Anda di halaman 1dari 22

LAKON

CABIK
Karya Muh. Ibrahim Ilyas
SEBUAH PANGGUNG DENGAN KELENGKAPAN SEBAGAI BERIKUT: BEBERAPA
LEVEL TERSUSUN SEPERTI TAK BERATURAN, TUMPUKAN PLASTIK DI SUDUT
KIRI DAN KANAN BELAKANG DAN SEJUMLAH TALI BERWARNA PUTIH
BERGELANTUNGAN DARI PLAFON DI BEBERAPA TEMPAT. DI BAGIAN DEPAN,
MENGHADAP KE ARAH PENONTON, ADA BINGKAI PINTU DAN JENDELA.YANG
PALING MENONJOL DI BAGIAN BELAKANG PANGGUNG, DI DINDING
TERGANTUNG SEBUAH JAM YANG CUKUP BESAR. SANGAT MIRIP DENGAN
JAM MELELEH SALVADOR DALI. JARUM JAM MENUNJUKKAN PUKUL 00.00
JAM ITU MATI

SATU
SEBERKAS CAHAYA MENYAMBAR PANGGUNG DALAM SUNYI. SINAR ITU
JATUH PERSIS MENERANGI WAJAH JAM DI DINDING BELAKANG, YANG
MENUNJUKKAN PUKUL 00

SUARA
Ting!

DENTINGAN ITU SEPERTI BUNYI SATU PUKULAN PADA PIPA BESI YANG
KOSONG, NADANYA TINGGI. PERLAHAN, TETAP DALAM KESUNYIAN,
SEMAKIN BANYAK CAHAYA YANG MENERANGI BAGIAN PANGGUNG YANG
LAIN

DUA
DALAM KESAMARAN, DI SEBUAH LEVEL YANG AGAK RENDAH, SEORANG
LELAKI DUDUK. DI TANGANNYA ADA SEBTANG ROKOK DAN SEKOTAK
KOREK API. AGAK KE KANAN, DI RANGKA JENDELA YANG MENGHADAP
PENONTON, SEORANG PEREMPUAN BERDIRI. MATANYA TAAM MENATAP
JAUH, MENANGKAP SESUATU PADA KEKELAMAN DI BAGIAN PENONTON

SI LELAKI MEMASANGKAN ROKOK DI BIBIR, MENGELUARKAN SATU BATANG


KOREK API DAN MENYALAKANNYA. NYALA API DIDEKATKAN KE MUKANYA,
TETAPI TIDAK MENYULUT ROKOKNYA. IA MEMBIARKAN DAN MEMANDANG
API MERAMBAT DI BATANGNYA, SAMPAI AKHIRNYA MATI. IA MENGULANG
BEBERAPA KALI DAN SI PEREMPUAN MENGHELA NAPAS PANJANG, SESAAT
SETELAH SETIAP KALI API ITU MATI. BEBERAPA KALI KOREK API MNEYALA,
API MERAMBAT DAN MATI, HELAAN NAPAS SI PEREMPUAN

CAHAYA DI PANGGUNG TERUS BERTAMBAH, MEMPERJELAS SOSOK


PANGGUNG; LELAKI DAN PEREMPUAN ITU.

SUARA
Ting!

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 2


(Si perempuan menghela napas panjang. Si lelaki tersentak, matanya mencari sumber bunyi.
Ia mencoba mengikuti ujung bunyi)

Ting!

(Si perempuan menghela napas panjang. Si lelaki mencari sumber suara)

Ting!

(Si perempuan menghela napas panjang. Si lelaki mencari sumber suara. Selebihnya sunyi)

TIGA
SI LELAKI MENYALAKAN LAGI SATU BATANG KOREK DAN KALI INI IA
MENYULUT ROKOKNYA. MENGHISAP DALAM-DALAM ROKOKNYA DAN
MENGHEMBUSKAN ASAPNYA. MATANYA MENGIKUTI GERAK ASAP. SI
PEREMPUAN MENGHELA NAPAS PANJANG. LELAKI ITU MENOLEH

LELAKI
Belum juga kau tutup jendela itu…

(Perempuan itu dian sesaat, kemudian ia menghela napas panjang)

Belum juga kau hendak menutup jendela itu

(Perempuan itu bergerak sedikit. Tatapnya berpindah, tapi masih tetap kea rah penonton,
dagunya sedikit terangkat, sehingga raut mukannya kain nampak)

PEREMPUAN
Aku tengah menunggu

LELAKI
Menunggu

PEREMPUAN
Ya

LELAKI
Sesuatu?

