Anda di halaman 1dari 2

Lembar Kerja 1

Kelas Kelas TPB Dosen Rifky Fauzi


Pengampu
Kode/Nama MA1203 / Modul Fungsi Transenden
MK Matematika Dasar
2A

1 Logaritma Alami 2. Turunan fungsi invers:


dx 1 1
Z x
1 (f −1 (y))′ = = = ′
1. Definisi: ln(x) = dt, x>0 dy dy/dx f (x)
1 t
2. Sifat 3 Eksponen Alami
(a) ln 1 = 0 1. Definisi:
y = f (x) = ln(x) ⇒ x = f −1 (y) =
(b) ln ab = ln a + ln b
exp(y) := ey
(c) ln ab = ln a − ln b
2. Turunan:
(d) ln ar = r ln a d y dx 1 1
e = = = = x = ey
dy dy dy/dx 1/x
3. Turunan: Z x
d d 1 1 Z
ln(x) = dt = , x>0 3. Integral: ex = ex + C
dx dx 1 t x

4. Sifat:
2 Fungsi Invers
1. Misalkan
√ f fungsi satu-satu. Contoh (a) eln x = x
f (x) = x + 1, x > −1 maka
(b) ln(ey ) = y

y = x + 1 ⇔ x = y 2 − 1 ⇔ f −1 (y) = y 2 − 1 (c) ea+b = ea eb

Contoh
1. Hitunglah turunan dari y = ln(x2 + 4).
Jawab: Misalkan u = x2 + 4 ⇒ dudx
= 2x, maka
dy dy du d 2x
= = (ln u)(2x) = 2
dx du dx du x +4

2. Hitunglah (f −1 (2))′ dari f (x) = 3x5 + x − 2.


Jawab: Nilai y = 2 diperoleh dari 2 = f (1) = 3(1)5 + 1 − 2 sehingga diperoleh x = 1.
Perhatikan bahwa f ′ (x) = 15x4 + 1 Dengan menggunakan sifat turunan fungsi invers,
diperoleh
1 1 1
(f −1 (2))′ = ′ = 4
=
f (1) 15(1) + 1 16
Semester Genap 2023/2024 Lembar Kerja 1 - Page 2 of 2 26/2/2024
R 2
3. Tentukan xex dx.
Jawab: Misalkan u = x2 ⇒ du = 2xdx, maka
Z Z Z
x2 1 x2 1 u 2
xe dx = e (2xdx) = e du = eu + C = ex + C
2 2

Latihan

1. Tentukan turunan dari


(a) f (x) = ln(x2 − 1)
(b) f (x) = ln(x − 4)3
c 2 −b2
2. Hitung dan sederhanakan f ′ (1) dari f (x) = ln ax+b
ax−b
, jika diketahui c = a 2ab
Rx√
3. Diketahui f (x) = 0 1 + cos2 t dt memiliki invers. Misalkan y0 = f (π/2). Hitunglah
(f −1 (y0 ))′

4. Tentukan turunan dari


(a) y = ex+2

x+2
(b) y = e
2 2
(c) y = e1/x + 1/ex
(d) y = ex/ ln(x)
Rx 2
(e) y = 0 e−t dt

5. Carilah integral-integral berikut


R
(a) e3x+1 dx
R −1/x
(b) e x2 dx
R x
(c) exe−1 dx

Anda mungkin juga menyukai