h = 3,5 m
m
e h
f
d
h = 6,5 m
h=7m
m
b
g
c
a
4Q 4 x 0.00019m3 /s 0.00076 m3 / s
=
√ πv
=
√ 3.14 x 2m/ s √
=
6.28 m/s
=√ 0.00012102 m2 = 0.0110009 m = 11.009 mm
D dipakai = 15 mm
Kontrol V
Q
V= 1
x π x ( D2 )
4
0.00019 m3 / s
= 1
x 3.14 x (0.015 m2)
4
3
0.00019m / s
= 0.00017662m 2
= 1.07575586 m/s
Perhitungan Diameter Untuk WSFU 2
4Q
D= √ πv
4Q 4 x 0.00032m3 /s 0.00128m3 /s
=
√ πv
=
√ 3.14 x 2m/ s √
=
6.28 m/s
=√ 0.0002083 m2 = 0.014 m = 14 mm
D dipakai = 15 mm
Kontrol V
Q
V= 1
x π x ( D2 )
4
0.00032m3 /s
= 1
x 3.14 x (0.015 m2)
4
0.00032m3 /s
= 0.00017662m 2
= 1.8117m/s
4Q 4 x 0.00041m3 /s 0.00164 m3 /s
=
√ πv
=
√ 3.14 x 2m/ s √
=
6.28 m/s
=√ 0.00026115 m2 = 0.016 m = 16.1 mm
D dipakai = 15 mm
Kontrol V
Q
V= 1
x π x ( D2 )
4
0.00041m3 /s
= 1
x 3.14 x (0.015 m2)
4
0.00041m3 /s
= 0.00017662m 2
= 2.321 m/s
b
g
c
a
P=ρgh
ρ = massa jenis = 998 kg/m3
g = 9.81 m/s
h = beda tinggi atap sampai mata kran lantai 2 = 3,5 m
P=ρgh
P = 998 kg/m3 x 9.81 m/s x 3.5 m
P = 29371.14 N/m2
Penyesuaian satuuan ke dalam satuan pipa Kg/cm2
29371.14 x 0.00001 = 0.2937114 barr x 1.0197 = 0.29949 kg/cm2 = 0.3 kg/cm2
LANTAI 1
P=ρgh
ρ = massa jenis = 998 kg/m3
g = 9.81 m/s
h = beda tinggi atap sampai mata kran lantai 1 = 6,5 m
P=ρgh
P = 998 kg/m3 x 9.81 m/s x 6.5 m
P = 63637.47 N/m2
Penyesuaian satuuan ke dalam satuan pipa Kg/cm2
63637.47 x 0.00001 = 0.6363747 barr x 1.0197 = 0.648911 kg/cm2 = 0.65 kg/cm2
2. Analisa Perhitungan Pressure Drop Lantai Dasar dan Lantai 2 (Sama) Beda
di daerah layanan
Pada daerah layanan b – c
Dik :
- Beban Unit alat plumbing : 2 (shower)
- Debit = 0.32 Liter/s
- Diamter Pipa = ½’’ atau 15 mm = 0.015 m
- Kecepatan aliran = 1.81 m/s
Pada daerah layanan a – c
Dik :
- Beban Unit alat plumbing : 1 (kran biasa)
- Debit = 0.19 Liter/s
- Diamter Pipa = ½’’ atau 15 mm = 0.015 m
- Kecepatan aliran = 1.07 m/s
Pada daerah layanan c – g
Dik :
- Beban Unit alat plumbing : 3 (shower dan kran biasa)
- Debit = 0.41 Liter/s
- Diamter Pipa = ½’’ atau 15 mm = 0.015 m
- Kecepatan aliran = 2.32 m/s
UPLOAD KE GRAFIK
3.2 Analisa Bilangan Reynold
Pada daerah layanan a - c
vd
Re = µ
UPLOAD KE GRAFIK
INTERPOLASI
X = 1.6 , X1 = 1 , X2 = 2 , Y1 = 0.03 , Y2 =0.04
( X −X 1)
Y = Y1 + (X 2−X 1) (Y 2−Y 1)
(1.6−1)
= 0.03 + (2−1)
(0.04−0.03)
Y = 0.0363
UPLOAD KE GRAFIK
INTERPOLASI
X = 3.53 , X1 = 3 , X2 = 4 , Y1 = 0.02 , Y2 =0.025
( X −X 1)
Y = Y1 + (X 2−X 1) (Y 2−Y 1)
(3.53−3)
= 0.02 + (4−3)
(0.025−0.02)
Y = 0.02265
ANALISA BILANGAN REYNOLD DAN KEKASARAN RELATIF BAHAN
LANTAI 2 DAN LANTAI 1 SAMA HANYA BEDA DI DAERAH ALIRAN
5.1,2,3 Analisa Gesekan (F)
L = Panjang pipa ( m )
F = Faktor gesekan
7. Analisa Kerugian Peralatan Pipa (k) Daerah Aliran b-c, a-c dan c-g
