Anda di halaman 1dari 33

LAPORAN LENGKAP BAB XII

PRAKTIKUM INSTRUMENTASI DAN PENGUKURAN


“RANGKAIAN RC SERI”

Sitti Hajar Syapira


42220031
1B

TEKNOLOGI REKAYASA JARINGAN


JURUSAN TEKNIK ELEKTRO
POLITEKNIK NEGERI UJUNG PANDANG
BAB XII

A. TUJUAN

Setelah melakukan percobaan ini, mahasiswa diharapkan :

1. Mengamati tegangan dalam suatu rangkaian RC seri dan menentukan sudut fasa
dalam bermacam-macamfrekuensi.
2. Mengamati pengaruh dari rangkaian RC seri terhadap bersarnya amplitude dan
fasa sebuah sinyal untuk bermacam-macamfrekuensi.

B. DASAR TEORI
Bila tegangan sesaat V = Vm.sin Wt, maka pada rangkaian tersebut mengalir
arus sebesar :
I = (V / I) = [( Vm.Sin Wt ) / R]
Keterangan :

I = Arus sesaat (ampere)

Vm = Tegangan maximum

R =Resistansi
Bila sin Wt = 1, maka arus akan menjadi masimum

Im= Vm /R

Sehingga persamaannya menjadi : I = Im . Sin Wt


Veff = 0,707 Vm Ieff =0,707 Vm Fasornya :
Feff = V <0o

Feff = V >0o

Impedansi R = [(V < 0o) / (I < 0o)] = [(I . R < 0o) / (I < 0o)] = R < 0o

Admintansi Y = 1 / Z = (1 / R) < 0o = G < 0o

Konduktansi = G
Bila tegangan bolak-balik dipakai pada kapasitor, maka pertama-tama akan
terjadi pengisian muatan pada satu arah, kemudian pada setengah periode lagi pengisian
pada arah sebaliknya. Dengan demikian, bila pada suatu saat beda potensial pada
kapasitor adalah V = Vm . Sin Wt
Besarnya muatan pada kapasitor q = C . V

C = kapasitansi dalam farad dan arus yang melewati kapasitor

I = dq / dt
Bila selama perubahan waktu dt detik, tegangan yang dipakai kapasitor adalah
dV Volt, besarnya arus sesaat :

Reaktansi kapasitif berbanding terbalik dengan frekuensi, sedangkan arus yang


mengalir dalam rangkaian berbanding lurus dengan frekuensinya.
Reaktansi Kapasitif
Arus 90o

V
Frekuensi

Gambar 12.3
Rangkaian RC Seri

Tengangan di R adalah VR = I . R (sefasa dengan I)

Tegangan di C adalah Vc = I . Xc (tertinggal 90o dari I)

Vc

Terlihat bahwa V tertinggal terhadap arus I sebesar :


Dengan menggunakan hukum Kircoff :
∑V = 0

V = VR + VC

V = I (ZR + ZC) = I (R – jXC) V = I [R – (j /WC)]


Jadi besarnya hambatan pada RC seri:
Z = V / I = R –jXC
Z = R – (j / WC)
Z = √(R2 + (-1 / WC)2) < arc tg θ Ω Z = √[R2 + (-1 / WC)2]
tg θ = VC / VC = XC / R
tg θ = 1 / WCR
Daya :

S = P + jQ

S = daya semu= V . I VA

S = dayaaktif= V . I cos θ Watt

S = daya reaktif = V . I sin θVAR


C. ALAT DAN BAHAN

1. Generatorfungsi
2. Osilosko
3. R = 100Ω
4. C = 0,1 μF, 1μF, 0,01μF
5. Voltmeter
6. Amperemeter
7. Jumper / kabelpenghubung

GAMBAR RANGKAIAN

D. LANGKAH KERJA

1. Atur tegangan sumber dari generator sinyal : 4 Vpp, amati bentuk gelombang
pada osiloskop kanal A.
2. Amati pula tegangan jatuh pada resistor melalui kanal B dariosiloskop.

3. Jagalah agar tegangan input konstan : 4 Vpp dari osiloskop. Catat amplitude
tegangan VR dan sudut fasa antara VR dan Vs untuk beberapa frekuensi
sesuaitabel.
4. Hitunglah periode setiapfrekuensi.

