UNIVERSITAS RIAU

FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN

Jurusan Pendidikan MIPA
Program Studi Pendidikan Biologi

14. Bioteknologi

A.Tujuan :
1. Membedakan bioteknologi tradisional dan modern.
2. Menjelaskan aplikasi bioteknologi tradisional pada bidang pangan, pertanian,
peternakan, kesehatan dan pengobatan.
3. Menjelaskan aplikasi bioteknologi modern pada bidang pangan, pertanian,
peternakan, kesehatan dan pengobatan
4. Melakukan percobaan membuat ektraksi DNA dari kacang kapri.

B. Alat dan Bahan :

1. Blender
2. Gelas beaker 1000 ml dan 200 ml
3. Lidi
4. Tabung reaksi volume 50 – 100 ml
5. Kain puring / pelapis baju
6. Gelas corong
7. 250 g kacang kapri
8. 250 ml air hangat
9.5 g ( ½ sendok teh ) garam dapur
10. 250 ml sabun cair / deterjen / shampo yang sudah diencerkan
11. 100 ml isopropanol
12. Bubuk pengempuk daging

C. Teori

Bioteknologi adalah pemanfaatan prinsip-prinsip dan kerekayasaan terhadap

organisme, sistem atau proses biologis untuk menghasilkan atau meningkatkan potensi
organisme maupun menghasilkan produk dan jasa bagi kepentingan hidup manusia.
Ruang lingkup bioteknologi dibedakan atas bioteknologi tradisional dan modern.
Aplikasi bioteknologi tradisional dan modern dapat dilihat dari berbagai sektor seperti
pada bidang pangan, pertanian, peternakan, kesehatan dan pengobatan.

D. Kegiatan

1. Larutkan garam dapur di dalam air hangat.

2. Blender kacang kapri serta larutan garam dan air hangat sampai membentuk
campuran .
3. Pindahkan ke dalam gelas beaker, tambahkan sabun cair.
4. Aduk perlahan jangan sampai terbentuk gelembung. Ini merupakan sumber
DNA.
5. Masukkan 125 ml sumber DNA kedalam gelas beaker baru, aduk selama lebuh
kurang 8 menit.
6. Saring sumber DNA tersebut dengan menggunakan kain puring dan gelas corong.

50
 7. Filtrat hasil penyaringan dibagi sama rata ke dalam 3 tabung reaksi. Pada masing-
masing tabung reaksi tambahkan bubuk pengempuk daging.
8. Tambahkan isopropanol dingin sebanyak 1 kali volume filtrat pada masing-
masing tabung reaksi,
9. Akan terbentuk campuran dengan 2 lapisan yaitu lapisan isopropanol pada bagian
atas dan lapisan lapisan air dan bubur kapri pada lapisan bawah.
10. DNA kacang kapri akan mengembang dilapisan isopropanol. DNA tersebut dapat
diperoleh dengan melilit-lilitkannya pada lidi.

E. Hasil Pengamatan

Gambarkan hasil pengamatannnya

Dari hasil percobaan, jawablah pertanyaan dibawah ini :

a. Jelaskan bentuk DNA yang kamu peroleh

b. Jika kamu mengambil DNA dari sumber-sumber yang lain, apakah DNA yang
diperoleh akan terlihat berbeda
c. Apakah manfaat dari penambahan sabun cair, pengempuk daging dan isopropanol
?
d. Carilah informasi, rekayasa genetik apa saja yang dapt dilakukan dari DNA
kacang kapri .

51
 F. Pertanyaan
1. Bedakanlah bioteknologi tradisional dengan modren

No Perbedaan Bioteknologi tradisional Bioteknologi modren

1.

2.

3.

4.

5.

2. Carilah contoh aplikasi bioteknologi tradisional dan modren dari berbagai sektor.
No Berbagai sektor Contoh bioteknologi Contoh bioteknologi
tradisional modren

1. Pangan

2. Pertanian

3. Perternakan

4. Kesehatan/pengobatan

5 ………………………

52
3. Tentukan strategi, model dan Media pembelajaran yang cocok untk materi
bioteknologi, dan beri alasan jawaban saudara.

............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
.........
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
.........

G. Kesimpulan
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
.........
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
.........

53
54