Anda di halaman 1dari 12

Nama :MUH.

FAIZ
AL

Nim : 13020220149
Kelas : A4 TI

1. Misalkan :

p : David ada di dalam rumah


q : David mengerjakan PR
r : David sedang bermain di kolam
s : David mendengarkan radio

Nyatakan kalimat berikut dalam ekspresi logika :


a. David sedang bermain di kolam atau ia sedang di dalam rumah.
=rvp
b. David sedang mendengarkan radio jika ia di dalam rumah
= s => p
c. David ada di dalam rumah sedang mengerjakan PR sambal mendengarkan radio dan
ia tidak bermain di kolam.
=(p^q)^¬r

2. Dengan menggunakan variable proposisi pada no. 1, nyatakn ekspresi logika berikut
dengan kalimat-kalimat yang sesuai.

a. ~ p ^ ¬ q
= David tidak berada dirumah dan tidak mengerjakan PR
b. P V ( q ^ r )
= David ada didalam rumah, atau david mengerjakan PR dan bermain di kolam.
c. ~ ( ~p ^ r )
= Tidak benar bahwa David tidak berada di dalam rumah atau bermain di kolam
d. ( ~ p V q ) ^ ( ~ r V s )
= David tidak berada di rumah atau mengerjakan PR, tapi tidak juga david bermain di
kolam atau mendengarkan radio.
e. ( ~ q ^ p ) => s
= Tidaklah benar bahwa David mengerjakan PR dan berada di rumah, jika David sedang
mendengarkan radio.
f. ( p => ~ s ) V ( q => s )
= Jika David berada di rumah maka David tidak mendengarkan radio, atau jika David
mengerjakan PR maka David mendengarkan radio.

3. Ubahlah kalimat berikut ke dalam bentuk implikasi.


a. Berangkat pukul 07.05 merupakan syarat cukup agar saya tidak terlambat kerja
= Jika berangkat pukul 07.05 maka saya tidak terlambat kerja
b. Memiliki 2 buah sudut 45℃ merupakan syarat agar sebuah segitiga merupakan
segituga siku-siku
= Jika 2 sisi segitiga mempunyai sudut 45℃, maka segitiga tersebut merupakan
segitiga siku-siku
c. Dapat dibagi 3 merupakan syarat agar suatu bilangan dapat dibagi 9.
=Jika suatu bilangan dapat dibagi 3, maka bilangan tersebut dapat dibagi 9.

4. Definisikanlah variable proposisi dari kalimat berikut, tuliskan dalam bentuk ekspresi
logika, dan tuliskan ingkarannya dalam bentuk ekspresi logika dan bahasa yang sesuai.

a. Jika r bilangan rasional maka angka-angka desimalnya akan berulang


= Ingkaran :
Jika r bukan bilangan rasional, maka angka angka desimalnya tidak berulang
= Ekspresi Logika :
P => q
= Ekspresi Logika (Negasi) :
~p => ~q
b. Jika n adalah bilangan prima maka n adalah bilangan ganjil atau n = 2.
= Ingkaran :
Jika n bukan bilangan prima, maka n bukan bilangan ganjil dan n ≠0
= Ekspresi Logika :
P => q V r
=Ekspresi Logika (Negasi) :
(~p => ~q) V ~r
c. Jika n habis dibagi 6, maka n habis dibagi 2 dan n habis dibagi 3.
=Ingkaran :
Jika n tidak habis dibagi 6, maka n tidak habis dibagi 2 dan n tidak habis dibagi 3.
= Ekspresi Logika :
P => q ^ r
= Ekspresi Logika (Negasi) :
(~p =>) ~q ^ ~r
d. Jika x tidak negative maka x adalah bilangan potif atau x = 0.
=Ingkaran :
Jika x negative, maka x bukan bilangan positif dan x ≠ 0.
= Ekspresi Logika :
~p => q V r
=Ekspresi Logika (Negasi) :
(~p => q) V ~r
e. Jika p adalah bujur sangkar maka p adalah

