Anda di halaman 1dari 14

LEMBAR KERJA PESERTA DIDIK (LKPD)

BUSANA JAWA

KELAS XI SEMESTER GASAL


LEMBAR KERJA PESERTA DIDIK (LKPD)
SMK MUHAMMADIYAH 1 SLEMAN
Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Tanggal Pelaksanaan:
Materi Pokok : Busana Jawa Gagrag
Yogyakarta
Nama Kelompok Waktu mengerjakan
1. …………………………………………….. 15 menit
2. ……………………………………………..
3. ………………………………………………
4. ………………………………………………

A. Identitas
Kelas : XI/ Gasal
Mata Pelajaran : Bahasa Jawa
Materi : Busana Jawa
B. Kompetensi Dasar
3.1 Memahami pemakaian dan penggunaan serta pemaknaan busana Jawa gagrag
Ngayogyakarta.
4.1 Praktik pemakaian dan penggunaan busana Jawa gagrag Ngayogyakarta
C. Indikator
3.1.3 Menyimpulkan makna filosofi ajaran moral pada busana adat Jawa gagrag
Yogyakarta dengan merelevansikan pada kehidupan jaman sekarang (C5)
4.1.2 Mempraktekkan penggunaan busana Jawa gagrag Yogyakarta (P4)
D. Tujuan Pembelajaran
1. Melalui kegiatan pembelajaran dengan pendekatan scientifik, model
pembelajaran problem based learning, diskusi, tanya jawab, dan presentasi
peserta didik dapat menyimpulkan makna filosofi ajaran moral pada busana adat
Jawa gagrag Yogyakarta dengan merelevansikan pada kehidupan jaman sekarang
dengan penuh tanggung jawab (C5, HOTS)
2. Melalui kegiatan pembelajaran dengan pendekatan scientifik, model
pembelajaran problem based learning, diskusi, tanya jawab, dan presentasi
peserta didik dapat mempraktekkan penggunaan busana Jawa gagrag Yogyakarta
dengan percaya diri (P4, HOTS)
E. Dimensi Pengetahuan
a. Faktual : Gambar atau video contoh pemakaian busana adat
Jawa gagrag Yogyakarta pada acara Kamis Pahingan
b. Konseptual : Pengertian busana Jawa, bagian-bagian busana Jawa
putra dan putri gagrag Yogyakarta dan Surakarta
c. Prosedural : Makna filosofi bagian-bagian buasa adat Jawa dan
tata cara pemakaian Busana Jawa Gagrag
Ngayogyakarta
d. Metakognitif : Menyimpulkan makna filosofi ajaran moral pada
busana adat Jawa gagrag Yogyakarta dengan
merelevansikan pada kehidupan jaman sekarang

F. Sumberipun Pasinaon :
 Kurwidaria Favorita.2019.Modul 5 Wirausaha Budaya Jawa 2019. Kementrian
Pendidikan dan Kebudayaan
 Setya Amrih Prasaja & Umi Kuntari.2019. WIBAWA: Wiyata Basa Jawa Kelas
XI. Yogyakarta: Dinas Pendidikan Pemuda dan Olahraga Daerah Istimewa
Yogyakarta
 Suwarna Pringgawidagda. Acara Penganten Berbagai Gaya. 2003. Yogyakarta :
Adicita Karya Nusa
 Bahan ajar busana Jawa flipbook link: https://anyflip.com/rrwfi/vvyb/
 Kamus Bausastra Jawa online link: https://www.sastra.org/leksikon
 Jurnal
https://www.academia.edu/37790881/Busana_Jawa_dan_Perlambangnya
 Artikel online link:
https://jbbudaya.jogjabelajar.org/artikel/busana-jawa-wanita- yogyakarta
https://jbbudaya.jogjabelajar.org/artikel/busana-jawa-pria- yogyakarta
Pituduh Pasinaon

https://anyflip.com/rrwfi/vvyb/
Mangga para siswa ugi saged nyemak tuladha video simulasi basa Jawa ing link
https://youtu.be/Uo-6Pa8WhGk

https://docs.google.com/presentation/d/1l8c4xh3ww4iUw5YSMLTvknGcwJessc0
iXqMczpf9Llg/edit?usp=sharing
Para siswa bikak google classrom sakmenika sampun sumadya E-LKPDnipun
(lembar kerja Peserta Didik)
Carane ngagrap klik file - download - pilih pptx – edit (dipunwangsuli
pitakenanipun) – save
Ngempalaken mlebet ing classroom - klik tugas - klik file - pilih upload (pados file
ingkang sampun ke save) - open - serahkan
Perwakilan kelompok lajeng presentasi ngandharaken asilipun diskusi, dene kelompok
sanes atur pamanggih saha panyaruwe!

