Anda di halaman 1dari 64

A Visual Guide:

PHYSICAL EXAMINATION
1
NEUROLOGICAL SKILL
@ Anamnesa
@ Kesadaran - GCS
@ Meningeal Sign
@ NN Cranial N I s/d VI

Medical Faculty of Muhammadiyah University


1
A Visual Guide:
1a
PHYSICAL EXAMINATION
NEUROLOGICAL SKILL

@ ANAMNESA -
NEUROLOGIS

Medical Faculty of Muhammadiyah University


2
PEMERIKSAAN KLINIS NEUROLOGIS
Kesan Umum
Anamnesa
60 – 75 %
Pemeriksaan
20 – 30 %
Laborat
10%

DIAGNOSA :
• Klinis
• Topis
• Etiologis
• Sekunder

PERWATAN + PENGOBATAN
3
REHABILITASI
KESAN UMUM
KESADARAN
SIKAP
PEMBICARAAN
BENTUK +
GAYA JALAN TUBUH BERBAHASA

FUNGSI
BENTUK, LUHUR
EKSPRESI WAJAH

?
TANDA
&
GEJALA

4
ANAMNESA When ?
What ? KAPAN ?
7W APA ?
How ? What ?
Who ? BAGIAMANA ? AKIBATNYA?
SIAPA?
Why ? Where ?
MENGAPA ? DIMANA?
GEJALA
+ 7 PERTANYAAN
TANDA SISTEMATIS TERARAH

GEJALA
HETERO Ax +
TANDA

AUTO Ax

SABAR + TELITI
TERARAH + AHLI
SISTEMATIS 5
ANAMNESA 7W : ( TIAP GEJALA & TANDA )
• Identitas
SIAPA ? • Riwayat Pribadi
Who ? • Riwayat Penyakit dulu
• Riwayat Keluarga
• Keluhan utama + pengiring
APA ?
• Presenting symptom
What ?
• Gejala (symptom) + tanda ( Sign)

• Lokasi / Topis gejala / tanda


DIMANA ?
• Penjalaran
Where ?
• Tipe / Pola

6
( TIAP GEJALA & TANDA )
KAPAN ? • Akut  jam
• Onset
When ? • Sub Akut  hari
• Sedang apa
• Sub Chronis  mgg
• Lama
• Frekuensi • Chronis  bln
• Kronologis  time table

MENGAPA ? PENYEBAB / ETIOLOGI ?


Why ?

AKUT SUB AKUT CHRONIS


• Trauma • Imunologi • Tumor
• Infeksi • Intoxikasi • Endokrin
• Vaskuler • Metabolit • Degenerasi
• Infeksi
7
( TIAP GEJALA & TANDA )
• Sifat
BAGAIMANA ?
• Perjalanan
How ?
• Berat – Ringanya
• Faktor yang memperberat /
presipitasi
• Faktor memperingan
• Mula timbulnya

APA AKIBAT ? • Kesadaran


What ? • Fungsi luhur
• Motorik
• Sensorik
• Autonom
• Aktivitas sehari-hari / ADL
• Pekerjaan
8
DIAGNOSA ?
TERARAH SISTEMATIS :
ANATOMI FISIOLOGI PATOLOGI

DIAGNOSA :
1. KLINIS
2. TOPIS NEUROLOGIS
3. ETIOLOGIS
DIAGNOSA BANDING
4. DIAGNOSA SEKUNDER

PENYAKIT ?

9
A Visual Guide:
1b
PHYSICAL EXAMINATION
NEUROLOGICAL SKILL
@ Gangguan
KESADARAN
/ GCS

Medical Faculty of Muhammadiyah University


10
KESADARAN
I. Kualitas Kesadaran ( Ilmu Jiwa ) :
1. Persepsi & Orientasi
2. Cipta / Daya pikir :
- Berfikir / berkhayal – Penalaran - Penialain
- Pembedaan - Keputusan
3. Rasa : Afek – Emosi
4. Karsa : - Nafsu
5. Kepribadian
6. Karya : – Psikomotor

II. Derajat Kesadaran :


GCS = Glasgow Coma Scale

11
Pemeriksaan Derajat KESADARAN
= GCS
Tehnik : 1. Ispeksi  spontan / tidak
2. Perintah / pertanyaan / Gerakan
3. Rangsang NYERI :
tekan kuku jari sekuatnya dngn polpen
atau tekan supraorbita
Derajat :
MATA  4-1
BICARA  5 - 1
MOTORIS  6 - 1
12
Klasifikasi KOMA
I. KOMA Bihemisfer :
@ Koma Metabolit = Encephalopathi
@ Koma Diabetik / Hipoglikemia @ Koma Hepatikum
@ Koma Uremia @ Shock
@ Koma Hipoksia @ Elektrolit
@ Hipertensi Encefalopathi
@ dll

