kilang Makanan Tradisional
Pendahuluan/ Pengenalan :
Mata pelajaran Pendidikan sivik dan Kewarganegaraan menggalakkan aktiviti
Pembelajaran Luar Bilik darjah (PLBD) supaya proses pengajaran dan
pembelajaran lebih menyeronokkan dan menyegarkan. Aktiviti pembelajaran
di luar bilik darjah perlu di laksanakan supaya pembelajaran menjadi lebih
bermakna dan lebih berbentuk kontekstual.
Objektif:
1. Memenuhi sukatan Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan - Tema
5 Kenali dan apresiasi warisan budaya Malaysia.
2. Murid mendapat pengalaman sebenar.
3. Memupuk kerjasama di atara murid, guru dan pengusaha.
Sumber kewangan:
Peruntukan perkapita mata pelajaran Pendidikan Sivik dan
Kewarganegaraan.
Tarikh/ Hari:
Masa:
Tempat: Kilang Memproses Makanan tradisional Mak Mah Kuala Selangor.
Sasaran: Murid Tahun 4 Bestari
Bilangan: 4 orang Murid
3 orang Guru
Jawatan Kuasa Lawatan:
Penasihat : Guru Besar
Pengerusi : Penolong Kanan 1
Naib Pengerusi: Penolong Kanan Hal Ehwal Murid
Penolong Kanan Ko-Kurikulum
Penyelia Petang
Setiausaha : Guru Pendidikan Sivik yang terlibat
Bendahari : Guru Pendidikan Sivik yang terlibat
Ahli Jawatan Kuasa : 1. Guru 1
2. Guru 2
Contoh Jadual Program
Masa : 7.30 pagi
8.00 pagi
9.30 pagi
11.30 pagi
12.30 tgh

Berkumpul
Bertolak
Sesi lawatan
Bertolak balik ke sekolah
Sampai/ balik

14

Perbelanjaan
Sewa Bas : RM 300.00 (Mengikut jarak tempat lawatan dengan sekolah)
Disediakan:
Tandatangan Guru

Disemak oleh:

_________________

_______________
Ketua Panitia

15

Lampiran 2a ii
Contoh Surat Permohonan Lawatan
Nama Guru PSK
Kelas :
Sekolah :
Kepada
Guru Besar
Sekolah

Tarikh:

Melalui:
Panitia PSK
Sekolah
MEMOHON KEBENARAN MENGADAKAN PEMBELAJARAN LUAR BILIK
DARJAH
Perkara di atas adalah di rujuk.
2.
Sehubungan itu, pihak saya memohon untuk mengadakan aktiviti
Pembelajaran Luar Bilik Darjah ke Kilang Makanan Tradisional Mak Mah,
Batang Berjuntai, Kuala Selangor.
3.
Pihak saya memohon wang peruntukan PSK bagi tujuan tersebut.
Untuk makluman tuan aktiviti ini adan diadakan pada:
Tarikh : (Mengikut kertas kerja)
Hari
: Hari persekolahan (berdasarkan Surat Pekeliling Ikhtisas bil.
II/2004 bertarikh 31 Disember 2004 (PLBD)
Masa : 7.30 pagi hingga 1.00 petang
4.
Bersama-sama ini disertakan Kertas Cadangan / Kertas kerja untuk
rujukan tuan. Semoga permohonan ini mendapat kelulusan tuan.
Sekian. Terima kasih.
Saya yang menjalankan tugas
____________________________
(Nama:
)

16

Lampiran 2b
Kad Tugasan
Jenis Makanan :
Bahan-bahan yang digunakan:
1.
2.
3.
4.
5.
Cara penyediaan :

______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
_____________________________________________________________
Lakaran gambar makanan tradisional:

17

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
6. Sedia Hadapi Cabaran
9. Membina budaya cemerlang untuk masa depan
Komputer Sumber maklumat
Makmal Komputer
1 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menyatakan kepentingan komputer dalam
kehidupan.
menggunakan komputer untuk pembelajaran.
berbangga dengan kemajuan teknologi.

Strategi P&P
Pembelajaran kontekstual
Kecerdasan pelbagai
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Tunjuk cara/ Amali

Sumber P&P
1. Komputer

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru membuat pra
lawata ke bilik
komputer dan
tempahan bilik.
Pembahagian
kumpulan.
Mengagihkan tugasan
kepada murid untuk
menghasilkan
sesuatu seperti
lukisan/ kad ucapan
dan yang
bersesuaian.

Aktiviti Semasa PLBD

Guru membuat
penerangan dan tunjuk
cara.
Murid membuat kad
tugasan. Contoh kad
ucapan/ lukisan.
Murid perlu
memasukkan buti-butir
berikut dalam kad
ucapan.
Tajuk kad ucapan
Gambar
Kata-kata
penghargaan
Kreativiti kad
Murid melayari internet
untuk mendapatkan
maklumat.

18

Aktiviti Selepas PLBD

Murid menyenaraikan
kepentingan
menggunakan
komputer.
Murid
membentangkan
hasil tugasan.
Rumusan tentang
kepentingan
komputer dalam
kehidupan.

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat

:
:
:
:
:

Masa

5
1. Sayangi Diri
1. Disiplin Diri
Peraturan-peraturan Bilik Khas
Makmal Sains, perpustakaan, makmal komputer, Bilik
Kemahiran Hidup, Stor Sukan, Makmal Sains, Pejabat Sekolah
1 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
Menyatakan peraturan di bilik khas di sekolah.
Mengumpulkan peraturan bilik khas.
Menghormati peraturan di bilik khas.