A. AKTIVITAS PEMBELAJARAN
1. Orientasi pada peserta didik
Materi Faktual
Para siswa nyemak video ingkang dipuntayangaken dening guru utawi saged
dipuntingali ing youtube menika kanthi link https://youtu.be/Uo-6Pa8WhGk.
Salajengipun mangga para siswa dipuntiti gambar tiyang ngagem busana adat Jawa
tumraping kakung gagrag Ngayogyakarta jangkep saha busana adat Jawa tumraping
putri jangkep gagrag Ngayogyakarta kangge damel pitakenan amrih paham bab busana
Jawa Ngayogyakarta.
Tuladha pangageming busana Jawa gagrag Yogyakarta ingkang lepat

Kapendhet saking laman: Kependhet saking laman:


https://www.blibli.com/p/surjan-lurik- https://www.lazada.co.id/products/k
pria- warna-hijau-setelan-jarik- ebaya-remaja-abg-lurik-kutubaru-
blangkon/pc--MTA-8370773 kebaya-kartini-tradisional-jawa-solo-
jogja-i833406700.html

Kapendhet saking laman:


Kapendhet saking laman:
https://id.wikipedia.org/wiki/Surjan#/
https://greatnesia.id/baju-adat-orang-
media/Berkas:Pakaian_Budaya_Indone
jawa/
sia_Batik_Dan_Sunan_Kali_Jaga.jpg
https://www.idntimes.com/hype/entertai
nment/nadia-umara-1/idol-kpop-pakai- https://www.facebook.com/105385187
blangkon 955228/posts/prewedding-pakai-
jarik-tapi-tetap-stylish-follow-
instagram-ootd

Tuladha pangageming busana Jawa gagrag Yogyakarta ingkang leres

Kependhet saking laman:


Kapendhet saking laman:
https://kumparan.com/kumparannews/
https://www.krjogja.com/berita-
saat-warga-yogyakarta-dilayani-oleh-
lokal/diy/kulonprogo/pemkab-tetapkan-
kesatria-abdi-dalem
kamis-pahing-berbusana-jawa/
Materi Konseptual

1. Wandaning Busana Jawa Tumraping Kakung

a. Blangkon utawi iket, punika minangka sarana panutuping


sirah lan dipunangge dening wong tiyang kakung
kadosdene ngangge topi.

b. Rasukan tumrap piyantun kakung inggih menika surjan.

c. Lonthong / stagèn /
kendhit, menawi cara Ngayogya prayoginipun
menawi dereng apangkat riya sapanginggil ngagem
ingkang polos boten mawi seratan cindé.
d. Kamus / Sabuk lan Epek Timang
e. Keris, Dhuwung, Curiga, parabot panjangkep
busana kakung ing gagrag Ngayogyakarta

f. Bebed / jarik/ sinjang/ nyamping, menawi


cara Ngayogya bebed menika lataripun pethak, pojokan
batikkan ingkang awarni pethak (sèrèt) wonten njawi. Wiron
kakung kadamel ageng, lan dhawahing sèrèt sinjang wonten ing
siring tengen.
g. Cenéla, ugi winastan selop,
2. Wandaning Busana Jawa Tumraping Putri

a. Sanggul lan Kerudung (hijab)

b. Rasukan kebaya, rasukan kebaya ingkang limrah


kaginakaken ing busana gagrag Ngayogyakarta inggih
punika kebaya tangkepan (kartinian)
c. Lonthong / stagèn, lonthong utawi
stagèn kaginakaken kangge ngencengi
sinjang. Boten mawi paugeran kadosdéné
lonthong utawi stagèn ing busana kakung.