PEREMPUAN
Entah

LELAKI
Seseorang

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 3


PEREMPUAN
Entah

LELAKI
Menunggu entah. Dari kelam yang ada di depanmu?

PEREMPUAN
Segala bermula dari kelam

LELAKI ITU MENGHISAP ROKOKNYA DALAM-DALAM, MENGHEMBUSKAN


ASAPNYA. IA MEMERHATIKAN DENGAN CERMAT BENTUK ASAP YANG
MUNCUL DARI MULUT DAN HIDUNGNYA SAMPAI LENYAP

SUARA
Ting!

SI LELAKI TERSENTAK. SI PEREMPUAN MENGHELA NAPAS PANJANG.


SELEBIHNYA SUNYI

EMPAT

PEREMPUAN ITU MENGHELA NAPAS PANJANG. IA TETAP BERDIRI DI SANA, DI


BINGKAI JENDELA, MENGHADAP KE ARAH PENONTON. SI LELAKI BERGERAK
DARI TEMPAT DUDUKNYA DENGAN SUSAH PAYAH. BUKAN GERAK KETUAAN,
TAPI KELIHATAN PENUH BEBAN DAN KELELAHAN. IA MELEMPARKAN ROKOK
DAN MEMBUANG KOREK API, SEMBARANGAN. IA DUDUK LAGI, SEKARANG
MENGHADAP ARAH PEREMPUAN ITU, MENGAMATINYA DENGAN CERMAT
DAN HATI-HATI.

LELAKI
Belum juga kau akan menutup jendela itu?

PEREMPUAN
Aku tengah menunggu

LELAKI
Kau sudah mengatakannya berkali-kali

PEREMPUAN
Karena kau bertanya berkali-kali

SUARA
Ting!

SI PEREMPUAN LAGI-LAGI MENGHELA NAPAS PANJANG. SI LELAKI MENCARI


SUMBER BUNYI

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 4


LELAKI
Suara itu lagi

PEREMPUAN
Kau tidak suka?

LELAKI
Aku tidak mengatakan begitu

PEREMPUAN
Nada suaramu…

LELAKI
Kau artikan sebagai ketidak senangan?

PEREMPUAN
Ya.

LELAKI
Tidak mudah menangkap arti dari pendengaran belaka

PEREMPUAN
Itu kalimatku

LELAKI
Tak penting siapa yang lebih dulu mengucapkannya. Aku setuju kalimat itu

SUARA
Ting!

SEKARANG SI LELAKI YANG MENGHELA NAPAS PANJANG. SI PEREMPUAN


TIDAK MENGUBAH POSISINYA

PEREMPUAN
Kelam menyimpan api

(Si lelaki menoleh, seperti mencoba memahami. Dengan susah payah ia berdiri, bergerak
kea rah si Perempuan. Ia akhirnya sampai di bingkai pintu, bersandar di situ)

Dalam kelam ada nyala

SI LELAKI MENOLEH LAGI MENCOBA UNTUK LEBIH PAHAM. IA MENGIKUTI


ARAH PANDANG SI PEREMPUAN. IA TERLIHAT TAK MENGERTI. KEMUDIAN IA
MEMUNGUT KOTAK KOREK API, MENYALAKAN SATU MENDEKATKAN
CAHAYA KE WAJAHNYA, SAMPAI API ITU MATI. IA MENOLEH LAGI KEA RAH
PEREMPUAN DAN WAJAHNYA MENYIMPAN TANYA

LELAKI

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 5


Nyala itu ada dalam dirimu

PEREMPUAN
Aku menunggu api dari kelam

LELAKI
Aku tidak mengerti

PEREMPUAN
Tidak semua hal perlu dimengerti

LELAKI
Aku berada di sini

PEREMPUAN
Tak soal dimana kita berada. Ketidak mengertian ada di mana-mana

SI LELAKI MENGHELA NAPAS PANJANG. IA MELEMPARKAN KOREK API


SEMBARANGAN DAN KEMUDIAN MENGIKUTI ARAH JATUHNYA DENGAN
MATA. IA KEMBALI KE TENGAH PANGGUNG, BERGERAK DENGAN PENUH
BEBAN DAN KELELAHAN. MENAIKI SEBUAH LEVEL, TURUN, NAIK KE LEVEL
LAIN, TURUN LAGI BERPINDAH NAIK KE LEVEL LAIN MAKIN PENUH BEBAN
DAN LELAH. KADANG MENCOBA DUDUK BEBERAPA SAAT, TAPI TAK LAMA
PINDAH LAGI. IA TERLIHAT MULAI GELISAH

SUARA
Ting!

