LAMPIRAN I NERACA MASSA Revisi Desember FIXX
LAMPIRAN I NERACA MASSA Revisi Desember FIXX
NERACA MASSA
Keterangan:
Aliran 3 = Aliran masuk Metanol dari Heater-01 (H-01)
Aliran 7 = Aliran masuk Asam Klorida dari Mixing Tank (MT-01)
Aliran 8 =Aliran keluar campuran Metanol dan Asam Klorida menuju
Reaktor-01 (R-01)
Kondisi Operasi :
T = 120℃
P = 1 atm
Keterangan:
Aliran 9 : Aliran masuk feed campuran metanol dan HCl dari Mixing
Point (MP-01)
Aliran 30 :Aliran masuk feed CH3Cl, HCl tidak bereaksi dan H2O dari
Reaktor-02 (R-02)
Aliran 10 : Aliran Keluar gas CH3Cl dan HCl menuju Kolom
Pengering-01 (KP-01)
Aliran 13 : Aliran keluar gas CH3Cl, CH3OCH3, HCl, H2O dan
CH3OH menuju bottom Stripper-01 (ST-01)
Kondisi Operasi :
T =120℃
P = 9 atm
Konversi HCl = 98%
Input :
= 0,1038 kmol
2) Aliran feed HCl dari MP
Massa HCl = 668.6643 kg
Mol HCl = 668.6643 kg : 36,458 kg/kmol
Mol HCl = 18.3407 kmol
Massa H2O = 1.357.5911 Kg
Mol H2O = 1.357,5911 Kg ; 18,01528 Kg/kmol
Mol H2O = 75,3578 kmol
Output:
a) Reaktan
Mol HCl yang bereaksi = konversi × mol HCl feed
= 98% ×18,3407 kmol
= 17,9739 kmol
Massa HCl yang bereaksi = 17,9739 kmol× BM HCl
= 17,9739 kmol × 36,458 kg/kmol
= 655,2910 kg
Mol HCl sisa = Mol HCl Feed – Mol HCl yang bereaksi
= 18,3407 - 17,9739 kmol
= 0,3668 kmol
Massa HCl sisa = Mol HCl sisa × BM HCl
= 0,3668 kmol × 36,458 kg/kmol
= 13,3733 kg
Mol CH3OH yang bereaksi = Mol HCl yang bereaksi
= 17,9739 kmol
Massa CH3OH yang bereaksi = mol CH3OH yang bereaksi × BM
CH3OH
= 17,9739 kmol× 32,04 kg/kmol
= 575,8825 kg
Mol CH3OH sisa = mol CH3OH feed- mol CH3OH yang bereaksi
= 58,2983 kmol – 17,9739 kmol
= 40,3244 kmol
Massa CH3OH sisa = Mol CH3OH sisa × BM CH3OH
= 40,3244 kmol × 32,04 kg/kmol
= 1.291,9712 kg
b) Produk
Mol CH3Cl yang terbentuk = 17,9739 kmol
Massa CH3Cl yang terbentuk = mol CH3Cl yang terbentuk × BM CH3Cl
= 17,9739 kmol× 50,49 kg/kmol
= 907,5002 kg
Mol H2O yang terbentuk = Mol CH3Cl yang terbentuk
= 17,9739 kmol
Massa H2O yang terbentuk = Mol H2O yang terbentuk × 18,01528
kg/kmol
= 17,9739 kmol ×18,01528 kg/kmol
= 323,8041 kg
3. Reaktor-02 (R-02)
Fungsi : Sebagai tempat berlangsungnya reaksi antara DME dan HCl
menjadi CH3Cl dengan katalis ZnCl2
Gambar :
Keterangan:
Aliran 23 : Aliran masuk DME dari Heater-05 (H-05)
Aliran 27 : Aliran masuk HCl recycle dari Heater-06 (H-06)
Aliran 30 : Aliran Keluar CH3Cl, HCl tidak bereaksi dan H2O menuju
Reaktor-01( R-01)
Kondisi Operasi :
T = 190 ℃
P = 3 atm
Output:
Reaksi :
a) Reaktan
Mol C2H6O yang bereaksi = 98%×0,1723
=0,1688 kmol
= 7,7774 kg
Mol C2H6O sisa = 0,1723 kmol -0,1688 kmol
= 0,0034 kmol =0,1587 kg
