BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

BAB ) TUAN* BENTUK +A,UK %BEAM -A,TIN*&

TUJUAN
NOTA :

KOTAK BENTUK Definisi : satu struktur sementara yang dibina untuk menam ung k!nkrit basa" bagi membentuknya ke ada bentuk# bentuk dan sai$ %dimensi& yang di er'ukan dan meny!k!ngnya se"ingga ia b!'e" berdiri dengan sendiri %mengeras&( K!tak bentuk terdiri dari ada ba"an % a an& yang bersentu"an dengan k!nkrit dan ba"an engga'as yang meny!k!ng atau ermukaan tersebut( menu ang ba"an

Pemadatan bermaksud proses membuang udaraudara yang terperangkap di dalam konkrit basah, bagi meningkatkan ketumpatan konkrit. Kerja pemadatan dijalankan dengan menggunakan mesin vibrator penggetar!.

PEMBINAAN KOTAK BENTUK

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

Menampung konkrit a!a" #ang aru $ituang agi mem entukn#a ke entuk $an !ai% #ang $ike"en$akki& Menanggung konkrit !ema!a ker.a#ker.a (compaction) emadatan

Mena"an konkrit !e"ingga konkrit ter!e ut mempero'e"i kekuatan #ang men(ukupi untuk er$ikari sel"-supporting!.

,/A+AT#,/A+AT KETE*U0AN KOTAK BENTUK Cukup kuat untuk menampung konkrit a!a" Cukup tegar )en#am ungan #ang kuat* kema! $an rapat pa$a a"agian !am ungan Tidak te'a air
NOTA :
-Tidak telap air bermaksud air tidak dapat meresapi sesuatu bahan$permukaan. -Aras permukaan yang rata boleh diuji dengan menggunakan alat aras spirit.

Ukuran $an $imen!i #ang etu' Aras ermukaan yang rata

Bo'e" $igunakan !emu'a !ete'a" kotak entuk $itangga'kan

-I+I#-I+I KOTAK BENTUK Untuk mema!tikan mutu !iap !truktur konkrit* kotak entuk "en$ak'a" mempun#ai (iri+(iri erikut : ,& Kotak entuk "en$ak'a" tegak untuk mena"an $e-'e(tion !ema!a konkrit $ituang 2. Kotak entuk me!ti'a" mempun#ai kekuatan untuk menampung erat atau tekanan !erta getaran !ema!a pro!e! #ompa#tion konkrit 2

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

.& Kotak entuk "en$ak'a" $ipa!ang $engan tepat $an etu' mengikut ukuran $an !eara! !e agaimana #ang te'a" $itentukan& 4. Sam ungan kotak entuk me!ti'a" rapat $an kema! !upa#a ti$ak o(or untuk menge'akkan ke"i'angan air k!nkrit&
NOTA : -%ekiranya berlaku kehilangan air konkrit semasa proses penuangan konkrit basah ianya boleh memberi kesan honey #omb sarang lebah! pada struktur konkrit.

BA0AN UNTUK MEMBINA KOTAK BENTUK Ka#u )'a!tik Ke'u'i /# erg'a!!

NOTA : -&ahan kayu sering digunakan dalam kebanyakkan kerja kerana bahan ini mempunyai si"at yang semulajadi, senang untuk dikerjakan dan mudah untuk didapati.