LELAKI ITU TERSENTAK. PEREMPUAN ITU MENGHELA NAPAS PANJANG


SELEBIHNYA SUNYI

LIMA

SUNYI TERSAYAT. SAYUP, ENTAH DARIMANA, TERDENGAR BUNYI SEMACAM


ALAT TIUP. LAMAT-LAMAT MEMENUHI RUANGAN. LELAKI ITU BERHENTI
BERGERAK, MATANYA MENCARI SUMBER BUNYI. DAN SUARA ITU MAKIN
KENTARA DAN SEOLAH DATANG DARI SEGALA ARAH, LELAKI ITU
MEMUNGUT KOREK API, MENGHIDUPKAN SATU, MEMPERHATIKANNYA
SEBENTAR DAN SEOLAH DISENTAKKAN SESUATU IA MENIUP NYALA API

LELAKI
Itukah yang kau tunggu?

(Perempuan itu tak bergerak. Tak pula menjawab. Tapi keihatannya ia bereaksi pada bunyi
yang memenuhi ruangan itu. Suara itu terus bergema dan nadanya perlahan-lahan meninggi,

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 6


melengkin sedih dan ngilu. Si lelaki bertambah kegelisahannya sejalan meningginya nada
bunyi itu)

Pilu yang amat ngilu

PEREMPUAN
Kelam menyimpan api

SUARA ITU MAKIN TINGGI SAJA NADANYA. LELAKI BERTAMBAH GELISAH,


SEOLAH SUARA ITU MENYERANGNYA DARI SEGALA ARAH, BAHKAN
SEKARANG MUNCUL DARI DALAM DIRINYA. IA MULAI TERSIKSA OLEH BUNYI
ITU, BERGERAK DENGAN SUSAH PAYAH DAN GERAKANNYA MULAI NAMPAK
LIAR. DI PUNCAK KELIARANNYA IA MENGITARI PANGGUNG DAN SUARA ITU
LENYAP. LELAKI ITU TERJATUH DI DEPAN RANGKA PINTU DAN IA MENCOBA
BANGKIT, KELIHATAN TAMBAH LELAH

LELAKI
Suara itukah yang kau tunggu?

SUARA
Ting! (Beberapa saat sunyi)

LELAKI
Suara itukah yang kautunggu?

PEREMPUAN (Tidak mengubah posisi, Ia tersenyum. Nada bicaranya seperti orang


tengah berhitung)
Kelam menyimpan api. Api membakar percik sepi. kemana pun kita sembunyi, malam akan
sampai ke pagi

LELAKI (Merasa tidak dipedulikan. Ia mulai marah)


Suara itukah yang kautunggu?

PEREMPUAN (Wajahnya berubah. Ia tersenyum, nada bicaranya seperti orang tengah


menghitung)
Kelam menyimpan api. Api membakar percik sepi. kemana pun kita sembunyi, malam akan
sampai ke pagi

LELAKI (Merasa sia-sia)


Suara itukah yang kau tunggu?

PEREMPUAN (Mulai bersemangat, tetap bagaikan tengah menghitung)


Kelam menimpan api. Api….

LELAKI (Mulai tersiksa)


Hentikan!

PEREMPUAN (Menghela napas panjang)


KElam menyimpan api. Api….

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 7


LELAKI
Kumohon hentikan!

PEREMPUAN (Semangatnya bertambah)


Risauku menemukan sejarah dalam warna merah, berkali memerih mata. Aku mesti bertahan
untuk tidak menyerah, terperangkap di kotak sempit yang kakinya tak seimbang; bangku
peradaban yang kuwarisi

LELAKI (Tersiksa)
Demi kebersamaan yang pernah kita jalan, hentikanlah….

PEREMPUAN
KElam menyimpan api. Mimpi turun jadi gerimis. AKu tidak bisa menangis

LELAKI (Makin tersiksa)


Aku mohon kau berhenti

PEREMPUAN (Makin bersemangat)


Berkali kumencoba mengatur komposisi warna. Selalu aku merasa kekurangan warna hijau.
Lukisan-lukisanku didominasi warna coklat. Dan ketika senja turun jadi malam, kolektor
mana yang memedulikan kekelaman?

