Mahathir bin Mohamad

"Mahathir", “Mahathir Mohamad", “Tun Dr. Mahathir Mohamad”, "Tun M" dan "Che Det" dilencongkan di sini.

Yang Berhormat Tun Dr.

Mahathir Mohamad

DK I (Johor); DK (Kedah); DK (Perlis); DKNS (NS);

DUK (Kedah); SMN; SPMJ (Johor); SPCM (Perak);
SSDK (Kedah); SSAP (Pahang); SSMT (Terengganu);
SPNS (NS); DUPN (PP); SPDK (Sabah); DUNM
(Melaka); SBS (Sarawak); SUMW (WP); DP
(Sarawak); PIS (I) (Johor); PPM (Perak); AP

‫محضير محمد‬

Perdana Menteri Malaysia ke-7

Dalam jawatan
10 Mei 2018 – 1 Mac 2020

(Sementara: 24 Februari 2020 – 1 Mac 2020)

Raja
Muhammad V
Abdullah
Timbalan Wan Azizah Wan
Ismail
Didahului oleh Najib Razak
Digantikan oleh Muhyiddin Yassin
Perdana Menteri Malaysia ke-4
Dalam jawatan
16 Julai 1981 – 31 Oktober 2003
Raja
Ahmad Shah
Iskandar
Azlan Shah
Ja'afar
Salahuddin
Sirajuddin

Timbalan Musa Hitam

Ghafar Baba
Anwar Ibrahim
Abdullah Ahmad
Badawi

Didahului oleh Hussein Onn

Digantikan oleh Abdullah Ahmad
Badawi
 Pengerusi Pakatan Harapan
Dalam jawatan
14 Julai 2017 – 24 Februari 2020
Didahului oleh Jawatan diwujudkan
Digantikan oleh Anwar Ibrahim
Pengerusi Parti Pribumi Bersatu Malaysia
Dalam jawatan
7 September 2016 – 29 Februari 2020
Presiden Muhyiddin Yassin
Didahului oleh Jawatan ditubuhkan
Digantikan oleh Muhyiddin Yassin
Setiausaha Agung

Pergerakan Negara-negara Berkecuali ke-

21
Dalam jawatan
20 Februari 2003 – 31 Oktober 2003
Didahului oleh Thabo Mbeki
Digantikan oleh Abdullah Ahmad Badawi
Timbalan Perdana Menteri Malaysia ke-4
Dalam jawatan
5 Mac 1976 – 16 Julai 1981
Raja
Yahya Petra
Ahmad Shah
Perdana Menteri Hussein Onn
Didahului oleh Hussein Onn
Digantikan oleh Musa Hitam
Menteri Kewangan
Dalam jawatan
5 Jun 2001 – 31 Oktober 2003
Raja
Salahuddin
Sirajuddin
Didahului oleh Daim Zainuddin
Digantikan oleh Abdullah Ahmad Badawi
Dalam jawatan
7 September 1998 – 7 Januari 1999
Raja Ja'afar
Didahului oleh Anwar Ibrahim
Digantikan oleh Daim Zainuddin
Menteri Dalam Negeri
Dalam jawatan
8 Mei 1986 – 8 Januari 1999
Raja
Iskandar
Azlan Shah
Ja'afar
Didahului oleh Musa Hitam
Digantikan oleh Abdullah Ahmad
Badawi
Menteri Pertahanan
Dalam jawatan
18 Julai 1981 – 6 Mei 1986
Raja
Ahmad Shah
Iskandar
Didahului oleh Abdul Taib
Mahmud
Digantikan oleh Abdullah Ahmad
 Badawi
Menteri Perdagangan dan Industri
Malaysia
Dalam jawatan
1 Januari 1978 – 16 Julai 1981
Raja
Yahya Petra
Ahmad Shah
Perdana Menteri Hussein Onn
Didahului oleh Hamzah Abu Samah
Digantikan oleh Ahmad Rithaudden Tengku
Ismail
Menteri Pendidikan
Dalam jawatan
3 Januari 2020
Pemangku – 24 Februari 2020
Pemangku

Raja
Abdullah
Perdana Menteri dirinya

Didahului oleh Maszlee Malik

Digantikan oleh Mohd Radzi Md
Jidin
Dalam jawatan
5 September 1974 – 31 Disember 1977
Raja
Abdul Halim
Yahya Petra
Perdana Menteri
Abdul Razak Hussein
Hussein Onn
Didahului oleh Mohamed Yaacob
Digantikan oleh Musa Hitam
Anggota Parlimen Malaysia

untuk Langkawi, Kedah

Penjawat kini
Memegang jawatan

10 Mei 2018
Didahului oleh Ir Nawawi Ahmad
Majoriti 8,893 (2018)
Anggota Parlimen Malaysia

untuk Kubang Pasu

Dalam jawatan
24 Ogos 1974 – 21 Mac 2004
Didahului oleh Kawasan ditubuhkan
Digantikan oleh Mohd Johari
Baharum
Ahli Dewan Negara Malaysia
Dipilih oleh Dewan Undangan Negeri
Kedah
Dalam jawatan
30 Disember 1972 – 23 Ogos 1974
Butiran peribadi
Sebutan maˈhaðɪr bɪn moˈhamad
Lahir Mahathir bin Mohamad
10 Julai 1925
Alor Setar, Kedah, British
Malaya (sekarang Malaysia)
Parti politik UMNO (1946–
1969, 1972–2008, 2009–2016)
 PPBM (2016–2020)
Parti Pejuang Tanah
Air (2020–kini)

Tinggi 1.70 m (5 ka 7 in)[1]

Pasangan Siti Hasmah Mohamad Ali
Anak-anak 7 (termasuk Marina,
Mokhzani dan Mukhriz)
Saudara Ismail Mohd Ali (abang ipar)
Alma mater Kolej Perubatan King
Edward VII
Anugerah Anugerah dan pengiktirafan
Tandatangan

Laman web Laman web rasmi (http://ch

rasmi edet.cc)
Mahathir Mohamad (https://www.parlimen.gov.
my/profile-ahli.html?uweb=dr&id=3517) di
Parlimen Malaysia

Malaysia

Rencana ini sebahagian daripada siri:

Politik dan pemerintahan
Malaysia
Negara Anggota ASEAN
Kerajaan Persekutuan
Perlembagaan Malaysia
Hak asasi manusia · Undang-undang · Kontrak sosial · Rukun Negara · Agama Persekutuan (Islam) · Bahasa Kebangsaan (Bahasa Melayu) ·
Hak istimewa Melayu & Bumiputera · Kerajaan campuran
Pemerintahan beraja

Yang di-Pertuan Agong

Sultan Abdullah Ri’ayatuddin
Al-Mustafa Billah Shah

Majlis Raja-Raja · Turutan takhta

Legislatif

Parlimen Malaysia

Dewan Negara
Penggal ke-14
Yang di-Pertua
Rais Yatim
Timbalan Yang di-Pertua
Mohamad Ali Mohamad

Dewan Rakyat
Penggal ke-14
Yang di-Pertua
Azhar Azizan Harun
Timbalan Yang di-Pertua
Mohd Rashid Hasnon
Perdana Menteri
Ismail Sabri Yaakob
Ketua Pembangkang
Anwar Ibrahim
 Kabinet Bayangan · Senarai Akta Parlimen
Eksekutif

Perdana Menteri Malaysia

Ismail Sabri Yaakob
Kabinet Persekutuan
Kabinet Ismail Sabri

Perkhidmatan awam
Ketua Setiausaha Negara
Mohd Zuki Ali
Senarai agensi Persekutuan
Kehakiman
Mahkamah Persekutuan Malaysia
Ketua Hakim Negara
Tengku Maimun Tuan Mat

Mahkamah Rayuan
Presiden Mahkamah Rayuan
Rohana Yusuf

Mahkamah Tinggi
Hakim Besar Malaya
Azahar Mohamed
Hakim Besar Sabah dan Sarawak
Abang Iskandar Abang Hashim

Mahkamah Syariah
Ketua Hakim Syarie
Mohd Na'im Mokhtar

Pilihan raya

Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia

Pilihan raya persekutuan terkini: (2018)
Pilihan raya negeri terkini: (Johor 2022)
Pilihan raya kecil terkini: (Slim 2020)

Bahagian pilihan raya

Parti politik
Senarai parti politik Malaysia
Hubungan dalam negeri
Kerajaan-kerajaan negeri
Ketua-ketua kerajaan negeri
Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
Dewan Undangan Negeri (senarai ahli)

Kerajaan tempatan (senarai)

Politik di negeri-negeri
Johor · Kedah · Kelantan · Melaka · Negeri Sembilan · Pahang · Perak · Perlis · Pulau Pinang · Sabah · Sarawak · Selangor · Terengganu ·
Wilayah Persekutuan
Hubungan luar negeri
Kedutaan dan perwakilan Malaysia
Misi diplomatik Malaysia
Kedutaan dan perwakilan ke Malaysia
Misi diplomatik di Malaysia

Undang-undang kerakyatan · Pasport · Keperluan visa · Dasar visa

Portal Malaysia
Negara-negara lain · Atlas

Portal Politik

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Politik_Malaysia&action=edit)

Rencana ini merupakan sebahagian daripada siri

mengenai

Mahathir Mohamad
Perdana Menteri Malaysia

Jambatan Pulau Pinang · Putrajaya · Cyberjaya · Menara Kuala Lumpur · Menara Berkembar Petronas · KLIA · Lebuhraya Utara-Selatan · UIAM ·
Perolehan Guthrie · MEASAT · Litar Antarabangsa Sepang · Proton
(Saga) · Langkawi · NDP · Pindaan perlembagaan 1993 · Wawasan 2020 · IBFC ·
KL Sentral · PTP · Gerbang Selatan Bersepadu · DRB-HICOM · MSC · ANGKASA · PPSMI

Kabinet

Mahathir I · Mahathir II · Mahathir III · Mahathir IV · Mahathir V · Mahathir VI

Presiden UMNO

Pemilihan kepimpinan UMNO, 1987 · UMNO Baru

Insiden dan kontroversi

Perang Vietnam · Pelarian Vietnam · Konflik Moro · Pelarian Filipina · Projek IC · Peristiwa Memali 1985 · Penahanan politik Sabah 1991 ·
Pengislaman Sabah · Operasi Lalang · Pencerobohan Lahad Datu · Rusuhan Sabah 1986 · Urusan Mahkamah Ming 1987 · Krisis perlembagaan 1988 ·
Keruntuhan jambatan terminal feri

Sultan Abdul Halim · Tragedi Highland Towers · Krisis Kewangan Asia 1997 · Penculikan Sipadan · Kebangkitan dasar Bumiputera · Kes liwat Anwar Ibrahim ·
Al-Ma'unah

Pilihan Raya Umum

1982 · 1986 · 1990 · 1995 · 1999 · 2018

Dalam pembangkang

Skandal 1MDB · Bersih 4 · Deklarasi Rakyat · Pilihan raya kecil Sungai Besar 2016 · Pilihan raya kecil Kuala Kangsar 2016 · Bersih 5 ·
Parti Pribumi Bersatu Malaysia

Dalam kerajaan

Pakatan Harapan

Keluarga

Siti Hasmah Mohamad Ali (isteri) · Marina Mahathir (anak) · Mokhzani Mahathir (anak) · Mukhriz Mahathir (anak)

Buku

Dilema Melayu · A Doctor in the House

Sejarah pemilihan
l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Siri_Mahathir_Mohamad&action=edit)

Tun Dr. Mahathir bin Mohamad (Jawi: ‫محضير بن محمد‬, IPA: [maˈhaðɪr bɪn moˈhamad]; dilahirkan pada 10 Julai 1925)[2][3][4] atau juga dikenali sebagai
"Tun M" ialah seorang doktor dan ahli politik Malaysia yang pernah menjadi Perdana Menteri Malaysia ketujuh sehingga beliau meletak jawatan pada 2020
dan juga sebagai Ahli Parlimen Langkawi di Kedah. Beliau juga pernah menjadi Perdana Menteri Malaysia keempat di mana beliau memegang jawatan selama
22 tahun (1981-2003) menjadikan beliau sebagai Perdana Menteri Malaysia yang paling lama berkhidmat. Dalam buku A Doctor in the House, Dr Mahathir
menyatakan tarikh lahir sebenarnya ialah 10 Julai 1925, tetapi bapanya mendaftarkan tarikh lahir dalam sijil kelahiran sebagai 20 Disember untuk memudahkan
urusan pendaftaran persekolahan. Menggunakan nama timangannya sendiri, "Che Det" sebagai nama pena, beliau banyak menulis dengan artikel pertamanya
disiarkan oleh akhbar The Straits Times Singapura pada 20 Julai, 1947 bertajuk “Malay Women Make Their Own Freedom” (Wanita Melayu Mencipta
Kebebasan Sendiri).[5] Semasa pentadbirannya dari 16 Julai 1981 sehingga 31 Oktober 2003, beliau berjaya membawa pembangunan melalui dasar-dasar dan
perancangan yang diilhamkan daripada kejayaan negara-negara luar sehingga mengangkat Malaysia ke pentas dunia sebagai salah sebuah negara yang berdaya
maju di Asia Tenggara [2] (https://en.m.wikipedia.org/wiki/Four_Asian_Tigers)[6]

Usaha beliau yang paling diingati masyarakat Malaysia dan antarabangsa adalah ketika membawa Malaysia keluar dari Krisis Kewangan Asia 1997 bilamana
beliau telah menolak cadangan dan juga dana bantuan daripada IMF yang beliau sifatkan akan memburukkan lagi krisis. Langkah-langkah radikal yang
diambil[7] dikritik hebat ketika itu oleh banyak pihak termasuk IMF sendiri. Malah, usaha tersebut turut dikecam walaupun lama selepas kemelut berakhir[8]
yang beliau nyatakan kecaman dan pujian ialah norma ahli politik dan terserah kepada penilaian mana-mana pihak.[9]

Beliau merupakan seorang tokoh politik yang bersifat vokal berhubung isu-isu antarabangsa sehingga ada yang mencetuskan kontroversi. Beliau menyokong
"Sistem Ekonomi Pasaran" terkawal[10] sebagai alternatif kepada Sistem Ekonomi Persendirian dan secara amnya menolak "Pasaran Bebas" (laissez-faire).[11]

Gaya pemerintahan Dr. Mahathir juga sering kali dikritik dengan dilabelkan sebagai autokratik oleh pelbagai pihak termasuk badan dan media antarabangsa
(contohnya, tajuk artikel tentang persaraan beliau oleh The New York Times menyimpulkan sifat autokratik beliau sepanjang kerjaya politiknya)[12] terutama
berhubung Akta Keselamatan Dalam Negeri yang beliau terangkan sebagai tindakan pencegahan yang hanya diambil atas desakan semasa (penjelasan beliau
diterima dan ditolak pembaca dengan pelbagai hujah).[13] Selain itu, beliau tidak dapat lari daripada tuduhan kronisme seperti pemimpin-pemimpin lain di
dunia.
Antara projek-projek berprofil tinggi (juga digelar 'projek mega') yang dibangunkan pada zaman pentadbirannya termasuk Jambatan Pulau Pinang, Menara
Berkembar Petronas, Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA), Koridor Raya Multimedia (MSC), Pusat Pentadbiran Putrajaya dan Litar
Antarabangsa Sepang.

Bersara pada Oktober 2003, Dr Mahathir dianugerahkan Darjah Kebesaran Seri Maharaja Mangku Negara yang membawa gelaran Tun.[14][15] Beliau turut
dinobatkan sebagai "Bapa Pemodenan Malaysia" kerana berjaya membangunkan Malaysia menjadi sebuah Negara industri baru yang disegani di kalangan
negara-negara membangun. Tempoh 22 tahun sebagai Perdana Menteri menjadikan beliau sebagai pemimpin ketiga paling lama yang memegang jawatan
tersebut di Asia Tenggara selepas Perdana Menteri Singapura pertama, Lee Kuan Yew dan Presiden Suharto dari Indonesia.[16] Beliau juga berkhidmat sebagai
Canselor Universiti Teknologi Petronas (UTP) dari tahun 2004 hingga 2016.

Mahathir kekal sebagai tokoh politik aktif selepas bersara. Beliau menjadi pengkritik tinggi terhadap penggantinya yang dipilih Abdullah Ahmad Badawi pada
tahun 2006 dan kemudiannya, Najib Razak pada 2015.[17] Anaknya Mukhriz Mahathir adalah Menteri Besar Kedah sehingga awal 2016. Pada 29 Februari
2016, Mahathir keluar dari UMNO memandangkan sokongan UMNO terhadap tindakan Perdana Menteri Najib Razak. Antara sebab lain ialah isu RM2.6bil
dan 1Malaysia Development Berhad (1MDB).[18] Pada 9 September 2016, Pendaftar Pertubuhan (RoS) telah memberikan kelulusan terakhirnya untuk Parti
Pribumi Bersatu Malaysia (PPBM) baru Mahathir Mohamad, menjadikannya parti politik rasmi. Mahathir menjadi pengerusi parti itu.[19] Pada 8 Januari 2018,
Mahathir diumumkan sebagai calon Pakatan Harapan untuk Perdana Menteri untuk pilihan raya 2018, dalam rancangan untuk mengampuni Anwar Ibrahim
dan menyerahkan peranan kepadanya jika berjaya. Sehingga peletakan jawatannya pada 2020, beliau merupakan Perdana Menteri Malaysia yang tertua dan
ketua negara atau kerajaan tertua di dunia.[20]

Isi kandungan
Latar belakang dan keluarga
Pendidikan
Kerjaya awal
Kerjaya politik awal
Kembali ke politik dan pendakian ke jawatan perdana
Perdana Menteri
Hal ehwal domestik
Tahun terawal (1981–87)
Mengenakan kuasa (1987–90)
Pembangunan ekonomi ke krisis kewangan (1990–98)
Tahun terakhir dan kejayaan (1998–2003)
Perhubungan asing
Amerika Syarikat
Australia
Singapura
Bosnia-Herzegovina
Membangunkan dunia
Kontroversi
Krisis perlembagaan
Pemecatan Anwar Ibrahim
Keluar UMNO
Malaysia "Darul Penyangak"
Kenyataan mengenai orang Bugis
Kenyataan mengenai Perancis
Kembali sebagai Perdana Menteri
Korea Utara
Garis masa 100 Hari Pertama Kepimpinan Mahathir
Letak jawatan
Kesihatan
Persaraan
Legasi
Keputusan pilihan raya
Penulisan
Buku
Blog
Anugerah
Anugerah tempatan
Anugerah antarabangsa
Garis masa
Garis masa sebagai Ahli Parlimen
Rujukan
Catatan
Nota kaki
Petikan teks
Bacaan lanjut
Pautan luar

Latar belakang dan keluarga

Beliau dilahirkan di No. 18, Lorong Kilang Ais, Seberang Perak, Alor Setar, Kedah pada hari Jumaat, 10 Julai 1925.[21] Beliau merupakan anak bongsu
daripada 10 adik-beradik (5 lelaki, 5 perempuan) kepada pasangan Mohamed bin Iskandar dan Wan Tempawan binti Wan Hanapi. Tarikh lahir beliau yang
didaftarkan pada 20 Disember 1925 (kesemua adik-beradik beliau didaftarkan lahir pada Disember) oleh bapanya ialah untuk memudahkan urusan pendaftaran
persekolahan.[4]

Bapa Mahathir, Mohamad bin Iskandar berasal dari Pulau Pinang,[22] seorang Melayu dengan nenek moyang India dari negeri selatan India Kerala, manakala
ibunya Wan Tempawan, berasal dari Kedah, masing-masing berketurunan Melayu. Satu aspek kelahiran Mahathir telah membawanya: beliau tidak dilahirkan
ke dalam golongan bangsawan atau keluarga agama atau politik yang menonjol, bapa Mahathir ialah seorang pengetua sekolah rendah status sosio-ekonomi
yang bermakna anak-anak perempuannya tidak dapat mendaftar di sekolah menengah, manakala Wan Tempawan hanya mempunyai hubungan yang jauh
dengan kerabat Kedah. Kedua-dua ibu bapanya telah berkahwin sebelum ini; Mahathir mempunyai empat orang adik-beradik tiri dan lima orang adik-beradik
kandung.[23]

Pendidikan
Beliau mendapat pendidikan awal di Sekolah Melayu Seberang Perak, Alor Setar, Kedah. Selepas lulus, beliau
kemudiannya melanjutkan pelajaran di Government English School (GES) (kini Kolej Sultan Abdul Hamid), Alor
Setar pada tahun 1932. Sewaktu semua sekolah ditutup di era Pendudukan Jepun di Tanah Melayu, beliau telah
membuka kedai kopi secara kecil-kecilan dan kemudiannya berniaga pisang goreng. Selepas tamat Perang Dunia II,
beliau menyambung pelajarannya di sekolah yang sama pada tahun 1945 sehingga peringkat Sijil Tinggi Pelajaran
Malaysia (STPM). Pada dasarnya, Mahathir ingin melanjutkan pelajaran dalam bidang undang-undang, namun beliau
Bekas Sekolah Inggeris Kerajaan di
harus melupakan hasratnya kerana tidak mendapat biasiswa dalam bidang yang diminatinya. Sebaliknya, beliau Alor Setar, sekolah menengah yang
mendapat biasiswa untuk menyambung pelajaran dalam bidang perubatan. dihadiri oleh Mahathir dan diasaskan
oleh ayahnya, kini Kolej Sultan Abdul
Beliau seterusnya menuntut di Kolej Perubatan King Edward VII, Universiti Malaya, Singapura, dan dianugerahkan
Hamid[24]
Ijazah Sarjana Muda Perubatan dan Pembedahan (MBBS) pada tahun 1953. Selepas mendapat ijazah, beliau
ditugaskan sebagai doktor pelatih di Hospital Besar Pulau Pinang.

Sekolah Melayu, Seberang Perak, Alor Setar

Goverment English School, Alor Setar
Kolej Perubatan King Edward VII, Singapura
Ijazah Sarjana Muda Perubatan dan Pembedahan, Universiti Malaya

Kerjaya awal
Pada tahun 1954, Dr. Mahathir berkhidmat sebagai pegawai perubatan di Alor Setar, Jitra, Langkawi dan Perlis sehingga tahun 1957. Beliau kemudian
melangsungkan perkahwinan dengan Dr. Siti Hasmah Mohamad Ali pada 5 Ogos 1956 dan dikurniakan empat orang cahaya mata, iaitu tiga orang lelaki dan
seorang perempuan manakala beliau mempunyai 3 orang anak angkat. Anak-anak beliau ialah Marina, Mirzan, Mahathir, Mokhzani, Mukhriz, Maizura dan
Mazhar.[N 1]

Pada tahun 1957, beliau berhenti daripada perkhidmatan kerajaan untuk membuka kliniknya sendiri iaitu MAHA Klinik yang terletak di Jalan Tunku Ibrahim.
Ketika itu, beliau merupakan anak Melayu pertama yang membuka klinik persendirian di Alor Setar yang pada ketika itu terdapat lima buah klinik sahaja.
Klinik ini kemudiannya berpindah ke 1587, Jalan Sultan Badlishah, 05000 Alor Setar dan kekal sehingga sekarang.

Kerjaya politik awal

Dr. Mahathir telah bergiat aktif dalam politik sejak 1945 selepas tamatnya pendudukan Jepun di Tanah Melayu yang mana beliau mengambil bahagian dalam
kempen menentang Malayan Union.[26] Apabila UMNO ditubuhkan pada 1946, beliau merupakan salah seorang yang pertama mendaftarkan diri sebagai ahli.
Sebagai Pengerusi Parti Negeri Kedah, dan Pengerusi Jawatankuasa Politik, beliau dengan tidak sengajanya menimbulkan perasaan marah di kalangan
golongan yang mempunyai perkaitan dengan Perdana Menteri Tunku Abdul Rahman apabila beliau membentangkan kriteria-kriteria kelayakan dalam
pemilihan calon untuk pilihan raya umum 1959. Berasa sakit hati atas penuduhan bahawa beliau hendak memilihkan calon-calon yang rapat dengannya, Dr
Mahathir enggan mengambil bahagian dalam pilihan raya tersebut.

Pada Pilihan Raya Umum Ketiga dalam tahun 1964, Dr Mahathir dipilih sebagai Ahli Parlimen Kota Setar selepas menewaskan calon Parti Islam Se-Malaysia
(PAS) dengan majoriti sebanyak 60.2%. Beliau menjadi ahli Majlis Tertinggi UMNO pada tahun 1965. Dalam Pilihan Raya 1969, beliau ditewaskan oleh
calon PAS, Haji Yusoff Rawa, dengan cuma 989 undi sahaja, selepas beliau mengumumkan bahawa beliau tidak memerlukan undi-undi orang Cina untuk
mencapai kerusinya.[27]

Berikutan peristiwa 13 Mei 1969, Dr Mahathir dipecat daripada keahliannya dalam Majlis Tertinggi UMNO pada 12 Julai, selepas pengedaran umum suratnya
kepada Tunku Abdul Rahman. Dalam suratnya, beliau telah mengkritik cara pentadbiran Tunku. Pada 26 September 1969, Dr Mahathir juga dipecat
keahliannya dalam UMNO.

Semasa di luar parti, Tun Dr Mahathir mengarang buku Dilema Melayu (The Malay Dilemma). Buku kontroversi itu, yang mendedah dan menganalisis
perwatakan orang Melayu telah diharamkan pada tahun 1970 dan pengharamannya hanya ditarik balik selepas Tun Dr Mahathir menjadi Perdana Menteri 18
tahun kemudiannya.[28]

Apabila Tun Abdul Razak menjadi Perdana Menteri, Tun Dr Mahathir masuk semula ke dalam UMNO pada 7 Mac 1972 dan dilantik sebagai senator pada
tahun 1973. Beliau bertanding di Kubang Pasu pada pilihan raya umum 1974, yang mana beliau menang tanpa bertanding. Selepas pilihan raya, Dr Mahathir
dilantik sebagai Menteri Pelajaran dalam kabinet Tun Abdul Razak. Beliau memenangi salah satu daripada tiga kerusi naib presiden UMNO pada tahun 1975.
Pada 1976, Perdana Menteri Tun Abdul Razak meninggal dunia secara mengejut dan penggantinya Datuk Hussein Onn melantik Mahathir sebagai
timbalannya, sambil masih mengekalkan portfolio pendidikan yang disandangnya. Tidak lama selepas itu Tun Dr Mahathir menjadi Menteri Perdagangan dan
Perindustrian.

Pada pertengahan 1981, Perdana Menteri Malaysia iaitu Datuk Hussein Onn mengumumkan persaraannya dan menamakan Dr Mahathir sebagai
penggantinya. Pada 16 Julai 1981, Dr Mahathir menjadi Perdana Menteri Malaysia yang keempat, dan lapan hari selepas itu sebagai Menteri Pertahanan. Pada
31 Oktober 2003, Dr. Mahathir bersara dan menamakan timbalannya, Datuk Seri Abdullah Badawi sebagai penggantinya.

