MAKALAH

Ba
gai
man
aIs
lamMe
ngha
dapi
Tan
tan
ganMode
rni
sas
i
Un
tukMe
men
uhi
Tuga
sMa
taKul
i
ahPe
ndi
di
kanAga
maI
sl
am

Dos
enPen
gampu:

M.
Amr
uddi
nLa
ti
f,
M.Pd.

Di
sus
unOl
eh:
Ke
lompok9

1.
ANDI
KACANDRASAPUTRA NI
M:2185201010

2.
RI
ANPRATAMA NI
M:2185201009

PENDI
DIKANJ
ASMANI
KESEHATANDANREKREASI
 SEMESTER2A

STKI
PPGRI
PACI
TAN2021

Al
ama
t:Ka
mpusSTKIPPGRIPACI
TAN,Jl
n.CutNya’Di
enNo.4APl
osoPa
cit
an
63515Ema
il
:@s
tki
ppa
cit
an.
ac.
i
d,Tel
p/F
ax.(
0357)
8814

i
 KATAPENGANTAR

As
sal
amu‘
al
ai
kumwar
ahma
tul
l
ahi
waba
rak
atu
h

Puj
isy
ukurk
amipa
nja
tka
nke
had
ir
atTuh
anYa
ngMa
haKua
sak
are
nade
nga
nra
hma
t,
k
arun
ias
ert
ata
ufi
kda
nhi
day
ah-
Nya
,ka
mida
patme
nyus
unma
kal
aht
ent
ang“
BAGAI
MANA
I
SLAMMENGHADAPI
TANTANGANMODERNI
SASI
”
.Ka
mij
ugabe
rte
ri
mak
asi
hke
padaI
buNur
As
iki
nse
lak
upe
nga
jarma
tak
uli
ahPe
ndi
di
kanAga
maI
sl
amy
angt
el
ahme
mbe
ri
kant
uga
sin
i.

Ha
rapa
nka
mi, ma
kal
ahi
nida
patb
erg
unad
ala
mra
ngk
ame
namba
hwa
was
ans
ert
a
pe
nge
tahua
nke
padape
mba
cada
nya
ngt
erpe
nti
ngy
ait
uke
padak
amis
endi
r
ime
nge
nai
“
BAGAI
MANA I
SLAM MENGHADAPITANTANGAN MODERNI
SASI
”
.Ka
mij
ugame
nya
dar
i
ba
hwama
kal
ahi
nima
siht
erda
patk
eku
ran
ganda
nja
uhda
rik
atay
angs
empur
na.
Ole
hka
ren
a
i
t
u,k
amime
ngha
rapk
ana
dan
yak
ri
ti
kanda
nsa
rans
ert
aus
ula
nde
mipe
rba
ika
nma
kal
ahi
nid
i
ma
say
anga
kanda
tan
g,me
ngi
nga
tti
daka
das
esua
tuy
angs
empur
nat
anpas
ara
nya
ng
me
mba
ngun
.

Se
mogama
kal
ahs
ede
rha
nai
nida
patd
ipa
hamiol
ehs
iapa
pun y
ang me
mba
can
ya.
Se
bel
umn
yak
amimohonma
afy
angs
ebe
sar
-be
sar
nyaa
pabi
l
ate
rda
patk
esa
laha
nka
ta-
kat
a
y
angk
ura
ngbe
rke
nanda
nmohonk
ri
ti
kanda
nsa
ran
nyay
angme
mba
ngun
.

PACI
TAN,
26APRI
L2022

DAF
TARI
SI
i
 Ha
lama
n
KATAPENGANTAR………………….
.
.
..
.
.
..
.
.
..
.
.
..
……………………………….
………i
DAF
TARI
SI……….
.
………………………….
.
.
..
.
.
..
.
.
..
.
.
..
.
……………….
………………i
i
BABI
PENDAHULUAN……………………….
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
………………………….
1
A.L
ata
rBe
lak
ang ……….
.
.
.…1
B.Rumu
sanMa
sal
ah ……….
….
..
1
C.Tuj
uan …….
…….
.
.2
D.Ma
nfa
at ……….
….
..
2

BABI
IPEMBAHASAN.
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..3
A.I
sl
amDa
lamMe
ngha
dapi
Tan
tan
ganMod
ern
isa
si ……….
.
.
..
.
.
..
3
B.Me
maha
miKon
sepI
sl
amTe
nta
ngI
pt
ek,
Ekon
omi
,Pol
i
ti
k,Sos
ial
-
Buda
yaDa
n
Pe
ndi
di
kan
……………………………………………………………………….
.
…..
5
C.Di
per
l
uka
nny
aPr
espe
kti
fI
sl
amDa
lamI
mpl
eme
nta
siI
pt
ek,
Ekon
omi
,Pol
i
ti
k,

Sos
ial
-
Buda
yada
nPe
ndi
di
kan
……….
.
……………………………………….
.
.
…..
.
12

D.Me
ngga
liSumbe
rHi
st
ori
s,Sos
iol
ogi
s,Da
nFi
l
osof
i
sTe
nta
ngKon
sepI
sl
amMe
nge
nai
I
pt
ek,
Pol
i
ti
kSos
ial
-
Buda
yaDa
nPe
ndi
di
kan
………….
.
.
..
…………….
.15

E.Me
mba
ngunAr
gume
nTe
nta
ngKompa
ti
bel
Isl
amDa
nTa
nta
nga
nMode
rni
sas
i.
.
..
.16
F
.Es
ens
iDa
nUr
gen
siKon
tek
stua
li
sas
iPe
maha
manI
sl
amDa
lamMe
ngha
dapi
Tan
tan
gan
Mode
rni
sas
i……………….
.
.
..
.
.
..
.
.
..
……………………….
.
.
………….
.18

BABI
I
IPENUTUP.
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
..
.
..
.
.
.22
A.Ke
simpul
an ……….
….
.22
B.Sa
ran ……….
….
.23

DAF
TARPUSTAKA

i
i
 BABI
PENDAHULUAN

A.L
ata
rBe
lak
ang
Aga ma " ditantang" un t
uk bi sa hi dup s e cara e k si
ste n
s i
a l
. Aga ma pun
di
ha rapkanme mi l
ikisignif
ikansimor aldank ema nusi
a anba gik eberlangs unganhi dupuma t
man us i
a.Se carar eali
sti
k,tuga ss ema cami tuma si
hdi ben tur kande nga na danyak ehadir
an
mode rn i
tasy angt erus-me ne rusbe r
ubahda nme nari
-n aridia t
a spus arandun i
as ehi
ngga
men imbulk ange seka nba giaga ma .
Da lam pe nampa kan dun i
ay a
ngs a n
ga tk ompl ek si ni,pe rana gama t idakb i
sa
di
pa nda ngs ebelahma ta.Ke hidupany angs anga tdinami sin ime rupa kanr eali
ta
sy a n
gt i
dak
bi
sadi hinda r
kanda npe r
ludi r
e sponda l
amk onstruksipema ha ma na ga may a
ngdin ami spu l
a.
Tari
k -
me nari
ka ntarat radisi(aga ma)da nmod e r
nit
asme nja diwa canay angma sihha ngat
unt
uks elalu di
pe rdeba tkan.Ada k esan ba hwa a gama i tu be rtola
kbe l
akang de ngan
mode rn i
tas.
Aga maI sl
amy a ngdi aj
a r
k anolehNa b i
Muha mma dSAW, ter
da pa tbe r
baga i petunj
uk
te
nta ngba gai
ma n as eha r
us nyama nusi
ai t
ume nyi
kapihi dupda nk ehidupa n.I
sl
a m y ang
di
ak uipe me l
ukny as eba gaia gama t erakhi
rda n pe nut updi rangk aikanpe t
un j
ukTuh an
unt
ukme mbimbi ngk ehidupa nma nusi
a,me n gkl
ai
m di r
iny as eba gaia ga may an gpa l
i
ng
sempur na.Pe r
ada banI slam di pahamis ebagaia kumul asit er padua ntaran orma nitasI s
lam
danhi stori
tasma nus i
adi muk abumi yangs el
a lu be ruba h- uba h. Ma ka s eti
ap z aman
akan s elalu terjadi r e i
nterpretasi danr eak t
ual
isasi atasa jaranI sl
amy angdi se suai
kan
denga nt i
ngkatpe mi ki
ranma nus i
az amani ni
.Na si
ba gamaI sla mdi za ma nmodr eni n isangat
di
ten t
uk ans ejauhma nak ema mpuanuma tIs l
am me respons eca r
at e pattun t
ut and an
peruba hans ejar
ahy angt erj
adi dieramode rnin i
.
Se carat eologis ,Islam me r
upakans i
ste m n i
laida na j
a r
any ang be rsi
fa ti l
ahi
ah
(t
ranse nden )
.Pa da pos i
s iin iIsl
am a dalah pa ndan gan dun i
a( we l
tanschaun g)y ang
membe r
ikank aca ma t
apa dama nusi
ada lam me ma hamir e a l
i
tas.Se c
a ras osi
ologi s,Is
lam
mer upa kanfenome nape rada ba n,
real
it
ass osialkema nus i
aa n.

B.Rumu
sanMa
sal
ah
Ber
dasark
anlat
a rbe l
akangma salahdia tas
,ma kama sal
ahy angakankamian gk
at
da
lamma kal
ahin
iyai
t
us ebagaiber
ikut
:
1. Bagai
ma n
aisl
a mda la
mme nghadapi t
ant
anganmode rni
sasi
?
2. Bagai
ma n
ak onsepi sla
m t entan
gi pt
ek,e konomi,poli
ti
k,sosi
al
-budayad an
pendi
di
kan?
3. Bagai
ma n
apr espe kt
ifisl
amd al
ami mpl
eme nt
asiipte
k,e k
onomi,poli
t
ik,sosi
al
-
budaya
danpe ndi
dikan?
4. Bagai
ma n
asumbe rhist
ori
s,sosi
ol
o gis
,danfi
los
ofist
e n
tangkonse
pisl
amme ngenai
i
ptek,
poli
t
iksosia
l-budayadanpe ndidi
kan?
5. Bagai
ma n
a me mba ngun argume nt enta
ngk ompati
belisl
am da nt ant
angan

1
 modern
isa
si?
6. Baga
imanae s
ens
ida
nur
gen
sik
ont
eks
tua
li
sas
ipe
maha
mani
sl
am da
lam
me
ngha
dapi
tan
tan
ganmode
rni
sas
i?

C.Tuj
uan
Se
sua
ide
nga
nrumus
anma
sal
ahdi
at
asd
apa
tdi
simpul
kant
uj
uan
nyay
ait
u:
1. Me
nge
tahui
baga
ima
nai
sl
amd
ala
mme
ngha
dapi
tan
tan
ganmode
rni
sas
i
2. Me
nge
tahuiba
gai
man
akon
sepi
sl
amt
ent
angi
pt
ek,e
kon
omi
,pol
i
ti
k,s
osi
al
-buda
ya
da
npe
ndi
di
kan
.
3. Me
nge
tahuiba
gai
man
apr
espe
kti
fi
sl
am da
lami
mpl
eme
nta
sii
pt
ek,
ekon
omi
,pol
i
ti
k,
s
osi
al
-buda
yada
npe
ndi
di
kan
.
4. Me
nge
tahuiba
gai
man
asumbe
rhi
st
ori
s,s
osi
ol
ogi
s,da
nfi
l
osof
i
ste
nta
ngk
ons
ep
i
sl
amme
nge
nai
ipt
ek,
pol
i
ti
ksos
ial
-
bud
ayada
npe
ndi
di
kan
.
5. Me
nge
tahuiba
gai
man
a me
mba
ngu
nar
gume
nte
nta
ngk
ompa
ti
beli
sl
am da
n
t
ant
anga
nmode
rni
sas
i.
6. Me
nge
tahuiba
gai
man
aes
ens
ida
nur
gen
sik
ont
eks
tua
li
sas
ipe
maha
mani
sl
am
da
lamme
ngha
dapi
tan
tan
ganmod
ern
isa
si.

D.Ma
nfa
at
Aga
rpe
nul
i
sbe
ser
tape
mba
cada
patme
nge
tahui
baga
ima
nai
sl
amda
lamme
ngha
dapi
t
ant
anga
nmode
rni
sas
iya
ngme
nca
kupb
ida
ngi
pt
ek,e
kon
omi
,pol
i
ti
k,s
osi
al
-buda
ya,da
n
pe
ndi
di
kans
ehi
nggada
patme
numbuhk
ange
ner
asi
yan
gbe
rmut
uda
nse
sua
isy
ari
ati
sl
am.

