PENGHARGAAN

Salam sejahtera dan bersyukur kepada tuhan, dapat saya menyelesaikan

tugasan kerja kursus ini dengan penuh jayanya. Saya menjulang sepenuh
penghargaan kepada,pensyarah mata pelajaran Kemahiran Berfikir, di atas
kesudian beliau memberi tugasan ini kepada saya.Bel iau juga banyak
membantu saya sepanjang proses merealisasikan tugasan ini berlaku.Saya
juga mengucapkan ribuan terima kasih kepada rakan-rakan yang banyak
membantu saya secara langsung atau tidak langsung sepanjang proses
merealisasikan tugasan ini berjalan.Pelbagai ilmu yang dapat saya rungkai
sepanjang saya menyiapkan tugasan i ni.Sejajar dengan anjakan paradi gma
dalam era globali sasi ini, begitulah dominannya peranan mahasiswa
khususnya bakal pendidik di negara ini untuk merungkai pelbagai ilmu
pendidikan di muka bumi ini. Pada dewasa kini, pelbagai pembangunan dari
segenap sudut begitu pesat terbina,begitulah juga pembangunan dalam
bidang pendidikan. Justeru itu haruslah mahasiswa ini tergolong dalam orang
yang sentiasa menyaingi peradaban zaman yang begitu hebat. Sebelum
saya mengundur di ri terimalah serangkap mutiara kata dari saya sebagai
renung-renungan dan selamat beramal.


Kesusahan tidak semuanya seksaan dan yang paling pahit itu bukan semuanya racun.
Tetapi adakalnya lebih berguna daripada kesenangan yang terus-menerusnya









ISI KANDUNGAN
1.0 Pengenalan .............................................................................................................................................. 1
2.0 Sumber Manusia ..................................................................................................................................... 1
2.1 Guru ........................................................................................................................................................ 3
2.2 Wakil Rakyat ............................................................................................................................................ 4
2.3 Penguatkuasa .......................................................................................................................................... 6
2.4 Ahli perniagaan ....................................................................................................................................... 7
2.5 Pakar Motivasi ......................................................................................................................................... 8
3.0 Sumber Media Elektronik ....................................................................................................................... 9
3.1 Televisyen.............................................................................................................................................. 10
3.2 Video ..................................................................................................................................................... 11
3.3 Komputer .............................................................................................................................................. 11
3.4 Internet ................................................................................................................................................. 13
4.0 Sumber Media Bercetak........................................................................................................................ 14
4.1 Bahan Grafik .......................................................................................................................................... 16
5.0 Sumber Media Tiga Dimensi ................................................................................................................. 16
5.1 Bahan Realia .......................................................................................................................................... 17
5.2 Diorama ................................................................................................................................................. 18
5.3 Mobil ..................................................................................................................................................... 18
5.4 Boneka .................................................................................................................................................. 19
5.5 Topeng .................................................................................................................................................. 20
5.6 Akuarium ............................................................................................................................................... 20
5.7 Terrarium .............................................................................................................................................. 21
6.0 Sumber Persekitaran ............................................................................................................................. 22
6.1 Bunyi ..................................................................................................................................................... 23
6.2 Warna .................................................................................................................................................... 24
6.3 Cahaya ................................................................................................................................................... 26
6.4 Bau ........................................................................................................................................................ 27
6.5 Tenaga ................................................................................................................................................... 28
7.0 Sumber Maklumat Tambahan ............................................................................................................. 29
7.1 Widya Wisata ........................................................................................................................................ 29
7.2 Temu Ramah ......................................................................................................................................... 30


7.3 Kamus ................................................................................................................................................... 30
7.4 CD-Rom ................................................................................................................................................. 32
7.5 Jurnal ..................................................................................................................................................... 32
7.6 Ensiklopedia .......................................................................................................................................... 33
7.7 Atlas ...................................................................................................................................................... 34
7.8 Graf ....................................................................................................................................................... 34
7.9 Peta .................................................................................................................................................. 35
7.10 Melawat destinasi sumber(sejarawan) ............................................................................................... 36
7.11 Gambar ............................................................................................................................................... 36
7.12 Majalah .............................................................................................................................................. 37
8.0.Kesimpulan ............................................................................................................................................ 38
Bibliografi .................................................................................................................................................... 39



1

1.0 Pengenalan
Ramai orang yang belajar tetapi tidak ramai orang yang dapat belajar dengan cara yang
betul.Ramai pelajar yang gagal bukan disebabkan mereka malas belajar tetapi mereka
gagal kerana mereka kurang kemahiran untuk mendapatkan maklumat dengan cara
yang betul.Ada pelajar yang mendapatkan maklumat terus dari buku.Jika anda belajar
hanya menggunakan satu strategi sahaja bermakna anda belum lagi boleh dikatakan
menguasai bidang yang anda dipelajari.Terdapat banyak lagi kaedah dan strategi yang
perlu dilalui untuk mendapatkan maklumat dengan lebih berkesan.Antaranya ialah
elektronik,media bercetak,media tiga dimensi,sumber persekitaran seperti bunyi, bau,
warna dan seumpaanya.
2.0 Sumber Manusia