+a.a" )en#e$iaan kotak entuk $ari a"an ka#u

)(1 :

PEMA,AN*AN KOTAK BENTUK

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

,& Kotak entuk memer'ukan tupang agi mena"an !truktur kotak entuk #ang $i ina #ang menampung konkrit a!a"& 2& Untuk !atu pro0ek pem inaan* ko! agi kotak entuk o'e" men(e(a" !e"ingga 212 "ingga 232 $aripa$a ko! pem inaan& Untuk men$apat "a!i' ker0a #ang aik* kotak entuk "en$ak'a" $igunakan !eka'i !a"a0a (ka#u)& Ke(a(atan #ang ter$apat pa$a permukaan ka#u akan men#e a kan "a!i' ker0a ti$ak memua!kan& 3. )enggunaan ka#u untuk kotak entuk a$a'a" 'e i" ekonomi 0ika $igunakan eru'ang+u'ang ka'i* tetapi ti$ak o'e" me'e i"i empat ka'i& Sekiran#a !e!uatu pro0ek pem inaan itu memer'ukan penggunaan kotak entuk #ang eru'ang ka'i* ian#a a$a'a" 'e i" ekonomi 0ika $igunakan kotak entuk !i!tem (ke'u'i)& 4. Ka#u #ang $igunakan untuk kotak entuk a$a'a" ertu0uan menampung konkrit a!a" !e"ingga ia menegra! $an kering !e(ukupn#a& 4engan itu* ka#u #ang "en$ak $igunakan !e agai kotak entuk "en$ak'a" ti$ak ter'a'u kering $an ti$ak mengan$ungi 'em apan #ang er'e i"an& Se aikn#a ka#u ter!e ut per'u mengan$ungi ka$ar 'em apan !e an#ak 212&

NOTA : -'ika kayu yang hendak digunakan terlalu kering, ia akan menyerap air daripada konkrit dan menyebabkan kehilangan air daripada konkrit dan boleh menyebabkan kesan honey #omb pada struktur konkrit. (i samping itu, kayu akan mengembang dan membengkok. -'ika kayu yang digunakan terlalu basah, kotak bentuk boleh menge#ut dan renggang akan terbentuk pada sambungan kotak bentuk. )ni akan menyebabkan kebo#oran dan air akan mengalir keluar dari regangan ini seterusnya menyebabkan aras konkrit yang terhasil tidak rata.

PENAN**A2AN KOTAK BENTUK

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

Ker0a+ker0a penangga'an kotak entuk ia!an#a $i'akukan !e(ara erperingkat+peringkat terutama !eka'i 0ika kotak entuk #ang !ama akan $igunakan !emu'a& Sementara menunggu konkrit #ang aru $ituang mengera! ke ta"ap #ang mak!imum* !e!etenga" a"agian !u$a" o'e" $i uka ter'e i" $a"u'u untuk mem ina kotak entuk #ang !eteru!n#a& Ker0a penangga'an kotak entuk per'u $i'akukan $engan er"ati+ "ati !upa#a kero!akan ti$ak er'aku pa$a kotak entuk ter!e ut& Ia 0uga per'u $engan (ara #ang etu' !upa#a ti$ak mero!akkan $an men(a(atkan konkrit& Tem !" Penangga'an K!tak Bentuk Jadua' )(1 : Tempo" Untuk Mem uka Kotak Bentuk ,imen P!rt'and Ba"agian 3 struktur Si!i ra!uk* tem ok $an tiang (tanpa e an) )apan (pen#angga pa$a papak) )enangga'an pen#angga pa$a papak Ba"agian a6a" ra!uk (pen#angga ti$ak $itangga'kan) )enangga'an pen#angga pa$a ra!uk Ra!uk umi KOTAK BENTUK +A,UK DE4INI,I +A,UK 9Ra!uk merupakan !truktur angunan #ang $i ina men$atar& Ra!uk menerima e an $aripa$a 'antai* $in$ing * um ung $an e an inaan 'ain& Be an ini $irintangi o'e" momen 'entur $an $a#a ri(i" pa$a ra!uk&: Biasa 0ari . 5 ,1 ,imen P!rt'and -e at Mengeras 0ari 2 . 3

2,

4itangga'kan i'a konkrit mengera! !epenu"n#a

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

;eni!+0eni! ra!uk : Ra!uk tupang mu$a" Ra!uk !e'an0ar Ra!uk 0u'ur Kedudukan rasuk : Ra!uk umi (groun$ eam) Ra!uk tingkat ata! Ra!uk um ung (roo- eam)
Rasuk Bumbung