Strategi P&P
Belajar cara Belajar
Kontekstual
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Lawatan

Sumber P&P
1. Kad tugasan

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru memaklumkan
kepada guru bilik
khas dan pentadbir
sekolah.
Menyedia lembaran
aktiviti untuk setiap
kumpulan.
Murid dibahagikan
kepada kumpulan dan
melantik ketua
kumpulan.
Mengedarkan
lembaran aktiviti
(lembaran aktiviti 1
dan 2).

Aktiviti Semasa PLBD

Murid membuat
pemerhatian mengikut
bilik khas yang di
lawati.
Murid mencatat
maklumat dan mengisi
lembaran aktiviti.
Guru memantau murid
menjalankan aktiviti.

19

Aktiviti Selepas PLBD

Murid melaporkan
maklumat yang telah
didapati mengikut
kumpulan.
Murid berbincang
tentang peraturan
penggunaan bilik
khas.
Guru merumuskan
tentang kepentingan
peraturan di bilik
khas.

CONTOH LEMBARAN AKTIVITI 1 (Bilik Khas)

Senaraikan peraturan yang terdapat di Makmal Sains.
Bil

(Contoh) Peraturan di Bilik Sains

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

CONTOH LEMBARAN AKTIVITI 2

Nyatakan kesan yang akan berlaku jika melanggar peraturan di Makmal
Sains
Bil

(Contoh) Kesan melanggar peraturan di Bilik Sains

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

20

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

5
5. Malaysia Negaraku
9. Kenali Sistem Pemerintahan Negara Kita
Sistem Pemerintahan Negara Kita
Pusat Sumber Sekolah/ Makmal Komputer
2 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
Menjelaskan sistem pemerintahan kerajaan
Malaysia.
Menjalankan tanggungjawab sebagai
warganegara Malaysia.
Menghargai peranan kerajaan dalam
pembangunan negara.

Sumber P&P
Buku rujukan
Carta

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru memastikan
bahan rujukan ada.
Murid di bahagikan
kepada beberapa
kumpulan.
Guru menyediakan
tugasan kumpulan.
Kumpulan 1
Bina carta organisasi
Sistem
Pemerintahan di
Malaysia.
Kumpulan 2
Melengkapkan
lembaran aktiviti.
Kumpulan 3
Membuat peta minda
tanggungjawab
sebagai
warganegara
Malaysia.
Kumpulan 4
Mencipta empat
rangkap pantun
yang menunjukkan
kebangaan
terhadap sistem
pemerintahan
negara kita.

Strategi P&P
Kontekstual
KBKK
Belajar Cara Belajar
Kecerdasan Pelbagai
Aktiviti P&P
1.
Rujukan di bilik sumber

3. Internet

Aktiviti Semasa PLBD

Membawa murid ke
Pusat Sumber/ Makmal
Komputer.
Setiap kumpulan
mencari dan
melengkapkan tugasan
yang diberi.

21

Aktiviti Selepas PLBD

Murid
membentangkan hasil
tugasan.
Membincang hasil
kerja murid.
Guru merumuskanisi
pelajaran.

Tahun
Tema
Unit

:
:
:

Tempat
Masa

:
:

6
1. Sayangi Diri
1. Hak dan Tanggungjawab Kanak-kanak
- Kehidupan, perlindungan, perkembangan dan penyertaan
Pra sekolah
1 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menerangkan hak dan tanggungjawab kanakkanak.
mengamalkan hak dan tanggungjawab
kanak-kanak.
menghargai hak dan tanggungjawab kanakkanak.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Sukaneka di pra
sekolah

Sumber P&P
Alatan sukaneka
Hadiah

Aktiviti Sebelum PLBD

1.
Penerangan
aktiviti lawatan/ kertas
kerja/ surat
permohonan kepada
Guru Besar.
Memohon kebenaran
Pra sekolah.
Murid dibahagikan
dalam kumpulan.

Aktiviti Semasa PLBD

Membawa murid ke Pra
sekolah.
Menjalankan aktiviti
bersama murid pra
sekolah.

22

Aktiviti Selepas PLBD

Perbincangan
tentang hak dan
tanggungjawab
kanak-kanak.
Guru merumuskan
tentang kepentingan
hak dan
tanggungjawab
kanak-kanak.

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

6
2. Sayangi Keluarga
1. Keluarga Harmoni
Pra sekolah
1 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menghuraikan konsep keharmonian keluarga
mengikut perspektif pelbagai agama.
menjalinkan hubungan yang erat dengan
anggota keluarga seperti mana tuntutan
agama.
menyayangi dan menghormati ibu bapa dan
anggota keluarga seperti mana tuntutan
agama.

