Berdasar Pythagoras,
Maka
karena
= (de/mi)2 + (sa/mi)2
= (de2 + sa2)/mi2
= mi2/mi2
=1
Dan
a b c
SinA SinB SinC
Aturan Cos,
c2 = a2 + b2 – 2abCosC
Luas segitiga,
L = ½ abSinC
1. Tentukan nilai trigonometri sin p, cos p, dan tan p dari masing-masing segitiga berikut ini.
3. Garis yang melalui ujung bayangan tiang dan ujung tiang membentuk sudut q dengan garis datar.
Bila sin q = 4/5 dan panjang bayangan adalah 15 meter maka tentukan tinggi tiang.
1. Tentukan nilai trigonometri sin p, cos p, dan tan p dari masing-masing segitiga berikut ini.
Jawab:
sin p = de/mi
= depan / miring
= 5/13
cos p = sa/mi
= samping / miring
= 12/ 13
tan p = de/sa
= 5/12
Jawab:
cos p = 15/17
tan p = 8/15
3. Garis yang melalui ujung bayangan tiang dan ujung tiang membentuk sudut q dengan garis datar.
Bila sin q = 4/5 dan panjang bayangan adalah 15 meter maka tentukan tinggi tiang.
Jawab:
= t/15
t = 20 meter
Segitiga sama sisi menjadi istimewa dengan masing-masing sudut bernilai 180o/3 = 60o. Misalkan
panjang sisi = 2 maka tinggi = √3 seperti pada gambar. Sehingga,
Sin 60o = √3/2 = ½ √3
Cos 60o = ½
Tan 60o = √3
Dari segitiga sama sisi kita juga bisa memperoleh nilai trigonometri 30o.
Persegi juga memiliki sudut istimewa masing-masing 90o. Jika membuat garis diagonal maka
terbentuk sudut 45o. Sehingga dengan memperhatikan gambar kita peroleh
Sin 45o = 1/√2 = ½ √2
Tan 45o = 1
Pada perkembangan selanjutnya trigonometri sebagai suatu fungsi. Perhatikan titik-titik pada bidang
Cartesius.
-1 ≤ Sin p ≤ 1
-1 ≤ Cos p ≤ 1
Besar sudut p diukur dari sumbu X positif berputar berlawanan arah jarum jam.
Kita dapat menyelesaikan dengan konsep persamaan dan pertidaksamaan seperti biasa dan
mempertimbang fungsi trigonometri yang bersifat periodik.
1. UN SMA 2016
2. UN SMA 2016
3. UN SMA 2015
4. UN SMA 2015
5. UN SMA 2015
6. UN SMA 2014
7. UN SMA 2014
8. UN SMA 2013
9 . UN SMA 2013
1. UN SMA 2016
Jawab: D
cos 2x + sin x = 0
(1 – 2 sin2 x) + sin x = 0
0 = 2p2 – p – 1
= (2p + 1)(p – 1)
p = - ½ atau p = 1
2. UN SMA 2016
Jawab: C
geser kiri 45 – 30 = 15 maka cos 2(x + 15) = cos (2x + 30) Jawab C
3. UN SMA 2015
Jawab: A
Secara bertahap,
cos 2x + 3 sin x – 2 = 0
(1 – 2 sin2x) + 3 sin x – 2 = 0
0 = 2 sin2x – 3 sin x + 1
(2p – 1)(p – 1)
p = ½ atau p = 1
sin x = 1 x = 90 (Jawab A)
4. UN SMA 2015
Jawab: B
= -7/30
= (-7/10)/(3/5)
= -7/18 (Jawab B)
5. UN SMA 2015
Jawab: E
SQ/sin45 = SP/sin30
SQ.√2 = 4√2 . 2
SQ =8
maka
= 22 + 82 – 2.2.8. ½
= 68 – 16
= 52
QR = 2√13 (Jawab E)
6. UN SMA 2014
Jawab: E
= ½ √6
= 2. (½ )(- ½ √2)
= - ½ √2
Maka
7. UN SMA 2014
Jawab: A
2 sin x - √3 = 0
sin x = ½ √3
8. UN SMA 2013
cos120 cos150
sin120 sin150
A. -1
B. – ½
C. 0
D. ½
E. 1
Jawab: A
cos120 cos150
sin120 sin150
1
1/2 3
2
1
3 1/2
2
3 1 3 1
( )
3 1 3 1
(3 1)
31
1
9 . UN SMA 2013
Jawab: E
Trik cepat cek x = 30 BENAR dan x = 150 BENAR, x = 270 BENAR maka jawaban E.