BABI
I

2
 PEMBAHASAN

A.I
sl
amda
lamMe
ngha
dapi
Tan
tan
ganMode
rni
sas
i
Mode
rni
sas
ise
lal
ute
rka
itde
nga
nli
ber
al
is
meda
nHa
kAs
asi
Man
usi
a.Duaha
lin
iada
lah
a
nakk
andun
gmode
rni
sas
iya
ngt
i
dakbi
sadi
t
ola
kke
lahi
r
ann
ya.Ma
kan
yak
eti
kas
ese
ora
ng
me
mbi
car
aka
nte
nta
ngmode
rni
sas
i,ma
kapa
sti
l
aha
kanme
mbi
car
aka
nte
nta
ngl
i
ber
al
is
me.
Da
ndis
isil
ai
njugame
mbi
car
aka
nte
nta
ngHAMy
angs
eca
rak
ons
ept
ualdi
kai
t
kande
nga
n
ba
raty
angmode
rn.
De
nga
nde
mik
ianbi
car
amode
rni
sas
iju
game
sti
dik
ait
kande
nga
nba
rat
.
L
ibe
ral
i
smes
eba
gaiba
gia
nda
ripr
oye
kmode
rni
sas
ite
ntun
yame
rupa
kant
ant
anga
nya
ng
s
anga
tse
ri
us k
epa
da a
gama
.Se
baba
gama di
angga
pse
baga
ipe
rwuj
uda
n da
ri
t
radi
si
ona
li
smey
angmomotde
nga
nke
ter
bel
aka
nga
n,k
ete
rti
ngga
landa
nke
mis
kin
any
ang
s
anga
tke
nta
ra.Ol
ehk
are
nai
t
uke
ti
kama
sya
rak
ati
ngi
nme
nin
gga
lka
ndun
iat
radi
si
ona
lny
a,
ma
kay
angpe
rta
madi
ambi
lada
lahl
i
ber
al
is
mea
tauk
ebe
bas
anun
tukme
lak
uka
nse
sua
tu
da
lamk
ont
ekspr
agma
ti
sme
.
L
ibe
ral
i
smek
emudi
ant
i
dakh
any
ame
nja
diga
yahi
dupy
angme
nghi
ngga
pik
eba
nya
kan
or
angy
angi
ngi
ndi
angga
pmode
rna
kant
eta
pij
ugame
nja
dipe
doma
nun
gguldida
lam
s
emuape
ri
la
kun
ya.
Aja
rana
gamay
angmomotd
enga
naj
ar
any
angme
mba
tas
ike
beba
san
l
al
udi
t
ingga
lka
nda
ndi
angga
pse
baga
ipe
ngha
lan
gke
maj
uan
.Aga
madi
angga
pse
baga
i
pe
nye
babk
eti
dak
maj
uans
ebua
hma
sya
rak
at.
Aga
madi
angga
pse
baga
ica
nduma
sya
rak
at,
a
gamadi
angga
pse
baga
ika
bara
ngi
nda
ril
ang
itda
nse
baga
iny
a.
L
ibe
ral
i
smej
ugame
mas
uki
kawa
sanpe
mik
ir
ana
gama
.Adaba
nya
kpe
mik
ir
ant
ent
ang
pe
naf
si
ra
naga
ma.
Adaba
nya
kan
akmu
day
angbe
rus
ahaun
tukme
naf
si
rk
ana
gamade
nga
n
k
ont
ekss
osi
aly
angs
eda
ngt
erj
adi
.Be
git
uke
nta
lny
ape
maha
mant
ant
angk
ont
ekss
osi
ali
ni
,
ma
kat
eksy
angs
ela
mai
nidi
angga
ppe
nti
ngba
hka
nse
per
tidi
t
ingga
lka
n.J
ikaa
dat
eksy
ang
di
angga
pny
asuda
hti
dakr
el
eva
nde
nga
nza
man
,ma
kat
eksi
t
uha
rusdi
t
ingga
lka
n.Be
git
ul
ah
me
rek
ame
naf
si
rk
ana
jar
ana
gamada
lamf
rame
wor
kya
ngme
rek
ake
mba
ngk
an.
Me
ngha
dapit
ant
anga
nli
ber
al
is
meda
nmode
rni
sas
iin
i,ma
kaa
dat
i
gas
ika
pya
ng
me
nghi
ngga
piuma
tIs
lam,
yai
t
u:me
ner
i
mat
anpaa
dak
ri
ti
si
smes
edi
ki
tpun
.Apay
anga
dad
i
ba
rati
t
ula
hya
ngdi
l
akuk
ann
ya.Apay
angda
tan
gda
riba
rata
dal
ahs
ebua
hke
bai
kan
.Ba
rat
a
dal
ahi
den
ti
kde
nga
nke
maj
uanda
nke
heba
tan
.Ja
dia
garme
nja
dimode
rnma
kaha
rus
me
ngi
kut
ise
lur
uht
radi
siy
angda
tan
gda
riba
rat
.Ke
hidupa
nya
ngs
erbape
rmi
si
fj
ugame
nja
di
t
ren
nya
.La
lume
nol
aka
pas
ajay
angda
tan
gda
riba
rat
.Se
muay
angda
riba
ratha
rusdi
t
ola
k

3
 da
ndi
si
ngk
ir
kan
.
Ti
daka
dak
eba
ika
nse
dik
it
puny
angda
tan
gda
riba
rat
.Si
kapi
nime
nda
sar
ite
rja
din
ya
be
rba
gais
ika
pke
rasa
tauf
unda
men
tald
ida
lama
gama
.Si
kapme
ngut
ukba
ratde
nga
n
s
elur
uh buda
yan
yaa
dal
ahs
ika
pya
ng me
laz
imit
erha
daps
ika
p da
nti
nda
kank
aum
f
unda
men
tal
i
s.Ba
ratha
rusdi
per
angi
den
gans
ega
lak
ekua
tan
.Ti
daka
daa
las
anun
tukt
i
dak
me
mer
angi
bar
aty
angdi
angga
pse
baga
ipe
rus
akmor
alda
nte
rja
din
yade
kan
den
simor
ald
i
k
ala
nga
numa
tIs
lam.Por
nogr
afid
anpo
rnoa
ksi
,na
rkobada
nti
nda
kanpe
rmi
si
ven
essy
ang
me
lan
dama
sya
rak
atde
was
ain
iha
rusdi
t
impa
kank
epa
dape
nga
ruhba
raty
angt
i
dakbi
sa
di
l
awa
n.Ma
kat
i
daka
dak
atal
ai
nya
ngpa
tutdi
gun
aka
nke
cua
li“
la
wan
”.Me
ski
punt
i
dak
i
mba
ng pe
rl
awa
nant
ers
ebut
,ak
ant
eta
pik
aum f
unda
men
tal
i
sla
lu me
nge
mba
ngk
an
pe
rl
awa
nanme
lal
uit
ero
rda
nse
bag
ain
ya.
Ke
mudi
an,s
ika
pya
ngdi
ambi
lol
ehs
eba
gia
nma
sya
rak
atl
ai
nny
aada
lahme
ner
i
ma
de
nga
nsi
kapk
ri
ti
s.Adaa
ngga
panba
hwaa
dabuda
yaba
raty
angpos
it
ifda
nadabuda
ya
ba
raty
angn
ega
ti
f.Ma
kan
ya,dida
lamt
i
nda
kany
angdi
ambi
lada
lahde
nga
nme
nga
mbi
l
buda
yaba
raty
angpos
it
ifda
nme
mbua
ngbu
day
aba
raty
angn
ega
ti
f.Ha
ndphon
eada
lah
pr
odukbuda
yaba
raty
angl
ebi
hba
nya
kpos
it
if
nya
.De
nga
nHP ma
kaj
ar
akt
i
dakl
agi
me
ngha
lan
gior
angun
tukbe
rkomun
ika
sis
atude
nga
nla
inn
ya.
Bis
aor
angbe
rbi
car
ate
nta
ng
ha
l-
hal
yan
gsa
nta
isa
mpa
iur
usa
nbi
sni
sin
ter
nas
ion
aldi
han
dlede
nga
nte
knol
ogi
HPt
ers
ebut
.
Na
munde
mik
ian
,ti
daks
ela
man
yaHPi
t
upos
it
if
.Ka
lauy
angdi
si
mpa
ndida
lam HP
a
dal
ahpe
rka
rak
emun
gka
ran
,ma
kay
angt
erj
adia
dal
ahk
eje
lek
an.Ak
ant
eta
pik
ala
uya
ng
di
si
mpa
ndi
dal
amHPt
ers
ebuta
dal
aha
yatALQur
an,
danALQur
ani
t
udi
bac
apa
sti
l
ahHP
me
mil
i
kis
if
atme
ngun
tun
gka
nat
aub
erma
nfa
at.
Ol
ehk
are
nai
t
uma
sya
rak
ath
arusme
mil
i
hma
nay
angdi
angga
pma
nfa
atda
nma
na
y
angdi
angga
pmuda
rat
.Ja
dit
eta
psa
jaa
day
angma
nfa
atda
naday
angmuda
ratda
ri
buda
yaba
raty
angk
it
ali
hats
eka
ran
g.Ol
ehk
are
nai
t
u,ma
kauma
tIs
lam ha
rusc
erda
s
me
nga
mbi
lsi
kapdit
enga
hmode
rni
sas
iya
ngt
i
dakbi
sadi
l
awa
n.Ma
sya
rak
atI
sl
am ha
rus
me
nja
dimode
rnt
eta
piha
rust
eta
pbe
rad
adida
lamk
ori
dora
jar
anI
sl
amy
angs
ela
lu
me
nga
gun
gka
nte
rha
dappe
net
apa
nnor
ma-
nor
may
angs
ela
lube
rgun
aba
giuma
tma
nus
ia.

B.Me
maha
miKon
sepI
sl
amt
ent
angI
PTEK,
Ekon
omi
,Pol
i
ti
k,Sos
ial
-Buda
yada
nPe
ndi
di
kan
Ka
tai
l
mu di
ambi
lda
riba
has
a Ar
ab,a
li
ma-
ya”
l
amu-
i
lma
nar
ti
nya me
nge
tahui
,
pe
nge
tahua
n.Se
car
aet
i
mol
ogi
s,i
l
mun a
rti
nyaj
el
as,t
era
ng,ba
ikpr
ose
spe
rol
eha
nny
a

4
ma
upi
nka
ji
ann
ya.Ka
tai
l
mun da
lam Al
-
Qur
andiun
gka
pse
ban
yak854k
ali
.Ka
tai
ni
di
gun
aka
n un
tukme
nge
tahuiobj
ekpe
nge
tahu
an da
n pr
ose
sun
tukme
nda
pat
kan
nya
s
ehi
ngg
a di
per
ol
ehs
uat
uke
jel
asa
n.Pe
nge
tahua
n di
per
ol
eh ma
nus
ia de
nga
nca
ra
me
mpe
rda
yak
anpa
ncai
ndr
ate
rha
daps
ega
laobj
ek.
De
nga
nde
mik
ian
,pe
nge
tahua
nada
lahs
esua
tuy
angdi
ket
ahuima
nus
ianme
lal
ui
t
angk
apa
npa
nca
indr
ada
nha
tia
(l
-qa
lb)
.Ad
apu
nll
muda
lama
rti
sai
nsa
taui
l
mupe
nge
tahua
n
a
taudi
sebutj
ugape
nge
tahua
nil
mia
hada
lahs
uat
usi
st
em pe
nge
tahua
nya
ngme
nya
ngk
ut
s
uat
u bi
dan
g pe
nga
lama
nte
rte
ntu da
n di
sus
un s
ede
mik
ianr
upade
nga
n me
todol
ogi
t
ert
ent
use
hin
ggame
nja
dis
atuk
esa
tua
n.Ma
sin
g-ma
sin
gsi
st
em di
per
ol
ehs
eba
gaiha
sil
pe
nye
li
di
kanda
npe
ngk
aji
any
angdi
l
akuk
ans
eca
rat
el
it
ide
nga
nme
nggun
aka
nme
tode
-
me
todet
ert
ent
u.
I
sl
amt
i
dakme
mbe
dak
ana
nta
ras
atud
isi
pl
i
nil
muda
ndi
si
pl
i
nil
mul
ai
nny
a.Se
mua
di
si
pl
i
nil
mudi
pan
dan
g pe
nti
ngd
anmul
i
adi
sis
iAl
l
ah.
Demi
ki
anj
uga
,mul
i
al
ahor
angy
ang
me
mpe
laj
ar
i,me
ngua
sai
,da
nme
nge
mba
ngk
ann
ya.Or
angy
angme
ngua
saidi
si
pl
i
nil
mu
di
sebut‘
al
i
m(j
ama
k:‘
ul
ama
).
or
angy
angbe
ri
lmuol
ehAl
l
ahSWTa
kandi
anuge
rahi
keduduk
an
i
st
ime
wa.
Per
hat
i
kanf
i
rma
nAl
l
ahbe
ri
kut
:

Ar
ti
nya
: Ha
ior
ang-
ora
ngy
angb
eri
man
,apa
bil
adi
kat
aka
nke
pada
mu:
”
ber
l
apa
ng-
l
apa
ngl
ahk
amuda
lamma
jel
i
s”,
mak
ala
pan
gka
nla
h.Ni
sca
yaAl
l
aha
kanme
mbe
rik
ela
pan
gan
un
tuk
mu.Da
napa
bil
adi
kat
aka
n:”
ber
di
ri
l
ahk
amu”
,ma
kabe
rdi
r
il
ah,n
isc
ayaAl
l
aha
kan
me
nin
ggi
kanor
ang-
ora
ngy
angbe
ri
mandi
ant
ara
muda
nor
ang-
ora
ngy
angdi
ber
iil
mu
pe
nge
tahua
nbe
ber
apade
raj
at
.Da
nAl
l
ahMa
haMe
nge
tahui
apay
angk
amuk
erj
aka
n.(
QS.
Al
-
Muj
ada
lah,
58:
11)
Da
lam pa
nda
nga
nis
lam,i
l
mupe
nge
tahua
nda
nte
knol
ogi(
I
PTEK)s
anga
tur
genba
gi
k
ehi
dupa
nua
matma
nus
ia.Ta
npame
ngua
saiI
PTEKma
nus
iaa
kant
eta
pda
laml
umpu
r
k
ebodoha
n,k
ete
rbe
lak
anga
nda
nke
mis
kin
an.Pe
ngua
saa
nma
nus
iat
erha
dapI
PTEKda
pat
me
nguba
hek
sis
ten
sima
nus
iad
ariy
angs
emul
a ma
nus
ias
eba
gaia
bdul
l
ah me
nja
di
k
hal
i
fat
ul
la
h.Ol
ehk
are
nai
t
uis
lam me
net
apk
an ba
hwa huk
um me
mpe
laj
ar
iil
mu

5
pe
nge
tahua
nda
nte
knol
ogia
dal
ahwa
ji
b.Ta
npame
ngua
saii
pt
ekuma
tma
nus
iaa
kan
me
nga
lami
ban
yakha
mba
tanda
nke
sul
i
ata
n da
lam me
nja
lan
ike
hidupa
n dij
aga
tin
i.
Pa
daz
ama
nmode
rns
epe
rtis
eka
ran
gin
i,uk
ura
nma
jut
i
dak
nyas
uat
uba
ngs
ajus
tru
di
ukurda
ripe
ngua
saa
nba
ngs
ait
ute
rha
dapi
pt
ek.J
ikas
uat
uba
ngs
ait
ume
ngua
saii
pt
ek,
ma
kaba
ngs
ate
rse
butdi
kat
egor
i
kans
eba
gaiba
ngs
aya
ngma
ju.Se
bal
i
kny
a,j
i
kas
uat
u
ba
ngs
ait
ute
rti
ngga
lda
lam pe
ngu
asa
ani
pt
ek,ma
kaba
ngs
ait
udi
pan
dan
gse
baga
iba
ngs
a
y
angbe
lum ma
jua
taubi
asadi
sebu
tba
ngs
ate
rti
ngga
lat
audi
sebutba
ngs
abe
rke
mba
ng.
Supa
yaba
ngs
aIn
don
esi
ama
sukk
eda
lamk
elompokba
ngs
aya
ngma
ju,ma
kak
it
awa
ji
b
be
rus
ahas
ekua
tte
naga un
tuk me
ngu
asa
iipt
ek da
n me
nge
jawa
nta
hka
n i
pt
ek
un
tukk
ema
sla
hat
anuma
tma
nus
ia.

1.Bi
dan
gSe
ni
Se
nime
rupa
kane
kspr
esik
esuc
ianha
ti
.Ha
tiy
angbe
nin
gme
lahi
r
kan
kar
yas
eni
y
angbe
rada
p,s
eda
ngk
anha
tiy
angk
oto
rte
ntume
lahi
r
kank
ary
ase
niy
angt
i
dak
be
rada
p.Hi
dupde
nga
nse
nime
nja
dik
anhi
dupme
nja
dii
nda
h,da
mai
,da
nny
ama
n.
Ada
punhi
dupt
anpas
eni
,me
nye
babk
anhi
dupme
nja
dik
eri
ng,ge
rsa
ng,da
nti
dak
n
yama
n.Se
nii
t
uin
dahda
nke
inda
hana
dal
ahs
if
atTuha
n.Ci
nt
ake
padak
ein
daha
n
be
rar
ti
cin
tak
epa
daTuha
nin
idi
seba
bka
nTuha
nme
nci
nt
aik
ein
daha
n.De
nga
nci
nt
any
a
k
epa
daTuha
n,Ma
nus
iada
patme
wuj
udk
ank
ein
daha
nda
lamk
ehi
dupa
nny
a.
Da
lam dun
iamode
rn,s
enime
nja
diba
gia
npe
nti
ngda
rimode
rni
t
as.De
nga
n
duk
unga
npe
ran
gka
tca
nggi
h,r
efl
eks
ida
npr
odukk
ese
nia
nme
ramba
hrua
ng-r
uan
g
k
elua
rgada
nma
sya
rak
at,t
erma
sukda
lam dun
iape
ndi
di
kant
i
nggide
nga
nme
mba
wa
be
rba
gain
il
aiba
ru.Se
nida
patme
nja
dipi
saube
rma
taduabi
l
adis
atus
isida
pat
me
nja
dipe
nce
rahj
i
wa ma
nus
ia da
lam k
ehi
dupa
n da
n dis
atus
isil
agida
pat
me
nga
nca
mni
l
ai
-ni
l
aiha
kik
ike
man
usi
aan
.

2.Bi
dan
gEk
onomi
Se
gal
a be
ntuk t
ran
sak
siy
ang be
rka
it
an de
nga
n pr
oduk
si,di
st
ri
bus
i,da
n
pe
mas
ara
nba
ran
gda
nja
say
angme
nda
tan
gka
nke
unt
unga
nfi
nas
iali
t
ume
rupa
kan
k
egi
at
ane
kon
omi
.Me
nur
utAMSa
efudi
n(1997)a
dae
nampok
okpr
ekon
omi
an,
yai
t
u:
a
.Ba
ran
gda
nja
say
angd
ipr
odu
ksi
.
b
.Si
st
em pr
oduk
siy
anga
kandi
gun
aka
nun
tukme
ngha
sil
kanba
ran
gda
nja
sa

6
 t
ers
ebut
.
c
.Si
st
emdi
st
ri
bus
iya
ngbe
rl
akudi
ant
arapa
rape
lak
uek
onomi
.
d
.Ef
esi
ens
ida
lamme
nggun
aka
nfa
kto
r-f
akt
orpr
oduk
si.
e
. An
ti
si
pas
ite
rha
dapf
l
ukt
uas
ipa
sarmul
aida
rii
nf
la
si,
res
esi
,de
pre
si,
danl
ai
n-l
ai
n.
f
.Ik
hti
arma
naj
eme
npr
oduk
sida
ndi
st
ri
bus
iaga
ref
esi
en.
Pr
i
nsi
pek
onomik
onv
ens
ion
alb
erb
edade
nga
npr
i
nsi
pek
onomii
sl
am.Ek
onomi
k
onv
ens
ion
albe
rpr
i
nsi
p“be
rkor
bans
eke
cil
-
kec
il
nyaun
tukme
nda
pat
kank
eun
tun
gan
y
angs
ebe
sar
-be
sar
nya
”.Pr
i
nsi
pek
ono
mit
ers
ebutdi
per
gun
aka
nol
ehpe
daga
ngda
n
pe
ngus
aha s
ema
ta-
mat
a un
tuk me
nca
rik
eun
tun
gan
.De
nga
n moda
lse
ada
nya
pe
daga
ngda
npe
ngus
ahabe
rus
ahame
men
uhik
ebut
uha
nya
ngs
ebe
sar
-be
sar
nya
a
taude
nga
nal
ats
eke
cil
-
kec
il
nya
.Pe
daga
ngda
npe
ngus
ahabe
rus
ahame
men
uhi
k
ebut
uha
nse
crama
ksi
mal
.
Da
lami
sl
am,e
kon
omii
al
ahb
erk
orba
nse
car
ati
dakk
iki
rda
nti
dakbor
osda
lam
r
angk
ame
nda
pat
kank
eun
tun
gany
angl
aya
k.De
nga
nde
mik
ian
,pe
ngor
ban
ant
i
dak
bol
ehs
eke
cil
-ke
cil
nyaa
taupunt
ert
ent
usa
ja,
mel
ai
nka
npe
ngor
ban
any
angt
epa
tha
rus
s
esua
ide
nga
nde
nga
nke
per
l
uany
angs
esun
gguhn
yas
ehi
nggamut
upr
oduk
sida
pat
t
erj
ami
n.
Ke
kua
tane
kon
omis
ang
atb
erpe
nga
ruht
erha
dape
ksi
st
ens
ida
nwi
bawas
uat
u
ba
ngs
a.De
nga
nek
onomiy
angk
uatda
nst
abi
l
,sa
tun
ega
rada
patme
mba
ntun
ega
ra
l
ai
n,me
maj
uka
nne
gar
ala
in,
danme
mpun
yai
day
ata
warpol
i
ti
kt
erha
dapn
ega
ral
ai
nny
a.
Se
tel
ahpe
ran
gdi
ngi
nan
tar
abl
okt
i
murda
nbl
okba
ratbe
rak
hir
,ma
kak
ri
te
ri
ane
gar
a
k
uatbe
ral
i
hda
riuk
ura
nkua
tse
car
ami
l
i
terk
euk
ura
nkua
tse
car
aek
onomi
.Se
bua
h
n
ega
radi
pan
dan
gkua
t,bu
kank
are
nak
ekua
tanmi
l
i
ter
nyat
eta
pik
are
nak
ekua
tan
e
kon
omi
nya
.Se
bal
i
kny
ane
gar
ait
udi
ang
gapl
ema
h,ma
nak
alae
kon
omi
nyat
i
dakma
ju,
t
i
daks
tabi
l
,da
nti
dakk
uat
,me
ski
pun
,mi
sal
nya
,se
car
ami
l
i
terk
uat
.Si
st
eme
kon
omi
di
dun
ias
eka
ran
gin
ice
nde
run
gli
ber
al
.Ka
ren
asi
st
eme
kon
omidun
iaa
day
angbe
rki
bl
at
k
esos
ial
i
sda
naday
angbe
rki
bl
atk
eli
ber
al
isy
angme
lahi
r
kans
ist
emk
api
t
ali
s.Si
st
em
e
kon
omiI
sl
amt
i
dakk
api
t
ali
ste
tapij
ugat
i
daks
osi
al
i
s.I
sl
am me
mpun
yais
ist
em
t
ers
endi
r
iya
ngbe
rbe
dada
rik
eduas
ist
em.