Mol HCl yang bereaksi = 2×0,1688 kmol
= 0,3376 kmol
= 12,3095 kg
Mol HCl sisa = 0,3621 kmol-0,3376 kmol
= 0,0245 kmol
= 0,8925 kg
b) Produk
Mol CH3Cl yang terbentuk = mol HCl yang bereaksi
Mol CH3Cl yang terbentuk = 0,3376 kmol
Massa CH3Cl yang terbentuk = mol CH3Cl yang terbentuk × BM CH3Cl
= 0,3376 kmol× 50,49 kg/kmol
= 17,0472 kg
Mol H2O yang terbentuk = Mol C2H6O yang bereaksi
= 0,1688 kmol
= 3,0413 kg
4. Stripper-01 (ST-01)
Fungsi : Menghilangkan light yang terlarut dalam cairan dari reaktor-01
(R-01)
Gambar :
Keterangan:
Aliran 13 : Aliran Vapor dari reaktor-01
Aliran 16 : Aliran Top ST-01 menuju KP-01
Aliran 18 : Aliran Bottom ST-01 menuju MT-01
Input
Aliran dari Reaktor-01
Input
Komponen Aliran 13
(Bottom R 01)
CH3OH 1.291,9141
HCl 0,8300
CH3Cl 78,5107
H2O 1.686,3822
CH3OCH3 0,0182
Sub-Total 3.057,6551
Total 3.057,6551
Output
Untuk mengetahui kondisi operasi Stripper-01 (ST-01) dilakukan
dengan cara trial eror, sebagai berikut :
Menentukan Tekanan Uap Murni dengan Persamaan :
Log10P = A + B/T+Clog10T+DT+ET2
(Yaws,1999)
Data Konstanta Tekanan Uap Murni :
Komponen A B C D E
CH3OH 45,6171 -3244,7 -13,988 0,006636 -1,05E-13
HCl 43,5455 -1628 -15,214 0,01378 -1,50E-11
H2O 29,8605 -3152,2 -7,3037 2,42E-09 1,81E-06
CH3OCH3 20,2699 -1591,4 -4,653 -1,32E-10 2,56E-06
CH3Cl 25,7264 -1750,3 -6,7151 -1,03E-09 4,43E-06
Ki = Pi*/Pt
Xfi
Formulasi, xi =
(( ) ) ( )
V
F
Ki + 1−
V
F
xi = 1 (Yaws, 1999)
Keterangan :
Aliran 6 : Aliran Input HCl 33% dari T-02
Aliran 18 : Aliran Input HCl 14% dari Bottom ST-01
Aliran 7 : Aliran Output HCl 30% menuju MP-01
Kondisi Operasi :
T = 30 ℃ = 303,15 K
P = 1 atm =760 mmHg
Keterangan:
Aliran 10 : Aliran masuk vapor CH3Cl dan HCl dari R-01
Aliran 16 : Aliran masuk vapor CH3Cl, HCl, C2H6O, H2O dan CH3OH
Aliran 34: Aliran keluar vapor CH3Cl, HCl, C2H6O, H2O dan CH3OH
menuju PC-01
Input
Aliran dari Reaktor-01 dan ST-01
Komponen Input
Aliran 10 Aliran 16
(Top R-01) (Top ST-01)
CH3OH 0,0000 1.291,9141
HCl 13,3733 0,0000
CH3Cl 907,5002 78,5107
H2O 0,0000 0,0000
CH3OCH3 0,0000 0,0182
Sub-Total 920,8735 1.370,4429
Total 2.291,3165
Output
Untuk mengetahui kondisi operasi Kolom Pengering-01(KP-01)
dilakukan dengan cara trial eror, sebagai berikut :
Menentukan Tekanan Uap Murni dengan Persamaan :
Log10P = A + B/T+Clog10T+DT+ET2
(Yaws,1999)
Data Konstanta Tekanan Uap Murni :
Komponen A B C D E
CH3OH 45,6171 -3244,7 -13,988 0,006636 -1,05E-13
HCl 43,5455 -1628 -15,214 0,01378 -1,50E-11
H2O 29,8605 -3152,2 -7,3037 2,42E-09 1,81E-06
CH3OCH3 20,2699 -1591,4 -4,653 -1,32E-10 2,56E-06
CH3Cl 25,7264 -1750,3 -6,7151 -1,03E-09 4,43E-06
Ki = Pi*/Pt
Xfi