Sumber P&P
Komputer
Kad

Strategi P&P
Kontekstual
ICT dalam P&P
Kecerdasan Pelbagai
Belajar Cara Belajar
Aktiviti P&P
Menyediakan surat/ kad ucapan di
makmal komputer

3. Sampul Surat
4. Setem

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru memastikan
kemudahan makmal
komputer yang
disediakan.
Guru membuat tempahan
makmal komputer.
Guru mengingatkan
tentang etika
penggunaan Makmal
komputer.
Murid dibahagikan
kepada kumpulan.
Guru memberi
penerangan tentang
tugasan yang perlu
dilakukan.
Murid diarah membawa
alat tulis dan disket.
(Software)

Aktiviti Semasa PLBD

Murid dibawa ke bilik
komputer.
Murid menyiapkan
tugasan:
a.
Menulis
surat
b.
Menggunakan
perisian yang
sesuai mengikut
kreativiti masingmasing. (Contoh:
bahan grafik,
huruf).
c.
Mencetak
hasil kerja.
d.
Menyalin
hasil kerja di dalam
disket. (lembaran
kerja)

Aktiviti Selepas PLBD

Murid membaca
semula surat/ hasil
kerja.
Murid menyatakan
tujuan mereka
menulis surat.
Murid berbincang
dengan bimbingan
guru tentang
kepentingan
menghargai/
menyayangi
keluarga.

Aktiviti susulan
1.
Menulis surat secara individu kepada ibu bapa masing-masing dan menghantar
melalui pos.

23

Nota
Jika ibu bapa murid mempunyai kemudahan internet, surat boleh dihantar
dengan menggunakan kemudahan e-mail.

Jika sekolah tidak mempunyai kemudahan makmal komputer model ini

boleh dijadikan model 2.
- Bawa murid ke Pusat Sumber Negeri / Pusat Komuniti.

Cadangan gambar
Gambar satu kumpulan murid menaip e-mail menggunakan komputer dalam
Makmal komputer.

24

CONTOH LEMBARAN KERJA

Tulis sepucuk surat kepada ibu bapa kamu untuk menyatakan perasaan dan
penghargaan kamu kepada mereka.

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

6
3. Hidup bersama di sekolah dan masyarakat
4. Pemeliharaan kebersihan dan keceriaan persekitaran
Kebersihan kawasan persekitaran sekolah
25
Kawasan persekitaran sekolah
1 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menghuraikan cara menjaga kebersihan dan
keceriaan persekitaran.
melibatkan diri di dalam penjagaan
kemudahan awam dan persekitaran.
berbangga dengan kebersihan dan keceriaan
sekolah.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan pelbagai
KBKK
Aktiviti P&P
Gotong royong membersihkan
kawasan sekolah.

Sumber P&P
Peralatan gotong royong

Aktiviti Sebelum PLBD

Surat makluman
kepada Guru Besar
Guru membahagikan
kumpulan.
Guru mengedarkan
plastik sampah.
Guru menerangkan
tentang aktiviti yang
akan dijalankan.
Guru mengedarkan
borang tugasan.

Aktiviti Semasa PLBD

Murid memungut
sampah sarap di
persekitaran sekolah.
Murid mengasingkan
sampah sarap
mengikut jenis (kaca,
plastik, kayu).

26

Aktiviti Selepas PLBD

Sesi sumbangsaran/
soal jawab tentang
kepentingan
penjagaan
kebersihan dan
keceriaan kawasan.
Menghasilkan bahan
kreatif daripada
bahan terbuang.

MODEL PLBD 2
BERHAMPIRAN KAWASAN SEKOLAH

Model 2
Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
1. Sayangi Diri
2. Pengurusan Diri
Jaga Kebersihan Diri
Klinik Kesihatan Kerajaan
2 jam (bergabung dengan mata pelajaran PJK)

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
Menyatakan kepentingan menjaga
kebersihan diri.
Menjaga kebersihan diri.
Menghargai diri dengan menjaga kebersihan
diri.

Strategi P&P
Kemahiran Belajar
Kontekstual
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Lawatan

Sumber P&P
Buku Catatan
Alatan tulis

Aktiviti Sebelum PLBD

Pra lawatan oleh
guru/ penetapan
tarikh
menyediakan kertas
kerja/ surat
permohonan kepada
guru besar/ pegawai
kesihatan klinik
berkenaan.
Mengedarkan borang
kebenaran ibu bapa/
waris/ penjaga.
Pembahagian
kumpulan dan
pelantikan ketua
kumpulan.
Guru menerangkan
aspek keselamatan
dan disiplin semasa
berada di klinik.

Aktiviti Semasa PLBD

1.
Mendengar
ceramah dan membuat
catatan.

27

Aktiviti Selepas PLBD

Setiap wakil
kumpulan membuat
tugasan mengikut
kumpulan.
Kumpulan 1
Penjagaan
gigi
Kumpulan 2
Menjaga
kebersihan badan
Kumpulan 3
Menjaga
kebersihan pakaian
Kumpulan 4
Menjaga
pemakanan
Membentangkan
hasil tugasan dalam
bentuk peta minda.
Membincangkan hasil
tugasan.
Merumuskan
kepentingan menjaga
kesihatan diri.

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
1. Sayangi Diri
2. Pengurusan Diri
Beriadah Menjamin Kesihatan
Taman Rekreasi
2 jam (bergabung dengan mata pelajaran PJK)

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
mengenal pasti cara beriadah yang betul.
melakukan riadah dengan cara yang betul.
menyayangi diri dengan melakukan riadah
yang betul.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan pelbagai
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Amali senam robik

Sumber P&P
Radio
Kaset

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru mengenal pasti
tempat beriadah (pra
lawatan) dan jenis
aktiviti riadah.
Mengenal pasti
jurulatih.
Guru menyediakan/
mendapatkan semula
borang kebenaran
waris. Guru
menerangkan
persiapan untuk
beriadah.