LELAKI (Makin tersiksa, mulai putus asa)


Aku mohon. Kau berhentilah

PEREMPUAN (Tak peduli. Semangatnya bertambah, senyumnya tambah merekah.


Nadanya menyimpan kegetiran)
Kelam menyimpan api. mimpi turun jadi gerimis. O, ajari aku cara menangis

LELAKI (Putus asa)


Istriku! (Si perempuan tersentak. Perlahan, wajahnya berubah dan kembali lagi seperti
semula)

SUARA
Ting!

PEREMPUAN ITU MENGHELA NAPAS PANJANG. SI LELAKI JUGA MENGHELA


NAPAS LELAH. SELEBIHNYA SUNYI.

ENAM

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 8


LELAKI ITU MENGEMASI KELELAHANNYA, IA BERGERAK DENGAN LAMBAT
KENTARA SEAKAN TERLEPAS DARI BEBAN BERAT. IA TERHENTI KETIKA
MENDENGAR PEREMPUAN ITU BERSUARA.

PEREMPUAN (Mengeja)
I, s, t, r, i (Si lelaki tersentak, ia memerhatikan perempuan itu, emndekat tak bersuara. Si
perempuan seolah menemukan mainan baru. Ia mengeja) I, s, t, r, i, i-s-t-r-i

LELAKI (Berusaha meyakinkan)


Istriku!

PEREMPUAN (Tertawa aneh)


Istri!

LELAKI
Istriku!

PEREMPUAN (Tertawa semakin aneh)


Istri! (Seolah dikagetkan sesuatu) Istrimu?

LELAKI
Benar

PEREMPUAN
Benar istrimu?

LELAKI
Aku suamimu!

PEREMPUAN
Istrimu?

LELAKI
Kau kudapatkan dengan sah!

PEREMPUAN
Sah istrimu?

LELAKI
Aku punya bukti surat nikah!

PEREMPUAN
Istrimu?

LELAKI
Tak ada orang yang akan membantah!

PEREMPUAN
Aku istrimu?

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 9


LELAKI
Aku tidak pernah lupa awalnya. Waktu berjalan dan aku tidak akan pernah membuangnya
dari ingatan

PEREMPUAN
Istrimu?

LELAKI
Kujabat tangan ayahmu, erat. Kujawab tanyanya dengan padat

PEREMPUAN
Istrimu?

LELAKI
Banyak saksi yang sanggup memberi bukti!

PEREMPUAN
Istrimu?

LELAKI
Banyak wajah yang tak akan mengatakan salah!

PEREMPUAN
Istrimu?

LELAKI
Hari itu telah tercatat dalam sejarah!

PEREMPUAN
Istrimu?

LELAKI
Lalu, mulailah hari-hari panjang (Si perempuan tersentak. Lelaki memerhatikannya dengan
hati-hati, tapi tak berani mendekat)

SUARA
Ting!

SI PEREMPUAN TERSENTAK. SI LELAKI MENGAMATINYA. SELEBIHNYA SUNYI.

TUJUH

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 10


LELAKI ITU MENGHELA NAPAS. PEREMPUAN ITU BERGERAK SEKARANG,
MULAI MEMERHATIKAN RANGKA JENDELA, PINDAH KE BINGKAI PINTU,
MEMERIKSANYA DENGAN CERMAT DAN PENUH KEHATI-HATIAN. GERAKNYA
LAMBAT DAN SUSAH PAYAH. BUKAN GERAK KETUAAN TAPI PENUH BEBAN
DAN KELELAHAN. SI LELAKI MEMERHATIKANNYA.

PEREMPUAN
Hari itu telah tercatat sejarah

LELAKI
Berawal dari malam pertama yang aku tidak akan pernah lupa

PEREMPUAN
Aku tidak menangis waktu itu

LELAKI
Aku bangga menjadi lelaki pertama

PEREMPUAN
Aku tidak menikmatinya

LELAKI
Aku memang agak tergesa

PEREMPUAN
Lalu, mulailah hari-hari panjang

LELAKI
Kebersamaan kita mulai memperlihatkan wujudnya

PEREMPUAN (Mulai menggeram, wajahnya aneh)


Lalu, mulailah hari-hari panjang!

LELAKI (Semakin masuk ke dalam kenangan)


Hari-hari yang akan selalu kukenang, selalu dengan amat senang

PEREMPUAN (Geramnya mulai menyimpan kemarahan)


Lalu, mulailah hari-hari panjang!