Mahathir mengisytiharkan keluar daripada UMNO pada 19 Mei 2008 dalam satu ceramah di Alor Setar, Kedah kerana hilang keyakinan terhadap kepimpinan
Abdullah Ahmad Badawi . Bagaimanapun dalam Perhimpunan Agung UMNO 2008 pada Mac 2009, Dr Mahathir menghadiri hari terakhir perhimpunan itu
sebagai jemputan. Dr Mahathir kembali menyertai UMNO. Nombor ahli 0000001 dikekalkan.[29]

Kembali ke politik dan pendakian ke jawatan perdana

Abdul Rahman meletak jawatan pada tahun 1970 dan telah digantikan oleh Abdul Razak Hussein. Razak menggalakkan Mahathir kembali ke parti itu, lalu
beliau dilantik sebagai Senator pada tahun 1973.[30] Beliau bangkit dengan cepat dalam kerajaan Razak, kembali kepada Majlis Tertinggi UMNO pada 1973
dan dilantik ke Kabinet pada tahun 1974 sebagai Menteri Pendidikan. Beliau juga kembali ke Dewan Rakyat, memenangi kerusi yang berpangkalan di Kedah
Kubang Pasu tanpa bertanding dalam pilihan raya 1974.[27] Salah satu tindakan pertama beliau sebagai Menteri Pendidikan adalah untuk memperkenalkan
kawalan kerajaan lebih besar ke atas universiti Malaysia, walaupun pembangkang yang kuat dari komuniti akademik.[31] Beliau juga bergerak untuk
menghadkan politik di kampus universiti, memberi kementeriannya kuasa untuk mendisiplinkan pelajar dan ahli akademik yang aktif dari segi politik, dan
membuat biasiswa untuk pelajar tertakluk kepada mengelakkan politik.[32]

Pada tahun 1975, Mahathir mencalonkan diri untuk salah satu daripada tiga naib presiden UMNO. Pertandingan tersebut telah dianggap sebagai pertempuran
untuk penggantian kepimpinan parti itu, dengan Razak dan timbalannya, Hussein Onn, dalam keadaan kesihatan yang merosot. Setiap calon pilihan Razak
telah dilantik: bekas Ketua Menteri Melaka, Abdul Ghafar Baba; Tengku Razaleigh Hamzah, seorang ahli perniagaan kaya dan ahli keluarga diraja Kelantan;
dan Mahathir. Apabila Razak meninggal dunia pada tahun berikutnya, Hussein sebagai penggantinya terpaksa memilih antara tiga lelaki untuk menjadi
Timbalan Perdana Menteri; beliau juga menganggap menteri bercita-cita tinggi Ghazali Shafie. Setiap satu daripada pesaing Mahathir mempunyai tanggungan
politik yang penting: Ghazali, yang mempunyai telah dikalahkan oleh orang lain untuk jawatan naib presiden, tidak mempunyai sokongan ahli UMNO; Ghafar
tidak mempunyai pendidikan yang lebih tinggi dan tidak fasih dalam Bahasa Inggeris; dan Razaleigh masih muda, tidak berpengalaman dan, kritikal, yang
belum berkahwin. Tetapi keputusan Hussein tidak mudah. Hussein dan Mahathir tidak sekutu rapat dan Hussein tahu pilihan Mahathir akan tidak
menyenangkan Abdul Rahman, masih hidup dan dihormati sebagai bapa kemerdekaan Malaysia. Selepas enam minggu kebimbangan Mahathir, banyak untuk
mengejutkan beliau, dilantik sebagai timbalan Hussein. Pelantikan itu bermakna bahawa Mahathir adalah pengganti diurapi untuk jawatan perdana
menteri.[33][34]

Mahathir dianggap sebagai menjadi Menteri Pendidikan paling berjaya dan kemudian Menteri Perdagangan dan Industri (1978-1981).[35] Dalam jawatan yang
kedua, beliau telah melaksanakan "dasar industri berat", mewujudkan HICOM, sebuah syarikat yang dikawal oleh kerajaan, untuk melabur dalam
pembangunan jangka panjang sektor pembuatan seperti industri kereta asli.[36] Beliau menghabiskan banyak masa dengan Kementerian mempromosikan
Malaysia melalui lawatan ke luar negara.[32]

Walau bagaimanapun, Mahathir bukanlah timbalan perdana menteri berpengaruh. Hussein ialah seorang pemimpin berhati-hati yang menolak banyak
cadangan dasar berani Mahathir. Walaupun hubungan antara Hussein dan Mahathir jauh, Ghazali dan Razaleigh menjadi penasihat terdekat Hussein, sering
memintas Mahathir lebih kanan semasa mengakses Hussein. Namun begitu, apabila Hussein kalah kerana keuzuran pada tahun 1981, Mahathir menggantikan
beliau menang tanpa bertanding dan dengan berkatnya.[37][35]

Perdana Menteri

Hal ehwal domestik

Mahathir mengangkat sumpah sebagai Perdana Menteri pada 16 Julai 1981, pada usia 56 tahun.[38] Salah satu tindakan beliau ialah membebaskan 21 banduan
di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri, termasuk wartawan Samad Ismail dan bekas timbalan menteri di dalam kerajaan Hussein, Abdullah Ahmad, yang
disyaki menjadi komunis bawah tanah.[39] Beliau melantik sekutu rapatnya, Musa Hitam, sebagai Timbalan Perdana Menteri.[40]

Tahun terawal (1981–87)

Mahathir telah mengingatkan dalam tempoh dua tahun pertama pemerintahannya, menyatukan kepimpinan beliau terhadap UMNO dan, dengan kemenangan
pada pilihan raya umum 1982, kerajaan.[41][42] Pada tahun 1983, Mahathir memulakan beberapa pertempuran yang beliau akan mempunyai dengan royalti
Malaysia semasa jawatannya sebagai Perdana Menteri. Kedudukan Yang di-Pertuan Agong, ketua Malaysia negara, adalah disebabkan oleh berputar dalam
sama ada Sultan Idris Shah II Perak atau kontroversi Iskandar Johor. Mahathir mempunyai tempahan kubur mengenai dua Sultan. Kedua-dua mereka raja-raja
aktivis negara mereka sendiri dan Iskandar hanya mempunyai beberapa tahun sebelum ini disabitkan dengan pembunuhan.[43][44] Mahathir cuba untuk pra-
awalan membataskan kuasa bahawa Agong baru boleh menggunaan alih kerajaan beliau, memperkenalkan kepada pindaan parlimen kepada Perlembagaan
untuk menyifatkan Agong untuk bersetuju dengan mana-mana undang-undang yang telah tidak diperkenankan dalam tempoh 15 hari laluan oleh Parlimen.
Cadangan ini juga akan menghapuskan kuasa untuk mengisytiharkan darurat dari Agong dan meletakkannya dengan Perdana Menteri. Agong pada masa itu,
Sultan Ahmad Shah Pahang, bersetuju dengan cadangan pada dasarnya tetapi terbongkang apabila beliau sedar bahawa cadangan itu juga akan difikirkan
Sultan untuk bersetuju dengan undang-undang yang diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri. Disokong oleh Sultan, Agong enggan untuk bersetuju dengan
pindaan perlembagaan, yang ketika itu lulus kedua-dua dewan Parlimen dengan majoriti yang selesa.[45][46] Apabila orang ramai menyedari kebuntuan, dan
Sultan enggan berkompromi dengan kerajaan, Mahathir mengambil jalan-jalan untuk menunjukkan sokongan rakyat terhadap kedudukannya dalam
perhimpunan besar-besaran. Akhbar telah mengambil bahagian kerajaan, walaupun minoriti ramai orang Melayu, termasuk ahli-ahli politik UMNO
konservatif, dan bahagian yang lebih besar daripada masyarakat Cina, menyokong sultan. Selepas lima bulan, krisis ini diselesaikan, kerana Mahathir dan
Sultan bersetuju untuk kompromi. Agong akan mengekalkan kuasa untuk mengisytiharkan darurat, tetapi jika dia enggan untuk bersetuju dengan rang undang-
undang, rang undang-undang itu akan kembali ke Parlimen, yang kemudiannya boleh mengatasi kuasa veto Agong.[47]
Dari segi ekonomi, Mahathir mewarisi Dasar Ekonomi Baru dari pendahulunya, yang direka untuk meningkatkan kedudukan ekonomi bumiputera (Melayu
Malaysia dan orang asli) melalui sasaran dan tindakan afirmatif dalam bidang seperti pemilikan korporat dan kemasukan universiti.[48] Mahathir juga telah
secara aktif melaksanakan penswastaan perusahaan kerajaan dari awal tahun 1980, kedua-dua sebab-sebab ekonomi liberal ia sedang dikejar oleh sezaman
seperti Margaret Thatcher, dan kerana beliau merasakan bahawa menggabungkan dengan tindakan afirmatif untuk bumiputera ia boleh menyediakan peluang
ekonomi untuk perniagaan bumiputera.[49] kerajaannya menswastakan syarikat penerbangan, utiliti dan syarikat telekomunikasi, mempercepatkan untuk kadar
kira-kira 50 penswastaan setahun menjelang pertengahan 1990-an.[50] Manakala penswastaan umumnya baik keadaan kerja rakyat Malaysia dalam industri
diswastakan dan dibesarkan hasil yang ketara bagi kerajaan, banyak penswastaan berlaku jika tiada proses tender terbuka dan manfaat Melayu yang
menyokong UMNO. Salah satu daripada projek-projek infrastruktur yang paling ketara pada masa itu adalah pembinaan Lebuhraya Utara-Selatan, lebuh raya
yang bermula dari sempadan Thailand ke Singapura; kontrak untuk membina lebuh raya telah dianugerahkan kepada usahasama perniagaan dengan
UMNO.[51] Mahathir turut menyelia penubuhan pengeluar kereta Proton sebagai usaha sama antara kerajaan dan Mitsubishi Malaysia. Pada akhir tahun 1980-
an, Proton telah mengatasi permintaan dan kerugian miskin untuk menjadi, dengan sokongan tarif perlindungan, pembuat kereta terbesar di Asia Tenggara dan
perusahaan yang menguntungkan.[52]

Dalam tahun-tahun awal Mahathir sebagai Perdana Menteri, Malaysia telah mengalami kebangkitan semula Islam di kalangan orang Melayu. Melayu menjadi
lebih agama dan lebih konservatif. PAS, yang pada tahun 1970 menyertai UMNO dalam kerajaan, memberi maklum balas kepada kebangkitan dengan
mengambil Islam semakin lantang berdiri di bawah pimpinan orang yang pada tahun 1969 telah mengalahkan Mahathir untuk kerusi Parlimen, Yusof Rawa.
Mahathir cuba untuk merayu kepada pengundi agama dengan menubuhkan institusi Islam seperti Universiti Islam Antarabangsa Malaysia yang boleh
menggalakkan pendidikan Islam di bawah pengawasan kerajaan. Beliau juga menarik Anwar Ibrahim, pemimpin Angkatan Belia Islam Malaysia (ABIM)
untuk menyertai UMNO. Dalam beberapa kes, kerajaan Mahathir bekerja penindasan terhadap atlet lebih ekstrem Islamisme. Ibrahim Libya, seorang
pemimpin Islam popular, terbunuh dalam kejadian tembakan polis pada tahun 1985; Al-Arqam, mazhab agama, telah diharamkan dan pemimpinnya, Ashaari
Mohammad, ditahan di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri.[53] Mahathir secara komprehensif menewaskan calon PAS dalam pilihan raya pada tahun
1986, memenangi 83 kerusi daripada 84 kerusi yang ditandinginya, meninggalkan PAS dengan hanya satu MP.[54]

Mengenakan kuasa (1987–90)

Sebarang ilusi bahawa pilihan raya 1986 mungkin telah mewujudkan kira-kira dominasi politik Mahathir tidak kekal lama. Pada tahun 1987, beliau telah
dicabar untuk jawatan presiden UMNO, dan jawatan perdana menteri serta-merta, oleh Tengku Razaleigh Hamzah. Kerjaya Razaleigh telah pergi ke belakang
di bawah Mahathir, yang diturunkan dari Kementerian Kewangan kepada Kementerian Perdagangan dan Industri. Razaleigh disokong oleh Musa, yang telah
meletak jawatan sebagai Timbalan Perdana Menteri pada tahun sebelumnya. Ketika Musa dan Mahathir adalah sekutu asalnya rapat, kedua-dua telah jatuh
daripada ketika pemerintahan Mahathir, dengan Musa mendakwa bahawa Mahathir tidak lagi mempercayai beliau. Razaleigh dan Musa bertanding untuk
jawatan Presiden UMNO dan Timbalan Presiden atas tiket bersama terhadap Mahathir dan pilihan baru untuk timbalan, Ghafar Baba. Tiket dikenali sebagai
masing-masing pasukan B dan Pasukan A. Pasukan A Mahathir mendapat sokongan akhbar, orang kuat parti besar, dan juga Iskandar, kini Agong, walaupun
beberapa tokoh penting, seperti Abdullah Badawi, menyokong pasukan B. Pada pilihan raya itu, yang diadakan pada 24 April 1987, Pasukan A menang.
Mahathir telah dipilih semula dengan margin yang sempit, menerima undi daripada 761 perwakilan parti Razaleigh 718. Ghafar mengalahkan Musa dengan
margin yang lebih besar. Mahathir bertindak balas dengan mencucikannya tujuh penyokong Pasukan B dari kementeriannya, manakala Pasukan B enggan
menerima kekalahan dan memulakan tindakan undang-undang. Dalam keputusan yang tidak dijangka pada Februari 1988, Mahkamah Tinggi memutuskan
bahawa UMNO adalah sebuah pertubuhan haram kerana beberapa cawangannya tidak didaftarkan secara sah.[55][56] Setiap puak berlumba-lumba untuk
mendaftar sebuah parti baru di bawah nama UMNO. sebelah Mahathir berjaya didaftarkan nama "UMNO Baru", manakala permohonan Pasukan B untuk
mendaftar "UMNO Malaysia" telah ditolak. UMNO Malaysia, di bawah pimpinan Tengku Razaleigh Hamzah dan dengan sokongan kedua-Malaysia yang
masih hidup bekas Perdana Menteri Abdul Rahman dan Hussein, yang berdaftar dengan parti Semangat 46 sebaliknya.[57]

Setelah terselamat dari dengan krisis politik sekurang-kurangnya buat sementara waktu, Mahathir bergerak terhadap badan kehakiman, takut rayuan yang
berjaya oleh Pasukan B menentang keputusan untuk mendaftarkan UMNO Baru. Beliau membimbing pindaan kepada Perlembagaan melalui parlimen untuk
menghapuskan kuasa umum Mahkamah Tinggi untuk menjalankan kajian semula kehakiman. Mahkamah Tinggi boleh kini hanya terlibat dalam semakan
kehakiman di mana perbuatan tertentu Parlimen memberikan mereka kuasa untuk berbat demikian. Hakim Negara Mahkamah Agung, Mohamed Salleh Abas,
memberi maklum balas dengan menghantar surat bantahan kepada Agong. Mahathir kemudian digantung Salleh untuk "salah laku kasar dan kelakuan",
kononnya kerana surat itu adalah melanggar protokol. Satu tribunal ditubuhkan oleh Mahathir mendapati Salleh bersalah dan mencadangkan kepada Agong
yang Salleh dibuang kerja. Lima lagi hakim mahkamah menyokong Salleh, dan digantung oleh Mahathir. Sebuah mahkamah baru ditubuhkan menolak rayuan
Pasukan B, membolehkan puak Mahathir untuk terus menggunakan UMNO nama. Menurut Milne dan Mauzy, episod yang memusnahkan kebebasan badan
kehakiman Malaysia.[58]

Pada masa yang sama dengan krisis politik dan kehakiman, Mahathir memulakan tindakan keras terhadap penentang pembangkang dengan menggunakan
Akta Keselamatan Dalam Negeri. Pelantikan beberapa pentadbir yang tidak bercakap Mandarin ke sekolah Cina menimbulkan kemarahan di kalangan rakyat
Malaysia Cina ke titik di mana rakan-rakan gabungan UMNO Persatuan dan Gerakan Cina Malaysia menyertai Parti Tindakan Demokratik (DAP) dalam
membantah pelantikan itu. Pemuda UMNO mengadakan bantahan provokatif yang mencetuskan menembak dengan seorang lelaki bersenjata Melayu tunggal,
dan gangguan hanya Mahathir menghalang UMNO dari mengadakan protes yang lebih besar. Sebaliknya, Mahathir mengarahkan apa Wain panggilan
"tindakan keras terbesar pada perbezaan pendapat politik Malaysia yang pernah dilihat". Di bawah operasi polis yang diberi nama kod "Operasi Lalang", 119
orang telah ditangkap dan ditahan tanpa caj di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri. Mahathir berhujah bahawa penahanan ini perlu untuk mencegah
berulangnya rusuhan kaum tahun 1969. Kebanyakan tahanan adalah aktivis pembangkang terkemuka, termasuk pemimpin DAP, Lim Kit Siang, dan sembilan
daripada rakan-rakan Ahli Parlimen beliau. Tiga akhbar bersimpati kepada pembangkang telah ditutup.[59]

Mahathir mengalami serangan jantung pada awal tahun 1989,[60] tetapi kembali untuk memimpin Barisan Nasional untuk kemenangan dalam pilihan raya
1990. Semangat 46 gagal untuk membuat apa-apa kemajuan di luar negeri Razaleigh Kelantan (Musa telah sejak menyertai semula UMNO).[61]

Pembangunan ekonomi ke krisis kewangan (1990–98)

Penamat Dasar Ekonomi Baru (DEB) pada tahun 1990 memberi Mahathir peluang untuk menggariskan wawasan ekonomi beliau untuk Malaysia. Pada tahun
1991, beliau mengumumkan Wawasan 2020, di mana Malaysia akan berusaha untuk menjadi sebuah negara maju sepenuhnya dalam tempoh 30 tahun.[62]
Sasaran itu akan memerlukan pertumbuhan ekonomi purata kira-kira tujuh peratus daripada keluaran dalam negara kasar setahun.[63] Salah satu ciri Wawasan
2020 akan menjadi secara beransur-ansur menghapuskan halangan etnik. Wawasan 2020 telah disertai oleh penggantian DEB, Dasar Pembangunan Nasional
(DPN), di mana beberapa program kerajaan yang direka untuk memberi manfaat kepada bumiputera semata-mata telah dibuka sehingga etnik lain.[64] DPN
mencapai kejayaan di salah satu daripada matlamat utamanya, pengurangan kemiskinan. Menjelang tahun 1995, kurang daripada sembilan peratus rakyat
Malaysia hidup dalam kemiskinan dan ketidaksamaan pendapatan telah mengecil.[65] Kerajaan Mahathir mengurangkan cukai korporat dan meliberalisasikan
peraturan kewangan untuk menarik pelaburan asing. ekonomi berkembang lebih sembilan peratus setahun sehingga tahun 1997 menyebabkan negara-negara
membangun yang lain untuk cuba mencontohi dasar Mahathir.[66] Banyak kredit untuk pembangunan ekonomi Malaysia pada 1990-an pergi ke Anwar
Ibrahim, yang dilantik oleh Mahathir sebagai Menteri Kewangan pada tahun 1991.[67] kerajaan
menunggang gelombang ekonomi dan memenangi pilihan raya 1995 dengan majoriti yang lebih
tinggi.[68]

Mahathir memulakan satu siri projek-projek infrastruktur utama pada 1990-an. Salah satu yang
terbesar ialah Koridor Raya Multimedia, kawasan selatan Kuala Lumpur, dalam acuan Lembah
Silikon, yang direka untuk menampung industri teknologi maklumat. Walau bagaimanapun, projek
ini gagal untuk menjana pelaburan dijangkakan.[69] Projek Mahathir lain termasuk pembangunan
Putrajaya sebagai rumah perkhidmatan awam Malaysia, dan membawa Formula Satu Grand Prix
Sepang.[70] Salah satu perkembangan yang paling kontroversi adalah Empangan Bakun di
Sarawak. Projek hidro-elektrik bercita-cita tinggi bertujuan untuk menjalankan elektrik merentasi
Laut China Selatan untuk memenuhi permintaan elektrik di Semenanjung Malaysia. Kerja di
empangan itu akhirnya digantung kerana krisis kewangan Asia.[71]
Pemandangan Menara Berkembar Petronas dan daerah
Krisis kewangan mengancam untuk membinasakan Malaysia. Nilai ringgit menjunam akibat pusat perniagaan sekitar di Kuala Lumpur, bukti evolusi luar
spekulasi mata wang, pelaburan asing melarikan diri, dan indeks bursa saham utama jatuh biasa ekonomi Malaysia di bawah peraturan 22 tahun
sebanyak lebih 75 peratus. Dalam dorongan Tabung Kewangan Antarabangsa (IMF), kerajaan Mahathir.
mengurangkan perbelanjaan kerajaan dan menaikkan kadar faedah, yang hanya berkhidmat untuk
memburukkan lagi keadaan ekonomi. Pada tahun 1998, Mahathir berpatah balik polisi ini dengan
tidak ada alasan yang IMF dan timbalannya sendiri, Anwar Ibrahim. Beliau meningkatkan perbelanjaan kerajaan dan tetap ringgit kepada dolar AS. Hasilnya
membingungkan pengkritik antarabangsa dan IMF. Malaysia pulih daripada krisis lebih cepat daripada negara jiran di Asia Tenggara. Dalam ruang domestik,
ia adalah satu kemenangan politik. Di tengah-tengah aktiviti ekonomi pada 1998, Mahathir telah menolak Anwar sebagai Menteri Kewangan dan Timbalan
Perdana Menteri, dan beliau kini boleh mendakwa telah menyelamatkan ekonomi walaupun dasar-dasar Anwar.[72]

Pada dekad kedua beliau memegang jawatan, Mahathir sekali lagi mendapati dirinya berjuang dengan royalti Malaysia. Pada tahun 1992, putera Sultan
Iskandar, pemain hoki wakil, digantung daripada pertandingan selama lima tahun kerana menyerang lawan. Iskandar membalas dengan menarik semua
pasukan hoki Johor daripada pertandingan peringkat kebangsaan. Apabila keputusannya dicela oleh jurulatih tempatan, Iskandar mengarahkan beliau ke
istananya dan memukulnya. Parlimen Persekutuan sebulat suara mengecam Iskandar, dan Mahathir melompat pada peluang untuk menghapuskan imuniti
perlembagaan sultan-sultan dari kes sivil dan jenayah. Akhbar menyokong Mahathir dan, dalam pembangunan yang tidak disangka, mula menyiarkan
dakwaan salah laku oleh ahli-ahli keluarga diraja Malaysia. Apabila akhbar mendedahkan contoh kekayaan mewah raja-raja, Mahathir memutuskan untuk
memutuskan bantuan kewangan kepada isi rumah diraja. Dengan akhbar dan kerajaan berbintik-tompok terhadap mereka, sultan-sultan menyerah kepada
cadangan kerajaan. kuasa mereka untuk menafikan persetujuan untuk bil terhad oleh pindaan perlembagaan lagi diluluskan pada tahun 1994. Dengan status
dan kuasa royalti Malaysia berkurangan, Wain menulis bahawa pada pertengahan 1990-an Mahathir telah menjadi "raja tanpa tiara" di negara ini.[73]

Tahun terakhir dan kejayaan (1998–2003)

Menjelang pertengahan tahun 1990-an ia telah menjadi jelas bahawa ancaman yang paling serius kepada kuasa Mahathir ialah cita-cita kepimpinan
timbalannya, Anwar Ibrahim. Anwar mula menjauhkan dirinya dari Mahathir, secara terang-terangan mempromosikan kelayakan agama atasannya dan muncul
untuk mencadangkan sedemikian, hingga Ia melonggarkan sekatan ke atas kebebasan awam yang telah menjadi lambang pemerintahan Mahathir.[74] Walau
bagaimanapun, Mahathir terus menyokong Anwar sebagai penggantinya sehinggalah hubungan mereka runtuh secara mendadak semasa krisis kewangan Asia.
kedudukan mereka secara beransur-ansur menyimpang, dengan Mahathir meninggalkan dasar kewangan dan fiskal yang ketat didesak oleh IMF. Pada
Perhimpunan Agung UMNO pada tahun 1998, seorang penyokong Anwar terkemuka, Ahmad Zahid Hamidi, mengkritik kerajaan kerana tidak melakukan
secukupnya untuk memerangi rasuah dan kronisme. Seperti Mahathir mengambil tampuk dasar ekonomi Malaysia beberapa bulan akan datang, Anwar
semakin dipinggirkan. Pada 2 September, beliau telah dipecat sebagai Timbalan Perdana Menteri dan Menteri Kewangan, dan segera diusir keluar dari
UMNO. Tiada alasan segera diberikan bagi pemecatan itu, walaupun media membuat spekulasi bahawa ia berkaitan dengan yang mendebarkan dakwaan salah
laku seks yang diedarkan di dalam "surat layang" pada perhimpunan agung.[75] Kerana lebih banyak dakwaan timbul, perhimpunan awam yang besar telah
diadakan bagi menyokong Anwar. Pada 20 September, beliau telah ditangkap dan diletakkan dalam tahanan di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri.[76]

Anwar dibicarakan atas empat pertuduhan rasuah, yang timbul daripada dakwaan bahawa Anwar menyalahgunakan kuasanya dengan mengarahkan polis
untuk menakut-nakutkan orang-orang yang mendakwa Anwar telah meliwat mereka. Sebelum perbicaraan Anwar, Mahathir memberitahu media bahawa
beliau yakin Anwar bersalah. Beliau didapati bersalah pada April 1999 dan dijatuhi hukuman enam tahun penjara.[77] Dalam percubaan lain lama selepas itu,
Anwar dijatuhi hukuman sembilan tahun lagi di dalam penjara kerana kesalahan meliwat.[78] Sabitan liwat itu dibatalkan atas rayuan selepas Mahathir
meninggalkan pejabat.[79]

Walaupun Mahathir telah mengalahkan lawannya, ia datang dengan kos untuk kedudukannya dalam masyarakat antarabangsa dan politik dalam negeri.
Setiausaha Negara Amerika Syarikat Madeleine Albright mempertahankan Anwar sebagai "pemimpin yang sangat dihormati" yang "berhak untuk proses dan
perbicaraan yang adil".[80] Dalam ucapannya di Kuala Lumpur, yang dihadiri Mahathir, Naib Presiden Amerika Syarikat Al Gore menyatakan bahawa "kita
masih mendengar panggilan untuk demokrasi", termasuk "di kalangan rakyat Malaysia yang berani".[81] Pada sidang kemuncak APEC pada tahun 1999,
Perdana Menteri Kanada Jean Chrétien enggan bertemu Mahathir, manakala Menteri Luar beliau bertemu dengan isteri Anwar, Wan Azizah Wan Ismail.[82]
Wan Azizah telah membentuk sebuah parti pembangkang liberal, Parti Keadilan Nasional (Keadilan) untuk memperjuangkan pilihan raya 1999. UMNO
kehilangan 18 kerusi dan dua kerajaan negeri kerana jumlah yang besar pengundi Melayu berbondong-bondong kepada PAS dan Keadilan, ramai membantah
layanan Anwar.[83]

Pada Perhimpunan Agung UMNO pada tahun 2002, Mahathir mengumumkan bahawa beliau akan meletakkan jawatan sebagai perdana menteri, hanya untuk
penyokong tergesa-gesa untuk pentas dan meyakinkan beliau nada sedih dikekalkan. Beliau kemudiannya tetap bersara pada Oktober 2003, memberinya masa
untuk memastikan peralihan yang teratur dan tidak berkontroversi kepada penggantinya diurapi, Abdullah Ahmad Badawi.[84] Setelah menghabiskan lebih 22
tahun di pejabat, Mahathir ialah pemimpin paling lama berkhidmat dipilih di dunia apabila beliau bersara.[85] Beliau kekal Perdana Menteri Malaysia paling
lama berkhidmat.[86]

Perhubungan asing

Sepanjang tempoh jawatan Mahathir, hubungan Malaysia dengan Barat pada umumnya baik walaupun dikenali sebagai pengkritik lantang ke arah itu.[87]
Awal semasa tempoh perkhidmatan beliau, perselisihan kecil dengan United Kingdom atas yuran pengajian universiti mencetuskan memboikot semua
barangan British yang diketuai oleh Mahathir, dalam apa yang dikenali sebagai kempen "Buy British Last". Ia juga membawa kepada pencarian model
pembangunan di Asia, terutamanya Jepun. Ini ialah permulaan "Dasar Pandang ke Timur" yang terkenal.[88] Walaupun Malaysia merupakan bekas koloni
British, kepentingan ekonomi Jepun telah menyumbang kepada perubahan dasar luar negara dari Dasar Pro-Barat semasa zaman kolonial dan pasca-kolonial
menjadi Dasar Pandang Ke Timur semasa pentadbiran Mahathir.[89] Walaupun pertikaian itu kemudian diselesaikan oleh Perdana Menteri Margaret Thatcher,
Mahathir terus menekankan model pembangunan Asia ke atas orang-orang Barat kontemporari. Beliau terutamanya mengkritik piawai berganda bangsa-
bangsa Barat.[90]

Amerika Syarikat
Rencana utama: Hubungan Amerika Syarikat–Malaysia

Mahathir sentiasa mengkritik Dasar Luar Amerika Syarikat[91] dan lagi hubungan antara kedua-dua negara masih
positif dan Amerika Syarikat adalah sumber pelaburan asing terbesar, dan merupakan pelanggan terbesar Malaysia
semasa pemerintahan Mahathir. Tambahan pula, pegawai tentera Malaysia terus berlatih di Amerika Syarikat di
bawah program Latihan dan Pendidikan Ketenteraan Antarabangsa (International Military Education & Training;
IMET).