Gambar rajah 1.1 Menunjukkan Maklumat boleh diperoleh dari sumber manusia..
Sumber manusia adalah sumber rujukan yang dibuat kepada orang-orang yang
mempunyai kepakaran tertentu.Mereka benar-benar arif dan juga berpengetahuan dan
berpengalaman dalam sesuatu bidang.Sebelum membuat rujukan daripada mereka
yang pakar anda perlu membuat tinjauan terlebih dahulu bidang-bidang yang berkaitan
dengan kepakaran mereka.Perkara ini penting kerana sumber yang bakal diperoleh
nanti benar-benar tepat dan tidak terkeluar dari perkara yang hendak dikaji.
Maklumat yang boleh diperoleh dari pakar kebiasannya berkaitan dengan
kemahiran-kemahiran tertentu yang telah mereka kuasai dengan cekap.Contohnya
seorang kaunselor mestilah telah mempunyai kelayakan yang tertentu untuk
2

membolehkannya menjadi kaunselor yang cekap.Mereka sudah tentu mempunyai
kemahiran-kemahiran yang membolehkan mereka digelar sebagai kaunselor.Di antara
kemahiran yang ada pada seorang kaunselor ialah kemahiran melayan,kemahiran
mendengar,kemahiran perundingan,kemahiran menganalisis masalah dan beberapa
kemahiran yang berkaitan dengan aspek kaunseling.
Begitu juga dengan kemahiran yang ada pada seorang doctor pakar sama ada
kemahiran dari segi perubatan ataupun kemahiran dari segi perundingan dan
seumpamanya.Selain dari kepakaran yang ada pada mereka,mereka juga boleh dirujuk
perkara-perkara yang berkaitan dengan tugas dan tanggungjawab kepakaran mereka
seperti,kemahiran belajar,kemahiran berkomunikasi,kemahiran perundingan,kemahiran
pengurusan masa dan kemahiran lain yang lebih umum sifatnya yang selalunya ada
pada orang-orang yang Berjaya di dalam kerjaya dan juga kehidupan.
Pakar-pakar juga boleh membuat keputusan dengan cepat.Pengalaman yang
diperoleh oleh seseorang pakar membolehkan mereka mendapatkan maklumat lebih
pantas dari orang lain yang tidak mempunyai kepakaran.Mereka juga lebih cekap
menyelesaikan masalah berbanding orang biasa sekiranya masalah itu berkaitan
dengan kepakaran yang ada padanya.kepakaran yang ada pada mereka menjadikan
mereka ini mempunyai kelebihan dari orang-orang biasa yang lain.Kemahiran-
kemahiran dan kepakaran yang mereka peroleh ini boleh dijadikan sebagai satu
sumber maklumat yang sangat penting dan berkesan.


3

2.1 Guru

Gambar rajah 1.2 Menunjukan Guru mempunyai sifat mendidik dan membimbing.
Guru juga mempunyai pengetahuan luas berkaitan dengan pendidikan

Guru atau pensyarah sememangnya golongan yang terpilih untuk mendidik.Guru
atau pensyarah perlu mempunyai sifat mendidikdan membimbing yang penuh dengan
kemesraan dan kasih sayang.Oleh yang demikian,anda yang di bawah didikannya perlu
menjadikan guru sebagai sumber rujukan anda sekiranya anda memerlukan sebarang
khidmat nasihat mahupun maklumat mengenai pelajaran yang sedang anda
pelajari.Tugas guru di sekolah bukan sahaja untuk mendidik,malahan mereka juga
boleh memberikan motivasi kepada anak-anak didik mereka.
Pengalaman yang guru peroleh juga wajar dikongsi bersama,agar ia boleh
menjadi pendorong kepada anda di dalam kehidupan.Guru juga bertanggungjawab
member contoh dan membantu dalam aspek perkembangan diri seorang pelajar seperti
menerapkan nilai,sikap dan penyesuaian diri dengan persekitarannya.Dalam proses
pengajaran dan pembelajaran guru tidak terbatas hanya kepada penyampai maklumat
semata-mata malah sebagai fasilitator.Guru adalah merupakan sumber bimbingan
untuk mendapat pelbagai maklumat dan kemahiran.Guru perlu mencipta proses
menyampai maklumat yang jelas agar mudah digunakan sebagai rujukan oleh
pelajar.Sumber maklumat yang boleh diperoleh daripada guru memang banyak.Guru
mempunyai pelbagai maklumat yang merangkumi pelbagai aspek.Aspek yang paling
4

banyak yang dipunyai oleh guru ialah aspek pendidikan,aspek kerjaya,aspek kehidupan
dan aspek-aspek isu semasa yang berkaitan dengan pengalaman pendidikan guru
itu.Ilmu pengetahuan guru sangat luas kerana kerjaya seorang guru sememangnya
memerlukan mereka mendapatkan maklumat yang terkini.Sumber maklumat yang
diperoleh dari seorang guru adalah antara maklumat yang terbaik yang boleh diperoleh
oleh seorang pelajar.Perkara ini penting kerana guru adalah sumber yang boleh dibawa
berbincang dan berbahas.Guru juga boleh memimpin dan memantau pelajar yang
mendapatkan nasihat darinya.

2.2 Wakil Rakyat

Gambar rajah 1.3 Menunjukan Ahli politik mempunyai pelbagai strategi untuk menyelesaikan masalah

Wakil rakyat termasuk ahli politik merupakan golongan insane yang terpilih oleh
masyarakat setempat untuk mewakili mereka dalam sesuatu kawasan
tertentu.Golongan ini sememangnya mempunyai beberapa keistemewaan dalam
bidang kerjaya mereka sebagai seorang ahli politik.Kebiasaannya seorang wakil rakyat
atau ahli politik mempunyai keistemewaan seperti kepimpinan, komunikasi, cekap
menyelesaikan masalah,ramah mesra, peka kepada persekitaran dan
seumpamanya.Contohnya dalam soal berkomunikasi, mereka dapatnmenyampaikan
maklumat itu dengan baik dan berkesan.Kebanyakan mereka Berjaya menarik minat
5

