Oleh:
Muhyiddin Abdushshomad
Pendiri Wahhabiyyah
Wahhabi adalah aliran yang dinisbatkan terhadap
Syaikh Muhammad bin Abdul Wahhab al-Najdi (1115-
1206 H/ 1703-1792 M).
Ayahnya, Syaikh Abdul Wahhab bin Sulaiman,
seorang ulama bermadzhab Hanbali yang kharismatik
dan menjadi hakim di distrik Uyainah, Najd.
Syaikh Muhammad bin Abdul Wahhab mulai
menyebarkan dakwahnya (ajaran barunya) setelah
ayahnya wafat tahun 1153 H.
Sejarah Munculnya Wahhabi
ه ا َ
ِ ِ تَ ْقلِ ْي ُد ا ْل َم
ب ِم َن ذ
)140 /1 ك (الدين الخالص ج ِ الش ِّْر
Mengikuti madzhab empat itu
syirik. (al-diin al-kholish, juz.
1, hal 140).
Membatalkan Madzhab Empat
Ilmu fiqih adalah kesyirikan
Orang yang mengikuti para
ومن أدلة شيخ اإلسالم( :اتخذوا أحبارهم ورهبانهم
mujtahid berarti أربابا ً من دون هللا ) [ التوبة ]31 :فسرها رسول هللا
mempertuhankan mereka صلى هللا عليه وسلم و األئمة بعده ،بهذا الذي
Kitab-kitab fiqih harus تسمونه الفقه ،وهو الذي سماه هللا شركاً ،واتخاذهم
ditinggalkan أرباباً ،ال أعلم بين المفسرين في ذلك اختالفا ً.
Para ulama yang menulis والحاصل :أن من رزقه هللا العلم ،يعرف :أن هذه
المكاتيب ،التي أتتكم ،وفرحتم بها ،وقرأتموها على
kitab-kitab fiqih itu adalah
العامة ،من عند هؤالء الذين تظنون أنهم علماء،
syetan-syetan yang كما قال تعالى ( :وكذلك جعلنا لكل نبي عدوا شياطين
berbentuk manusia dan jin اإلنس والجن يوحى بعضهم إلى بعض زخرف القول
yang menjadi musuh para غرورا) إلى قوله ( :ولتصغى إليه أفئدة الذين ال
nabi. يؤمنون باآلخرة) اآلية [األنعام 112 :ـ ]113لكن:
هذه اآليات ،ونحوها عندكم ،من العلوم المهجورة.
Menyesatkan para Gurunya dan Orang lain
Sebelum menyebarkan وأنا أخبركم عن نفسي وهللا الذي ال إله
ajaran barunya, ia tidak إال هو ،لقد طلبت العلم ،واعتقد من
mengetahui makna kalimat عرفني أن لي معرفة ،وأنا ذلك الوقت ،ال
tauhid
أعرف معنى ال إله إال هللا ،وال أعرف دين
Guru-gurunya juga tidak
اإلسالم ،قبل هذا الخير الذي من هللا به؛
ada yang mengerti makna
وكذلك مشايخي ،ما منهم رجل عرف
kalimat tauhid dan makna
ذلك .فمن زعم من علماء العارض :أنه
Islam
Tak seorang pun yang عرف معنى ال إله إال هللا ،أو عرف معنى
mengetahui makna kalimat
اإلسالم قبل هذا الوقت ،أو زعم من
tauhid dan makna Islam مشايخه أن أحدا عرف ذلك ،فقد كذب
وافترى ،ولبس على الناس ،ومدح نفسه
بما ليس فيه ( .الدرر السنية .)13/48
Mengkafirkan kaum sufi
وكذلك أيضا :من أعظم الناس ضالال،
متصوفة في معكال وغيره ،مثل ولد موسى
Kaum sufi adalah golongan
بن جوعان ،وسالمة بن مانع وغيرهما،
yang paling sesat.
Beberapa ulama sufi seperti يتبعون مذهب ابن عربي ،وابن الفارض؛
Ibn ‘Arabi dan Ibnul Faridh وقد ذكر أهل العلم :أن ابن عربي من أئمة
lebih kafir daripada orang أهل مذهب االتحادية ،وهم أغلظ كفرا من
Yahudi dan Nashrani. اليهود والنصارى ،فكل من لم يدخل في دين
Orang yang tidak mengikuti محمدصلى هللا عليه وسلم ويتبرأ من دين
dirinya dan tidak االتحادية ،فهو كافر بريء من اإلسالم ،وال
melepaskan diri dari تصح الصالة خلفه ،وال تقبل شهادته( .الدرر
tasawuf berarti kafir. السنية )13/51
KOREKSI
Terhadap pendapat-pendapat
Muhammad bin Abdul
Wahhab al-Najdi
َواَل يَأْ ُم ُر ُك ْم اَنْ تَتَّ ِخ ُذواا ْل َماَل ئِ َكةَ َوالنَّبِيِّ ْي َن اَ ْربَابًا(أل
)80:عمران
Dan (tidak wajar pula baginya) menyuruhmu menjadikan malaikat
dan para nabi sebagai arbab (tuhan-tuhan). (QS. Ali Imran: 80).
