Nama : …………………………….………….

Kelas/No : ………………………… / ….…….….

BADAN KERJA SAMA (BKS) SD/MI MUHAMMADIYAH

SE-KABUPATEN BANTUL
Sekretariat : SD Muhammadiyah Serut, Serut Palbapang Bantul Telp. (0274)
6460513

PENILAIAN AKHIR TAHUN

TAHUN PELAJARAN 2019/2020

Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Hari/ Tanggal :

Kelas : VI (Enam) Waktu :

KD Nilai

3.1

A. Wenehana tandha (x) ana ing jawaban a, b, c, utawa d sing bener!

Wacanen wacan ing ngisor iki kanggo mangsuli pitakonan nomer 1,2,3,4,5!
Goa Selarong
Dina Rabu, dina sing diantu-antu dening Bima sakanca, amarga ing dina iku sekolahe nganakake
kagiyatan kang mapane ana ing sawijining papan sejarah. Wiwit jam 7 esuk kabeh wis padha kumpul ana
ing sekolah. Papan sejarah kang dituju yaiku Goa Selarong. Goa Selarong mapane ing Desa Guwosari,
Kecamatan Pajangan, Kabupaten Bantul. Genea papan iki diarani papan sejarah? Amarga papan iki
minangka papane Pangeran Diponegoro nalika perang nglawan Walanda. Papan iki uga dadi papan
wisata. Ing plataran goa ana patunge Pangeran Diponegoro nitih jaran katon gagah. Ing kono Bima
sakanca bisa napak tilas papan sing wis digunakake kanggo Pangeran Diponegoro sawadya balane
ndhelik lan bisa nyiapake cara kanggo nglawan Walanda. Ananging anggone Bima sakanca napak tilas
ora bisa suwe amarga wektu wis sore, wis wayahe Bima sakanca kudu budhal menyang sekolah maneh.

1. Ing wektu saiki Goa Selarong kajaba dadi papan sejarah ananing uga dadi papan ….
a. wisata c. plataran jembar
b. kagiyatan sekolah d. kanggo sekolah

2. Goa Selarong minangka papan kanggo ndhelik Pangeran Diponegoro nalika perang nglawan ….
a. Inggris c. Jepang
b. Walanda d. Portugis

3. Bima sakanca menyang Goa Selarong nalika ….

a. wayah sore c. Dina Rebo
b. bubar sekolah d. wayah awan

4. Goa Selarong minangka papan sejarah amarga ….

a. Awujud goa gedhe.
b. Ana patunge Pangeran Diponegoro.
c. Mapan ing sakiwa tengene gunung kapur.
d. Papan kanggo ndhelik Pangeran Diponegoro nalika perang.

1
 5. Kahanan ing platarane Goa Selarong yaiku ….
a. Akeh wit-witan sing ngrembuyung.
b. Platarane jembar lan akeh wit-witan.
c. Ana papan sing kanggo napak tilas Goa Selarong.
d. Platarane jembar lan ana patunge Pangeran Diponegoro.

B. Isinen ceceg-ceceg ing ngisor iki kanthi bener!

6. Salah satunggaling papan sejarah sing awujud beteng ing Yogyakarta yaiku …
mapan ing saklore Kraton Ngayogyakarta.
7. Papan iki awujud candhi, mapan ana ing Kabupaten Sleman. Candhi iki uga diarani candhi Rara
Jonggrang. Papan iki diarani ….

C. Wangsulana miturut pituduhe!

8. Gawea ukara migunakake tembung ing ngisor iki!
a. Tugu
b. Plengkung Gading
Wangsulan :
a. ………………………………………………………………………………………………………………
b. ………………………………………………………………………………………………………………

KD Nilai

3.2

A. Wenehana tandha (x) ana ing jawaban a, b, c, utawa d sing bener!

9. Kecik-kecik, ditumpakna sepur.
….
Ukara isi sing trep kanggo nggenepi parikan ing dhuwur yaiku ….
a. Dadi becik, aja semaur. c. Nandur pari, uripe subur.
b. Bocah cilik, seneng nenandur. d. Bocah becik, uripe ya makmur.