BBC melaporkan bahawa hubungan dengan Amerika Syarikat mengambil giliran untuk lebih teruk pada tahun
1998,[92] apabila Naib Presiden Amerika Syarikat Al Gore dinyatakan pada persidangan Kerjasama Ekonomi
Asia-Pasifik (APEC) yang dihoskan oleh Malaysia:

Demokrasi memberikan satu tanda kesahihan bahawa pembaharuan mesti mempunyai untuk menjadi
berkesan. Dan sebagainya, antara negara-negara yang mengalami krisis ekonomi, kita masih Mahathir berjabat tangan dengan
mendengar panggilan untuk demokrasi, panggilan untuk pembaharuan, dalam pelbagai bahasa - Setiausaha Pertahanan Amerika William
People Power, doi moi, reformasi. Kita mendengar mereka hari ini - di sini, sekarang - di kalangan Cohen di Kuala Lumpur pada tahun 1998
rakyat Malaysia yang berani. semasa Persidangan Dialog Pasifik.

Gore dan Amerika Syarikat mengkritik perbicaraan kes bekas timbalan Mahathir Anwar Ibrahim, pergi setakat
untuk melabelkannya sebagai "menunjukkan percubaan". U.S. News & World Report memanggil perbicaraan yang "cermin mata menonjol."[93] Juga, Anwar
adalah jurucakap Malaysia yang cemerlang untuk dasar-dasar ekonomi yang digemari oleh IMF, yang termasuk kenaikan kadar faedah. Sebuah artikel di
Malaysia Today mengulas bahawa "komen Gore merupakan serangan tidak-terlalu-halus ke atas Perdana Menteri Malaysia Mahathir Mohamad dan lebih
umum pada kerajaan, termasuk Jepun, yang menentang AS menuntut pembaharuan pasaran selanjutnya."[94] Pengendorsan Gore bagi reformasi meminta
(antara lain) penyingkiran Mahathir, adalah laknat kepada Mahathir, dan beliau berkata bahawa "Saya tidak pernah melihat sesiapa jadi kurang ajar". Ini juga
merumuskan jangkaan satu Malaysia yang tetamu tidak perlu menunjukkan kekasaran itu kepada tuan rumah.[95]

Walau bagaimanapun, pandangan Mahathir sudah berakar umbi sebelum acara ini. Sebagai contoh, sebelum mesyuarat ASEAN pada tahun 1997, beliau
membuat ucapan mengutuk Deklarasi Hak Asasi Manusia Sejagat, memanggil ia satu instrumen menindas yang mana Amerika Syarikat dan negara-negara lain
cuba mengenakan nilai-nilai mereka di Asia. Beliau menambah bahawa orang Asia memerlukan kestabilan dan pertumbuhan ekonomi lebih daripada
kebebasan awam. Kenyataan ini tidak menimbulkan perasaan cinta beliau untuk Setiausaha Negara Amerika Syarikat Madeleine Albright, yang menjadi
tetamu pada mesyuarat itu.

Hubungan itu bergelodak kedua-dua cara. Berikutan tembakan dan pemenjaraan Anwar, Madeleine Albright telah mengadakan lawatan kepada isteri Anwar.

Mahathir tidak teragak-agak untuk menunjukkan Amerika untuk justifikasi tindakan sendiri. Dalam bercakap mengenai penahanan sewenang-wenangnya
tanpa perbicaraan tahanan politik di Malaysia, beliau berkata: "Peristiwa di Amerika Syarikat telah menunjukkan bahawa terdapat keadaan di mana kuasa khas
tertentu perlu digunakan untuk melindungi orang awam untuk kebaikan umum."

Pada hujung spektrum, kerajaan Amerika Syarikat sebelum ini telah mengkritik kerajaan Malaysia untuk melaksanakan ISA, yang terkini pada tahun 2001
apabila Presiden George W. Bush berkata "Akta Keselamatan Dalam Negeri adalah undang-undang zalim. Tiada negara lagi harus mempunyai undang-
undang yang membenarkan penahanan tanpa perbicaraan." Pada tahun 2004, bagaimanapun, Bush menarik balik pendirian beliau dan mendakwa "Kita tidak
boleh hanya mengklasifikasikan Akta Keselamatan Dalam Negeri Malaysia sebagai undang-undang zalim."

Pada tahun 2003 Mahathir bercakap dengan Pergerakan Negara-Negara Berkecuali di Kuala Lumpur, dan sebagai sebahagian daripada ucapannya, berkata:

Jika orang yang tidak bersalah yang meninggal dunia dalam serangan ke atas Afghanistan dan orang-orang yang mati kebuluran kerana
kekurangan makanan dan rawatan perubatan di Iraq dianggap sebagai sandaran, ialah 3000 yang meninggal dunia di New York, dan 2002 di Bali
juga hanya cagaran yang kematian yang perlu untuk operasi untuk berjaya?

Marie Huhtala, duta Amerika ke Malaysia, telah menjawab satu kenyataan: "Ini bukan kenyataan berguna oleh mana-mana standard, dan saya di sini untuk
memberitahu anda bahawa Washington tidak mengambil perhatian terhadap mereka Mereka terikat untuk mempunyai kesan yang buruk kepada. hubungan. "

Baru-baru ini, Pencerbohoan Iraq 2003 disebabkan geseran tambahan antara kedua-dua negara; Mahathir sangat mengkritik Presiden George W. Bush untuk
bertindak tanpa mandat PBB.

Di sebalik semua ini, hubungan Malaysia dengan Amerika Syarikat telah kukuh. Satu Jawatankuasa kecil rumah pendengaran 2003 (No. Siri 108-21) dasar
AS terhadap Asia Tenggara merumuskannya sebagai "Walaupun kenyataan awam kadang-kala tumpul dan keterlaluan oleh Perdana Menteri Mahathir,
kerjasama AS-Malaysia mempunyai rekod pejal di kawasan yang pelbagai seperti pendidikan, perdagangan, hubungan ketenteraan, dan memerangi
keganasan."

Walaupun selepas persaraan, Mahathir tidak teragak-agak mengenai kritikan terhadap Amerika Syarikat. Pada tahun 2004, (The Star, 18 Oktober 2004), beliau
dipetik sebagai berkata "Rakyat Amerika, sangat jahil dan tahu apa-apa tentang seluruh dunia .... Dan mereka adalah orang-orang yang akan menentukan siapa
yang akan menjadi orang yang paling berkuasa di dunia ". Dalam wawancara yang sama, beliau juga betul meramalkan kemenangan George W. Bush pada
pilihan raya presiden Amerika Syarikat 2004.

Australia

Hubungan Mahathir dengan Australia (negara yang paling dekat dalam Anglosfera ke Malaysia, dan seorang yang dasar asing adalah yang paling tertumpu
kepada rantau ini), dan hubungannya dengan pemimpin politik di Australia, telah terutamanya berbatu. Hubungan antara Mahathir dan pemimpin Australia
mencapai titik yang rendah pada tahun 1993 apabila Paul Keating menggambarkan Mahathir sebagai "keras kepala" kerana tidak menghadiri sidang kemuncak
APEC. (Ia dikatakan bahawa penerangan Keating adalah satu gaffe linguistik, dan bahawa apa yang ada dalam fikiran adalah "keras kepala".)[96]
Mahathir, bersama-sama dengan ahli-ahli politik Malaysia yang lain (dan ramai pemimpin Asia yang lain) juga dikritik pengganti Keating, John Howard, yang
beliau percaya telah menggalakkan Pauline Hanson, yang mana pandangan telah secara meluas dianggap sebagai perkauman..[97]

Singapura

Mahathir adalah alumni Kolej Perubatan di Universiti Malaya pada masa itu terletak di Singapura di bawah British Malaya (kampus Universiti Malaya di
Singapura telah dinamakan semula Universiti Kebangsaan Singapura manakala kampus di Kuala Lumpur kekal sebagai Universiti Malaya). Beliau lulus
sebagai doktor selepas Kolej Perubatan King Edward VII pada tahun 1953, semasa pemerintahan British.

Walau bagaimanapun, hubungan dengan Singapura di bawah tempoh Mahathir bergelora. Banyak isu-isu yang dipertikaikan dibangkitkan semasa
pentadbirannya belum diselesaikan. Banyak isu-isu antarabangsa telah dibangkitkan di bawah istilah Kepimpinan Mahathir, tetapi tiada kemajuan yang ketara
telah dibuat kemudian untuk menyelesaikannya secara dua hala. Isu yang termasuk:

Harga yang rendah daripada air mentah yang dibayar oleh Singapura ke Malaysia (3 sen Malaysia (AS $ 0,008) bagi setiap 1000 gelen);
Penggantian cadangan Seberang Tambak dengan jambatan gantung untuk meningkatkan aliran air melalui Selat Johor (kemudian
dibatalkan oleh pengganti Mahathir, Abdullah Ahmad Badawi);
Kerja-kerja penambakan tanah Singapura, menjejaskan penghantaran ke Pelabuhan Tanjung Pelepas;
Penggunaan ruang udara Malaysia oleh jet Angkatan Udara Republik Singapura;
Status Pulau Pedra Branca (juga dikenali sebagai "Pulau Batu Putih"), telah dibawa ke Mahkamah Keadilan Antarabangsa dan kini milik
Singapura;
Kedaulatan laluan kereta api melintas Singapura dan Tempat Perjanjian mengenai perkara itu.
Menggantung sepenuhnya kaunter perdagangan CLOB (Central Limit Order Book), semasa Krisis Kewangan Asia 1997 selama-lamanya
beku kira-kira AS $ 4.47 bilion saham dan menjejaskan 172,000 pelabur, sebahagian besar daripada mereka warga Singapura.[98][99][100]

Dalam perkembangan yang lebih positif:

Singapura-Malaysia mencapai perjanjian pada tahun 1988 dan Mahathir membina Empangan Linggui di Sungai Johor dan bekalan air
mentah ke bandar yang terhad air (Singapura).[101]
Lee dan Mahathir mengumumkan rancangan untuk saluran paip gas asli dari Terengganu ke Singapura. Ia telah siap 10 tahun kemudian
pada bulan Januari 1992.[102]

Atas kematian Lee Kuan Yew: Mahathir menulis dalam blognya chedet.cc "Kuan Yew dan Saya". Beliau melahirkan rasa dukacita dan kesedihannya pada
kehilangan Lee. Beliau mengatakan bahawa beliau sering silang pedang dengan pemimpin Singapura yang veteran tetapi ia tiada permusuhan tetapi perbezaan
pendapat untuk apa yang baik untuk negara yang baru lahir untuk berkembang maju ke hadapan. Beliau kemudian menulis bahawa dengan kematian Lee,
ASEAN telah kehilangan kepimpinan yang kuat selepas Lee Kuan Yew dan Presiden Suharto.[103]

Ramai penganalisis politik percaya bahawa dengan pemergian Lee, Mahathir adalah "Penjaga Tertua" Asia Tenggara terakhir.[104]

Pada April 2016, Ulang Tahun pertama kematian Lee Kuan Yew. Tun Dr. Mahathir memberitahu media bahawa rakyat Singapura mesti menghargai jasa dan
pengorbanan untuk Lee ialah penting kepada kejayaan Singapura hari ini. Mahathir berkata Lee bertanggungjawab menjadikan Singapura sebagai sebuah
pusat kewangan dengan sebuah pelabuhan bertaraf dunia, dan menjadi hab penerbangan. Beliau berkata, itu satu pencapaian yang kita semua perlu diiktiraf.
Mahathir lagi mengatakan bahawa Lee mempunyai pendirian sendiri tidak sama dengan pendirian Malaysia.[105]

Bosnia-Herzegovina

Di Bosnia-Herzegovina, Mahathir telah menyatakan sebagai sekutu yang ketara khususnya negara
itu. Beliau melawat Sarajevo pada Jun 2005 untuk membuka jambatan berhampiran Pusat Bandar
Bosmal menandakan persahabatan antara rakyat Malaysia dan Bosnia.

Beliau membuat lawatan tiga hari ke Visoko untuk melihat Piramid Matahari Bosnia pada Julai
2006. Beliau membuat satu lagi lawatan beberapa bulan kemudian.

Pada Februari 2007, empat pertubuhan bukan kerajaan: Sarajevo Sekolah Sains dan Teknologi,
Kongres Intelektual Bosniak, dan dua pertubuhan Kristian: Majlis Civil Serb dan Majlis
Kebangsaan Croat, dicalonkan Mahathir untuk Hadiah Keamanan Nobel 2007 untuk kerjanya
semasa konflik.[106]

Pada 22 Jun 2007, beliau membuat satu lagi lawatan ke Sarajevo dengan sekumpulan ahli Bulan terbit di tengah-tengah Kuala Lumpur.
perniagaan Malaysia untuk meneroka peluang pelaburan di negara ini.

Pada 11 November 2009, beliau juga mempengerusikan mesyuarat tertutup pelabur terkemuka di Malaysia Forum Perniagaan Global-Bosnia, yang turut
dihadiri oleh presiden Haris Silajdzic.

Membangunkan dunia

Antara negara-negara membangun dan Islam, Mahathir umumnya dihormati,[87] terutamanya bagi pertumbuhan ekonomi yang agak tinggi di Malaysia dan
juga untuk sokongan beliau terhadap nilai-nilai Islam liberal.[107] Pemimpin seperti Presiden Kazakhstan Nursultan Nazarbayev, memujinya dan telah cuba
untuk mencontohi formula pembangunan Mahathir. Beliau ialah salah satu jurucakap besar ke atas isu-isu untuk membangunkan dunia dan sangat menyokong
merapatkan jurang Utara-Selatan, serta menegur pembangunan negara-negara Islam. Beliau tujukannya kepada pelbagai blok bukan NATO seperti ASEAN,
G77, Pergerakan Negara-Negara Berkecuali, Pertubuhan Negara-Negara Islam, dan yang paling baru-baru ini, G22 pada ceramah terkini Pertubuhan
Perdagangan Dunia pada lelaki Cancún.

Kontroversi
Krisis perlembagaan

Pada tahun 1983 dan 1993, Mahathir berdepan dengan pihak Raja dan Sultan dengan membuang kuasa veto Raja dan imuniti mereka dari dihukum. Sebelum
pindaan ini, setiap Bil yang akan menjadi undang-undang dikehendaki mendapat persetujuan Agung. Dengan pindaan tersebut, bil yang diluluskan oleh
Parlimen akan menjadi undang-undang selepas 30 hari tanpa mendapat persetujuan Agung. Bagaimanapun, perkara ini hanya untuk undang-undang sekular
dan Sultan masih berkuasa dalam undang-undang Islam yang berada di bawah bidang kuasa mereka.

Pemecatan Anwar Ibrahim

Rencana utama: Kes pemecatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia 1998

Pada tahun 1998, kerajaan di bawah pimpinan Mahathir mendakwa Dato' Seri Anwar Ibrahim atas kesalahan salah laku seksual dan penyalahgunaan kuasa.
Anwar pada ketika itu merupakan Timbalan Perdana Menteri dan Menteri Kewangan. Anwar mendakwa bahawa beliau dizalimi kerana beliau membawa isu
rasuah dan nepotisme dan Mahathir serta orang-orangnya adalah sasaran bagi tuduhan tersebut. Penyokong Mahathir pula percaya bahawa Anwar sebenarnya
korupsi dan nepotisme dan cuba untuk menggantikan Mahathir sebagai Perdana Menteri selepas melihat kejatuhan Presiden Suharto di Indonesia atas isu yang
sama.

Krisis Anwar membawa kepada protes besar-besaran yang dikenali sebagai "Gerakan Reformasi" dan tertubuhnya Parti Keadilan Nasional (PKR) dalam
Pilihan Raya Umum Malaysia 1999. Namun begitu, PKR hanya memenangi lima kerusi Parlimen pada pilihan raya tersebut dan hampir pupus pada Pilihan
Raya Umum Malaysia 2004 apabila hanya memenangi satu kerusi Parlimen di Permatang Pauh yang dimenangi oleh isteri Anwar, Dr Wan Azizah. Parti
tersebut walau bagaimanapun berjaya mendapat kemenangan besar dalam Pilihan Raya Umum Malaysia 2008 dengan memenangi 31 kerusi Parlimen, jumlah
terbesar antara semua parti pembangkang di Malaysia.

Keluar UMNO

Pada 19 Mei 2008, Dr Mahathir mengisytiharkan keluar dari parti UMNO.[108] Beliau mendakwa bertindak demikian kerana hilang keyakinan terhadap
kepimpinan UMNO sekarang yang gagal membela nasib orang Melayu di negara ini. Beliau turut menyatakan sebab bahawa UMNO kini hanyalah dijadikan
parti untuk mengiktiraf Abdullah sebagai Presiden UMNO dan mengutamakan kepentingan keluarganya sehingga membelakangkan negara di samping
beberapa lagi sebab lain. Pengumuman keluar UMNO ini dibuat ketika beliau berucap di hadapan 1,000 orang di Alor Star, Kedah.

Sesetengah pemerhati politik berpendapat tindakan keluar UMNO berkait rapat dengan cubaan gagal Dr Mahathir untuk mendesak Abdullah turun dari
jawatan sebagai presiden UMNO. Menurut sebuah tabloid The Malaysian Insider, Dr Mahathir mengadakan perjumpaan dengan Dato' Seri Najib Tun Razak,
Timbalan Presiden UMNO yang juga Timbalan Perdana Menteri pada 18 Mei 2008. Perjumpaan itu berkemungkinan tidak berhasil memujuk Najib menentang
Abdullah menyebabkan Mahathir tidak mempunyai pilihan lain selain keluar dari UMNO[109].

Mengulas pengumuman Mahathir keluar dari UMNO, bekas timbalan perdana menteri, Tun Musa Hitam di dalam tabloid dilaporkan berkata 'duri dalam
daging sudahpun terkeluar' dan pucuk pimpinan UMNO pula harus menerima realiti bahawa UMNO tidak sekuat dahulu dan konsep 'Mahathirisme' sudah
berlalu[110].

Sehari selepas perlantikan secara rasmi Datuk Seri Najib sebagai Perdana Menteri Malaysia yang keenam, Dr. Mahathir bersama-sama isterinya, Dr. Siti
Hasmah dan anak mereka, Datuk Mokhzani telah menyerahkan borang untuk menjadi ahli UMNO semula. Upacara tersebut berlangsung di kediaman rasmi
Perdana Menteri di Putrajaya.[111] Bertitik tolak kemasukan inilah UMNO menjadi kuat semula dan keyakinan rakyat terhadap kepimpinan negara yang
diterajui UMNO semakin dipulihkan.

Malaysia "Darul Penyangak"

Pada 24 Oktober 2017, Tun Dr. Mahathir dikritik banyak pihak termasuk di kalangan menteri kabinet berhubung tindakan beliau menggelar Malaysia sebagai
"Darul Penyangak" di dalam catatan blog beliau berhubung isu yang melibatkan 1Malaysia Development Berhad (1MDB) dan Cukai Barangan dan
Perkhidmatan (GST). Tindakan beliau dianggap satu penghinaan terhadap negara sendiri. Antara yang mengktitik ialah Menteri Komunikasi dan Multimedia,
Datuk Seri Dr Salleh Said Keruak yang berkata jika marah dengan kerajaan hari ini, beliau tidak sewajarnya menghina negara
sendiri.[112][113][114][115][116][117]

Kenyataan mengenai orang Bugis

Semasa perhimpunan 'Sayangi Malaysia Hapus Kleptokrasi' di Petaling Jaya pada 14 Oktober 2017, Tun Dr. Mahathir telah mengeluarkan kenyataan yang
mengaitkan orang Bugis dengan lanun. Susulan pernyataan tersebut, Sultan Selangor Sultan Sharafuddin Idris Shah telah mengkritik Tun Dr. Mahathir
mengenai tuduhan beliau terhadap orang Bugis lantaran salasilah dan keturunan Kesultanan Selangor yang berasal daripada bangsa Bugis. Baginda
mengatakan fakta sejarah telah membuktikan Kesultanan Selangor yang berketurunan Bugis telah memperjuangkan dan mempertahankan kedamaian di
seluruh kepulauan Nusantara.[118][119] Kenyataan beliau yang menuduh Perdana Menteri Datuk Seri Najib Tun Razak mungkin berasal daripada lanun Bugis
yang sesat ke Malaysia dan memintanya balik ke Bugis itu telah menyebabkan Persatuan Perpaduan Rumpun Bugis Melayu Malaysia (PPRBMM) yang
diketuai Timbalan Presiden PPRBMM, Tasman Matto, mengadakan perhimpunan membantah secara aman di hadapan Yayasan Kepimpinan Perdana di
Putrajaya pada 18 Oktober 2017.[120] Tun Dr. Mahathir telah menidakkan penghinaan keseluruhan keturunan Bugis dalam ucapannya ketika perhimpunan
anti-Kleptokrasi pada malam 20 Oktober 2017. Beliau mendakwa kenyataan yang dibuatnya hanya merujuk kepada “perompak yang mencuri wang
rakyat”.[121] Tun Dr. Mahathir juga dilaporkan mengatakan bahawa bukan semua orang Bugis ialah lanun dan kenyataan tersebut hanyalah ditujukan kepada
"penjahat yang mencuri wang".[122][123]

Pada 7 Disember 2017, Tun Dr. Mahathir dan isterinya, Tun Dr. Siti Hasmah  telah memulangkan dua buah pingat yang diterima mereka daripada Sultan
Selangor. Pengerusi Biro Strategi dan Dasar Parti Pribumi Bersatu Malaysia (BERSATU), Datuk Rais Hussin pula enggan memberitahu alasan sebenar
pemulangan pingat-pingat berkenaan dengan berkias bahawa alasan tersebut sudah diketahui. Pingat yang dikembalikan Dr Siti Hasmah itu ialah anugerah
yang diterimanya daripada Sultan Selangor pada 1983 dan 1994. iaitu Darjah Datuk Paduka Mahkota Selangor dan Darjah Kebesaran Seri Paduka Mahkota
Selangor.[124] Darjah kebesaran yang telah diserahkan oleh Tun Dr. Mahathir ialah Darjah Kerabat Yang Amat Dihormati Selangor (DK) dan Darjah Kelas
Pertama Darjah Kebesaran Seri Paduka Mahkota Selangor (SPMS) yang membawa gelaran Dato' Seri.[125][126]
Pada 8 Februari 2018, Tun Dr. Mahathir telah ditarik balik pingat yang diterima daripada Sultan Kelantan. Pingat yang dikembalikan itu ialah anugerah
tertinggi yang diterimanya daripada Sultan Kelantan pada 2002 iaitu Darjah Kerabat Al-Yunusi (DK Kelantan).[127]

Kenyataan mengenai Perancis

Dalam blog serta laman Twitter beliau pada 29 Oktober 2020, beliau menzahirkan sebuah tulisan kutukan serta seruan seperti memboikot barangan Perancis
sebagai penzahiran penentangan beliau terhadap sebuah kenyataan oleh Presiden Perancis Emmanuel Macron pada masa itu yang menggelar Islam sebagai
"agama dalam krisis" serta langkahnya yang mempertahankan tindakan yang dikatakan bersifat anti-Islam lalu mencetuskan kemarahan dunia Islam pada masa
itu.[128][129][130] Kenyataan itu diutarakan sejurus selepas sebuah insiden tikaman di bandar Nice yang terbit daripada sebab-sebab ekstremisme Islam.[128]
Sebahagian kenyataan Mahathir adalah seperti yang berikut:

... Umat Islam berhak membunuh jutaan orang Perancis atas pembunuhan yang dilakukan oleh mereka pada masa lalu. Meskipun
begitu, kebanyakan umat Islam tidak bertindak sedemikian. Umat Islam tidak berbuat sedemikian. Pihak Perancis pula tidak patut
berbuat sebegitu. Sebaliknya, pihak Perancis perlu mengajar rakyatnya untuk menghormati perasaan orang lain.