5. Hitunglah beberapa konstanta waktu rangkaian diatas.

6. Gantilah untuk C = 0,01 F; 0,001 F. Ulangi langkah diatas.


E. DATA PERCOBAAN
Table 12.1
C (μF) Frekuensi Vrms (V) Irms (A) Vc (Vpp) Xc (Ω) Periode (T)
(Hz)
500 1,414 2,077µ 3,946 678k 2,010ms
1K 1,414 4,201µ 3,992 338k 998,752µs
1,5 K 1,414 6,374µ 3.924 225k 692,884µs
2K 1,414 8,492µ 3,947 169k 511,869µs
470 pF= 3K 1,414 12,667µ 3,913 112k 329,558µs
0,00047µF 5K 1,414 21,158µ 3,902 67k 199,750µs
6K 1,414 25,381µ 3,935 56k 167,291µs
8K 1,414 33,827µ 3,918 42k 124,844µs
9K 1,414 38,059µ 3,930 37k 109,863µs
10K 1,414 42,304µ 3,932 33k 103,620µs
500 1,348 4,289m 3,710 318,47 2,010ms
1K 1,193 7,594m 3,197 159,23 1,024ms
1,5 K 1,023 9,766m 2,822 106,15 624,220µs
2K 873,573m 11,121m 2,125 79,61 511,860µs
3K 650,078m 12,528m 1,407 53,07 343,321µs
1
5K 423,914m 13,491m 1,032 31,84 210,986µs
6K 358,21m 13,68m 1,018 26,53 197,253µs
8K 272,507m 13,877m 756,683m 19,90 146,067µs
9K 243,178m 13,931m 660,673m 17,69 128,589µs
10K 220,516m 13,972m 389,900m 15,92 116,105µs
500 1,414 45,028µ 3,941 31k 1,973ms
1K 1,414 90,003µ 3,938 15k 1,024ms
1,5 K 1,414 135,02µ 3,925 10k 661,673µs
2K 1,414 177,949µ 3,946 7k 499,376µs
0,01
3K 1,414 270,024µ 3,930 5k 324,594µs
5K 1,413 449,842µ 3,874 3k 205,993µs
6K 1,413 539,715µ 3,826 2k 167,291µs
8K 1,412 719,201µ 3,936 1k 124,844µs
9K 1,412 808,792µ 3,916 1k 114,856µs
10K 1,411 898,32µ 3,575 1k 89,888µs
500 1,414 4,497µ 3,943 318k 1,998ms
1K 1,414 9,033µ 3,924 159k 1,024ms
1,5 K 1,414 13,513µ 3,916 106k 674,157µs
2K 1,414 18,021µ 3,929 80k 505,618µs
3K 1,414 27,005µ 3,895 53k 330,836µs
0,001
5K 1,414 45,029µ 3,939 32k 205,993µs
6K 1,414 53,987µ 3,947 27k 172,285µs
8K 1,414 72,028m 3,900 20k 122,347µs
9K 1,414 80,941m 3,970 18k 117,353µs
10K 1,414 90,003m 3,874 16k 102,372µs

Tabel 12.2
Posisi sinyal

F (Hz) Vc Q Beda waktu Periode (us) Beda fasa


(us) (derajat)

500 1,413 0,1413 1,023 ms 2,008 ms 183,4


1000 1,411 0,1411 482,955 984,848 183,23
1500 1,408 0,1408 340,909 681,818 180
2000 1,403 0,1403 265,152 511,364 186,66
3000 1,389 0,1389 170,455 340,909 180
5000 1,347 0,1347 98,485 204,545 173,33
8000 1,26 0,126 64,394 128,788 180
10000 1,192 0,1192 54,924 98,485 200,76
20000 873,553m 0,0874 31,25 50,189 224,15
Untuk C = 0,1 µf & Q = C. Vc => C=Q/V
Tabel 12.3
Untuk C = 10 µf
F (Hz) Vc (V) Q Posisi dari sinyal (beda
fasa)
500 426,906m 4,27 (1,838 ms /2,027 ms)x 360
= 326,43

