"

AINDALAM KEHI
DUPAN"

Pe
nyaki
t ‘
ai
n i
tu nyat
a adanya. Pandangan mat
a bi
sa

me
nye
babkanor
angl
ainsaki
t,at
aubahkanme
ninggal
.Te
ntunya

pe
nyaki
t‘ai
n i
ni be
git
u be
rbahaya dan me
nakut
kan.Lal
u

bagai
mana se
benar
nya hake
kat ‘
ai
n, bagai
mana c
ara

me
nce
gahnya se
rta bagai
mana me
nghi
ndar
inya? Si
mak

pe
mapar
ansi
ngkati
ni.

Apakahpe
nyaki
t‘ai
nit
u?
‘
Ainadal
ahpe
nyaki
tat
augangguanyangdi
sebabkanpandangan

mat
a.Di
sebut
kanol
ehSyai
khAbdur
rahmanbi
nHasan:

‫ﺔ‬
‫ﺑ‬‫ﺎ‬‫ﺋﻦﺇﺻ‬
‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﻟ‬‫ﻩﺍ‬
َ
‫ﺮ‬‫ﻴ‬‫ﻪﻏ‬
‫ﻨ‬‫ﻴ‬‫ﻌ‬
‫ﺑ‬

“
Seor
angyangme
mandang,me
nimbul
kangangguanpadayang

di
pandangnya”(
Fat
hulMaj
i
dSyar
ahKi
tabT
auhi
d,hal
.69)
.

Di
j
elaskanol
ehAlLaj
nahAdDai
mah:

‫ﺓ‬
‫ﺫ‬‫ﻮ‬‫ﺄﺧ‬
‫ﺎﻥﻣﻦﻣ‬
‫ﻴﻦﻋ‬
‫ﻌ‬َ‫ﺍ‬
‫ﻳ‬ ‫ﺫ‬
‫ﻪﺇ‬‫ﺑ‬
‫ﺎ‬‫ﻪﺃﺻ‬
‫ﻨ‬‫ﻴ‬‫ﻌ‬
‫ﺑ‬،‫ﺎ‬
‫ﻬ‬‫ﻠ‬
‫ﺃﺻ‬‫ﻭ‬:‫ﺎﺏﻣﻦ‬
‫ﺋﻦﺇﻋﺠ‬
‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﻟ‬‫ﺀﺍ‬
‫ﻟﺸﻲ‬
‫ﺎ‬
‫ﺑ‬،

‫ﻪ ﺛﻢ‬
‫ﻌ‬‫ﺒ‬‫ﺘ‬
َ‫ﺔ‬
‫ﺗ‬ ‫ﻴ‬
‫ﻔ‬‫ﻴ‬‫ﻪﻛ‬
‫ﻔﺴ‬ْ
‫ﺔﻧ‬‫ﺜ‬
‫ﻴ‬‫ﺒ‬‫ﻟﺨ‬
‫ﺍ‬،‫ﻴﻦ ﺛﻢ‬
‫ﻌ‬‫ﺘ‬‫ﻠﻰﺗﺴ‬
‫ﺬﻋ‬‫ﻴ‬
‫ﻔ‬‫ﻨ‬‫ﺎﺗ‬
‫ﻬ‬‫ﻤ‬‫ﺎﺳ‬
‫ﺮﻫ‬‫ﻨﻈ‬
‫ﻟﻰﺑ‬
‫ﺇ‬
‫ﻴﻦ‬
ِ
‫ﻌ‬َ
‫ﻤ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“
‘
Aindar
ikat
a‘aana–ya’
i
inuyangar
tinya:t
erke
nase
suat
uhal

dar
imat
a.Asal
nyadar
ike
kagumanor
angyangme
li
hatse
suat
u,

l
alu di
i
kut
iol
ehr
espon j
i
wa yang ne
gat
if,l
aluj
i
wa t
erse
but

me
nggunakan me
dia pandangan mat
a unt
uk me
nyal
urkan

r
acunnyake
padayangdi
pandangt
erse
but
”(F
atawaAlLaj
nahAd

Dai
mah,
1/27
1).

Gangguandar
i‘ai
nbi
sabe
rupape
nyaki
t,ke
rusakanat
aubahkan

ke
mat
ian.

Pe
nyaki
t‘ai
nbe
naradanya!
Se
tel
ahme
nge
tahuide
fini
sidar
i‘ai
n,mungki
n se
bagi
an or
ang

akanbe
rtanya-
tanya:“
Ah,manamungki
nse
kedarme
mandang

akan me
nimbul
kan pe
nyaki
t?!
”
,“bagai
mana bi
sa se
kedar

pandanganme
mbuatse
seor
angmat
i?”
.At
aubahkan se
bagi
an

or
angme
ngi
ngkar
iadanya‘
ai
nkar
enat
idakmasukakal
.Ol
eh

kar
enai
tul
ahNabiShal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am be
rsabda:

‫ﻴﻦ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬،‫ﺣ‬
‫ﻮ ﻖ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﻥﻭ‬
‫ﺀﻛ‬‫ﺑﻖ ﺷﻲ‬
‫ﺎ‬‫ﺭﺳ‬
‫ﺪ‬‫ﻘ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬‫ﺘ‬
‫ﻘ‬‫ﺒ‬‫ﻴﻦ ﺳ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“
Aini
tu be
nar
-be
nar ada!Andai
kan ada se
suat
u yang bi
sa
me
ndahul
uit
akdi
r,sungguh‘
ai
nit
uyangbi
sa”(
HR.Musl
i
m no.

21
88)
.

Dar
iAi
syahr
adhi
all
ahu’
anha,
iabe
rkat
a:

َ‫ﺎ‬
‫ﻥ‬‫ﻝﻛ‬ُ‫ﻮ‬
‫ﺭﺳ‬َِ‫ﻠﻰ ﷲ‬
َ
ّ
َ‫ﻪ‬
‫ﺻ‬ ُ
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬‫ﻴ‬
‫ﻠ‬‫ﻢﻋ‬
َ‫ﻠ‬
َ
ّ
‫ﻧﻲﻭﺳ‬
ِ
ُ
‫ﺮ‬ُ
‫ﻣ‬ْ
‫ﺄ‬
َ‫ﻥ‬
‫ﻳ‬ ْ‫ﺃ‬
َ‫ﻲ‬
َ‫ﻗ‬
ِْ
‫ﺮ‬
َ
‫ﺘ‬ْ‫ﺃ‬
‫ﺳ‬َ‫ﻦ‬
َ‫ﻣ‬
ِ‫ﻦ‬
ِ‫ﻴ‬
ْ
َ
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“
Dahul
uRasul
ull
ahShal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am me
mint
akuagar

akudi
ruqyahunt
ukme
nye
mbuhkan‘
ai
n”(
HR.
Musl
i
m no.
2195)
.

Dar
iJabi
rbi
n Abdi
l
lah r
adhi
all
ahu’
anhu,NabiShal
l
all
ahu’
al
aihi

W asal
l
am be
rsabda:

ُ
‫ﺮ‬
‫ﺜ‬‫ﻛ‬‫ﻣﻦﺃ‬
َ‫ﻮﺕ‬
‫ﻤ‬‫ﺪﻳ‬
َ
‫ﻌ‬‫ﺀﺑ‬
ِ
‫ﺎ‬‫ﻩ ﷲِﻗﻀ‬
ِ
ِ
‫ﺭ‬َ
‫ﺪ‬َ
‫ﻗ‬
‫ﻦﻭ‬ِ‫ﻴ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺎ‬‫ﺑ‬

“
Sebabpal
i
ngbanyakyangme
nye
babkanke
mat
ianpadaumat
ku

se
tel
ah t
akdi
rAl
l
ah adal
ah ai
n”(
HR.AlBaz
zardal
am Kasyf
ul

Ast
ar[
3/404]
,di
hasankanol
ehAlAl
banidal
am Shahi
hAlJami
’

no.
1
206)
.