5. Jika diberikan 4 variabel proposisi , p,q,r, dan s, buatlah table kebenaran dari ekspresi
berikut !
a. ~ p ^ ~ q

p q ~p ~q ~p ^ ~q
T T F F F
T F F T F
F T T F F
F F T T T
b. p V ~r
p r ~r p V ~r
T T F T
T F T T
F T F F
F F T T

c. ~ (~p /\ r)
p r ~p ~r ^ p ~(~p^r)
T T F F T
T F F F T
F T T T F
F F T F T

d. q ^ ~ s
q s ~s q ^ ~s
T T F F
T F T T
F T F F
F F T F

e. p V (q^r)
p q r q^r pV(q^r)
T T T T T
T T F F T
T F T F T
T F F F T
F T T T T
F T F F F
F F T F F
F F F F F
f. (~pVq) ^ (~rVs)
A B

p q r s ~p ~r (~pVq) (~rVs) A^B


T T T T F F T T T
T T T F F F T T T
T T F T F T T T T
T T F F F T T T T
T F T T F F F T F
T F T F F F F T F
T F F T F T F T F
T F F F F T F T F
F T T T T F T T T
F T T F T F T T T
F T F T T T T T T
F T F F T T T T T
F F T T T F T T T
F F T F T F T F F
F F F T T T T T T
F F F F T T T T T

g. (~q^p) => s

p q s ~q (~q^p) (~q^p)=>s
T T T F F T
T T F F F T
T F T T T T
T F F T T F
F T T F F T
F T F F F T
F F T T F T
F F F T F T

h. (p => ~s) V (q => s)


A B

s ~s (p => ~s) (q => s) AvB


T F F T T
F T T F T
T F F T T
F T T T T
T F T T T
F T T F T
T F T T T
F T T T T
i. (p => ~r) V (q => ~r) A B
p q r ~r (p=>~r) (q=>~r) AvB
T T T F F F F
T T F T T T T
T F T F F T T
T F F T T T T
F T T F T F T
F T F T T T T
F F T F T T T
F F F T T T T

j. ~ ((p ^ q) => ~r) V p


p q r ~p ~q ~r ~ ((p^q)=>~r) ((p ^ q) => ~r) V p
T T T F F F T T
T T F F F T T T
T F T F T F T T
T F F F T T T T
F T T T F F F F
F T F T F T T T
F F T T T F F F
F F F T T T T T

k. (p => q)  (~r => ~s)


A B
p q r s ~r ~s (p => q) (~r => ~s) A <=> B
T T T T F F T T T
T T T F F T T T T
T T F T T F T F F
T T F F T T T T T
T F T T F F F T F
T F T F F T F T F
T F F T T F F F T
T F F F T T F T F
F T T T F F T T T
F T T F F T T T T
F T F T T F T F F
F T F F T T T T T
F F T T F F T T T
F F T F F T T T T
F F F T T F T F F
F F F F T T T T T
l. (~ (p ^ q) V ~r) V (((~p ^ q) V ~s) ^ r)

p q r s ~p ~q ~r ~s
T T T T F F F F
T T T F F F F T
T T F T F F T F
T T F F F F T T
T F T T F T F F
T F T F F T F T
T F F T F T T F
T F F F F T T T
F T T T T F F F
F T T F T F F T
F T F T T F T F
F T F F T F T T
F F T T T T F F
F F T F T T F T
F F F T T T T F
F F F F T T T T

A B
(~ (p ^ q) V ~r) (((~p ^ q) V ~s) ^ r) AvB
F T T
F F F
T F T
T T T
F F F
F F F
T F T
T T T
T T T
T F T
T F T
T T T
T F T
T F T
T T T
T T T
m. (p  r) ^ (~q ⨁ s )
A B
p q r s ~q (p  r) (~q ⨁ s ) A^B
T T T T F T T T
T T T F F T F F
T T F T F F T F
T T F F F F F T
T F T T T T F F
T F T F T T T T
T F F T T F F T
T F F F T F T F
F T T T F F T F
F T T F F F F T
F T F T F T T T
F T F F F T F F
F F T T T F F T
F F T F T F T F
F F F T T T F F
F F F F T T T T