Aktiviti Semasa PLBD

Melakukan aktiviti riadah
yang betul.
memanaskan badan.
Melakukan aktiviti
senamrobik.
Menyejukkan badan.

28

Aktiviti Selepas PLBD

Sumbangsaran
tentang:
Kebaikan
beriadah dengan
cara yang betul.
Kebaikan
beriadah di
tempat yang
tertentu.
Kepentingan
menjaga
kemudahan
awam.
Kepentingan
menjadikan
riadah sebagai
satu amalan
dalam hidup.

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

5
2. Sayangi Keluarga
3. Tanggungjawab terhadap keluarga
Sayangi Warga Tua
Rumah Perlindungan Warga Tua (Rumah Seri Kenangan)
2 jam (digabungkan dengan mata pelajaran Bahasa Melayu)

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menjelaskan peranan dan tanggungjawab
seorang anak terhadap ibu bapanya.
menjalankan tanggungjawab sebagai seorang
anak.
menghargai ibu bapa.

Strategi P&P
Belajar Cara Belajar
Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
Aktiviti P&P
1.
Lawatan ke rumah
perlindungan warga tua.

Sumber P&P
Cenderahati
Borang temu bual

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru menghubungi
dan menetapkan
tarikh lawatan.
Menyediakan kertas
kerja dan surat
permohonan kepada
guru besar dan
tempat yang akan di
lawati.
Mengisi borang
permohonan lawatan
kepada Pejabat
Pelajaran Daerah.
Menguruskan
pegangkutan.
Menyediakan borang
temu bual.
Guru meminta murid
menyediakan sedikit
saguhati seperti buahbuahan.
Membahagikan murid
kepada kumpulan
kecil.

Aktiviti Semasa PLBD

Murid mendengar
taklimat daripada
pihak pengurusan
warga tua.
Menemubual warga
tua dan
mengumpulkan
maklumat berdasarkan
temu bual.
Murid membuat
gotong royong
menceriakan kawasan.

Aktiviti Selepas PLBD

Murid melaporkan
maklumat temu bual
yang telah dijalankan.
Guru merumuskan
pentingnya
menghargai ibu bapa.

Aktiviti Susulan
Secara berkumpulan, murid menghasilkan kad ucapan kepada warga tua dan
mengirimkannya kepada mereka.
29

CONTOH LEMBARAN KERJA

Borang Temu Bual Warga Tua
Nama Kumpulan
Tarikh

: ___________________________________

: ___________________________________

Masa

: ___________________________________

Tempat

: ___________________________________

1.

Nama

: ____________________________________

2.

Tempat asal : ____________________________________

3.

Umur

4.

Sudah berapa lama mak cik / pak cik tinggal di sini?

: ____________________________________

________________________________________________________
5.

Sepanjang berada di sini, adakah mak cik / pak cik menghadapi

masalah kesihatan?
________________________________________________________

6.

Nyatakan aktiviti yang mak cik/ pak cik lakukan di sini.

________________________________________________________

7.

Menceritakan tentang pengalaman manis/ kisah yang menarik.

________________________________________________________

30

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

5
3. Hidup bersama di sekclah dan masyarakat
6. Hidup bermuafakat
Borgotong royong amalan terpuji
Rumah Ibadat/ Dewan orang ramai/ Balai raya
Ikut kesesuaian

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menjelaskan kepentingan menyertai aktiviti
gotong-royong.
melibatkan diri dalam aktiviti gotong-royong.
bertanggungjawab terhadap tugas yang
diamanahkan.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Gotong royong

Sumber P&P
1.
Peralatan gotong royong

Aktiviti Sebelum PLBD

Memohon kebenaran
kepada pihak
pentadbir.
Memohon kebenaran
jawatankuasa
berkenaan.
Menentukan tempat
dan tarikh gotong
royong.
Surat kebenaran
kepada waris dan ibu
bapa.
Membahagikan
kumpulan dan
melantik ketua
kumpulan.
Murid diminta
membawa peralatan
gotong royong.

Aktiviti Semasa PLBD

Murid diberi taklimat
keselamatan.
Setiap kumpulan
diagihkan tugas
mengikut kawasan.
Murid melaksanakan
aktiviti gotong-royong.

Aktiviti Selepas PLBD

Murid menyatakan
perasaan mereka
semasa melakukan
aktiviti.
Guru membuat
rumusan faedah
menjalankan kerja
secara gotongroyong.

Aktiviti Susulan
Murid membuat karangan pendek tentang pengalaman dan kepantingan bergotong royong.

31

Tahun
Tema
Unit

:
:
:

Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:

6
3. Hidup bersama di sekolah dan masyarakat
1. Tanggungjawab terhadap kawasan persekitaran
- Kemudahan awam
Taman Rekreasi
1 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menjelaskan kepentingan kemudahan awam
kepada masyarakat.
menjaga kemudahan awam dan persekitaran.
menghargai kemudahan awam.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
KBKK
Belajar Cara Belajar
Aktiviti P&P
1.
Lawatan ke Taman
Rekreasi

Sumber P&P
1.
Borang lembaran kerja

Aktiviti Sebelum PLBD

Perancangan
lawatan/ keratan
akhbar.
Surat permohonan
kebenaran Guru
Besar.
Edar borang
kebenaran waris.
Edar borang kaji selidik
tentang kemudahan
awam yang ada di
kawasan tersebut.
Pembahagian
kumpulan.