3.Bi
dan
gPol
i
ti
k
Pol
i
ti
kda
lamI
sl
amdi
seuts
b iyā
sah,
mer
upa
kanba
gia
nin
tegr
al(
takt
erpi
sahk
an)
da
rif
i
kihI
sl
am.Sa
lahs
atuobj
ekk
aji
anf
i
kihI
sl
ama
dal
ahs
iyā
saha
taudi
sebutf
i
kih
pol
i
ti
k.F
iki
hpol
i
ti
kse
car
agl
oba
lme
mba
hasma
sal
ah-
mas
ala
hke
tat
ane
gar
aa s
n(i
yās
ah
7
 dus
tur
i
yya
h),huk
um i
nt
ern
asi
ona
l(s
iyā
sahda
uli
yya
h),da
nhuk
um y
angme
nga
tur
pol
i
ti
kke
uan
gann
ega
r s
a(i
yās
ahmā
li
yya
h).
a
.Si
yās
ahdus
tur
i
yah(
huk
um t
atan
ega
ra)
.Ma
ter
iya
ngdi
kaj
ite
nta
ngc
arada
n
me
todes
uks
esi
kepe
mimpi
nan
,kr
i
ter
i
ase
ora
ngpe
mimpi
n,huk
um me
wuj
udk
an
k
epe
mimpi
nanpol
i
ti
k,pe
mba
gia
nke
kua
saa
n(e
kse
kut
i
f,l
egi
sl
at
ifda
nyudi
kat
i
f)
,
i
nst
i
tus
ipe
rta
han
ank
eama
nan
,in
sti
t
usipe
nega
kanhuk
um (
kepol
i
si
an)da
nla
in-
l
ai
nny
a.
b
.Si
yās
ahda
uli
yya
h(huk
um po
li
ti
kya
ngme
nga
turhubun
gani
nt
ern
asi
ona
l)
.Obj
ek
k
aji
ann
yaa
dal
ahhubu
nga
nan
tar
-ne
gar
aIs
lam de
nga
nse
saman
ega
raI
sl
am,
hubun
gann
ega
raI
sl
am de
nga
nne
gar
anon
-mus
li
m,hubun
ganbi
l
ate
ralda
n
mul
t
il
at
era
l,huk
umpe
ran
gda
nda
mai
,ge
nja
tans
enj
at
a,huk
umk
eja
hat
anpe
ran
g
da
nla
in-
l
ain
.
c
.Si
yās
ahmā
li
yah(
huk
umpo
li
ti
kya
ngme
nga
turk
eua
nga
nne
gar
a).
Kon
ten
sya
ng
di
baha
sada
lahs
umbe
r-s
umb
erk
eua
nga
nne
gar
a,di
st
ri
bus
ike
uan
gann
ega
ra,
pe
ren
can
aan a
ngga
ran n
ega
ra da
n pe
nggun
aan
nya
, pe
nga
was
an da
n
pe
rta
nggun
gja
waba
npe
nggu
naa
nke
uan
gann
ega
rada
npi
l
ant
ropi
Isl
am.
Ke
sal
ahpa
hama
nte
rha
dapi
sl
ams
eri
ngmun
culda
rir
ana
hpol
i
ti
k.Ti
daks
edi
ki
t
or
angme
nil
aiba
hwai
sl
amd
ise
bar
kant
i
adal
ai
nde
nga
npol
i
ti
kke
ker
asa
nbuk
an
de
nga
nca
rada
kwa
hda
nkul
t
ura
l.Pe
ran
g,j
i
had,n
ega
raI
sl
am di
sal
ahpa
hami
seba
gai
me
todol
ogi
dant
uj
uana
khi
r
.

4.Bi
dan
gPe
ndi
di
kan
Na
biMuha
mma
dSAW be
rsa
bdada
lamha
dis
nya
,“Tuha
nkut
el
ahme
ndi
di
kak
u,
da
n Tuha
nku me
mbe
ri
kan pe
ndi
di
kan de
nga
nca
ray
anga
matba
ikk
epa
dak
u”.
Se
hin
ggat
uj
uanpe
ndi
di
kanda
lamI
sl
ama
dal
ahme
rea
li
sas
ika
nubudi
ahk
epa
daAl
l
ah
ba
iks
eca
rai
ndi
vi
duma
upu
nma
sya
rak
atda
nme
ngi
mpl
eme
nta
sik
ank
hil
af
ahda
lam
k
ehi
dupa
nun
tukk
ema
jua
numa
tma
nus
ia.Un
tukme
wuj
udk
ant
uj
uanl
uhurt
ers
ebut
,
me
nur
utAn
-Na
hla
wi,
Isl
amme
nge
muk
aka
nti
game
todey
ait
u:
a
.Pa
eda
gogi
sps
ikol
ogi
sya
ngl
ahi
rda
lamdi
r
iny
a.Pe
ndor
ongn
yaa
dal
ahr
asak
hauf
da
nci
nt
ake
padaAl
l
ah,s
ert
ake
taa
tanun
tukme
lak
san
aka
nsy
ari
at
-Ny
aka
ren
a
i
ngi
nme
nghi
nda
rka
nke
mur
kaa
nda
naz
ab-
Nyas
ert
ame
nda
patpa
hal
a-
Nya
.
b
.Sa
li
ngme
nas
iha
tia
nta
r-i
ndi
vi
duda
nma
sya
rak
ata
garme
nepa
tik
ebe
nar
anda
n
me
net
apik
esa
bar
an.Ma
sya
rak
at,y
angc
int
ake
padas
yar
i
atAl
l
ahda
nse
gal
a
k
ehor
mat
ann
ya,t
i
daka
kanpe
rna
hme
mbi
ar
kank
emun
gkr
anda
nti
daka
kan

8
 pe
rna
hme
mbe
nar
kanpe
nga
bai
ans
ala
hsa
tupok
ok-
pok
oka
jar
anI
sl
ams
epe
rti
s
ala
t,z
aka
t,pua
sa,
haj
ida
nji
had
.
c
.Me
nggun
aka
nja
lurk
ekua
saa
nun
tukme
nga
man
kanhuk
um ba
gima
sya
rak
at
mus
li
mse
hin
ggak
eama
nanb
erj
al
ans
tabi
lda
nma
sya
rak
atme
nik
mat
ike
adi
l
an
huk
um.
Ke
ti
game
todet
ers
ebu
tsa
li
ngme
nduk
ungda
lamme
rea
li
sas
ika
nni
l
ai
-n
il
aiI
sl
ami
dida
lamk
ehi
dupa
nin
div
iduda
nma
sya
rak
at.Ke
hidupa
nse
rupai
ni
,ol
ehAn
-Na
hla
wi
di
nya
tak
ana
kanl
ebi
h mun
gki
n me
nca
paik
ese
mpur
naa
n,k
ema
jua
n buda
ya,
k
ese
nan
gan
,ke
got
ong-
roy
onga
n,k
ete
ntr
ama
n,da
nis
ti
kama
h.

Ka
tama
nus
iada
lamAl
-Qur
anme
nggu
nak
ant
i
gak
atay
angme
mpun
yai
mak
na
t
ers
endi
r
iya
it
u:
a
.Ba
sya
r
Me
nun
jukba
hwama
nus
ias
eba
gaima
khl
ukbi
ol
ogi
s.Se
baga
ima
khl
uk
bi
ol
ogi
s ma
nus
ia me
mer
l
uka
nsa
nda
ng,pa
nga
n,pa
pan
,pe
rl
u me
nik
ah,
be
rke
lua
rga da
nke
per
l
uanl
ai
nny
ase
rta be
rba
gaik
ebut
uha
n ma
ter
i
.Na
bi
Muha
mma
dse
ndi
r
idi
nya
tak
anda
lamAl
-Qur
ans
eba
gai
man
usi
abi
asa(
bas
yar
)
y
ang me
mpun
yaik
ebut
uha
nse
per
tima
nus
ial
ai
nny
aya
it
u but
uh s
anda
ng,
pa
nga
n,pa
pan
,ke
lua
rgada
nla
in-
l
ain
.Ha
nyas
ajaNa
biMuha
mma
dsa
w.di
pi
l
ih
Tuha
nse
baga
iut
usa
n(Ra
sul
ul
l
ah)un
tukme
nya
mpa
ika
nri
sal
ahTuha
n.I
t
ula
h
s
eba
bny
a,n
abi
dige
lar
ial
-
Mus
tha
fay
anga
rti
nyama
nus
ias
uci
pil
i
hanTuha
n.
b
.In
sān
Ka
tai
nsā
nme
nun
jukma
nus
ias
eba
gaima
khl
uks
pir
i
tua
l,ma
khl
ukr
oha
ni.
Ke
but
uha
nroha
nima
nus
iaha
nyaa
kant
erpe
nuhide
nga
naga
mak
are
naa
gama
a
dal
ahf
i
tr
ahma
nus
iad
anj
at
idi
r
ima
nus
ia.
Den
gana
gama
,ma
nus
iahi
dups
esua
i
de
nga
nfi
t
rahn
yas
eka
li
gust
erpe
nuh
ike
but
uha
nroha
nin
ya.Se
bal
i
kny
a,t
anpa
a
gamak
ehi
dupa
nma
nus
iame
nja
dik
eri
ngk
eron
tan
g,ge
rsa
ngda
nha
mpak
are
na
t
i
dakt
erpe
nuhik
ebut
uha
nro
han
iny
a.Ta
npat
erpe
nuhik
ebut
uha
nroha
ni,hi
dup
ma
nus
iat
aka
dauba
hny
ala
ksa
nab
ina
tan
gya
ngt
akme
mpun
yaia
kal
.Ya
ng
di
per
jua
ngk
ann
yaha
nya
lahun
tukbi
sama
kan
,mi
num,
ti
durda
nme
nik
ah.
c
.An
-nā
s
An
-nā
sme
nun
jukma
nus
ias
eba
gaima
khl
uks
osi
al
.Ma
khl
uks
osi
ala
rti
nya
ba
hwama
nus
iat
i
daka
kanma
mpume
nca
pai
tuj
uanhi
dupn
yat
anpak
ete
rl
iba
tan
or
angl
ai
n.

9
 Tuj
uanpe
ndi
di
kandi
kat
aka
nbe
rha
silma
nak
alapr
ose
spe
ndi
di
kandi
l
akuk
an
de
nga
nca
ray
angbe
nars
eca
raQur
anida
nme
nye
ntuhk
eti
gar
ana
hya
nga
dada
lam
di
r
ima
nus
iay
ait
uak
al,ha
ti
,da
nja
sma
ni.Me
nur
utI
bnuSi
nama
nus
iat
erdi
r
ida
ridua
un
sur
.Pe
rta
ma,a
l-
ji
sma
rti
nyaj
asma
nima
nus
ia.
Dal
am ba
has
ans
ebe
lumn
yadi
sebut
ma
nus
ias
eba
gai
mak
hlukbi
ol
ogi
sat
auda
patdi
sebutma
khl
ukj
asma
ni.
Keduaa
n-n
afs
.
An
-na
fsme
mpun
yaiduada
ya,y
ait
uda
yaun
tukbe
rpi
ki
rna
man
yaa
l-
‟aql
,be
rpus
atd
i
k
epa
la,da
nda
yaun
tukme
ras
ana
man
yaa
l-
Qal
b,be
rpus
atdiha
ti
.Pe
ndi
di
kany
ang
be
narha
rusme
nye
ntuhk
eti
gaa
spe
kte
rse
buts
ehi
nggamun
cul
l
ahi
st
il
aha
t-Ta
rbi
yah
a
l-
„Aql
i
yya
hme
lahi
r
kank
ece
rda
sani
nt
el
ekt
ual
,at
-Ta
rbi
yya
hal
-
Qal
bi
yya
h(pe
ndi
di
kan
ha
ti
)me
lahi
r
kank
ece
rda
sans
pir
i
tua
lda
nemos
ion
al,da
nat
-Ta
rbi
yaha
l-
Jas
man
iya
h
a
rti
nyape
ndi
di
kanj
asma
nime
lahi
r
kank
ese
hat
anj
asma
ni.Da
lam pr
i
baha
saba
has
a
Ar
abdi
sebut
kanba
hwa“
Aka
lya
ngs
eha
tte
rda
patda
lamj
asma
niy
angs
eha
t”.
Pe
rny
ata
ant
ers
ebutme
nun
juk
kanbe
tapak
eti
gaa
spe
kte
rse
buts
ali
ngme
nduk
ung
da
nsa
li
ngme
len
gka
pi,
ti
dakbi
sab
eke
rjas
endi
r
i-
sen
dir
i
.
Pe
ndi
di
kanha
rusme
nye
ntuht
i
gar
ana
hte
rse
buty
akn
iak
al,ha
tida
nfi
si
k.J
ika
a
kals
ajay
angdi
di
kda
nha
tidi
aba
ika
n,ma
kaa
kanl
ahi
rma
nus
iac
erda
sse
car
a
i
nt
el
ekt
ual
,t
eta
pit
i
dakme
mpu
nyaha
ti
,al
i
ast
i
dakme
mil
i
kimor
alr
el
igi
us.Se
bal
i
kny
a,
j
i
kaha
ti
nyas
ajay
angdi
di
di
k,t
ent
uak
anl
ahi
rma
nus
iabe
rka
rak
terda
nbe
rmor
al
,t
eta
pi
mi
ski
nse
car
ain
tel
ekt
ual
.De
mik
ianj
uga
,ka
lauha
nyaj
asma
niy
angdi
di
k,ma
kaa
kan
l
ahi
rma
nus
ias
upe
rma
nse
car
afi
si
k,t
eta
pimi
ski
nse
car
ain
tel
ekt
ual
dans
pir
i
tua
l.J
ika
k
eti
gar
ana
hya
ngdi
di
k,ma
kaa
kanl
ahi
ri
nsa
nka
mil
(ma
nus
iapa
ri
pur
na)
.Ha
rusAn
da
pa
hamiba
hwape
ndi
di
kanQu
ran
ipa
stibe
nars
eca
rai
l
mia
h.Se
bal
i
kny
a,pe
ndi
di
kan
y
angbe
nars
eca
rai
l
mia
h,a
kanbe
narpul
ase
car
aQur
ani
.An
tar
ake
dua
nyat
i
dakbol
eh
be
rte
nta
nga
n.