DankabarNabawii
niwaj
i
bki
tai
mani
,bahwa‘
ai
nit
ube
nar
-be
nar

adadanpe
rnaht
erj
adi
.Dant
ent
unyasangatmudahbagiAl
l
ah
unt
ukme
mbuatadanyape
nyaki
tyangse
misal‘
ai
nini
.Dannyat
a

pe
nyaki
tinij
ugabanyakdi
saksi
kan adanya ol
eh or
ang-
orang,

yai
tuke
tikadi
dapat
iadanyaor
ang-
orangyangj
atuhsaki
tse
car
a

t
iba-
tibat
anpase
babyangj
el
as.

Se
babt
erj
adi
nyape
nyaki
t‘ai
n
‘
Aint
erj
adikar
enaadanyahasad(
iri
;de
ngki
)te
rhadapni
kmat

yangadapadaor
angl
ain.Or
angyangme
mil
i
kihasadt
erhadap

or
angl
ain,l
alume
mandangor
angt
erse
butde
nganpandangan

pe
nuhr
asahasad,
inibi
same
nye
babkanpe
nyaki
t‘ai
n.AlLaj
nah

AdDai
mahme
nje
laskan:

‫ﺪ‬
‫ﻗ‬‫ﺮﻭ‬
‫ﻣ‬‫ﻪ ﷲﺃ‬
َ
ّ
‫ﻴ‬‫ﺒ‬‫ﺍﻧ‬
ً
‫ﺪ‬َ
ّ
‫ﻤ‬‫ﻠﻰﻣﺤ‬
‫ﻪ ﷲﺻ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻠﻢ ﻋ‬
‫ﺓﻭﺳ‬
‫ﺫ‬‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﺘ‬‫ﺎﻻﺳ‬
‫ﺪﻣﻦﺑ‬
‫ﺎﺳ‬‫ﻟﺤ‬
‫ﺍ‬،‫ﺎﻝ‬
‫ﻘ‬‫ﻓ‬

‫ﻟﻰ‬
‫ﺎ‬
‫ﻌ‬‫ﺗ‬:‫ﻣﻦ‬
‫ﺮﻭ‬‫ﺪﺷ‬
‫ﺎﺳ‬‫ﺍﺣ‬
‫ﺫ‬‫ﺪﺇ‬
‫ ﺣﺴ‬،‫ﻜﻞ‬
‫ﺋﻦﻓ‬
‫ﺎ‬‫ﺪﻋ‬
‫ﺎﺳ‬‫ﻴﺲ ﺣ‬
‫ﻟ‬‫ﺪﻛﻞﻭ‬
‫ﺎﺳ‬‫ﺎﺣ‬
‫ﻨ‬‫ﺋ‬
‫ﺎ‬‫ﻋ‬

“
All
ahT
a’al
ame
mer
int
ahkanNabiMuhammadShal
l
all
ahu’
al
aihi

W asal
l
am unt
ukme
mint
ape
rli
ndungandar
ior
angyanghasad.

Dal
am AlQur
’an:
”…dandar
ike
bur
ukanor
angyanghasad”(
QS.
Al

F
alaq:5)
.Makase
tiapor
angyangme
nye
babkan pe
nyaki
tai
n

me
rekaadal
ah or
angyanghasad,namun t
idakse
mua or
ang

yanghasadi
tume
nimbul
kan‘
ai
n”(
Fat
awaAlLaj
nahAdDai
mah,

1
/27
1).
Pandangankagum j
ugabi
same
nye
babkan‘
ai
n.Dal
am hadi
tsdar
i

AbuUmamahbi
nSahl
,i
abe
rkat
a:

‫ﺘﺴﻞ‬
‫ﻏ‬‫ﺑﻲﺍ‬
ِ
َ‫ﻞ‬
‫ﺃ‬ ُ‫ﻬ‬
ْ
َ‫ﻦ‬
‫ﺳ‬ ُ‫ﺑ‬
ْ‫ﻒ‬
ٍ‫ﻴ‬
َْ
‫ﻨ‬
ُ،
‫ﺣ‬ ِ
‫ﺭ‬
‫ﺍ‬َ
ّ
‫ﺮ‬َ‫ﻟ‬
‫ﺨ‬ْ
‫ﺍ‬ِ‫ﻉ‬
‫ﺑ‬َ‫ﺰ‬
َ
َ
‫ﻨ‬َ‫ﺔ‬
‫ﻓ‬ ً
َ
ّ
‫ﺒ‬ُ‫ﺖ‬
‫ﺟ‬ ْ‫ﻧ‬
َ
‫ﺎ‬َ‫ﻪ‬
‫ﻛ‬ ِ
ْ
‫ﻴ‬َ
‫ﻠ‬َ‫ﺮ‬
‫ﻋ‬ ُ
ِ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬َ‫ﻭ‬
‫ﻋ‬َ‫ﻦ‬ُ‫ﺑ‬
ْ‫ﺔ‬
ََ
‫ﻌ‬
‫ﻴ‬ِ
‫ﺑ‬َ
‫ﺭ‬

،
ُ
‫ﺮ‬ُ‫ﻨ‬
‫ﻈ‬ْ
َ‫ﻝ‬
‫ﻳ‬ َ‫ﺍ‬
َ
‫ﻗ‬:‫ﻥ‬
َ‫ﺎ‬
َ
‫ﻛ‬َ‫ﻞ‬
‫ﻭ‬ ٌ‫ﻬ‬
ْ
َ ً‫ﺟﻻ‬
‫ﺳ‬ ُ‫ﺭ‬
َ،َ‫ﻴ‬
‫ﺾ‬ َ
ْ
‫ﺑ‬َ‫ﻦ‬
‫ﺃ‬َ‫ﺴ‬
َ‫ﺣ‬
َ،ِ
‫ﺪ‬
ْ
‫ﻠ‬ِ‫ﻟ‬
‫ﺠ‬ْ
‫ﻝﺍ‬َ‫ﺍ‬
َ
‫ﻗ‬:‫ﻝ‬
َ‫ﺍ‬
َ
‫ﻘ‬َ‫ﺮ‬
‫ﻓ‬ُِ
‫ﻣ‬
‫ﺎ‬َ‫ﻦ‬
‫ﻋ‬ ُ‫ﺑ‬
ْ‫ﺔ‬
ََ
‫ﻌ‬
‫ﻴ‬‫ﺑ‬َ
‫ﺭ‬
:

‫ﺎ‬
َ‫ﺖ‬
‫ﻣ‬ ُ‫ﻳ‬
ْ
َ
‫ﺃ‬َ‫ﻡ‬
‫ﺭ‬ِْ
‫ﻮ‬
َ
‫ﻴ‬ْ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬
َ‫ﻭﻻ‬
‫ﻛ‬ َ‫ﺪ‬َ
ْ
‫ﻠ‬ِ،
‫ﺟ‬ َ
‫ﺀ‬
‫ﺍ‬َ
‫ﺭ‬ْ
‫ﺬ‬
َ‫ﻚ‬
‫ﻋ‬ َ‫ﻋ‬
ِ‫ﻮ‬
ُ
َ‫ﻞ‬
‫ﻓ‬ ٌ‫ﻬ‬
ْ
َ،
‫ﺳ‬ ُ
‫ﻪ‬
َ
‫ﻧ‬‫ﺎ‬
َ
‫ﻜ‬َ‫ﺪ‬
‫ﻣ‬ َ
ّ
َ
‫ﺘ‬ْ‫ﺎ‬
‫ﺷ‬َ،
‫ﻓ‬ ُ
‫ﻪ‬
ُ
‫ﻜ‬ْ‫ﻭ‬
‫ﻋ‬َ‫ﺗﻲ‬
ِ
ُ
‫ﺄ‬َ‫ﻝ‬
‫ﻓ‬ُ‫ﻮ‬ُ‫ﺭ‬
‫ﺳ‬َ