Aktiviti Semasa PLBD

Taklimat ringkas
tentang tugasan yang
diperlukan.
Taklimat tentang
keselamatan
sepanjang
menjalankan aktiviti.
Murid bergerak secara
berkumpulan bagi
melakukan aktiviti.
Murid mengisi borang
soal selidik tentang
kemudahan awam
(Lembaran kerja 1 ).
Murid diberi masa
menggunakan alatan
permainan di taman
tersebut.

Aktiviti Selepas PLBD

Setiap kumpulan
membentangkan
hasil pemerhatian
yang diisi dalam
borang soal selidik
(lembaran kerja 2).
Perbincangan
tentang kelengkapan/
kemudahan di taman
tersebut.
Memberi cadangan
tentang cara
menjaga/ menambah
baik kemudahan
awam di taman
rekreasi.

Aktiviti Susulan
Menghantar surat/ e-mail kepada majlis perbandaran tentang keperluan kemudahan awam
yang perlu disediakan.
Cadangan gambar
Gambar-gambar kemudahan awam yang terdapat di Taman Rekreasi.

32

CONTOH LEMBARAN KERJA 1

Lengkapkan lembaran kerja yang diberi.
Nama Kumpulan

: ________________________________________

Tarikh

: ________________________________________

Masa

: ________________________________________

Tempat

: ________________________________________

Kemudahan

: _________________________________________

Bilangan

: _________________________________________

Keadaan

: _________________________________________

Cadangan

: _________________________________________

CONTOH LEMBARAN KERJA 2

Lengkapkan jadual di bawah
Bil

Kemudahan

Tong sampah

Telefon

Tandas

Lampu

Peralatan
permainan

Ada

Tiada

33

Bil.

Keadaan
/ catatan

Tahun
Tema
Unit

:
:
:

Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:

6
3. Hidup bersama di sekolah dan masyarakat
5. Peranan agensi tempatan
- Bomba dan Penyelamat
Taman Rekreasi
1 jam

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menjelaskan peranan agensi tempatan.
menunjukkan sikap bertanggungjawab
terhadap agensi tempatan.
menghargai peranan dan tanggungjawab
agensi tempatan.

Strategi P&P
Kontekstual
Belajar Cara Belajar
Kecerdasan Pelbagai
KBKK
Aktiviti P&P
Lawatan ke agensi tempatan
- Bomba

Sumber P&P
Kamera
Alat tulis
Borang maklumat

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru membuat
perancangan lawatan/
kertas kerja.
Mendapatkan kebenaran
pihak pentadbir dan
ibu bapa.
Pembahagian murid
kepada kumpulan.
Guru mengedarkan
borang maklumat

Aktiviti Semasa PLBD

Melawat persekitaran
balai bomba dan
melihat peralatan pada
kereta bomba.
Mencatat maklumat
tentang persekitaran
balai bomba dari
pemerhatian.
Bersoal jawab dengan
ahli bomba mengikut
kumpulan masingmasing.
Mengambil foto.

Aktiviti susulan
Menyediakan folio tentang pasukan bomba dan penyelamat.

34

Aktiviti Selepas PLBD

Perbincangan tentang
peranan pasukan
bomba dan
penyelamat.
Membuat laporan
tentang lawatan.
Rumusan guru.

Borang Maklumat
Nama :
Pangkat :
Pengalaman bekerja :
Bidang tugas:
1.

__________________________________________________________

2.

__________________________________________________________

3.

__________________________________________________________

4.

__________________________________________________________

5.

__________________________________________________________

Jenis-jenis kecemasan yang biasa dihadapi.

1.

__________________________________________________________

2.

__________________________________________________________

3.

__________________________________________________________

4.

__________________________________________________________

5.

__________________________________________________________

6.

__________________________________________________________

7.

__________________________________________________________

8.

__________________________________________________________

Masalah yang dihadapi semasa bertugas.

1.

__________________________________________________________

2.

__________________________________________________________

3.

__________________________________________________________

4.

__________________________________________________________

5.

__________________________________________________________

Ulasan murid :
1.

__________________________________________________________

2.

__________________________________________________________

35

MODEL PLBD 3
JAUH DARI KAWASAN SEKOLAH
(DENGAN KEBENARAN PPD/PPG, JPN)

Model 3
Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
5. Malaysia Negaraku
7. Kenali Malaysia
Malaysia Bumi Bertuah
Putrajaya
Mengikut kesesuaian tempat yang dilawati

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menyenaraikan tempat menarik di Malaysia.
mengumpulkan maklumat tentang tempat
menarik di Malaysia.
menghargai tempat-tempat menarik di dalam
negara.

Strategi P&P
Pembelajaran Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
Belajar Cara Belajar
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Lawatan ke Putrajaya

Sumber P&P
Kamera
Lembaran aktiviti

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru membuat
perancangan lawatan/
kertas kerja.
Menguruskan suratsurat:
Permohonan
kepada Guru
Besar
kebenaran ibu
bapa/ waris/
penjaga
kebenaran PPD
dan JPN
Surat kepada
tempat lawatan
Tempahan bas.
Pembahagian murid
kepada kumpulan.
Penerangan dan
taklimat tentang :
Keselamatan dan
disiplin
peralatan yang
perlu dibawa
Penyediaan lembaran
aktiviti.
Penyediaan alat tulis
dan kamera.