audien yang mendengarnya.Mereka juga pandai berpidato dan melalui pidato ini
mereka mudah mempengaruhi pendengar dan dapat menarik minat pendengar.Dari
segi kepimpinan pula mereka bijak memimpin dan mereka juga berwawasan.Pemimpin
begini mudah mendapatkan ramai penyokong dan pengikut.Biasanya wakil rakyat atau
ahli politik mempunyai ramai kawan dan mereka berpengaruh terhadap kawan-kawan
mereka.
Pengetahuan mereka juga sangat mendalam dan luas.Seorang wakil rakyat atau
ahli politik mesti faham tentang sejarah dab faham tentang pentadbiran.Mereka mesti
berpengetahuan dari segi selok belok berpolitik,berpersatuan dan tahu dari segi strategi
menawan dan mengalahkan lawan.Mereka juga faham dan menguasai bidang psikologi
dan sosiologi.
Tugas wakil rakyat atau ahli politik sama ada pada peringkat negeri mahupun
parlimen sebenarnya sangat luas.Mereka perlu menjaga kebajikan rakyat yang luas
diwakilinya, Mereka juga perlu menjaga kawasan yang diwakilinya agar tidak
bercanggah dengan manifesto yang telah menjadi panduannya.Maka dengan itu anda
boleh menjadikannya sebagai rujukan kepada perkara yang berkaitan.
Banyak maklumat yang anda boleh diperolehi dari mereka .Maklumat yang boleh
didapati dari meeka kebiasaanya berkaitan tentang dasar- dasar Negara,pengurusan
persatuan,Pembangunan, nilai- nilai dan lain-lain isu yang berkaitan.Perkara yang
berkaitan dengan dasar Negara, pentadbiran dan persatuan politik adalah merupaan
maklumat yang paling tepat yang boleh diperoleh dari seorang ahli politik.Mereka ini
kerap kali bermaesyuarat dan berbincang berkaitan dengan pembangunan dan
pentadbitan.Mereka semestinya mempunyai banyak maklumat yang boleh dikongsi
berkaitan dengan perkara tadi.

6

2.3 Penguatkuasa

Gambar rajah 1.4 Menunjukan Penguatkuasa menguatkuasakan sesuatu undang-undang dan peraturan

Penguatkuasa adalah orang atau pihak yang menguatkuasakan sesuatu
undang-undang dan juga dasar-dasar tertentu di dalam Negara.Mereka ini merupakan
orang yang penting dalam bidang pentadbiran negar.Mereka ini jugalah yang
menguruskan hal-hal yang berkaitan dengan undang-undang yang menjamin
kesejahteraan rakyat.Tanpa mereka negara akan menjadi kucar kacir kerana tiadanya
penguatkuasan sesuatu undang-undang itu.Contohnya jalanraya yang ada di negara ini
jika tidak pihak yang memastikan peraturan jalanraya itu dipatuhi maka jalanraya itu
akan disalahgunakan oleh orang-orang yang tidak bertanggungjawab
menggunakannya.
Pelbagai maklumat boleh diperolehi dari mereka.Di antara maklumat yang boleh
diperolehi dari mereka ialah barkaitan dengan undan- undang dan peraturan sesebuah
negeri, badan atau persatuan.Apakah hukuman-hukuman atau dendaan berkaitan
dengan kesalahan yang dilakukan.Mereka juga boleh member maklumat berkaitan
dengan pelaksanaan sesuatu penguatkuasaan itu: jenis-jenis hukuman, bentuk
operasi,pelaksanaan dan juga pencegahan.Mereka juga boleh memberikan statistik
berkaitan dengan hukuman dan statistik berkaitan dengan tangkapan atau serbuan
yang telah dibuat.
7


2.4 Ahli perniagaan

Gambar rajah 1.5 Menunjukan Ahli perniagaan yang Berjaya dapat menyumbang kepada kesejahteraan
Negara melalui kutipan cukai

Ahli perniagaan adalah orang yang menjalankan kegiatan sara hidupnya dengan
berniaga.Ada orang yang berniaga secara kecil-kecilan dan ada yang berniaga secara
besar-besaran. Ahli perniagaan yang berjaya dapat menyumbang kepada
kesejahteraan nengara melalui kutipan cukai yang dikutip oleh kerajaan.Mereka juga
boleh memberi pekerjaan kepada orang lain.Biasanya seorang ahli perniagaan yang
Berjaya bermula dari berniaga secara kecil- kecilan.Ada ahli perniagaan yang bermula
dari menjual besi buruk.Dengan kegigihan dan ketabahan yang ada pada diri mereka
akhirnya mereka telah Berjaya membuka gedung yang besar dan dapat pula membuka
cawangan di dalam dan di luar negara.
Pelbagai jenis perniagaan boleh dilakukan seperti perniagaan jual beli,
hartanah,pengiklanan, makanan,perundingan dan seumpamannya.Sudah tentulah
mereka ini mempunyai bahan dan sumber untuk dikongsikan dengan anda yang
berminat di dalam bidang berkaitan.Mungkin anda ingin mengetahui kegigihan dan
kejayaan yang dilalui oleh mereka ini.Ada juga inginkan maklumat bagaimana strategi
8

yang digunakan dalam perniagaan mereka sehingga dapat menghasilkan pulangan
yang lumayam. Mungkin anda juga inginkan maklumat tentang sesuatu produk yang
telah dihasilkan oleh sesebuah syarikat yang membawa kepada kejayaannya
pengurusan syarikat yang telah membawa kepada kejayaan dan keuntungan yang
banyak.Untuk mendapatkan maklumat berkaitan dengan perniagaan,orang yang paling
layak untuk diperoleh maklumat tersebut sudah tentulah ahli perniagaan yang Berjaya.

