P1

A
P2

40

EI

40

EI

F
3

EI

EI
3

B
C
3.0

6.0

Diketahui
Struktur Portal tanpa bergoyang tergambar
Ditanyakan
-

Hitung Momen Pada Titik Tumpul

4.5

Penyelesaian

5
Kordinat Lokal
1

2
4

3
2

3
2
3
1

6
4

Kordinat Struktur

11

10

12

14

13

i8

15

5
4
6

Perhitungan Momen Primer, Momen Luifel dan Reaksi Tumpuan

Momen Primer
MDE'
=
MED'
=

1/12 x 9 x 9
1/12 x 9 x 9

=
=

-60.75
60.75

MAD'
MDA'

=
=

40 x 3 x 6 / 9^2
40 x 6 x 3 / 9^2

=
=

-53.33333
26.666667

MEF

1/12 x 9 x 4.5

-15.1875

MDB'
MBD'

=
=

1/8 *24*6
1/8 *24*6

=
=

-30
30

P3
P6
P12
P15

=
=
=
=

-53.33333
-34.08333
45.5625
0

Reaksi Tumpuan Primer

P
q

26.6666667

13.3333333333

40

40.5

40

40.5

20.25
RAV
RAH
RBV
RBH
RCV
RCH

=
=
=
=
=
=

Perhitungan Matriks
Batang AD

KAD

EI

1
0
0
0
0
0
0

2
0
0.0329218
0.1481481
0
-0.032922
0.1481481

3
0
0.1481481
0.8888889
0
-0.148148
0.4444444

4
0
0
0
0
0
0

5
0
-0.032922
-0.148148
0
0.0329218
-0.148148

6
0
0.1481481
0.4444444
0
-0.148148
0.8888889

1
2
3
4
5
6
a

TAD

TAD

1
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
1
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
0
0
1

1
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
1
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
0
0
1

1
0
0

2
3
0
0
0.0329218 0.1481481

4
0
0

5
6
0
0
-0.032922 0.1481481

1
2

KADS

Batang DE

KDE

EI

0
0
0
0

0.1481481 0.8888889
0
0
-0.032922 -0.148148
0.1481481 0.4444444

0
0
0
0

-0.148148 0.4444444
0
0
0.0329218 -0.148148
-0.148148 0.8888889

3
4
5
6

1
0
0
0
0
0
0

2
0
0.0493827
0.2222222
0
-0.049383
0.2222222

3
0
0.2222222
1.3333333
0
-0.222222
0.6666667

4
0
0
0
0
0
0

5
0
-0.049383
-0.222222
0
0.0493827
-0.222222

6
0
0.2222222
0.6666667
0
-0.222222
1.3333333

1
2
3
4
5
6

1
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
1
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
0
0
1

1
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
1
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
0
0
1