d. Bebed / sinjang, sami kaliyan busana kakung, namung


bèntenipun wiron putri kadamel langkung alit, lan
dhawahing sèrèt sinjang wonten ing siring kiwa.

e. Cenéla/Selop

2. Mengorganisasai peserta didik untuk belajar


Sasampunipun nyemak video pangageming busana Jawa saha materi ing bahan
ajar, samenika cobi para siswa damel kelompok saben kelompok 4 siswa lajeng
diskusi garap soal ing E-LKPD
https://docs.google.com/presentation/d/1l8c4xh3ww4iUw5YSMLTvknGcwJess
c0iXqMczpf9Llg/edit?usp=sharing ngengingi bab ing ngandhap menika:
a. Makna filosofis busana Jawa gagrag Yogyakarta lan relevansinipun ing
pagesangan jaman samenika
b. Praktik pangageming busana Jawa gagrag Yogyakarta
3. Membimbing penyelidikan individu dan kelompok
Materi Prosedural
Tata cara mados dudutan ajaran moral saking busana Jawa inggih menika:
1. Perangan-perangan busana Jawa saben tembung asmanipun dipunpadosi tegesipun
menapa dipunudhari upami awujud tembung garba.
2. Madosi makna filosofis saben perangan busana kanthi tliti mawi pandom bahan ajar
utawi internet
3. Salajengipun saking makna filosofis busana Jawa lajeng dipunpadosi relevansinipun
kaliyan pagesangan jaman samenika.

Materi jangkep ing bahan ajar link https://anyflip.com/rrwfi/vvyb/


Video tata cara pangageming busana Jawa link https://youtu.be/Uo-6Pa8WhGk

GLADHEN 1

1. Kapadosna makna filosofis ing busana Jawa gagrag Yogyakarta saha kapadosna
relevansinipun ing pagesangan jaman samenika! Sumangga dipunrembag kaliyan
kelompokipin!

No. Peranganning Makna Filosofis ajaran Relevansi ing pagesangan jaman


Busana Jawa moral samenika
1
2
3
dst
TAMPILAN LKPD ONLINE

4. Mengembangkan dan menyajikan hasil karya


Materi Metakognitif

Tata cara miru lan ngagem jarik gagrag Yogyakarta


1. Jarik gagrag Yogyakarta menawi dipunwiru menika kedah dipunketingalaken
seret/pinggiripun ingkang warni pethak.
2. Cacahipun wiru adatipun ganjil, tumrap piyantun kakung wonten 7-9 tekukan dene
tumrap piyantun putri menika 5-7 tekukan gumantung panjangipun jarik lan
agenging badan ingkang badhe ngagem.
3. Ambanipun wiru, tumtrap kakung watawis 3 nyari, menawi tumraping putri cekap 2
nyari mawon.
4. Papanipun wiru jarik, tumrap piyantun kakung menika ing sisih tengen dene tumrap
piyantun putri menika ing sisih kiwa lajeng dhawah ngajeng puser.

GLADHEN 2

2. Kapraktekna tata cara penganggenipun busana Jawa gagrag Ngayogyakarta kanthi


trep awujud video kanthi nggatosaken langkah-langkah ing ngandhap punika!
a) Miru jarik Gagrak Ngayogyakarta ingkang trep jumbuh kaliyan sinten ingkang
badhe ngangge!
b) Mraktekaken panganggenipun busana Jawa Gagrak Ngayogyakarta kanthi
nggatosaken tata cara panganggenipun busana ingkang trep lan jangkep!
c) Anggenipun praktik wiru dipunfoto lajeng anggenipun ngangge busana dipunvideo!
d) Video praktik busana Jawa Gagrak Ngayogyakarta dipunkintun ing Google
Classroom paling randhat kalih dinten sasampunipun pasinaon menika!