LELAKI (Semakin semangat)


Aku teriakan pada alam semesta. Inilah orang yang bahagia!

PEREMPUAN (Marah)
Lalu mulailah hari-hari panjang!

LELAKI
Hidup terasa menjadi lengkap. Aku tidak lagi sering tergagap. Aku menjadi lebih siap

PEREMPUAN (Makin marah)

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 11


Lalu mulailah hari-hari panjang! Perutku mulai mengembang. Kulunasi semua tugas
keperempuanan, hari-hari memanjangkan tangannya

LELAKI (Makin gembira saja)


O, betapa tak sabarnya aku menunggu tangisnya yang pertama. AKu akan menggendongnya,
menggendongnya! (Menirukan gerakan menggendong)

PEREMPUAN
O, rahimku, rahimku! Akan menjangkau tang-tangan kecil. Rahimku!

LELAKI
Boneka kecil itu akan sempurna. Potret kecil kita, perpaduan keselarasan alam. Aku lelaki
sempurna, dengan bangga menatap mata dunia.

PEREMPUAN (Mulai histeris)


O, rahimku. Rahimku! Akan menendang kaki-kaki kecil, rahimku!

LELAKI
Nang ning nong ning nong! Nang ning, nang nong!

PEREMPUAN
Lalu mulailah hari-hari panjang! Seluruh keperempuananku tersita.Semua akan kujalani
tanpa rasa iri, karena aku adalah perempuan sempurna. Kuperlihatkan senyum, akan
kupertontonkan bahwa aku bahagia. Suami dan anak-anak; bermula dari rahim dan akan
kurahimi.
Akulah eprempuan, ibu hidup yang tak boleh lalai dengan dua tangan menyelesaikan segala.
Tangan-tangan dan kaki-kaki baru akan terus bertumbuh menjangkau dan menendang akan
keluar dari rahimku

LELAKI (Selama dialog si perempuan, lelaki tetap dengan kegembiraannya)


Nang ning nong ning nong! Nang ning, nang nong!

PEREMPUAN
O, rahimku!. Rahimku!

LELAKI
Nang ning nong ning nong! Nang ning, nang nong!

BEBERAPA SAAT BERLALU. KEDUANYA SIBUK DENGAN DIRI MASING-


MASING. SI LELAKI DENGAN KEGEMBIRAANNYA DAN SI PEREMPUAN DALAM
KEMARAHANNYA. KETIKA DUA HAL YANG KONTRAS INI SAMPAI
PUNCAKNYA KEDUANYA TERJATUH

SUARA
Ting!

DENTINGAN ITU TERDENGAR KERAS, LENGKING DAN BERGEMA. KEDUANYA


TERSENTAK. KEDUANYA BERUSAHA BERDIRI, GERAK YANG SUSAH PAYAH,
PENUH BEBAN DAN KELELAHAN. KEDUANYA TAK MAMPU BERDIRI, DUDUK

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 12


PUN TAK MAMPU. MATA KEDUANYA MENCARI-CARI DAN AKHIRNYA SALING
BERPANDANGAN, SELEBIHNYA SUNYI.

DELAPAN

ENTAH DARIMANA, TERDENGAR SAYUP-SAYUP SUARA TANGIS BAYI


MENYAYAT. SUARA ITU MENDEKAT DAN MAKIN JELAS, MENGISI RUANG
DENGAN KEPEDIHAN. KEDUANYA TERSENTAK, TETAP SALING
BERPANDANGAN.

PEREMPUAN
Bayiku!

LELAKI
Bayiku!

KEDUANYA TETAP SALING TATAP, TANGIS BAYI ITU SEMAKIN KERAS,


MELOLONG PANJANG. KEDUANYA BERGERAK SALING MENDEKAT

PEREMPUAN
Bayiku!

LELAKI
Bayiku!

PERLAHAN KEDUANYA MAKIN MENDEKAT. DAN TANGIS BAYI ITU MAKIN


KERAS SAJA

PEREMPUAN
Bayiku!

LELAKI
Bayiku!

TIBA-TIBA SAJA SUARA TANGIS BAYI MENGHILANG. KEDUANYA TERSENTAK,


MENCARI-CARI

PEREMPUAN
Bayiku!

LELAKI
Bayiku!

