MODUL

POLITEKNIK
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

J 1003
TEKNOLOGI WOKSYOP 1

MOHAMAD SOM AHMAD (PKM)

BASRI BIN SENIN (PKM)
ZAHARI BIN MAAROF (PKM)

Unit 3 -1
BIODATA PENULIS MODUL
J1003 – TEKN OL OG I W OKS YOP 1

Nama : MOHAMAD SOM BIN AHMAD

Alamat : Jabatan Kejuruteraan Mekanikal
Politeknik Kota Melaka
No. 2 Jalan PPM 10,
Plaza Pandan Malim,
75250 Melaka.
No. Tel : 07 – 3376020 / 3376010 / 3376011
Kelulusan : Diploma Pendidikan ( MPTKL )
Ijazah Kejuruteraan Mekanikal ( UTM )
Sijil Metalurgi ( South Korea )
Sijil Jurutera Kimpalan – IWE ( Japan )
Jawatan : Pensyarah Teknikal

Nama : ZAHARI BIN MAAROF

Alamat : Jabatan Kejuruteraan Mekanikal
Politeknik Kota Melaka
No. 2 Jalan PPM 10,
Plaza Pandan Malim,
75250 Melaka.
No. Tel : 07 – 3376020 / 3376010 / 3376011
Kelulusan : Diploma Pendidikan ( MPTKL )
Diploma TIG/MIG ( Germany
Jawatan : Pensyarah Teknikal

Nama : BASRI BIN SENIN

Alamat : Jabatan Kejuruteraan Mekanikal
Politeknik Kota Melaka
No. 2 Jalan PPM 10,
Plaza Pandan Malim,
75250 Melaka.
No. Tel : 07 – 3376020 / 3376010 / 3376011
Kelulusan : Diploma Kejuruteraan Mekanikal Serta
Pendidikan ( KUiTTHO)
Jawatan : Pensyarah Teknikal

Unit 3 -2
GRID KURIKULUM MODUL TEKNOLOGI WOKSYOP (J1003)

Grid kurikulum modul ini adalah berdasarkan kepada kurikulum yang sedang
digunakan di Politeknik Kementerian Pendidikan Malaysia.

TOPIK UNIT
MENCEGAH KEMALANGAN 1
ALAT-ALAT TANGAN 2 3
PENGUKURAN 4
GERUDI 5
MESIN LARIK 6
KIMPALAN GAS 7 8
KILMPALAN ARKA 9

UNIT 1 : MENCEGAH KEMALANGAN(2 JAM)

Peraturan dan amalan keselamatan

didalam woksyop kejuruteraan am.
1.1 Langkah-langkah mencegah
kemalangan am
1.2 Kepentingan menggunakan alat
keselamatan dan menjaga kebersihan
woksyop.
1.3 Akibat salah penggunaan alat
keselamatan
1.4 Perbezaan diantara keselamatan
diri,alat,mesin,perkakasan
memesin,mesin kimpalan arka dan
kimpalan gas.

UNIT 2 : ALAT-ALAT TANGAN(2 JAM)

Alat-alat tangan dalam kerja menggegas

2.1 Menanda dan menyusun tanda
2.2 Takrifan meyusun tanda
2.3 Langkah menyusun tanda dan
penyediaan bahan kerja
2.4 Kebaikan menggunakan alat/cecair
penanda
2.5 Kegunaan alat-alat menyusun tanda
2.6 Cara-cara menggunakan alat
menyusun tanda
Alatan Pengujian
2.7 Jenis-jenis alat menguji
2.8 Cara menggunakan alat-alat menguji
seperti sesiku L dan bar selari

Gergaji besi
2.9 Bahagian-bahagian gergaji besi
2.10Cara menggunakan gergaji besi

Unit 3 -3
 2.11Jenis bahan mata gergaji besi, istilah
G.S.I, jarak gigi dan kuak mata bilah
gergaji.
2.12Sebab mata gergaji patah.
2.13Langkah keselamatan semasa
menggergaji