II. KOMA Diencefalik : Supra / Infra Tentorial


@ Semua TIK meningkat / SOP @ Tumor / Absces
@ CVA ICH @ Epidural Bleeding
@ Subdural Bleeding @ Contusio serebri
@ Epilepsi
13
Pem. MATA

14
Pem. BICARA

15
Pemeriksaan MOTORIS

16
17
Pemeriksaan MOTORIS

Decerebrate –
Rigidity

Decorticate
Rigidity
A Visual Guide:
1c
PHYSICAL EXAMINATION
NEUROLOGICAL SKILL
@ Tanda Meningeal
/ MS

Medical Faculty of Muhammadiyah University


18
Pemeriksaan MENINGEAL SIGN
Macam : 1. Kaku kuduk
2. Kernig
3. Brudzinski I / Leher
4. Brudzinski II / Tungkai

Kondisi (+) :
1. Meningitis
2. Meningoencefalitis
3. CVA SAH

19
1. Kaku KUDUK
@ Px tidur telentang, tanpa bantal
@ Putar kepala kekanan – kiri
@ Flexikan kepala sampai dada

Positip (+) :
@ Leher kaku kepala tidak menyentuh dada
@ Atau dada ikut terangkat
Hati2 :
@ Fractur Cervical
@ TIK meningkat / Herniasi Otak
20
2. Tanda BRUDZINSKI Leher ( I ) :

@ Px tidur telentang, tanpa bantal


@ Flexikan kepala mendadak
Positip (+) :
@ Kedua Tungkai flexi

21
Tanda Brudzinski I / Leher

22
Tanda Brudzinski I / Leher

23
3. Tanda BRUDZINSKI Tungkai ( II ) :

@ Px tidur telentang
@ Flexikan salah satu tungkai pd sendi
panggul & lutut maksimal
Positip (+) :
@ Tungkai seberangnya flexi

24
Tanda
BRUDZINSKI Tungkai ( I I )

25
2. Tanda KERNIG :

@ Px tidur telentang
@ Flexikan sendi panggul & Lutut 90 O

@ Mendadak tungkai diluruskan


Positip (+) :
@ Ada tahanan gerakan dan nyeri
@ Sudut di lutut tidak mencapai 135 O

26
MENINGEAL SIGN
Kernig & Brudzinski I

27
Video Skill MENINGEAL SIGN 28
A Visual Guide:
1d
PHYSICAL EXAMINATION
NEUROLOGICAL SKILL
@ NN CRANIAL
I s/d VI

Medical Faculty of Muhammadiyah University


29
N.I Olfactorius
Fungsi : Pembauan

Alat & Persiapan :


@ 4 Botol gelap isi : – Rokok – Kopi - Panili – Kulit jeruk
@ Periksa ada buntu tidak satu persatu lubang
@ Informasi pemeriksaan ke pasien
@ Mata tertutup
@ Satu persatu lubang hidung

Abnormal : -- Hiposmia, Anosmia.


- Parosmia , Kakosmia.
- Halusinasi

30
Lesi disini gejala : Lesi disini gejala :
Hipo / A nosmia @ Paraosmia
@ Kakusmia
@ Halusinasi

31
N.I Olfatorius 32
N. II Opticus
Fungsi : 1. VISUS
2. Visual Field / Lapang pandang
3. Warna
4. Funduscopi
Alat & Persiapan :
@ Ruang gelap
@ Senter , Snellen Chart , Jaeger Chart , Kartu Isihara
@ Funduscop
@ Informasi pemeriksaan
Abnormal : -- Strabismus / Pupil
- Visus 6/6 , 1/60 , 1/300
- Gangg. Lapang pandang
- Buta warna
33
N. II Opticus
1. VISUS :
1.a. # Snellen Chart
# Ruang lebar 6 meter
1.b. Satu persatu mata ditutup & diperiksa
- Diperintah membaca huruf terbesar s/d terkecil
1.c. Perhatikan angka pd Huruf terakhir yg terbaca
1.d. VISUS : # 6 / angka baris yg terlihat terakhir
# misal baris angka 24  Visus 6/24
# Visus terendah 6/60
1.e. Bila Visus < 6/60 dg tehnik HITUNG JARI
VISUS : Jarak terjauh / 60
1.f. Bila Visus < 1/60 dg tehnik LAMBAIAN TANGAN
VISUS : Jarak terjauh / 300 34
35
N.II VISUS
VISUS : 6/24 36
N. II Opticus
2. VISUAL FIELD / Lapang Pandang :
3.a. Tehnik : # KONFRONTASI Tes
# PERIMETER
# KAMPIMETER
3.b. KONFRONTASI Tes
# Berhadapan dg Px jarak 1 meter
# Satu mata Dr & Px ditutup
# Mata Dr & Px Saling melihat ( fiksasi )
3.c. TEHNIK Langsung lapang belkang kedepan
3.d. Hasil  buat Gambar Gangguan VF
# Monoculer blindness
# Hemianopsia Bitemporal
# Hemianopsia Homonim kanan
# Hemi Quadranopsia Homonim Kanan Bawah
37
# Hemianopsia Homonim Macula
Perimeter