C.Di
perl
uka
nnya Pr
espekt
i
fIs
lam da
lam I
mpl
eme
nta
siI
PTEK,Ek
onomi
,Pol
i
ti
k,Sos
ial
-
Buda
yadanPendi
di
kan
I
pt
ekda
lamk
aca
mat
aIs
lamt
i
dakbe
basn
il
ai
,ba
iks
eca
raon
tol
ogi
s,e
pis
temol
ogi
s
ma
upuna
ksi
ol
ogi
s.
Dal
amk
aca
mat
aIs
lams
umb
eri
l
mui
t
ute
rba
giduay
ait
u:
1.Ay
atqurà
niy
ah
Da
ris
umbe
rya
ngpe
rta
mai
nimu
ncul
ahbe
rba
gaidi
si
pl
i
nil
mu,mi
sal
nya
,te
ologi
,
mi
st
is
isme
,il
mu huk
um,pol
i
ti
k,e
kon
omi
,pe
rda
ta,pi
dan
a da
nla
iny
a.Ay
at-
aya
t
qur̀a
niy
aha
dal
ahwa
hyuTu
hany
angAl
l
ahbe
ri
kank
epa
daRa
sul
ul
l
ah,t
erma
ktub
da
lammus
ḫafun
tukk
ema
sla
hat
anuma
tma
nus
ia.

10
 2.Ay
atk
aun
iah
Ay
at-
aya
tka
uni
aha
dal
aha
lams
eme
stas
eba
gai
cipt
aana
ll
ahy
angdi
t
eli
t
ide
nga
n
pa
radi
gmai
l
mia
hda
nme
nggun
aka
nak
aly
angj
ugac
ipt
aana
ll
ah.Sumbe
rny
aada
lah
a
lamc
ipt
aana
ll
ah,
ins
trume
nny
aada
laha
kal
man
usi
aci
pt
aana
ll
ahpul
a.Da
ripe
nel
i
ti
an
a
kalma
nus
iat
erh
ada
pra
has
iaa
lamc
ipt
aana
ll
ahi
ni
,ma
kal
ahi
r
lahi
l
mu-
i
lmue
ksa
kta
.
An
dama
sihi
nga
tek
sak
taa
dal
ahbi
dan
gil
muy
angbe
rsi
f
atk
onk
rety
angda
pat
di
ket
ahuida
ndi
sel
i
di
kibe
rda
sar
kanpe
rco
baa
nse
rtada
patdi
buk
ti
kande
nga
npa
sti
.
I
mpl
eme
nta
sii
l
mue
ksa
ktame
ngha
sil
kant
ekn
ologi
.Te
knol
ogida
lamt
ata
rana
ksi
ol
ogi
j
el
ast
i
dakbe
basn
il
ai
.
De
mik
ianj
uga
,se
niy
angt
i
dakbe
basn
il
ai
.Da
lamt
ata
rane
pis
temol
ogi
sen
iti
dak
be
basn
il
ais
eba
bse
niha
kik
atn
yaa
dal
ahe
kspr
esij
i
way
angs
uci
.Ke
suc
ianj
i
wa
me
ngha
sil
kank
ary
ase
niy
angj
ern
ih,s
uci
,da
nin
dah.Ada
pun ha
tiy
angk
oto
r
me
lahi
r
kane
kspr
esis
eniy
angk
otorpul
a,j
orok
,da
nti
dakbe
rada
b.Se
car
aak
siol
ogi
s
enii
den
ti
kde
nga
nte
kon
olo
giy
ait
uti
dakbe
basn
il
ai
.Ar
ti
nya
,se
nibuk
anun
tuks
eni
.
Se
nia
dal
ahk
ein
daha
n,k
esu
cia
n,da
nsa
ran
aun
tukk
emba
lik
epa
daTuha
n.J
ikaAn
da
t
erpe
son
ame
li
hati
nda
hny
aka
ryas
eni
,at
aume
nde
nga
rme
rdun
yas
eni
bac
aAl
-
Qur
an,
s
ert
ame
rtak
elua
rl
ah da
rimul
utAn
dauc
apa
n“Subḫā
ll
āhTa
bār
aka
ll
āhu Aḫs
ana
l
Khā
li
qīn
”.Ar
ti
nya
,„Ma
has
uci
All
ah,
Maha
ber
kahAl
l
ah,
All
ahs
eba
ik-
bai
kpe
nci
pt
a.

Da
lam bi
dan
gek
onomij
ugat
erda
patr
i
bay
angha
rusdipe
rha
ti
kanol
ehma
sya
rak
at
i
sl
am.
Seor
angpa
kare
kon
omi
isl
amy
ait
uSy
afi
’
iAn
ton
iome
nje
las
kanj
eni
s-j
eni
sri
ba,
yai
t
u:
1.Ri
baqa
rdha
dal
ahSua
tuma
nfa
ata
taut
i
ngk
atk
ele
biha
nte
rte
ntuy
angdi
sya
rat
kan
t
erha
dapy
angbe
rut
ang(
muqt
ari
dh)
.
2.Ri
baJ
āhi
l
i
yaha
dal
ahut
angdi
bay
arl
ebi
hda
ripok
okk
nyak
are
nas
ipe
min
jamt
i
dak
ma
mpume
mba
yarut
angn
yapa
dawa
ktuy
angdi
t
eta
pka
n.
3.Ri
baNa
sīà
h.Pe
nan
gguha
npe
nye
raha
nat
aupe
ner
i
maa
nje
nisba
ran
gri
bawiy
ang
di
per
tuk
ark
ande
nga
nje
nisb
ara
ngr
i
bawi
lai
nny
a
4.Ri
bada
lamn
asīà
hmun
culk
are
naa
dan
yape
rbe
daa
n,pe
ruba
han
,at
aut
amba
han
a
nta
ray
angdi
ser
ahk
ans
atuwa
ktuda
nya
ngdi
ser
ahk
anwa
ktube
rbe
da.
Da
lamma
sal
ahpol
i
ti
k,pe
rl
uAn
das
ada
riba
hwaNe
gar
aKe
sat
uanRe
publ
i
kIn
don
esi
a
(
NKRI
)me
man
gbuk
ann
ega
raa
gama
,te
tapij
ugabuk
ann
ega
ras
ekul
er
.Sun
gguhpun
de
mik
ian
,ne
gar
ame
nja
minpe
nduduk
nyaun
tukme
mel
uks
uat
uaga
mada
nme
lak
san
aka
n
a
jar
ana
gama
nyada
lamk
ehi
dupa
nse
har
i
-ha
ri
.NKRI
ada
lahn
ega
rade
mok
ras
ibe
rda
sar
kan
Pa
nca
sil
ada
nUn
dan
g-Un
dan
gDa
sar1945s
eba
gail
anda
sank
ons
ti
tus
ion
aln
ya.Si
st
em

11
de
mok
ras
ime
nja
dipi
l
i
handa
lamk
ehi
dupa
nbe
rba
ngs
ada
nbe
rne
gar
a.
Ke
daul
at
andi
tan
ganr
aky
atda
nde
mok
ras
ime
rupa
kans
ara
naun
tukk
eda
ula
tany
ang
di
ama
nahk
ank
epa
dawa
kil
-
wak
ilr
aky
atdipa
rl
eme
n.De
mik
ianj
ugak
eda
ula
tanr
aky
at
di
ama
nahk
ank
epa
dapa
rapa
rae
kse
kut
i
fun
tukme
nja
lan
kanr
odape
mer
i
nta
han
.Un
tuk
me
rai
hke
per
cay
aanr
aky
at,
par
tai
pol
i
ti
kse
yog
yan
yame
nja
lan
kanf
ungs
iny
ade
nga
nba
ikda
n
t
i
dakme
lan
gga
rnor
ma-
nor
maI
l
ahi
dana
tur
anma
iny
angdi
t
ent
uka
n.Ke
kua
saa
nha
rusdi
r
aih
de
nga
nbe
rba
gaic
ara
,te
tapit
i
dakme
ngha
lal
kans
ega
lac
aray
angdi
har
amk
an.Ke
hidupa
n
de
mok
ras
iak
ant
era
same
nja
dibe
rka
hda
nme
nda
tan
gka
nke
mas
laha
tanba
gis
ege
nap
r
aky
atj
i
kadi
bi
ngk
aide
nga
nni
l
ai
-n
il
aik
eil
ahi
an.
Demok
ras
iak
anme
nja
dibe
nca
nama
nak
ala
pa
rape
lak
uny
ame
nja
uhk
andi
r
ida
rin
il
ai
-n
il
aiI
l
ahi
.Con
tohn
yay
angt
erj
adidibe
ber
apa
n
ega
raAf
ri
ka,
TimurTe
nga
h,Er
opaTi
mur
,As
iaSe
lat
anda
nla
in-
l
ain
nya
.Ni
l
ai
-n
il
aiI
l
ahi
ahy
ang
t
erk
andun
gda
lamf
i
kihs
iyā
sah(
di
sebutpr
i
nsi
p-
pri
nsi
psi
yās
ah)s
epe
rti
nyat
i
dakl
agi
dij
adi
kan
e
ti
kada
lampe
rpol
i
ti
kanme
rek
a.Pr
i
nsi
p-
pri
nsi
psi
yās
aha
nta
ral
ai
n:
1.Al
-
Amā
nah
Ke
kua
saa
nada
laha
man
ah(
ti
t
ipa
n),ma
ksudn
yat
i
ti
panTuha
n.Ama
naht
i
dak
be
rsi
f
atpe
rma
nent
eta
pis
eme
nta
ra.Se
wak
tu-
wak
tupe
mil
i
kya
ngs
ebe
nar
nyada
pat
me
nga
mbi
l
nya
.Se
ti
apy
angdi
ber
iama
naha
kandi
min
tai
per
tan
ggun
gja
waba
nny
a.Na
bi
Muha
mma
dsa
w.be
rsa
bda
,“Se
ti
apk
amua
dal
ahpe
mimpi
nda
nse
ti
appe
mimpi
nak
an
di
min
taipe
rta
nggun
gja
waba
n me
nya
ngk
ut k
epe
mimpi
nan
nya da
nra
kya
tya
ng
di
pi
mpi
nny
a”(
Mut
taf
aqAl
ai
h)
.

2.Al
-
Ada
lah
Ke
kua
saa
nha
rusdi
das
ark
ana
taspr
i
nsi
pke
adi
l
an.Ke
kua
saa
nda
lam pa
nda
nga
n
I
sl
am buk
anl
aht
uj
uan
,te
tapis
ara
nau
ntukme
nca
pait
uj
uan
.Tuj
uank
ekua
saa
n,
me
nur
uta
l-Ma
war
dia
dal
ahme
nja
gaa
gama
,me
wuj
udk
ank
ese
jaht
era
an,
dank
eadi
l
an
uma
t.Ke
kua
saa
nha
rusdi
j
ala
nka
ndia
tasl
anda
sank
eadi
l
anda
nun
tukme
nega
kka
n
k
ead
il
ana
gart
uj
uanut
amak
ekua
saa
nte
rca
pai
yai
t
uke
sej
aht
era
anuma
t.

3.Al
-
Hur
ri
yya
h
Al
-
Hur
ri
yaha
rti
nyak
eme
rde
kaa
nda
nke
beba
san
.Ke
kua
saa
nha
rusdi
ban
gund
i
a
tasda
sark
eme
rde
kaa
nda
nke
beba
sanr
aky
aty
akn
ike
mer
dek
aanda
lam be
rse
ri
kat
,
be
rpol
i
ti
k,da
nda
lam me
nya
lur
kana
spi
r
asi
nya
.Ada
punk
ebe
bas
ana
dal
ahk
ebe
bas
an
da
lambe
rpi
ki
rda
nbe
rkr
eas
ida
lams
ega
laa
spe
kke
hidupa
n.