TDE

TDE

KDE

EI

4
0
0
0

5
6
0
0
0.0493827 0.2222222
0.2222222 1.3333333

10
0
0
0

11
12
0
0
-0.049383 0.2222222
-0.222222 0.6666667

4
5
6

KDE

EI

0
0
0

0
0
-0.049383 -0.222222
0.2222222 0.6666667

0
0
0

0
0
0.0493827 -0.222222
-0.222222 1.3333333

0
0
0
0
0
0

0
0.1111111
0.3333333
0
-0.111111
0.3333333

0
0
0
0
0
0

0
-0.111111
-0.333333
0
0.1111111
-0.333333

10
11
12

Batang DB

KDB

EI

0
0.3333333
1.3333333
0
-0.333333
0.6666667

0
0.3333333
0.6666667
0
-0.333333
1.3333333

1
2
3
4
5
6
a

TDB

TDB

0
1
0
0
0
0

-1
0
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
-1
0
0

0
0
0
0
0
1

0
-1
0
0
0
0

1
0
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
0
-1
0

0
0
0
1
0
0

0
0
0
0
0
1

0
0.1111111

0
0

0
0

0
0.3333333

0
0
0.3333333 -0.111111

KDB X TDB

KDB

EI

0.3333333
0
-0.111111
0.3333333

0
0
0
0

1.3333333 -0.333333
0
0
-0.333333 0.1111111
0.6666667 -0.333333

0
0
0
0

0.6666667
0
-0.333333
1.3333333

4
0.1111111
0
0.3333333
-0.111111
0
0.3333333

5
0
0
0
0
0
0

6
0.3333333
0
1.3333333
-0.333333
0
0.6666667

7
-0.111111
0
-0.333333
0.1111111
0
-0.333333

8
0
0
0
0
0
0

9
0.3333333
0
0.6666667
-0.333333
0
1.3333333

4
5
6
7
8
9

0
0
0
0
0
0

0
0.0555556
0.1666667
0
-0.055556
0.1666667

0
0.1666667
0.6666667
0
-0.166667
0.3333333

0
0
0
0
0
0

0
-0.055556
-0.166667
0
0.0555556
-0.166667

0
0.1666667
0.3333333
0
-0.166667
0.6666667

1
2
3
4
5
6

BATANG EC

KEC

EI

TEC

0
1
0
0
0
0

-1
0
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
-1
0
0

0
0
0
0
0
1

TEC

KEC X TEC

KEC

0
-1
0
0
0
0

1
0
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
0
-1
0

0
0
0
1
0
0

0
0
0
0
0
1

0
0.0555556
0.1666667
0
-0.055556
0.1666667

0
0
0
0
0
0

0
0.1666667
0.6666667
0
-0.166667
0.3333333

0
-0.055556
-0.166667
0
0.0555556
-0.166667

0
0
0
0
0
0

0
0.1666667
0.3333333
0
-0.166667
0.6666667

10
0.0555556
0
0.1666667
-0.055556
0
0.1666667

11
0
0
0
0
0
0

12
0.1666667
0
0.6666667
-0.166667
0
0.3333333

13
-0.055556
0
-0.166667
0.0555556
0
-0.166667

14
0
0
0
0
0
0

15
0.1666667
0
0.3333333
-0.166667
0
0.6666667

EI

10
11
12
13
14
15

Perhitungan Matriks Kekakuan Struktur

EI

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0

2
0
0.0329218
0.1481481
0
-0.032922
0.1481481
0
0
0
0
0
0
0
0
0

3
0
0.1481481
0.8888889
0
-0.148148
0.4444444
0
0
0
0
0
0
0
0
0

4
0
0
0
0.1111111
0
0.3333333
-0.111111
0
0.3333333
0
0
0
0
0
0

5
0
-0.032922
-0.148148
0
0.0823045
0.0740741
0
0
0
0
0
0
0
0
0

6
0
0.1481481
0.4444444
0.3333333
0.0740741
3.5555556
-0.333333
0
0.6666667
0
0
0
0
0
0

7
0
0
0
-0.111111
0
-0.333333
0.1111111
0
-0.333333
0
0
0
0
0
0

Partisi Matriks

EI

3
6
12
15
1
2
4
5
7
8
9
10
11
13
14

3
0.8888889
0.4444444
0
0
0
0.1481481
0
-0.148148
0
0
0
0
0
0
0

Deformasi di Titik bebas

3
6
12
D3
=
0.8888889 0.4444444
0
D6
=
0.4444444 3.5555556 0.6666667

6
0.4444444
3.5555556
0
0
0
0.1481481
0.3333333
0.0740741
-0.333333
0
0.6666667
0
0
0
0

15
0
0

12
0
0.6666667
2
0.3333333
0
0
0
0
0
0
0
0.1666667
-0.222222
-0.166667
0

15
0
0
0.3333333
0.6666667
0
0
0
0
0
0
0
0.1666667
0
-0.166667
0

1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0

2
4
0.1481481
0
0.1481481
0
0
0
0
0
0
0
0.0329218
0
0
0
-0.032922 0.1111111
0
-0.111111
0
0
0
0.3333333
0
0
0
0
0
0
0
0

