Anda di halaman 1dari 28

DINDING ABDOMEN

Dr. Rahmadini Djalal Boultby, MBiomed

Disampaikan di Fakultas Kedokteran Universitas Kristen Indonesia


Jakarta, 14 Januari 2017
ABDOMEN
Merupakan daerah tubuh yang terletak antara
Apertura thoracis inferior di cranial dan Pintu
Atas Panggul di caudal

Rongga abdomen dibatasi oleh dinding-dinding:


• Anterior
• Lateral
• Posterior
Dinding Abdomen
Dinding Abdomen
Terdiri atas : kulit, fascia dan otot
Batas-batas dinding anterior:
Superior : processus xyphoideus & tulang rawan iga
VII, VIII, IX & X
Inferior : crista iliaca, SIAS, ligamentum Inguinale,
tuberculum pubicum & symphisis pubis

Kulit dinding perut melekat longgar pada fascia di


bawahnya, kecuali pd tempat pusar (umbilicus)

Pusar terletak setinggi discus intervertebralis antara


L3 dan L4
Dinding Abdomen
Lapisan-lapisan Dinding Abdomen

Sumber rujukan: Drake, R.L., Vogl, W., Mitchell, A.W.M., Gray’s Anatomy for Students. Elsevier
Churchill Livingstone. Toronto. 2005
Otot-otot dinding perut

OTOT-OTOT ANTEROLATERAL OTOT – OTOT POSTERIOR


• m. Rectus abdominis • m. Psoas major
• m. Pyramidalis • m. Psoas minor
• m. Obliquus externus abdominis • m. Iliacus
• m. Obliquus internus abdominis
• m. Quadratus lumborum
• m. Transversus abdominis
Otot-otot dinding perut

• Kelompok otot di bagian


anterolateral

Tendinous
Transverse
intersection
abdominal

Internal Linea alba


oblique
External
oblique Rectus
abdominis
Sumber Rujukan: Snell, R.S., Clinical Anatomy. Ninth Edition. Lippincott Williams & Wilkins. Tokyo. 2012
Sarung Rektus, pandangan anterior (A) & pandangan sagittal (B)

Sumber Rujukan: Snell, R.S., Clinical Anatomy. Ninth Edition. Lippincott Williams & Wilkins. Tokyo. 2012
Susunan pembungkus m. rectus abdominis (Sarung Rektus)

• Pada ¾ superior:
• Lamina anterior: aponeurosis m. obliquus externus abdominis & ½ aponeurosis m.obliquus internus abdominis
• Lamina posterior: ½ aponeurosis m.obliquus internus abdominis & aponeurosis m.transversus abdominis
• Pada ¼ inferior:
• Lamina anterior: seluruh aponeurosis ketiga otot-otot ventrolateral
• Lamina posterior: tidak terdapat aponeurosis, sehingga m.rektus abdominis langsung berbatasan dengan fascia
transversalis
Aspek Internal Dinding Anterior Abdomen
Otot-otot dinding perut
Kelompok Otot posterior
Pendarahan & Persarafan Dinding Abdomen

Sumber rujukan: Snell, R.S., Clinical Anatomy. Ninth Edition. Lippincott Williams & Wilkins. Tokyo. 2012
Persarafan dinding abdomen

Sumber rujukan: Snell, R.S., Clinical Anatomy. Ninth Edition. Lippincott Williams & Wilkins. Tokyo. 2012
Aliran vena-vena permukaan dinding anterior abdomen

Sumber rujukan: Snell, R.S., Clinical Anatomy. Ninth Edition.


Lippincott Williams & Wilkins. Tokyo. 2012
Aliran limfe
Regio inguinalis
• Ligamentum inguinalis
• Canalis inguinalis
• Annulus inguinalis
medialis/ superficialis
• Annulus inguinalis
lateralis /profundus)
• Conjoint tendon (falx
inguinalis)
• Struktur yang melintasi
canalis inguinalis
Pandangan anterior Pandangan posterior
Sumber rujukan: Moore, K.L. Clinically Oriented Anatomy. Fifth Edition. Lippincott Williams & Wilkins.
Tokyo. 2006
Inguinal Hernias:
direct & Indirect
Struktur-struktur di regio inguinalis

• Ligamentum Inguinalis: tepi bawah aponeurosis m. obliquus externus


abdominis yang melipat ke posterior, dari SIAS – tuberculum pubicum
• Canalis inguinalis: saluran yang menyerong sepanjang tepi bawah
dinding abdomen anterior
• Anulus inguinalis profundus: bukaan pada fascia transversalis, terletak
±1.3 cm di atas ligamentum inguinalis pada pertengahan jarak SIAS-
simfisis pubis
• Anulus inguinalis superficials: defek berbentuk segitiga pada
aponeurosis m.obliquus externus abdominis, terletak tepat di atas
medial terhadap tuberculum pubicum
• Conjoint tendon : serabut-serabut terbawah m. Obliquus internus
abdominis yang bergabung dengan serabut-serabut m. Transversus
abdominis
Conjoint tendon dan Canalis inguinalis

Sumber rujukan: Snell, R.S., Clinical Anatomy. Ninth Edition.


Lippincott Williams & Wilkins. Tokyo. 2012
Canalis Inguinalis
Saluran yg dibatasi oleh:
• Ventral : aponeurosis m.obliquus externus abdominis dan sebagian
m.obliquus internus abdominis
• Posterior : fascia transversalis, conjoint tendon
• Cranial : m.obliquus internus abdominis & m. transversus abdominis
• Caudal : ligamentum inguinale
Canalis inguinalis (pria)

Inguinal ligament

Deep inguinal ring

Spermatic cord in inguinal


canal

Superficial inguinal ring

Spermatic cord in scrotum


Canalis inguinalis (wanita)
Abdomen Surface Anatomy
ABDOMINAL REGIONS AND QUADRANTS

Midclavicular plane

Subcostal plane

Transtubercular
plane

(a) (b)

Divisions of the anterior abdominal wall for mapping the digestive


organs into abdominal cavity
(a) The nine surface regions of the anterior abdominal wall
(b) The abdominal viscera as they relate to the nine surface
Daftar Pustaka
• Marieb, E.N., Mallat, J. Human Anatomy. Third Edition.
Benjamin Cummings. Toronto. 2001
• Snell, R.S., Clinical Anatomy. Ninth Edition. Lippincott Williams
& Wilkins. Tokyo. 2012
• Drake, R.L., Vogl, W., Mitchell, A.W.M., Gray’s Anatomy for
Students. Elsevier Churchill Livingstone. Toronto. 2005
• Moore, K.L. Clinically Oriented Anatomy. Fifth Edition.
Lippincott Williams & Wilkins. Tokyo. 2006

Anda mungkin juga menyukai