Anda di halaman 1dari 8

21.

FUNGSI EKSPONEN DAN LOGARITMA

A. Persamaan Eksponen
Untuk a > 0, a  1; b > 0, b  1, maka berlaku
1. Jika af(x) = ap, maka f(x) = p
2. Jika af(x) = ag(x), maka f(x) = g(x)
3. Jika af(x) = bf(x), maka f(x) = 0
4. Jika {h(x)}f(x) = {h(x)}g(x), maka
a) f(x) = g(x)
b) h(x) = 1
c) h(x) = 0 untuk f(x) > 0 dan g(x) > 0
d) h(x) = – 1 untuk f(x) dan g(x) keduanya ganjil atau keduanya genap


5. Jika A a f ( x )  2
 
 B a f ( x )  C  0 , maka dapat diselesaikan secara persamaan kuadrat.

SOAL PENYELESAIAN
1. UN 2009 PAKET A/B
Akar–akar persamaan 2x + 23 – x = 9 adalah 
dan . Nilai  +  = …
a. 3
b. 4
c. 6
d. 8
e. 9
Jawab : a
2. UN 2008 PAKET A/B
Akar–akar persamaan 4x – 12  2x + 32 = 0
adalah x1 dan x2. nilai x1  x2 = …
a. 3
b. 6
c. 8
d. 12
e. 32
Jawab : b
3. UN 2007 PAKET A
Diketahui x1 dan x2 akar–akar persamaan
9x – 10 x
3 ·3 + 1 = 0. Nilai x1 + x2 = …
a. 2
b. 3 2
c. 1
d. 0
e. – 2
Jawab : d
SOAL PENYELESAIAN
LATIH UN Prog. IPA Edisi 2011
http://www.soalmatematik.com/?id=fatkoer

4. UN 2007 PAKET B
Akar–akar persamaan 32 + x + 31 – x = 12, adalah
x1 dan x2. Nilai 2x1 + 2x2 = …
a. –4
b. –2
c. –1
4
d. 9
e. 2 3
Jawab : b
5. UN 2005
Himpunan penyelesaian persamaan
2·9x – 3x + 1 + 1 = 0 adalah …
a. { 1 2 , 1}
1
b. {– 2 , –1}
1
c. {– 2 , 1}
1
d. {0, 3log 2 }
1
e. {0, 2 log 3 }

Jawab : d
6. UAN 2003
2
4 x 3 1
Penyelesaian persamaan 8x 
32 x 1
adalah p dan q, dengan p > q. nilai p + 6q =

a. –17
b. –1
c. 3
d. 6
e. 19
Jawab : b
7. EBTANAS 2002
3 2 x 1 = 9
x–2
Nilai x yang memenuhi adalah

a. 2
b. 2½
c. 3
d. 4
e. 4½
Jawab : e

B. Pertidaksamaan Eksponen
 Untuk a > 1

232 http://zonamatematika.blogspot.com
LATIH UN Prog. IPA Edisi 2011
http://www.soalmatematik.com/?id=fatkoer

1. Jika af(x) > ag(x), maka f(x) > g(x)


Tanda Pertidaksamaan tetap
2. Jika af(x) < ag(x), maka f(x) < g(x)
 Jika 0 < a < 1
1. Jika af(x) > ag(x), maka f(x) < g(x)
Tanda Pertidaksamaan berubah
2. Jika af(x) < ag(x), maka f(x) > g(x)

SOAL PENYELESAIAN
1. UN 2008 PAKET A/B
Himpunan penyelesaian pertidaksamaan
 13  3x1  9 x 3x2 adalah …
2

a.  x | 5  x  12 
b.  x |  12  x  5
c.  x | x  5 atau x  12 
d.  x | x   12 atau x  5
e.  x | x  12 atau x  5
Jawab : c

2. UN 2006
Nilai x yang memenuhi pertidaksamaan
2 3
3 x 4x
( 5 ) x  25 adalah …
a. 1 < x < 3 atau x > 4
b. 0 < x < 1 atau x > 2
c. 0 < x < 3 atau x > 4
d. x < 0 atau 1 < x < 3
e. 0 < x < 1 atau x > 3
Jawab : d

233 http://zonamatematika.blogspot.com
LATIH UN Prog. IPA Edisi 2011
http://www.soalmatematik.com/?id=fatkoer

A. Persamaan Logaritma
Untuk a > 0, a  1; f(x) > 0, g(x) > 0
1. Jika alog f(x) = alog p, maka f(x) = p
2. Jika alog f(x) = alog g(x), maka f(x) = g(x)
SOAL PENYELESAIAN
1. UN 2011 PAKET 12
Nilai x yang memenuhi persamaan
1 1
2 2
log( x  3)  2 log x  1 adalah …
a. x = –1 atau x = 3
b. x = 1 atau x = –3
c. x = 1 atau x = 3
d. x = 1 saja
e. x = 3 saja
Jawab : a