Kenyataan yang dicondongkan itu mendapat kutukan meluas dalam kalangan orang Malaysia serta pihak antarabangsa disebabkan oleh sifat kenyataannya
yang dilihat mempromosikan keganasan Islam dan ekstremisme. Pihak Twitter juga berkata bahawa kenyataan tersebut mencanggahi peraturan Twitter, tetapi
sengaja dibiarkan selama seketika demi kepentingan awam.[128] Meskipun begitu, Mahathir serta beberapa pihak seperti Najib Razak menyokong pernyataan
tersebut (pernyataan yang dicondongkan), dan mendakwa bahawa pihak media telah mengambil kenyataan tersebut di luar konteks dan diputarbelitkan
sehingga berlaku kontroversi dan salah faham.[131][132]

Kembali sebagai Perdana Menteri

Pada 8 Januari 2018, Tun Dr. Mahathir telah diumumkan sebagai calon perdana menteri bagi perikatan Pakatan Harapan untuk pilihan raya yang diadakan
pada 9 Mei 2018, cubaan untuk menggulingkan bekas sekutunya, Najib Razak. Wan Azizah Wan Ismail, isteri kepada bekas musuh politiknya, Anwar
Ibrahim, akan bertanding sebagai timbalannya.[133] Beliau telah bertanding atas kerusi Parlimen Langkawi menentang penyandangnya, Dato' Ir Nawawi bin
Ahmad dan telah menang. Seperti yang dipersepakati, pada usia 92 tahun, Tun Dr. Mahathir menjadi seorang ketua kerajaan yang tertua di dunia apabila
mengangkat sumpah jawatan sebagai Perdana Menteri Malaysia ke-7 pada 10 Mei 2018 di hadapan Yang di-Pertuan Agong, Sultan Muhammad V.[134][135]
Beliau kemudian dikatakan bakal meminta pengampunan untuk Anwar, untuk membolehkan beliau mengambil alih kepimpinan.[136][137]

Korea Utara

Mahathir mengalu-alukan Sidang Kemuncak Korea Utara-Amerika Syarikat 2018. Beliau berkata "dunia tidak boleh memperlakukan pemimpin Korea Utara
Kim Jong-un dengan keraguan dan sebaliknya belajar dari sikap barunya untuk membawa damai".[138] Dalam satu sidang akhbar bersama di Tokyo dengan
Jepun, Mahathir berkata: "Kami mengharapkan hasil yang berjaya dari pertemuan bersejarah",[139] sambil menambah bahawa "Malaysia akan membuka
semula kedutaan mereka di Korea Utara sebagai penghujung garis diplomatik atas pembunuhan Kim Jong-nam tahun lepas".[140]

Garis masa 100 Hari Pertama Kepimpinan Mahathir

10 Mei 2018:
Mahathir mengangkat sumpah sebagai Perdana Menteri ketujuh
12 Mei 2018:
Majlis Orang Penting telah dibentuk sebagai lembaga penasihat kerajaan, ahli lembaga pengarah
# Tun Daim Zainuddin, bekas Menteri Kewangan Malaysia
# Tan Sri Zeti Akhtar Aziz, bekas Gabenor Bank Negara Malaysia (BNM)
# Tan Sri Hassan Merican, bekas presiden dan Ketua Pegawai Eksekutif Petronas
# Robert Kuok, jutawan Malaysia berpangkalan di Hong Kong
# Profesor Jomo Kwame Sundaram, ahli ekonomi terkemuka
Lim Guan Eng, Tan Sri Muhyiddin Yassin, dan Mohamad Sabu dinamakan tiga jawatan kabinet tertinggi
Bekas perdana menteri Najib Abdul Razak dan isteri Rosmah Mansor dilarang meninggalkan negara
Najib meletak jawatan sebagai Presiden UMNO dan Pengerusi BN
13 Mei 2018
Mahathir mengarahkan Lembaga Hasil Dalam Negeri untuk memulangkan cukai yang dikutip 'secara haram'
14 Mei 2018
Peguam Negara Mohamed Apandi Ali meneruskan cuti tanpa rekod, tugas yang diambil alih oleh pendakwa raya
Ketua SPRM Dzulkifli Ahmad meletakkan jawatan
Kontrak Ketua Setiausaha Perbendaharaan Irwan Serigar Abdullah telah dipendekkan, dipindahkan ke Jabatan Perkhidmatan Awam
Mahathir berkata undang-undang mengenai berita palsu akan ditakrifkan dengan jelas
Mahathir berkata pelantikan politik dalam syarikat berkaitan kerajaan akan dikaji semula
15 Mei 2018
Jabatan Audit mengumumkan laporan 1MDBnya
Majlis Orang Penting Menubuhkan sebuah jawatankuasa mengenai pembaharuan institusi, jawatankuasa termasuk:
# Hakim Mahkamah Rayuan yang diputuskan Datuk KC Vohrah;
# Hakim Mahkamah Rayuan dan Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia (Suhakam) Datuk Mah Weng Kwai;
# Presiden Persatuan Patriot Nasional Brigadier Jeneral (Rtd) Datuk Mohamed Arshad Raji;
# Profesor Undang-undang Emeritus Universiti Malaya Tunku Abdul Rahman Profesor Datuk Dr Shad Saleem Faruqi;
Presiden Hakim dan Presiden Majlis Peguam, bekas Presiden Datuk Ambiga Sreenevasan
 Apandi Ali, Irwan Serigar, Dzulkifli dan bekas KPN Khalid Abu Bakar dihalang meninggalkan negara
16 Mei 2018
Anwar Ibrahim dibebaskan dari penjara setelah menerima pengampunan penuh
Presiden 1MDB Arul Kanda Kandasamy juga dihalang daripada meninggalkan negara ini
Polis mencari rumah Najib
Kerajaan mengumumkan GST akan berkadar sifar berkuat kuasa pada 1 Jun 2018
Mahathir memecat 17,000 pelantik politik dari perkhidmatan awam
Pendaftar Pertubuhan meluluskan pendaftaran Pakatan Harapan.
Kementerian diarahkan untuk menghentikan penggunaan slogan 1Malaysia
Program Kedai Rakyat 1Malaysia 2.0 (KR1M) telah dihentikan
Mesyuarat Lembaga Suruhanjaya Koperasi Malaysia dan jawatankuasa-jawatankuasa yang dilantik secara politik ditangguhkan
17 Mei 2018
Mahathir melantik dirinya sebagai menteri pendidikan, dan Wan Azizah sebagai menteri kebajikan dan wanita
Pencarian polis di rumah Najib berterusan
Polis menahan lelaki kerana menghina Mahathir
Kementerian Kewangan memulakan pembaharuan fiskal
18 Mei 2018
Mengundurkan pelantikannya sebagai menteri pendidikan berdasarkan janjinya dengan perlembagaan
20 Mei 2018

Bekas eksekutif petugas kebangsaan PetroSaudi, Xavier Andre Justo bertemu Mahathir[141]
21 Mei 2018
Pasukan petugas khas yang ditubuhkan untuk menyiasat skandal 1MDB serta mendakwa orang yang melakukan kesalahan dan
mendapatkan aset yang berkaitan. Pasukan petugas akan diketuai bersama oleh bekas peguam negara Abdul Gani Patail, bekas
ketua SPRM Abu Kassim Mohamed, ketua SPRM semasa Mohd Shukri Abdull dan bekas ketua cawangan khas Abdul Hamid Bador.
Timbalan Perdana Menteri Wan Azizah Wan Ismail dan beberapa menteri persekutuan secara rasmi bersumpah sebagai anggota
kabinet.
22 Mei 2018

Bekas PM Najib Razak dibawa masuk untuk disoal siasat di Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM)[142]
28 Mei 2018
Mahathir telah membuat keputusan muktamad untuk membatalkan projek Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR) antara Kuala Lumpur
dan Singapura dan berkemungkinan perlu membayar pampasan sebanyak RM500 juta. Ia diumumkan sebelum perbincangan
mengenainya dibuat di kabinet.[143]
30 Mei 2018
Mahathir mengumumkan penubuhan Tabung Harapan Malaysia
1 Jun 2018
Mahathir memansuhkan GST.
12 Jun 2018
Mahathir bertemu Perdana Menteri Jepun Shinzō Abe di Jepun.
10 Julai 2018

Tun Dr. Mahathir meraikah ulang tahun kelahirannya ke-93.[144][145]

3 Ogos 2018
Mahathir bertemu dengan Setiausaha Negara AS Mike Pompeo di Pejabat Perdana Menteri di Putrajaya.

Letak jawatan
Rencana utama: Krisis politik Malaysia 2020

Pada 24 Februari 2020, Mahathir mengumumkan peletakan jawatan beliau sebagai Perdana Menteri dan menghantar surat peletakan jawatan kepada Yang di-
Pertuan Agong. Tambahan lagi, Mahathir juga meletak jawatan sebagai pengerusi Parti Pribumi Bersatu Malaysia (BERSATU), yang turut mengumumkan
bahawa parti tersebut keluar dari gabungan Pakatan Harapan sebagai sokongan kepada pemimpin mereka. Pengumuman ini telah menimbulkan spekulasi
bahawa Mahathir merancang untuk membentuk satu gabungan baru yang tidak termasuk kemungkinan penggantinya Anwar Ibrahim. Yang di-Pertuan Agong
telah menerima peletakan jawatan Tun Dr Mahathir, tetapi baginda melantik beliau semula untuk memegang jawatan dalam interim sehingga perdana menteri
baharu dilantik.[146][147][148]

Kesihatan
Pada 24 Januari 1989, Dr Mahathir pernah menjalani pembedahan pintasan arteri koronari di Hospital Besar Kuala Lumpur (HBKL), Kuala Lumpur.[149][150]

Pada 9 November 2006, beliau sekali lagi dimasukkan ke Institut Jantung Negara (IJN) kerana serangan jantung setelah saluran darah arteri tersumbat.

Pada 14 Mei 2007, beliau dimasukkan ke Unit Rawatan Rapi (ICU) di Hospital Langkawi selepas kesukaran bernafas pada jam 4:00 petang.
Pada 4 September 2007, Dr Mahathir menjalani pembedahan pintasan arteri koronari di IJN selama 5 jam. Pembedahan diketuai pakar jantung terkemuka, Tan
Sri Dr. Yahya Awang, Datuk Dr. Razali Wathooth, Datuk Dr. Azahari Yakub, Datuk Dr. Venugopal Balchand, Datuk Ezani Mohd. Taib dan Ketua Pakar
Bedah Kardiologi Klinik Mayo di California, Amerika Syarikat, Prof. Dr. Hartzell Schaff. Ini merupakan pembedahan saluran darah arteri kali ke-2.

Pada 15 September 2007, sekali lagi beliau dimasukkan ke Unit Rawatan Rapi di IJN jam 7:00 malam. Ketika itu beliau berusia 82 tahun.[151]

Malam 2 Oktober 2010, di Melbourne, Australia, Tun Dr Mahathir telah dimasukkan ke Hospital Epworth akibat sakit batuk dan selesema. Kemasukan beliau
ke hospital tersebut disahkan oleh pegawai khasnya, Sufi Yusof. Dr Mahathir pergi ke Melbourne bertujuan untuk berucap pada seminar mengenai
pembangunan manusia anjuran Kelab UMNO Australia Melbourne di Universiti Melbourne.

Pada 9 Februari 2018, Mahathir dimasukkan ke Institut Jantung Negara di Kuala Lumpur pada malam Jumaat akibat jangkitan dada berikutan batuk.[152]

Pada 16 Disember 2021, Mahathir sekali lagi dimasukkan ke Institut Jantung Negara (IJN) bagi menjalani pemeriksaan kesihatan dan pemantauan
selanjutnya.[153]

Persaraan
Selepas bersara, Mahathir telah dipilih sebagai Seri Maharaja Mangku Negara, membenarkan beliau untuk
menerima pakai gelaran "Tun".[154] Beliau berjanji untuk "benar-benar" meninggalkan politik, menolak peranan
emeritus dalam kabinet Abdullah.[155] Abdullah segera menunjukkan tanda sebagai Perdana Menteri yang lebih
tenang dan kurang pertentangan. Dengan kelayakan agama lebih kuat daripada Mahathir, beliau mampu untuk
menewaskan lonjakan PAS dalam pilihan raya tahun 1999, dan memimpin Barisan Nasional dalam pilihan raya
tahun 2004 kepada kemenangan yang sangat besar, mengambil 199 daripada 219 kerusi Parlimen.[156] Mahathir
adalah Ketua Pegawai Eksekutif, Pengerusi dan dengan itu penasihat kanan kepada banyak syarikat Malaysia
perdana, seperti Proton, Yayasan Kepimpinan Perdana dan syarikat minyak dan gas milik kerajaan Malaysia,
Petronas, dan lain-lain.[157] Mahathir dan Abdullah mempunyai kejatuhan besar ke atas Proton pada tahun 2005.
Ketua Eksekutif Proton, sekutu Mahathir, telah dipecat oleh lembaga pengarah syarikat tersebut. Dengan berkat
Abdullah, syarikat itu kemudiannya menjual salah satu aset hadiah syarikat, syarikat motosikal MV Agusta yang
telah dibeli atas nasihat Mahathir.[158] Mahathir juga mengkritik pemberian permit import untuk kereta asing, yang Mahathir menyampaikan ucapan di
dikatakan telah menyebabkan jualan domestik Proton menderita,[159] dan menyerang Abdullah kerana Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa-
membatalkan pembinaan tambak kedua antara Malaysia dan Singapura.[160] Mahathir mengadu bahawa Bangsa Bersatu.
pandangan beliau tidak mendapat siaran yang mencukupi oleh akhbar Malaysia, kebebasan yang beliau turut
disekat semasa Perdana Menteri: beliau telah dinamakan sebagai salah satu daripada "Sepuluh Musuh Akhbar"
oleh Jawatankuasa Melindungi Wartawan untuk sekatan beliau pada surat khabar dan penjara sesekali wartawan.[161] Beliau berpaling kepada perhatian dunia
blog sebagai tindak balas, menulis kolum untuk Malaysiakini, laman web yang bersimpati kepada pembangkang, dan memulakan blog sendiri.[162] Beliau
tidak berjaya mendapatkan pilihan raya daripada bahagian parti tempatan untuk menjadi perwakilan ke Perhimpunan Agung UMNO pada tahun 2006, di mana
beliau merancang untuk memulakan pemberontakan terhadap kepimpinan Abdullah bagi parti.[163] Selepas pilihan raya 2008, di mana UMNO kehilangan
majoriti dua pertiga di Parlimen, Mahathir meletak jawatan daripada parti. Abdullah telah digantikan oleh timbalannya, Najib Razak, pada tahun 2009, satu
langkah yang mendorong Mahathir untuk menyertai semula parti.[164] Mahathir terus menarik kontroversi dalam persaraan untuk kenyataan mengenai hal
ehwal antarabangsa. Beliau merupakan pengkritik lantang Israel, ke titik di mana pada tahun 2012 beliau menyatakan: "Saya gembira untuk dilabelkan
antisemitik [...] Bagaimana saya boleh menjadi sebaliknya, apabila orang Yahudi yang selalu bercakap kengerian mereka mengalami semasa Holokus
menunjukkan kekejaman Nazi yang sama dan sukar kepentingan hati ke arah bukan sahaja musuh-musuh mereka tetapi juga terhadap sekutu mereka apa-apa
harus cuba untuk menghentikan pembunuhan yang tidak masuk akal musuh Palestin mereka. "[165] Mahathir menubuhkan Suruhanjaya Jenayah Perang Kuala
Lumpur untuk menyiasat aktiviti Amerika Syarikat, Israel dan sekutu-sekutunya di Iraq, Lubnan dan wilayah Palestin.[166] Beliau juga telah mencadangkan
bahawa serangan 11 September 2001 mungkin telah dilakukan oleh kerajaan Amerika Syarikat.[167]

Mahathir melancarkan Inisiatif Kuala Lumpur untuk Forum Menjenayahkan Perang pada tahun 2005 yang membawa kepada penubuhan Pertubuhan
Keamanan Perdana Global pada tahun 2006. Forum ini diakhiri dengan sokongan utama daripada para peserta bahawa perjuangan aktif dan berterusan serius
diperlukan untuk mengharamkan peperangan dan menggalakkan keamanan global Pada tahun 2010, Perdana Global Peace Foundation (PGPF) telah
didaftarkan sebagai sebuah pertubuhan bukan kerajaan di mana Mahathir merupakan Presiden. Usaha yang telah diambil oleh PGPF adalah penubuhan PGPF
Kerusi Tun Mahathir untuk Keamanan Global di Universiti Islam Antarabangsa Malaysia, program Mahathir Peace School Global, PGPF Club, Break the
Siege, Projek Permata di Gaza dan Musim Sejuk Hangat dan Kempen Ramadhan. Seperti yang dibayangkan oleh Mahathir, PGPF amat menyokong
keamanan sejagat melalui persidangan antarabangsa, ceramah dan program capaian luar di sekolah-sekolah, universiti dan forum awam. Mahathir menjalani
pembedahan pintasan jantung pada tahun 2007, berikutan dua serangan jantung dalam tempoh dua tahun sebelumnya. Beliau telah menjalani operasi yang
sama selepas serangan jantung pada tahun 1989. Selepas pembedahan 2007, beliau mengalami jangkitan dada. Beliau dimasukkan ke hospital untuk rawatan
jangkitan dada lain pada tahun 2010.[163][168]

Berikutan skandal 1Malaysia Development Berhad pada tahun 2015, Mahathir menjadi seorang pengkritik kerajaan Perdana Menteri Najib Razak, lebih-lebih
lagi daripada Abdullah.[86] Beliau telah berulang kali menggesa Najib untuk meletakkan jawatan.[169] Pada 30 Ogos 2015, beliau dan isterinya, Siti Hasmah,
menghadiri perhimpunan Bersih 4 yang menyaksikan puluhan ribu menunjukkan perletakan jawatan Najib.[170]

Pada 2016, Mahathir mencetuskan beberapa protes yang memuncak dalam Perisytiharan Warga Malaysia dengan sendiri dengan bantuan Pakatan Harapan dan
NGO untuk menggulingkan Najib.[171][172] Respon Najib kepada tuduhan rasuah telah mengetatkan cengkaman kuasa dengan menggantikan Timbalan
Perdana Menteri, menggantung dua akhbar dan menolak melalui parlimen Rang Undang-undang Majlis Keselamatan Negara kontroversi yang menyediakan
Perdana Menteri dengan kuasa belum pernah terjadi sebelumnya.[173][174] Pada Jun 2016, Mahathir juga secara aktif berkempen untuk calon AMANAH dari
Pakatan Harapan untuk pemilihan kecil Sungai Besar 2016 dan pilihan raya umum Kuala Kangsar 2016.

Menjelang 2017, Mahathir telah mendaftarkan parti politik baru dan menyertai Pakatan Harapan. Beliau telah dicadangkan sebagai calon pengerusi dan calon
perdana menteri Pakatan Harapan.[175]

Legasi
Atas usaha-usaha beliau untuk menggalakkan pembangunan ekonomi di negara ini, Mahathir telah diberi gelaran Bapa Pemodenan.[176]
Kediaman rasmi Mahathir, Seri Perdana, di mana beliau tinggal dari 23 Ogos 1983 hingga 18 Oktober 1999, telah bertukar menjadi sebuah muzium (Galeria
Sri Perdana). Selaras dengan prinsip pemuliharaan warisan, reka bentuk asal dan susun atur Sri Perdana telah dipelihara.

Mahathir telah menjadi tokoh kontroversi dan subjek serangan keras oleh pengkritiknya. Bekas de facto Menteri Undang-Undang Zaid Ibrahim menulis dalam
memoirnya: "Dalam hati saya, saya tidak boleh menerima dakwaan bahawa Dr Mahathir secara peribadi adalah seorang yang korup. Orang korup tidak pernah
berani untuk bercakap dengan sekuat-kuat Dr Mahathir Kekayaan bukanlah satu motivasi utama untuknya. Beliau hanya mendambakan kuasa."[177]

Dua daripada anak Mahathir, bergiat aktif dalam politik: Mokhzani adalah seorang pegawai kanan Belia UMNO (sayap pemuda parti) sebelum meninggalkan
politik dan memberi tumpuan kepada kerjaya perniagaannya; Mukhriz telah dipilih ke Parlimen pada tahun 2008, dan pada tahun 2013 menjadi Menteri Besar
Kedah.[178][179]

Menurut Wain dalam biografi Mahathir pada tahun 2010:

Peningkatan taraf hidup, bersama-sama dengan bangunan barang pameran Dr. Mahathir dan pertahanan lantang kepentingan Malaysia,
menyumbang kepada semangat jati diri kebangsaan, kebanggaan dan keyakinan yang tidak pernah wujud sebelum ini. Dia meletakkan Malaysia
pada peta, dan kebanyakan rakyat Malaysia gembira mengenainya.... [Namun], dia tidak akan dapat lari daripada tanggungjawab untuk banyak
masalah mungkin melanda masyarakat Malaysia pada masa akan datang, dari menjalar Islamisasi dengan rasuah dan ketidaksamaan. Untuk
sementara beliau menerajui Malaysia bersama-sama selama 22 tahun, sistem pentadbiran politik atrofid dan reput di bawah jenama tadbir urus
peribadi beliau.[180]

Mahathir dilakonkan oleh Nazril Idrus dalam filem 2013, Tanda Putera arahan Shuhaimi Baba.

Keputusan pilihan raya

Parlimen Malaysia

Buang
Tahun Perlembagaan Undi Prts Pembangkang Undi Prts Majoriti Keluar
undi
Mahathir Ahmad Shukri
1964 Mohamad 12,406 60.22% Abdul Shukur 8,196 39.78% 21,440 4,210 82.8%
Kota Star (UMNO) (PAS)
Selatan Mahathir
Yusof Rawa
1969 Mohamad 12,032 48.03% 13,021 51.97% 25,679 989 78.6%
(PAS)
(UMNO)
Mahathir
Tidak
1974 Mohamad Tiada Tiada Tiada Tiada Tiada Tiada Tiada
ditolak
(UMNO)
Mahathir
Halim Arshat Tidak
1978 Mohamad 18,198 64.64% 9,953 35.36% 8,245 78.36%
(PAS) diketahui
(UMNO)
Mahathir
1982 Mohamad 24,524 73.67% Yusof Rawa (PAS) 8,763 26.33% 34,340 15,761 78.79%
(UMNO)
Mahathir
Azizan Ismail
1986 Kubang Pasu Mohamad 25,452 71.48% 10,154 28.52% 36,409 15,298 74.21%
(PAS)
(UMNO)
Mahathir
Sudin Wahab
1990 Mohamad 30,681 78.07% 8,619 21.93% 40,570 22,062 77.51%
(S46)
(UMNO)
Mahathir
Ahmad Mohd Alim
1995 Mohamad 24,495 77.12% 7,269 22.88% 33,010 17,226 73.61%
(PAS)
(UMNO)
Mahathir
Ahmad Subki Abd.
1999 Mohamad 22,399 63.22% 12,261 34.61% 36,106 10,138 78.62%
Latif (PAS)
(UMNO)
Mahathir
Nawawi bin
2018 Langkawi Mohamad 18,954 54.90% 10,061 29.14% 34,527 8,893 80.87%
Ahmad (UMNO)
(PPBM)

Penulisan

Buku
The Malay Dilemma (1970) ISBN 981-204-355-1
The Challenge, (1986) ISBN 967-978-091-0
Regionalism, Globalism, and Spheres of Influence: ASEAN and the Challenge of Change into the 21st century (1989) ISBN 981-3035-49-
8
The Pacific Rim in the 21st century,(1995)
The Challenges of Turmoil, (1998) ISBN 967-978-652-8
The Way Forward, (1998) ISBN 0-297-84229-3
A New Deal for Asia, (1999)
 Islam & The Muslim Ummah, (2001) ISBN 967-978-738-9
Globalisation and the New Realities (2002)
Reflections on Asia, (2002) ISBN 967-978-813-X
The Malaysian Currency Crisis: How and why it Happened, (2003) ISBN 967-978-756-7
Achieving True Globalization, (2004) ISBN 967-978-904-7
Islam, Knowledge, and Other Affairs, (2006) ISBN 983-3698-03-4
Principles of Public Administration: An Introduction, (2007) ISBN 978-983-195-253-5
Chedet.com Blog Merentasi Halangan (Bilingual), (2008) ISBN 967-969-589-1
A Doctor in the House: The Memoirs of Tun Dr Mahathir Mohamad, (8 Mac 2011) ISBN 978-967-599-722-8

Blog

Beliau mula menulis blog pada 1 Mei 2008 pada jam 1:27 pagi, dengan penulisan beliau "The Appointment of Judges". Pada 19 Jun, blog beliau telah
berpindah ke laman baru yang lebih dipercayai dan selamat simpanannya.[181] Kini blog beliau terletak di http://chedet.cc/ (http://chedet.cc/).