6. Sederhanakanlah !

a. P ^ (~ p  p )
*Jawaban :
 p ^ ~ (~ p V p)
 p ^ (~p V ~p)
 (p ^ ~p) V (p ^ ~p)
 p^ (~p V ~p)
p^F
 p ( Hasil sederhananya adalah, P )

b. (p ^ ~q ^ p ^ ~r) V (r ^ p ^ ~r)
*Jawaban :
 (p ^ ~q ^ ~r) V (r ^ p ^ ~r)
 (p ^ ~q ^ ~r) V F
 p ^ ~q ^ ~r (Hasil sederhananya adalah, P ^ ~Q ^ ~R)

c. (p  (q V ~r)) ^ ~p ^ q
*Jawaban :
 ((~p V (q V ~r)) ^ ~p) ^ q
 ~p ^ q

7. Buktikanlah ! (Ganjil)
a. (p  (q V r))  ((~ p V ~q)  (p ^ r))
*Jawaban :
 ~ (~p V(q V r)) V (~(~p V ~q) V (p ^ r))
 (p ^ ~(q V r)) V ((p ^ q) V (p ^ r))
 (p ^ ~(q V r)) V ((p ^ (q V r))
 p ^ (~(q V r) V (q V r))
p^T
p
Hasil pembuktian dari soal diatas adalah, “p”

8. Periksalah dengan menggunakan table kebenaran dari hukum ekuivalensi logis, apakah
ekspresi logika berikut merupakan tautologi, kontradiksi, atau contingent!
a. ((p V q) ^ ~ ( ~p ^ ( ~q V ~r ))) V ( ~p ^ ~q ) V ( ~p ^ ~r)
*Jawaban :

 Tabel Kebenaran :

p q r ~p ~q ~r pVq ~q V ~r ~p ^ ~r
T T T F F F T F F
T T F F F T T T F
T F T F T F T T F
T F F F T T T T F
F T T T F F T F F
F T F T F T T T F
F F T T T F F T T
F F F T T T F T T

A B
~p ^ ( ~q V ~r ) ~(~p ^(~q V ~r) (p V q)^~(~p ^ (~q V ~r)) (~p ^ ~q) V (~p ^ ~r)
F T T F
F T T F
F T T F
F T T F
F T T F
T F F T
T F F T
T F F T
AVB
T
T
T
T
T
T
T
T

 Hukum Ekuivalensi :
((p V q) ^ ~ ( ~p ^ ( ~q V ~r ))) V ( ~p ^ ~q ) V ( ~p ^ ~r)
 (p V q) ^ p V q ^ r V (~p ^ ~q) V (~p ^ ~r)
 p V q ^ r V (~p ^ ~q) V (~p ^ ~r)
 (p V q ^ r) V (~p(~q V ~r))
TVTVT
T

 Jadi, dari hukum ekuivalensi dapat di tentukan bahwa ini adalah Tautologi

b. ((p  q) ^ (r  q))  ((p V r)  q)


*Jawaban :

 Tabel Kebenaran :
A B
p q r p => q r => q p V r (p=>q)) ^ (r => q) (p V r)=>q
T T T T T T T T
T T F T T T T T
T F T F F T F F
T F F F T T F F
F T T T T T T T
F T F T T F T T
F F T T F T F F
F F F T T T T T

A => B
T
T
T
T
T
T
T
T
 Hukum Ekuivalensi :
((p  q) ^ (r  q))  ((p V r)  q)

 ((~p V q) ^ (~r V q))  ((p V r) q)