1000 219,473 2,19 700,363 us / 994,314 x 360


= 253.61

1500 147,314 1,47 482,955 us / 672,348us x


360 = 258,59

1,11
2000 110,748 359,848us / 501,894us x
360 = 258,11

3000 73,958 0,74 238,636us/ 337,121 us x


360= 254,83

5000 44,413 159,091us / 204,545us x


0,44 360= 280,00

8000 27,766m 90,909us / 123,106us x 360


0,28 = 265,846

10.000 23,579m 77,652us / 102,273us x 360


0,24 =273,334

20.000 37,879us /51,136us x 360 =


11,108m 266,67
0,11

F.
Tabel 12.4
Posisi sinyal
Beda waktu Periode (us) Beda fasa
F (Hz) Vc Q
(us) (derajat)

500 46,286m 4,63 1,515ms 2,083ms 261,83


1000 23,294m 2,33 738,636 1,004ms 264,84
1500 15,696m 1.57 530,303 700,758 272,43
2000 11,625m 1.16 378,788 492,424 276,92
3000 7,775m 0.78 246,212 340,909 259,99
5000 4,645m 0.46 151,515 200,758 271,69
8000 2,8m 0,28 90,909 121,212 270
10000 2,234m 0,22 75,758 102,273 266,66
20000 1,127m 0,11 37,879 51,136 266,67

Untuk C = 100 µf

G. ANALISA DATA

Tabel 12.1
 Dik : f = 500 Hz  Dik : f = 1 KHz

C = 470pF C = 470pF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 500 . 470 pF 2. 3,14 . 1 K . 470 pF

1 1
= =
0,0000014758 0,0000029516

= 677.598,5 Ω = 338.799,2 Ω

 Dik : f = 1,5 KHz  Dik : f = 2 KHz

C = 470pF C = 470pF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 1,5 K . 470 pF 2. 3,14 . 2 K . 470 pF

1 1
= =
0,0000044274 0,0000059032

= 225.866,1 Ω = 169.399,6 Ω
 Dik : f = 3 KHz  Dik : f = 5 KHz

C = 470pF C = 470pF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 3 K . 470 pF 2. 3,14 . 5 K . 470 pF

1 1
= =
0,0000088548 0,000014758

= 112.933 Ω = 67.759,8 Ω

 Dik : f = 6 KHz  Dik : f = 8 KHz

C = 470pF C = 470pF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 6 K . 470 pF 2. 3,14 . 8 K . 470 pF

1 1
= =
0,0000177096 0,0000236128

= 56.466,5 Ω = 42.349,9 Ω
 Dik : f = 9 KHz  Dik : f = 10 KHz

C = 470pF C = 470pF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 9 K . 470 pF 2. 3,14 . 10 K . 470 pF

1 1
= =
0,0000265644 0,000029516

= 37.644,3 Ω = 33.879,9 Ω

 Dik : f = 500 Hz  Dik : f = 1 KHz

C = 1µF C = 1µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 500 .1 µF 2. 3,14 . 1 K . 1 µF

1 1
= =
0,00314 0,00628

= 318,47 Ω = 159,23 Ω
 Dik : f = 1,5 KHz  Dik : f = 2 KHz

C = 1µF C = 1µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 1,5 K . 1 µF 2. 3,14 . 2 K . 1 µF

1 1
= =
0,00942 0,01256

= 106,157 Ω = 79,61 Ω

 Dik : f = 3 KHz  Dik : f = 5 KHz

C = 1µF C = 1µF
Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 3 K . 1 µF 2. 3,14 . 5 K . 1 µF

1 1
= =
0,01884 0,0314

= 53,078 Ω = 31,847 Ω

 Dik : f = 6 KHz  Dik : f = 8 KHz

C = 1µF C = 1µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 6 K .1 µF 2. 3,14 . 8 K .1 µF

1 1
= =
0,03768 0,05024

= 26,539 Ω = 19,904 Ω
 Dik : f = 9 KHz  Dik : f = 10 KHz

C = 1µF C = 1µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 9 K .1 µF 2. 3,14 . 10 K . 1 µF

1 1
= =
0,05652 0,0628

= 17,692 Ω = 15,92 Ω

 Dik : f = 500 Hz  Dik : f = 1 KHz

C = 0,01µF C = 0,01µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 500 .0,01 µF 2. 3,14 . 1 K . 0,01 µF

1 1
= =
0,0000314 0,0000628

= 31.847,1 Ω = 15.923,5 Ω
 Dik : f = 3 KHz  Dik : f = 5 KHz

C = 0,01µF C = 0,01µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 3 K . 0,01 µF 2. 3,14 . 5 K . 0,01 µF

1 1
= =
0,0001884 0,000314

= 5.307,8 Ω = 3.184,7 Ω

 Dik : f = 6 KHz  Dik : f = 8 KHz

C = 0,01µF C = 0,01µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 1
= =
2. 3,14 . 6 K .0,01 µF 2. 3,14 . 8 K .0,01 µF