2.5 Pakar Motivasi

Gambar rajah 1.6 Menunjukan Cara mereka bercakap,berkomunikasi,dan berinteraksi,dapat memberikan
motivasi kepada orang lain

Terdapat ramai pakar motivasi di negara kita.Ada yang berkaitan dengan
pendidikan, ada yang berkaitan dengan rumahtangga dan ada juga yang berkaitan
dengan kerjaya.Mereka ini Berjaya memotivasikan orang lain.Cara mereka
bercakap,Berkomunikasi, dan berceramah dapat memberikan motivasi kepada orang
lain,Mereka tahu berkenaan dengan psikologi manusia,mereka berpengetahuan luas
berkaitan dengan sifat-sifat manusia.Mereka berpengetahuan dan berkebolehan untuk
mendorong seseorang menjadi lebih dinamik.Mereka Berjaya memberi celikakal
kepada orang lain untuk mengubah kehidupan yang tidak terurus kepada yang lebih
9

terurus.Mereka Berjaya memberikan motivasi kepada pelajar untuk belajar dengan lebih
gigih dan ahkhirnya lulus di dalam peperiksaan yang akan dihadapi.
Apakah istimewanya manusia yang dikenal sebagai pakar motivasi
ini.Sebenarnya mereka adalah orang biasa juga tetapi mereka mempunyai
pengetahuan dan kemahiran dalam bidang yang dinyatakan tadi.Mereka juga
mengamalkan apa yang mereka tahu dan mengamalkan perkara yang mereka mahir
maka akhirnya kegigihan mereka itulah yang mereka kongsikan dengan orang
lain.Dengan bakat yang ada pada mereka itu mereka Berjaya mempamerkan tingkah
laku yang positif kepada orang lain.Dengan penampilan yang positif celik akal boleh
berlaku kepada orang lain.Banyak maklumat yang boleh diperoleh dari mereka ini.

3.0 Sumber Media Elektronik


Gambar rajah 1.7 Menunjukan Pelbagai jenis media elktronik yang boleh didapati dalam proses belajar
Selain daripada sumber yang terhurai sebelum ini, terdapat juga pelbagai jenis
teknologi yang membantu seorang guru untuk mendapatkan sumber maklumat di
dalam proses belajar. Antara jenis media yang selalu digunakan ialah media elektronik.
Media elektronik sering digunakan dalam proses pembelajaran dan sangat berguna
untuk membantu kita memahami konsep-konsep yang kompleks dan sukar difahami
melalui lisan. Terdapat dua jenis media elektronik iaitu audio visual dan computer.
Audio visual termasuklah radio, televisyen dn video. Komputer pula merangkumi
10

internet, e-mail, perpustakaan maya, multimedia, pendidikan jarak jauh dan
seumpamanya

3.1 Televisyen

Gambar rajah 1.8 Menujukan Televisyen memberikan sumber maklumat yang penting

Televisyen merupakan sumber maklumat yang penting. Ia sentiasa digunakn
dalam pelbagai aspek, seperti ekonomi, sosial, pendidikan, hiburan dan lain-lain.
Melalui rancangan pendidikan di televisyen, pelbagai maklumat yang baru dapat
diperolehi. Pelbagai topik boleh dipelajari melalui televisyen, antaranya ialah Sejarah,
Geografi, Kemahiran Hidup, Bahasa Melayu, Perdagangan, Matematik, Agama, Sains
dan yang lain. Dengan menggunakan kesan bunyi dan grafik yang mengujakan,
rancangan televisyen akan menjadi sangat menarik. Rancangan televisyan yang
berkaitan dengan pendidikan kebiasaanya mengikut sukatan pelajar yang ditentukan
oleh Kementerian Pelajaran Malaysia.
11

3.2 Video

Gambar rajah 1.8 Menunjukan Perakam video alat berkesan sebagai bahan pembelajaran

Perakam video merupakan teknologi yang popular, mudah diguna dan murah.
Penggunaan video menjadi pesat dalam kalangan masyarakat dan juga sekolah.
Setiap rumah atapun sekolah mestinya memiliki sekurang-kurangnya satu set
televisyen dan perakam video. Video merupakan media yang amat berguna serta
berkesan dalam pembelajaran. Perakam video mudah diguna kerana ia tidak
memerlukan bilik khas yang gelap malah boleh diguna dalam keadaan kelas biasa.
Alat-alat yang diperlukan untuk menggunakan perakam video ialah pita rakam dan
monitor televisyen sudah sedia dibekalkan. Video sesuai dalam pembelajaran kerana
ia dapat menayangkan gambar , merangsang pemikiran, menarik minat dan dapat
membantu pelajar dalam proses belajar.
3.3 Komputer

Gambar rajah 10.0 Menunjukan Perkakasan Komputer terdiri dari peralatan seperti papan
kekunci,tetikus,monitor,unit sistem dan peranti-peranti lain
12

Komputer ialah peranti elektronik yang boleh menerima kemasukan data dan
memprosesnya mengikut satu set arahan, menyimpan arahan dan maklumat yang
diproseskan dan mengeluarkan hasil pemprosesan sebagai output. Input ialah fakta,
nombor, huruf dan imej yang dikenali sebagi data. Arahan yang menjalankan
pemprosesan dinamakan program atau perisian. Output yang dihasilkan adalah
untuk kegunaan dan untuk diinterpretasi oleh manusia dan output ini dikenali sebagai
mallumat. Terdapat empat elemen dalam penggunaan komputer.
I. Elemen Manusia
Sebuah komputer tidak akan dapat berfungsi sekiranya tiada manusia yang
mengendalikannya. Terdapat dua golongan manusia yang mengendalikan komputer,
golongan yang pertama ialah mereka yang ada kelayakan untuk mengaturcara,
mencipta program dan membaikpulih komputer. Golongan yang kedua ialah orang
ramai yang menggunakan komputer untuk tujuan hiburan, pendidikan, perniagaan dn
seumpamanya.
II. Eleman Teknik Penggunaan Komputer
Seseorang perlu mengikut langkah-langkah tertentu apabila menggunakan
komputer. Selain itu, cara yang betul adalah perlu semasa guna komputer. Buku
panduan komputer (manual) ada memberi panduan menggunakan perkakasan
(hardware) dan perisian (software) komputer. Jadikan buku tersebut sebagai
panduan sebelm menggunakan komputer. Jangka hayat komputer bergantung
kepada cara seseorang itu menggunakan komputer.

III. Data dan Maklumat
Data ialah maklumat yang belum diproses. Data boleh jadi dalam bentuk kertas,
elektronik atau bentuk lain yang belum diproses oleh sesebuah komputer. Data
merupakan fakta dan angka mentah yang akan diproses menjadi maklumat.

