Anda di halaman 1dari 17

Sistem Tiga Fasa

Seimbang
 Tujuan
Memahami hubungan sumber dan
beban dalam sistem tiga fasa seimbang.
Memahami dan mampu menentukan
hubungan fasor-fasor arus dan tegangan
pada sistem tiga fasa seimbang.
Mampu melakukan analisis daya pada
sistem tiga fasa
Sumber Satu Fasa & Tiga Fasa

vs(t)
+ R 1/jC
u Vs  jL
s
perputaran konstan

C
vs(t)
+ VCN

u
 N + A
s 
VBN + VAN
vs(t) vs(t) B
Sumber Tiga Fasa dan
Sambungan ke Beban
 Sumber Tiga Fasa Im
VCN
Diagram fasor
C tegangan
+ VCN

N + A
120o
VBN  VAN Re
+ VAN
120o
B
VBN
Sumber terhubung Y
VAN = |VAN|  0o
VBN = |VAN|  -120o
Keadaan Seimbang VCN = |VAN|  -240o
|VAN| = |VBN| = |VCN|
Sumber Tiga Fasa dan Saluran

 Tegangan fasa-netral, tegangan fasa-fasa, arus saluran

C
+ VCN VBC VCA IC

Tegangan
+
fasa-netral N
A
VBN  IA
+ VAN VAB

B
IB
Sumber Tiga Fasa
Terhubung Y
Tegangan
Saluran fasa-fasa
Arus
saluran
Sumber Tiga Fasa dan Saluran

 Diagram Fasor Tegangan


Tegangan fasa-fasa:
Im
VAB  VAN  VNB  VAN  VBN
VCA VCN VBN VBC  VBN  VNC  VBN  VCN
VAB
30o
VCA  VCN  VNA  VCN  VAN
30o
Re
Tegangan VAN VAB  V fn 330 o
Fasa-netral 120o
VBN 30o VBC  V fn 3  90 o
VCA  V fn 3  210 o
Seimbang: VBC

VAN  VBN  VCN  V fn : nilai tegangan fasa - netral

VAB  VBC  VCA  V ff  V fn 3 : nilai tegangan fasa - fasa


Sumber Tiga Fasa dan Sambungan ke Beban

 Arus saluran dan arus fasa

C
C
+ VCN
 C A
N  + A A
VBN  N
+ VAN
B
B B

Sumber Beban Beban


Y Y Δ
dalam keadaan seimbang
bernilai nol
Tegangan dan Arus Beban
 Beban terhubung Y
IB
VAN VAN 0
o
B VAN
IA       I f  
Z Z Z  Z
IA Z VBN VBN   120
o
VBN
IB    (120 o   )  I f (  120 o )
A
N Z Z  Z
IN Z
VCN VCN   240
o
VCN
IC    (240 o   )  I f (  240 o )
C Z Z  Z
IC
Im Keadaan seimbang I A  I B  I C  0
VCN
IC
 S 3 f  VAN I *A  VBN I *B  VCN I *C
 3 VAN I A 
*
Re
 V
IB 
AN
IA  V ff I f 3
referensi
VBN
Im
Contoh
IB VCN
B IC

Z 
IA Z=4+j3
Z
Vff = 380 V (rms) Re
N 
IN
A Z VAN referensi IB
VAN
 IA

IC C
VBN
V ff 380 VAN  2200 o V ( sebagai referensi)
V fn    220 V
3 3 VBN  220  120 o V VAN 2200o 2200o
IA     44  36,8o A
VCN  220  240 o V Z 3  j4 536,8o

I B  44(36,8o  120o )  44  156,8o A


I C  44  276,8o A
S3 f  3  VAN I *A  3  2200o  4436,8o
 2936,8o kVA
P3 f  3  4  44 2  23,2 kW
P3 f  29 cos 36.8  23,2 kWo
Yakinkan:
Q3 f  3  3  44 2  17,4 kVAR
Q3 f  29 sin 36.8  17,4 kVAR
o
Tegangan dan Arus Beban