Rasuk Tingkat Atas

Rasuk Bumi

+a.a" )() : Ke$u$ukan !truktur ra!uk pa$a !e ua" angunan +asuk K!nkrit Bertetu'ang Ra!uk konkrit ertetu'ang ter$iri $aripa$a tetu'ang utama $an tetu'ang pen(ekak& Tetu'ang utama er-ung!i agi menanggung e an* manaka'a tetu'ang pen(ekak er-ung!i untuk menetapkan ke$u$ukan $an !ai% $imen!i tetu'ang utama& Bia!an#a ra!uk ter$iri 6

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

$aripa$a empat atang tetu'ang utama& Untuk ra!uk #ang menanggung e an #ang tinggi* penam a"an tetu'ang akan $in#atakan $i $a'am p'an !truktur&
Rasuk konkrit

Tetulang utama

+a.a" )(5 : Komponen agi ra!uk konkrit ertetu'ang PEMBINAAN KOTAK BENTUK +A,UK BUMI ,& 4i ina menggunakan ka#u er!ai% ,: < 2: $an papan 'api! ,2 mm& 2& Kotak entuk per'u $i ina mengikut !ai% $an ketinggian #ang te'a" $itetapkan $i $a'am pe'an& 3. )em inaann#a me!ti'a" kuat $an kuku" untuk mena"an getaran !ema!a ker0a+ker0a pema$atan konkrit $i0a'ankan& 4. )er'u $ipa!tikan tia$a ke o(oran pa$a a"agian+ a"agian !erta !am ungan+!am ungan kotak entuk agi menge'akkan ke"i'angan air konkrit #ang o'e" men#e a kan "one# (om ing& 5. Sete'a" pema!angan kotak entuk !iap* ker0a pengara!an $i0a'ankan agi mema!tikan para! permukaan kotak entuk a$a'a" rata $an !eara!& 7& )ermukaan papan 'api! per'u $i!apu $engan min#ak "itam ter'e i" $a"u'u !upa#a konkrit #ang $ima!ukkan ti$ak me'ekat pa$a kotak entuk ter!e ut&

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

+a.a" )ermukaan kotak entuk $i!apu $engan min#ak "itam

)(6 :

%a& %b& +a.a" )(7 %a&%b& : )ema!angan kotak entuk agi pem inaan ra!uk umi PEMBINAAN KOTAK BENTUK +A,UK BUMBUN* 3 TIN*KAT ATA, 1. Ber entuk !ama !eperti groun$ eam* tetapi ian#a per'u $i!okong o'e" tupang agi meme'i"ara ke$u$ukan $an !i!iann#a& Sokongan kotak entuk $ikena'i !e agai T+po!t& 2. )er'u $i ina $ari tiang ke tiang& 8