4.Al
-
Mus
āwā
h

12
 Al
-
Mus
āwā
hse
car
aet
i
mol
ogi
sar
ti
nya„
kes
eta
raa
n‟,„
kes
ama
an‟
.Si
yās
ahha
rus
di
ban
gundi
ata
sfon
das
ike
sama
anda
nke
set
ara
an.
Semuawa
rgan
ega
rame
mpun
yai
ha
kda
nke
waj
i
bany
angs
amat
erha
dapn
ega
rada
njugabe
rke
duduk
ans
amad
i
ha
dapa
nhuk
um.
Tida
kbol
eha
dad
isk
ri
min
asi
kar
enage
nde
r,r
as,
aga
mada
nke
suk
uan
da
lam pol
i
ti
k,e
kon
omi
,buda
ya,huk
um da
nla
in-
l
ain
.Ne
gar
aha
rusme
nja
mins
emua
wa
rgaun
tukme
rde
kada
lamb
erpo
li
ti
kda
nbe
basda
lamk
ehe
nda
kda
nti
nda
kan
me
nuj
uke
mas
laha
tan
.

5.Ta
badul
al-
I
jt
ima
Ta
badul
al-
i
jt
imaa
rti
nyat
ang
gun
gja
wabs
osi
al
.Si
yās
aht
i
dakl
epa
sda
rit
anggun
g
j
awa
bsos
ial
.Se
car
ain
div
idua
l,k
ekua
saa
nme
rupa
kans
ara
naun
tukme
nda
pat
kan
k
ese
jaht
era
anba
gipa
rape
lak
uny
a,me
wuj
udk
ank
ese
jaht
era
anbe
rsa
ma.Ta
nggun
g
j
awa
bsos
ial
dapa
tdi
wuj
udk
anda
lambe
ntukpe
nga
tur
anpi
l
ant
ropi
Isl
am de
nga
nba
ik,
mi
sal
nya
,da
lamme
mba
ngunma
naj
eme
nza
kat
,i
nf
ak,
sede
kahda
nwa
kaf
,at
auda
lam
me
mbuk
ala
pan
gank
erj
ase
car
alua
sda
nte
rbuk
aba
gis
emual
api
sanma
sya
rak
at
y
angme
mbut
uhk
ann
ya.Ti
dakmun
gki
nur
usa
nla
pan
gank
erj
adi
ser
ahk
ank
epa
da
pe
mer
i
nta
hsa
ja.
Lapa
nga
nke
rjaa
kans
ema
kinl
uasma
nak
alame
li
bat
kanpi
haks
was
ta.

D.Mengga
liSumbe rHi
stor
i
s,Sosi
ol
ogi
s,da
nFi
l
osof
i
ste
nta
ngKon
sepI
sl
amme
nge
nai
IPTEK,
Pol
i
ti
kSos i
al
-BudayadanPendi
di
kan
Ke
maj
uanda
lam pe
ndi
di
kanda
npe
ngua
saa
nIpt
ekbe
ri
mpl
i
kas
ite
rha
dapk
ema
jua
n
pol
i
ti
k,e
kon
omi
,da
nbuda
ya.Ha
lin
ise
car
ahi
st
ori
sda
patAn
dal
aca
kke
ti
kadun
iaI
sl
am
un
ggul
dal
amI
pt
ek.
Padama
sak
eema
sanI
sl
am,
kek
uas
aanpol
i
ti
kuma
tIs
lams
ema
kinl
uas
de
nga
nek
spa
nsi
nyak
ebe
rba
gaiwi
l
aya
hda
npe
ngua
saa
nda
lam pol
i
ti
kin
ime
mba
wa
k
ema
jua
nda
lamk
ehi
dupa
nek
onomiuma
tIs
lams
aati
t
u.Ke
sej
aht
era
any
angme
rat
ajuga
me
ndor
ongk
ema
jua
numa
tIs
lam da
lam pe
ngua
saa
nIpt
ek.
Aki
bat
nya
,dun
iaI
sl
am me
nja
di
s
anga
tkua
tse
car
apol
i
ti
kda
nek
onomiy
angdi
das
aripe
ngua
saa
nte
rha
dapI
pt
eks
eca
ra
s
empur
napa
das
aati
t
u.Za
mank
eema
sanI
sl
ami
t
ute
rja
dipa
dama
sak
ekua
saa
nDi
nas
ti
Uma
yya
hya
ngbe
rpus
atdiDa
mas
kus
,Sy
ri
a(da
nke
mudi
anbe
rke
mba
ngpul
adiSpa
nyol
)
s
ert
aza
mank
ekua
saa
nDi
nas
tiAb
bas
iyy
ahy
angbe
rpus
atdi
Baghda
d,I
r
ak.
Ak
ar-
aka
rke
maj
uany
angdi
capa
iuma
tIs
lamme
man
gte
lahdi
l
eta
kanda
sar
-da
sar
nya
ol
ehRa
sul
ul
l
ah.
Bel
i
aume
nga
jar
kank
epa
dapa
ras
aha
batba
hwame
ngua
sai
il
mui
t
uada
lah
wa
ji
b.Ke
waj
i
bany
angt
i
dakme
mbe
dak
anl
aki
-
lak
ida
npe
rempua
n.Ka
laupe
rl
u,me
nur
ut

13
 Na
biMuha
mma
d,k
it
abe
laj
arun
tukda
patme
ngua
sai
il
mu,
mes
kipunha
ruspe
rgi
ken
ege
ri
Ci
na.
Sec
arat
eol
ogi
s,Al
l
aht
el
ahme
net
apk
anb
ahway
anga
kanme
nda
patk
ema
jua
npa
da
ma
sade
pana
dal
ahba
ngs
aya
ngme
ngua
sai
il
mupe
nge
tahua
nya
ngdi
l
anda
side
nga
nima
n.
Da
lams
eja
rah,k
it
ada
patme
nya
ksi
kank
ema
jua
nIpt
ekuma
tIs
lam me
mba
wak
ema
jua
n
ba
giuma
tIs
lamda
lambi
san
gek
onomi
,pol
i
ti
k,buda
ya,
danpe
ndi
di
kan
.Uma
tIs
lamma
kmu
r
s
eca
rama
ter
ida
nroha
ni,
jugama
kmurda
lamk
eadi
l
anda
nadi
lda
lamk
ema
kmur
an.
Da
lamr
eal
i
tass
eka
ran
g,ba
ngs
a-b
angs
amu
sli
mte
rti
ngga
lda
lamI
pt
eks
ehi
nggay
ang
me
ngua
sai
dun
ias
eca
rae
kon
omi
,po
li
ti
k,da
nbuda
yaa
dal
ahbuk
anba
ngs
amus
li
m.Me
rek
a
ma
juk
are
name
ngua
saiI
pt
ek,wa
laupuns
eba
gia
nbe
sarme
rek
ati
dakbe
ri
man
.ke
maj
uan
y
angdi
capa
iha
nya
lahk
ema
jua
nma
ter
i
.Ka
ren
ake
maj
uanma
ter
ii
tuda
patdi
kej
arda
ndi
r
aih
ol
ehs
emuaor
angde
nga
nmoda
lpe
ngua
saa
nIpt
ekt
adi
.Ba
ngs
aya
ngha
nyame
ngua
sai
I
pt
eks
ajada
patma
jume
ski
punt
i
dakb
eri
man
,apa
lagiba
ngs
aya
ngme
ngua
saiI
pt
ekda
n
be
ri
mande
nga
nima
nya
ngbe
nar
,t
ent
uak
anl
ebi
hma
juda
ri
padame
rek
a.
I
bnuAt
hai
l
ahme
nya
tak
an:
“Se
sun
ggu
hny
aAl
l
ahme
mbe
ri
kank
ema
jua
nma
ter
ike
pada
or
ang-
ora
ngy
angAl
l
ahc
int
aida
nke
pad
aor
ang-
ora
ngy
angt
i
dakAl
l
ahc
int
ai
,t
eta
piAl
l
ah
t
i
dakme
mbe
ri
kani
mank
ecua
lik
epa
daor
angy
angAl
l
ahc
int
ai
”.Si
kapAn
das
eba
gai
ma
has
iswat
i
dakbol
ehme
nut
updi
r
i.Se
ben
arn
ya,k
ema
jua
nya
ngdi
capa
iuma
tIs
lam pa
da
z
ama
nsi
l
am,a
nta
ral
ai
n,di
seba
bka
nada
nyai
nt
era
ksia
nta
ras
esa
mai
l
muwa
nmus
li
m,da
n
a
nta
rai
l
muwa
nmus
li
mda
ntr
adi
sii
nt
el
ekt
ual
non
-mus
li
m,mi
sal
nyapa
raf
i
lsufYun
ani
.Fi
l
saf
at
I
sl
am be
rke
mba
ngde
nga
nsa
nga
tce
patk
are
nai
nt
era
ksida
nada
pta
side
nga
npe
mik
ir
an
r
asi
ona
ldik
ala
nga
nme
rek
a.Be
git
uju
gai
l
mu-
i
lmul
ai
nny
asa
li
ngme
mpe
nga
ruhiba
gi
pe
mbe
ntuk
anda
npe
ngua
tanpe
rke
mba
nga
nil
mu-
i
lmudi
ten
gahma
sya
rak
atI
sl
am.

E.Me
mba
ngunAr
gume
nte
nta
ngKompa
ti
bel
Isl
amda
nTa
nta
nga
nMode
rni
sas
i
Mode
rnme
nga
ndun
gar
tima
juda
nbe
rke
maj
uanda
lams
ega
laa
spe
kke
hidupa
n:
i
deol
ogi
,pol
i
ti
k,e
kon
omi
,sos
ial
,bu
day
ada
nla
in-
l
ain
.Mode
rna
dal
ahpe
ruba
hans
ika
pda
n
pa
nda
nga
nda
rit
radi
si
ona
lker
asi
ona
l,d
aripr
i
mor
di
alk
elogi
sda
nna
lar
.Mode
rni
sas
i
me
rupa
kanpr
ose
ste
rja
din
yape
mod
ere
nanun
tukk
ema
jua
nda
lams
ega
labi
dan
gke
hidupa
n
me
lal
uia
kse
ler
asipe
ndi
di
kanda
nak
tua
li
sas
ite
kno
logi
.Mode
rni
sas
ite
lahme
nguba
hwa
jah
dun
iada
rik
usa
m me
nja
dibe
rsi
nar
,da
riy
angl
amba
nme
nja
dis
erbac
epa
t,da
riy
ang
t
radi
si
ona
lme
nja
dir
asi
ona
l,da
riy
ang pr
i
mor
di
alme
nja
din
ala
r.Te
rda
patbe
ber
apa
k
ara
kte
ri
st
ikda
lama
jar
ani
sl
am,
yai
t
u:

14
1.Ra
sion
al
Aj
ar
anI
sl
ama
dal
aha
jar
any
angs
esua
ide
nga
nak
alda
nna
larma
nus
ia.Da
lam
a
jar
anI
sl
amn
ala
rme
nda
patt
empa
tya
ngt
i
nggis
ehi
nggas
ala
hsa
tuc
araun
tuk
me
nge
tahui
sahi
hat
aut
i
dak
nyas
ebua
hha
disda
ris
isi
mat
anda
nsa
nada
dal
ahs
esua
i
de
nga
nak
al.Ha
disy
angs
ahi
hpa
stir
asi
ona
l.Se
bal
i
kny
a,ha
disy
angt
i
dakr
asi
ona
lit
u
me
nja
dii
ndi
kat
orba
hwaha
disi
t
uti
daks
ahi
h.Be
tapaba
nya
kay
at-
aya
tAl
-
Qur
any
ang
me
nyur
uhk
epa
dak
it
aun
tukme
nggun
aka
nak
alda
lams
ika
pbe
raga
ma.
Demi
ki
anpul
a,
ha
disn
abi
men
yur
uhuma
tIs
lamme
nggun
aka
nak
al.