5. Menganalisis dan mengevaluasi pemecahan masalah


Guru paring bimbingan dhateng siswa kangge damel dudutan saking sedaya
materi ingkang dipunsinau dinten menika. Siswa dipundhawuhi ngintun asilipun diskusi
kanthi cara dipungarap ing E-LPKD
https://docs.google.com/presentation/d/1l8c4xh3ww4iUw5YSMLTvknGcwJessc0iXq
Mczpf9Llg/edit?usp=sharing lan video dipunkintun ing Goggle Classroom. Salajengipun
para siswa kadhawuhan nggarap soal evaluasi mandhiri ing google classroom kanthi link
menika https://forms.gle/kXNPTdTyMvXeVHmF9

Refleksi
Sasampunipun para siswa nglampahi pasinaon dinten wangsulana pitakenan wonten ing
ngandhap menika kangge nyepakaken pasinaon benjing.
a. Kadospundi miturut pamanggih para siswa sabibaripun nyinau bab busana Jawa
menika, tambahan seserepan menapa ingkang dipuntampi dening para siswa?
b. Menapa ingkang para siswa remeni bab busana Jawa menika?
c. Kadospundi nilai/amanat ingkang wonten busana Jawa menika menawi dipun
gayutaken kaliyan pagesangan wonten ing jaman sakmenika?
d. Ing benjing nalika Kamis Pahing sampun boten lepat malih anggenipun ngangge
busana Jawa gagrag Yogyakarta.

PANDOM PAMBIJI PENGETAHUAN (DISKUSI)


Soal Kapadosna makna filosofis ing busana Jawa gagrag Yogyakarta saha Skor
kapadosna relevansinipun ing pagesangan jaman samenika!

1 Peserta didik dapat menyimpulkan nilai filososfis 8 bagian busana Jawa dan 4
merelevansikannya dengan sangat tepat
Peserta didik dapat menyimpulkan nilai filososfis 6 bagian busana Jawa dan 3
merelevansikannya dengan tepat
Peserta didik dapat menyimpulkan nilai filososfis 4 bagian busana Jawa dan 2
merelevansikannya dengan kurang tepat
Peserta didik dapat menyimpulkan nilai filososfis 2 bagian busana Jawa dan 1
merelevansikannya dengan tidak tepat

PANDOM PAMBIJI KETERAMPILAN


Soal Kapraktekna tata cara penganggenipun busana Jawa gagrag Ngayogyakarta Skor
kanthi trep, lajeng dipunkintun awujud video!

2 a. Pemakaian busana Jawa gagrag Ngayogyakarta sangat tepat ( wiru tepat, 4


pemakaian jarik tepat, lengkap)

b. Pemakaian busana Jawa gagrag Ngayogyakarta tepat (wiru tepat, 3


pemakaian jarik tepat, kurang lengkap)

c. Pemakaian busana Jawa gagrag Ngayogyakarta kurang tepat ( wiru tepat, 2


pemakaian jarik tidak tepat, lengkap)

d. Pemakaian busana Jawa gagrag Ngayogyakarta tidak tepat (wiru tidak 1


tepat, pemakaian jarik tidak tepat, lengkap)

PEDOMAN PENILAIAN INDIVIDU

Siswa menjawab benar 10


Siswa menjawab salah 0

Nilai : Jumlah Skor x 100


Jumlah Skor Maksimal
LEMBAR PEMBELAJARAN REMIDI DAN PENGAYAAN

Ketentuan:

1. Remidial : Apabila peserta didik mendapatkan nilai di bawah KKM (70)


2. Pengayaan : Apabila peserta didik mendapatkan nilai sama atau lebih tinggi dari
KKM (70)

SOAL REMIDI
1. Kaandharna, menapa makna filosofis saking jarik lan kapadosna relevansinipun ing
pagesangan jaman samenika!
2. Menapa bedanipun wiru jarik Yogyakarta lan jarik Sirakarta, terangna!
3. Kapadosna relevansi nilai moral saking selop!
4. Kaandharna tata caranipun miru jarik tumrap piyantun kakung!
5. Kaandharna tata caranipun miru jarik tumrap piyantun putri!

SOAL PENGAYAAN
Kagatosaken video ing link youtube menika https://youtu.be/5CO2D1-vJaY
salajengipun, cobi kaandharaken makna filosofis saking uba rampe Busana Pengenten
Gagrag Yogyakarta!

꧁ ꦱꦸꦒꦼꦁꦩꦏꦂꦪ ꧂
21

Anda mungkin juga menyukai