2. UN 2011 PAKET 46
Nilai x yang memenuhi persamaan
2
log 2 ( 2 x  2)  2 log(2 x  2)  2 adalah

a. x = 6 atau x = 2½
b. x = 6 atau x = 3
c. x = 3 atau x = 4
d. x = 3 atau x = 1¼
e. x = 4 atau x = 6
Jawab : a

3. UN 2009 PAKET A/B


2 x 1
Untuk x yang memenuhi 2
log 16 4 8,
maka 32x = …
a. 19
b. 32
c. 52
d. 144
e. 208
Jawab : d

4. UN 2008 PAKET A/B


Akar–akar persamaan logaritma
3
log2x – 3 3log x + 2 = 3log 1 adalah x1 dan x2.
nilai x1 + x2 = ….
a. 2
b. 3
c. 6
d. 9
e. 12
Jawab : e

234 http://zonamatematika.blogspot.com
LATIH UN Prog. IPA Edisi 2011
http://www.soalmatematik.com/?id=fatkoer

SOAL PENYELESAIAN
5. UN 2006
Akar–akar persamaan 4log(2x2 – 3x + 7) = 2
adalah x1 dan x2. Nilai 4x1· x2 = …
a. –6
b. –18
c. 10
d. 18
e. 46
Jawab : b

6. UN 2004
Himpunan penyelesaian dari persamaan
2
x 2 log x  8 adalah …
1
a. { 3 , 1}
1
b. { 4 , 2}
1
c. { 8 , 1}
1
d. { , 2}8
e. {2}
Jawab : d

7. UAN 2003
Jika x1 dan x2 adalah akar–akar persamaan
(3log x)2 – 3 3log x + 2 = 0, maka x1· x2 = …
a. 2
b. 3
c. 8
d. 24
e. 27
Jawab : e

8. EBTANAS 2002
Jika 6x – 1 =  23  x 1 , maka x = …
2
a. log3
3
b. log2
1
c. 2 log 3
3
d. log6
1
e. 3 log 2
Jawab : b

235 http://zonamatematika.blogspot.com
LATIH UN Prog. IPA Edisi 2011
http://www.soalmatematik.com/?id=fatkoer

B. Pertidaksamaan Logaritma
 Untuk a > 1
1. Jika alog f(x) > alog g(x), maka f(x) > g(x)
Tanda Pertidaksamaan tetap
2. Jika alog f(x) < alog g(x), maka f(x) < g(x)
 Jika 0 < a < 1
1. Jika alog f(x) > alog g(x), maka f(x) < g(x)
Tanda Pertidaksamaan berubah
2. Jika alog f(x) < alog g(x), maka f(x) > g(x)

SOAL PENYELESAIAN
1. UN 2004
Himpunan penyelesaian pertidaksamaan
1
2 log( x 2  8)  0 adalah …
a. {x | –3 < x < 3
b. {x | – 2 2 < x < 2 2 }
c. {x | x < –3 atau x < 3
d. {x | x < – 2 2 atau x < 2 2 }
e. {x | –3 < x < – 2 2 atau 2 2 < x < 3}
Jawab : e

2. EBTANAS 2002
Himpunan penyelesaian pertidaksamaan
x
log9 < xlog x2 adalah …
a. {x | x  3}
b. {x | 0 < x < 3}
c. {x | 1 < x < 3}
d. {x | x > 3}
e. {x | 1 < x  3}
Jawab : d

236 http://zonamatematika.blogspot.com
LATIH UN Prog. IPA Edisi 2011
http://www.soalmatematik.com/?id=fatkoer