IV. Perkakasan dan Perisian Komputer
Perkakasan komputer terdiri daripada peralatan seperti papan kekunci, tetikus,
monitor, unit sistem dan peranti-peranti lain. Perkakasan dikawal oleh perisian.
Komputer memproses data untuk dijadikan maklumat. Perisian adalah program.
Program adalah arahan langkah demi langkah yang memberitahu komputer cara
melaksanakan sesuatu tugas. Perisian dicipta oleh pengaturcara komputer. Tujuan
perisian ialah untuk memproses data supaya menjadi maklumat. Terdapat beberapa
13

peringkat semasa komputer memproses maklumat. Peringkat tersebut adalah seperti
yang berikut.

Pada mulanya, komputer menerima input dan memberi arahan. Perkakas yang
terlibat ialah papan kekunci, tetikus, pengimbas dan lain-lain. Pemprosesan
dijalankan oleh CPU (Central Processing Unit) dengan menggunakan perisian dan
data. Perisian dan data ini tersimpan di dalam ingatan utama atau RAM. Seterusnya,
segala data yang diproses akan terpapar melalui monitor dan boleh dicetak.
Maklumat boleh disimpan secara kekal dalam cekera liut, cekera keras, CD-ROM
dan pita magnetik. Akhirnya, maklumat boleh dihantar dan diterima oleh komputer
melalui rangkaian internet.

Kini, kebanyakan sekolah telah mula menggunakan komputer dalam proses
pengajaran dan pembelajaran secara meluas. Sekolah Bestari adalah satu daripada
Aplikasi Perdana Koridor Raya Multimedia dan telah mula dilaksanakan sejak 1999.
Dianggarkan pada tahun 2010, semua sekolah akan dibestarikan dan ini bermakna
semua sekolah akan mempunyai bilik darjah atau makmal komputer.
3.4 Internet


Gambar rajah 10.1 Menunjukan Internet memberikan sumber maklumat yang penting
Internet ialah jaringan komputer antarabangsa yang terbesar yang
menghubungkan dari rumah, sekolah, universiti, pejabat dan pelbagai organisasi.
Jaringan ini membolehkan komunikasi dapat dijalankan antara individu atau
sekumpulan individu dengan individu atau sekumpulan individu yang lain.
Penggunaan internet pada masa depan merupakan titian dari cara mendapatkan
14

maklumat secara lebih baik dan berkesan. Penggunaan internet dan multimedia
adalah penting kerana pada masa depan, penyerapan komputer dan telekomunikasi
akan mendorong kepada pembangunan suasana maya yang interaktif. Suasana
belajar seperti ini akan membantu menguasai kemahiran-kemahiran kognitif yng
diperlukan.
Intenet telah dilihatkan sebagai alat untuk mengakses maklumat dan
pengetahuan secara global dan ini akan dapat membantu kita mengakses sendiri
maklumat, mengikut kebolehan kita dan dengan kadar kendiri. Internet telah
merevolusi duni pengkomputeran dan komunikasi dunia pada hari ini dengan
menggabungkan maklumat dalam bentuk teks, video, suara dan animasi dan telah
digunakan secara meluas. Dengan menggunakan internet, kita akan menjadikan dunia
ini sebagai bilik darjah. Banyak maklumat yang boleh didapati dari internet. Kita bukan
hanya boleh belajar dari guru atau rakan semasa berada di dalam kelas malahan
boleh bertanyakan masalah dengan guru dan rakan yang berada di sekolah lain
mahupun di negara lain secara utalian.

4.0 Sumber Media Bercetak

Gambar rajah 10.2 Menunjukan Pelbagai media bertulis dan bahan grafik

Media bercetak merupakan media pembelajaran yang terawal dan hingga kini ia
masih menjadi media utama dalam memberikan maklumat atau
pembelajaran.Walaupun media cetak mempunyai saingan hebat daripada media
elektronik seperti computer,ia masih kekal menjadi media utama dalam semua urusan
komunikasi dan pembelajaran.
15


Terdapat tiga bentuk media cetak.
I. Bentuk pertama,merupakan sumber untuk member hiburan atau mengisi
masa lapang.Contohnya majalah yang berkaitan dengan
filem,hiburan,sukan,fesyen,masakan dan permainan.
II. Bentuk kedua,merupakan sumber maklumat seperti surat
khabar,jurnal,risalah,brosur,laporan,dokumen,soal selidik,buku panduan
telefon.istilah dan ensaiklopedia.
III. Bentuk ketiga ialah berkaitan dengan sumber pengajaran dan
pembelajaran seperti buku teks,teks pengajaran terancang termasuk
modul pengajaran,buku kerja dan nota edaran.
Terdapat beberapa ciri media cetak.
I. Media cetak diperbuat daripada kertas.
II. Terdapat symbol-simbol seperti huruf,angka,perkataan,tanda-tanda baca
Pada halaman atau muka surat.
III. Menyimpan pelbagai data,dokumen dan maklumat
IV. Mudah mendapatkan maklumat
V. Mempunyai jadual,rajah,gambar dan ilustrasi.

16


4.1 Bahan Grafik

Gambar rajah 10.3 Menunjukan Bahan grafik boleh dijadikan bahan pelajaran yang sangat menarik dan
berkesan
Grafik didefinisikan sebagai gambaran visual dua dimensi yang direka dan
dicipta serta digubah khas untuk menyampaikan mesej atau idea kepada
anda.Terdapat beberapa jenis bahan grafik yang sesuai digunakan sebagai sumber
pembelajaran iaitu;carta,geraf,poster dan lukisan kartun.Bahan grafik menjadi bahan
pembelajaran yang sangat berkesan kerana bahan ini dapat menarik dan merangsang
minda.Antara prinsip grafik yang baik ialahkesederhanaan,penyatuan,garisan,imbangan
warna dan susunan.
5.0 Sumber Media Tiga Dimensi