2.Se
sua
ide
nga
nFi
t
rahMa
nus
ia
Ti
daka
das
atupuna
jar
anI
sl
amy
angt
i
daks
esua
ide
nga
nfi
t
rahma
nus
ia.
Ora
ng
be
raga
ma(
ber
-I
sl
am)be
rar
ti
iahi
dups
esua
ide
nga
nfi
t
rah.
Seba
li
kny
a,or
angy
angt
i
dak
be
raga
mabe
rar
time
nja
lan
ihi
dupt
i
daks
esua
ide
nga
nfi
t
rah.Or
angy
angme
nja
lan
i
hi
dup t
i
daks
esu
aide
nga
nfi
t
rah,ma
kai
a hi
dup da
lam k
eta
kut
an,k
ega
laua
n,
k
eti
dak
pas
ti
an,da
nke
bimb
anga
n.Ak
hir
nya
,da
lam me
nja
lan
ihi
dup t
i
daka
da
k
eni
kma
tanda
nke
nya
man
an.Se
kada
rcon
toha
garAn
dapa
ham.Ma
kri
f
atul
l
ahda
n
Ta
uhi
dul
l
aha
dal
ahf
i
tr
ahma
nus
iak
are
nas
esuda
hbe
rma
kri
f
atda
nbe
rta
uhi
dke
pada
Al
l
ah,
ora
nga
kanme
nga
bdi
han
yak
epa
daAl
l
ah,
memi
nt
atol
ongha
nyak
epa
daAl
l
ah,
da
nme
mohonpe
rl
in
dun
ganha
nyak
epa
daAl
l
ah.
Jik
aor
angma
sihbe
ri
bada
hke
pada
s
ela
inAl
l
ah,mi
nt
atol
ongd
anpe
rl
in
dun
gank
epa
das
ela
inAl
l
ah,ma
kaa
kant
erj
adi
k
ega
laua
nda
lam ba
ti
nny
a,k
ece
mas
an,k
era
gua
nda
nke
mun
afi
kan
,da
nsa
kits
eca
ra
r
oha
ni.Or
angy
anghi
dupd
ala
mkon
dis
iti
daks
eha
troha
nin
ya,ma
kai
ati
daka
kan
me
nda
pat
kank
ete
nan
ganda
nke
nik
mat
an.

3.Ti
dakMe
nga
ndun
gKe
sul
i
tan
Aj
ar
anI
sl
ami
t
umuda
hda
nma
sihda
lam ba
tas
-ba
task
ekua
tank
ema
nus
iaa
n.
Ti
daka
daa
spe
kaj
ar
anI
sl
amy
angda
lampe
lak
san
aan
nyadi
lua
rke
mampua
nma
nus
ia.
Al
l
ahs
endi
r
ime
nya
tak
an,“
All
ahme
nghe
nda
kik
emuda
handa
nti
dakme
nghe
nda
ki
k
esul
i
tanda
lambe
raga
ma.
”(
QSAl
-
Baqa
rah/
2:185)
.

4.Ti
dakme
nga
ndun
gba
nya
kTa
kli
f
Aj
ar
anI
sl
amt
i
dakme
nga
ndun
gba
nya
kta
kli
f(
beba
n).
Ker
angk
ada
sara
jar
anI
sl
am
ha
nyat
i
gapi
l
ar,
yai
t
u:a
kida
h,s
yar
i
atda
nha
kik
at(
ata
ubi
asadi
sebuta
khl
ak)
.La
nda
san

15
 k
eti
gapi
l
art
adia
dal
ahi
man
,Is
lam,
dani
hsa
n.Se
car
ake
il
mua
n,k
eti
gapi
l
art
adi
dapa
t
di
pi
sahk
any
ait
uda
ria
kida
hla
hiri
l
mua
kai
d,i
l
mut
auhi
dat
aui
l
muk
ala
m.Da
ris
yar
i
at
l
ahi
ri
lmus
yar
i
ata
taui
l
muf
i
kih(
huk
um I
sl
am)
.Ada
punda
riha
kik
atl
ahi
ri
lmut
asa
wuf
a
taudi
sebutj
ugai
l
muha
kik
ata
taui
l
mua
khl
ak.
Ket
i
gapi
l
art
adida
lama
ktua
li
sas
iny
a
t
i
dakbi
sadi
pi
sahk
an,
tet
api
har
ust
eri
nt
egr
asi
.

5.Be
rta
hap
Aj
ar
anI
sl
am di
t
urun
kanAl
l
ahk
epa
daRa
sul
ul
l
ahs
eca
rabe
rta
hap.
Demi
ki
anj
uga
,
pr
ose
spe
mbumi
ann
yadi
ten
gahma
sya
rak
atpa
das
aati
t
ujugabe
rta
hap.

F
.Es en
sidanUrge
nsiKon
tek
stua
li
sas
iPe
maha
manI
sl
am da
lam Me
ngha
dapiTa
nta
nga
n
Modern
isa
si
Pe
rl
uun
tukdi
sada
riba
hwamode
rni
sas
iak
iba
tke
maj
uanI
pt
ekt
el
ahme
nguba
hpol
a
pi
ki
r,pol
ape
rga
ula
n,da
npol
ake
hidupa
nse
car
ama
sif
.I
ndus
tri
al
i
sas
ida
lam me
mpr
oduk
si
ba
ran
gda
nja
sadis
atus
isime
nin
gka
tka
nkua
li
ta
sda
nkua
nti
t
asba
ran
gda
nja
say
ang
di
per
l
uka
nma
sya
rak
at,t
eta
pidis
isil
ai
nme
mba
wada
mpa
kte
rha
dapwuj
udn
yas
tra
ti
fi
kas
i
s
osi
aly
angt
i
daks
eimba
ng,
yak
nik
api
t
ali
s(pe
moda
l)da
npe
ker
jaa
taubur
uh.
Dal
ampr
ose
s
mode
rni
sas
iin
i,s
eri
ngk
alik
aum bur
uhme
nja
dil
ema
hke
ti
kabe
rha
dapa
nde
nga
nka
um
pe
moda
l.Ke
ti
dak
har
mon
isa
nan
tar
aduapi
haki
nis
eri
ngk
alime
nja
dipe
mic
ute
rja
din
ya
a
dagi
umdi
mas
yar
aka
tya
ngk
ayas
ema
kink
ayada
nya
ngmi
ski
nse
mak
inmi
ski
n.

 
i
ndus
tri
al
i
sas
ime
mbuk
ala
pan
gank
erj
aya
ngs
anga
tsi
gni
f
ika
nba
gima
sya
rak
aty
ang
me
mil
i
kik
ual
i
fi
kas
ipe
didi
kany
ang me
mada
i,t
eta
pii
ndus
tri
al
i
sas
ijuga me
nyi
ngk
ir
kan
s
eba
gia
nma
sya
rak
aty
angmi
nuspe
ndi
di
kana
taume
mil
i
kipe
ndi
di
kany
angt
i
dakme
mada
i.
Te
rl
epa
s da
rida
mpa
kne
gat
i
fya
ng di
t
imbul
kan
nya
,in
dus
tri
al
i
sas
ite
lah me
namba
h
t
umbuhn
yak
ela
sma
sya
rak
atme
nen
gahk
eat
ass
eca
rae
kon
omi
.Pe
tumbuha
nke
las
me
nen
gahi
nibe
rda
mpa
kpul
ate
rha
dappe
rba
ika
nek
onomis
eca
ragl
oba
lda
ntumbuh
s
ubur
nyas
ekt
orr
i
ildit
enga
hma
sya
rak
at.Ke
maj
uanda
lam bi
dan
gte
knol
ogi
-
komun
ika
si,
mi
sal
nya
,te
lahme
nguba
hpol
ahi
dupma
sya
rak
atda
lams
ega
laa
spe
kny
ate
rma
sukpol
a
k
ebe
raga
maa
nny
a.Pe
ri
la
kuk
eaga
maa
nma
sya
rak
at,y
angs
emul
ame
nga
ngga
pba
hwa
s
il
at
ura
hmi
pen
ti
ngda
nha
rusbe
rta
tapmu
ka,
ber
suabe
rte
mu,
danbe
rha
dapa
nse
car
afi
si
k,
be
ruba
hme
nja
dis
il
at
ura
hmic
ukupha
nyame
lal
uime
nde
nga
rsua
ral
ewa
tte
lepon
,sms
,
f
ace
book
,at
aut
wit
ter
.Ge
lomba
ngi
nf
orma
sii
nis
anga
tde
rasda
npe
nga
ruhn
yabe
git
ute
ras
a
da
lams
ega
laa
spe
kke
hidupa
nma
nus
ia.Ge
lomba
ngi
nf
orma
sit
el
ahme
nan
dail
ahi
r
nya
ge
ner
asiba
ru da
lam ma
sya
rak
at.Ke
maj
uan E.Me
nde
skr
i
psi
kan Es
ens
ida
n Ur
gen
si

16
Kon
tek
stua
li
sas
iPe
maha
manI
sl
amda
lamMe
ngha
dapi
Tan
tan
ganMode
rni
sas
i.
s
ese
ora
ngdi
ukurda
ris
ebe
rapac
epa
tiame
ner
i
mai
nf
orma
siy
angbe
lum di
ket
ahu
i
or
angl
ai
n.Se
mak
inc
epa
tiame
ner
i
mai
nf
orma
sii
t
use
mak
inbe
sarpe
lua
ngy
anga
kani
a
da
pat
kan un
tuk k
ema
jua
n di
r
iny
a.J
ela
sse
bal
i
kny
a,or
angy
angt
ert
i
ngga
lda
lam
me
nda
pat
kani
nf
orma
si,
mak
ate
rti
ngg
alpul
ake
sempa
tany
angda
pati
ara
ihun
tukk
ema
jua
n
di
r
iny
a.Se
car
ari
i
lIs
lam ha
rusme
nja
dis
olus
ida
lam me
ngha
dapida
mpa
kke
maj
uan
i
ndus
tri
al
i
sas
ida
nde
ras
nyage
lomba
ngk
omun
ika
sida
nin
for
mas
i.I
sl
am me
man
gaga
ma
y
angs
eca
rapot
ens
ialme
mil
i
kik
ema
mpua
nme
ngha
dapis
emuai
t
u.I
sl
amy
angk
afa
h
me
mil
i
kidok
tri
nya
ngj
el
asda
lamt
eol
ogi
sda
nda
lam wa
ktuy
angbe
rsa
maa
nIs
lam me
mil
i
ki
f
l
eks
ibi
l
i
tashuk
um da
lam me
nge
mba
ngk
anda
nme
maha
mipe
rsoa
lan
-pe
rsoa
lanma
sak
ini
.
Pe
ri
st
iwahuk
um,
mis
aln
ya,
har
usd
il
i
hats
eca
rak
ont
eks
tua
lda
nti
daks
eca
rat
eks
tua
l.
I
sl
am di
paha
mis
eca
rar
asi
ona
lti
daks
eke
dardogma
.Is
lams
eba
gaia
gamar
asi
ona
l
a
dal
aha
gamama
sade
pan
,ya
it
uaga
may
angme
mba
wape
ruba
hanun
tukk
ema
jua
nse
ir
in
g
de
nga
nke
maj
uank
ehi
dupa
nmod
ern
.Se
bal
i
kny
a,I
sl
amy
angdi
paha
mis
eca
rat
eks
tua
lda
n
dogma
ti
sak
ans
uli
tek
sisda
nsul
i
tbe
rad
apt
asi
den
ganl
i
ngk
unga
nke
maj
uany
angs
ema
kin
c
epa
tpe
ruba
han
nya
.Is
lam k
ont
eks
tua
lak
an me
nja
dis
olus
ida
n pe
man
du da
lam
me
mec
ahk
anbe
rba
gaipr
obl
emk
ehi
dupa
numa
tma
nus
ia.I
sl
amy
angdi
paha
mis
eca
ra
t
eks
tua
lak
anme
nja
dipe
ngha
mba
tke
maj
uan
,pa
daha
lIs
lam me
rupa
kana
jar
any
ang
be
rka
rak
terr
asi
ona
l,f
l
eks
ibe
l,a
dapt
abl
e,d
anbe
rwa
was
ank
ema
sade
pan
.
Me
nur
utKun
towi
j
oyo,
adal
i
mapr
ogr
amr
ei
nt
erpr
eta
siun
tukme
mer
ank
ank
emba
limi
si
r
asi
ona
lda
nempi
r
isI
sl
amy
angb
isad
il
aks
ana
kans
aati
nida
lamr
angk
ame
ngha
dapi
mode
rni
sas
i.
1.Pr
ogr
am pe
rta
maa
dal
ahpe
rl
uny
adi
kemba
ngk
anpe
naf
si
ra
nsos
ials
truk
tur
all
ebi
h
da
ri
padape
naf
si
ra
nin
div
idua
lke
ti
kame
maha
mik
ete
ntua
n-k
ete
ntua
nte
rte
ntudi
dal
am
Al
-
Qur
an.
2.Pr
ogr
amk
eduaa
dal
ahme
nguba
hca
rabe
rpi
ki
rsubj
ekt
i
fkec
arabe
rpi
ki
robj
ekt
i
f.
Tuj
uandi
l
akuk
ann
yar
eor
i
ent
asi
ber
pi
ki
rse
car
aobj
ekt
i
fin
iada
lahun
tukme
nyuguhk
an
I
sl
ampa
dac
it
a-c
it
aobj
ekt
i
f.Kun
towi
j
oyome
mbe
ri
kanc
ont
ohk
ete
ntua
nza
kat
.Se
car
a
s
ubj
ekt
i
f,t
uj
uanz
aka
tme
man
gdi
ar
ahk
anun
tukpe
mbe
rsi
hanj
i
wak
it
a.Ak
ant
eta
pi,
sis
i
obj
ekt
i
ftuj
uanz
aka
tada
laht
erc
apa
iny
ake
sej
aht
era
ans
osi
al
.
3.Pr
ogr
amk
eti
gaa
dal
ahme
nguba
hIs
lamy
angn
orma
ti
fme
nja
dit
eor
eti
s.Se
lamai
ni
,ki
t
a
c
ende
run
gle
bihme
naf
si
rk
ana
yat
-ay
atAl
-
Qur
anpa
dal
eve
lnor
mat
i
fda
nkur
ang
me
mpe
rha
ti
kana
dan
yak
emu
ngk
ina
nun
tuk me
nge
mba
ngk
ann
orma
-nor
ma i
t
u
me
nja
di k
era
ngk
a t
eor
iil
mu.Se
car
a n
orma
ti
f,k
it
a mun
gki
n ha
nya da
pat

