A. Pangkat Rasional
1) Pangkat negatif dan nol
Misalkan a R dan a 0, maka:
a) a-n =
1
a
atau an =
an
b) a0 = 1
2) Sifat-Sifat Pangkat
Jika a dan b bilangan real serta n, p, q bilangan bulat positif, maka berlaku:
a)
ap aq = ap+q
b)
ap : aq = ap-q
a p q = a
c)
pq
SOAL
1. Bentuk sederhana dari
a.
b.
c.
x10 z 10
12 y 3
z
d.
12 x 4 y 3
x10 y 5
b.
c.
4c 5
ab n ab
n
n
PENYELESAIAN
7 x 3 y 4 z 6
84 x 7 y 1 z 4
y3z 2
12x 4
12 y 3 z 2
d.
a 3b 5
4b
e.
5 5
a c
4b
24a 7 b 2 c
6 a 2 b 3 c 6
4bc 7
a5
4c 7
a 3b
Jawab : d
a 3c
SOAL
adalah
e)
Jawab : e
12z 2
3. Bentuk
a b n = anbn
x10
e.
d)
sederhana
dari
PENYELESAIAN
27 a
b
3 5 a 7 b 5
a. (3 ab)2
d.
b. 3 (ab)2
e.
c. 9 (ab)
3
(ab ) 2
9
( ab) 2
Jawab : e
(5a 3b 2 ) 4
(5a 4 b 5 ) 2
d. 56 ab1
e. 56 a9 b1
Jawab : a
5. Diketahui a = 2 + 5 dan b = 2
Nilai dari a2 b2 =
a. 3
b. 1
c. 2 5
d. 4 5
e. 8 5
5.
Jawab : e
B. Bentuk Akar
1) Definisi bentuk Akar
Jika a bilangan real serta m, n bilangan bulat positif, maka berlaku:
a)
an n a
m
b) a n n a m
d)
( a b) 2 ab
b) a c b c = (a b) c
e)
( a b) 2
c)
ab
ab
3) Merasionalkan penyebut
Untuk setiap pecahan yang penyebutnya mengandung bilangan irrasional (bilangan yang tidak
dapat di akar), dapat dirasionalkan penyebutnya dengan kaidah-kaidah sebagai berikut:
a)
b)
c)
a
b
a b a b
b
c( a b )
c
c a b
a b
a b
a b
a 2 b
c
a b
a b
c( a b )
a b
a b
a b
SOAL
1. Bentuk sederhana dari
20 5 15
22
23 5 15
b.
22
20 5 15
c.
22
a.
PENYELESAIAN
52 3
5 3 3
20 5 15
22
23 5 15
e.
22
d.
Jawab : e
3 3 2
3 6 2
1
(13 3 6 )
23
1
(13 3 6 )
b.
23
1
(11 6 )
c.
23
1
(11 3 6 )
d.
23
1
(13 3 6 )
e.
23
Jawab : e
a.
3 )(2
(3
3)
5)
a. (3 5 )
1
b. (3 5 )
4
1
c.
(3 5 )
4
d. (3 5 )
e. (3 + 5 )
Jawab : d
SOAL
4. Bentuk sederhana dari
6(3
5 )(3
2
5)
PENYELESAIAN
a. 24 + 12 6
b. 24 + 12 6
c. 24 12 6
d. 24 6
e. 24 12 6
Jawab : b
5. Hasil dari
a. 6
b. 4 3
c. 5 3
12
27
3 adalah
d. 6 3
e. 12 3
Jawab : b
6. Bentuk sederhana dari
8 75
a. 2
b. 2
c. 2
d. 2
e. 2
32 243 adalah
2 + 14 3
2 4 3
2+4 3
2+4 3
24 3
Jawab : b
7. Bentuk
2 4 3
a.
b.
c.
d.
e.
sederhana
2 3 =
dari
6 6
6 6
6+ 6
24 6
18 + 6
Jawab : a
SOAL
PENYELESAIAN
24
8. Bentuk sederhana dari
adalah
3 7
a.
18 24 7
b.
18 6 7
c.
12 + 4 7
d.
18 + 6 7
e.
36 + 12 7
Jawab : e
9. Diketahui a = 9; b = 16; dan c = 36.
Nilai dari
a.
b.
c.
d.
e.
1
3
9
12
18
Jawab : c
1
3
1
2
C. Logaritma
a) Pengertian logaritma
Logaritma merupakan invers (kebalikan) dari perpangkatan. Misalkan a adalah bilangan positif
(a > 0) dan g adalah bilangan positif yang tidak sama dengan 1 (g > 0, g 1), maka:
g
(2) untuk gx = a
(5) glog a =
(4) log a =
log a
log g
(7)
1. Nilai dari
a.
1
8
b.