Secara bertahap berikut ini.
cos 2x – sin x = 0
(1 – 2 sin2 x) – sinx = 0
0 = 2p2 + p – 1
(p + 1)(2p – 1)
Jawab: D
= 2 (- ½)(- ½ √2)
= ½ √2 (Jawab D)
Jawab: E
cos (a – b) = cos a . cos b + sin a sin b = cos 60
= cos a. cos b + ¼ =½
cos a cos b =¼
=¼ - ¼
=0 (Jawab E)
Jawab: A
cos 2x – 2 cos x = -1
(2cos2x – 1) – 2 cos x = -1
2p2 – 2p = 0
2p(p – 1)
=(½+¼)+¼
=1 (Jawab E)
= cos A cos B – ¼ =½
Jawab: E
cos 2x + cos x = 0
(2 cos2x – 1) + cos x = 0
2p2 + p – 1 = 0
(2p – 1)(p + 1)
p=½ maka cos x = ½ maka x = 60
Jawab: D
Trik cepat cek x = 7π/6 BENAR dan x = 11π/6 BENAR maka jawab D.
Secara bertahap,
cos 2x + sin x = 0
(1 – 2 sin2x) + sin x = 0
0 = 2p2 – p – 1
(2p + 1)(p – 1)
= ½ [1 – 2a2 + 1 – 2b2]
= 1 – a2 – b2 (Jawab A)
Perhatikan
cos 2p = 1- 2sin2p
= 1 - 2sin2(2x + 75)
= 1 – 2a2
dan
= 1 – 2b2
Jawab: D
cos x = 2 sin x
f2 = 24 (sin(x + y))
maka
f minimum = -√24
= -2√6 (Jawab C)
Jawab: A
tan 15 = tan 45 – 30
tan45 tan30
1 tan45.tan30
1
1 3
3
1
1 1. 3
3
1 2
1 3
3 3
1
1
3
2 3
Sedangkan
cot105.tan15 = -tan15.tan15
= - (tan15)2
= - (2 - √3)2
= - (4 + 3 – 2.2√3)
= -7 + 4√3 (Jawab A)
Jawab: D
cos (a + b) = ½ (A + B - 2)
(Jawab D)
Jawab: E
Hasil kuadratnya,
Jawab: D
-1 ≤ sin x ≤ 1
maka
a=1 = 0,5/(-1,5
a=2 = -0,5/(-1)
a = -1 = 2,5/(-2,5)
Jawab: A
Jawab: A
Maka
=2
Jawab: B
= (cos2x – sin2x)(1)
= cos 2x (jawab B)
Jawab: E
sin a + (1 – 2sin2a) – 1 = 0
0 = 2sin2a– sin a
0 = sin a(2sin a – 1)
Jawab: C
Jawab: A
2 sin cos
cos sin
2 sin cos
0
cos sin
2sin sin2 cos2
0
cos sin
2sin 1
0
cos sin
0 < ≤ 30 (jawab A)
29. SBMPTN 2010
Jawab: A
6/a = 3
0 = sin2x
Jawab: E
= ( ½ )3 – 3(-3/8)( ½ )
= 1/8 + 9/16
Sebelumnya,
2sin t cos t + 1 = ¼
2 sin t cos t = -3/4