17

Gambar rajah 10.3 Menunjukan Bahan bahan tiga dimensi sebagai bahan pembelajaran
Kita menggunakan bahan tiga dimensi apabila kaedah biasa kurang difahami.
Biasanya bahan tiga dimensi digunakan untuk memudahkan kefahaman tentang
sesuatu konsep yang abstrak.terdapat tujuh jenis bahan digunakan iaitu bahan realia,
diorama, mobil, boneka, topeng, akuarium, dan terrarium.
5.1 Bahan Realia
Antara bahan tiga dimensi yang boleh dibuat rujukan ialah bahan realia.
Bahan realia ialah bahan-bahan yang sebenarnya. Contoh bahan relia yang
boleh dirujuk sebagai bahan pelajaran ialah daun atau haiwan kecil yang ada di
persekitaran. Bahan realia ini boleh dibahagikan kepada dua jenis iaitu: bahan
realia dalam konteks dan bahan realia di luar konteks. Bahan-bahan di dalam
konteks ialah bahan-bahan yang sebenarnya. Contohnya, aktiviti ini tidak
dilaksanakan di dalam bengkel kerana kos membeli bahan tersebut terlalu
mahal. Anda terpaksa pergi ke tempat bahan itu ada dan anda perlu mengkaji
bahan tersebut di tempat yang sebenarnya. Contohnya, anda ingi mengetahui
dan melihat kesan tanah runtuh kepada penduduk. Anda perlu sendiri ke
kawasan yang mempunyai fenomena ini. Bahan di luar kontek ialah bahan-
bahan sebenar yang terdapat di luar bilik darjah yang dibawa masuk ke bilik
darjah atau ke bengkel untuk dipelajari. Anda tidak boleh mempelajarinya
dengan hanya menggunakan rajah atau gambar sahaja. Anda memerlukan
bahan yang sebenarnya untuk anda memahami dan mengingatinya dengan lebih
baik dan berkesan. Contohnya, sebuah kereta boleh dijadikan bahan pelajaran
untuk mendapatkan gambaran yang sebenar tentang komponen enjin kereta
tersebut.
18

5.2 Diorama

Gambar rajah 10.4 Menujukan Diorama sebagai sumber maklumat tentang sesuatu kehidupan sama ada
kehidupan sebuah masyarakat atau habitat binatang

Diorama sebagai sumber maklumat tentang sesuatu kehidupan sama ada
kehidupan sebuah masyarakat atau habitat binatang. Diorama ialah pameran
tiga dimensi yang menunjukkan pemandangan tempat kejadian asal. Diorama
banyak digunakan di muzium. Saiz diorama yang biasa ialah saiz hidup unutk
bahan asal yang kecil. Di sekolah-sekolah diorama ini biasanya di buat di dalam
saiz yang kecil. Banyak bahan-bahan yang boleh dipelajari dari diorma yang
disediakan. Contohnya, sekiranya anda ingin mendapatkan pengetahuan dari
segi suasana kehidupan masyarakat baba di Melaka terdapat satu sudut di
muzium Negara yang mempamerkan suaana ini. Anda akan dapat melihat
suasana kehidupan yang sebenar masyarakat baba ketika itu. Terdapat satu
diorama yang menarik ialah yang terdapat di Muzium Orang Asli Melaka yang
menunjukkan suasana dan caragaya kehidupan orang asli di Malaysia. Diorama
penting sebagai bahan rujukan mengantikan suatu suasana yang mungkin tidak
terdapat lagi keaadaan itu pada masa sekarang.

5.3 Mobil
Mobil diambil dari perkataan Inggeris yang bermaksud bergerak. Dari segi
pendidikan, mobil membawa bahan-bahan pelajaran yang boleh dibawa ke
mana-mana dan biasanya ia bergantung pada suatu tempat. Mobil boleh dibuat
19

dari bahan-bahan buangan, digunting dan direka bentuk dengan begitu cantik
dan menarik. Banyak perkara yang boleh dirujuk dari bahan mobil ini. Ada
sekolah menggunakan mobil ini sebagai formula untuk mengingati sesuatu
formula untuk mengingati sesuatu rumus matematik ada juga yang
menggunakan mobil sebagai satu bahan cerita berkaitan dengan suatu peristiwa
sejarah. Bahan-bahan ini boleh dijadikan bahan pelajaran kerana bahan ini
mudah alih dan boleh dibawa ke mana-mana maka ia adalah merupakan bahan
rujukan yang mudah diperolehi.
5.4 Boneka

Gambar rajah 10.5 Menunjukan Banyak pelajaran yang boleh didapati dari persembahan boneka
Boneka adalah figura animasi yang digunakan untuk persembahan dalam
sebuah teater. Banyak pelajaran yang boleh didapati dari persembahan boneka.
Boneka boleh mewakili manusia, binatang dan juga personifikasi mistik. Boneka
juga terdiri dari pelbagai bentuk, warna dan saiz. Ia boleh digerakkan dengan
menggunakan tangan atau alat-alat kawalan yang lain. Boneka lahir semenjak
tamadun manusia bermula lagi. Ia sangat berkesan digunakan untuk sebagai
persembahan sesebuah penceritaan atau pengkisahan sesuatu peristiwa. Ia
dapat memberikan kesefahaman dan ingatan jangka panjang bagi audien yang
menonton.
20

5.5 Topeng

Gambar rajah 10.5 Menujukan Berkomunikasi dengan menggunakan topeng
Topeng digunakan untuk menutup muka didalam persembahan, teater
dan dapat memberi simbol kepada si pemakai. Tujuan penggunaan topeng
adalah untuk berkomunikasi dengan menggunakan berlainan identiti. Diperbuat
daripada kayu, kulit, kertas, plastic dan seumpamanya direka bentuk dengan
berbagai rupa.topeng mempinyai variasi yang berbagai dalam bentuk realism
ataupun dalam bentuk abstraknya. Membuat topeng adalah merupakan aktiviti
seni dalam banyak budaya. Kita boleh berkomunikasi dengan menggunakan
topeng.
5.6 Akuarium