Formulasi, xi =
(( ) ) ( )
V
F
Ki + 1−
V
F
xi = 1 (Yaws, 1999)
Keterangan:
Aliran 34 : Aliran masuk campuran vapor CH3Cl, HCl, C2H6O, H2O dan
CH3OH dari Kolom Pengering-01(KP-01)
Aliran 36 : Aliran liquid dari partial condensor-01(PC-01) menuju KP-01
Aliran 37 : Aliran keluar vapor CH3Cl, HCl, C2H6O, H2O dan CH3OH
menuju partial condensor-02 (PC-02)
Kondisi Operasi :
T = 80 ℃
P = 0.8 atm
Input
Input
Komponen BM Aliran 34 (V)
Kmol Kg Xd
CH3OH 32,04 40,3237 1.291,9712 0,2651
HCl 36,458 0,3668 13,3733 0,0024
H2O 18,0153 93,4358 1.683,2720 0,6143
CH3OCH3 46,07 0,0004 0,0182 0,0000
CH3Cl 50,49 17,9739 907,5002 0,1182
Total 152,1006 3.896,1349 1,0000
Output
Untuk mengetahui kondisi operasi Partial Condenser-01 (PC-01)
dilakukan dengan cara trial eror, sebagai berikut :
Menentukan Tekanan Uap Murni dengan Persamaan :
Log10P = A + B/T+Clog10T+DT+ET2
(Yaws,1999)
Data Konstanta Tekanan Uap Murni :
Komponen A B C D E
CH3OH 45,6171 -3244,7 -13,988 0,006636 -1,05E-13
HCl 43,5455 -1628 -15,214 0,01378 -1,50E-11
H2O 29,8605 -3152,2 -7,3037 2,42E-09 1,81E-06
CH3OCH3 20,2699 -1591,4 -4,653 -1,32E-10 2,56E-06
CH3Cl 25,7264 -1750,3 -6,7151 -1,03E-09 4,43E-06
Pt (atm) Ki xW yD
Diketahui :
F =W+D
W/D = 0,5115
W =0,5115 × D
F =W+D
F = 0,5115 × D + D
F =1,5115 × D
Data nilai F, F=152,1006 kmol
Maka,
D = 100,6273 kmol/jam Vapor
W = 51,4733 kmol/jam Liquid
Neraca Massa Partial Condenser-02(PC-02)
Input (Kg) Output (Kg)
Komponen
Aliran 34 (V) Vapor Liquid
CH3OH 1.291,9712 1.050,8368 241,1344
HCl 13,3733 13.3353 0,0379
H2O 1.683,2720 897,6154 785,6566
CH3OCH3 0,0182 0,0178 0,0003
CH3Cl 907,5002 890,5536 16,9466
Total 3.896,1349
Mass Balance 3.896,1349 3.896,1349
Keterangan :
Aliran 37 : Aliran dari Partial Condenser (PC-01)
Aliran 39 : Aliran Output Gas KOD-01 menuju KD-01
Aliran 38 : Aliran Output Liquid menuju IPAL
Kondisi Operasi :
T= 80 oC
P= 0,8 atm
Neraca Massa Knock Out Drum
Input (kg) Output (kg)
Komponen Aliran 39 Aliran 38
Aliran 37
(Vapor) (Liquid)
CH3OH 1.291,9712 1.050,8368 241,1344
HCl 13,3733 13,3353 0,0379
H2O 1.683,2720 897,6154 785,6566
CH3OCH3 0,0182 0,0178 0,0003
CH3Cl 907,5002 890,5536 16,9466
2.852,3589 1.043,7759
Total 3.896,1349
3.896,1349
Keterangan:
Aliran 40 : Aliran masuk CH3Cl dan HCl dari KOD- 01
Aliran 41 : Aliran liquid produk CH3Cl murni ke Reboiler-01 (RB-01)
Aliran 43 : Aliran gas HCl ke Condenser-01 (CD-01)
Input
Input
Komponen BM Aliran 40
Kmol Kg Xd
CH3OH 32,04 32,7977 1050,8368 0,3684
HCl 36,458 0,3658 13,3353 0,0047
H2O 18,01528 49,8253 897,6154 0,3147
CH3OCH3 46,07 0,0004 0,0178 0,0000
CH3Cl 50,49 17,6382 890,5536 0,3122