Aktiviti Semasa PLBD

Taklimat tentang jadual
dan disiplin.
Murid melawat sambil
mengisi lembaran
aktiviti.
Mengumpul pamplet,
brosur dan mengambil
gambar.
Murid mendengar
taklimat dariapda
Pegawai Perhubungan
Awam yang bertugas.

36

Aktiviti Selepas PLBD

Perbincangan
laporan lawatan yang
dibentangkan oleh
setiap kumpulan.
Memberi
pandangan /komen
tentang tempattempat yang telah
dilawati.
Guru menunjukkan
contoh brosur.
Murid menghasilkan
folio secara
berkumpulan tentang
tempat-tempat
menarik yang
terdapat di Malaysia.
Melayari internet
untuk mendapat
maklumat lanjut
tentang tempattempat menarik di
Malaysia.
Murid membuat
laporan ringkas.

CONTOH LEMBARAN AKTIVITI

Nama Kumpulan
Tarikh

:..

Tempat Lawatan

MASA

:..

:..

LOKASI DAN PERKARA

MAKLUMAT
Tarikh dibuka:
Dirasmikan oleh:
Keistimewaan:
Tarikh dibuka:
Dirasmikan oleh:
Keistimewaan:
Tarikh dibuka:
Dirasmikan oleh:
Keistimewaan:
Tarikh dibuka:
Dirasmikan oleh:
Keistimewaan:
Tarikh dibuka:
Dirasmikan oleh:
Keistimewaan:
Tarikh dibuka:
Dirasmikan oleh:
Keistimewaan:

37

2. Lengkapkan rajah di bawah.

Tempattempat
menarik
di Malaysia

38

3. Namakan kawasan / tempat yang menarik di Malaysia.

NEGERI

TEMPAT MENARIK

1. Perlis

2. Kedah

3. Pulau Pinang

4. Perak

5. Selangor

6. Kuala Lumpur

39

NEGERI

TEMPAT MENARIK

7. Negeri Sembilan

8. Melaka

9. Johor

10. Pahang

11. Terengganu

12. Kelantan

13. Sabah

14. Sawarak

40

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

4
5. Malaysia Negaraku
8. Berbangga dengan Identiti Negara
Setia Negara
Padang/ Dataran Sambutan Hari Kemerdekaan di setiap negeri
Mengikut kesesuaian tempat yang dilawati

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menyatakan taat setia terhadap negara
menghasilkan aku janji taat setia terhadap
negara
berasa bangga dan cinta akan negara.

Strategi P&P
Kontekstual
Belajar Cara Belajar
Kecerdasan Pelbagai
Kajian Masa Depan

Sumber P&P
1.
Lembaran aktiviti

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru membuat
perancangan lawatan/
kertas kerja.
Mengagihkan murid
kepada kumpulan dan
menubuhkan
jawatankuasa.
Menguruskan suratsurat:
Kebenaran
daripada Guru
Besar
Kebenaran ibu
bapa/ waris
Membuat tempahan
bas.
Penerangan dan
taklimat tentang:
Keselamatan dan
disiplin.
Peralatan yang
perlu dibawa.
Penyediaan lembaran
aktiviti.
Penyediaan alat tulis
dan kamera.

Aktiviti Semasa PLBD

Taklimat tentang jadual
dan disiplin.
2.
Murid
menyaksikan
perarakan sambutan
kemerdekaan
peringkat negeri .
3.
Murid
merakam/ mengambil
gambar semasa
perarakan tersebut
diadakan.
4.
Murid mencatat
maklumat .

41

Aktiviti Selepas PLBD

1.
Perbincangan
dalam kumpulan
tentang hasil lawatan.
2.
Setiap
kumpulan
dikehendaki
membentangkan
laporan lawatan.
3.
Kumpulan lain
memberi komen/
pandangan.
4.
Murid
menyanyikan dan
menghayati seni kata
lagu-lagu patriotik.

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

5
4. Kenali Budaya Malaysia
7. Hargai Warisan Budaya Malaysia
7B. Alat Muzik Kebanggaan Kita
Pusat Kebudayaan /Akademik Seni Kebangsaan/ Pusat Budaya
Mengikut kesesuaian tempat yang dilawati

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menyenaraikan jenis alat muzik tradisional
yang terdapat di negara kita.
menunjukkan cara memainkan sejenis alat
muzik yang terdapat di negara kita.
berbangga dengan keunikan pelbagai alatan
muzik yang terdapat di negara kita.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
Belajar Cara Belajar
Aktiviti P&P
1.
Lawatan ke Pusat
Kebudayaan

Sumber P&P
Kamera
Lembaran kerja

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru membuat
perancangan lawatan/
kertas kerja.
Menguruskan suratsurat :
Berkaitan lawatan
Kebenaran ibu
bapa/ waris/
penjaga
Kebenaran PPD
dan Pusat
Kebudayaan
Tempahan bas.
Pembahagian murid
kepada kumpulan dan
pelantikan ahli
jawatankuasa.
Penerangan dan
taklimat tentang :
Keselamatan dan
disiplin
Peralatan yang
perlu dibawa
Penyediaan lembaran
kerja.
Penyediaan alat tulis
dan kamera.

Aktiviti Semasa PLBD

Taklimat tentang jadual
dan disiplin.
2.
Mendengar
taklimat daripada
Pegawai Perhubungan
Awam yang bertugas.
3.
Murid
mengambil gambar
alatan muzik dengan
kebenaran.
4.
Murid mencari
dan mencatat
maklumat alatan
muzik.