Gambar rajah 10.6 menunjukan Banyak perkara berkaitan marin yang boleh dipelajari dari akuarium

21

Akauarium merupakan tangki kaca yang diisikan air di dalamnya.
Biasanya ia berbentuk empat segi dan didingi cermin. Ia juga boleh terdapat
dalam berbagai bentuk dan digunakan untuk memelihara ikan hiasan atau
hidupan dan haiwan laut/sungai lain. Perkataan akuarium itu sendiri membawa
maksud sebuah tangki yang diletakkan di rumah sebagai perhiasan. Di makmal
sekolah ia digunakan untuk mengkaji tumbuh-tumbuhan dan hidupan air seperti
berudu, ulat air, katak, ikan, lumat, rumpai, dan seumpamanya. Akuarium sea
world yang terdapat di Langkawi menyediakan beberapa pakej pelajaran untuk
pelajar sekolah. Di luar negara kebanyakan pusat akuatik menyediakan bengkel
dan pakej pendidikan kepada pelajar sekolah dan orang awam tentang
kehidupan marin. Malah terdapat pembelajaran tentang hidupan laut yang
dibawa ke dalam kelas oleh pengusaha-pengusaha akuatik. Banyak perkara
berkaitan marin yang boleh dipelajari dari akuarium.




5.7 Terrarium


Gambar rajah 10.7 Menunjukan Terrarium sebagai sumber pembelajaran

Terrarium atau vivarium juga dikenali sebagai taman gelas. Ia didingi oleh
gelas di sekelilingnya. Tujuan terrarium ialah untuk menyimpan tumbuhan ,
22

rumpai, serangga atau binatang-binatang kecil yang lain. Tujuannya untuk
hiasan, penelitian saintifik atau membuat kajian berkaitan dengan sesuatu
habitat haiwan. Seawal tahun 500 sebelum masihi pokok-pokok yang hendak
dipamerkan diletakkan di dalam pondok kaca. Terrarium pada zaman moden ini
hanyalah dicipta secara tidak sengaja oleh seorang doctor yang bernama
Nanthaniel Ward di London, England sekitar tahun 1827. Dr Ward telah membina
para untuk paku pakis di belakang rumahnya tetapi kebanyakan pokok tersebut
mati disebabkan oleh pencemaran udara ketika itu. Dr Ward juga ketika itu
mengkaji kupu-kupu dan ulat-ulat daun. Semasa beliau sedang mengkaji
kepompong di sebuah baling tersebut ialah sejenis paku pakis yang beliau tanam
di belakang rumahnya. Dr Ward mempelajari sesuatu dari peristiwa itu iaitu paku
pakis boleh hidup subur di London dengan syarat ia perlu ditanam di tempat
yang tertutup dan dihindarkan dari udara kotor London.

6.0 Sumber Persekitaran


Gambar rajah 10.8 Menunjukan Sumber maklumat dari bukan manusia termasuklah sumber dari alam
semulajadi seperti sungai,laut,bukit,gunung,paya dan seumpamannya.

Di dalam pembelajaran terdapat pelbagai sumber termasuk sumber dari
manusia dan bukan manusia. Sumber-sumber manusia telahpun dibincangkan
23

sebelum ini. Ia adalah merupakan sumber hidup yang boleh berinteraksi. Banyak
maklumat yang boleh didapat dari sumber manusia. Selain dari sumber
manusia, sumber bukan manusia seperti sumber semula jadi adalah merupakan
sumber penting yang boleh dirujuk untuk mendapatkan pelbagai maklumat.
Sumber bukan manusia ini termasuklah sumber dari alam semulajadi seperti
sungai, laut, bukit. Gunung, paya dan sebagainya. Matlamat pendidikan dari
pembelajaran sumber alam semulajadi ini adalah untuk menyediakan anda agar
menjadi seorang yang memahami alam sekeliling dan akan menjadi seorang
yang bertanggunggungjawab dan mempunyai ilmu terhadap persekitaran yang
anda diami. Cara yang terbaik untuk anada memahami persekitaran anda ialah
dengan memperoleh pengalaman yang sebenar terhadap kehidupan di
sekeliling. Bunyi, warna bau, pergerakkan, tenaga adalah merupakan sumber
semulajadi yang dapat dijadikan rujukan dalam proses pembelajaran.


6.1 Bunyi

Gambar rajah 10.9 Menunjukan Bunyi sebagai sumber maklumat pembelajaran

Tanpa bunyi dunia akan menjadi sunyi dan sepi. Ombak laut, sungai, air terjun,
angin tidak akan member apa-apa makna kepada manusia. Bunyi adalah merukan satu
fenomena fizikal yang merangsang deria pendengaran anda. Alat pendengaran yang
ada di dalam diri anda akan bertindak balas apabila terdapat getaran yang berfrekuensi
24

di antara 15 dan 20,000 hertz yang sampai ke telinga anda. Hertz adLh merupakan unit
frekuensi yang bersamaan satu pusingan sesaat. Bunyi yang mempunyai frekuensi
melebihi 20,000hertz dipanggil ultrasonic. Bunyi adlah merupakan aspek penting untuk
membantu anda belajar. Anda mungkin sukar menumpukan perhatian dalam pelajaran
dalam keadaan bunyi yang terlalu bising.

Tidak semua bunyi itu dapat menganggu konsentrasi belajar anda. Bunyi-bunyi
yang menyenangkan seperti bunyi lagu yang perlahan, bunyi deruan ombak laut, bunyi
percikan air di sungai, bunyi kicauan burung dapat menambah damai suasana.
Kedamaian ini boleh memberikan ketenangan kepada hati dan jiwa manusia.
Sebenarnya anda boleh memilih bunyi-bunyi mana yang anda perlu untuk konsentrasi
anda belajar dan membuat tugasan. Sekiranya terdapat bunyi bising di suatu tempat,
anda boleh beralih ke tempat yang lain yang lebih damai dan tenang. Jika anda ingin
membuat persembahan, bunyi merupakan elemen penting untuk menarik perhatian
audien anda.