Belokan Pipa (Elbow)
Menggunakan rumus Fuller :
V2
HLM = k . (2g ¿
(1.81m/ s)2
HLM = 0.75 ( 2(9.81 m/s2 ¿ ) ¿
HLM = 0.125233 m
V2
HLM = k . (2g ¿
k untuk Pipa Tee = 1
( 2.32m/ s)2
HLM = 1 ( 2(9.81 m/s2 ¿ ) ¿
HLM = 0.274332 m
Total WSFU : 6
Q = 0.00068 m3/s
4Q
D= √ πv
4Q 4 x 0.00068m 3 / s 0.00272m3 / s
=
√ πv
=
√ 3.14 x 2 m/ s √
=
6.28 m/s
=√ 0.000433121 m2 = 0.0208116 m = 20.8 mm
D dipakai = 25 mm
Kontrol V
Q
V= 1
x π x ( D2 )
4
0.00068 m3 / s
= 1
x 3.14 x (0.025 m2)
4
0.00068m3 / s
= 0.00049062m 2
= 1.385 m/s
Analisa Bilangan Reynold
Pada daerah layanan g – h - i
vd
Re = µ
UPLOAD KE GRAFIK
INTERPOLASI
X = 3.51 , X1 = 3 , X2 = 4 , Y1 = 0.02 , Y2 =0.025
( X −X 1)
Y = Y1 + (X 2−X 1) (Y 2−Y 1)
(3.51−3)
= 0.02 + ( 4−3)
(0.025−0.02)
Y = 0.02255
L = Panjang pipa ( m )
F = Faktor gesekan
V2
HLM = k . (2g ¿
( 1.385m/ s)2
HLM = 0.75 ( 2(9.81 m/s2 ¿ ) ¿
HLM = 0.0703936 m
1’’
i
i 1’’ e e
i e h ½’’f b
b
½’’ h½’’f f½’’ h d g ½’’c
b c g 1’’ 1’’ d d
a a
c ½’’ g 1’’
a e
e e b
a
f f½’’ h
½’’ h ½’’f c ½’’ g
d d b a
d ½’’
g c
a
b b
c½’’ g g ½’’c
g ½’’b a
c a
a
Terdapat 2 bangunan dengan isometri seperti gambar diatas. Maka :
TABEL PERHITUNGAN 28 KAMAR
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
1 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
2 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re F L Kerugian Kerugian Hf Total
3 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
4 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
5 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
6 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
7 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
8 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
9 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
10 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
11 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
12 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
13 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5
Daerah D v ∈ Re f L Kerugian Kerugian Hf Total
14 (mm) (m/s) D (104) (m) Pipa lurus Peralatan (m)
(m) Pipa (m)
e-f 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
d-f 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
f-h 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA
I
Preesure Drop di h 3,5 m = 0.3 kg/cm2
2
b-c 15 1.81 0.000 2.75 0.025 0.5 0.139148 0.125233 0.264381
1
a-c 15 1.07 0.000 1.63 0.0363 0.1 0.0635472 0.0437653 0.1073125
1 5
c-g 15 2.32 0.000 3.53 0.0226 0.4 0.0621363 0.274332 0.3364683
1 5 5
LANTA Pressure Drop di h 6,5 m = 0.65 kg/cm2
I
1
g-h-i 25 1.38 0.000 3.51 0.0225 6.5 0.573219 0.0703936 0.6436126
5 1 5