Anugerah

Anugerah tempatan
 Malaysia
1965 - Pingat Peringatan Malaysia (PPM) (Perak)
2003 - Seri Maharaja Mangku Negara (SMN); Membawa gelaran Tun
 Wilayah Persekutuan
2008 - Seri Utama Mahkota Wilayah (SUMW); Membawa gelaran Datuk Seri Utama
 Pahang
1977 - Sri Sultan Ahmad Shah Pahang (SSAP); membawa gelaran Dato' Sri
 Kedah
1977 - Seri Setia Diraja Kedah (SSDK); membawa gelaran Dato' Seri
1988 - Darjah Utama Kedah (DUK)
2003 - Darjah Kerabat Kedah (DK)[182]
 Johor
1979 - Dato’ Sri Paduka Mahkota Johor (SPMJ); membawa gelaran Dato'
1989 - Darjah Kerabat Yang Amat Dihormati Pangkat Pertama Johor (DK I)[183]
 Sarawak
1980 - Datuk Patinggi Bintang Kenyalang Sarawak (DP); membawa gelaran Datuk Patinggi
2003 - Satria Bintang Sarawak (SBS); Membawa gelaran Pehin Sri
 Perlis
1995 - Darjah Kerabat Baginda Tuanku Syed Putra Jamalullail Perlis (DK)
 Terengganu
Darjah Seri Setia Sultan Mahmud Terengganu (SSMT); Membawa gelaran Dato' Seri

Nota:

Selangor

Beliau telah memulangkan semula darjah kebesaran Selangor, iaitu Darjah Kerabat Yang Amat Dihormati DK (Selangor) dan Darjah Seri Paduka Mahkota
Selangor (SPMS) yang membawa gelaran Dato' Seri pada 7 Disember 2017.[184]

Kelantan

Sultan Muhammad V telah menarik balik Darjah Kerabat (DK) Al Yunusi daripada beliau pada 6 Februari 2018 lalu.[185]

Anugerah antarabangsa
 Indonesia
1987 - Bintang Mahaputera Adipurna Indonesia
 Venezuela
1990 - Order of the Liberator of Venezuela
 Poland
2002 - Grand Cross of the Order of Merit of the Republic of Poland
 Rusia

2003 - Order of Friendship

  Jepun

2018 - Grand Cordon of the Paulownia Flowers (GCPF) [186]

Garis masa
1925: Dilahirkan di Alor Setar, Kedah pada 10 Julai.
1945: Mengambil bahagian dalam penentangan Malayan Union.
1946: Menjadi ahli UMNO semasa ia ditubuhkan.
1953: Mendapat ijazah perubatan dari Kolej Perubatan King Edward (yang kemudiannya dikenali
sebagai Universiti Malaya) di Singapura;
1954: Berkhidmat sebagai pegawai perubatan di Hospital Alor Star, Hospital Langkawi, Hospital Jitra
dan Hospital Perlis.
1957: Berhenti dari perkhidmatan kerajaan untuk membuka kliniknya sendiri, MAHA Klinik di Alor
Setar.
1964: Dipilih sebagai Ahli Parlimen Kota Setar atas tiket Parti Perikatan selepas beliau menewaskan
calon PAS, Mohd Shaari Haji Abdul Shukur, dengan majoriti 4,210 undi; Dr Mahathir mendapat 12,406
undi, sementara Mohd Shaari mendapat 8196 undi.
1965: Menjadi ahli Majlis Tertinggi UMNO.
1968: Dilantik sebagai Pengerusi Majlis Pelajaran Tinggi.
1969: Ditewaskan oleh calon Pas, Haji Yusof Rawa dalam Pilihanraya pada 10 Mei, dengan 989 undi
di kawasan Kotar Setar; beliau dikatakan kalah kerana kehilangan "undi Cina" apabila beliau Menerima anugerah Doktor Kehormat
mengumumkan bahawa beliau tidak perlu undi Cina untuk memenangi dalam pilihanraya; (Falsafah) daripada Canselor UKM,
Tuanku Ja'afar
Dipecat jawatan daripada Majlis Tertinggi UMNO pada 12 Julai, berikutan pengedaran suratnya
kepada Tunku Abdul Rahman;
Diberhentikan keahliannya dalam UMNO pada 26 September.
1970: Mengeluarkan buku dalam bahasa Inggeris yang bertajuk "Dilema Melayu" (The Malay Dilemma); buku ini diharamkan dengan
serentak.
1972: Diterima kembali menjadi ahli UMNO pada 7 Mac;
Dilantik menjadi Pengerusi Lembaga Perindustrian Makanan Malaysia (FIMA).
1973: Dilantik sebagai senator.
1974: Dilantik sebagai Pengerusi Majlis Universiti Nasional;
Melepaskan jawatan sebagai senator untuk bertanding di Pilihanraya 1974, yang mana beliau menang tanpa bertanding;
Dilantik sebagai Menteri Pelajaran pada 5 September.
1975: Menjadi salah satu daripada tiga naib presiden UMNO, selepas memenangi dengan majoriti sebanyak 47 undi.
1976: Menjadi Timbalan Presiden UMNO pada 5 Mac.
1978: Dilantik sebagai Timbalan Perdana Menteri Malaysia oleh Tun Hussein Onn pada 15 September;
Melepaskan jawatan sebagai Menteri Pelajaran untuk menjadi Menteri Perdagangan dan Perindustrian Malaysia (1 Jun 1978 - Julai
1981);
1981: Menjadi Presiden UMNO pada 26 Jun, dan Perdana Menteri Malaysia ke-empat pada 10 Julai, berikutan perletakan jawatan Tun
Hussein Onn atas sebab-sebab kesihatan;
Menjadi Menteri Pertahanan (18 Julai, 1981 - 6 Mei, 1986) disamping memegang jawatan Perdana Menteri;
Melancarkan slogan-slogan "Bersih, Cekap dan Amanah", "Kepimpinan Melalui Teladan", "Dasar Pandang ke Timur", "Penerapan
Nilai-nilai Islam", dan polisi pemulauan barang UK ("Buy British Last");
Mencepatkan masa sebanyak setengah jam di Semenanjung Malaysia untuk menyeleraskannya dengan Malaysia Timur;
Meminta maaf daripada Tunku Abdul Rahman secara umum;
Menarik balik pengharaman buku Dilema Melayu (The Malay Dilemma)
Merancangkan serangan subuh dengan pengambilan kembali Guthrie Corporation oleh Perbadanan Nasional Berhad (PNB) di Bursa
Saham London pada 7 September, supaya memulangkan hakmilik lebih kurang 200,000 ekar tanah pertanian kepada rakyat
Malaysia.
1983: Mengemaskinikan kuasa Yang di-Pertuan Agong dan Sultan-sultan, supaya rang undang-undang yang diputuskan oleh Parlimen
atau Dewan Undangan Negeri dapat menjadi akta, selepas penerimaan pendapat Yang Di-Pertuan Agung ataupun Sultan-sultan negeri
masing-masing;
Menubuhkan PROTON, sebuah projek kereta nasional.
1986: Datuk Musa Hitam meletakkan jawatan sebagai Timbalan Perdana Menteri pada 27 Februari;
Ghafar Baba dilantik sebagai Timbalan Perdana Menteri Malaysia;
Menjadi Menteri Dalam Negeri pada 7 Mei di samping memegang jawatan Perdana Menteri;
Suatu pertikaian tertimbul dengan negeri Singapura tentang lawatan rasmi Chaim Herzog, Presiden negara Israel.
1987: Menewaskan cabaran Tengku Razaleigh Hamzah untuk jawatan Presiden UMNO dengan majoriti yang nipis sekali pada 24 April;
Menjadi Menteri Kehakiman di samping memegang jawatan Menteri Dalam Negeri dan Perdana Menteri Malaysia.
1988: Memecat empat hakim Mahkamah Tertinggi, termasuk Tun Salleh Abas kerana menghalang perbicaraan tentang salah laku tata
tertib semasa kehadapan UMNO akan diputuskan oleh Mahkamah Tertinggi (pada masa itu, UMNO telah diharamkan oleh Makhamah
Tinggi);
1990: Menjadi Menteri Hal-Ehwal Dalam Negeri (Oktober 1990 - Januari 1999) di samping memegang jawatan Perdana Menteri.
1993: Melantik Datuk Seri Anwar Ibrahim sebagai Timbalan Perdana Menteri;
Mengehadkan pengecualian Sultan-sultan daripada pendakwaan, selepas peristiwa Douglas Gomez;
 Perhubungan di antara Dr. Mahathir dan pemimpin-pemimpin Australia merosot apabila Paul Keating mewajahkan Dr. Mahathir
sebagai seorang yang degil ("recalcitrant") kerana enggan menghadiri Persidangan APEC.
1997: Menetapkan nilai mata wang Malaysia pada 1 September supaya mengatasi Krisis Kewangan Asia 1997.
1998: Memecat Datuk Seri Anwar Ibrahim dari semua jawatan dalam kerajaan dan dalam UMNO pada 2 September;
Mendakwa Anwar Ibrahim atas kesalahan liwat dan penyalahgunaan kuasanya; Anwar dihadapkan ke mahkamah pada 2 November;
Pergaulan dengan Amerika Syarikat menjadi buruk apabila Al Gore, Naib Presiden Amerika Syarikat, merendahkan nama baik negara
Malaysia di Persidangan APEC yang pada masa itu dianjurkan oleh Malaysia.
Melantik Datuk Seri Abdullah Ahmad Badawi sebagai Timbalan Perdana Menteri;
Pembukaan rasmi Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA) di Sepang, yang menelan kos sebanyak RM13 bilion;
Penghabisan pembinaan Menara Berkembar Petronas yang mempunyai 88 tingkat, iaitu menara berkembar yang tertinggi di dunia;
Dipilih sebagai "Asia's Newsmaker of 1998" oleh Majalah TIME.
1999: Menjadi Menteri Kewangan Pertama pada 8 Januari, di samping memegang jawatan Perdana Menteri ketika Malaysia masih
mengalami Krisis Ekonomi 1997;
Pembukaan rasmi Cyberjaya, sebuah bandar yang baru yang memainkan peranan yang penting dalam Koridor Raya Multimedia
Malaysia.
2001: Menjadi Menteri Kewangan dan Menteri Tugas-tugas Khas (5 Jun 2001) disamping memegang jawatan Perdana Menteri.
2002: Mengumumkan penggunaan bahasa Inggeris untuk mengajarkan mata pelajaran Matematik dan Sains, mulai tahun 2003;
Mengumumkan perletakan jawatannya sebagai Perdana Menteri dalam Perhimpunan Agung UMNO, tetapi telah dirayu untuk
membuat penangguhan selama 18 bulan.
2003: Bersara sebagai Perdana Menteri Malaysia pada 31 Oktober, 2003 dan menamakan timbalannya, Datuk Seri Abdullah Badawi,
sebagai pengganti; beliau memegang jawatan Perdana Menteri selama 22 tahun, dan terjadi salah satu daripada pemimpin-pemimpin
negara Asia yang paling lama perkhidmatannya;
Dianugerahkan sebagai Tun, pangkat kehormatan yang tertinggi di Malaysia.
2008: Dianugerahkan Seri Utama Mahkota Wilayah (S.U.M.W.) membawa gelaran "Datuk Seri Utama".
2016: Keluar dari UMNO dan menubuhkan Parti Pribumi Bersatu Malaysia sebagai Penasihat.
2017: Telah mendaftarkan parti politik baharu dan menyertai Pakatan Harapan. Beliau telah dicadangkan sebagai calon Pengerusi dan
calon Perdana Menteri Malaysia.
2018: Dilantik semula sebagai Perdana Menteri Malaysia yang ke-7 selepas bertanding dan mendapat sokongan majoriti daripada
Pakatan Harapan yang memenangi Pilihan Raya Umum ke-14. Ini menjadikan beliau Ketua Kerajaan yang paling tua berkhidmat.
2020: Mengumumkan perletakan jawatannya sebagai Perdana Menteri pada 24 Februari selepas 21 bulan mentadbir negara.

Garis masa sebagai Ahli Parlimen

Garis masa sebagai Ahli Parlimen yang telah berkhidmat selama lebih daripada 30 tahun