 Beban terhubung Δ
IB
VAB VBC VCA
I AB  I BC  ; I CA 
Z Z Z
IAB
IA Z VAB V ff 0
o
V ff
A
B I AB     
Z Z  Z
Z
ICA I BC  I AB     120o ; I CA  I AB     240o
Z IBC
I A  I AB  I CA I B  I BC  I AB ; I C  I CA  I BC
IC C
Im I A  I AB 3(  30 o )  I f 3(  30 o )
VCA
ICA I B  I BC 3(  150 o )  I f 3(  150 o )
 I C  I CA 3(  270 o )  I f 3(  270 o )

 Re S3 f  3  VAB I*AB  3  V ff 0o  I f   V ff I A 3


VAB
IBC  IAB
P3 f  V ff I A 3 cos   S 3 f cos 

ICA Q3 f  V ff I A 3 sin   S 3 f sin 


VBC IA
Im VAB
Contoh IB VCN
ICA
Z=4+j3 IA
IAB B

Vff = 380 V (rms) IBC


A
VAN referensi IC ICA C Re
VAN
IBC IAB

380
VAN  0 o  2200 o ; VBN  220  120 o ; VCN  220  240 o
3 VBN

VAB  V AN 3( AN  30 o )  38030 o VBC  380  90 o ; VCA  380  210 o

VAB 38030 o 38030 o I BC  76  6,8 o  120 o  76  126,8o A


I AB     76  6,8 o A
Z 4  j3 536,8 o
I CA  76  6,8o  240 o  76  246,8o A

I A  I AB 3(6,8o  30 o )  76 3  36,8o  131.6  36,8o A I B  131.6(36,8o  120 o )  131,6  156,8o A


I C  131.6(36,8o  240 o )  131,6  276.8o A

S3 f  3VAB I *AB  3  38030 o  76  6.8o 2


P3 f  3  R  I AB  3  4  (76) 2  69,3 kW
 86.6436.8o  69,3  j 52 kVA 2
Q3 f  3  X  I AB  3  3  (76) 2  52 kVAR
Analisis Daya Pada Sistem Tiga Fasa
Analisis Daya Pada Sistem Tiga Fasa

 Pada dasarnya analisis daya sistem tiga


fasa tidak berbeda dengan sistem satu
fasa. Kita akan melihat dalam contoh-
contoh berikut ini
Contoh Is = ? RB = ? XB = ?
50 kVA
VLL = 480 V
Y f.d. 0,9
lagging

S 3 f  3V fn I *f  3  V fn  v  I f    i  3 V fn I f ( v   i )

 S3 f  3 V fn I f  V ff I f 3
S3 f 50000
Is  I f    60 A
V ff 3 480 3

P  S 3 f cos   50  0,9  45 kW ;  S3 f  45  j 21,8 kVA

S3 f
Q  S 3 f sin   50  0,436  21,8 kVAR  S per fasa   15  j 7,3 kVA
3

S per (15  j 7,3)  1000


Z   4,16  j 2,03
fasa
2 2
If (60)  R  4,16  ; X  2,03 .
Contoh Z = 2 + j20  IB
IS
b
e 100 kW
|Ssumber| = ? VB

VS
b 4800 V rms
a cos = 0,8 lag
Vsumber= ? n

100
PB  100 kW  S B cos   SB   125 kVA
0,8
 S B  100  j 75 kVA
QB  S B sin   125  0,6  75 kVAR

100
PB  VB I B cos  3  I B   15 A
4800  0,8  3

atau S sal  3ZI sal I *sal  3Z I sal


2
S sal  3( Vsal ) I*sal

S sal  3  (2  j 20) 15 2  1,35  j13,5 kVA

S Sumber  S B  S sal  101,35  j88,5 kVA S Sumber  VS I S 3  VS I B 3

S Sumber  101,35 2  88,5 2  134,5 kVA SS 134,5  1000


 VS    5180 V rms
IB 3 15 3
Lanjutkan dengan latihan
mengerjakan soal

Anda mungkin juga menyukai