 ((~p ^ r) V q)  ((p V r)  q)
 ~ (~p ^ ~r V ~q) V ((p V r) q)
 p V r ^ ~q V ((p V r)  q)
 p V r ^ ~q V ~ (p V r) V q
 p V r ^ ~q V ~p ^ ~r V ~
TVTVT
T

Jadi, dari hukum ekuivalensi ini dapat ditentukan bahwa ini adalah Tautologi

c. (~ (p V ~q) V (~p ^ ~q))  ~p


*Jawaban :

 Tabel Kebenaran :

p q ~p ~q p V ~q ~(p V ~q) ~p ^ ~q ~(pV~q)V(~p^~q)


T T F F T F F F
T F F T T F F F
F T T F F T F T
F F T T T F T T

(~ (p V ~q) V (~p ^ ~q)) => ~p


T
T
T
T

 Hukum Ekuivalensi :
(~ (p V ~q) V (~p ^ ~q))  ~p

 ~p ^ q V ~p ^ ~q  p
 ~p V T  ~p
 ~p V T => ~p ^ ~p  ~p V T
 ~ (~p V T) V ~p ^ ~(~p) V p V T
 (p ^ ~T) V ~p ^ p V p V T
T^pVT
T^T
T

Jadi, dari hukum ekuivalensi ini dapat ditentukan bahwa ini adalah Tautologi
d. (p  (~r  q) ^ (p  ~r) ^ (p  q)
*Jawaban :

 Tabel kebenaran :

p q r ~r ~r => q p => q ~(p => q) p => (~r => q)


T T T F T T F T
T T F T T T F T
T F T F T F T T
T F F T F F T F
F T T F T T F T
F T F T F T F T
F F T F T T F T
F F F T F T F T

(p => ~r) ^ ~ (p => q) (p => (~r => q) ^ (p => ~r) ^ (p => q)


F F
F F
F F
T F
F F
F F
F F
F F

 Hukum Ekuivalensi :
(p  (~r  q) ^ (p  ~r) ^ (p  q)

 ~p V (~r  q) ^ ( p  ~r) ^ ~(p  q)


 ~p V ~ (~r) V q ^ (p  ~r) ^ ~(p  q)
 ~p V r V q ^ (p  ~r) ^ ~(p  q)
 ~p V r V q ^ (p  ~r) ^ (~p  ~q)
 ~p V r V q ^ ~p V ~r ^ (~p) V ~q
 ~p V r V q ^ ~r ^ p V ~q
 ~p V r V q ^ ~r ^ p V ~q
F^F^F
F

Jadi, dari hukum ekuivalensi ini dapat ditentukan bahwa ini adalah Kontradiksi.
e. ((p  (q  r)  ((p  q)  (p  r))
*Jawaban :

 Tabel Kebenaran :

p q r q => r p => q p => r p =>(q => r)


T T T T T T T
T T F F T F F
T F T T F T T
T F F T F F T
F T T T T T T
F T F F T T T
F F T T T T T
F F F T T T T

(p =>q) => (p => r) ((p => (q => r)) => (( p => q ) => ( p => r)
T T
F T
T T
T T
T T
T T
T T
T T

 Hukum Ekuivalensi :
((p  (q  r)  ((p  q)  (p  r))

 ~p V (q  r)  ((p  q)  (p  r))
 ~p V ~ q V r  ((p  q)  (p  r))
 ~p V ~q V r  ((~p V q)  (~p V r))
 ~p V ~q V r  ~ (~p V q) V (~p V r)
 ~p V ~q V r  p ^ ~ q V ~ p V r
 ~p V ~q V r  T ^ ~q V r
 ~ (~p V ~q V r) V T ^ ~q V r
 p ^ q ^ ~r V ~q V r
TVTVT
T

Jadi, dari hukum ekuivalensi ini dapat ditentukan bahwa ini adalah Tautologi.

Anda mungkin juga menyukai