D12
D15

=
=

0
0

0
0

2
0.3333333
0.3333333 0.6666667

D3
D6
D12
D15

=
=
=
=

1.2
-0.15
0
0

-0.15
0.3
0
0

0.0545455
-0.109091
0.5454545
-0.272727

-0.027273
0.0545455
-0.272727
1.6363636

0
1
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0
1
0
0

-53.33333
-34.08333
45.5625
0

D3
D6
D12
D15

0
0
0
0
0
1

0
0
-56.40227
0
0
-7.195455

Perhitungan Deformasi
Batang AD
D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

1
0
0
0
0
0

D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

0
0
-56.40227
0
0
-7.195455

SR1
SR2
SR3
SR4

=
=
=
=

0
0
0
0

0
0
0.0329218 0.1481481
0.1481481 0.8888889
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
-0.032922 0.1481481
-0.148148 0.4444444
0
0

0
0
-56.40227
0

=
=
=
=

SR5
SR6

=
=

0
0

-0.032922 -0.148148
0.1481481 0.4444444

SR1
SR2
SR3
SR4
SR5
SR6

=
=
=
=
=
=

0
-9.421886
-53.33333
0
9.4218855
-31.46364

RAH
RAV
MAD

D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

1
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
0

D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

0
0
-7.195455
0
0
24.852273

SR1
SR2
SR3
SR4

=
=
=
=

0
0
0
0

0
0

0.0329218 -0.148148
-0.148148 0.8888889

0
-7.195455

MDA

Batang DE
0
0
1
0
0
0

0
0
0.0493827 0.2222222
0.2222222 1.3333333
0
0

0
0
0
1
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0
1
0

0
0
0
0
0
1

0
0
-0.049383 0.2222222
-0.222222 0.6666667
0
0

0
0
-7.195455
0
0
24.852273

0
0
-7.195455
0

D4
D5
D6
D10
D11
D12

SR5
SR6

=
=

0
0

SR1
SR2
SR3
SR4
SR5
SR6

=
=
=
=
=
=

0
3.9237374
6.9742424
0
-3.923737
28.339394

D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

0
1
0
0
0
0

D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

0
0
-7.195455
0
0
0

SR1
SR2
SR3

=
=
=

0
0
0

-0.049383 -0.222222
0.2222222 0.6666667

0
0

0.0493827 -0.222222
-0.222222 1.3333333

0
24.852273

MDE

MED

Batang DB
-1
0
0
0
0
0

0
0
1
0
0
0

0
0
0.1111111 0.3333333
0.3333333 1.3333333

0
0
0
0
1
0

0
0
0

0
0
0
-1
0
0

0
0
0
0
0
1

0
0
-0.111111 0.3333333
-0.333333 0.6666667

0
0
-7.195455
0
0
0

0
0
-7.195455

D4
D5
D6
D7
D8
D9

SR4
SR5
SR6

=
=
=

0
0
0

0
0
-0.111111 -0.333333
0.3333333 0.6666667

SR1
SR2
SR3
SR4
SR5
SR6

=
=
=
=
=
=

0
-2.398485
-9.593939
0
2.3984848
-4.79697

RBV
RBH
MDB

D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

0
1
0
0
0
0

-1
0
0
0
0
0

D1
D2
D3
D4
D5
D6

=
=
=
=
=
=

0
0
-7.195455
0
0
-12.42614

SR1
SR2

=
=

0
0

0
0
0

0
0
0.1111111 -0.333333
-0.333333 1.3333333

0
0
0

MBD

Batang EC
0
0
1
0
0
0

0
0
0.0555556 0.1666667

0
0
0
0
1
0

0
0

0
0
0
-1
0
0

0
0
0
0
0
1

0
0
-0.055556 0.1666667

0
0
-7.195455
0
0
-12.42614

0
0

D10
D11
D12
D13
D14
D15

SR3
SR4
SR5
SR6

=
=
=
=

0
0
0
0

SR1
SR2
SR3
SR4
SR5
SR6

=
=
=
=
=
=

0
-3.270265
-8.939015
0
3.2702652
-10.68258

Perhitungan Momen
MAD
=
-53.33333
MDA
=
26.666667
MDB
=
-30
MBD
=
30
MDE
=
-60.75
MED
=
60.75
MEC
=
0
MCE
=
0
Kontrol
MDA
58.130303
-30