Rujukan

Catatan
 1. Tunku Abdul Rahman, Tun Abdul Razak dan Hussein Onn ialah ahli-ahli kerabat diraja atau mempunyai keturunan diraja,[23] begitu juga
anak Tun Razak Najib. Bapa dan datuk Abdullah Ahmad Badawi merupakan tokoh agama terkemuka.[25]
Nota kaki
1. "Mahathir Mohamad Bio Height Wife Wiki & Family" (https://biogra
phybd.com/mahathir-mohamad/). Diarkibkan (https://web.archive.o
rg/web/20200114082353/https://biographybd.com/mahathir-moha
mad/) daripada yang asal pada 14 January 2020. Dicapai pada
9 December 2019.
2. Research on the Early Malay Doctors 1900-1957 Malaya and
Singapore, By Faridah Abdul Rashid. (http://books.google.com.m
y/books?id=LNu6b6uY7PgC&pg=PA246&dq=Mahathir+born+doct
or+in+the+house+10+Julai&hl=en&sa=X&ei=HzUnUvidIoGRrQfP
p4CQBw&ved=0CDgQ6AEwAg#v=onepage&q=Mahathir%20bor
n%20doctor%20in%20the%20house%2010%20Julai&f=false)
3. "A Doctor In The House" (https://web.archive.org/web/2014042013
5832/http://www.mphonline.com/books/mahathir_mohamad.aspx).
Diarkibkan daripada yang asal (http://www.mphonline.com/books/
mahathir_mohamad.aspx) pada 2014-04-20. Dicapai pada
2013-09-04.
4. Snippets – Birthday, Road Transport, Blocks & M.V. Agusta (http://
chedet.cc/blog/?p=66) Diarkibkan (https://web.archive.org/web/20
140415053648/http://chedet.cc/blog/?p=66) 2014-04-15 di
Wayback Machine chedet.co.cc, Julai 2008
5. The early years, 1947-1972 (http://books.google.com.my/books/ab
out/The_early_years_1947_1972.html?id=5U5vAAAAMAAJ),
koleksi artikel Dr Mahathir di akhbar Singapura, The Straits Times
6. "Mahathir turns 85: Achievements and gallery" (https://web.archiv
e.org/web/20140415054700/http://news.malaysia.msn.com/photog
allery.aspx?cp-documentid=4206859). Diarkibkan daripada yang
asal (https://news.malaysia.msn.com/photogallery.aspx?cp-docum
entid=4206859) pada 2014-04-15. Dicapai pada 2012-03-18.
7. 'The Tragedy That Didn't Happen: Malaysia's Crisis Management
and Capital Controls' oleh Dr. Marie-Aimée Tourres (http://www.lar
ouchepub.com/other/2004/book_reviews/3132malaysia_v_imf.htm
l), ulasan dari 'Executive Intelligence Review', 13 Ogos 2004
8. 'Malaysian Maverick: Mahathir Mohamad in Turbulent Times' (http
s://en.wikipedia.org/wiki/Malaysian_Maverick), oleh Barry Wain
9. Barry Wain (http://chedet.co.cc/chedetblog/2010/06/barry-wain.htm
l), chedet.co.cc, 14 Jun 2010
10. 'Beyond Mahathir: Malaysian politics and its discontents' oleh Boo
Teik Khoo (http://books.google.com.my/books?id=r0xyfD0YZHIC&l
pg=PA38&ots=e_EHzyGeUa&pg=PA38#v=onepage&q&f=false),
quote ucapan Mahathir di Kolej St. Catherine, Universiti Oxford,
1996
11. The Financial Turmoil and Malaysia (http://chedet.co.cc/chedetblo
g/2008/10/the-financial-turmoil-and-mala.html), chedet.co.cc, 20
Oktober 2008
12. Mahathir, Malaysia's Autocratic Modernizer, Steps Down (http://ww
w.nytimes.com/2003/11/01/world/mahathir-malaysia-s-autocratic-
modernizer-steps-down.html), The New York Times, 01 November
2003
13. ISA (http://chedet.co.cc/chedetblog/2009/09/isa.html),
chedet.co.cc, 28 September 2009
14. "Dr Mahathir quits Umno, again" (http://www.thestar.com.my/news/
nation/2016/02/29/dr-mahathir-quits-umno-again/). The Star
Online. 19 Februari 2016. Dicapai pada 15 Oktober 2016.
15. Abdul Rahman, Tunku (September 1969). May 13 – Before and
After. Kuala Lumpur: Penerbitan Utusan Melayu. m/s. 117–121.
16. "Dr Mahathir's new party officially registered" (https://web.archive.o
rg/web/20161015145627/http://www.freemalaysiatoday.com/categ
ory/nation/2016/09/09/dr-mahathirs-new-party-officially-
registered/). Free Malaysia Today FMT News. 9 September 2016.
Diarkibkan daripada yang asal (http://www.freemalaysiatoday.com/
category/nation/2016/09/09/dr-mahathirs-new-party-officially-regist
ered/) pada 2016-10-15. Dicapai pada 15 Oktober 2016.
17. Kaos Jr., Joseph (4 April 2015). "Dr M past his quiet stage, asks
Najib to step down" (http://www.thestar.com.my/News/Nation/2015/
04/04/Mahathir-past-quiet-stage-Najib/). The Star (Malaysia).
Dicapai pada 7 August 2015.
18. "Dr Mahathir quits Umno, again" (http://www.thestar.com.my/news/
nation/2016/02/29/dr-mahathir-quits-umno-again/). The Star
Online. 19 February 2016. Dicapai pada 15 October 2016.
19. "Dr Mahathir's new party officially registered" (https://web.archive.o
rg/web/20161015145627/http://www.freemalaysiatoday.com/categ
ory/nation/2016/09/09/dr-mahathirs-new-party-officially-
registered/). Free Malaysia Today FMT News. 9 September 2016.
Diarkibkan daripada yang asal (http://www.freemalaysiatoday.com/
category/nation/2016/09/09/dr-mahathirs-new-party-officially-regist
ered/) pada 2016-10-15. Dicapai pada 15 October 2016.
20. CNN, Euan McKirdy, Marc Lourdes and Ushar Daniele,.
"Malaysia's Mahathir Mohamad is now the world's oldest leader"
(https://www.cnn.com/2018/05/10/asia/malaysia-election-mahathir-
victory-intl/index.html). CNN. Dicapai pada 11 May 2018.
21. Rashid 2012
22. "salinan arkib" (https://web.archive.org/web/20180706170047/htt
p://www.mykedah2.com/e_20hall_fame/e202_5_07.htm).
Diarkibkan daripada yang asal (http://www.mykedah2.com/e_20ha
ll_fame/e202_5_07.htm) pada 2018-07-06. Dicapai pada
2016-06-10.
23. Wain 2010, halaman 4–5
24. Wain 2010, halaman 7–8
25. Perlez, Jane (2 November 2003). "New Malaysian Leader's Style
Stirs Optimism" (https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F
30D17F738540C718CDDA80994DB404482). New York Times.
The New York Times Company. Dicapai pada 12 Januari 2011.
26. Wain 2010, halaman 9
27. Tan & Vasil, p. 51
28. Victor A. Pogadaev. 20 Tahun Yang Mengubah Wajah Malaysia.
Berita Harian, 13. 3. 2002
29. Mahathir dan Abdullah akan hadir perasmian Perhimpunan Agung
Umno (http://mstar.com.my/berita/cerita.asp?file=/2009/10/13/mstar
_berita/20091013181821&sec=mstar_berita)
30. Morais 1982, halaman 27
31. Morais 1982, halaman 28–29
32. Wain 2010, halaman 39
33. Milne & Mauzy 1999, halaman 27–28
34. Wain 2010, halaman 33–34
35. Milne & Mauzy 1999, halaman 25
36. Milne & Mauzy 1999, halaman 64
37. Wain 2010, halaman 38–40
38. Wain 2010, halaman 40
39. Wain 2010, halaman 38
40. "The exotic doctor calls it a day" (http://www.economist.com/node/
2172673?story_id=2172673). The Economist. 3 November 2003.
Dicapai pada 4 Februari 2011.
41. Milne & Mauzy 1999, halaman 28
42. Sankaran & Hamdan 1988, halaman 18–20
43. Milne & Mauzy 1999, halaman 30–31
44. Branigin, William (29 Disember 1992). "Malaysia's Monarchs of
Mayhem; Accused of Murder and More, Sultans Rule Disloyal
Subjects". The Washington Post.
45. Milne & Mauzy 1999, halaman 32
46. Wain 2010, halaman 203–205
47. Wain 2010, halaman 206–207
48. Milne & Mauzy 1999, halaman 51–54
49. Milne & Mauzy 1999, halaman 56
50. Milne & Mauzy 1999, halaman 57
51. Milne & Mauzy 1999, halaman 57–59
52. Wain 2010, halaman 97–98
53. Milne & Mauzy 1999, halaman 80–89
54. Sankaran & Hamdan 1988, halaman 50
55. Milne & Mauzy 1999, halaman 40–43
56. Crossette, Barbara (7 Februari 1988). "Malay Party Ruled Illegal,
Spurring Conflicts" (https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?re
s=FB071EFC3A580C748CDDAB0894D0484D81). New York
Times. Dicapai pada 5 Februari 2011.
57. Milne & Mauzy 1999, halaman 43–44
58. Milne & Mauzy 1999, halaman 46–49
59. Wain 2010, halaman 65–67
60. Cheah, Boon Keng (2002). Malaysia: the making of a nation.
Institute of Southeast Asian Studies. m/s. 219. ISBN 981-230-154-
2.
61. Kim Hoong Khong (1991). Malaysia's general election 1990:
continuity, change, and ethnic politics. Institute of South East
Asian Studies. m/s. 15–17. ISBN 981-3035-77-3.
62. Wain 2010, halaman 1–3
63. Milne & Mauzy 1999, halaman 165
64. Milne & Mauzy 1999, halaman 166
65. Milne & Mauzy 1999, halaman 74
66. Wain 2010, halaman 104–105
67. Wain 2010, halaman 280
68. Hilley, John (2001). Malaysia: Mahathirism, hegemony and the
new opposition. Zed Books. m/s. 256. ISBN 1-85649-918-9.
69. Wain 2010, halaman 189
70. Wain 2010, halaman 185–188
71. Wain 2010, halaman 186–187
72. Wain 2010, halaman 105–109
73. Wain 2010, halaman 208–214
74. Stewart 2003, halaman 32
75. Stewart 2003, halaman 64–86
76. Stewart 2003, halaman 106–111
77. Wain 2010, halaman 293–296
78. Wain 2010, halaman 297–298
79. Wain 2010, halaman 299
80. Stewart 2003, halaman 141
81. Stewart 2003, halaman 142
82. Stewart 2003, halaman 140–141
83. Wain 2010, halaman 79–80
84. Wain 2010, halaman 80
85. Spillius, Alex (31 Oktober 2003). "Mahathir bows out with parting
shot at the Jews" (http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asi
a/malaysia/1445602/Mahathir-bows-out-with-parting-shot-at-the-Je
ws.html). The Daily Telegraph. UK. Dicapai pada 5 Februari 2011.
86. Kaos Jr., Joseph (4 April 2015). "Dr M past his quiet stage, asks
Najib to step down" (http://www.thestar.com.my/News/Nation/2015/
04/04/Mahathir-past-quiet-stage-Najib/). The Star (Malaysia).
Dicapai pada 7 Ogos 2015.
87. "Mahathir to launch war crimes tribunal" (http://thestar.com.my/new 111. Dr M kembali ke Umno hari ini, Malaysiakini, "Muda Mohd Noor",
s/story.asp?file=/2007/1/31/nation/20070131173214&sec=nation).
The Star (Associated Press). 31 Januari 2007. Dicapai pada
14 Januari 2008.
88. "Creativity – the key to NEM's success" (http://biz.thestar.com.my/n
ews/story.asp?file=/2010/8/14/business/6846948&sec=business). 113. "Salleh: Mahathir's 'Darul Penyangak' remark indefensible" (http://
The Star Online. 14 Ogos 2010. Dicapai pada 4 September 2010.
89. Uqbah Iqbal, Sejarah Pemikiran Pandang Ke Timur: Kepentingan
Jepun Dalam Pembangunan Sosio-Ekonomi Malaysia (1906-
1980), Bangi: UKM Press, 2017.
90. see Mahathir Mohamad’s preface to Asia’s New Crisis, edited by
Frank-Jürgen Richter, Pamela Mar (eds): John Wiley & Sons,
Singapore, 2004, (see Amazon (https://www.amazon.co.uk/dp/047
0821299))
91. "Commanding Heights: Dr. Mahathir bin Mohamad" (http://www.pb
s.org/wgbh/commandingheights/shared/minitextlo/int_mahathirbin
mohamad.html). PBS.org. Dicapai pada 1 Februari 2008.
92. World: Asia-Pacific Reform protests follow Gore's Malaysia
speech (http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/216500.stm)
93. Butler, Steven (15 November 1998). "Turning the Tables in a Very
Tawdry Trial" (http://www.usnews.com/usnews/news/articles/9811
23/archive_005241.htm). usnews.com. Dicapai pada 20 Mac
2009.
94. Symonds, Peter. "What Anwar Ibrahim means by "reformasi" in
Malaysia" (http://www.malaysia-today.net/SunWDML/2004_10_03
_MT_SunWDML_archive.htm) Malaysia Today
95. Shattered Summit: A high-handed speech by Al Gore started this
year's APEC meeting on the wrong foot. It never recovered. (http://
premium.cnn.com/ASIANOW/asiaweek/98/1127/nat1.html)
96. Joseph Masilamany (29 Jun 2006). "Mending fences" (http://www.
sun2surf.com/article.cfm?id=14613). theSun. Dicapai pada
10 Ogos 2006.
97. Nicolas Rothwell (16 Julai 1998). "Upsetter tips the apple cart".
The Australian. m/s. 4.
98. "INVESTMENT IN MALAYSIA" (https://web.archive.org/web/2018
0929064526/http://www.atimes.com/se-asia/BI02Ae05.html). Asia
Times. Diarkibkan daripada yang asal (http://www.atimes.com/se-a
sia/BI02Ae05.html) pada 2018-09-29. Dicapai pada 10 Disember
2012.
99. "INTERNATIONAL BUSINESS; Malaysia Extends Deadline in
Singapore Exchange Dispute" (https://www.nytimes.com/2000/01/
01/business/international-business-malaysia-extends-deadline-in-
singapore-exchange-dispute.html). New York Times. 1 Januari
2000. Dicapai pada 10 Disember 2012.
100. "Malaysia's stockmarket; Daylight Robbery" (http://www.economis
t.com/node/221572). The Economist. 10 Julai 1999. Dicapai pada
10 Disember 2012.
101. http://infopedia.nl.sg/articles/SIP_1533_2009-06-
23.html%7C"Singapore-Malaysia water agreements"
102. http://www.straitstimes.com/sites/straitstimes.com/files/20150323/ST-
Special-Edition-150323.pdf%7CPlans for a natural gas pipeline
from Terengganu to Singapore.
103. http://chedet.cc/?p=1620
104. http://www.scmp.com/news/asia/article/1756234/lee-kuan-yews-
death-mahathir-mohamad-last-southeast-asias-old-guard
105. http://www.straitstimes.com/asia/se-asia/lee-kuan-yew-was-
pivotal-to-singapores-success-mahathir
106. "Dr M nominated for Nobel Prize" (http://thestar.com.my/news/stor
y.asp?file=/2007/2/4/nation/16782365&sec=nation) Diarkibkan (htt
ps://web.archive.org/web/20070403111846/http://www.thestar.co
m.my/news/story.asp?file=%2F2007%2F2%2F4%2Fnation%2F16
782365&sec=nation) 2007-04-03 di Wayback Machine.
107. Bowring, Philip (23 September 1998). "Twin Shocks Will Leave
Their Mark on Malaysia" (https://web.archive.org/web/2008061112
1810/http://www.iht.com/articles/1998/09/23/edbow.t_0.php).
International Herald Tribune. Diarkibkan daripada yang asal (http://
www.iht.com/articles/1998/09/23/edbow.t_0.php) pada 11 Jun
2008. Dicapai pada 14 Januari 2008.
108. Tun Dr Mahathir Umum Keluar Umno Berkuatkuasa Serta Merta (h
ttp://www.bernama.com/bernama/v3/bm/news_lite.php?id=33393
7), Bernama. Dicapai 20 Mei, 2008
109. [1] (http://www.themalaysianinsider.com/litee/malaysia/article/Dr-M
s-final-move-to-topple-Abdullah), Malaysian Insider, 19 Mei 2008
110. Musa: 'Duri dalam daging sudahpun terkeluar' (http://www.malaysi
akini.com/news/83099), Malaysiakini, 19 Mei 2008
12:18PM Apr 4, 2009 (http://www.malaysiakini.com/news/101663)
112. "Jangan hina negara dengan gelaran Darul Penyangak" (https://m.
malaysiakini.com/news/399428). Malaysiakini. 24 Oktober 2017.
Dicapai pada 25 Oktober 2017.
www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2017/10/25/salleh-m
ahathirs-darul-penyangak-remark-indefensible/). Free Malaysia
Today. 24 Oktober 2017. Dicapai pada 25 Oktober 2017.
114. Aina Nasa (25 Oktober 2017). "Dr M's Darul Penyangak label – an
insult to Malaysia" (https://www.nst.com.my/news/politics/2017/10/
294927/dr-ms-darul-penyangak-label-%E2%80%93-insult-malaysi
a). New Straits Times. Dicapai pada 25 Oktober 2017.
115. "Don't Insult Country With 'Darul Penyangak' Name-Calling -
Salleh" (http://www.bernama.com/bernama/v8/newsindex.php?id=
1403509). Bernama. 25 Oktober 2017. Dicapai pada 25 Oktober
2017.
116. "Jangan hina negara dengan gelaran 'Darul Penyangak' - Salleh"
(http://www.astroawani.com/berita-malaysia/jangan-hina-negara-d
engan-gelaran-darul-penyangak-salleh-158859). Astro Awani. 25
Oktober 2017. Dicapai pada 25 Oktober 2017.
117. "Malaysia 'Darul Penyangak' Satu Penghinaan, Menteri Kata Tun
M Tidak Waras" (http://www.malaysiandigest.com/bahasa-malaysi
a/704508-malaysia-darul-penyangak-satu-penghinaan-menteri-kat
a-tun-m-tidak-waras.html). Malaysian Digest. 25 Oktober 2017.
Dicapai pada 25 Oktober 2017.
118. "Sultan Selangor murka terhadap Dr Mahathir" (https://www.malay
siakini.com/news/400483). Malaysiakini. 2 November 2017.
Diarkibkan (https://web.archive.org/web/20171212035940/https://
www.malaysiakini.com/news/400483) daripada yang asal pada
2017-12-12. Dicapai pada 12 Disember 2017.
119. "Selangor Sultan angered, disappointed with Dr M's 'Bugis'
remark" (http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/sela
ngor-sultan-angered-disappointed-with-dr-ms-bugis-remark#mdLA
F8gIAVzOYJzy.97) [Sultan Selangor murka, kesal dengan
 kenyataan ‘Bugis’ Dr. M] (dalam bahasa Inggeris). The Malay Mail
Online. 2 November 2017. Dicapai pada 19 Disember 2017.
120. Bernama (18 Oktober 2017). "Lagi persatuan Bugis desak Dr M
minta maaf" (https://www.malaysiakini.com/news/398681).
Malaysiakini. Diarkibkan (https://web.archive.org/web/2017121204
2111/https://www.malaysiakini.com/news/398681) daripada yang
asal pada 2017-12-12. Dicapai pada 12 Disember 2017.
121. Anne Muhammad (21 Oktober 2017). "Mahathir nafi hina seluruh
keturunan Bugis" (https://www.malaysiakini.com/news/398976).
Malaysiakini. Diarkibkan (https://web.archive.org/web/2017121204
1751/https://www.malaysiakini.com/news/398976) daripada yang
asal pada 2017-12-12. Dicapai pada 12 Disember 2017.
122. "Sultan: Dr M akan bakar seluruh negara dengan kemarahannya"
(https://www.malaysiakini.com/news/404343). Malaysiakini. 5
Disember 2017. Diarkibkan (https://web.archive.org/web/2017121
2042732/https://www.malaysiakini.com/news/404343) daripada
yang asal pada 2017-12-12. Dicapai pada 12 Disember 2017.
123. "Bugis hurt by 'pirate' remark, Dr Mahathir told" (https://www.thesta
r.com.my/news/nation/2017/10/18/bugis-descendents-protest-agai
nst-mahathirs-pirate-remark/). The Star Online. Dicapai pada
2 November 2017.
124. Alyaa Alhadjri (11 Disember 2017). "Mahathir, Siti Hasmah
pulangkan pingat kebesaran Selangor" (https://www.malaysiakini.
com/news/405074). Malaysiakini. Diarkibkan (https://web.archive.
org/web/20171212044110/https://www.malaysiakini.com/news/40
5074) daripada yang asal pada 2017-12-12. Dicapai pada
12 Disember 2017.
125. Fuad Hadinata Yaacob (12 Disember 2017). "Dr Mahathir, isteri
sah pulangkan darjah kebesaran" (https://www.hmetro.com.my/mu
takhir/2017/12/293030/dr-mahathir-isteri-sah-pulangkan-darjah-ke
besaran). Harian Metro. Diarkibkan (https://web.archive.org/web/2 141. "PetroSaudi bertemu dengan Dr M" (https://www.malaysiakini.co
0171212044217/https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2017/12/29
3030/dr-mahathir-isteri-sah-pulangkan-darjah-kebesaran)
daripada yang asal pada 2017-12-12. Dicapai pada 12 Disember
2017 – melalui myMetro.
126. Noor Azam Shairi (11 Disember 2017). "Dr Mahathir pulang darjah
kebesaran Sultan Selangor" (https://www.themalaysianinsight.co
m/bahasa/s/27018/). The Malaysian Insight. Dicapai pada
12 Disember 2017.
127. "Dr Mahathir ditarik balik darjah kebesaran Sultan Kelantan" (http
s://www.bharian.com.my/berita/nasional/2018/02/386309/istana-ke
lantan-tarik-balik-darjah-kerabat-tun-m). Berita Harian. 8 Februari
2018. Dicapai pada 8 Februari 2018.
128. Sukumaran, Tashny (29 Oktober 2020). "Muslims 'have right to kill
millions of French': Malaysia's Mahathir sparks uproar with his
response to Macron" (https://www.scmp.com/week-asia/politics/arti
cle/3107680/muslims-have-right-kill-millions-french-malaysias-ma
hathir). South Chine Morning Post (dalam bahasa Inggeris).
Dicapai pada 29 Oktober 2020.
129. Solhi, Farah (29 Oktober 2020). "Embassy: Macron's remarks
aimed at radicals, not Muslim community as a whole" (https://www.
nst.com.my/news/nation/2020/10/636161/embassy-macrons-remar
ks-aimed-radicals-not-muslim-community-whole). New Straits
Times (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 29 Oktober 2020.
130. "Presiden Perancis Emmanuel Macron tidak bertamadun - Tun
Mahathir" (https://www.astroawani.com/berita-malaysia/presiden-p
erancis-emmanuel-macron-tidak-bertamadun-tun-mahathir-26590
8). Astro Awani. 29 Oktober 2020. Dicapai pada 29 Oktober 2020.
131. "Malaysia's Mahathir hits back at critics, says comments on France
and Muslims were taken out of context" (https://www.scmp.com/we 150. "Prime Minister Mahathir undergo artery bypass", New Straits
ek-asia/politics/article/3107843/malaysias-mahathir-hits-back-critic
s-says-comments-france-and). South China Morning Post (dalam 151. Dr. Mahathir masuk semula ke ICU (http://www.utusan.com.my/utu
bahasa Inggeris). 30 Oktober 2020. Dicapai pada 30 Oktober
2020.
132. Lai, Allison (30 Oktober 2020). "Twitter storm: Najib defends Dr M 152. Former Malaysian PM Mahathir hospitalised for chest infection (htt
but says no more social media toys for him" (https://www.thestar.co
m.my/news/nation/2020/10/30/twitter-storm-najib-defends-dr-m-but
-says-no-more-social-media-toys-for-him). The Star (dalam bahasa
Inggeris). Dicapai pada 30 Oktober 2020.
133. "Mahathir Mohamad: Ex-Malaysia PM, 92, to run for office" (http://w
ww.bbc.com/news/world-asia-42603220). BBC. 8 January 2018. 154. "Mahathir honoured as he steps down" (http://www.theage.com.au/
Dicapai pada 11 January 2018.
134. Istiadat angkat sumpah Perdana Menteri Malaysia ke-7 (http://ww
w.astroawani.com/video-malaysia/istiadat-angkat-sumpah-perdan 155. Wain 2010, halaman 307
a-menteri-malaysia-ke-7-206977)
135. Taylor, Adam (9 January 2018). "How old is too old to be a world 157. Wain 2010, halaman 322
leader?" (https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2
018/01/09/how-old-is-too-old-to-be-a-world-leader/). The
Washington Post. Dicapai pada 12 January 2018.
136. Hodge, Amanda (9 January 2018). "Mahathir Mohammad runs for
PM in partnership with former rival Anwar Ibrahim" (http://www.the
australian.com.au/news/world/mahathir-mohammad-runs-for-pm-in
-partnership-with-former-rival-anwar-ibrahim/news-story/08387ad8
35ac31d78ab749b0213aed3d). The Australian. Dicapai pada
11 January 2018.
137. Malhi, Amrita (12 January 2018). "Mahathir Mohamad crops up
again in bid to lead Malaysia – with Anwar on the same side" (http
s://theconversation.com/mahathir-mohamad-crops-up-again-in-bid
-to-lead-malaysia-with-anwar-on-the-same-side-89917). The
Conversation. Dicapai pada 11 January 2018.
138. Jonathan Loh (12 June 2018). "Malaysia PM Mahathir says the
world can learn from Kim Jong Un's 'new attitude' and decision to
meet Trump" (https://web.archive.org/web/20181116070826/http
s://www.businessinsider.my/dr-mahathir-praises-kim-jong-un-new-
attitude-decision-trump-world-learn/). Business Insider. Diarkibkan
daripada yang asal (https://www.businessinsider.my/dr-mahathir-pr
aises-kim-jong-un-new-attitude-decision-trump-world-learn/) pada
2018-11-16. Dicapai pada 15 June 2018.
139. "Malaysia, Japan hope for successful US - North Korea summit" (h
ttps://www.nst.com.my/news/nation/2018/06/379164/malaysia-japa
n-hope-successful-us-north-korea-summit). Bernama. New Straits
Times. 12 June 2018. Dicapai pada 15 June 2018.
140. Praveen Menon; Darren Schuettler (12 June 2018). "Malaysia to
reopen embassy in North Korea: Mahathir" (https://www.reuters.co
m/article/us-northkorea-malaysia/malaysia-to-reopen-embassy-in-
north-korea-mahathir-idUSKBN1J80O2). Reuters. Dicapai pada
15 June 2018.
m/news/425934). Malaysiakini. Dicapai pada 21 Mei 2018.
142. "1MDB pose fresh ancaman kepada Najib" (https://www.malaysiak
ini.com/news/425537). Malaysiakini. Dicapai pada 18 Mei 2018.
143. Kabinet bincang HSR esok. (http://www.sinarharian.com.my/nasio
nal/kabinet-bincang-hsr-esok-1.840321)
144. "Prime Minister Tun Dr. Mahathir Mohamad turns 93: Happy
Birthday, Sir" (https://dinmerican.wordpress.com/2018/07/10/prime
-minister-tun-dr-mahathir-mohamad-turns-93-happy-birthday-sir/).
Din Merican. 10 Julai 2018. Dicapai pada 14 Julai 2018.
145. "Thank you for the birthday greetings: Dr M" (https://www.nst.com.
my/news/nation/2018/07/389461/thank-you-birthday-greetings-dr-
m). New Straits Times. 10 Julai 2018. Dicapai pada 14 Julai 2018.
146. "Malaysia's Mahathir submits resignation, 'quits' his party" (https://
www.aljazeera.com/news/2020/02/malaysia-mahathir-turns-resign
ation-reports-200224054737676.html). Al Jazeera. 24 February
2020. Dicapai pada 24 February 2020.
147. Teoh, Shannon (24 February 2020). "Mahathir resigns as
Malaysian Prime Minister, PH loses majority after MPs leave" (http
s://www.straitstimes.com/asia/se-asia/malaysian-pm-mahathir-resi
gns-in-tactical-move-to-thwart-anwar-succession-sources). The
Straits Times. Dicapai pada 24 February 2020.
148. Regan, Helen (24 February 2020). "Malaysia's Prime Minister
Mahathir Mohamad resigns" (https://edition.cnn.com/2020/02/24/a
sia/malaysia-prime-minister-mahathir-resigns-intl-hnk/index.html).
CNN. Dicapai pada 24 February 2020.
149. "Perdana Menteri jalani pembedahan pintasan jantung", Berita
Harian, 24 Januari 1989.
Times, 24 Januari 1989.
san/content.asp?y=2007&dt=0916&pub=Utusan_Malaysia&sec=P
olitik&pg=po_01.htm), Utusan Online.
ps://www.channelnewsasia.com/news/asiapacific/former-malaysia
n-pm-mahathir-hospitalised-for-chest-infection-9947726) Channel
NewsAsia (10 Februari 2018). Diperoleh pada 11 Februari 2018.
153. https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2021/12/899753/dr-
mahathir-dimasukkan-ke-ijn
articles/2003/10/31/1067597152513.html). The Age. Australia. 31
Oktober 2003. Dicapai pada 6 Februari 2011.
156. Wain 2010, halaman 307–318
158. Wain 2010, halaman 320
159. Backman, Michael (10 Ogos 2005). "Family ties lubricate Malaysia 174. "New bill gives Najib extensive powers" (http://www.businesstime
wheels of power" (http://www.theage.com.au/news/business/family
-ties-lubricate-malaysia-wheels-of-power/2005/08/09/1123353320
054.html). The Age. Australia. Dicapai pada 12 Februari 2011.
160. Wain 2010, halaman 321
161. Wain 2010, halaman 323–325
162. Wain 2010, halaman 325
163. Wain 2010, halaman 326
164. Wain 2010, halaman 329–332
165. "Dr M says glad to be called 'Antisemitic' " (http://antisemitism.org.i
l/article/74691/dr-m-says-glad-be-called-%E2%80%98antisemiti
c%E2%80%99). CFCA. Dicapai pada 29 September 2012.
166. BrusselsTribunal.org (http://www.brussellstribunal.org/KL.htm)
167. Roslan Rahman (11 September 2011). "Malaysia's Mahathir: 9/11
not work of Muslims" (https://my.news.yahoo.com/malaysias-mahat
hir-9-11-not-muslims-045737526.html). AFP News. Dicapai pada 178. Wain 2010, halaman 331
10 November 2014.
168. Porter, Barry (5 Oktober 2010). "Ex-Malaysian Prime Minister
Mahathir Discharged From Australian Hospital" (https://www.bloo
mberg.com/news/2010-10-05/ex-malaysia-prime-minister-mahathir 180. Wain 2010, halaman 349
-is-discharged-from-australian-hospital.html?cmpid=digg).
Bloomberg L.P. Dicapai pada 12 Februari 2011.
169. "Dr M, BN men have every right to meet up, Nur Jazlan says" (http
s://web.archive.org/web/20180701164920/https://sg.news.yahoo.c
om/dr-m-bn-men-every-meet-nur-jazlan-100000465.html). 14
Oktober 2015. Diarkibkan daripada yang asal (https://sg.news.yah
oo.com/dr-m-bn-men-every-meet-nur-jazlan-100000465.html)
pada 2018-07-01. Dicapai pada 14 Oktober 2015.
170. http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/dr-m-shows-
up-at-bersih-4-rally
171. "salinan arkib" (https://web.archive.org/web/20160712144352/htt
p://www.channelnewsasia.com/news/asiapacific/malaysia-alliance
-demands/2572686.html). Diarkibkan daripada yang asal (http://w
ww.channelnewsasia.com/news/asiapacific/malaysia-alliance-de
mands/2572686.html) pada 2016-07-12. Dicapai pada
2017-06-08.
172. http://www.straitstimes.com/asia/se-asia/mahathir-and-opposition-
sign-declaration-to-oust-najib
173. "Malaysia's Najib looks to ride out political crisis" (http://www.reute
rs.com/article/malaysia-1mdb-najib-idUSL3N10L2P120150811#5
Js2PtR7YiUo62fQ.97). 11 Ogos 2015. Dicapai pada 8 Disember
2015.
s.com.sg/government-economy/new-bill-gives-najib-extensive-po
wers). 5 Disember 2015. Dicapai pada 8 Disember 2015.
175. "Mahathir Mohamad's return shows the sorry state of Malaysian
politics" (https://www.economist.com/news/asia/21724432-former-
prime-minister-reinventing-himself-leader-opposition-mahathir-mo
hamads). The Economist. 1 Julai 2017. Dicapai pada 2 Julai 2017.
176. Chaudhuri, Pramitpal (17–18 November 2006). "Visionary, who
nurtured an Asian 'tiger' " (https://web.archive.org/web/200803060
04703/http://www.hindustantimes.com/news/specials/leadership20
06/ht_091106.shtml). Hindustan Times. Leadership Summit
(ucapan). India. Diarkibkan daripada yang asal (http://www.hindust
antimes.com/news/specials/leadership2006/ht_091106.shtml)
pada 2008-03-06. Dicapai pada 15 Januari 2008.
177. Ibrahim, Zaid (2009). Saya Pun Melayu. Petaling Jaya, Malaysia:
ZI Publications. m/s. 227. ISBN 978-967-5-26603-4.
179. "Unexpected Results" (http://www.mysinchew.com/node/22633?tid
=14). Sin Chew Jit Poh. 27 Mac 2009. Dicapai pada 12 Februari
2011.
181. http://dr-chedet.blogspot.com/ (http://dr-chedet.blogspot.com/),
Blog lama.
182. "Sultan of Kedah's Honours ListHonours List for the Year 2003",
The Star Online. 20 Januari 2003. (http://thestar.com.my/news/list.
asp?file=/2003/1/20/nation/honourlist&sec=nation)
183. "Dr M heads Johore Sultan's awards list" (http://lib.perdana.org.m
y/PLF/Digital_Content/Prominent_Leaders/Mahathir/Profiles/Profil
e/00001738.pdf) (PDF). New Straits Times (dalam bahasa
Inggeris). Yayasan Kepimpinan Perdana. 8 April 1989. Dicapai
pada 22 Disember 2021.
184. Istana Selangor sahkan Tun M pulangkan darjah kebesaran (http
s://www.bharian.com.my/berita/nasional/2017/12/362264/istana-se
langor-sahkan-tun-m-pulangkan-darjah-kebesaran)
185. stana Kelantan tarik balik Darjah Kerabat Tun M (https://www.bhari
an.com.my/berita/nasional/2018/02/386309/istana-kelantan-tarik-b
alik-darjah-kerabat-tun-m)
186. "Dr M to receive top Japanese govt award for 'extraordinary
contributions' as PM" (https://www.malaymail.com/s/1689510/dr-m-
to-receive-top-japanese-govt-award-for-extraordinary-contributions
-as). Tony Emmanuel. Malay Mail. 3 November 2018. Dicapai
pada 3 November 2018.

Petikan teks
Dhillon, Karminder Singh (2009). Malaysian Foreign Policy in the Mahathir Era 1981–2003: Dilemmas of Development. NUS Press.
ISBN 9971-69-399-2.
Milne, R. S.; Mauzy, Diane K. (1999). Malaysian Politics under Mahathir (https://books.google.com/books?id=5hYemBg43pkC&printsec=fr
ontcover). Routledge. ISBN 0-415-17143-1.
Morais, J. Victor (1982). Mahathir: A Profile in Courage. Eastern Universities Press. OCLC 8687329 (https://www.worldcat.org/oclc/868732
9).
Sankaran, Ramanathan; Mohd Hamdan Adnan (1988). Malaysia's 1986 General Election: the Urban-Rural Dichotomy. Institute of
Southeast Asian Studies. ISBN 981-3035-12-9.
Stewart, Ian (2003). The Mahathir Legacy: a Nation Divided, a Region at Risk. Allen & Unwin. ISBN 1-86508-977-X.
Wain, Barry (2010). Malaysian Maverick: Mahathir Mohamad in Turbulent Times. Palgrave Macmillan. ISBN 0-230-23873-4.
James Chin & Joern Dosch. Malaysia Post Mahathir: A Decade of Change?. Marshall Cavendish. 2016. isbn 9814677558

Bacaan lanjut
Mahathir Mohamad. (2011). A Doctor In The House: The Memoirs of Tun Dr Mahathir Mohamad. Petaling Jaya: MPH Publication.
(Inggeris)

Pautan luar
(Melayu) Blog Mahathir - Che Det (http://chedet.cc/) Wikimedia Commons
(Melayu) Institut Pemikiran Tun Dr Mahathir (http://www.ipdm.uum.edu.my/index.htm) Diarkibkan (http mempunyai media
s://web.archive.org/web/20100904142844/http://www.ipdm.uum.edu.my/index.htm) 2010-09-04 di berkaitan Mahathir bin
Wayback Machine Mohamad (https://com
(Melayu) Laman web rasmi (http://www.tunmahathir.com)
mons.wikimedia.org/wi
ki/Category:Mahathir_
(Melayu) Laman sokongan Tun Mahathir. (https://web.archive.org/web/20040612222630/http://www.ge
Mohamad?uselang=m
ocities.com/tokoh_agung/TokohPMMahathirbinMohammad.htm) s)
(Melayu) Ensiklopedia Malaysia: Mahathir bin Mohamad (http://ensiklopedia-malaysia.jbdirectory.com/
Mahathir_bin_Mohamad) Buku: Mahathir
 Mahathir bin Mohamad (https://www.facebook.com/TunDrMahathir) di Facebook Mohamad
Mahathir bin Mohamad (https://www.instagram.com/chedetofficial/) di Instagram
Mahathir bin Mohamad (https://twitter.com/chedetofficial) di Twitter Wikiquote mempunyai
koleksi petikan
mengenai: Mahathir bin
Mohamed

Jawatan politik
Didahului oleh
Menteri Pendidikan
Diikuti oleh:
Mohamed Yaacob 1974–1977 Musa Hitam
Didahului oleh
Menteri Perdagangan dan Industri Diikuti oleh:
Hamzah Abu Samah 1978–1981 Abdullah Ahmad Badawi
Timbalan Perdana Menteri
Diikuti oleh:
Didahului oleh
1978–1981 Musa Hitam
Hussein Onn Perdana Menteri

1981–2003
Didahului oleh
Menteri Pertahanan
Diikuti oleh:
Abdul Taib Mahmud 1981–1986 Abdullah Ahmad Badawi
Didahului oleh
Menteri Dalam Negeri

Musa Hitam 1986–1999

Didahului oleh
Menteri Kewangan
Diikuti oleh:
Anwar Ibrahim 1998–1999 Daim Zainuddin
Didahului oleh
Menteri Kewangan
Diikuti oleh:
Daim Zainuddin 2001–2003 Abdullah Ahmad Badawi
Didahului oleh
Perdana Menteri
Diikuti oleh:
Najib Razak 2018–2020 Muhyiddin Yassin
Jawatan diplomatik
Didahului oleh
Pengerusi Kerjasama Ekonomi Asia-Pasifik Diikuti oleh:
Jean Chrétien 1998 Jenny Shipley
Setiausaha Agung Pergerakan Negara-Negara
Didahului oleh
Diikuti oleh:
Berkecuali
Thabo Mbeki Abdullah Ahmad Badawi
2003
Jawatan parti politik
Timbalan Presiden UMNO
Diikuti oleh:
Didahului oleh
1976–1981 Musa Hitam
Hussein Onn Presiden UMNO
Diikuti oleh:
1981–2003 Abdullah Ahmad Badawi
Pengerusi Pakatan Harapan Diikuti oleh:
Gelaran Baru
2016–2020 Anwar Ibrahim

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Mahathir_Mohamad&action=edit) Mahathir Mohamad

Perdana Menteri Malaysia keempat dan ketujuh

Ibu bapa Mohamad bin Iskandar (bapa) dan Wan Mas Tempawan (ibu)

Keluarga Isteri Siti Hasmah Mohamad Ali

Anak Marina • Mokhzani • Mukhriz • Melinda • Mirzan • Maizura • Mazhar

Pusat pendidikan Kolej Perubatan King Edward VII

Timbalan Perdana Menteri (1976–81) • Perdana Menteri (1981–2003) • Presiden UMNO (1981–2003) •
Jawatan disandang
Menteri Kewangan (2001–03)
Buku Dilema Melayu (1970) • A Doctor in the House (2008) • Doktor Umum: Memoir Tun Dr. Mahathir Mohamad (2012)

Didahului: Hussein Onn • Digantikan: Abdullah Ahmad Badawi

Buku

Rencana berkenaan Mahathir Mohamad

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Penerima_Seri_Maharaja_Mangku_Negara&action=edit) Penerima
Darjah Yang Mulia Pangkuan Negara Seri Maharaja Mangku Negara

1958: Tunku Kurshiah · 1958: Tunku Ismail · 1958: Tunku Munawir · 1958: Tengku Yahya Petra ·
1958: Leong Yew Koh · 1958: Raja Uda · 1958: Tan Cheng Lock · 1959: Abdul Razak Hussein ·

1959: Henry Lee Hau Shik · 1959: Tengku Budriah · 1961: Abdul Malek Yusof · 1964: Abang Openg ·
Seri Maharaja Mangku Negara
1964: Mustapha Harun · 1967: Pengiran Ahmad Raffae · 1968: Syed Sheh Shahabudin · 1970: Syed Sheh Barakbah ·
1970: Tuanku Bujang · 1970: Sharifah Rodziah Barakbah · 1972: Abdul Aziz Abdul Majid · 1975: Fuad Stephens ·
1976: Sardon Jubir · 1976: Syed Zahiruddin · 1977: Mohd Hamdan Abdullah · 1978: Abang Muhammad Salahuddin ·
1978: Ahmad Koroh · 1979: Mohamad Adnan Robert · 1981: Hussein Onn · 1982: Abdul Rahman Ya'kub ·
1982: Awang Hassan · 1987: Tunku Ibrahim Ismail · 1989: Ahmad Zaidi Adruce · 1989: Hamdan Sheikh Tahir ·
1989: Mohamed Said Keruak · 1989: Syed Ahmad Shahabuddin · 1996: Sakaran Dandai · 2003: Ahmadshah Abdullah
 · 2003: Mahathir Mohamad · 2004: Mohd Khalil Yaakob · 2009: Abdullah Ahmad Badawi · 2011: Juhar Mahiruddin ·
2014: Abdul Taib Mahmud · 2020: Mohd Ali Rustam · 2021: Ahmad Fuzi Abdul Razak

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Perdana_Menteri_Malaysia&action=edit) Perdana Menteri Malaysia

5. ▌ Abdullah Ahmad Badawi (2003-2009)  
1. ▌ Abdul Rahman Putra Al-Haj (1957-1970)  
6. ▌ Mohd Najib Abdul Razak (2009-2018)  
2. ▌ Abdul Razak Hussein (1970-1976)  
7. ▌ Mahathir Mohamad (2018-2020)  
3. ▌ Hussein Onn (1976-1981)  
8. ▌ Mahiaddin Md Yasin (2020-2021)  
4. ▌ Mahathir Mohamad (1981-2003)  
9. ▌ Ismail Sabri Yaakob (2021-kini)