TANGIS BAYI ITU TERDENGAR LAGI SATU TANGIS BAYI, DUA TANGIS BAYI,
TIGA, EMPAT, LIMA, SEMBILAN, TIGA BELAS, MAKIN BANYAK SAJA.
KEDUANYA TERSENTAK. PANGGUNG PENUH OLEH TANGIS BERPULUH BAYI.

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 13


BAGAI DAPAT KEKUATAN BARU, KEDUANYA BERDIRI DAN MENCARI-CARI DI
SELURUH PANGGUNG.
PADA LEVEL, PLASTIK, BINGKAI PINTU DAN JENDELA, TALI-TALI PUTIH YANG
BERGANTUNGAN. PADUAN SUARA TANGIS BAYI YANG RIUH RENDAH TETAP
MEMENUHI RUANGAN DAN MEREKA TERUS MENCARI

SUARA
Ting!

DENTINGAN ITU TERDENGAR KERAS. LENGKING DAN BERGEMA. SUARA


TANGIS BAYI LENYAP MENDADAK

PEREMPUAN
Bayi-bayiku!

LELAKI
Bayi-bayiku!

SUARA
Ting!

KEDUANYA LELAH SEKALI. KEDUANYA BERGAYUT PADA SALAH SATU TALI


PUTIH, MASING-MASING PADA TEMPAT YANG BERBEDA, MENCARI
KEKUATAN DI SANA

PEREMPUAN
Mestinya mereka ada di sini sekarang

LELAKI
Mestinya mereka bersama kita

PEREMPUAN
Tapi mereka tak pernah bisa kulahirkan

LELAKI
Mereka tak pernah berada dalam gendonganku

PEREMPUAN
O, rahimku!

LELAKI
Bibitku!

PEREMPUAN
Rahimku membunuh bibitmu!

LELAKI
Bibitku menikam rahimmu!

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 14


PEREMPUAN
Rahimku!

LELAKI
Bibitku!

SUARA
Ting!

KEDUANYA BERPANDANGAN, KEMUDIAN SAMA-SAMA TERSENYUM.


MENDEKAT DAN LEBIH DEKAT LAGI. BERHADAPAN SALING PANDANG. SI
LELAKI MENGULURKAN TANGANNYA, EMMEGANG BAHU PEREMPUAN DAN
MEMERIKSA SELURUH TUBUH PEREMPUAN ITU DENGAN CERMAT. SEOLAH
MENCARI SESUATU.
IA MEMPERLAKUKAN TUBUH PEREMPUAN ITU BAGAIKAN SEBUAH BENDA,
MEMBOLAK-BALIKKAN, MENELENTANGKAN, MELIPAT SALAH SATU KAKI
ATAU TANGAN DAN SEBAGAINYA.
LELAKI MENINGGALKAN PEREMPUAN ITU, IA BERDIRI MEMBELAKANGI.
NAMPAK KECEWA SEKALI, TAK MENEMUKAN APA YANG DICARINYA

LELAKI
Kita harus berpisah!

PEREMPUAN ITU BERDIRI. SEKARANG IA MEMPERLAKUKAN SI LELAKI


SEBAGAIMANA TADI IA DIPERLAKUKAN. SI LELAKI MENURUT SAJA. IA PUN
NAMPAK KECEWA SEKALI. IA BERDIRI DAN MEMBELAKANGI SI LELAKI

PEREMPUAN
Ya, kita harus berpisah!

LELAKI ITU BERDIRI, MEMUNGGUNGI YANG PEREMPUAN. KEDUANYA


MENGHELA NAPAS PANJANG

LELAKI
Jadi inilah akhir hari-hari panjang

PEREMPUAN
Hari-hari panjang adalah awal perpisahan

SUARA
Ting!

KEDUANYA BERGERAK DI PANGGUNG, TETAP DALAM ARAH YANG


BERLAWANAN, BERPUNGGUNGAN. SAMBIL BERGERAK MEREKA
MENGIKATKAN TALI PUTIH YANG BERADA DI BEBERAPA TEMPAT KE
TUBUHNYA MASING-MASING. SELURUH GERAK GEISAH DAN SAMAR ITU
BERLAKU SEPANJANG DIALOG-DIALOH BERIKUT

PEREMPUAN

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 15


Kamu pikir aku menyukai perpisahan?

LELAKI
Siapa orang yang menyukai perpisahan?

PEREMPUAN
Kamu menyakiti aku

LELAKI
Kamu pikir hanya kamu yang disakiti?

(Beberapa saat hening. hanya helaan napas yang terdengar panjang. entah darimana,
terdengar suara tangis. entah darimana, lelaki tak menoleh asyik dengan diri sendiri)

Kamu menangis?