10. … .
Dadi bocah, sregepa ngibadah.
Ukara purwaka sing trep kanggo nggenepi parikan ing dhuwur yaiku ….
a. Ana bocah, dolanan uyah. c. Gawe uyah, uyahe kathah.
b. Bocah-bocah, tukua uyah. d. Tuku kopyah, ing dina jemuah.

11. Gatekna parikan ing ngisor iki!

Duwe kanca, gagah dedege,
Dadi siswa, aja gumedhe.

Parikan ing dhuwur ngandharake bab ….

a. pangajab c. panglipur
b. pamenging d. pitakonan

2
 Gatekna pethilan geguritan ing ngisor iki!

Adoh kutha,
adoh saka punjering warta,
sandhingku gumuk watu, kayu-kayu waru,
kiwa tengenku alas gung umyek tetuwuhan lan manuk tuwu,
lamun kumlawe pindha bisa hanganggreh mega sap telu.

12. Pethilan geguritan ing dhuwur ngandharake babagan ….

a. Papan sing adoh saka alas gung.
b. Swasana kutha sing nengsemake.
c. Papan ana ing desa sacedhaking alas jembar.
d. Swasana alas sing sacedhake ana desa sing endah.

13. Ukara sing trep karo isi geguritan ing dhuwur yaiku ….
a. Adoh saka desa bisa mulya.
b. Urip ing kutha kuwi nyenengake.
c. Urip ing desa iku luwih nentremake.
d. Adoh saka kutha bisa gawe urip sengsara.

B. Isinen ceceg-ceceg ing ngisor iki kanthi bener!

14. Kiwa tengenku alas gung umyek tetuwuhan lan manuk tuwu. Tembung manuk nduweni dasanama ing
antarane yaiku ….
15. Nalika maca geguritan kudu anggatekake paugeran sing diarani wicara. Wicara duweni teges ….

C. Wangsulana miturut pituduhe!

16. Gawea parikan 4 gatra sing ngandharake bab pitutur!
Wangsulan :
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

KD Nilai

3.3

A. Wenehana tandha (x) ana ing jawaban a, b, c, utawa d sing bener!

17. Bahan-bahan ing ngisor iki sing bisa kanggo nambani weteng senep yaiku ….
a. temu ireng c. godhong suruh
b. cabe puyang d. godhong kates

18. Jamu uyup – uyup uga diarani jamu ….

a. gepyokan c. paitan
b. temulawak d. kunci suruh

19. Godhong kates jepang duweni manfaat kanggo ….

a. Nambani awak panas. c. Nambani watuk.
b. Nyegah lelara kanker. d. Nambani awak meriyang.

3
 20. Gatekna gambar ing ngisor iki!

Bahan baku jamu sing duweni manfaat kanggo nambani lara rematik kaya gambar ing dhuwur yaiku ….
a. laos c. jahe
b. bangle d. kencur

21. Gatekna pasangan jamu lan manfaate ing ngisor iki!

1) Godhong kelor 4) nambani hipertensi
2) Godhong bratawali 5) nambani penyakit kulit
3) Godhong widara laut 6) nambani adhem panas
Pasangan jamu lan manfaate sing trep yaiku ….
a. 1 lan 5 c. 2 lan 4
b. 2 lan 6 d. 3 lan 4

B. Isinen ceceg-ceceg ing ngisor iki kanthi bener!

22. Ibu damel jamu kangge tamba … kanthi bahan wos kaliyan kencur.
23. Jamu iki bisa kanggo tamba lara weteng. Bahane saka empon-empon kadhang kala dicampuri asem.
Empon-empon sing dikarepake yaiku ….