▌Parti Perikatan ▌Barisan Nasional ▌Pakatan Harapan ▌Perikatan Nasional

Pejabat: Pejabat Perdana Menteri, Perdana Putra • Kediaman rasmi: Seri Perdana

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Pasangan_Perdana_Menteri_Malaysia&action=edit)

Pasangan Perdana Menteri Malaysia

6. Abdullah Ahmad Badawi: Jeanne Abdullah
1. Tunku Abdul Rahman Putra: Sharifah Rodziah Syed Alwi Barakbah
7. Mohd Najib Abdul Razak: Rosmah Mansor
2. Abdul Razak Hussein: Rahah Mohamed Noah
8. Mahathir Mohamad: Siti Hasmah Mohamad Ali
3. Hussein Onn: Suhailah Mohamed Noah
9. Muhyiddin Yassin: Noorainee Abdul Rahman
4. Mahathir Mohamad: Siti Hasmah Mohamad Ali
10. Ismail Sabri Yaakob: Muhaini Zainal Abidin
5. Abdullah Ahmad Badawi: Endon Mahmood

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Timbalan_Perdana_Menteri_Malaysia&action=edit)

Timbalan Perdana Menteri Malaysia

7. ▌ Anwar Ibrahim  (1993-1998)
1. ▌ Abdul Razak Hussein  (1957-1970)
8. ▌ Abdullah Ahmad Badawi  (1999-2003)
2. ▌ Ismail Abdul Rahman  (1970-1973)
9. ▌ Mohd Najib Abdul Razak  (2004-2009)
3. ▌ Hussein Onn  (1973-1976)
10. ▌ Mahiaddin Md Yasin  (2009-2015)
4. ▌ Mahathir Mohamad  (1978-1981)
11. ▌ Ahmad Zahid Hamidi  (2015-2018)
5. ▌ Musa Hitam  (1981-1986)
12. ▌ Wan Azizah Wan Ismail  (2018-2020)
6. ▌ Abdul Ghafar Baba  (1986-1993)
13. ▌ Ismail Sabri Yaakob  (2021)

▌Parti Perikatan ▌Barisan Nasional ▌Pakatan Harapan

Kediaman rasmi: Sri Satria

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Menteri_Kewangan_Malaysia&action=edit) Menteri Kewangan Malaysia

7. Mahathir Mohamad (1998-1999) 13. Nor Mohamed Yakcop (2004-2009)
1. Henry Lee Hau-shik (1957-1959)
8. Mustapa Mohamed (1998-1999) 14. Mohd Najib Abdul Razak (2009-2018)
2. Tan Siew Sin (1959-1974)
9. Abdul Daim Zainuddin (1999-2001) 15. Ahmad Husni Mohamad Hanadzlah (2009-2016)
3. Hussein Onn (1974-1976)
10. Mahathir Mohamad (2001-2003) 16. Johari Abdul Ghani (2016-2018)
4. Tengku Razaleigh Tengku Hamzah (1976-1984)
11. Jamaluddin Mohd Jarjis (2002-2004) 17. Lim Guan Eng (2018-2020)
5. Abdul Daim Zainuddin (1984-1991)
12. Abdullah Ahmad Badawi (2003-2008) 18. Tengku Zafrul Tengku Abdul Aziz (2020-kini)
6. Anwar Ibrahim (1991-1998)

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Menteri_Pertahanan_Malaysia&action=edit) Menteri Pertahanan Malaysia

7. Hussein Onn (1979-1981) 13. Abdullah Ahmad Badawi (2008-2009)
1. Abdul Razak Hussein (1957-1970)
8. Mahathir Mohamad (1981-1986) 14. Ahmad Zahid Hamidi (2009-2013)
2. Hamzah Abu Samah (1973-1974)
9. Abdullah Ahmad Badawi (1986-1987) 15. Hishammuddin Hussein (2013-2018)
3. Mustapha Harun (1974)
10. Mohd Najib Abdul Razak (1990-1995) 16. Mohamad Sabu (2018-2020)
4. Abdul Razak Hussein (1974-1976)
17. Ismail Sabri Yaakob (2020-2021)
11. Syed Hamid Albar Syed Jaafar Albar (1990-1995)
5. Hussein Onn (1976-1978)
12. Mohd Najib Abdul Razak (1999-2008) 18. Hishammuddin Hussein (2021-kini)
6. Abdul Taib Mahmud (1978-1979)

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Menteri_Dalam_Negeri_Malaysia&action=edit)

Menteri Dalam Negeri Malaysia

6. Muhammad Ghazali Shafie (1973-1981) 12. Syed Hamid Syed Jaafar Albar (2008-2009)
1. Suleiman Abdul Rahman (1957-1959)
7. Musa Hitam (1981-1986) 13. Hishammuddin Hussein (2009-2013)
2. Leong Yew Koh (1959-1963)
8. Mahathir Mohamad (1986-1999) 14. Ahmad Zahid Hamidi (2013-2018)
3. Ismail Abdul Rahman (1965-1967)
9. Abdullah Ahmad Badawi (1999-2004) 15. Muhyiddin Yassin (2018-2020)
4. Abdul Razak Hussein (1967-1969)
10. Azmi Khalid (2004-2006) 16. Hamzah Zainudin (2020-kini)
5. Ismail Abdul Rahman (1969-1973)
11. Mohd Radzi Sheikh Ahmad (2006-2008)

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Menteri_Pendidikan_Malaysia&action=edit) Menteri Pendidikan Malaysia

2. Mohamed Khir Johari (1957-1960) 3. Abdul Rahman Talib (1960-1962)
1. Abdul Razak Hussein (1952-1957)
 4. Abdul Hamid Khan Sakhawat Ali Khan (1962-1964)
11. Musa Hitam (1978-1981) 18. Hishammuddin Hussein (2004-2009)
5. Abdul Rahman Talib (1964-1965) 12. Sulaiman Daud (1981-1984) 19. Muhyiddin Yassin (2009-2015)
6. Mohamed Khir Johari (1965-1969) 13. Abdullah Ahmad Badawi (1984-1986) 20. Idris Jusoh (2013-2015)
7. Abdul Rahman Ya'kub (1969-1970) 14. Anwar Ibrahim (1986-1991) 21. Mahdzir Khalid (2015-2018)
8. Hussein Onn (1970-1973) 15. Sulaiman Daud (1991-1995) 22. Maszlee Malik (2018-2020)
9. Mohamed Yaacob (1973-1974) 16. Mohd Najib Tun Abdul Razak (1995-1999) 23. Mohd Radzi Md Jidin (2020-kini)
10. Mahathir Mohamad (1974-1978) 17. Musa Mohamad (1999-2004)

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Menteri_Perdagangan_Antarabangsa_dan_Industri_Malaysia&action=edit)

Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri Malaysia

6. Hussein Onn (1973-1974) 12. Muhyiddin Yassin (2008-2009)
1. Tan Siew Sin (1957-1959)
7. Hamzah Abu Samah (1974-1977) 13. Mustapa Mohamed (2009-2018)
2. Ismail Abdul Rahman (1959)
8. Mahathir Mohamad (1978-1981) 14. Ong Ka Chuan (2015-2018)
3. Mohamed Khir Johari (1959-1962)
9. Tengku Ahmad Rithauddeen Tengku Ismail (1981-1984)
15. Darell Leiking (2018-2020)
4. Lim Swee Aun (1962-1969)
10. Tengku Razaleigh Tengku Mohd Hamzah (1984-1987)
16. Mohamed Azmin Ali (2020-kini)
5. Ismail Abdul Rahman (1973)
11. Rafidah Aziz (1987-2008)

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kepimpinan_Islam_Peringkat_Persekutuan_di_Malaysia&action=edit)

Kepimpinan Islam Peringkat Persekutuan di Malaysia

Ketua Agama Islam Peringkat Persekutuan : Yang di-Pertuan Agong, Al-Sultan Abdullah Riayatuddin Al-Mustafa Billah Shah

6. Najib Razak (2009-2018)

1. Tunku Abdul Rahman (1968-1970)
7. Mahathir Mohamad (2018-2020)
2. Abdul Razak Hussein (1970-1976)
Pengerusi Majlis Kebangsaan Bagi

8. Muhyiddin Yassin (2020-2021)

Hal Ehwal Agama Islam Malaysia 3. Hussein Onn (1976-1981)
9. Ismail Sabri Yaakob (2021-2022)
4. Mahathir Mohamad (1981-2003)
10. Sultan Sharafuddin Idris Shah (2022-kini)
5. Abdullah Ahmad Badawi (2003-2009)
8. Abdul Hamid Zainal Abidin (2001-2004)
1. Asri Muda (1973-1976)
9. Abdullah Md. Zin (2006-2008)
2. Mohamed Nasir (1978-1982)
10. Ahmad Zahid Hamidi (2008-2009)
3. Abdullah Ahmad Badawi (1982-1984)
Menteri

11. Jamil Khir Baharom (2009-2018)

Portfolio Agama Islam 4. Abdul Ajib Ahmad (1986-1987)
12. Mujahid Yusuf Rawa (2018-2020)
5. Mohd. Yusof Noor (1987-1990)
13. Zulkifli Mohamad Al-Bakri (2020-2021)
6. Abang Abu Bakar Abang Mustapha (1990-1995)
14. Idris Ahmad (2021-kini)
7. Abdul Hamid Othman (1995-1999)
5. Abdul Hamid Othman (1990-1995)
1. Wan Abdul Kadir Ismail (1973-1974)
6. Mashitah Ibrahim (2008-2013)
Timbalan Menteri
2. Kamaruddin Mohamed Isa (1974-1982)
7. Asyraf Wajdi Dusuki (2015-2018)
Portfolio Agama Islam 3. Anwar Ibrahim (1982-1983)
8. Fuziah Salleh (2018-2020)
4. Mohd. Yusof Noor (1984-1987)
9. Ahmad Marzuk Shaary (2020-kini)

3. Mukhyuddin Ibrahim (2017-2019)

Ketua Hakim Syarie
Ketua Pengarah
2. Mohamad Shahir Abdullah (2001-2003)
Jabatan Kemajuan Islam Malaysia
1. Sheikh Ghazali Abdul Rahman (1998-2009)
4. Mohd Na'im Mokhtar (2019-kini)
2. Ibrahim Lembut (2009-2017)
5. Othman Mustapha (2012-2018)
1. Abdul Hamid Zainal Abidin (1995-2001)
6. Mohamad Nordin Ibrahim (2018-2019)
7. Paimuzi Yahya (2020)
3. Mustafa Abdul Rahman (2004-2006)
8. Abdul Aziz Jusoh (2021-2022)
4. Wan Mohamad Sheikh Abdul Aziz (2006-2012)
9. Hakimah Mohd Yusoff (2022-kini)

4. Ismail Ibrahim (2000-2005)

1. Abdul Jalil Hassan (1970-1990)
Pengerusi Jawatankuasa

5. Abdul Shukor Husin (2005-2017)

Fatwa Kebangsaan
Mufti Wilayah Persekutuan
Imam Besar Masjid Negara
2. Abdul Halim Othman (1991-1992)
6. Wan Zahidi Wan Teh (2017-kini)
3. Tajudin Abdul Rahman (1994-1999)
5. Mohammad Yusoff Hussain (2003-2006)
1. Abdul Mohsein Salleh (1971-1984)
6. Wan Zahidi Wan Teh (2006-2014)
2. Othman Ibrahim (1986-1991)
7. Zulkifli Mohamad Al-Bakri (2014-2020)
3. Abdul Kader Talip (1991-1997)
8. Luqman Abdullah (2020-kini)
4. Md Hashim Yahaya (1997-2003)
7. Arifin Harun (1991-1993)
1. Mohd Ghazali Abdullah (1965-1970)
8. Taib Azamudden Md Taib (1993-1999)
2. Mohd Salleh Hassan Farid (1970-1973)
9. Abdul Jalil Sindring @ Perangreng (1999-2001)
3. Abdul Mohsein Salleh (1973-1975)
10. Wan Halim Wan Harun (2002-2004)
4. Ahmad Shahir Daud (1975-1978)
11. Kamaruddin Zakaria (2005-2007)
5. Abu Hassan Din Al-Hafiz (1978-1983)
12. Ismail Muhammad (2007-2019)
6. Ahmad Shahir Daud (1983-1991)
13. Ehsan Mohd Hosni (2020-kini)
 Islam di Malaysia

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Razak_kedua&action=edit) Kabinet Razak kedua (1974–1976)

Perdana Menteri: Abdul Razak Hussein

Hussein Onn · Abdul Ghafar Baba · Lee San Choon · V. Manickavasagam · Asri Muda · Hamzah Abu Samah · Ong Kee Hui · Ghazali Shafie ·
Abdul Ghani Gilong · Lee Siok Yew · Abdul Kadir Yusuf · Aishah Ghani · Abdul Taib Mahmud · Ali Ahmad ·
Tengku Ahmad Rithauddeen Tengku Ismail · Mohamed Yaacob · Michael Chen Wing Sum · Musa Hitam · Mahathir Mohamad

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Hussein_pertama&action=edit) Kabinet Hussein pertama (1976–

1978)
Perdana Menteri: Hussein Onn

Mahathir Mohamad · Lee San Choon · V. Manickavasagam · Asri Muda · Hamzah Abu Samah · Ong Kee Hui · Ghazali Shafie ·
Abdul Ghani Gilong · Lee Siok Yew · Abdul Kadir Yusuf · Aishah Ghani · Abdul Taib Mahmud · Ali Ahmad ·
Tengku Ahmad Rithauddeen Tengku Ismail · Mohamed Yaacob · Michael Chen Wing Sum · Musa Hitam · Tengku Razaleigh Hamzah ·
Abdul Samad Idris · Hassan Adli Arshad · Chong Hon Nyan · Shariff Ahmad · Mohamed Rahmat · Richard Ho Ung Hun · Muhamed Nasir

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Hussein_kedua&action=edit) Kabinet Hussein kedua (1978–1981)

Perdana Menteri: Hussein Onn

Mahathir Mohamad · Lee San Choon · V. Manickavasagam · Hamzah Abu Samah · Ong Kee Hui · Ghazali Shafie · Abdul Kadir Yusuf ·
Aishah Ghani · Abdul Taib Mahmud · Tengku Ahmad Rithauddeen Tengku Ismail · Michael Chen Wing Sum · Musa Hitam ·
Tengku Razaleigh Hamzah · Abdul Samad Idris · Chong Hon Nyan · Shariff Ahmad · Mohamed Rahmat · Richard Ho Ung Hun ·
Paul Leong Khee Seong · Abdul Manan Othman · Leo Moggie Irok · Neo Yee Pan · Samy Vellu · Mokhtar Hashim · Rafidah Aziz ·
Pengiran Othman Pengiran Rauf · Sulaiman Daud · Muhamed Nasir

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Mahathir_pertama&action=edit) Kabinet Mahathir pertama (1981–

1982)
Perdana Menteri: Mahathir Mohamad

Musa Hitam · Lee San Choon · Ong Kee Hui · Ghazali Shafie · Aishah Ghani · Tengku Ahmad Rithauddeen Ismail · Tengku Razaleigh Hamzah
· Chong Hon Nyan · Shariff Ahmad · Mohamed Rahmat · Richard Ho Ung Hun · Paul Leong Khee Seong · Abdul Manan bin Othman ·
Leo Moggie · Neo Yee Pan · Samy Vellu · Mokhtar Hashim · Rafidah Aziz · Sulaiman Daud · Pengiran Othman Pengiran Rauf · Sanusi Junid ·
Abdullah Ahmad Badawi · Mohamed Nasir

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Mahathir_kedua&action=edit) Kabinet Mahathir kedua (1982–1986)

Perdana Menteri: Mahathir Mohamad

Musa Hitam · Abdul Ghafar Baba · Lee San Choon · Ghazali Shafie · Aishah Ghani · Tengku Ahmad Rithauddeen Tengku Ismail ·
Tengku Razaleigh Hamzah · Chong Hon Nyan · Paul Leong Khee Seong · Abdul Manan Othman · Leo Moggie Irok · Neo Yee Pan · Samy Vellu
· Mokhtar Hashim · Rafidah Aziz · Sulaiman Daud · Pengiran Othman Pengiran Rauf · Sanusi Junid · Abdullah Ahmad Badawi · Rais Yatim ·
Mak Hon Kam · Mohd Adib Mohamad Adam · Stephen Yong Kuet Tze · Shahrir Abdul Samad · Anwar Ibrahim · James Peter Ongkili ·
Abu Hassan Omar · Mohd Khalil Yaakob · Daim Zainuddin · Ling Liong Sik · Chan Siang Sun · Lee Kim Sai · Mohamed Nasir

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Mahathir_ketiga&action=edit) Kabinet Mahathir ketiga (1986–1990)

Perdana Menteri: Mahathir Mohamad

Abdul Ghafar Baba · Ling Liong Sik · Samy Vellu · Lim Keng Yaik · Tengku Ahmad Rithauddeen Tengku Ismail · Tengku Razaleigh Hamzah ·
Leo Moggie Irok · Rafidah Aziz · Sulaiman Daud · Sanusi Junid · Abdullah Ahmad Badawi · Rais Yatim · Stephen Yong Kuet Tze ·
Shahrir Abdul Samad · Anwar Ibrahim · Abu Hassan Omar · Daim Zainuddin · Chan Siang Sun · Lee Kim Sai · Najib Razak · Abdul Ajib Ahmad ·
Kasitah Gaddam · Ng Cheng Kiat · Mohamed Rahmat · Sabbaruddin Chik · Napsiah Omar · Mohamed Yusof Mohamed Noor ·
Mustaffa Mohammad · Lim Ah Lek

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Mahathir_keempat&action=edit) Kabinet Mahathir keempat (1990–

1995)
Perdana Menteri: Mahathir Mohamad

Abdul Ghafar Baba · Anwar Ibrahim · Ling Liong Sik · Samy Vellu · Lim Keng Yaik · Leo Moggie Irok · Rafidah Aziz · Sulaiman Daud ·
Sanusi Junid · Abu Hassan Omar · Daim Zainuddin · Lee Kim Sai · Najib Razak · Mohamed Rahmat · Sabbaruddin Chik · Napsiah Omar ·
Mohamed Yusof Mohamed Noor · Lim Ah Lek · Abang Abu Bakar Abang Mustapha · Law Hieng Ding · Ting Chew Peh · Sakaran Dandai ·
Syed Hamid Albar · Abdullah Ahmad Badawi · Abdul Ghani Othman · Osu Sukam · Bernard Giluk Dompok · Annuar Musa

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Mahathir_kelima&action=edit) Kabinet Mahathir kelima (1995–1999)

Perdana Menteri: Mahathir Mohamad

Anwar Ibrahim · Abdullah Ahmad Badawi · Ling Liong Sik · Samy Vellu · Lim Keng Yaik · Daim Zainuddin · Leo Moggie Irok · Rafidah Aziz ·
Sulaiman Daud · Abu Hassan Omar · Najib Razak · Mohamed Rahmat · Sabbaruddin Chik · Lim Ah Lek · Abang Abu Bakar Abang Mustapha ·
Law Hieng Ding · Ting Chew Peh · Syed Hamid Albar · Annuar Musa · Osu Sukam · Muhyiddin Yassin · Zaleha Ismail · Chua Jui Meng ·
Abdul Hamid Othman · Mustapa Mohamed · Chong Kah Kiat · Megat Junid Megat Ayob · Mohd Tajol Rosli Mohd Ghazali ·
Siti Zaharah Sulaiman · Abdul Kadir Sheikh Fadzir · Mohd Khalil Yaakob · Kasitah Gaddam
 l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Mahathir_keenam&action=edit) Kabinet Mahathir keenam (1999–
2003)
Perdana Menteri: Mahathir Mohamad

Abdullah Ahmad Badawi · Ling Liong Sik · Samy Vellu · Lim Keng Yaik · Daim Zainuddin · Leo Moggie Irok · Rafidah Aziz · Najib Razak ·
Law Hieng Ding · Syed Hamid Albar · Muhyiddin Yassin · Chua Jui Meng · Siti Zaharah Sulaiman · Mohd Khalil Yaakob ·
Abdul Kadir Sheikh Fadzir · Fong Chan Onn · Ong Ka Ting · Mohamed Nazri Abdul Aziz · Azmi Khalid · Hishammuddin Hussein ·
Bernard Giluk Dompok · Rais Yatim · Mohd Effendi Norwawi · Shahrizat Abdul Jalil · Jamaluddin Jarjis · Chan Kong Choy ·
Abdul Hamid Zainal Abidin · Kasitah Gaddam · Musa Mohamad · Tengku Adnan Tengku Mansor · Pandikar Amin Mulia

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Kabinet_Malaysia_2018&action=edit) Kabinet Mahathir VII (2018-2020)

Jemaah Menteri Mahathir Mohamad ketujuh (2018)

Perdana Menteri Mahathir Mohamad

Timbalan Perdana Menteri Wan Azizah Wan Ismail

Muhyiddin Yassin · Lim Guan Eng · Mohamad Sabu · Mohamed Azmin Ali · Maszlee Malik · Rina Mohd Harun
· Zuraida Kamaruddin · Anthony Loke Siew Fook · Gobind Singh Deo · Kulasegaran Murugeson ·
Salahuddin Ayub · Dzulkefly Ahmad · Syed Saddiq Syed Abdul Rahman · Yeo Bee Yin · Teresa Kok Suh Sim ·
Jemaah Menteri
Saifuddin Abdullah · Baru Bian · Khalid Abdul Samad · Saifuddin Nasution Ismail ·
Xavier Jayakumar Arulanandam · Liew Vui Keong · Mujahid Yusof Rawa · Mohamaddin Ketapi ·
Ignatius Dorell Leiking · Mohd Redzuan Md Yusof · Waytha Moorthy Ponnusamy

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Ahli_Dewan_Rakyat,_Parlimen_Malaysia_ke-14&action=edit)