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

.& Ker0a+ker0a pem inaan kotak entuk ra!uk um ung = tingkat ata! memer'ukan papan 0a'an > prop ter'e i" $a"u'u& 4. Ker0a+ker0a mema!ang prop akan $i!ertakan $engan ker0a+ker0a menupang menggunakan T+po!t ataupun peran(a& 5. Sai% ka#u T+po!t ia'a" 2: < .: $an "en$ak'a" mempun#ai 0arak 'e i" kurang 2 kaki antara !atu !ama 'ain $i a6a" kotak entuk& 7& Ka#u #ang $igunakan untuk T+)o!t a$a'a" $ari ka#u #ang terpi'i" untuk $i0a$ikan !e agai pen#okong kepa$a kotak entuk ra!uk um ung = tingkat ata! !upa#a $apat menanggung e an apa i'a peker0a er$iri $i ata!n#a untuk ker0a+ker0a menuang konkrit& ?& )rop akan $ipa!ang $i ata! penutup tiang* #ang $ipa!ang ter'e i" $a"u'u pa$a !etiap tiang& 8& Tu0uann#a untuk mema!tikan ketinggian tiang a$a'a" !ama antara !atu !ama 'ain* $an 0uga me'in$ungi tiang $aripa$a pe(a" atau retak& 9. Ker0a+ker0a mema!ang prop per'u $i'akukan $engan er"ati+"ati* egitu 0uga $engan ker0a+ker0a me'etak tupang $i a6a"n#a& ,1& Untuk mema!tikan ke!e'arian* ker0a+ker0a !etting+out akan $i0a'ankan $i mana enang akan $irentang pa$a papan 0a'an untuk $i0a$ikan pan$uan mema!ang kotak entuk roo- eam& ,,& Bagi mema!tikan ke$u$ukan roo- eam a$a'a" !e'ari $engan groun$ eam* pe'am a akan $igunakan& Caran#a atu pe'am a akan $igantung $an $i0atu"kan e a!& )er'u $ipa!tikan ian#a 0atu" etu'+ etu' pa$a !etiap pen0uru groun$ eam&

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

,2&

Ker0a pengara!an $i0a'ankan agi mema!tikan para!

permukaan kotak entuk a$a'a" rata $an !eara!& +a.a" )(8 : )ema!angan kotak entuk agi pem inaan ra!uk

um ung = tingkat ata! PEMA,AN*AN TETU2AN* ,& Se e'um pema!angan tetu'ang* kotak entuk per'u $ip!erik!a $ari !egi !ai%* @erti(a'it#* a'ignment* rigi$it#* ('ean'ine!!* prop $an ara!& 2& Tetu'ang #ang te'a" !iap $i entuk $an $iikat akan $ima!ukkan ke $a'am kotak entuk& .& Ian#a o'e" er'aku !ama$a !e e'um* !ema!a atau !e'epa! kotak entuk $i ina& 5& B'o(k !pa(er akan $ipa!ang !eka'i !ema!a pema!angan tetu'ang ke $a'am kotak entuk& 3& Te a' 'o(k !pa(er a$a'a" er!amaan $engan te a' penutup konkrit !e agaimana #ang $ike"en$akki $a'am p'an !truktur& 7& Sai% tetu'ang #ang $igunakan untuk roo- eam ia!an#a er e%a $engan !ai% tetu'ang groun$ eam&

10

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

(a) +a.a" )(9 : (a) )ema!angan tetu'ang agi ra!uk umi

( )

( ) )ema!angan tetu'ang agi ra!uk um ung=tingkat ata!

PENUAN*AN KONK+IT ,& Konkrit #ang te'a" !iap $i an(u" akan $ima!ukkan ke $a'am kotak entuk #ang te'a" pun $ipa!ang tetu'ang& 2. )er'u $ipa!tikan !e e'um penuangan konkrit $i'akukan* pema!angan tetu'ang per'u $iperik!a $engan te'iti !eperti !ai%* 0enama* gra$e* 'apping* (on(rete (o@er* 'ink !pa(ing $an i'angan& 3. Sete'a" konkrit $ituang* ker0a pema$atan=penggetaran konkrit per'u $i'akukan $engan menggunakan me!in @i rator agi mema!tikan tia$a ruang+ruang u$ara #ang tertingga' $i $a'am an(u"an konkrit& Kae$a" manua' 0uga o'e" $igunakan iaitu $engan men(o(ok+(o(ok ro$ e!i $a'am an(u"an konkrit& 5& Ini akan meng"a!i'kan konkrit #ang 'e i" pa$at& 3& ;ika ti$ak* akan ter$apat ruang+ruang u$ara #ang terperangkap #ang men#e a kan 'ompang& Ini o'e" meng"a!i'kan !truktur konkrit #ang mu$a" pe(a" $an ti$ak kuat&