C. Wangsulana miturut pituduhe!

24. Terangna salah sijine jamu jawa sing migunakake empon-empon sing kok ngerteni adhedhasar
jeneng, bahan pokok, tata cara anggone gawe, lan manfaate!
Wangsulan :
…..………………………………………………………………………………………………………………
…..………………………………………………………………………………………………………………
…..………………………………………………………………………………………………………………
…..………………………………………………………………………………………………………………

KD Nilai

3.4

A. Wenehana tandha (x) ana ing jawaban a, b, c, utawa d sing bener!

25. Ukara pitakon ing ngisor iki sing bener miturut unggah-ungguh basa yaiku ….
a. Sinten ingkang teka mau Pak?
b. Genea awakmu durung sinau mas?
c. Kepiye anggone simbah tindak Semarang?
d. Kenging menapa panjenengan tindak mriki?

26. Pak Aziz boten … dhahar gule.

Tembung sing trep kanggo nggenepi ukara ing dhuwur yaiku ….
a. purun c. kersa
b. seneng d. nedha

Wacanen wacan ing ngisor iki kanggo mangsuli pitakonan nomer 27,28,29!
4
 Wau dalu bapak … (27) menawi benjing siyang simbah badhe … (28) . Kula
dipundhawuhi bapak supados nyawisaken panggenan kangge simbah. Simbah tindak mriki kanthi
… (29) kreta saking Balapan.

27. Tembung sing trep kanggo ngisi ceceg-ceceg ing wacan dhuwur yaiku ….
a. matur c. ngendika
b. ngomongi d. ngandhani

28. Tembung sing trep kanggo ngisi ceceg-ceceg ing wacan dhuwur yaiku ….
a. teka c. sowan
b. rawuh d. dumugi

29. Tembung sing trep kanggo ngisi ceceg-ceceg ing wacan dhuwur yaiku ….
a. nitih c. numpak
b. nganggo d. nggunakake

B. Isinen ceceg-ceceg ing ngisor iki kanthi bener!

30. Bu Anisa … pirsa kapan anggenipun mendhet buku.
31. Bulik Fatimah remen damel bakso. Basa ngoko tembung remen ana ing ukara sisih kiwa yaiku ….

C. Wangsulana miturut pituduhe!

32. Gawea pacelathon babagan wawancara prasaja kanthi paraga murid lan guru migunakake unggah-
ungguh basa sing trep!
Wangsulan :
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

KD Nilai

3.5

A. Wenehana tandha (x) ana ing jawaban a, b, c, utawa d sing bener!

33. Ing ngisor iki sing kalebu tata carane nulis aksara Jawa migunakake sandhangan wyanjana yaiku ….
a. Sandhangan cakra ora kena diwenehi sandhangan suku.
b. Tembung tremos anggone nulis yaiku aksara ta diwenehi keret.
c. Sandhangan cakra digunakake kanggo aksara swara a, i, u, é, è, o.
d. Anggone nulis tembung tumbas klepon yaiku aksara sa diwenehi pasangan ka lan pasangan la.

34. Gatekna gambar ing ngisor iki!

5
 Jenenge kewan ing dhuwur menawa ditulis nganggo aksara Jawa yaiku ….
a. jlk\ c. ael=
b. aemP]it\ d. feruk\

35. Ukara ing ngisor iki sing migunakake sandhangan wyanjana kanthi bener yaiku ….
a. ?jen_kualiW. c. ?[kop-hkuwe/nix=.
b. ?bpkTinFkLmPu=. d. ?pkLikHsMnipunJ|nfi.

36. Tembung k]eteg\ iku tata tulise salah, benere yaiku ….

a. k}teg\ c. [k]teg\
b. k}eteg\ d. [k}[tg\

37. Tembung ing ngisor iki sing migunakake sandhangan wyanjana yaiku ….
a. kLs c. slW
b. tumRp\ d. si/n

B. Isinen ceceg-ceceg ing ngisor iki kanthi bener!

38. Sandhangan wyanjana awujud … gunane kanggo nulis tembung kayata adrem.
39. Tembung set- diwaca unine ….

C. Wangsulana miturut pituduhe!

40. Ukara ing ngisor iki salinen migunakake aksara Jawa!
a. Tiwi gawe kwali.
b. Budhe ngasta tremos.
Wangsulan :
a. ……………………………………………………………………………………………………………
b. ……………………………………………………………………………………………………………