Aktiviti Selepas PLBD

Perbincangan
laporan lawatan dan
dibentangkan oleh
setiap kumpulan.
Guru merumuskan
kepentingan
menghargai warisan
budaya Malaysia.

Aktiviti Susulan
Menghasilkan folio berkaitan alat tulis.
Menubuhkan kumpulan alat muzik tradisional
contoh pasukan kompang.

42

CONTOH LEMBARAN AKTIVITI

Nama Kumpulan

: ..

Tarikh Lawatan

: ..

Tempat Lawatan

: .

GAMBAR

NAMA ALAT
MUZIK

KAUM YANG
MEMAINKAN
ALAT INI

43

CARA DIMAINKAN

BILA DIMAINKAN

Tahun
Tema
Unit
Tajuk
Tempat
Masa

:
:
:
:
:
:

5
5. Malaysia Negaraku
10. Kenali dan hormati pemimpin negara dan tempatan
Pemimpin Cemerlang Negara Gemilang
Sri Perdana/ Putrajaya/ Geleri Perdana
Mengikut kesesuaian tempat yang dilawati

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menyatakan sumbangan Perdana Menteri.
menyokong usaha Perdana Menteri dalam
pembangunan negara.
menghargai sumbangan Perdana Menteri.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
Belajar Cara Belajar
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Lawatan ke Sri Perdana

Sumber P&P
Kamera
Alat tulis

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru membuat
perancangan lawatan/
kertas kerja.
Menguruskan suratsurat :
berkaitan lawatan
kebenaran ibu
bapa/ waris/
penjaga
kebenaran PPD
dan JPN
Tempahan bas.
Pembahagian murid
kepada kumpulan.
Penerangan dan
taklimat tentang :
Keselamatan dan
disiplin
Peralatan yang
perlu dibawa
Penyediaan lembaran
aktiviti.
Penyediaan alat tulis
dan kamera.

Aktiviti Semasa PLBD

Taklimat tentang jadual
dan disiplin.
Murid melawat sambil
mengisi lembaran
aktiviti.
Murid mengambil
gambar di sekitar
kawasan lawatan
dengan kebenaran.
Murid mendengar
taklimat daripada
Pegawai Perhubungan
Awam yang bertugas.

44

Aktiviti Selepas PLBD

Perbincangan
laporan lawatan yang
dibentangkan oleh
setiap kumpulan dan
rumusan guru.
Memberi pandangan/
komen tentang
tempat yang telah
dilawati.
Murid menghasilkan
folio secara
berkumpulan tentang
tempat yang telah
dilawati.
Melayari internet bagi
mendapatkan
maklumat lanjut
tentang tempat yang
telah dilawati .
Murid membuat
laporan ringkas.

CONTOH LEMBARAN AKTIVITI

Nama Kumpulan
Tarikh

:..

:..

Tempat Lawatan :..

Bil
1.

Tokoh
Perdana Menteri 1

Maklumat yang diperoleh

Biodata
Penglibatan dalam pentadbiran
negara
Sumbangan terhadap negara
Tempoh perkhidmatan

2.

Perdana Menteri 2

Biodata
Penglibatan dalam pentadbiran
negara
Sumbangan terhadap negara
Tempoh perkhidmatan

3.

Perdana Menteri 3

Biodata
Penglibatan dalam pentadbiran
negara
Sumbangan terhadap negara
Tempoh perkhidmatan

4.

Perdana Menteri 4

Biodata
Penglibatan dalam pentadbiran
negara
Sumbangan terhadap negara
Tempoh perkhidmatan

5.

Perdana Menteri 5

Biodata
Penglibatan dalam pentadbiran
negara
Sumbangan terhadap negara
Tempoh perkhidmatan

45

46

2. Lengkapkan rajah di bawah.

PERDANA MENTERI
MALAYSIA

46

Tahun
Tema
Unit

:
:
:

Tempat
Masa

:
:

6
4. Kenali Budaya Malaysia
4. Kenali dan apresiasi kekayaan budaya Malaysia
(Adat Resam)
Perkampungan Orang Asli (Semenanjung/ Sabah / Sarawak)
Mengikut kesesuaian masa

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menjelaskan kepelbagaian warisan budaya
Malaysia.
hidup bersama dalam masyarakat pelbagai
kaum.
menghormati kepelbagaian warisan budaya
Malaysia.

Strategi P&P
Kontekstual
Kecerdasan Pelbagai
Belajar Cara Belajar
KBKK
Aktiviti P&P
1.
Lawatan ke
perkampunagan Orang Asli dan
temu bual

Sumber P&P
Kamera
2.
Lembaran kerja

Aktiviti Sebelum PLBD

Guru membuat
perancangan lawatan/
kertas kerja.
Surat menyurat
berkaitan lawatan
kebenaran ibu
bapa / waris
Jabatan Hal
Ehwal Orang Asli
Kebenaran PPD
dan JPN
Pembahagian murid
dalam kumpulan.

Aktiviti Semasa PLBD

1.
Guru memberi
taklimat ringkas
tentang jadual dan
disiplin.
Murid mencatat
maklumat mengikut
agihan tugas
(lembaran kerja).
Mengambil foto aktiviti
yang dijalankan di
perkampungan
tersebut.
Memberi lembaran
kerja.