+
+
=

MDB
-20.40606
0

MAD

0.1666667 0.6666667
0
0
-0.055556 -0.166667
0.1666667 0.3333333

0
0
0
0

-0.166667 0.3333333
0
0
0.0555556 -0.166667
-0.166667 0.6666667

RCV
RCH
MEC

MCE

-53.33333
-31.46364
-9.593939
-4.79697
6.9742424
28.339394
-8.939015
-10.68258

=
=
=
=
=
=
=
=

0
58.130303
-20.40606
34.79697
-67.72424
32.410606
8.9390152
10.682576

+
+

MDE
-67.72424

=
=

0
0

-7.195455
0
0
-12.42614

RAV
RAH
RBV
RBH
RCV
RCH

Reaksi Tumpuan
=
26.666667
=
-10
=
53.833333
=
-20
=
60.75
=
-10

Kontrol V
V
RAV
26.6666667
0

=
+
+
=

0
RBV
53.833333
0

0
-9.421886
0
2.3984848
0
-3.270265

+
+

RCV
60.75

26.666667
-19.42189
53.833333
-17.60152
60.75
-13.27027

Q
101.25

P
40

=
=

0
0

451

410

26.666667
-10
53.833333
-20
60.75
-10

270

270

8
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0

9
0
0
0
0.3333333
0
0.6666667
-0.333333
0
1.3333333
0
0
0
0
0
0

10
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0.0555556
0
0.1666667
-0.055556
0
0.1666667

11
0
0
0
0
-0.049383
-0.222222
0
0
0
0
0.0493827
-0.222222
0
0
0

12
0
0
0
0
0.2222222
0.6666667
0
0
0
0.1666667
-0.222222
2
-0.166667
0
0.3333333

13
0
0
0
0
0
0
0
0
0
-0.055556
0
-0.166667
0.0555556
0
-0.166667

14
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0

15
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0.1666667
0
0.3333333
-0.166667
0
0.6666667

5
7
-0.148148
0
0.0740741
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0.1111111
0
0
0
-0.333333
0
0
0
0
0
0
0
0

8
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0

9
0
0
0
0
0
0
0
0
-0.333333
0
1.3333333
0
0
0
0

10
11
13
0
0
0
0
0
0
0.1666667 -0.222222 -0.166667
0.1666667
0
-0.166667
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0.0555556
0
0
0
0
0
-0.055556 0.0493827 -0.166667
0
0
0

14
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0

-56.40227
-7.195455
24.852273
-12.42614

P1

A
P2

40

EI

40

EI

EI

EI

B
C
3.0

6.0

4.5

Diketahui
Struktur Portal tanpa bergoyang tergambar
Ditanyakan
-

Penyelesaian

Hitung Momen Pada Titik Tumpul

5
Kordinat Lokal
1

2
4
3
2

3
2
3
1

Kordinat Struktur

11

10

12

14

13

6
4

i8

15

Perhitungan Momen Primer, Momen Luifel dan Reaksi Tumpuan

Momen Primer
MDE'
=
MED'
=

1/12 x 9 x 9
1/12 x 9 x 9

=
=

-60.75
60.75

MAD'
MED'

=
=

40 x 3 x 6 / 9^2
40 x 6 x 3 / 9^2

=
=

-53.33333
26.66667

MEF

1/12 x 9 x 4.5

-15.1875

MDB'
MBD'

=
=

1/8 *24*6
1/8 *24*6

=
=

-30
30

P3
P6
P12
P15

=
=
=
=

-53.33333
-34.08333
45.5625
-30

Reaksi Tumpuan Primer

P
q

26.66667

13.3333333333

40.5

40.5

20.25

40

451

5
4
6

uifel dan Reaksi Tumpuan

40

RAV
RAH
RBV
RBH
RCV
RCH

=
=
=
=
=
=

26.66667
-10
53.83333
-20
60.75
-10

410