(Perempuan itu tak menjawab. ia juga asyik dengan dirinya sendiri. mengikatkan tali demi
tali ke tubuhnya. Suara tangis itu tetap terdengar)

Menangislah kalau kamu anggap itu perlu

SUARA
Ting!

SUARA TANGIS ITU KADANG MENDEKAT LALU MENJAUH, SANGAT JAUH

PEREMPUAN
Jadi kita tak akan bertemu lagi?

LELAKI
Bukankah kamu juga mengatakan bahwa kita harus berpisah?

PEREMPUAN
Ya

(Makin banyak saja tali yang melilit tubuh mereka dan mereka tambah asyik dengan tali-tali
itu. Mereka memainkan tali itu, bergayut dan sebagainya)

Seandainya ada anak-anak

LELAKI (Hening lagi beberapa saat)


Seandainya

PEREMPUAN
Kalau mereka lahir, kita sudah punya beratus beribu anak

LELAKI
Kalau mereka lahir, kita sudah punya

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 16


PEREMPUAN
Tapi mereka lahir

LELAKI
Dalam mimpi-mimpi kita

SUARA
Ting!

KEDUANYA MENGHELA NAPAS PANJANG. SELEBIHNYA SUNYI

SEMBILAN

KEDUANYA BERMAIN DENGAN TALI-TALI YANG MELILIT TUBUH MASING-


MASING. KADANG SEPERTI BERGAYUT, BERAYUN, MEMBUAT LINGKARAN
DAN MENCOBA MEMASANG KE LEHER DAN SEBAGAINYA. KADANG-KADANG
SUNYI DIISI DUARA TANGIS BAYI

PEREMPUAN
Lucu ya?

LELAKI
Apa?

PEREMPUAN
Kita ini

LELAKI
Tidak

PEREMPUAN
Lucu!

LELAKI
Tidak lucu!

PEREMPUAN
Lucu, kok

LELAKI
Oke, lucu. Tapi kamu tidak bisa tertawa

PEREMPUAN
Seperti sebuah guyonan

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 17


LELAKI
Ini bukan guyonan

PEREMPUAN
Ini hanya cerita, imaji pengarang belaka

LELAKI
Ini bukan cerita. Ini bukan imaji

PEREMPUAN
Kamu selalu membantah. Berani taruhan, kamu ingin mengatakan hal yang sama

LELAKI
Dan kamu yang mengucapkan jawabanku tadi?

PEREMPUAN (Menghela napas panjang)


Ya (Hening lagi, asyik dengan diri sendiri-sendiri, tak saling menoleh)

LELAKI
Hei, kamu masih di sana

PEREMPUAN
Ya

LELAKI
Jadi kita akan berpisah?

PEREMPUAN
Bukankah kita sudah sepakat?

(Mereka diam lagi. Sekarang keduanya bergerak kea rah tumpukan plastic, pada arah yang
berlawanan. Mengambil potongan-potongan plastic, mereka menyusunya di lantai
panggung, di atas level. Asyik sendiri-sendiri, tak saling menoleh. Dan semuanya
berlangsung bersamaan dengan dialog. Sunyi terisi bunyi palstik)

Kita akan menganggap bahwa kita tidak pernah bertemu?

LELAKI
Tidak

PEREMPUAN
Lalu?

LELAKI
Kita melangkah sendiri-sendiri, menghadapi hari baru

PEREMPUAN
Dan kita tidak akan pernah bertemu lagi?

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 18


LELAKI
kalau atas dasar keinginan kita, tidak. Tapi kalau kebetulan, ya tidak apa-apa. Aku dan kamu
tidak usah menghindar

PEREMPUAN
Kalau terjadi kebetulan yang berturut?

LELAKI
Itu tidak akan terjadi

PEREMPUAN
Tak ada yang tak mungkin di dunia ini, kan?

SUNYI. HANYA BUNYI PLASTIK. SESEKALI BUNYI NAPAS PANJANG

LELAKI
Kita akan saling melupakan?

PEREMPUAN
Tidak. karena kita sudah bertemu

LELAKI
Jadi?

PEREMPUAN
Pertemuan ini sudah jadi bagian perjalanan hidup kita masing-masing

LELAKI
Aku mesti mengenang kamu?