38
Konfrontasi tes

39
Konfrontasi tes

40
41
N.II Baca & Visual Field
Gangg. Visual Field :

5
42
Gangg. Visual Field :

11
43
3. Tes WARNA

Ada bayangan
Gambar Apa ?

Isihara

Buta Warna

44
N. III IV VI
Fungsi N.III : 1.Motoris : - m.Levator Palpebra
- m. RM , RS, RI, OI
2. Parasimpatis : m.Constrictor Pupil
N.IV : Motoris m.OS
N.VI : Motoris m.RL

Tehnik : 1. Inspeksi
2. Reflek Pupil / Cahaya
3. Reflek Akomodasi
4. Gerak Bola Mata

Alat & Persiapan :


@ Ruang gelap
@ Senter  Reflek Pupil / cahaya
@ Informasi pemeriksaan 45
N. III Oculomotorius
1.Inspeksi :
1.a. Kelopak Mata : # PTOSIS # LAGOPTALMOS
# Kedipan mata
1.b. Kedudukan Bola Mata BM kanan & kiri
STRABISMUS : # Convergen / Ketengah
# Divergen / Membuka
1.c. PUPIL : # Isocori , N : 2 mm
# Anisocori
# MIOSIS / MIDRIASIS
# Diameter : mm ? D/S
# Kelainan pupil

46
Inspeksi N.III IV VI 47
N. III Oculomotorius
2. Reflek PUPIL / Cahaya :
2.a. Ruang gelap & Senter
2.b. Reflek Pupil :
# R.Pupil LANGSUNG
# R.Pupil Tidak Langsung = KONSENSUAL
2.c. Sinar tegak lurus pupil , senter bergerak
dari samping ke medial , berhenti di pupil sejenak
diulang lagi 1-2 x
2.d. POSITIP : # MIOSIS
# R.Langsung : Mata yg disinari miosis
# R.Konsensual : Mata seberang miosis

48
48
2. Reflek PUPIL / Cahaya :
N. III Oculomotorius
3. Reflek AKOMODASI :
2.a. Reflek melihat dekat , Ruang agak gelap
2.b. Px Disuruh melihat jauh , kemudian mendadak
Disuruh melihat jari Dr. didepan hidung
 diulang 1-2 x

2.c. POSITIP : # BM Bergerak convergen ketengah


# MIOSIS

49
N. III Reflex AKOMODASI 51
Arah gerakan BOLA MATA

III III

III
VI

IV III

52
Mata Kiri dr Lateral m.Obliquus Superior N.IV
BM ke Medial Bawah

53
54
N. III IV VI Gerak Bola Mata KIRI
Parese N ?? D /S
Parese N VI OD

Lurus kedepan

Melirik Kekanan 55
56

?
Lurus kedepan

Ptosis , Midriasis , Diplopia


Strabismus Divergen Parese N III OD
Keluhan :
- Diplopia & Strabismus
saat melirik kebawah /
saat miring ke sakit
- Takut turun tangga

?
Parese N IV OD
Otot m.Obliq.Sup.

58
Lurus kedepan

Miring Kearah sakit


Strabism. >>>
Melirik Ke KIRI

Melirik Ke KANAN
? Miring Kearah sehat
Parese N IV OD Strabism (-) 57
N. V Trigeminus
Fungsi N.V :

1. Motoris m.Temporalis , Masseter & Pterygoideus


2. Sensoris V 123
3. Reflek Cornea

Alat & Persiapan :


@ Jarum , Bulu / Kapas ,
@ Tabung isi air es 10-30 & 40-44 C
@ Informasi pemeriksaan

59
60
N. V Trigeminus
Gb.Ciri “ Perioral = Onion “
Lesi Central di
Gb.Ciri Lesi Perifer A di : Pons
B di : Medulla Oblongata
61
Lesi di ??

Lesi di :
Medulla Oblongata

62
TERUSKAN KE SKILL 2

63
Muhammadiyah University
64

Anda mungkin juga menyukai