‫ﻠﻰ– ﷲ‬
‫ﻪ ﷲﺻ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻠﻢﻋ‬
‫ﺮ–ﻭﺳ‬
َ
ِ
‫ﺒ‬ْ‫ﺄ‬
‫ﺧ‬ُ
َ‫ﻥ‬
‫ﻓ‬ َ‫ﺃ‬
ًَّ‫ﺳﻻ‬
ْ
‫ﻬ‬
َ‫ﻚ‬َ‫ﻋ‬
ِ‫ﻭ‬
ُ‫ﻪ‬
َُ
ّ
‫ﻧ‬
َ
‫ﺃ‬َ‫ﺮ‬
‫ﻭ‬ُ‫ﻴ‬
َ‫ﺢ‬
‫ﻏ‬ ٍ‫ﺋ‬
ِ
‫ﺍ‬َ‫ﻚ‬
‫ﺭ‬َ‫ﻌ‬
ََ‫ﺎ‬
‫ﻣ‬ َ
‫ﻳ‬

‫ﻮﻝ‬
‫ﺭﺳ‬،
‫ﻩ ﷲ‬
ُ
‫ﺎ‬َ
‫ﺗ‬
َ
‫ﺎ‬َ‫ﻝ‬
‫ﻓ‬ُ‫ﻮ‬ُ‫ﺭ‬
‫ﺳ‬َ‫ﻠﻰ– ﷲ‬
‫ﻪ ﷲﺻ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻠﻢﻋ‬
‫ﻩ–ﻭﺳ‬
ُ
َ
‫ﺮ‬َ
‫ﺒ‬ْ‫ﺄ‬
‫ﺧ‬َ
َ‫ﻬﻞ‬
‫ﻓ‬ ْ
َ ‫ﺬﻱ‬
‫ﺳ‬ ِ
َ
ّ
‫ﻟ‬‫ﺎ‬
‫ﻥﺑ‬َ‫ﺎ‬
َ
‫ﻛ‬

ْ‫ﻣ‬
‫ﻦ‬ِ‫ﻥ‬ِ‫ﺄ‬
َ‫ﺮ‬
‫ﺷ‬ ِ
ِ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬َ‫ﻦ‬
‫ﻋ‬ ِ‫ﺑ‬
ْ،َ
‫ﺔ‬
َ
‫ﻌ‬‫ﻴ‬ِ
‫ﺑ‬
َ‫ﻝ‬
‫ﺭ‬ َ‫ﺍ‬
َ
‫ﻘ‬َ‫ﻝ‬
‫ﻓ‬ُ‫ﻮ‬ُ‫ﺭ‬
‫ﺳ‬َ‫ﻠﻰ– ﷲ‬
‫ﻪ ﷲﺻ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻠﻢ ﻋ‬
‫ﻭﺳ‬-
:“َ
‫ﻡ‬
َ‫ﻋﻻ‬
َ

ُ‫ﺘ‬
‫ﻞ‬ُ
ْ
‫ﻘ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻳ‬ْ‫ﻛ‬
ُ
‫ﺪ‬َ‫ﺃ‬
‫ﺣ‬ً‫؟‬ُ
‫ﻩ‬
‫ﺎ‬َ‫ﺃ‬
‫ﺧ‬َ‫ﺃﻻ‬
َ،‫؟‬
َ‫ﻛ‬
‫ﺖ‬ ْ
َ
ّ
‫ﺮ‬َ‫ﻥ‬
‫ﺑ‬َ‫ﺇ‬
ِّ‫ﻦ‬
َ‫ﻴ‬
ْ
َ
‫ﻌ‬ْ
‫ﻟ‬
‫ﺍ‬،‫ﺣ‬
ٌَ ‫ﺄ‬
ّ
‫ﻖ‬ ْ
َ‫ﻮ‬
ّ
‫ﺿ‬ َ
َ‫ﻪ‬
‫ﺗ‬ ُ
َ
‫ﻟ‬”.‫ﺄ‬
َ
َ‫ﻮ‬
‫ﺿ‬ َ
َ
‫ﺘ‬َ‫ﻪ‬
‫ﻓ‬ ُ
َ‫ﺮ‬
‫ﻟ‬ ُ
ِ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬َ‫ﻦ‬
‫ﻋ‬ ُ‫ﺑ‬
ْ

،
َ
‫ﺔ‬َ
‫ﻌ‬‫ﻴ‬
ِ
‫ﺑ‬َ‫ﺡ‬
‫ﺭ‬َ‫ﺍ‬
َ
‫ﺮ‬َ‫ﻬﻞ‬
‫ﻓ‬ ْ
َ‫ﻊ‬
‫ﺳ‬ َ
َ‫ﻝ‬
‫ﻣ‬ ِ‫ﻮ‬
ُ‫ﺭ‬
‫ﺳ‬ َ‫ﻠﻰ– ﷲ‬
‫ﻪ ﷲﺻ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻠﻢﻋ‬
‫ﺲ–ﻭﺳ‬
َ‫ﻴ‬ْ
َ‫ﻪ‬
‫ﻟ‬ ِ
ِ‫ﺱ‬
‫ﺑ‬ ٌ‫ﺄ‬
ْ
َ
‫ﺑ‬

“
Suat
u saatayahku,Sahlbi
n Hunai
f,mandidiAlKhar
rar
.Ia

me
mbukaj
ubahyangi
apakai
,dan‘
Ami
rbi
nRabi
’
ahke
tikai
tu

me
li
hat
nya.DanSahladal
ahse
orangyangput
ihkul
i
tnyase
rta

i
ndah.Maka‘
Ami
rbi
n Rabi
’
ahpun be
rkat
a:“
Akut
idakpe
rnah

me
li
hatkul
i
tindahse
per
tiyangkul
i
hatpadahar
iini
,bahkan

me
ngal
ahkankul
i
twani
tagadi
s”
.MakaSahlpunsaki
tse
ket
ikadi

t
empati
tudansaki
tnyase
maki
nbe
rtambahpar
ah.Hali
nipun

di
kabar
kanke
padaNabiShal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am,
“Sahlse
dang

saki
tdani
ati
dakbi
sabe
rangkatbe
rsamamu,
wahaiRasul
ull
ah”
.
MakaRasul
ull
ahShal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am punme
nje
ngukSahl
,

l
aluSahlbe
rce
rit
ake
padaRasul
ull
aht
ent
angapayangdi
l
akukan

‘
Ami
rbi
n Rabi
’
ah.MakaRasul
ull
ah Shal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am

be
rsabda,“
Mengapase
seor
angme
nyaki
tisaudar
anya?Me
ngapa

e
ngkaut
idakme
ndoakanke
ber
kahan?Se
sungguhnyape
nyaki
t

‘
ai
nit
ube
naradanya,makabe
rwudhul
ahunt
uknya!
”
.‘Ami
rbi
n

Rabi
’
ahl
alube
rwudhuunt
ukdi
si
ramkanai
rbe
kaswudhunyake

Sahl
.MakaSahlpunse
mbuhdanbe
rangkatbe
rsamaRasul
ull
ah

shal
l
all
ahu‘
al
aihiwasal
l
am”
(HR.
Mal
i
kdal
am Al
-Muwat
ha’
[2/
938]

di
shahi
hkanAlAl
banidal
am Si
l
sil
ahAshShahi
hah[
6/1
49]
).

