USAHA
Siswanto
Lab.Fisika Material, Fakultas Sains & Teknologi
Universitas Airlangga
BESARAN Dalam Fisika
SKALAR :
besaran yang hanya menunjukkan besarnya/nilainya saja
VEKTOR :
besaran yang menunjukkan nilai dan arah sekaligus
lambang vektor : V
nilai vektor : V atau V
contoh besaran vektor :
perpindahan
s
v
gaya
F
F Fv
Fh
Penjumlahan Dua Vektor
A + B
A
A B A2 B 2 2 AB cos
B : sudut antara vektor A dan Vektor B
B B + A
A
A
A + B B
Penjumlahan Banyak
Vektor
B
C
A
A+
B+ D
C+
D
Pengurangan Vektor
A
AB=?
B
A
AB
B
A B A B 2 AB cos
2 2
T U 5 m 5 10 2 cm 500 cm
Perkalian Vektor Dengan Skalar
3A
2A
A
2A
1/2 A
TRIGONOMETRI
y x
cos
r
r y
sin
y r
y
tan
x x
o
x
Komponen Vektor
y
vx = v cos
vy v vy = v sin
x v v v 2
x
2
y
o vx
Penjumlahan Vektor Berdasarkan Komponennya
Cx = Ax + Bx
A+B=C
Cy = Ay + By
y
ˆj
A
Ay
x
k̂ î x
z Az
Ax
z
A A x î A y ĵ A z k̂
B B x î B y ĵ B z k̂
+
A B A x B x î A y B y ĵ A z B z k̂
Contoh soal:
Solusi:
Kecepatan
resultan
perahu + arus sungai :
vrpa v p va 3î 4 ˆj m / s
arah: 4
arctg arctg 1,333 53,10
3
Perkalian Skalar
î î ĵ ˆj k̂ k̂ 1
B î ĵ ˆj k̂ k̂ î 0
A A x î A y ĵ A z k̂
B B x î B y ĵ B z k̂
A B î î A x B x ˆj ĵ A y B y k̂ k̂ A z B z
A B A x Bx A y B y A z Bz
Contoh soal:
F1 F2 F1 F2 cos
10 15 cos
AxB
B
|A x B|= AB sin
BxA
A A x î A y ĵ A z k̂
B B x î B y ĵ B z k̂
î ĵ k̂
A B Ax Ay Az
Bx By Bz
A B A y B z A z B y î A x B z A z B x ˆj A x B y A y B x k̂
GAYA