Kikir dan Kerja Mengikir

2.14 Bahagian-bahagian kikir

2.15 Definasi potongsn(cut), gred mata
dan tepian selamat
2.16 Jenis, bentuk dan kegunaan kikir
2.17 Lejang memotong dan cara-cara
mengikir
2.18 Celah mata gigi kikir
tersumbat(Pining)
2.19 Langkah keselamatan semasa
mengikir

UNIT 3 : Tukul(3 JAM)

3.1 Jenis dan kegunaan tukul

3.2 Bahagian-bahagian tukul bongkol
bulat
3.3 Langkah keselamatan semasa
menggunakan bongkol bulat
Pahat

3.4 Jenis-jenis pahat

3.5 Bahgian Pahat rata
3.6 Pahat rata
3.7 Keburukan kepala pahat berbentuk
cendawan
3.8 Cara menggunakan pahat
3.9 Langkah keselamatan semasa
memahat

Pengulir luar dan pengulir dalam

3.10 Bahagian-bahagian pengulir dalam

3.11 Jenis pengulir dalam dan cara
menggunakan urutan 3 jenis
pengulir dalam
3.12 Terminologi asas ulir skru,
spesifikasi dan bentuk ulir V

3.13 Istilah saiz gerudi mengulir dalam

dan kepentinganya
3.14 Pengiraan saiz gerudi mengulir

Unit 3 -4
 dalam
3.15 Langkah-langkah mengulir dalam
3.16 Langkah mengulir lubang buta,
sebab pengulir dalam patah dan
cara mengatasinya.
3.17 Jenis-jenis Pengulir luar
3.18 Lengkah-langkah pengulir luar

UNIT 4 : PENGUKURAN ( 2 JAM)

4.1 Alat-alat pengukur asas pembaaris
keluli, tali pita, angkup dalam dan luar.
4.2 Jenis dan saiz micrometer.
4.3 Nama dan lakaran bahagian-
bahagian micrometer luar.
4.4 Prinsip asas micrometer.
4.5 Bacaan dan lakaran pada
micrometer (metrik dan imperial).
4.6 Cara penggunaan micrometer.
4.7 Lakaran dan nama bahagian-
bahagian angkup vernier.
4.8 Prinsip asas vernier.
4.9 Cara penggunaan angkup vernier.
4.10Bacaan dan lakaran angkup vernier
(metrik dan imperial).
4.11Alat pengukur yang menggunakan
prinsip vernier (jangkasudut serong
vernier dan tolok tinggi vernier).

UNIT 5 : GERUDI ( 3 JAM)

Mata Gerudi dan Mesin Gerudi

5.1 Bahagian utama dan fungsi gerudi
pintal.
5.2 Cara menentukan saiz gerudi.
5.3 Bahan membuat gerudi.
5.4 Kaedah menanda sebelum
menggerudi.
5.5 Cara memasang mata gerudi dan
benda kerja sebelum menggerudi.
5.6 Perbezaaan jenis mata gerudi
(gerudi pusat, gerudi lurah lurus,
gerudi lubang senggat, gerudi
hujung rata).
5.7 Cara mencanai dan mengasah
sebatang gerudi pintal.
5.8 Kesan pada lubang jika mata gerudi
tidak dicanai dengan betul.
5.9 Nama bahagian-bahagian mesin
gerudi.

Unit 3 -5
 5.10 Pengiraan kelajuan pusingan
pengumpar (PPM), kadar suapan
dan factor pemilihan kelajuan
pemotongan.
5.11 Jenis-jenis penyejuk, fungsi dan
kegunaannya.
5.12 Langkah menjaga mata gerudi dan
mesin gerudi.
5.13 Langkah keselamatan semasa
menggerudi.