Dal
am hadi
tsi
ni‘
Ami
rbi
nRabi
’
ahme
mandangSahlbi
nHunai
f

de
nganpe
nuhke
kaguman,se
hinggame
nye
babkanSahlt
erke
na

‘
ai
n.I
bnulQayyi
mrahi
mahul
l
ahme
ngat
akan:

‫ﺍ‬
‫ﺫ‬‫ﺇ‬
‫ﺎﻥ ﻭ‬
‫ﺋﻦﻛ‬
‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﻟ‬‫ﺭﻳﺨﺸﻰﺍ‬
‫ﺮ‬‫ﻪﺿ‬
‫ﻨ‬‫ﻴ‬‫ﺎﻋ‬
‫ﻬ‬‫ﺘ‬
‫ﺑ‬‫ﺎ‬
‫ﺇﺻ‬‫ﻭ‬،
‫ﻴﻦ‬‫ﻌ‬
‫ﻤ‬‫ﻠ‬‫ﻊﻟ‬
‫ﻓ‬‫ﺪ‬‫ﻴ‬
‫ﻠ‬‫ﺎﻓ‬
‫ﺮﻫ‬‫ﻪﺷ‬
‫ﻟ‬‫ﻮ‬‫ﻘ‬
‫ﺑ‬:‫ﻡ‬
‫ﷲ‬

‫ﺭﻙ‬
‫ﺎ‬‫ﻪﺑ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﻋ‬

“
Orangyangme
mandangde
ngan pandangan kagum khawat
ir

bi
same
nye
babkanai
npadabe
ndayangi
ali
hat
,makac
egahl
ah

ke
bur
ukan t
erse
butde
ngan me
nguc
apkan:Al
l
ahumma baar
ik

‘
al
aih”(
AthT
hibbunNabawi
,11
8).
Ai
nbi
sat
erj
adipadabe
ndamat
i
Par
aul
amame
ngat
akanbahwabe
ndamat
ijugabi
sat
erke
na‘
ai
n.

Be
ndamat
iyangt
erke
na‘
ai
nbi
same
ngaki
bat
kanr
usakat
au

hanc
urse
car
ati
ba-
tiba.W a’
i
yyadz
u bi
l
lah.Dal
am hadi
ts,Nabi

Shal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am be
rdoa:

‫ﻡ‬
‫ﻧﻲ ﷲ‬
‫ﻟﻚﺇ‬
‫ﺄ‬
‫ﻮﺃﺳ‬
‫ﻔ‬‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺔﺍ‬‫ﻴ‬
‫ﻓ‬‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﻟ‬‫ﺍ‬
‫ﻨﻲﻓﻲﻭ‬
‫ﻳ‬‫ﺎﻱﺩ‬
‫ﻴ‬‫ﻧ‬
‫ﺩ‬‫ﻠﻲﻭ‬
‫ﺃﻫ‬
‫ﻟﻲﻭ‬
‫ﺎ‬
‫ﻣ‬‫ﻭ‬

“
Ya Al
l
ah,aku me
mint
a ampunan dan ke
sel
amat
an pada

agamaku,duni
aku,ke
luar
gaku,dan har
taku”(
HR.Abu Daud

no.
507
4,di
shahi
hkanAlAl
banidal
am Shahi
hAbuDaud)
.

Al
l
ahT
a’al
abe
rfi
rman:

‫ﺎ‬
َ
‫ﻟ‬
ْ
‫ﻮ‬َ
‫ﻟ‬َ‫ﺫ‬
‫ﻭ‬ ْ
ِ‫ﺖ‬
‫ﺇ‬ َ‫ﻠ‬
ْ
َ‫ﺩ‬
‫ﺧ‬َ‫ﻚ‬
َ‫ﺘ‬
ََ
ّ
‫ﻨ‬
َ‫ﺖ‬
‫ﺟ‬ َ‫ﻠ‬
ْ
ُ‫ﺎ‬
‫ﻗ‬ َ‫ﺀ‬
‫ﻣ‬َ‫ﺎ‬
َ‫ﻪ‬
‫ﺷ‬ ُ
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﺎﺍ‬َ‫ﺓ‬
‫ﻟ‬ََ
ّ
‫ﻮ‬
ُ‫ﺎ‬
‫ﻗ‬ َ
ّ
‫ﻟ‬
ِ‫ﻪ‬
‫ﺇ‬ ِ
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬ِ‫ﻥ‬
‫ﺏ‬ ْ‫ﺇ‬
ِ‫ﻥ‬
ِ‫ﺮ‬
َ
َ‫ﺎ‬
‫ﺗ‬ َ
‫ﻧ‬
َ‫ﻞ‬
‫ﺃ‬ َ‫ﻗ‬
ََّ‫ﻚ‬
‫ﺃ‬َ‫ﻨ‬
ِْ
‫ﻣ‬

‫ﺎ‬
ً
‫ﻟ‬
‫ﺍ‬َ‫ﺍ‬
‫ﻣ‬ ً
‫ﺪ‬
َ
‫ﻟ‬َ
‫ﻭ‬َ
‫ﻭ‬

“
Danme
ngapakamut
idakme
ngat
akanwakt
ukamume
masuki

ke
bunmu“
masyaAl
l
ah,
laaquwwat
ail
l
aabi
l
lah”
.Se
kir
anyakamu

anggapakul
ebi
hse
diki
tdar
imudal
am halhar
tadanke
tur
unan”

(
QS.
AlKahf
i:39)
.
Par
aul
amame
njadi
kanayati
nidal
i
lbahwahar
tabi
sat
erke
na

ai
n dan bol
eh di
ruqyah ke
tika t
erke
na ‘
ai
n.I
bnu Kat
sir

r
ahi
mahul
l
ahme
ngat
akan:

‫ﻗﻝ‬
‫ﻌﺾ ﺎ‬
‫ﻠﻒﺑ‬
‫ﻟﺴ‬‫ﺍ‬
:‫ﻪﻣﻦ‬
‫ﺒ‬‫ﻋﺠ‬‫ﺀﺃ‬
‫ﻣﻦ ﺷﻲ‬،‫ﺎ‬
‫ﺣﻪ‬
‫ﻭ ﻟ‬
‫ﺃ‬،‫ﺎ‬
‫ﻣﻪ‬
‫ﻭ ﻟ‬‫ﻩﺃ‬
‫ﺪ‬‫ﻟ‬‫ﻘﻞﻭ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬
‫ﻓ‬:‫ﻣ‬
‫ﺀﺎ‬‫ﺎ‬
‫ﺷ‬

‫ﺓﻻ‬
‫ﻮ‬‫ﺍـ ﺏ ﷲﺇﻻﻗ‬
‫ﺬ‬‫ﺫﻭﻫ‬
‫ﻮ‬‫ﺄﺧ‬
‫ﻩﻣﻦﻣ‬
‫ﺬ‬‫ﻵﺔﻫ‬
‫ﺔﺍﻳ‬
‫ﻤ‬‫ﻳ‬‫ﺮ‬
‫ﻜ‬‫ﻟ‬‫ﺍ‬

“
Sebagi
an sal
af me
ngat
akan: or
ang yang kagum pada

ke
adaannya at
au har
tanya at
au pada anaknya,he
ndaknya

uc
apkanmaasyaal
l
aah,
laaquwwat
ail
l
aabi
l
laah.
Inidi
ambi
ldar
i

ayatyangmul
i
aini
”(T
afsi
rIbnuKat
sir
).

Car
a me
nce
gah agarpandangan ki
tat
idak
me
nimbul
kanpe
nyaki
t‘ai
n
Se
bagi
anul
amabe
rpe
ndapatbahwaunt
ukme
nce
gah‘
ai
nke
tika

me
li
hat suat
u hal yang me
nakj
ubkan pada or
ang l
ain,

me
nguc
apkan:

‫ﺎ‬
‫ﺀﻣ‬‫ﺎ‬
‫ﺓﻻ ﷲ ﺷ‬
‫ﻮ‬‫ﺏ ﷲﺇﻻﻗ‬

/
laahaul
awal
aaquwwat
ail
l
abi
l
lah/
Namunpe
ndapati
nit
idakme
mil
i
kidasaryangkuat
.