11

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

7& )ermukaan konkrit "en$ak'a" $iratakan !ema!a penuangan $an me!ti $iratakan permukaann#a agi menge'akkan penga!ingan a"an+ a"an&

a)

( ) +a.a" )(: : Ker0a penuangan konkrit ke $a'am kotak entuk ra!uk

PEN*A;ETAN KONK+IT Sema!a air $i an(u" $engan !imen* tin$ak a'a! akan er'aku #ang men#e a kan !imen akan mem eku $an mengera!& Air "an#a (ukup untuk tin$ak a'a! kimia pa$a peringkat permu'aan !a"a0a* 0ika air kurang !ema!a !imen mengera! konkrit ti$ak $apat men(apai kekuatan mak!imum& Apa i'a konkrit $itempatkan* kan$ungan airn#a akan "i'ang $engan (epat me'a'ui pro!e! pen#e0atan* 0ika'au tin$akan !egera ti$ak $iam i'& Tin$akan men(ega" ke"i'angan air $ari konkrit $inamakan penga6etan konkrit& )enga6etan ia'a" !atu tin$akan men0aga konkrit !ete'a" $ituang $an $ipa$atkan !e"ingga ian#a men(apai kekuatan konkrit #ang $ike"en$akki $engan menggunakan air&

12

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

Ama'an penga6etan #ang $i'akukan a$a'a" !eperti erikut :+ )ermukaan konkrit o'e" $itutup $engan a"an+ a"an #ang $i a!a"kan !eperti eg guni* 0erami* "a uk ka#u* pa!ir $an !e againn#a& Meren$amkan permukaan konkrit $engan air& Kae$a" ini !e!uai $igunakan untuk menga6et 'antai konkrit& Mem a!a"kan konkrit $engan air& Ama'an ini $i'akukan pa$a+ tempat+tempat !eperti tem ok* tiang* ra!uk $an !e again#a #ang !ukar $ia6et $engan (ara 'ain& Men#apu a"an+ a"an kimia pa$a permukaan konkrit untuk menge'akkan ke"i'angan air me'a'ui pro!e! !e0atan& Menggunakan 6ap air (!tim)& Bia!a $igunakan $iki'ang terutama !eka'i konkrit pratega!an&

+a.a" )(< : )ro!e! penga6etan konkrit me'a'ui kae$a" !em uran air TUJUAN PEN*A;ETAN Mema!tikan pem entukan kekuatan mampatan #ang $ike"en$aki Menge'akkan ter0a$in#a ke"i'angan 'em apan #ang menge0ut ke ata! konkrit

13

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

Menge'akkan er'akun#a keretakan pa$a permukaan konkrit Untuk mem iarkan konkrit era$a $i $a'am kea$aan 'em ap !e erapa 'ama #g o'e" !upa#a pro!e! pengera!an er0a'an !e(ara !e$er"ana !e"ingga men(apai kekuatan #g mak!ima Menge'akkan konkrit $iro!akkan o'e" kea$aan=(ua(a !e0uk

BA0A*IAN#BA0A*IAN KOTAK BENTUK Kotak entuk ter$iri $aripa$a e'emen+e'emen #ang mem o'e"kan kotak entuk $i ina mengikut !ai% * (ukup kuat* $an mampu menanggung e an #ang $ikenakan ke ata!n#a& Kotak entuk agi ra!uk ia!an#a ter$iri $aripa$a a"agian+ a"agian #ang erikut: )ampan tepi a(uan ra!uk &eam $ girder side! )ampan a6a" a(uan ra!uk &eam$girder bottom! Tiang T+)o!t T-*ead %hore! Be'e a! 'oist +edger! Beroti %ti""ener! Tupang &ra#e! )engikat ties! Su!ur 4in$ing ,aler!