CARA MEMEGANG BENDA KERJA DAN

MENGGERUDI

5.14 Mengapa benda kerja perlu

dipegang dengan kemas semasa
proses menggerudi.
5.15 Jenis pemegang benda kerja pada
mesin gerudi (ragum mesin, ragum
tukang alat, bungkah V dan lain-
lain).
5.16 Kaedah menggerudi lubang besar.
5.17 Kepentingan menggerudi pusat dan
menggerudi lubang pandu.
5.18 Contoh ‘jigs’.
5.19 Kegunaan jigs pada mesin gerudi.
5.20 Langkah yang perlu diberi perhatian
semasa menggerudi.

UNIT 6 : MESIN LARIK ( 1 JAM)

6.1 Jenis-jenis mesin larik.
6.2 Fungsi bahagian mesin larik tetengah.
6.3 Lakaran bagaimana benda kerja
dipegang pada mesin larik.
6.4 Lakaran bentuk mata alat dan
fungsinya.
6.5 Lakaran sudut-sudut pada mata alat.
6.6 Bahan dan kegunaan mata alat.
6.7 Proses-proses lain dimesin larik
(menggerek, menggerud, melorek,
melarik tirus, memotong ulir skru dan
melarik tak sepusat).

UNIT 7 : KIMPALAN GAS ( 2 JAM)

Pengenalan

7.1 Definasikan kimpalan gas.

Unit 3 -6
 7.2 Kimpalan gas tekanan tinggi dan
kimpalan gas tekanan rendah.
7.3 Kegunaan kimpalan gas dalam
industri.

Gas

7.4 Jenis-jenis gas untuk kegunaan kimpalan

gas.
7.5 Sifat gas oksigen, cara pengeluaran dan
silinder oksigen.
7.6 Sifat-sifat gas asetilina ,cara pengeluaran
dan silinder asetlina.
7.7 Jenis-jenis gas sebagai bahan bakar.
7.8 Kelengkapan kimpalan gas oksi-asetilina.
7.9 Alat kelengkapan kimpalan oksi-asetilina
Serta kendaliannya
7.10 Tugas serta prinsip-prinsip alatur satu
peringkat dan dua peringkat.
7.11 Jenis-jenis hos untuk kimplan oksi-
asetilina.
7.12 Prinsip serta jenis-jenis sumpitan api.
7.13 Sistem pancarongga dan sistem stesen
tunggal kimpalan oksi-asetilina.

UNIT 8 : PEMASANGAN KELENGKAPAN OKSI-

ASETILINA ( 2 JAM)

Pemasangan

8.1 Prosedur pemasangan kelengkapan

kimpalan oksi-asetilina.
8.2 Cara-cara menguji kebocoran.
8.3 Nyalaan oksi-asetilina.
8.4 Jenis-jenis nyalaan oksi-asetilina dan
kegunaannya.
8.5 Kaedah pelarasan nyalaan.
8.6 Ciri-ciri nyalaan dan suhu nyalaan.
8.7 Langkah-langkah menyalakan dan
memadamkan nyalaan.
8.8 Sebab-sebab berlakunya letup padam dan
nyalabalas serta langkah-langkah
mengatasinya.

Teknik mengimpal oksi-asetilina.

8.9 Teknik mengimpal bagi kimpalan oksi-

asetilina.
8.10 Teknik mengimpal ke hadapan dan teknik

Unit 3 -7
 mengimpal mengundur.
8.11 Pengawalan kelajuan, jarak nyalaan sudut,
serta pergerakan ketika mengimpal.

Sambungan dan persediaan tepi.

8.12 Jenis-jenis sambungan asas dalam kerja

kimpalan.
8.13 Langkah-langkah membuat persediaan
tepi.

UNIT 9 : KIMPALAN ARKA

9.1 Mesin kimpalan arka.
9.2 Funsi alat ubah.
9.3 Komponen-komponen asas mesin
kimpalan arka.
9.4 Jenis-jenis mesin kimpalan arka.
9.5 Melukis litar skematik bagi sebuah mesin
kimpalan arka.

Kekutuban mesin kimpalan arka.

