Ulangan bahasa jawa (kamis, 15 februari 2018) Nama:

I. Ayo wenehi tandha silang (x)! Jaka Thole dadi bojone putriku kang nandhang wuta iku, yen
Pangkur dheweke nampik iku ateges apa kang diaturake prajurit mau
Mingkar mingkuring angkara bener, nanging yen dheweke gelem, iku ateges dheweke pancen
Akarana karenan mardi siwi setya marang aku lan apa kang di kandakake prajurit iku nyata
Sinawung resmining kidung luput,” ngendikane sang Raja marang awake dhewe.
Sinuba sinukarta Sang Raja banjur nimbali Jaka Thole lan dangu,” Jaka Thole
Mrih kretarta pakartining ngelmu luhung apa kowe gelem dadi bojone Dewi Ratnadi?” . Kula purun
Kang tumrap ing tanah Jawa sinuwun.” Wangsulane Jaka Thole mantep.
Agama ageming aji
1. Tembang Pangkur dhuwur iku ana … pada. Kapethik Saka LKS Basa Jawa – Optimis.
a. siji 9. Crita Jaka Thole iku kalebu jenise crita ….
b. telu a. fable
c. loro b. legenda
d. papat c. mite
2. Tembang Pangkur sapada ana … gatra. d. Saged
a. 5 10. Kadadeyan apa kang ana ing crita Jaka Thole iku ….
b. 7 a. Jaka thole dipitnah kara kanca prajurit
c. 6 b. Jaka Thole didhupukake karo putri raja sing wuta
d. 8 c. Jaka thole di catur dening para tamu
3. Pathokane tembang Pangkur yaiku …. d. Dumaning sumber banyu saka tanceping tekening Dewi
a. 8i, 11i, 8u, 7a, 12u, 8a, 8i c. 8u, 11u, 8a, 7a, 12u, 8a, 8i Ratnadi
b. 8a, 11i, 8u, 7a, 12u, 8a, 8i d. 8u, 11i, 8a, 7a, 12u, 8a, 8i 11. Apa irah-irahan (judul) wacan ing dhuwur ?
4. sing kalebu tembang macapat , kajaba...... a. panji laras
a. sinom b. jaka lodhong
b. pocung c. jaka kendhil
c. cublak-cublak suweng d. Jaka Thole
d. pangkur 12. Kadadeyan pirang pada (alinia ) wacan ing dhuwur ?
5. guru gatra tembang pangkur yaiku....... a. 2
a. 6 b. 3
b. 7 c. 4
c. 8 d. 5
d. 9 13. Sapa jenenge bojone Jaka Thole ?
6. Tibaning swara ing pungkasane gatra yaiku................ a. Dewi Ratnadi
a. Guru lagu b. Dewi Sekartaji
b. Guru wilangan c. Dewi Rarayana
c. Guru gatra d. Dewi Shinta
d. Guru larik 14. Dongengiku kalebu crita rakyat kang diwarisake kanthi cara ….
7. Tembang macapat kang guru gatrane paling akeh a. langsung
yaiku.............. b. lisan
a. Dhandang gula c. batin
b. Sinom d. Meguru
c. Pangkur 15. Wong kang pegaweyane dongeng diarani …..
d. Pocung a. Juru sabrang
8. Cacahing wanda/jumlah suku kata saben sagatra/salarik b. juru potret
diarani ... c. juru dongeng
a. guru gatra c. guru wilangan d. juru lisan
b. guru lagu d. dhondling 16. Dongeng iku penting banget kanggo ndhidhik lan mulang,
sebab ing dongeng iku akeh ….
JAKA THOLE a. pitutur becik
Ing kraton Majapahit ana sawijining nom-noman kang asale b. gorohe
saka medura dadi prajurit, arane Jaka Thole. Dheweke kawentar c. mantrane
amarga kasektene. Nalika Lawang kraton ucul saka kusene, Jaka d. jopa-japune
Thole kanthi kasektene bisa mbenerke sanajan Lawang iku abot 17. Salah siji kang narik saka dongeng yaiku ……
banget. Mula saka iku dheweke di tresnani banget dening sang a. isine crita kabeh ora bisa dinalar
Raja lan kerep diparingi bebungah awujud apa wae. b. isine dongeng bener kabeh, sejarah
Kaanan kang mangkono iku ndadekake ana prajurit liyane c. ana paraga lan kadadeyan sing aneh
kang meri marang Jaka Thole. Prajurit iku gawe rekadaya mitnah d. juru dongeng wis tua kabeh
Jaka Thole ana ing ngarsane sang Raja.“ Nuwun sewu sinuwun, 18. Nganthi saiki dongeng dadi alat kang ampuh kanggo
sowan kula ing ngriki badhe matur bab kawontenanipun Jaka mulangake ….
Thole.” a. matematika
“ Ana apa ta ?” pamundhute sang Raja rada bingung. b. basa jawa
“ Sajatosipun Jaka Thole punika prajurit ingkang mboten setya c. budi pekerti
dhumateng paduka, ananging manawi wonten ngarsa padhuka d. Sejarah
ethok-ethok ngetingalake kasetyanipun”, ature prajurit kang sowan 19. Dongeng kang kalebu legenda umpamane …..
iku. a. timun mas
Sang Raja midhanget atur kaya ngana iku katon manthuk- c. jaka bodho
manthuk lan katone ana sing di penggalih. Panjenengane banjur d. keyong mas