14

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

PEN*IKAT KOTAK BENTUK %4O+M;O+K TIE,& /ung!i pengikat kotak entuk : ,& Menguatkan $an menguku"kan pem inaan kotak entuk 2& Menetapkan !ai% $an $imen!i kotak entuk .& Meng"a'ang kotak entuk $aripa$a me'engkung 5& Mengikat kotak entuk pa$a $in$ing $an 'antai angunan 3& Men0a$ikan inaan kotak entuk #ang kema! 4ua kategori pengikat kotak entuk : 1. -e#overable A o'e" $igunakan !emu'a 2. Non re#overable A ti$ak o'e" $igunakan !emu'a
3 3

5 5

A)BIKASI )ENGIKAT KCTAK BENTUK

15

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

, 2 . 5 3
3

A A A A A

Tie t6o !i$e! o- -orm6ork A(t a! a !pa(er An("or one !i$e on'# )ro@i$e an("orage -or !u((ee$ing 'i-t! Ma# "a@e to re!i!t !"ear !tre!! (not -or !nap tie!)

Jenis#.enis

engikat k!tak bentuk

,+ Snap tie 2+ Boop En$ Tie .+ /'at Strap Tie 16

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

,istem Pemasangan Pengikat K!tak Bentuk ,+ Da'er Ro$ Tie S#atem 2- Coi' Tie Si!tem

KOTAK BENTUK ,I,TEM Kotak entuk !i!tem merupakan kotak entuk #ang komponenn#a $i ina $iki'ang $engan mengikut !ai% $an !pe!i-ika!i mengikut !tan$ar$ #ang te'a" $itetapkan& Setiap komponen ini akan $i a6a ke tapak untuk $ipa!ang $an $i ina&

17

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

Ba"an untuk kotak entuk !i!tem ter$iri $aripa$a 'ogam* -i erg'a!!* p'a!ti(* ka#u $an a'uminium& Kebaikan ,& Komponen kotak entuk #ang !tan$ar$ 2& Ker0a mereka entuk $ikurangkan .& Setiap komponen atau a"agian te'a" $ireka entuk !upa#a $apat menanggung e an tertentu 5& Tia$a ri!iko ke'ema"an komponen atau ter'e i" e an 3& Bo'e" $i$irikan ($ipa!ang) $engan 'e i" (epat* 'e i" mu$a" $an 'e i" 0itu (a((urate) 7& Ti$ak memer'ukan kema"iran $an pera'atan #ang an#ak 7. Ke an#akkan kotak entuk !i!tem ta"an 'ama* o'e" $iguna eru'ang ka'i tanpa "a$ !ekiran#a $i0aga $engan aik 8& Komponen er!ai% tertentu* mu$a" $i!u!un $an $iangkut E& Ba"an inaan !ama a$a 'ogam atau ka#u #ang te'a" $iperkuatkan $an ti$ak mu$a" ro!ak ,1& Ter$apat reka entuk #ang pe' agai&

Ke'ema"an ,& Da'aupun mu$a" $iken$a'i tetapi ian#a agak erat 2& Komponen #ang !tan$ar$F ti$ak !e!uai $igunakan untuk mengkonkrit entuk+ entuk #ang unik =(anggi" .& BeratF !atu pane' #ang e!ar memer'ukan kren untuk mengangkut !eperti kren 5& Ko! pero'e"an #ang tinggiF ti$ak ekonomi agi pro0ek+ pro0ek #ang ke(i'&

18

BAB 2 : TUANG BENTUK RASUK (BEAM CASTING) ______________________________________________________________________________

(a) (a) (a) (a) (a) (a) (a) (a) (a) (a) (a) (a) ( ) Ra0a" 2&,1 : Komponen kotak entuk !i!tem ('ogam) agi ra!uk

(a)

( )

(()

($)

Ap'ika!i penggunaan kotak entuk !i!tem : (a) ( ) A )ema!angan kotak entuk !i!tem $i tapak ina (( ) A )enangga'an kotak entuk !i!tem ($) A Struktur konkrit #ang te'a" !iap $i ina

19