1 1
= =
0,0003768 0,0005024

= 2.653,9 Ω = 1.990,44 Ω
 Dik : f = 9 KHz  Dik : f = 10 KHz

C = 0,01µF C = 0,01µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

1 =
=
2. 3,14 . 9 K .0,01 µF 1
2. 3,14 . 10 K . 0,01 µF
1
=
0,0005652 1
=
0,000628
= 1.769,2 Ω
= 1.592,3 Ω

 Dik : f = 500 Hz  Dik : f = 1 KHz

C = 0,001 µF C = 0,001µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

= =
1 1
2. 3,14 . 500 .0,001 µF 2. 3,14 . 1 K . 0,001 µF
1 1
= =
0,00000314 0,00000628

= 318.471,34 Ω = 159235,67 Ω

 Dik : f = 3 KHz  Dik : f = 5 KHz

C = 0,001µF C = 0,001µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

= =
1 1
2. 3,14 . 3 K . 0,001 µF 2. 3,14 . 5 K . 0,001 µF

1 1
= =
0,00001884 0,0000314

= 53078,56 Ω = 31847,13 Ω

 Dik : f = 6 KHz  Dik : f = 8 KHz

C = 0,001µF C = 0,001µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :
1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

= =
1 1
2. 3,14 . 6 K .0,001 µF 2. 3,14 . 8 K .0,001 µF

1 1
= =
0,00003768 0,00005024

= 26539,28 Ω = 199044,46 Ω

 Dik : f = 9 KHz  Dik : f = 10 KHz

C = 0,001µF C = 0,001µF

Dit : Xc…? Dit : Xc…?

Peny : Peny :

1 1
 Xc =  Xc =
2 πfC 2 πfC

= =
1 1
2. 3,14 . 9 K .0,001 µF 2. 3,14 . 10 K . 0,001 µF

1 1
= =
0,00005652 0,0000628

= 17692,85 Ω = 15923, 57 Ω

Tabel 12.2

 Dik : f = 500 Hz ; C = 0,1µF


Vc = 1,413 V

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,413 V
0s
= 0,0000001 F . 1,413 V = . 360º
1,998 ms

= 0,0000001413 F / 0,1413 µF = 0 . 360º

= 0º
 Dik : f = 1 KHz ; C = 0,1µF
Vc = 1,411 V
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,411 V
0s
= 0,0000001 F . 1,411 V = . 360º
1ms
= 0,0000001411 F / 0,1411 µF
= 0 . 360º
= 0º
 Dik : f = 1,5 KHz ; C = 0,1µF
Vc = 1,408 V
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,408 V
0s
= 0,0000001 F . 1,408 V = . 360º
666,667 µs

= 0,0000001408 F / 0,1408 µF = 0 . 360º

= 0º
 Dik : f = 2 KHz ; C = 0,1µF

Vc = 1,403 V

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,403 V
9,470 µs
= 0,0000001 F . 1,403 V = . 360º
503,788 µs

= 0,0000001403 F / 0,1403 µF = 0,0187 . 360º

= 6,7º
 Dik : f = 3 KHz ; C = 0,1µF
Vc = 1,389 V
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,389 V
11,364 µs
= 0,0000001 F . 1,389 V = . 360º
337,121 µs
= 0,0000001389 F / 0,1389 µF
= 0,0337 . 360º
= 12,1º
 Dik : f = 5 KHz ; C = 0,1µF
Vc = 1,348 V
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,348 V
9,470 µs
= 0,0000001 F . 1,348 V = . 360º
200,758 µs
= 0,0000001348 F / 0,1348 µF
= 0,0471 . 360º
= 16,9º
 Dik : f = 8 KHz ; C = 0,1µF

Vc = 1,26 V

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,26 V
8,523 µs
= 0,0000001 F . 1,26 V = . 360º
125 µs

= 0,000000126 F / 0,126 µF = 0,0681 . 360º

= 24,5º
 Dik : f = 10 KHz ; C = 0,1µF
Vc = 1,193 V
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 1,193 V
10,417 µs
= 0,0000001 F . 1,193 V = . 360º
100,397 µs
= 0,0000001193 F / 0,1193 µF
= 0,1037 . 360º
= 37,3º
 Dik : f = 20 KHz ; C = 0,1µF
Vc = 874,43 mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 0,1 µF . 874,43 mV
6,629 µs
= 0,0000001 F . 0,87443 V = . 360º
50,189 µs
= 0,000000087443 F / 0,087443 µF = 0,1320 . 360º
= 47,5º