PEREMPUAN
Tidak juga. Kalau suatu kali kau ingat. Itu suatu kewajaran. Kamu bisa sejenak mengenang
hari lalu. Berusaha untuk melupakannya, sering kali menyebabkan rindu tak tertahankan

(Plastik yang mereka susun memenuhi hampir semua bagian panggung. Sementara tubuh
mereka masih terikat tali. Sunyi diisi bunyi palstik. Ketika semua bagian panggung sudah
tertutup oleh palstik, keduanya sama mendekat. Perhatian masing-masing tertuju pada tali
yang melilit tubuh yang lain. Lelaki melepaskan tali-tali di tubuh perempuan dan sebaliknya.
Pusat perhatian mereka pada tali, bukan pada tubuh lawan mainnya. Seolah mereka sedang
berurusan dengan tali yang sedang melilit benda. bukan manusia. Pada waktu itulah
berlangsung dialog berikut ini)

Apakah kita tidak saling melukai?

LELAKI
Luka akan menganga lebar, bila kebersamaan ini kita lanjutkan

PEREMPUAN
Tapi pisau perpisahan amat tajamnya

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 19


LELAKI
Ya

PEREMPUAN
Dengan sadar melukai diri sendiri?

LELAKI
Kadang kita mesti dan perlu melukai diri sendiri. Agar tahu persis apa luka itu sesungguhnya,
untuk mengerti separah apa rasa sakit bisa mencengkramkan kukunya di darah kita, agar
merasakan sejauh mana kita mencoba mengerti

PEREMPUAN
Itu bentuk lain dari bunuh diri

LELAKI
Tergantung

PEREMPUAN
Tergantung apa?

LELAKI
Bagaimana kita mengartikannya

(Sekarang semua tali sudah terlepas dari tubuh masing-masing. Keduanya berdiri
berhadapan, saling pandang, beberapa saat sunyi)

Kita berpisah?

PEREMPUAN
Kita berpisah!

(Sunyi lagi. Si lelaki menjangkaukan tangan ke wajah di perempuan, meneliti garis-garis


yang ada di sana. Setelahnya, si perempuan yang meraba garis-garis di muka si lelaki)

Kita mengalah pada luka?

LELAKI
Kita mengalahkan diri sendiri!

SUARA
Ting!

KEDUANYA MELEPASKAN TANGAN MASING-MASING. DUA HELAAN NAPAS


PANJANG. SELEBIHNYA SUNYI

SEPULUH

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 20


KEDUANYA BERGERAK. SI PEREMPUAN MEMILIH TEMPAT DI SALAH SATU
LEVEL. SI LELAKI MENJARAK KE BINGKAI PINTU. SELAIN BUNYI PIJAKAN
PADA PLASTIK, SELEBIHNYA SUNYI. WAJAH KEDUANYA TERLIHAT JAUH
LEBIH LELAH DIBANDING KETIKA PANGGUNG BERMULA. GERAKAN
KEDUANYA JUGA LEBIH PENUH BEBAN DAN KELELAHAN

SUARA
Ting!

SI PEREMPUAN TERSENTAK, MENCOBA MENCARI SUMBER BUNYI. SI LELAKI


MENGHELA NAPAS PANJANG. CAHAYA PANGGUNG PERLAAN MEREDUP,
SEHINGGA SOSOK MEREKA SEPERTI SILUET BELAKA. CAYA PENUH PADA JAM
TERGANTUNG DI DINDING BELAKANG

Ting!

SI PEREMPUAN TERSENTAK, MENCOBA MENCARI SUMBER BUNYI. SI LELAKI


MENGHELA NAPAS PANJANG

PEREMPUAN
Belum juga kau tutup pintu itu?

LELAKI
Aku tengah menunggu

PEREMPUAN
Menunggu?

LELAKI
Ya

PEREMPUAN
Sesuatu?

LELAKI
Entah

PEREMPUAN
Menunggu entah. Pada kelam ini?

LELAKI
Segala bermula dari kelam

SI PEREMPUAN MENGHELA NAPAS PANJANG. IA MENYALAKAN SATU


BATANG KOREK. CAHAYA PANGGUNG HANYA PADA JAM YANG
TERGANTUNG DI DINDING. JAM ITU MENUNJUKAN PUKU OO. NYALA KOREK
API ITU DI DEKATKAN KE MUKANYA SAMPAI API ITU MATI

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 21


SUARA
Ting!

SELURUH PANGGUNG GELAP

SELESAI

Lakon CABIK karya Muh. Ibrahim Ilyas 22

Anda mungkin juga menyukai