9.6 Kekutuban lurusdan kekutuban berbalik.

9.7 Ciri-ciri kekutuban dan kelebihan diantara
kedua-dua kekutuban.
9.8 Faktor-faktor pemilihan kekutuban.

Teknik-teknik dalam kimpalan arka.

9.9 Namakan bahagian-bahagian arka

9.10 Kesan jarak, sudut arka dan kelajuan ke
atas hasil kimpalan
9.11 Kaedah memulakan arka

Elektrod

9.12 Penghasilan elektrod

9.13 Bahan pancalogam dalam teras elektrod
9.14 Fungsi salutan eletrod
9.15 Pengkelasan elektrod
9.16 Fungsi jermang

PANDUAN MENGGUNAKAN MODUL

1. Modul ini dibahagikan kepada 9 unit. Setiap unit disediakan dalam

jilid yang sama.

Unit 3 -8
2. Muka surat dinomborkan berdasar kepada kod subjek, unit dan
halaman.

J1003 / UNIT 1 / 5

Subjek
Unit 1
Halaman 5

3. Pada permulaan unit, objektif am dan khusus dinyatakan.

4. Setiap unit mengandungi urutan aktiviti dan diberikan simbol

berikut:-

OBJEKTIF

Bahagian ini mengandungi objektif am dan khusus

setiap pembelajaran.

INPUT
Input mengandungi maklumat yang akan anda pelajari.

AKTIVITI
Bahagian ini mengandungi proses pembelajaran secara aktif
untuk menguji kefahaman anda. Anda perlu ikuti dengan
teliti dan melaksanakan arahan yang diberikan.

MAKLUMBALAS KEPADA AKTIVITI

Bahagian ini mengandungi jawapan kepada soalan-soalan

yang dikemukakan dalam aktiviti.

PENILAIAN KENDIRI

Penilaian kendiri menguji kefahaman anda dalam setiap unit.

Unit 3 -9
 MAKLUMBALAS KEPADA PENILAIAN KENDIRI

Bahagian ini mengandungi jawapan kepada soalan-soalan

yang dikemukakan dalam penilaian kendiri.

5. Anda perlu mengikuti unit demi unit yang disediakan.

6. Anda boleh meneruskan unit selanjutnya setelah berjaya melalui

unit sebelumnya dan yakin dengan pencapaian anda.

PERNYATAAN TUJUAN

Modul ini disediakan untuk kegunaan pelajar-pelajar Semester 1 yang

mengikuti kursus Sijil di Jabatan Kejuruteraan Mekanikal, Politeknik
Kementerian Pendidikan Malaysia. Ianya bertujuan untuk memberi

Unit 3 -10
pendedahan kepada pelajar tentang konsep sesuatu unit kearah
pembelajaran kendiri atau dengan bimbingan daripada pensyarah.

PRA-SYARAT KEMAHIRAN & PENGETAHUAN

Pra-syarat untuk mengikuti modul ini mempunyai pengetahuan asas

peralatan dalam woksyop.

OBJEKTIF AM MODUL

Di akhir modul ini, pelajar-pelajar akan dapat:-

• Memahami Kaedah menggunakan alat-alat tangan.

• Memahami Kaedah menggunakan mesin larik dengan betul dan
selamat.
• Dapat menggunakan serta mengendalikan kelengkapan kimpalan gas
dan kimpalan arka dengan betul dan selamat.

PERALATAN & SUMBER YANG DIPERLUKAN BERSAMA MODUL

Alatulis dan buku catatan

RUJUKAN

1. Steve F, Krar and Albert F. Check, Tecnology of Machine Tools,

McGraw-Hill, 1998
2. Ibrahim Che Muda dan N. Ramudaram,Teknologi Bengkel Mesin,
Dewan Bahasa & Pustaka, 2000
3. N. Ramudaram, Teknologi Bengkel Kejuruteraan, Tukang Larik,
Fajar Bakti, 1993
4. Larry Jeffus, Welding Principle and Applications,Delmar Publishers,
1999

Unit 3 -11