Tabel 12.3

 Dik : f = 500 Hz ; C = 10µF

Vc = 423,908 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 423,908 mV
397,727 µs
= 0,00001 F . 0,423908 V = . 360º
2,027 ms

= 0,0000423908 F / 4,23908 µF 397,727 µs


= . 360º
2.027 µs

= 0,1962 . 360º

= 70,6º

 Dik : f = 1 KHz ; C = 10µF

Vc = 220,677 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 220,677 mV
227,273 µs
= 0,00001 F . 0,220677 V = . 360º
1,023 ms

= 0,00000220677 F / 2,20677 µF 227,273 µs


= . 360º
1.023 µs
= 0,2221 . 360º

= 79,9º

 Dik : f = 1,5 KHz ; C = 10µF

Vc = 147,306 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 147,306 mV
155,303 µs
= 0,00001 F . 0,147306V = . 360º
659,091 µs

= 0,00000147306 F / 1,47306 µF = 0,2356 . 360º

= 84,8º

 Dik : f = 2 KHz ; C = 10µF

Vc = 113,548 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 113,548 mV
121,212 µs
= 0,00001 F . 0,113548 V = . 360º
500 µs

= 0,00000113548 F / 1,13548 µF = 0,2424 . 360º

= 87,2º
 Dik : f = 3 KHz ; C = 10µF

Vc = 73,971 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 73,971 mV
81,493 µs
= 0,00001 F . 0,073971 V = . 360º
333,333 µs

= 0,00000073971 F / 0,73971 µF = 0,2444 . 360º

= 88,01º
 Dik : f = 5 KHz ; C = 10µF
Vc = 44,75 mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 44,75 mV
49,242 µs
= 0,00001 F . 0,04475 V = . 360º
204,545 µs
= 0,0000004475 F / 0,4475 µF
= 0,2407 . 360º
= 86,6º
 Dik : f = 8 KHz ; C = 10µF
Vc = 29,311 mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 29,311 mV
30,303 µs
= 0,00001 F . 0,029311 V = . 360º
125 µs
= 0,00000029311 F / 0,29311 µF
= 0,2424 . 360º
= 87,2º

 Dik : f = 10 KHz ; C = 10µF

Vc = 23,681 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 23,681 mV
25,568 µs
= 0,00001 F . 0,023681 V = . 360º
100,379 µs

= 0,00000023681 F / 0,23681 µF = 0,2547 . 360º

= 91,6º

 Dik : f = 20 KHz ; C = 10µF

Vc = 11,831 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 10 µF . 11,831 mV
13,258 µs
= 0,00001 F . 0,011831 V = . 360º
51,136 µs

= 0,00000011831 F / 0,11831 µF = 0,2592 . 360º

= 93,3º
Tabel 12.4
 Dik : f = 500 Hz ; C = 100µF
Vc = 46,168mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 46,168 mV
501,894 µs
= 0,0001 F . 0,046168 V = . 360º
1,998 ms
= 0,0000046168 F / 4,6168 µF
501,894 µs
= . 360º
1.998 µs
= 0,2511 . 360º
= 90,4º
 Dik : f = 1 KHz ; C = 100µF
Vc = 22,405mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 22,405mV
250 µs
= 0,0001 F . 0,022405 V = . 360º
996,212 µs
= 0,0000022405 F / 2,2405 µF
= 0,2509 . 360º
= 90,3º
 Dik : f = 1,5 KHz ; C = 100µF
Vc = 15,689 mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 15,689 mV
162,879 µs
= 0,0001 F . 0,015689V = . 360º
662,879 µs
= 0,0000015689 F / 1,5689 µF
= 0,2457 . 360º
= 88,4º

 Dik : f = 2 KHz ; C = 100µF

Vc = 11,108 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 11,108 mV
128,788 µs
= 0,0001 F . 0,011108 V = . 360º
500 µs

= 0,0000011108 F / 1,1108 µF = 0,2575 . 360º

= 92,7º
 Dik : f = 3 KHz ; C = 100µF
Vc = 7,887mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 7,887mV
87,121 µs
= 0,0001 F . 0,007887 V = . 360º
337,121 µs
= 0,0000007887 F / 0,7887 µF
= 0,2584 . 360º
= 93º
 Dik : f = 5 KHz ; C = 100µF
Vc = 4,719 mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 4,719 mV
49,242 µs
= 0,0001 F . 0,004719V = . 360º
200,758 µs
= 0,0000004719 F / 0,4719 µF
= 0,2452 . 360º
= 88,3º