Dar
isi
sior
angyangme
mandang,hadi
ts-
hadi
tsme
nunj
ukkan

bahwaunt
ukme
nce
gah‘
ai
nadal
ahde
ngant
abr
ii
k(me
ndoakan

ke
ber
kahan)
,mi
sal
nyame
nguc
apkan:“
baar
akal
l
ahuf
ii
k”(
semoga

Al
l
ah me
mbe
rkahi
mu)at
au “
baar
akal
l
ahu l
aka”(
semoga Al
l
ah

me
mbe
rkahi
mu)
.NabiShal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am be
rsabda:

‫ﺍ‬
‫ﺫ‬‫ﺃﻯﺇ‬
‫ﻛﻢﺭ‬
‫ﺪ‬‫ﻪﻣﻦﺃﺣ‬
‫ﻔﺴ‬‫ﻪﻭﻧ‬
‫ﻴ‬‫ﺎﺃﺧ‬
‫ﻪﻣ‬‫ﺒ‬
‫ﻌﺠ‬‫ﺪﻉﻳ‬
‫ﻴ‬‫ﻠ‬‫ﺔﻓ‬
‫ﻛ‬‫ﺮ‬‫ﺒ‬
‫ﻟ‬‫ﺎ‬
‫ﺈﻥﺑ‬
‫ﻴﻦﻓ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺣﻖﺍ‬

“
j
ikasal
ahse
orangdar
ikal
i
anme
li
hatpadadi
risaudar
anyasuat
u

halyang me
nakj
ubkan maka doakanl
ah ke
ber
kahan bagi
nya,

kar
ena ‘
ai
n i
tu be
nar adanya”(
QS.An Nasa-
i no.1
087
2,

di
shahi
hkanAlAl
banidal
am Shahi
hAnNasa-
i)
.

Danyangpal
i
ngpe
nti
ngagart
idakme
nimbul
kanpe
nyaki
t‘ai
n

padadi
rior
angl
ainadal
ahme
nghi
l
angkanr
asahasadke
pada

or
ang l
ain.Kar
ena hasad i
tut
erc
ela.Dar
iAnas bi
n Mal
i
k

r
adhi
all
ahu’
anhu,
Rasul
ull
ahshal
l
all
ahu‘
al
aihiwasal
l
am be
rsabda:

‫ﺍﻻ‬
‫ﻮ‬‫ﺎﻏﻀ‬
‫ﺒ‬َ،‫ﺍ ﻻﻭ‬
‫ﺗ‬ ‫ﻮ‬‫ﻌ‬‫ﺎﻃ‬
‫ﻘ‬َ،‫ﺍ ﻻﻭ‬
‫ﺗ‬ ‫ﻭ‬‫ﺮ‬َ
‫ﺑ‬
‫ﺍ‬‫ﺪ‬
َ،‫ﺍ ﻻﻭ‬
‫ﺗ‬ ‫ﻭ‬ُ
‫ﺪ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺳ‬‫ﺗﺤ‬
َ،‫ﺍﻭ‬
‫ﻮ‬‫ﻧ‬
‫ﻮ‬‫ﺩﻛ‬
َ
‫ﺎ‬‫ﺒ‬
‫ﷲﻋ‬
ِ
‫ﻪ‬
‫ﻠ‬‫ﺎﻟ‬
ً
‫ﻧ‬‫ﺍ‬
‫ﻮ‬‫ﺇﺧ‬

“
Janganl
ahkal
i
ansal
i
ngme
mbe
nci
,sal
i
ngme
mut
ushubungan,

sal
i
ngme
njauh,
sal
i
nghasad.
Jadi
l
ahkal
i
anse
bagaihambaAl
l
ah

yangbe
rsaudar
a”(
HR.
Bukhar
ino.
607
6,Musl
i
m no.
2559)
.

Danhasadke
padani
kmatyangdi
dapat
kan or
angl
ain,be
rar
ti

t
idakr
idhake
padake
put
usanAl
l
ahdanpe
mbagi
anr
eze
kiol
eh

Al
l
ah.
All
ahT
a’al
abe
rfi
rman:

‫ﺎ‬
َ
‫ﻟ‬
َ‫ﺍ‬
‫ﻭ‬ ْ
‫ﻮ‬
َ
ّ
‫ﻨ‬َ
‫ﻤ‬َ
‫ﺘ‬
َ‫ﺎ‬
‫ﺗ‬ َ‫ﻞ‬
‫ﻣ‬ َ‫ﻀ‬
َ‫ﻓ‬
َّ‫ﻪ‬ُ
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬ِ
ِ‫ﻢ‬
‫ﺑ‬ ْ‫ﻜ‬
ُ
َ‫ﻌ‬
‫ﻀ‬ ْ
َ‫ﻠﻰ‬
‫ﺑ‬ َ
َ‫ﺾ‬
‫ﻋ‬ ٍ‫ﻌ‬
ْ
َ‫ﻝ‬
‫ﺑ‬ ِ‫ﺍ‬
َ‫ﺮ‬
‫ﺟ‬ِ
ّ‫ﻠ‬
ِ‫ﺐ‬
‫ﻟ‬ ٌ‫ﻴ‬
ِ‫ﻧ‬
‫ﺼ‬ َ‫ﺎ‬
َ
ّ
‫ﻤ‬ِ‫ﺍ‬
‫ﻣ‬ ‫ﻮ‬
ُ
‫ﺒ‬َ‫ﺘ‬
‫ﺴ‬َْ
‫ﻛ‬
‫ﺍ‬

ِ
‫ﺀ‬
‫ﺎ‬َ‫ﻨ‬
‫ﺴ‬ِ
ّ
‫ﻠ‬ِ
‫ﻟ‬
َ‫ﺐ‬
‫ﻭ‬ ٌ‫ﻴ‬
ِ‫ﻧ‬
‫ﺼ‬ َ‫ﺎ‬
َ
ّ
‫ﻤ‬ِ‫ﻦ‬
‫ﻣ‬ َ‫ﺒ‬
ْ
َ‫ﺘ‬
‫ﺴ‬َْ
‫ﻛ‬
‫ﺍﺍ‬‫ﻮ‬
ُ
‫ﻟ‬َ
‫ﺄ‬
ْ‫ﺍ‬
‫ﺳ‬ َ‫ﻪ‬
‫ﻭ‬ َ
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﻦﺍ‬ْ‫ﻣ‬
ِ‫ﻪ‬ِ
ِ
‫ﻠ‬ْ‫ﻓ‬
‫ﻀ‬َ‫ﻥ‬َ‫ﺇ‬
ِّ‫ﻪ‬
ََ
ّ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬
‫ﻥﺍ‬َ‫ﺎ‬
َ‫ﻞ‬
‫ﻛ‬ ِ‫ﻜ‬
ُِّ‫ﺀ‬
‫ﺑ‬ٍْ‫ﺷ‬
‫ﻲ‬َ

‫ﺎ‬
ً
‫ﻤ‬‫ﻴ‬ِ
‫ﻠ‬
َ
‫ﻋ‬

“
Dan j
anganl
ahkamui
rihat
ite
rhadapapayangdi
kar
uni
akan

Al
l
ah ke
pada se
bahagi
an kamu l
ebi
h banyak dar
ise
bahagi
an

yangl
ain.(
Kar
ena)bagior
angl
aki
-l
akiadabahagi
andar
ipada

apa yang me
reka usahakan,dan bagipar
a wani
ta(
pun)ada

bahagi
andar
iapayangme
rekausahakan,
danmohonl
ahke
pada

Al
l
ah se
bagi
an dar
ikar
uni
a-Nya.Se
sungguhnya Al
l
ah Maha

Me
nge
tahuise
gal
ase
suat
u”(
QS.
AnNi
sa’
:32)
.
Car
aagarki
tat
idakt
erke
na‘
ai
n
Halpe
rtamayangpe
rludi
l
akukanagart
erhi
ndardar
ipe
nyaki
t

‘
ai
n adal
ah me
nghi
ndar
isi
kap suka pame
r,dan be
rhi
as di
ri

de
ngan si
fatt
awadhu‘
.Rasul
ull
ahshal
l
all
ahu‘
al
aihiwasal
l
am

be
rsabda:

ّ‫ﺇ‬
َ
‫ﻥ‬ِ
َ‫ﻪ‬
‫ﻭ‬ َ
ّ
َ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﺣﻰﺍ‬
َ‫ﻭ‬
َْ‫ﻲ‬
‫ﺃ‬ّ‫ﻟ‬
ََ
ِ‫ﻥ‬
‫ﺇ‬ ْ‫ﺃ‬
َ‫ﺍ‬‫ﻮ‬
ُ
‫ﻌ‬َ‫ﺍ‬
‫ﺿ‬ َ
‫ﻮ‬
َ‫ﺘﻰ‬
‫ﺗ‬ ّ
َ
َ‫ﺎ‬
‫ﺣ‬ َ‫ﺮ‬
‫ﻟ‬ََ‫ﻔ‬
‫ﺨ‬َْ‫ﺪ‬
‫ﻳ‬ٌَ‫ﺃ‬
‫ﺣ‬َ‫ﻠﻰ‬
َ
َ‫ﺪ‬
‫ﻋ‬ ٍ
َ‫ﺃ‬
‫ﺣ‬ َ‫ﺎ‬
َ
‫ﻟ‬
َ‫ﻎ‬
‫ﻭ‬ ِ
ْ
‫ﺒ‬َ‫ﺪ‬
‫ﻳ‬ٌَ‫ﺃ‬
‫ﺣ‬َ

‫ﻠﻰ‬
َ
َ‫ﺪ‬
‫ﻋ‬ ٍ
َ‫ﺃ‬
‫ﺣ‬ َ

“
Sungguh Al
l
ah me
wahyukan ke
padaku agar kal
i
an sal
i
ng

me
rendahdi
riagart
idakadase
orangpunyangbe
rbanggadi
ri

padayangl
aindanagart
idakse
orangpunbe
rlakuz
ali
m pada

yangl
ain”(
HR.
Musl
i
m no.
2865)
.

Se
bisamungki
nhi
ndar
ime
nye
but
-nye
butke
kayaan,
kesukse
san

usaha,ke
bahagi
aanke
luar
ga,j
ugame
mame
rkanf
otodi
ri
,fot
o

i
str
i/
suami
,fot
oanak,danhal
-hall
ainyangbi
same
nimbul
kan

i
ri
-de
ngkidar
ior
ang yang me
li
hat
nya.At
au j
uga yang bi
sa

me
nye
babkanke
kagumanbe
rle
bihandar
ior
angyangme
li
hat
nya.

Kar
ena pandangan kagum j
uga bi
sa me
nye
babkan ‘
ai
n,

se
bagai
manasudahdi
sebut
kan.
Ke
mudi
an diant
ara upaya pe
nce
gahan pe
nyaki
t‘ai
n adal
ah

de
nganme
njagadanme
mel
i
har
ase
muake
waj
i
bandanme
njauhi

se
gal
alar
angan,t
aubatdar
ise
gal
amac
am ke
sal
ahandandosa,

j
ugame
mbe
nte
ngidi
ride
nganbe
ber
apadz
iki
rdoa,
dant
a’awudz

(
doape
rli
ndungan)yangdi
syar
iat
kan.
All
ahT
a’al
abe
rfi
rman:

‫ﺎ‬
َ
‫ﻣ‬َ‫ﻢ‬
‫ﻭ‬ْ‫ﻜ‬
ُ
َ
‫ﺑ‬‫ﺎ‬
َ‫ﺃ‬
‫ﺻ‬ َ‫ﻦ‬
ْ‫ﻣ‬
ِ‫ﺔ‬
ٍَ
‫ﺒ‬
‫ﻴ‬ِ‫ﻣ‬
‫ﺼ‬ُ‫ﺎ‬َ
‫ﻤ‬
ِ
‫ﺒ‬َ‫ﺖ‬
‫ﻓ‬ْ‫ﺒ‬
ََ‫ﻛ‬
‫ﺴ‬َ‫ﻢ‬
ْ‫ﻜ‬
ُ
‫ﻳ‬ِ
‫ﺪ‬ْ
‫ﻳ‬
َ‫ﻮ‬
‫ﺃ‬ ُ
‫ﻔ‬
ْ
‫ﻌ‬َ
‫ﻳ‬َ‫ﻦ‬
‫ﻭ‬ْ‫ﻋ‬
َ‫ﺮ‬ٍ
‫ﻴ‬ِ
‫ﺜ‬َ
‫ﻛ‬

“
Danmusi
bahapasaj
ayangme
nimpakal
i
an,makadi
sebabkan

ol
eh pe
rbuat
an t
angan kal
i
an se
ndi
ri
,dan Al
l
ah me
ma’
afkan

se
bagi
anbe
sar(
dar
ike
sal
ahan-
kesal
ahanmu)
”(Qs.Asy-
Syuur
a:

30)
.

Al
l
ahT
a’al
ajugabe
rfi
rman:

‫ﺎ‬
َ
‫ﻟ‬
َ‫ﺮ‬
‫ﺃ‬ ِ
ْ
‫ﻛ‬ِ
‫ﺬ‬ِ‫ﻪ‬
‫ﺑ‬َِ
ّ
‫ﻠ‬
‫ﻟ‬
‫ﻦﺍ‬ُ‫ﺌ‬
ِّ
َ
‫ﻤ‬ْ‫ﺗ‬
‫ﻄ‬َ‫ﺏ‬
ُ‫ﻮ‬ُ
‫ﻠ‬
ُ
‫ﻘ‬ْ
‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“
I
ngat
lah,hanya de
ngan me
ngi
ngat
iAl
l
ah-
lah hat
ime
njadi

t
ent
eram”(
QS.
ArRa’
du:
28)

Rut
inkan dz
iki
r-dz
iki
rpagidan sor
e,se
rta dz
iki
r-dz
iki
rhar
ian

se
per
tidz
iki
rke
luar
/masukr
umah,r
umah,dz
iki
rke
luar
/masuk
kamarmandi
,dz
iki
rhe
ndakt
idurat
aubangunt
idur
,dz
iki
rke
luar

r
umah,dz
iki
rnai
kke
ndar
aan,dz
iki
rke
tikaakanmakan,dz
iki
r

se
tel
ahshal
at,
danl
ainnya.

Di
ant
aradz
iki
rpe
nce
gah‘
ai
nyangbi
sadi
bac
ake
padaanak-
anak

agart
idak t
erke
na ‘
ai
n adal
ah se
bagai
mana yang ada dal
am

hadi
tsI
bnuAbbasr
adhi
all
ahu’
anhu,
bahwaNabiShal
l
all
ahu’
al
aihi

W asal
l
am me
ndoakanHasandanHusai
nde
ngandoa:

‫ﺎ‬
‫ﻤ‬‫ﻛ‬ُ
‫ﺬ‬
‫ﻴ‬ِ
‫ﻋ‬ُ‫ﺕ‬
‫ﺃ‬ِ‫ﺎ‬‫ﻤ‬
ِ
‫ﻠ‬‫ﻜ‬‫ ﷲِﺑ‬،
ِ
‫ﺔ‬َ
ّ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬
َ
ّ
‫ﺘ‬‫ﻟ‬
‫ﻣﻦﺍ‬
ِ‫ﻞ‬
ِ‫ﻥﻛ‬
ّ ٍ‫ﺎ‬
‫ﻴﻄ‬‫ﺷ‬،
ٍ
‫ﺔ‬َ
ّ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬
‫ﻣﻦﻭﻫ‬
ِ
‫ﻞﻭ‬ِ‫ﻦﻛ‬
ّ ٍ‫ﻴ‬
‫ﺔﻋ‬ٍ
َ
ّ
‫ﻣ‬‫ﻻ‬

/
u’
ii
dzukumabi
kal
i
maat
il
lahi
ttaammah,
minkul
l
isyai
thaani
nwa

haamahwami
nkul
l
i‘ai
ninl
aamah/

“
Akume
mint
ape
rli
ndunganunt
ukkal
i
ande
ngankal
i
matAl
l
ah

yangse
mpur
na,dar
igangguanse
tandanr
acun,dangangguan

‘
ai
nyangbur
uk”
.Lal
uNabibe
rsabda:“
Dahul
uayahkal
i
an(
Nabi

I
brahi
m)me
ruqyahI
smai
ldan I
shaqde
ngan doai
ni”(
HR.Abu

Daudno.
4737
,IbnuHi
bbanno.
1
012,
dishahi
hkanSyu’
ai
nAlAr
naut
h

dal
am T
akhr
ijI
bnuHi
bban)
.
Car
ame
ngobat
ipe
nyaki
t‘ai
n

Adapunor
angyangt
erl
anj
urt
erke
na‘
ai
nmakayangpe
rtama

kal
ihar
usdi
l
akukan adal
ah be
rsabar
.He
ndaknya i
a me
yaki
ni

bahwa pe
nyaki
t‘ai
nit
ute
rjadiat
as i
zi
n Al
l
ah.Al
l
ah T
a’al
a

be
rfi
rman:

‫ﺎ‬
َ‫ﺏ‬
‫ﻣ‬ َ‫ﺎ‬
َ‫ﺃ‬
‫ﺻ‬ َ‫ﻦ‬
ْ‫ﻣ‬
ِ‫ﺔ‬ٍ
َ
‫ﺒ‬‫ﻴ‬ِ‫ﻣ‬
‫ﺼ‬ُ‫ﺎ‬ّ
َ
‫ﻟ‬
ِ‫ﻥ‬
‫ﺇ‬ ِ‫ﺫ‬
ْ
ِ
‫ﺈ‬ِ‫ﻩ‬
‫ﺑ‬ِ‫ﺍـ‬
ّ‫ﻦ ۗﻟ‬
َ
‫ﻞ‬ ْ‫ﻣ‬
ََ‫ﻦ‬
‫ﻭ‬ ْ‫ﻣ‬
ِ
ْ
‫ﺆ‬ُ‫ﻩ‬
‫ﻳ‬ِ‫ﺍـ‬
ّ‫ﻟ‬
َ
‫ﻞ‬ ِ‫ﺪ‬
‫ﺑ‬ِْ
‫ﻬ‬
َ‫ﻪ‬
‫ﻳ‬ ُ
َ
‫ﺒ‬ْ
‫ﻠ‬
َۚ ‫ﻩ‬
‫ﻗ‬ ُ
‫ﺍـ‬
ّ‫ﻟ‬
َ
‫ﻞ‬ َ
‫ﻭ‬

ّ‫ﻜ‬
ِ
‫ﻞ‬ُِ‫ﺀ‬
‫ﺑ‬ٍْ‫ﺷ‬
‫ﻲ‬َ‫ﻢ‬ٌ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻠ‬َ
‫ﻋ‬

“
Ti
dakadasuat
umusi
bahpunyangme
nimpase
seor
angke
cual
i

de
ngani
zi
nAl
l
ah;danbar
angsi
apayangbe
rimanke
padaAl
l
ah

ni
scayaDi
aakanme
mbe
ripe
tunj
ukke
padahat
inya.DanAl
l
ah

MahaMe
nge
tahuise
gal
ase
suat
u”(
QS.
AtT
aghabun:
11)
.

Danhe
ndaknyai
abe
rtawakkalhanyake
padaAl
l
ah.I
ame
yaki
ni

bahwasat
u-sat
unyayangbi
same
nye
mbuhkanhanyal
ahAl
l
ah

T
a’al
a.Al
l
ahT
a’al
abe
rfi
rman:

‫ﺇﻥ‬
ِ
َ‫ﻚ‬
‫ﻭ‬ َ‫ﺴ‬
ْ‫ﺴ‬
َ‫ﻤ‬
َْ‫ﻩ‬
‫ﻳ‬ُ‫ﺍـ‬
ّ‫ﺮﻟ‬
َ
‫ﻞ‬ ّ
ٍُ‫ﺑ‬
‫ﻀ‬ِ‫ﺎ‬َ
‫ﻠ‬
َ‫ﻒ‬
‫ﻓ‬ َ‫ﺷ‬
ِ‫ﺎ‬
َ‫ﻪ‬
‫ﻛ‬ ُ
َ‫ﺎ‬
‫ﻟ‬ ّ
َ
‫ﻟ‬
ِ‫ﻮ‬
‫ﺇ‬َُ
‫ﻫ‬

“
j
ikaAl
l
ahme
nimpakansuat
umudhar
atke
padamu,makat
idak
adayangdapatme
nghi
l
angkannyake
cual
iAl
l
ahse
ndi
ri
”(QS.Al

An’
am:
17)
.

Ji
ka or
ang yang t
erke
na ‘
ai
n be
rtawakkal ke
pada Al
l
ah

se
penuhnya,maka past
iAl
l
ah akan se
mbuhkan.Al
l
ah T
a’al
a

be
rfi
rman:

ْ‫ﻣ‬
‫ﻦ‬ََ‫ﻞ‬
‫ﻭ‬ْ‫ﻛ‬
َ
َّ
‫ﻮ‬
َ
‫ﺘ‬َ‫ﻠﻰ‬
‫ﻳ‬ َ
َ‫ﻪ‬
‫ﻋ‬ ِ
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﻮﺍ‬
َُ
‫ﻬ‬
َ‫ﻪ‬
‫ﻓ‬ ُ
ُ
‫ﺒ‬ْ‫ﺣ‬
‫ﺴ‬َ

“
Bar
angsi
apa yang be
rtawakalke
pada Al
l
ah past
iAl
l
ah akan

pe
nuhike
but
uhannya”(
QS.
AthT
hal
aq:
3).

Dan he
ndaknya or
ang yang t
erke
na ‘
ai
n me
ngusahakan

se
bab-
sebabyangbi
same
nye
mbuhkanpe
nyaki
t‘ai
n,di
ant
aranya:

1
.Mandidar
iai
rbe
kasmandior
angyangme
nye
babkan‘
ai
n

Se
bagai
mana hadi
ts dar
iIbnu Abbas r
adhi
all
ahu’
anhum,Nabi

Shal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am be
rsabda:

‫ﻴﻦ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﻮ ﺣﻖﺍ‬
‫ﻟ‬‫ﺎﻥﻭ‬
‫ﺀﻛ‬‫ﺑﻖ ﺷﻲ‬
‫ﺎ‬‫ﺭﺳ‬
‫ﺪ‬‫ﻘ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬‫ﺘ‬
‫ﻘ‬‫ﺒ‬‫ﻴﻦﻟﺴ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬،‫ﺍ‬
‫ﺫ‬‫ﺇ‬
‫ﺘﻢﻭ‬
‫ﻠ‬‫ﻐﺴ‬
‫ﺘ‬‫ﺍﺍﺳ‬
‫ﻮ‬‫ﻠ‬
‫ﺎﻏﺴ‬
‫ﻓ‬

“
‘
Ain i
tu be
nar adanya.Andai
kan ada pe
rkar
a yang bi
sa
me
ndahul
uit
akdi
r,maka i
tul
ah ‘
ai
n.Maka j
i
ka kal
i
an mandi
,

gunakanl
ahai
rmandi
nyai
tu(
unt
ukme
mandi
kan or
angyang

t
erke
na‘
ai
n)”(
HR.
Musl
i
m no.
2188)
.

2.
Mandidar
iai
rbe
kaswudhuor
angyangme
nye
babkan‘
ai
n

Se
bagai
manadi
sebut
kandal
am hadi
tsAbuUmamahbi
nSahldi

at
as.NabiShal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am me
mer
int
ahkanAmi
rbi
n

Rabi
’
ahunt
ukbe
rwudhudanme
nyi
ramkanai
rwudhunyake
pada

Sahlyangt
erke
na‘
ai
n.Dal
am r
iwayatyangl
ain:

َ
‫ﺮ‬
َ
‫ﻣ‬َ
‫ﺄ‬َ‫ﺍ‬
‫ﻓ‬ ً
‫ﺮ‬
ِ
‫ﻣ‬‫ﺎ‬َ‫ﻥ‬
‫ﻋ‬ ْ‫ﺃ‬
َ،
َ
‫ﺄ‬َ‫ﻮ‬
ّ
‫ﺿ‬ََ
‫ﺘ‬
َ‫ﻞ‬
‫ﻳ‬ َ‫ﺴ‬
َ‫ﻐ‬
ََ‫ﻪ‬
‫ﻓ‬َُ
‫ﻬ‬
ْ‫ﻭ‬
‫ﺟ‬ َ‫ﻪ‬
ِ
ْ
‫ﻳ‬َ
‫ﺪ‬َ
‫ﻳ‬
َ‫ﻟﻰ‬
‫ﻭ‬ َ
ِ،
‫ﺇ‬ ِ‫ﻴ‬
‫ﻦ‬ْ
َ
‫ﻘ‬َ
‫ﻓ‬ْ
‫ﺮ‬
ِ
‫ﻤ‬ْ
‫ﻟ‬‫ﻪﺍ‬
ِ
ْ
‫ﻴ‬َ
‫ﺘ‬َ
‫ﺒ‬
ْ
‫ﻛ‬ُ
‫ﺭ‬َ‫ﺔ‬
‫ﻭ‬ََ
‫ﻠ‬
ِ‫ﺍ‬
‫ﺧ‬ َ
‫ﺩ‬
َ،
‫ﻭ‬ ِ
‫ﻩ‬
ِ
‫ﺭ‬‫ﺍ‬َ
‫ﺯ‬
ِ
‫ﺇ‬

ُ
‫ﻩ‬
َ
‫ﺮ‬َ
‫ﻣ‬َ
‫ﺃ‬
َ‫ﻥ‬
‫ﻭ‬ ْ‫ﺃ‬
َ‫ﺐ‬
َ‫ﺼ‬
ُّ‫ﻳ‬
َ‫ﻪ‬
ِْ
‫ﻴ‬
َ
‫ﻠ‬َ
‫ﻋ‬

“
Lal
u NabiShal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am me
mer
int
ahkan Ami
r

unt
uk be
rwudhu.Lal
u Ami
r me
mbasuh waj
ah dan ke
dua

t
angannyahi
nggasi
kunya,danme
mbasuhke
dual
utut
nyadan

bagi
an dal
am sar
ungnya.Lal
uNabime
mer
int
ahkannyaunt
uk

me
nyi
ramkannyake
padaSahl
”(HR.
AnNasa’
ino.
761
7,I
bnuMaj
ah

no.3509,Ahmadno.1
5980,di
shahi
hkanAlAl
banidal
am Shahi
h

I
bniMaj
ah)
.
Dar
iAi
syahr
adhi
all
ahu’
anha,
iabe
rkat
a:

َ‫ﺎ‬
‫ﻥ‬‫ﺮﻛ‬َ
‫ﻣ‬
‫ﺆ‬ُ،
‫ﻳ‬ ُ‫ﺋ‬
‫ﻦ‬ِ
‫ﺎ‬‫ﻌ‬
‫ﻟ‬‫ﺍ‬،
ُ
‫ﺄ‬
ّ‫ﻮ‬
‫ﺿ‬ ‫ﺘ‬
‫ﻴ‬‫ﻞﺛﻢﻓ‬
ُ‫ﺴ‬
ِ‫ﺘ‬
َْ
‫ﻐ‬
َ‫ﻪ‬
‫ﻳ‬ ‫ﻨ‬
‫ﻦﻣ‬ُ‫ﻴ‬
ِ
‫ﻌ‬َ
‫ﻤ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“
Dahul
uor
angyangme
njadipe
nye
bab‘
ai
ndi
per
int
ahkanunt
uk

be
rwudhu,
lal
uor
angyangt
erke
na‘
ai
nmandidar
isi
saai
rwudhu

t
erse
but
”(HR AbuDaudno3885,di
shahi
hkanAlAl
banidal
am

Si
l
sil
ahAshShahi
hahno.
2522)
.

3.
Ruqyahsyar
’i
yyah

Se
bagai
manahadi
tsdar
iAsmabi
ntuUmai
sradhi
all
ahu’
anha,i
a

be
rkat
a:

‫ﺎ‬
‫ﻮﻝﻳ‬
‫ ﷲﺭﺳ‬،‫ﻨﻲﺇﻥ‬
‫ﺮﺑ‬‫ﻔ‬
‫ﻌ‬‫ﻬﻢ ﺟ‬
‫ﺒ‬‫ﻴ‬‫ﻴﻦﺗﺼ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬،‫ﻗﻲ‬
‫ﺮ‬‫ﺘ‬‫ﻨﺴ‬
‫ﻓ‬‫ﻬﻢﺃ‬
‫؟ﻟ‬،‫ﻗﻝ‬:
‫ﻌﻢ ﺎ‬
‫ﻧ‬،

‫ﻮ‬
‫ﻠ‬‫ﺎﻥﻓ‬
‫ﺀﻛ‬‫ﺑﻖ ﺷﻲ‬
‫ﺎ‬‫ﺭﺳ‬
‫ﺪ‬‫ﻘ‬‫ﻟ‬
‫ﻪﺍ‬‫ﺘ‬
‫ﻘ‬‫ﺒ‬‫ﻴﻦﻟﺴ‬
‫ﻌ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

“
W ahaiRasul
ull
ah,BaniJa’
fart
erke
na pe
nyaki
t‘ai
n,bol
ehkah

kamimi
nta me
reka di
ruqyah? Nabime
njawab:i
ya bol
eh.

Andai
kan ada yang bi
sa me
ndahul
uit
akdi
r,i
tul
ah ‘
ai
n”(
HR.

T
irmi
dzino.
2059,I
bnu Maj
ah no.351
0,di
shahi
hkan AlAl
bani

dal
am Shahi
hIbnuMaj
ah)
.
Ada be
ber
apa c
ara me
ruqyah or
ang yang t
erke
na ‘
ai
n,

di
ant
aranyade
ngan me
mbac
akan doayangadadal
am hadi
ts

‘
Aisyah r
adhi
all
ahu’
anha, i
a be
rkat
a: “
Ket
ika Rasul
ull
ah

Shal
l
all
ahu’
al
aihiW asal
l
am me
rasakan saki
t,Mal
aikat Ji
bri
l

me
ruqyahnyade
ngandoa:

ِ‫ﺳ‬
‫ﻢ‬ْ‫ﺎ‬
‫ ﷲِﺑ‬،
َ‫ﻳ‬
‫ﻚ‬ ِ
‫ﺮ‬
ْ
‫ﺒ‬ُ‫ﻦ‬
‫ﻳ‬ْ‫ﻣ‬
َِ‫ﻞ‬
‫ﻭ‬ ِ‫ﻛ‬
ُّ‫ﺀ‬
ٍ‫ﺍ‬
َ،
‫ﺩ‬ َ‫ﻴ‬
‫ﻚ‬ ِ
‫ﻔ‬
ْ‫ﻳ‬
‫ﺸ‬ َ‫ﻦ‬
ْ‫ﻣ‬
َِ‫ﺮ‬
‫ﻭ‬ ِ
ّ
َ‫ﺪ‬
‫ﺷ‬ ٍ
ِ‫ﺎ‬
‫ﺳ‬ َ‫ﺍ‬
‫ﺣ‬ َ
‫ﺫ‬
‫ﺇ‬،َ
‫ﺪ‬
َ‫ﺣ‬
‫ﺴ‬ َ‫ﺮ‬
ِ
ّ
َ‫ﻭ‬
‫ﺷ‬ َ‫ﻞ‬
ِ‫ﻛ‬
ُّ

‫ﺫﻱ‬
ِ‫ﻦ‬
ٍ‫ﻴ‬
ْ
َ
‫ﻋ‬

/
bismi
l
lahiyubr
ii
k,wami
nkul
l
idaa-
inyasyf
ii
k,wami
nsyar
ri

haasi
dini
dzahasad,
wasyar
rikul
l
idz
ii‘
ai
nin/

(
dengan nama Al
l
ah yang me
nye
mbuhkanmu. I
a

me
nye
mbuhkanmu dar
ise
gal
a pe
nyaki
tdan dar
ike
bur
ukan

or
angyanghasaddanke
bur
ukanor
angyangme
nye
babkan‘
ai
n)

(
HR.
Musl
i
m no.
2185)
.

At
aume
mbac
adoa-
doar
uqyahdar
ihadi
ts-
hadi
tsshahi
hyang

l
ainnya,
ser
taayat
-ayatAlQur
’an.
Danse
muaayat
-ayatAlQur
’an

bi
saunt
ukme
ruqyah.