KUMPULAN SOAL INDIKATOR 3. UN 2011


Menyelesaikan persamaan logaritma
3
1. Nilai x yang memenuhi persamaan log (x2 – 6x + 10) = 3log 2 adalah …
1 1 a. 2 atau 4 c. –2 atau 8 e. 1 atau
2 log( x 2  3)  2 log x  1 adalah … 5
a. x = –1 atau x = 3 d. x = 1 saja b. –2 atau –4 d. –1 atau 5
b. x = 1 atau x = –3 e. x = 3 saja
c. x = 1 atau x = 3 9. Hasil kali anggota–anggota himpunan
penyelesaian persamaan :
x
2. Nilai x yang memenuhi persamaan log (x + 1) – xlog (2x2 – 8x + 15) = 0
2
log 2 (2 x  2)  2 log(2 x  2)  2 adalah …
adalah … a. 6 c. 12 e. 16
a. x = 6 atau x = 2½ b. 7 d. 14
b. x = 6 atau x = 3 10. Akar–akar persamaan logaritma
3
c. x = 3 atau x = 4 log2x – 3 3log x + 2 = 3log 1 adalah x1 dan
d. x = 3 atau x = 1¼ x2. nilai x1 + x2 = ….
e. x = 4 atau x = 6 a. 2 c. 6 e. 12
b. 3 d. 9
3. Penyelesaian dari persamaan logaritma
2
log (x2 – 6x – 7) = 2log (2x2 – x – 1) 11. Penyelesaian persamaan logaritma
2
adalah … log (x + 2) – 2log (2x2 – x – 6) = 0 adalah
a. –3 atau –2 d. –3 atau 1 x1 dan x2 untuk x1 > x2, maka nilai x1 – x2
b. –7 atau 1 e. –1 atau –2 sama dengan …
c. –1 atau 7 a. 7 c. 3 e. –7
b. 5 d. –1
4. Himpunan penyelesaian persamaan
log (x + 7) + log (x + 6) – log (x + 10) = 0 12. Penyelesaian persamaan logaritma
3
adalah … log (4x2 – 4x + 9) – 3log (2x + 1) = 1
a. {– 10} c. {– 7} e. {– 4} adalah  dan , untuk  > , maka nilai 
b. {– 8} d. {– 6} –  adalah …
a. –2 12 c. 1 e. 2 1
2
5. Himpunan penyelesaian persamaan
2
log (x + 8)+ 2log(x – 1) – 2log(–5x + 56) b. 1
2 d. 1 1
2
=0 adalah …
a. {–16, 4} c. {–6, 8} e. {4} 13. Persamaan
b. {–16} d. {8, 6} 4
log(2x2 – 4x + 16) = 2log (x + 2)
mempunyai penyelesaian p dan q.
6. Nilai x yang memenuhi persamaan untuk p > q, maka nilai p – q = …
8
log (x2 – 4x – 50) – 8log (2x + 6) = a. 4 c. 2 e. –4
2 log 3 b. 3 d. –1
adalah …
log 8
a. –26 dan 4 c. 4 dan 26 e. 26 14. Akar–akar persamaan
4
b. –4 dan 26 d. 4 log(2x2 – 3x + 7) = 2 adalah x1 dan x2.
Nilai 4x1· x2 = …
7. Himpunan penyelesaian dari persamaan a. –6 c. 10 e. 46
2
x 2 log x  8 adalah …
b. –18 d. 18
a. { 1
3 , 1} c. { 1
8 , 1} e. {2}
b. { 1
4 , 2} d. { 1
8 , 2}
15. Jika x1 dan x2 adalah akar–akar persamaan
(3log x)2 – 3 3log x + 2 = 0, maka x1· x2 =
8. Nilai x yang memenuhi persamaan

237 http://zonamatematika.blogspot.com
LATIH UN Prog. IPA Edisi 2011
http://www.soalmatematik.com/?id=fatkoer

a. 2 c. 8 e. 27 b. {–9, 2 } d. { 2, 9 }
b. 3 d. 24
16. Nilai x yang memenuhi 3log 3 x  1  1 21. Penyelesaian persamaan logaritma
3 0,25
log (x + 1) + 16log (x + 3) = 0 adalah x1
adalah ...
a. 3 c. 9 e. 81 dan x2. Nilai x12  x 22 = …
b. 4 d. 27 a. 3 c. 5 e. 8
b. 4 d. 7
17. Untuk x yang memenuhi
(13 x ) 22. Jika x memenuhi persamaan
3
log 27 8 = –3 maka nilai 4x = ... x–2
log (x2 + 5) = x – 2 log (4x + 10)
a. 12 c. 8 e. 4 dan a memenuhi ax = 7,
b. 10 d. 6 maka nilai a + x = …
a.  32
5 c. 6 e. 8
18. Nilai x yang memenuhi 32
b. -6 d. 5
2
log (x  2)  8 adalah ...
a. 16 c. 32 e. 128
b. 18 d. 64 23. Jika 2 log x 2  16 = 2, maka xlog 2 = …
1 3
a. 5 c. 5 e. 4
19. Nilai x yang memenuhi 2 4
b. 5 d. 5
x 1
log 6  2x  2 adalah ...
a. 1 c. 5 e. 9
b. 3 d. 7
20. Himpunan penyelesaian persamaan
logaritma :
2
log(2 x  3) 1
 x log( x  6)  1
2 x2
log x log x
a. { 2} c. { –2, 9 } e. { 9 }

238 http://zonamatematika.blogspot.com

Anda mungkin juga menyukai