17
 me
nge
mba
ngk
ant
af
si
ra
n mo
ralk
eti
ka me
maha
mik
ons
ept
ent
angf
uqa
rā`da
n
ma
sāk
īn.Ka
um f
aki
rda
nmi
ski
npa
li
ng-
pal
i
ngha
nyaa
kank
it
ali
hats
eba
gaior
ang-
or
angy
angpe
rl
udi
kas
iha
nis
ehi
nggak
it
awa
ji
bme
mbe
ri
kans
ede
kah,
inf
aq,
ata
uza
kat
k
epa
da me
rek
a.De
nga
n pe
nde
kat
ant
eor
eti
s,k
it
a mun
gki
nak
an da
patl
ebi
h
me
maha
mik
ons
ept
ent
angk
aumf
aki
rda
nmi
ski
npa
dak
ote
ksy
angl
ebi
hri
i
lda
nle
bih
f
akt
ual
ses
uai
den
gank
ondi
si
-k
ondi
sis
osi
al
,ek
onomi
,da
nkul
t
ura
l.De
nga
nca
rai
t
u,k
it
a
da
patme
nge
mba
ngk
ank
ons
epy
angl
ebi
hte
patt
ent
angf
uqa
rā`
danma
sāk
īni
t
upa
da
k
ela
ssos
ialda
nse
baga
iny
a.De
nga
nde
mik
ian
,ka
lauk
it
abe
rha
silme
mfor
mul
asi
kan
I
sl
ams
eca
rat
eor
eti
s,ba
nya
kdi
si
pl
i
nil
muy
angs
eca
raor
i
sin
alda
patdi
kemba
ngk
an
me
nur
utk
ons
ep-
kon
sepAl
-
Qur
an.
4.Pr
ogr
amk
eempa
tada
lahme
ngu
bahpe
maha
many
anga
his
tor
i
sme
nja
dihi
st
ori
s.
Se
lamai
nipe
maha
mank
it
ame
nge
naik
isa
h-k
isa
hya
ng di
t
uli
sda
lam Al
-
Qur
an
c
ende
run
gsa
nga
tbe
rsi
f
ata
his
tor
i
s,pa
dah
alma
ksudAl
-
Qur
anme
nce
ri
ta
kank
isa
h-
k
isa
hit
uada
lahj
ust
rua
gark
it
abe
rpi
ki
rhi
st
ori
s.
5.Pr
ogr
amk
eli
maa
dal
ahme
rumus
kanf
ormu
las
i-
for
mul
asiwa
hyuy
angbe
rsi
f
atumum
me
nja
dif
ormul
asi
-
for
mul
asi
yan
gspe
sif
i
kda
nempi
r
is.
 

18
 BABI
I
I
PENUTUP

A.Ke
simpul
an
Mode
rni
t
as y
ang me
lan
da dun
ia I
sl
am, de
nga
n s
ega
la e
fek pos
it
if
-
n
ega
ti
fn
ya,
men
jadit
ant
anga
nya
ng ha
rus d
iha
dapiuma
tIs
lam dit
enga
h k
ondi
si
k
ete
rpur
uka
nny
a.Uma
tIs
lam di
t
unt
utb
eke
rja e
kst
rak
era
s me
nge
mba
ngk
ans
eaga
la
pot
ens
iny
a un
tuk
men
yel
esa
ika
npe
rma
sal
aha
nny
a.Ta
jdi
dse
baga
iupa
yame
nja
gada
n
me
lse
tar
i
kana
jar
anI
sl
am me
nja
dipi
l
i
hany
angha
rusdi
man
faa
tka
nse
car
ama
ksi
malol
eh
uma
tIs
lam.
Upa
yat
aj
di
dha
rust
erusdi
l
akuk
an,
ti
dakbol
ehbe
rhe
nti
mes
kime
mer
l
uka
ncos
t
y
angbe
sar
.
Sej
al
ande
nga
npe
rke
mba
nga
nbud
ayada
npol
abe
rpi
ki
rma
sya
rak
aty
ang
ma
ter
i
ali
st
is
dans
ekul
ar
is
,ma
kan
il
aiy
angbe
rsumbe
rka
naga
mabe
lum di
upa
yak
ans
eca
ra
opt
i
mal
.
Aga
madi
pan
dan
gse
bag
ais
ala
hsa
tua
spe
kke
hidupa
nya
ng ha
nyabe
rka
it
an
de
nga
nas
pekpr
i
badida
nda
lam be
ntu
kri
t
ual
,ka
ren
ait
uni
l
aia
gamaha
nyame
nja
dis
ala
h
s
atuba
gia
nda
ris
ist
emn
il
aibud
aya
;ti
dakme
nda
sar
ini
l
aibuda
yas
eca
rak
ese
lur
uha
n.
F
ungs
iso
sia
laga
maa
dal
ahme
mbe
rik
ont
ri
bus
iun
tukme
wuj
udk
anda
nme
nge
kal
kans
uat
u
or
des
osi
al(
tat
ana
nke
mas
yar
aka
tan
).Se
car
asos
iol
ogi
sme
man
gta
mpa
kadak
ore
las
i
pos
it
if
ant
araa
gamada
nin
tegr
asima
sya
rak
at;a
gamame
rupa
kane
leme
npe
rek
atda
lam
r
eal
i
tas
mas
yar
aka
tya
ngpl
ur
al
is
ti
k.
Se
ben
arn
yamode
rni
sas
ibu
kan
lahs
esua
tuha
lya
ngs
ubs
tan
sia
lun
tukdi
t
ent
ang
k
ala
uma
sihme
nga
cupa
daa
jar
anI
sl
am.Se
babI
sl
ama
dal
aha
gamaun
ive
rsa
lya
ngt
i
dak
a
kan
membe
len
gguma
nus
iaun
tukbe
rsi
kapma
ju,a
kant
eta
piha
rusbe
rpe
doma
nke
pada
I
sl
am.
Dal
amI
sl
amy
angt
i
dakdi
ben
ark
ana
dal
ahWe
ste
rni
sas
i,y
ait
utot
alwa
yofl
i
fed
i
ma
naf
akt
ory
ang pa
li
ng me
non
jola
dal
ah s
ekul
ar
is
me,s
eba
b s
ekul
r
ais
me s
ela
lu
be
rka
it
ande
nga
nat
ei
smeda
nse
kul
ar
is
mei
t
ula
hsumbe
rse
gal
aimor
al
it
as.
Sec
arahi
st
ori
s
I
sl
ams
ebe
nar
nyat
i
dakme
mil
i
kima
sal
ahde
nga
nmode
rni
t
as.
Dal
ams
oal
il
mupe
nge
tahua
n,
ba
nya
kse
kal
iHa
dis
tNa
biy
angs
eca
ral
angs
ungme
nga
njur
kan
uma
tIs
lam un
tukme
nun
tut
i
l
mu.Al
-
Qur
’
anj
ugas
ela
lume
nye
ruk
anma
nus
iaun
tuk
ber
pi
ki
r,me
nal
arda
nse
baga
iny
a.

19
 Da
lam ha
lfi
l
saf
at
,mi
sal
nya
,me
skit
af
si
ra
npa
raf
i
lsuf
at
asbe
ber
apan
okt
aha
jar
ana
gama
t
i
dakbi
sadi
t
eri
mak
ala
nga
nul
amaor
tod
oks
,na
mun
par
afi
l
sufMus
li
mit
ube
rfi
l
saf
att
ent
u
k
are
nador
onga
nke
aga
maa
n,un
tukme
mbe
lada
nme
li
ndun
gik
eima
nana
gama
.
De
nga
nde
mik
ian
,ka
umMus
li
mkl
asi
kte
lahde
nga
nbe
bas
men
ggun
aka
nba
han
-ba
han
y
angd
ata
ngda
ridun
iaHe
ll
eni
sta
npame
nga
lamiHe
ll
eni
sas
i,
kaum Mus
li
msa
ats
eka
ran
g
j
ugas
ebe
nar
nyada
patme
nggun
aka
nba
han
-ba
hanmode
rny
angda
tan
gda
riBa
ratt
anpa
me
nga
lami
pemba
rat
an(
Wes
ter
ni
sas
i)
.I
nt
ida
rimode
rni
sas
iya
ngk
emudi
anme
nja
die
sen
sia
l
da
nse
jal
ande
nga
naj
ar
ana
gamaI
sl
ama
dal
ahr
asi
ona
li
sas
iya
kni
usa
haun
tukme
nun
duk
kan
s
ega
lat
i
ngk
ahl
aku.
kepa
dak
alk
ula
sida
npe
rti
mba
nga
nak
al.
Ras
ion
ali
sas
ipa
das
ela
njut
nya
a
kanme
ndor
ongumma
tIs
lam un
tukbi
sabe
rsi
kapk
ri
ti
sda
nme
nin
gga
lka
nta
qli
dya
ng
di
kec
amda
lamI
sl
am.
Den
gan de
mik
ian
,pa
da da
sar
nya mode
rni
sas
ibuk
anl
ah s
ebua
h
e
sen
siy
angbe
rte
nta
nga
nde
nga
naj
ar
anda
sara
gamaI
sl
am.

B.Sa
ran
1.Da
lam me
mpe
laj
ar
ima
kal
ahi
ni
,di
har
apk
ant
i
dakha
nyas
eke
dardi
ket
ahuin
amun
be
nar
-be
nardi
paha
mida
nme
nja
dipe
gan
ganba
gipa
rama
has
iswama
has
iswia
gar
da
patme
ner
apk
anme
nja
lan
kans
esua
isy
ari
ati
sl
am da
lam Me
ngha
dapiTa
nta
nga
n
Mode
rni
sas
i.
2.Se
lan
jut
nya
,pe
nul
i
sme
nya
dar
ike
kur
ang
anda
rima
kal
ahi
nis
ehi
nggadi
har
apk
an
a
dan
yama
suk
anbe
rupak
ri
ti
kda
nsa
rany
angme
mba
ngungun
ake
sempur
naa
n
pe
mbua
tanma
kal
ahi
nida
nbe
rma
nfa
atk
hus
usn
yaun
tukpe
nul
i
sda
numumn
yaun
tuk
pe
mba
ca.

20
 DAF
TARPUSTAKA

Ha
jar
, Nopi
an Ar
ti
ka 015. Ba
.2 gai
man I
sl
am Me
ngha
dapi Ta
nta
nga
n Mode
rni
sas
i.
ht
tps
:/
/dok
ume
n.t
i
ps/
doc
ume
nts
/ba
gai
man
a-i
sl
am-
men
gha
dapi
-
tan
tan
gan
-mode
rni
sas
i.
ht
ml.23
Ok
tobe
r2017.
Puk
ul;
18.
20

Na
srul
oh,
Aga
n. Ba
2015. ga
ima
naI
sl
amMe
ngha
dapi
Tan
tan
ganMode
rni
sas
i.

21