Aktiviti Selepas PLBD

Berbincang tentang hasil
lawatan.
Membentang hasil
lawatan dalam
kumpulan.
Menceritakan
pengalaman
sepanjang
menjalankan aktiviti.

Aktiviti Susulan
1.
Menghasilkan buku skrap/ folio tentang:
a.
Adat resam
b.
Pakaian
c.
Makanan
d.
Permainan tradisional

Cadangan gambar : Gambar aktiviti lawatan / buku skrap yang dihasilkan.

47

CONTOH LEMBARAN KERJA

Kumpulan : _________________________________________
Tempat

: _________________________________________

Tarikh

: _________________________________________

Hari

: _________________________________________

Masa

: _________________________________________

Senaraikan jenis warisan budaya kaum Orang Asli mengikut kategori yang
di beri di bawah.
Bil.

Kategori

Warisan budaya

1.

Makanan

1
2
3
4

2.

Pakaian

1
2
3
4

3.

Permainan
Tradisional

1
2
3
4

4.

Tarian

1
2
3
4

48

Nama orang yang

ditemubual

Tahun
Tema
Unit

:
:
:

Tempat
Masa

:
:

6
5. Malaysia Negaraku
8. Perjuangan tokoh-tokoh Kebangaan Negara
- Kemerdekaan 1957
Memorial Kemerdekaan/ Muzium
Mengikut kesesuaian

Hasil Pembelajaran:
Pada akhir aktiviti ini, murid dapat :
menghuraikan perjuangan tokoh-tokoh
kemerdekaan dan pembentukan Malaysia.
mengamalkan tingkah laku seorang patriotik.
berbangga terhadap kemerdekaan negara.

Strategi P&P
Kontekstual
Belajar Cara Belajar
KBKK
Kecerdasan Pelbagai
Aktiviti P&P
1.
Melawat Memorial
Kemerdekaan/ Muzium

Sumber P&P
1.
Lembaran Kerja

Aktiviti Sebelum PLBD

Memilih tarikh, tempat
lawatan.
Urusan surat
menyurat/ kertas
kerja.
Kebenaran daripada
pihak pentadbir, PPD
dan ibu bapa.
Kos pengangkutan.
Pembahagian murid
kepada kumpulan

Aktiviti Semasa PLBD

Guru memberi taklimat
jadual dan disiplin.
Murid mencatat
maklumat.
Mengambil foto tokoh.
Perbincangan dalam
kumpulan.

Aktiviti Selepas PLBD

Membentang hasil
lawatan dan kerja
kumpulan.
Bersoal jawab dan
rumusan guru.
Menghasilkan sebuah
laporan tentang
tokoh.

Aktiviti Susulan
Murid menyediakan poster salah sorang tokoh dan sumbangannya untuk dipamerkan.

49

GAMBAR TOKOH-TOKOH KEMERDEKAAN

________________________

________________________

________________________

________________________

Tokoh

Sumbangan

50

BIBLIOGRAFI
Learning Experiences Outside The Classroom.
http://www.minedu.govt.nz/web/downloadable/d19893-leotc-pro-spec2004,doc.
Lim Siew Lay (2004). Kesan Lawatan ke Tempat Bersejarah Terhadap
Pendidikan Sejarah : Kajian Kes Lawatan Sambil Belajar ke Pasir
Salak, Perak, Fakulti Pendidikan, Universiti Malaya.
M. Muzamil, H. Sarina & M.N. Ramlan (2001). Program Muzium dan
Pendidikan: Satu Kajian Awal Pendidikan Tidak Formal Di Muzium
Sultan Alam Shah, Shah Alam, Selangor. Jurnal Penyelidikan
Pendidikan, Jilid 3, Kuala Lumpur : Bahagian Perancangan dan
Penyelidikan Dasar Pendidikan.
Ngu Moi Kwe (1997). Attitude Of Secondary Students Towards A Field
Trip, Fakulti Pendidikan, Universiti Malaya.
Orion, N. & Hofstein, A. (1991). The Measurement Of Students Attitudes
Towards Scientific Field Trip, Science Education, Vol 75 (5): 513523
Pusat Perkembangan Kurikulum (1999) Kertas Makluman Penggunaan
Sumber Luar Bilik Darjah Dalam Pengajaran & Pembelajaran
Sains, Kementerian Pelajaran Malaysia.
Pusat Perkembangan Kurikulum (2002) Kertas Kerja Meningkatkan Mutu
Pembelajaran Melalui Aktiviti Pendidikan Luar Bilik Darjah,
Kementerian Pelajaran Malaysia
Pusat Perkembangan Kurikulum (2004). Cadangan Aktiviti Pembelajaran
Luar Bilik Darjah Mengikut Tahap Persekolahan dan Mata
Pelajaran (Draf). Kementerian Pelajaran Malaysia
Pusat Perkembangan Kurikulum (2004). Kertas Konsep Pembelajaran Luar
Bilik Darjah, Mesyuarat Jawatankuasa Kurikulum Pusat Bil.
3/2004. Kementerian Pelajaran Malaysia.

51

LAMPIRAN

52

PEKELILING

Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 12/2000 Bertarikh 28 Julai 2000 : Lawatan

Pendidikan Murid di Hari Persekolahan.

Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 5/2002 Bertarikh 1 Ogos 2002 : Lawatan

Sekolah Pada Hari Persekolahan.

Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 11/2004 Bertarikh 31 Disember 2004 :

Pelaksanaan Pembelajaran Luar Bilik Darjah (PLBD).

53