ngendika kanthi wicaksana,” dak tampa aturmu iku, nanging kowe d. asal usul Surabaya
saiki enggal makarya maneh, isih akeh pagawean kang kudu 20. Dongeng kang awujud fable, upamane ….
dirampungake!”“ Matur nuwun sinuwun”’ wangsulane prajurit iku a. timun mas
kanthi ati kang marem banget, amarga rumangsa yen sang Raja b. kancil lan baya
percaya marang ature iku.Sapungkure prajurit mau, sang Raja c. keyong mas
banjur menggalih lan nimbang-nimbang atur mau. Wekasane sang d. Surabaya
Raja kepingin mbuktekake kahanan kang sabenere. “ Aku kepingin Kancil lan Kethek
 Ing sawijiningb dina kethek nemokake kebon gedhang
kang amba banget lan akeh uwohe Dheweke banjur pamer marang 22. Amanat utawa pesen moral kang bisa kajupuk saka crita
kanca –kancane.Kancil uga krungu bab kebon gedhang kuwi, kanthi kasebut yaiku....
sesidheman dheweke nggoleki,lan sawise sawatara wektu kancil a. aja seneng pamer
kasil nemokake kebon Gedhang mau. b. aja dhemen njupuk barange liyan
Kancil banjur lumebu ing kebon gedhang mau,nanging c. urip iku kudu tulung tinulung
kuciwa dheweke ora bisa methik sebab ora bisa manjat,kancil d. aja seneng ngapusi marang liyan
banjur mikir kepriye carane supaya bisa njupuk gedhang sing ana 23. Pak Guru duka marang Sardi. Tembung marang
ing nhuwur uwit.Nalika dheweke lagi mikir-mikir dumadakan kramane..........
dibalang nganggo kulit gedhang,kancil meh wae mlayu sebab a. Saking
dheweke ngira sing mbalang mau pak tani,nanging bereng nyawang b. Dhateng
mendhuwur jebul sing mbalang kethek sing nakal. c. Dening
“O.dhasar kethek bodho! pambalangmu iki ora ngenani d. Wangsul
awakku,sebab sing kok balangke kulite,coba yen gedhange mesthi 24. Tembung ngokone suku yaiku..............
kena! Tapi apa kowe bisa kethek bodho? a. Sikil
Diunekake bodho kethek tersinggung,kancil banjurn b. Tangan
dibalang nganggo gedhang sing mateng“ Nyoh,benjut awkmu!’ c. Sirah
Kancil gumuyu ing batin sebab kethek bisa diapusi. d. Mripat
25. Simbah dhahar tela goreng, kramane simbah yaiku.........
21. Watake kancil manut crita ing ndhuwur yaiku.... a. Nenek
a. bodho b. Bapa
b. licik c. Paman
c. kesed d. Eyang
d. pamer
II. Ayo isinen !
26. Crita kang wis ana kawit biyen lumantar gethok tular diarani ...
27. Manawa luput enggal nyuwun ...
28. Dongeng sing ana sesambungane karo roh lan alam ghaib yaiku ...
29. Cacahing gatra/larik saben sapad (bait) diarani ...
30. Basa krama inggile “adus” yaiku .
31. Cerita kancil lan baya iku kalebu cerita ....
Kancil rumangsa playune cepet ngajak balapan karo keyong sing mlakune alon. Sadurunge balapan kancil wis rumangsa sombong yen
bakal menang sajrone balapan.
32. Tokoh utama kanggo paragraf ing ndhuwur yaiku….
33. . Wis wayahe bocah-bocah padha turu, senajan bapak durung….
Gatekna tembang Durma ing ngisor iki banjur wangsulana soal no. 34 – 35.
Bener luput ala becik lawan beja
Cilaka mapan saking
Ing badan priyangga
Dudu saking wong liya
Mulane den ngati-ati
Sakeh dirmaga
Singgahana den eling

34. Tembang macapat ing ndhuwur kadadean saka...gatra.

35. Guru wilangan lan guru lagu gatra katelutembang ing dhuwur yaiku....
III. Ayo jawaben !
36. Tulisana enem bae kang kalebu tembang macapat!
Wangsulan:………………………………………………………………....................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
37. Sebutna telu bae crita dongeng kang wis tau diwaca!
Wangsulan:………………………………………………………………………….....................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
38. Simbah mangan wajik
Ukara ing duwur dadekna bahasa krama!
Wangsulan:………………………………………………...........................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
39. Golekono krama inggile saka tembung iki :
a. Turu
b. Lunga
c. Nonton
d. Ngguyu
wangsulan:.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
40. Apa wae weawatone tembang macapat ?
Wangsulan:............................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................