1
2
log
log 18
log a m = n
log a
log a
PENYELESAIAN
6
3
log 2
d. 2
e. 8
c. 1
2. Nilai dari
gn
(8) g
SOAL
3
log g
1
a
Jawab : a
27
log 9 log 3
3
log 4
log 2 log 18
a. 14
3
b. 14
6
c. 10
6
d.
e.
14
6
14
3
Jawab : b
SOAL
3. Jika 7log 2 = a dan 2log3 = b, maka 6log 14 =
a
b 1
a.
d.
ab
a 1
b 1
a 1
b.
e.
b
(
a 1)
b 1
PENYELESAIAN
c.
a 1
a (b 1)
Jawab : c
a.
b.
c.
d.
e.
1
p
q log
1
r
p log
15
5
3
1
15
Jawab : a
6.
2
3
3
4
b.
c.
d.
3
2
3
2
y2
2x + y + 2
2 x 34 y
e.
2x
Jawab : a
3
2
3
2
3
2
y2
1
=
q
b.
d.
3
1
2y
6 10
2x
a. 2x y
c. 2 x 2 y 7
e.
1
2x 2 y
73
d. 2 x 2 y 7
b. 23x 6 y4
84 x
1 4
a.
b.
c.
x10 z 10
12x 4
12 x y
e.
a.
12 y z
x10 y 5
6a 2 b 3 c 6
a.
b.
c.
4c 5
4bc 7
d.
a 3b 5
4b
a5
4c 7
e.
a5c5
4b
a 3b
a c
5
27 a b
4. Bentuk sederhana dari 5 7 5
3 a b
adalah
a. (3 ab)2
c. 9 (ab)2
b. 3 (ab)2
d.
e.
9
( ab) 2
3
( ab)
c.
1
2
d.
(5a 3b 2 ) 4
(5a 4 b 5 ) 2
e. 56 a9 b1
e.
y14
2x 5
y 10
32x 5
4
2a
b
8. Hasil dari 1 2 : 8a 6 c 3 =
c
a
10
a b
2a 8 b
a.
c.
e. 2a10bc
c
c
b
b. 2
d. 2bc
a c
23
9. Bentuk
1
b 3
dengan
1
2
a. ab
c. b6 ab 4
b. a b
d. a 6 b 5
adalah
1
a. 6 5
a
b.
a5
c. a5 a
d.
a2
b
:
1
b 3
2
3
c. 52 a4 b2
d. 56 ab1
e. 22a
y2
36 x 2 y 2 5b( ab) 2
adalah
y2
2x
1
3
dapat
4 x 4 y 2
adalah
a. 56 a4 b18
b. 56 a4 b2
( 2 x 3 y 4 ) 3
2y2
b.
x
24a 7 b 2 c
c. -2a2
d. -2a2
23
disederhanakan menjadi
10
3 2
12z 2
a. -22a
b. -2a
7. Bentuk
y3z 2
d.
12 y 3
(16a )
7 x 3 y 4 z 6
(2a ) 3 ( 2a )
senilai
a4 3 a a
a3 a
e.
1
6
a 1 b 1
dapat dinyatakan
ab
dengan bentuk
1
ab
a.
c. 2 2
e. a + b
ab
a b
11. Bentuk
e. a 3 b 2
b.
ab
a b
y
y
x
b.
x
1
ab
d.
2 2
a.
d. xy x
b.
y x
xy
e. xy x
c.
x y
xy
x 1 y 1
xy
1
2
c.
x y
15. Bentuk
dapat dinyatakan
xy
x y
d.
x y
e.
3 x 1 y 2
x 2 2 y 1
x y
xy
b.
c.
x (3 y x )
e.
y( x 2 x )
x
x
y
y
x (3 y x )
y( x 2 x 2 )
e. p2 - 2p + 1
1
q = ( x 2 x 2 )( x x 3 ) , maka
=
q
a.
c. x
b.
x2
d. x3 x
e. x3 x 2
a. a + b
c. a + b
b. a - b
d.
a 1b ab 1
a 1 b 1
e.
1
ab
1
ab
adalah
b 1 a 1
a 1 b 1
1
a2 b2
a. 2
c. a2 b2
e. 2
2
a b2
a b
1
b. a2+ b2
d. 2
a b2
21. Bentuk
a.
x 1 y 1
xy
c.
x y
1
2
xy
x y
xy
b.
x y
1 1
x
y
p 1
1 p
c. p2 1
d. p2 + 2p + 1
y( y 2 x )
e.
x (3 y 2 x )
x 1 y 1
x 1 y 1
adalah
dalam bentuk
xy
a.
b.
a. p
b. 1 p2
x y
xy
a.
c.
14. Bentuk
y
y
x
d.
x
x
x
y
y
d.
x y
xy
e.