 Dik : f = 8 KHz ; C = 100µF

Vc = 2,926 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 2,926 mV
31,250 µs
= 0,0001 F . 0,002926 V = . 360º
125,947 µs

= 0,0000002926 F / 0,2926 µF = 0,2481 . 360º

= 89,3º

 Dik : f = 10 KHz ; C = 100µF

Vc = 2,254 mV

Dit : Q dan Sudut Fasa…?

Peny :

 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 2,254 mV
= 0,0001 F . 0,002254 V 24,621 µs
= . 360º
99,432 µs
= 0,0000002254 F / 0,2254 µF
= 0,2476 . 360º

= 89,1º
 Dik : f = 20 KHz ; C = 100µF
Vc = 2,254 mV
Dit : Q dan Sudut Fasa…?
Peny :
 Q = C . Vc ∆x
 ∆φ = . 360º
λ
= 100 µF . 2,254 mV
12,879 µs
= 0,0001 F . 0,002254 V = . 360º
50 µs
= 0,0000002254 F / 0,2254 µF
= 0,2575 . 360º
= 92,7º

EVALUASI DAN PERTANYAAN

Kerjakan soal berikut dengan singkat dan jelas !

1. Gambar grafik Xc sebagai fungsi frekuensi untuk setiap nilai kapasitor!

2. Dari grafik di atas untuk nilai Xc untuk frekuensi, f = 4 KHz, 800 Hz, dan 7KHz.

3. Linearkah grafik yang didapat atau berbentuk pakah hasil grafik yang dibuat?

4. Apakah pengaruh frekuensi terhadap sudut fasa dan VC?Berikan contoh


pemakaian RC!

5. Menurut pendapat Anda bagaimana rangkaian kopling yang baik? Jelaskan!

6. Apa yang terjadi jika periode sinyal lebih besar dari konstanta waktu (C danR).

7. Apa kesimpulan Anda!

Jawaban :

1.
C = 470pF C = 1µF C = 0,01µF
Xc Xc Xc

f
f f
500 10K
500 10K 500 10K

XC C = 0.001 µF

f
2. 500 10k
C = 470pF C = 1µF C = 0,01µF
Xc Xc Xc

f
f f
4K 800 7K
4K 800 7K
4K 800 7K
C = 0.001

Xc µF

4K 800 7K

Grafik akan berbentuk linear jika frekuensinya diurutkan dari yang terkecil ke yang
terbesar, atapun sebaliknya. Jika tidak diurutkan maka grafik fungsinya akan naik turun.
Sehingga pada Tabel 12.1 itu berbentuk linier.

3. Untuk melihat gelombang bolak-balik (AC) pada layar osiloskop, ada beberapa
hal yang harus diperhatikan. Salah satu diantaranya yaitu frekuensi, frekuensi
menunjukkan banyaknya puncak Panjang gelombang yang melewati titik tertentu
per detik/sekon. Frekuensi sangat berpengaruh dalam menentukan sudut fase, hal
ini dikarenakan kita tidak dapat menghitung atau mendapatkan nilai sudut fase
tanpa adanya frekuensi yang dimasukkan. Begitu juga dengan tegangan (Vc),
frekuensi sangat berpengaruh dalam menentukan tegangan (Vc).
4. Rangkaian kopling yang baik adalah rangkaian yang tetap memenuhi syarat-
syarat dari suatu rangkaian itu sendiri.

5. Jika periode sinyal lebih besar dari konstanta waktu, maka yang terjadi adalah
kapasitor akan menghabiskan Sebagian besar waktu terisi penuh, akibatnya
Sebagian besar arus akan diblokir. Tetapi jika periode lebih pendek maka
kapasitor tidak adan pernah mencapai kondisi terisi penuh, dan Sebagian besar
arus akan melewatinya.

6. Kesimpulan :

 Semakin besar atau tinggi nilai frekuensi, maka tegangan yang


dihasilkan akan semakin kecil, begitupun dengan semakin rendah nilai
frekuensi, maka tegangan yang dihasilkan akan semakin besar.

 Semakin besar nilai frekuensi, maka beda fasenya semakin besar,


begitupun sebaliknya.

Anda mungkin juga menyukai