Hadits di atas memberikan pengertian, bahwa Malaikat Munkar dan Nakir akan
bertanya kepada si mayyit tentang Rabb, bukan Ilah, karena kedua malaikat
tersebut tidak membedakan antara Rabb dengan Ilah atau antara Tauhid
Uluhiyyah dengan Tauhid Rububiyyah. Seandainya pandangan Ibn Taimiyah dan
wahhabi yang membedakan antara Tauhid Rububiyyah dan Tauhid Uluhiyyah itu
benar, tentunya kedua malaikat itu akan bertanya kepada si mayyit dengan
ungkapan, "Man ilahuka (Siapa Tuhan Uluhiyyah-mu)?" atau mungkin keduanya
akan menanyakan semua, "Man Rabbuka wa man Ilahuka?."
Apakah Wahhabi Termasuk
ASWAJA?
السن َِّة
ُّ اب َو ِ َْكتِ ِج الَّ ِذين يح ِّرُفو َن تَأْ ِويل ال ِ ر او خ
َ ْ
ل ا ي ِت ف ْ َلِ
ز ُن ة
ُ ي آْل ا ِ ه ِذ
ه
َْ ْ َُ َْ َ َ َ
اه ٌد اآْل ن فِي ش م و ه ا م ك مه لاو َم
أو ن ي ِ
م ِ
ل س ْم لا اء م ِ
د ك ِل ذ ِ
ب ن و ُّ ِ
َ َ
َ َ ُ َُ َ ْ ُ َْ َ ْ ْ ُ َ َ َ َ َ ْ ََويَ ْس ت
ل ح
س ُب ْو َن أ ََّن ُه ْم َعلَى ح ي ة
ُ ي
َِّباه ْولا م ه ل
َ ال
ُ ق
َ ي زِ اج ِ ض ال
ْح ِ َرأِ
ب ة
ٌ ق
َ ر ِنَظَائِ ِرِهم وهم ف
َ ْ َ ََ ْ ُ ُ َ ْ ْ َُْ ْ
.)3/307 ، (تفسير الصاوي.اذ ُب ْو َن ِ َشي ٍء اِاَّل إَِّنهم هم الْ َك
ُُ ُْ ْ
Imam al-Shawi berkata: “Ayat ini turun mengenai orang-orang
Khawarij, pendistorsi penafsiran al-Qur’an dan Sunnah, yang
menghalalkan darah dan harta kaum Muslimin, sebagaimana
yang terjadi dewasa ini pada golongan mereka, yaitu kelompok
Wahhabi di Hijaz….” (Tafsir al-Shawi 3/307).
Apakah Wahhabi Termasuk
ASWAJA?
Muhammad Amin Afandi (Ibn ف و
ُ ُْ ْ َ ر ع م ل
ْ ا ي ِ
د نف أ ِ
ْ َ قَ َال اإْلِ َمام حُمَ َّم ْد أ نْي
َ َم
Abidin) berkata: “Masalah
اشيَ ِة َرّد ِ بِاب ِن عابِ ِدين يِف كِتَابِِه ح
tentang pengikuti Ibn Abdil َ َْ َ ْ
Wahhab, Khawarij kontemporer. ب يِف أَْتبَ ِاع ابْ ِن َعْب ِد ٌ َ َمطْل:ِالْ ُم ْحتَار
(Maksud, Khawarij mengkafirkan ( َق ْولُ ُه.ـخ َوا ِر ُج يِف َزَمانِنَا َ ل
ْ ا ِ
اب الْ َوَّه
para sahabat Nabi saw) ini bukan
َنَّ ت أ م ِوي َك ِّفرو َن أَص حاب نَبِِّين ا) عل
َ ْ َ َ َ َ ْ ُْ ُ َ
،َه َذا َغْي ُر َش ْر ٍط يِف ُم َس َّمى اخْلََوا ِرِج
persyaratan sebagai aliran
Khawarij. Mereka cukup dengan
اد ُه ْم ُك ْفَر َم ْن َخَر ُج ْوا َِ َفي ْك ِفي فِي ِهم اِ ْعت
ق
mengkafirkan lawan politiknya ُ ْ ْ َ
sudah dianggap Khawarij seperti َك َما َوقَ َع يِف َزَمانِنَا ِيف أَْتبَ ِاع حُمَ َّم ِد،َعلَْي ِه
pengikut Muhammad bin Abdil
اشيَةُ َرِّد الْ ُم ْحتَا ِر ِ ح.اب ِ بْ ِن َعْب ِد الْوَّه
Wahhab”. Hasyiyah Radd al- َ َ
Muhtar (4/262). .)4/262( ُّر الْ ُم ْختَا ِر ِّ َعلَى الد