Total 100,6273 2.852,3589 1,0000
Output
Untuk mengetahui kondisi operasi Kolom Distilasi-01 (KD-01)
dilakukan dengan cara trial eror, sebagai berikut :
Menentukan Tekanan Uap Murni dengan Persamaan :
Log10P = A + B/T+Clog10T+DT+ET2
(Yaws,1999)
Data Konstanta Tekanan Uap Murni :
Komponen A B C D E
CH3OH 45,6171 -3244,7 -13,988 0,006636 -1,05E-13
HCl 43,5455 -1628 -15,214 0,01378 -1,50E-11
H2O 29,8605 -3152,2 -7,3037 2,42E-09 1,81E-06
CH3OCH3 20,2699 -1591,4 -4,653 -1,32E-10 2,56E-06
CH3Cl 25,7264 -1750,3 -6,7151 -1,03E-09 4,43E-06
P dan T pada top kolom distilasi dihitung dengan metode trial and error
P = 7,1 atm = 5396 mmHg
T =25 ℃ =298 K
Pi sat
Pi sat Ki= (Pi Xi = α=(Ki/
Komponen Kmol Kg Yi (mmH
(atm) sat/P) Yi/Ki Kref)
g)
35265, 0,035
HCl 0,3621 13,2020 0,2295 46,4025 6,5356 8,2279
8820 1
4286,1 0,970
CH3Cl 1,2156 61,3770 0,7705 5,6397 0,7943 1,0000
352 0
1,005
Total 1,5778 74,5809 1.0000
6
Xi =1
P dan T pada bottom kolom distilasi dihitung dengan metode trial and error
P = 1,55 atm = 1178 mmHg
T = 40℃ =313K
Pi sat
Pi sat Ki= (Pi Yi = α=(Ki/
Komponen Kmol Kg Xi (mmH
(atm) sat/P) Ki*Xi Kref)
g)
1.050,8 263,14 0,074
CH3OH 32,7976 0,3311 0,3462 0,2234 0,0407
362 59 0
49136, 41,712 0,001
HCl 0,0037 0,1334 0,0000 64,6538 7,5936
8729 1 5
897,616 54,965 0,023
H2O 49,8253 0,5030 0,0723 0,0467 0,0085
3 9 5
6680,5 0,000
CH3OCH3 0,0004 0,0165 0,0000 8,7902 5,6711 1,0324
632 0
829,176 6470,8 0,910
CH3Cl 16,4226 0,1658 8,5143 5,4931 1,0000
6 507 8
1,009
Total 99,0495 1.0000 9,6751
8
Yi =1
Keterangan:
Aliran 43 = Aliran masuk HCl ke Condenser-01 (CD-01)
Aliran 44 = Aliran keluar HCl ke Accumulator-01 (ACC-01)
Kondisi Operasi :
P = 7,1 atm = 5396 mmHg
T = 25 ℃ =298 K
Output
Neraca massa total di enriching section, dimana :
V=L+D
R = Lo/D
V=R×D+D (Treyball, pers. 9.49)
= (R+1)× D
Mencari Refluks Ratio Minimum
Rm+1 = Ʃ(xd/((α-θ)/α) (Coulson Vol 6, pers.11.60)
1-q =Ʃ(xf/((α-θ)/α) (Coulson Vol 6, pers. 11.61)
Q = 1 (bubble)
(L/D)min+1 =2,5815
(L/D)min = 1,5815
(L/D)aktual = 1,5× L/D min (Perry Ged, P.13-34)
=1,5×1,5815
= 2,3722
V = L+D
= (R+1).D
V = (2,3722+1)× 1,5778
=5,3206 kmol
L = R× D
L = (2,3722× 1,5778)
L = 3,7428 kmol
Komposisi Feed Condenser (V)
Komponen Xi Kmol Kg
HCl 0,2295 1,2211 44,5203
CH3Cl 0,7705 4,0994 206,9778
Total 1,0000 5,3206 251,5025
31,3183 13,2020
HCl 44,5203
0,0031 61,3770
CH3Cl 206,9778
176,9222 74,5802
Total 251,5025
251,5025 251,5025
Mass Balance
Keterangan :
Aliran 44 : Aliran input dari CD-01
Aliran 45 : Aliran reflux CD-01
Aliran 24 : Aliran destilat CD-01
Kondisi Operasi :
T = 25℃ = 298 K
P = 1.55 atm = 1178 mmHg
Neraca Massa Accumulator-01 (ACC-01)