Ahli Dewan Rakyat Malaysia ke-14

Yang di-Pertua: ▌Azhar Azizan Harun (BEBAS) (Bukan Ahli Dewan Rakyat) • Timbalan Yang di-Pertua: ▌Mohd Rashid Hasnon (BERSATU)
Ketua Majlis: ▌Ismail Sabri Yaakob (UMNO) • Ketua Pembangkang: ▌Anwar Ibrahim (PKR)
38. ▌Hulu Terengganu: Rosol Wahid (BERSATU) 75. ▌Bagan Datuk: Ahmad Zahid Hamidi (UMNO)
1. ▌Padang Besar: Zahidi Zainul Abidin (UMNO)
39. ▌Dungun: Wan Hassan Mohd Ramli (PAS) 76. ▌Teluk Intan: David Nga Kor Ming (DAP)
2. ▌Kangar: Noor Amin Ahmad (PKR)
40. ▌Kemaman: Che Alias Hamid (PAS) 77. ▌Tanjong Malim: Chang Lih Kang (PKR)
3. ▌Arau: Shahidan Kassim (UMNO)
41. ▌Kepala Batas: Reezal Naina Merican (UMNO) 78. ▌Cameron Highlands: Ramli Mohd Nor (UMNO)
4. ▌Langkawi: Mahathir Mohamad (PEJUANG)
42. ▌Tasek Gelugor: Shabudin Yahaya (BERSATU) 79. ▌Lipis: Abdul Rahman Mohamad (UMNO)
5. ▌Jerlun: Mukhriz Mahathir (PEJUANG)
43. ▌Bagan: Lim Guan Eng (DAP) 80. ▌Raub: Tengku Zulpuri Shah Raja Puji (DAP)
6. ▌Kubang Pasu: Amiruddin Hamzah (PEJUANG)
44. ▌Permatang Pauh: Nurul Izzah Anwar (PKR) 81. ▌Jerantut: Ahmad Nazlan Idris (UMNO)
7. ▌Padang Terap: Mahdzir Khalid (UMNO)
45. ▌Bukit Mertajam: Steven Sim (DAP) 82. ▌Indera Mahkota: Saifuddin Abdullah (BERSATU)
8. ▌Pokok Sena: Mahfuz Omar (AMANAH)
46. ▌Batu Kawan: Kasthuriraani Patto (DAP) 83. ▌Kuantan: Fuziah Salleh (PKR)
9. ▌Alor Setar: Chan Ming Kai (PKR)
47. ▌Nibong Tebal: Mansor Othman (BERSATU) 84. ▌Paya Besar: Mohd Shahar Abdullah (UMNO)
10. ▌Kuala Kedah: Azman Ismail (PKR)
48. ▌Bukit Bendera: Wong Hon Wai (DAP) 85. ▌Pekan: Mohd Najib Abdul Razak (UMNO)
11. ▌Pendang: Awang Solahudin Hashim (PAS)
49. ▌Tanjong: Chow Kon Yeow (DAP) 86. ▌Maran: Ismail Abd Muttalib (UMNO)
12. ▌Jerai: Sabri Azit (PAS)
50. ▌Jelutong: Sanisvara Nethaji Rayer Rajaji (DAP)
87. ▌Kuala Krau: Ismail Mohamed Said (UMNO)
13. ▌Sik: Ahmad Tarmizi Sulaiman (PAS)
51. ▌Bukit Gelugor: Ramkarpal Singh (DAP) 88. ▌Temerloh: Mohd Anuar Mohd Tahir (AMANAH)
14. ▌Merbok: Nor Azrina Surip (PKR)
52. ▌Bayan Baru: Sim Tze Tzin (PKR) 89. ▌Bentong: Wong Tack (DAP)
15. ▌Sungai Petani: Johari Abdul (PKR)
53. ▌Balik Pulau: Bakhtiar Wan Chik (PKR) 90. ▌Bera: Ismail Sabri Yaakob (UMNO)
16. ▌Baling: Abdul Azeez Abdul Rahim (UMNO)
54. ▌Gerik: Kosong 91. ▌Rompin: Hasan Arifin (UMNO)
17. ▌Padang Serai: Karupaiya Mutusami (PKR)
55. ▌Lenggong: Shamsul Anuar Nasarah (UMNO) 92. ▌Sabak Bernam: Fasiah Fakeh (BERSATU)
18. ▌Kulim-Bandar Baharu: Saifuddin Ismail (PKR)
56. ▌Larut: Hamzah Zainudin (BERSATU) 93. ▌Sungai Besar: Muslimin Yahaya (BERSATU)
19. ▌Tumpat: Che Abdullah Mat Nawi (PAS)
57. ▌Parit Buntar: Mujahid Yusuf Rawa (AMANAH) 94. ▌Hulu Selangor: June Leow Hsiad Hui (PKR)
20. ▌Pengkalan Chepa: Marzuk Shaary (PAS)
58. ▌Bagan Serai: Noor Azmi Ghazali (BERSATU) 95. ▌Tanjong Karang: Noh Omar (UMNO)
21. ▌Kota Bharu: Takiyuddin Hassan (PAS)
59. ▌Bukit Gantang: Syed Hussin Fasal (BERSATU)96. ▌Kuala Selangor: Dzulkefly Ahmad (AMANAH)
22. ▌Pasir Mas: Ahmad Fadhli Shaari (PAS)
60. ▌Taiping: Teh Kok Lim (DAP) 97. ▌Selayang: William Leong Jee Keen (PKR)
23. ▌Rantau Panjang: Siti Zailah Mohd Yusoff (PAS)
61. ▌Padang Rengas: Nazri Abdul Aziz (UMNO) 98. ▌Gombak: Mohamed Azmin Ali (BERSATU)
24. ▌Kubang Kerian: Tuan Ibrahim Tuan Man (PAS)
62. ▌Sungai Siput: Kesavan Subramaniam (PKR) 99. ▌Ampang: Zuraida Kamaruddin (BERSATU)
25. ▌Bachok: Nik Abduh Nik Abdul Aziz (PAS)
63. ▌Tambun: Ahmad Faizal Azumu (BERSATU) 100. ▌Pandan: Wan Azizah Wan Ismail (PKR)
26. ▌Ketereh: Annuar Musa (UMNO)
64. ▌Ipoh Timor: Wong Kah Woh (DAP) 101. ▌Hulu Langat: Hasanuddin Mohd Yunus (AMANAH)
27. ▌Tanah Merah: Ikmal Hisham Abdul Aziz (BERSATU)
65. ▌Ipoh Barat: Kulasegaran Murugeson (DAP) 102. ▌Bangi: Ong Kian Ming (DAP)
28. ▌Pasir Puteh: Nik Zawawi Salleh (PAS)
66. ▌Batu Gajah: Sivakumar Varatharaju (DAP) 103. ▌Puchong: Gobind Singh Deo (DAP)
29. ▌Machang: Ahmad Jazlan Yaakub (UMNO)
67. ▌Kuala Kangsar: Mastura Mohd Yazid (UMNO)104. ▌Subang: Wong Chen (PKR)
30. ▌Jeli: Mustapa Mohamed (BERSATU)
68. ▌Beruas: Ngeh Koo Ham (DAP) 105. ▌Petaling Jaya: Maria Chin Abdullah (PKR)
31. ▌Kuala Krai: Abdul Latiff Abdul Rahman (PAS)
69. ▌Parit: Mohd Nizar Zakaria (UMNO) 106. ▌Damansara: Tony Pua Kiam Wee (DAP)
32. ▌Gua Musang: Tengku Razaleigh Hamzah (UMNO)
70. ▌Kampar: Thomas Su Keong Siong (DAP) 107. ▌Sungai Buloh: Sivarasa Rasiah (PKR)
33. ▌Besut: Idris Jusoh (UMNO)
71. ▌Gopeng: Lee Boon Chye (PKR) 108. ▌Shah Alam: Khalid Abdul Samad (AMANAH)
34. ▌Setiu: Shaharizukirnain Abd Kadir (PAS)
72. ▌Tapah: Saravanan Murugan (MIC) 109. ▌Kapar: Abdullah Sani Abdul Hamid (PKR)
35. ▌Kuala Nerus: Khairuddin Aman Razali (BEBAS)
73. ▌Pasir Salak: Tajuddin Abdul Rahman (UMNO)
110. ▌Klang: Charles Anthony Santiago (DAP)
36. ▌Kuala Terengganu: Amzad Mohamed (PAS)
74. ▌Lumut: Mohd Hatta Md Ramli (AMANAH)111. ▌Kota Raja: Mohamad Sabu (AMANAH)
37. ▌Marang: Abdul Hadi Awang (PAS)
112. ▌Kuala Langat: Xavier Arulanandam (BEBAS)
149. ▌Sri Gading: Shahruddin Md Salleh (PEJUANG)
186. ▌Sandakan: Vivian Wong Shir Yee (DAP)
113. ▌Sepang: Mohamed Hanipa Maidin (AMANAH)
150. ▌Batu Pahat: Mohd Rashid Hasnon (BERSATU)
187. ▌Kinabatangan: Bung Moktar Radin (UMNO)
114. ▌Kepong: Lim Lip Eng (DAP) 151. ▌Simpang Renggam: Maszlee Malik (PKR)
188. ▌Lahad Datu: Mohamaddin Ketapi (BERSATU)
115. ▌Batu: Prabakaran Parameswaran (PKR) 152. ▌Kluang: Wong Shu Qi (DAP) 189. ▌Semporna: Mohd Shafie Apdal (WARISAN)
116. ▌Wangsa Maju: Tan Yee Kew (PKR) 153. ▌Sembrong: Hishammuddin Hussein (UMNO)
190. ▌Tawau: Christina Liew Chin Jin (PKR)
117. ▌Segambut: Hannah Yeoh Tseow Suan (DAP)
154. ▌Mersing: Abdul Latiff Ahmad (BERSATU)191. ▌Kalabakan: Ma'mun Sulaiman (WARISAN)
118. ▌Setiawangsa: Nik Nazmi Nik Ahmad (PKR)
155. ▌Tenggara: Adham Baba (UMNO) 192. ▌Mas Gading: Mordi Bimol (DAP)
119. ▌Titiwangsa: Rina Mohd Harun (BERSATU)
156. ▌Kota Tinggi: Halimah Sadique (UMNO) 193. ▌Santubong: Wan Junaidi Tuanku Jaafar (PBB)
120. ▌Bukit Bintang: Fong Kui Lun (DAP) 157. ▌Pengerang: Azalina Othman Said (UMNO)
194. ▌Petra Jaya: Fadillah Yusof (PBB)
121. ▌Lembah Pantai: Fahmi Fadzil (PKR) 158. ▌Tebrau: Steven Choong (PBM) 195. ▌Bandar Kuching: Kelvin Yii Lee Wuen (DAP)
122. ▌Seputeh: Teresa Kok Suh Sim (DAP) 159. ▌Pasir Gudang: Hassan Abdul Karim (PKR)
196. ▌Stampin: Chong Chieng Jen (DAP)
123. ▌Cheras: Tan Kok Wai (DAP) 160. ▌Johor Bahru: Akmal Nasrullah Nasir (PKR)
197. ▌Kota Samarahan: Rubiah Wang (PBB)
124. ▌Bandar Tun Razak: Kamarudin Jaffar (BERSATU)
161. ▌Pulai: Salahuddin Ayub (AMANAH) 198. ▌Puncak Borneo: Willie Mongin (BERSATU)
125. ▌Putrajaya: Tengku Adnan Mansor (UMNO)
162. ▌Iskandar Puteri: Lim Kit Siang (DAP) 199. ▌Serian: Richard Riot Jaem (SUPP)
126. ▌Jelebu: Jalaluddin Alias (UMNO) 163. ▌Kulai: Teo Nie Ching (DAP) 200. ▌Batang Sadong: Nancy Shukri (PBB)
127. ▌Jempol: Mohd Salim Shariff (UMNO) 164. ▌Pontian: Ahmad Maslan (UMNO) 201. ▌Batang Lupar: Rohani Abdul Karim (PBB)
128. ▌Seremban: Anthony Loke Siew Fook (DAP)
165. ▌Tanjung Piai: Wee Jeck Seng (MCA) 202. ▌Sri Aman: Masir Kujat (BEBAS)
129. ▌Kuala Pilah: Eddin Syazlee Shith (BERSATU)
166. ▌Labuan: Rozman Isli (WARISAN) 203. ▌Lubok Antu: Tambat @ Jugah Muyang (BEBAS)
130. ▌Rasah: Cha Kee Chin (DAP) 167. ▌Kudat: Abd Rahim Bakri (BERSATU) 204. ▌Betong: Robert Lawson Chuat (PBB)
131. ▌Rembau: Khairy Jamaluddin Abu Bakar (UMNO)
168. ▌Kota Marudu: Maximus Johnity Ongkili (PBS)
205. ▌Saratok: Ali Biju (BERSATU)
132. ▌Port Dickson: Anwar Ibrahim (PKR) 169. ▌Kota Belud: Isnaraissah Munirah Majilis (WARISAN)
206. ▌Tanjong Manis: Yusuf Abd Wahab (PBB)
133. ▌Tampin: Hasan Bahrom (AMANAH) 170. ▌Tuaran: Wilfred Madius Tangau (UPKO) 207. ▌Igan: Ahmad Johnie Zawawi (PBB)
134. ▌Masjid Tanah: Mas Ermieyati Samsudin (BERSATU)
171. ▌Sepanggar: Mohd Azis Jamman (WARISAN)
208. ▌Sarikei: Wong Ling Biu (DAP)
135. ▌Alor Gajah: Mohd Redzuan Md Yusof (BERSATU)
172. ▌Kota Kinabalu: Chan Foong Hin (DAP) 209. ▌Julau: Larry Sng Wei Shien (PBM)
136. ▌Tangga Batu: Rusnah Aluai (PKR) 173. ▌Putatan: Awang Husaini Sahari (PKR) 210. ▌Kanowit: Aaron Ago Dagang (PRS)
137. ▌Hang Tuah Jaya: Shamsul Iskandar Md Akin
174. (PKR)
▌Penampang: Ignatius Dorell Leiking (WARISAN)
211. ▌Lanang: Alice Lau Kiong Yieng (DAP)
138. ▌Kota Melaka: Khoo Poay Tiong (DAP) 175. ▌Papar: Ahmad Hassan (WARISAN) 212. ▌Sibu: Oscar Ling Chai Yew (DAP)
139. ▌Jasin: Ahmad Hamzah (UMNO) 176. ▌Kimanis: Mohamad Alamin (UMNO) 213. ▌Mukah: Hanifah Hajar Abdul Taib (PBB)
140. ▌Segamat: Edmund Santhara Ramanaidu 177.
(BERSATU)
▌Beaufort: Azizah Mohd Dun (BERSATU) 214. ▌Selangau: Baru Bian (PSB)
141. ▌Sekijang: Natrah Ismail (PKR) 178. ▌Sipitang: Yamani Hafez Musa (BERSATU)
215. ▌Kapit: Alexander Nanta Linggi (PBB)
142. ▌Labis: Pang Hok Liong (DAP) 179. ▌Ranau: Jonathan Yasin (BERSATU) 216. ▌Hulu Rajang: Wilson Ugak Kumbong (PRS)
143. ▌Pagoh: Mahiaddin Md Yasin (BERSATU) 180. ▌Keningau: Jeffrey Kitingan (STAR) 217. ▌Bintulu: Tiong King Sing (PDP)
144. ▌Ledang: Syed Ibrahim Syed Noh (PKR) 181. ▌Tenom: Noorita Sual (DAP) 218. ▌Sibuti: Lukanisman Awang Sauni (PBB)
145. ▌Bakri: Yeo Bee Yin (DAP) 182. ▌Pensiangan: Arthur Joseph Kurup (PBRS)
219. ▌Miri: Michael Teo Yu Keng (PKR)
146. ▌Muar: Syed Saddiq Abdul Rahman (MUDA)
183. ▌Beluran: Ronald Kiandee (BERSATU) 220. ▌Baram: Anyi Ngau (PDP)
147. ▌Parit Sulong: Noraini Ahmad (UMNO) 184. ▌Libaran: Zakaria Mohd Edris (BERSATU)221. ▌Limbang: Hasbi Habibollah (PBB)
148. ▌Ayer Hitam: Wee Ka Siong (MCA) 185. ▌Batu Sapi: Kosong 222. ▌Lawas: Henry Sum Agong (PBB)

Kerajaan: (116) ▌Perikatan Nasional (42) ▌Barisan Nasional (41) ▌Gabungan Parti Sarawak (18) ▌Gabungan Rakyat Sabah (9)
▌Parti Bangsa Malaysia (2) ▌Bebas (4)
Pembangkang: (103) ▌Pakatan Harapan (90) ▌Parti Warisan (7) ▌Parti Pejuang Tanah Air (4) ▌Parti Sarawak Bersatu (1)
▌Ikatan Demokratik Malaysia (1)
Berkecuali: (1) ▌Barisan Nasional (1)

▌Kosong (2)

Keanggotaan terdahulu: 1 ● 2 ● 3 ● 4 ● 5 ● 6 ● 7 ● 8 ● 9 ● 10 ● 11 ● 12 ● 13

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:Pakatan_Harapan_2016-2020&action=edit)

Pakatan Harapan (2016-2020)

Parti yang membentuk Kerajaan Pakatan Harapan

Majlis Presiden Ketua Umum Anwar Ibrahim (PKR)

Pengerusi Mahathir Mohamad (BERSATU)

Presiden Wan Azizah Wan Ismail (PKR)

Timbalan Presiden Muhyiddin Yassin (BERSATU) · Lim Guan Eng (DAP) · Mohamad Sabu (AMANAH)

Mohamed Azmin Ali (PKR) · Mukhriz Mahathir (BERSATU) · Chong Chieng Jen (DAP) ·
Naib Presiden
Salahuddin Ayub (AMANAH) · Kulasegaran Murugeson (DAP) · Christina Liew Chin Jin (PKR)

Ketua Setiausaha Saifuddin Abdullah (PKR)

Bendahari Husam Musa (AMANAH)

Ketua Wanita Zuraida Kamaruddin (PKR)

Ketua Pemuda Syed Saddiq Syed Abdul Rahman (BERSATU)

 Ketua Penerangan Tony Pua Kiam Wee (DAP)

Ahli Majlis Lim Kit Siang (DAP)

Johor: Muhyiddin Yassin (BERSATU) · Kedah: Mukhriz Mahathir (BERSATU) · Kelantan: Husam Musa (AMANAH) ·
Melaka: Adly Zahari (AMANAH) · Negeri Sembilan: Aminuddin Harun (PKR) · Pahang: Fauzi Abdul Rahman (PKR) ·
Pengerusi Negeri Perak: Ahmad Faizal Azumu (BERSATU) · Perlis: Marzuki Yahya (BERSATU) · Pulau Pinang: Lim Guan Eng (DAP) ·
Sabah: Christina Liew Chin Jin (PKR) · Sarawak: Chong Chieng Jen (DAP) · Selangor: Mohamed Azmin Ali (PKR) ·
Terengganu: Raja Kamarul Bahrin (AMANAH) · Wilayah Persekutuan: Tan Kok Wai (DAP)
Nurul Izzah Anwar · Chua Tian Chang · Zuraida Kamaruddin ·
Parti Keadilan Rakyat (PKR) Xavier Jayakumar Arulanandam · Akmal Nasrullah Mohd Nasir ·
Haniza Mohamed Talha · Saifuddin Nasution Ismail · Sim Tze Tzin
Tan Kok Wai · Anthony Loke Siew Fook · Gobind Singh Deo ·
Chow Kon Yeow · Tengku Zulpuri Shah Raja Puji · Wong Tien Fatt ·
Parti Tindakan Demokratik (DAP)
Teresa Kok Suh Sim · Nga Kor Ming · Sivakumar Varatharaju ·
Wong Kah Woh · Chong Eng
Pimpinan Parti Komponen
Mujahid Yusof Rawa · Siti Mariah Mahmud · Khalid Abdul Samad ·
Parti Amanah Negara (AMANAH) Dzulkefly Ahmad · Mohammad Nizar Jamaluddin ·
Mohd Hatta Md Ramli · Wan Abdul Rahim Wan Abdullah
Ab Rashid Ab Rahman · Abdul Rashid Asari · Marzuki Yahya ·
Rina Mohd Harun · Syed Saddiq Syed Abdul Rahman ·
Parti Pribumi Bersatu Malaysia (BERSATU)
Syed Hamid Syed Jaafar Albar · Megat Najmuddin Megat Khas ·
Mohd Radzi Sheikh Ahmad
Mahathir Mohamad (Perdana Menteri) · Wan Azizah Wan Ismail (Timbalan Perdana Menteri)
(Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat) · Muhyiddin Yassin (Dalam Negeri) · Lim Guan Eng (Kewangan) ·
Mohamad Sabu (Pertahanan) · Mohamed Azmin Ali (Hal Ehwal Ekonomi) · Maszlee Malik (Pendidikan) ·
Anthony Loke Siew Fook (Pengangkutan) · Salahuddin Ayub (Pertanian dan Industri Asas Tani) · Dzulkefly Ahmad
(Kesihatan) · Zuraida Kamaruddin (Perumahan dan Kerajaan Tempatan) · Kulasegaran Murugeson (Sumber Manusia) ·
Gobind Singh Deo (Komunikasi dan Multimedia) · Rina Mohd Harun (Pembangunan Luar Bandar) · Saifuddin Abdullah
(Luar Negeri) · Khalid Abdul Samad (Wilayah) · Mohammadin Ketapi (Pelancongan, Seni dan Budaya) · Yeo Bee Yin
Jemaah Menteri
(Tenaga, Teknologi, Sains, Perubahan Iklim dan Alam Sekitar) · Syed Saddiq Syed Abdul Rahman (Belia dan Sukan) ·
Ignatius Dorell Leiking (Perdagangan Antarabangsa dan Industri) · Saifuddin Nasution Ismail
(Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna) · Mohd Redzuan Md Yusof (Pembangunan Usahawan) ·
Teresa Kok Suh Sim (Industri Utama) · Baru Bian (Kerja Raya) · Xavier Jayakumar Arulanandam
(Air, Tanah dan Sumber Asli) · Mujahid Yusof Rawa (Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Agama)) · Liew Vui Keong
(Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Undang-Undang)) · Waytha Moorthy Ponnusamy
(Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Perpaduan Negara dan Kesejahteraan Sosial))
Kabinet Mahathir VII

Menteri Besar Kedah Mukhriz Mahathir (BERSATU)

Ketua Menteri Pulau Pinang Chow Kon Yeow (DAP)

Menteri Besar Perak Ahmad Faizal Azumu (BERSATU)

Menteri Besar Selangor Amirudin Shari (PKR)

Kerajaan Negeri Menteri Besar Negeri Sembilan Aminuddin Harun (PKR)

Ketua Menteri Melaka Adly Zahari (AMANAH)

Osman Sapian (BERSATU) (2018-2019) · Sahruddin Jamal (BERSATU) (2019-

Menteri Besar Johor
2020)

Ketua Menteri Sabah Mohd Shafie Apdal (WARISAN)

Hal Berkaitan Barisan Alternatif · Pakatan Rakyat · Senarai parti politik Malaysia · Pilihan raya umum Malaysia · Politik Malaysia

l · b · s (https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Templat:BERSATU_2016-2020&action=edit)

Parti Pribumi Bersatu Malaysia (2016-2020)

Majlis Pimpinan Tertinggi Pengerusi Mahathir Mohamad (2016-2020)

Presiden Muhyiddin Yassin

Timbalan Presiden Mukhriz Mahathir (2016-2020)

Ab Rashid Ab Rahman · Abdul Rashid Asari ·

Naib Presiden
Hamidah Osman (2016-2017)

Ketua Srikandi Rina Mohd Harun

Majlis Presiden Ketua Armada Syed Saddiq Syed Abdul Rahman (2016-2020)

Shahruddin Md Salleh (2016-2018) ·

Setiausaha Agung
Marzuki Yahya (2018-2020)

Bendahari Agung Mohamed Salleh Bajuri

Kamarudin Md Nor (2016-2018) ·

Ketua Penerangan
Mohd Radzi Md Jidin
Akhramsyah Muammar Ubaidah Sanusi (2016-2020) ·
 Ahli Majlis Pimpinan Tertinggi Mohd Rafiq Naizamohideen · Rais Hussin Mohamed Ariff ·
Mohd Redzuan Md Yusof · Shahruddin Md Salleh (2018-2020) ·
Nordin Salleh · Abdul Kadir Jasin (2016-2020) · Abdul Aziz Yassin ·
Ahmad Faizal Azumu · Sukiman Sarmani · Muhammad Zahid Md Arip ·
Tariq Ismail Mustafa (2016-2020) · Azlinda Abdul Latif ·
Najwah Halimah Ab Alim · Ulya Awamah Husamuddin (2016-2020) ·
Muhammad Faiz Na’aman · Abu Bakar Yahya (2016-2020) ·
Wan Mohd Shahrir Wan Abdul Jalil · Wan Saiful Wan Jan · Maszlee Malik
(2018-2020)
Pengerusi Tetap Mohd Shariff Omar

Timbalan Pengerusi Tetap Azimi Daim (2016-2020)

Setiausaha Kerja Muhammad Suhaimi Yahya

Majlis Perhimpunan Agung Tahunan Pengerusi Jawatankuasa Pemilihan Parti Syed Hamid Albar

Sanusi Junid (2017-2018) (Meninggal dunia) ·

Pengerusi Lembaga Disiplin
Megat Najmuddin Megat Khas

Pengerusi Lembaga Rayuan Mohd Radzi Sheikh Ahmad

Perlis: · Ameir Hassan (2016-2019) · Marzuki Yahya · Kedah:

Mukhriz Mahathir · Pulau Pinang: Marzuki Yahya · Perak:
Ahmad Faizal Azumu · Selangor: Abdul Rashid Asari ·
Wilayah Persekutuan: Muhammad Suhaimi Yahya · Negeri Sembilan:
Badan Pimpinan Negeri Pengerusi Badan Pimpinan Negeri
Rais Yatim · Melaka: Mohd Redzuan Md Yusof · Johor:
Mazlan Bujang · Pahang: Wan Mohd Shahrir Wan Abdul Jalil ·
Kelantan: Kamarudin Md Nor · Terengganu: Razali Idris · Sarawak:
Jaziri Alkaf Abdillah Suffian · Sabah: Hajiji Noor
Khairudin ES Abd Samad (2013-2019) · Marzuki Yahya · Mohd Radzi Md Jidin ·
Ahli Dewan Negara Razali Idris · Abdul Ghani Mohamed Yassin · Mohd Suhaimi Abdullah · Aknan Ehtook
· Isa Ab Hamid · John Ambrose · Md Nasir Hashim
Mahathir Mohamad · Muhyiddin Yassin · Mukhriz Mahathir · Amiruddin Hamzah ·
Mustapa Mohamed · Ahmad Faizal Azumu · Noor Azmi Ghazali · Rina Mohd Harun ·
Parlimen Malaysia Eddin Syazlee Shith · Mohd Redzuan Md Yusof · Mas Ermieyati Samsudin ·
Syed Saddiq Syed Abdul Rahman · Shahruddin Md Salleh · Maszlee Malik ·
Ahli Dewan Rakyat
Mohamed Farid Md Rafik (Meninggal dunia) · Muslimin Yahaya ·
Mohd Fasiah Mohd Fakeh · Hamzah Zainudin · Abdul Latiff Ahmad ·
Shabudin Yahaya · Ikmal Hisham Abdul Aziz · Rosol Wahid · Abd Rahim Bakri ·
Azizah Mohd Dun · Ronald Kiandee · Zakaria Mohd Edris · Yamani Hafez Musa
Menteri Mahathir Mohamad · Muhyiddin Yassin · Maszlee Malik · Rina Mohd Harun
Kerajaan Persekutuan Shahruddin Md Salleh · Marzuki Yahya · Mohd Radzi Md Jidin ·
Timbalan Menteri
Mohamed Farid Md Rafik (2018-2019) (Meninggal dunia)
Mazlan Bujang (EXCO) · Mohd Solihan Badri (EXCO) · Tosrin Jarvanthi (EXCO) ·
Johor Muhyiddin Yassin · Osman Sapian · Sahruddin Jamal · Che Zakaria Mohd Salleh ·
Mohd Izhar Ahmad · Alwiyah Talib · Rasman Ithnain · Rosleli Jahari
Dewan Negeri
Perak Ahmad Faizal Azumu (Menteri Besar) · Zainol Fadzi Paharudin

Abdul Rashid Asari · Mohamed Azmin Ali · Hilman Idham · Harumaini Omar · Mohd Shaid Rosli ·
Selangor
Sallehudin Amiruddin · Adhif Syan Abdullah · Bakhtiar Mohd Nor (2018-2019) (Meninggal dunia)
Juhari Bulat (Timbalan Speaker) · Mukhriz Mahathir (Menteri Besar) · Mohd Firdaus Ahmad
Kedah (EXCO) · Halimaton Shaadiah Saad (EXCO) · Amiruddin Hamzah ·
Ku Abdul Rahman Ku Ismail
Kelantan Mustapa Mohamed

Dewan Undangan Negeri Melaka Mohd Rafiq Naizamohideen (EXCO) · Noor Effandi Ahmad (EXCO)

Pulau Pinang Khaliq Mehtab Mohd Ishaq · Zolkifly Md Lazim

Hajiji Noor · Masidi Manjun · Japlin Akim · Ghulamhaidar @ Yusof Khan Bahadar ·
Sabah Mohd Arifin Mohd Arif · Isnin Aliasnih · Nizam Abu Bakar Titingan · Matbali Musah ·
Bobbey Ah Fang Suan
Kedah: Mukhriz Mahathir (2018-2020) · Perak: Ahmad Faizal Azumu (2018-2020) · Johor: ·
Kerajaan Negeri Menteri Besar
Osman Sapian (2018-2019) · Sahruddin Jamal (2019-2020)

Kategori

Kawalan kewibawaan BIBSYS: 1009672 (https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/1009672) ·

BNF: cb145788396 (https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb145788396) (data) (https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb145788396) ·
CiNii: DA02900476 (https://ci.nii.ac.jp/author/DA02900476?l=en) · GND: 118930060 (https://d-nb.info/gnd/118930060) ·
ISNI: 0000 0001 1000 4388 (http://isni.org/isni/0000000110004388) ·
LCCN: n81054017 (https://id.loc.gov/authorities/names/n81054017) ·
MusicBrainz: 5ef869f6-d103-4aa0-a0f6-575017e10696 (https://musicbrainz.org/artist/5ef869f6-d103-4aa0-a0f6-575017e10696)
· NDL: 00448520 (https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00448520) ·
 NKC: xx0030012 (https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=xx0030012&CON_LNG=ENG) ·
NLA: 35322294 (https://nla.gov.au/anbd.aut-an35322294) ·
NLI: 000087683 (http://uli.nli.org.il/F/?func=direct&doc_number=000087683&local_base=nlx10) ·
NTA: 072382864 (http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p072382864) · RERO: 02-A009198231 (http://data.rero.ch/02-A009198231)
· SUDOC: 092036813 (https://www.idref.fr/092036813) · Trove: 911293 (https://trove.nla.gov.au/people/911293) ·
VIAF: 98026483 (https://viaf.org/viaf/98026483) ·
WorldCat Identities: lccn-n81054017 (https://www.worldcat.org/identities/lccn-n81054017)

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Mahathir_bin_Mohamad&oldid=5508086"

Laman ini kali terakhir disunting pada 09:17, 12 Mac 2022.

Teks disediakan dengan Lesen Creative Commons Pengiktirafan/Perkongsian Serupa; terma tambahan mungkin digunakan. Lihat Terma Penggunaan untuk butiran lanjut.