6.2 Warna


Gambar rajah 11.0 Menunjukan warna sebagai pembelajaran

25

Apakah yang terjadi sekiranya dunia tempat anda huni ini tidak berwarna. Pokok,
bukit-bukau , tanah, air, bangunan semunya berwarna hitam ataupun putih. sudah
tentu kehidupan anda berlainan. Paling tidak anda tidak akan ceria kerana nasi yang
anda makan berwarna putih manakala lauk pula berwarna hitam. Syukaurlah
kehidupan kita dipenuhi dengan warna warni.

Merah, biru dan hijau ialah warna asas. Warna sekunder diperoleh daripada
mana-mana dua warna asas. Warna sekunder ialah warna kuning, magenta dan sian.
Warna objek yang dilihat oleh mata anda bergantung kepada warna cahaya yang
menyinari objek dan warna cahaya yang dipantulkan oleh objek itu. Sesuatu objek
berwarna asas akan memantulkan warnanya sendiri dan menolak atau menyerap
semua cahaya berwarna yang lain. Sesuatu objek berwarna sekunder akan
memantulkan warnanya sendiri dan warna-warna yang membentuknya serta menolak
atau menyerap warna-warna lain. Objek putih memantulkan semua cahaya berwarna
yang menyinarinya. Sebab itulah sesuatu objek putih akan kelihatan berwarna sama
dengan warna cahaya yang menyinarinya. Manakala pigmen pula ialah bahan
berwarna yang menyerap dan memantulkan warna cahaya tertentu. Pigmen diperoleh
daripada bahan organik atau mineral. Pencampuran pigmen boleh menghasilkan
pelbagai warna. Dengan mencampurkan ketiga-tiga warna asas dalam kadar tertentu
hamper semua warna dapat dihasilkan.

Warna digunakan oleh manusia dipelbagai tempat dan juga pada pelbagai alat.
Warna-warna yang digunakan menandakan makna-makna tertentu, menjadikan
suasana lebih riang, ceria dan menarik. Adanya warna rancangan televisyen lebih
menarik, gambar foto dan iklan lebih berkesan, alam sekitar pula semakin lebih ceria.
Warna juga digunakan dalam makanan untuk menjadikannya lebig menyelerakan.
Warna juga dugunakan secara meluas dalam barangan kosmetik. Warna juga boleh
mendatangkan mod tertentu kepada perasaan manusia. Warna sejuk aeperti warna
hijau, biru dan campuran antara keduanya boleh mendatangkan ketenangan. Manakala
26

warna-warna panas seperti jingga, merah dan campuran antara keduanya boleh
melahirkan perasaan riang dan ceria. Selain manusia, warna juga penting kepada
haiwan sama ada untuk menarik perhatian pasangannya, menyamardiri atau member
amaran kepada musuhnya.
6.3 Cahaya

Gambar rajah 11.1 Menunjukan Cahaya sebagai sistem pengurusan pembelajaran

Cahaya ialah sejenis pancaran elektromagnetik sama jenis dengan haba radiasi,
gelombang radio dan juga sinar-x. Cahaya merambat dalam satu garis lurus. Atmosfera
bumi mengandungi zarah-zarah halus yang terdiri daripada molikul-molikul gas, wap, air
dan habuk. Apabila cahaya matahari menembusi atmosfera, sinar cahaya dihalang dan
dipantulkan ke semua arah oleh zarah-zarah halus dalam atmosfera.
Penyerakan cahaya merupakan proses pemesongan atau pemantulan cahaya
daripada perambatan yang asal oleh zarah-zarah halus dalam atmosfera itu. Cahaya
putih terdiri daripada tujuh juzuk warna. Setiap juzuk warna mempunyai kelajuan yang
berlainan. Apabila cahaya putih melalui sebuah prisma kaca, setiap juzuk warna
dibiaskan oleh prisma kaca pada sudut yang berbeza.
Penyebaran cahaya merupakan penguraian cahya putih kepada tujuh juzuk
warnanya. Cahaya merah paling sedikit dibiaskan. Ini berlaku kerana cahaya merah
27

bergerak [aling laju dalam kaca diikuti jingga, kuning, hijau, biru, indigo dan ungu.
Cahaya unggu dibiaskan kerana cahaya unggu bergerak paling perlahan dalam kaca.
Tanpa cahaya anda tidak akan dapat melihat warna. Warna dihasilkan oleh
pencampuran pigmen melalui proses penolakan warna. Hanya warna-warna dalam
cahaya putih yang tidak ditolak. Tanpa cahaya kita tidak dapat melihat warna pada
pendawaian eletrik, warna padalampu isyarat dan secara keseluruhannya kita berada di
dalam keadaan gelap gelita. Tanpa cahaya hidup manusia akan munjadi lesu. Manusia
dan haiwan serta tumbuhan hidup ceria kerana adanya cahaya.

6.4 Bau

Gambar rajah 11.2 Menunjukan Bau sebagai sistem Pengurusan Pembelajaran

Deria bau yang terdapat di dalam hidung anda sangat sensitive terhadap struktur
kimia yang masuk ke dalam rongga hidung anda. Deria bau yang ada di dalam hidung
anda boleh bertindak balas dengan hanya satu molekul, yang merupakan unit yang
terkecil di dalam sesuatu bahan yang terdiri dari beberapa atom. Mengikut kajian Ludel
(1978) kekuatan deria bau manusia akan menjadi lebih kuat sebelum seseorang itu
mengambil makanan.
Mengikut Amoore (1964), terdapat tujuh sub deria bau asas iaitu bau gegat,
musky, flora. Mint, ethereal (bau cacair pembasuh), masam, dan bau busuk seperti bau
28

telur telembelang. Deria bau anda akan bertambah lemah sekiranya anda perokok,
tubuh badan yang gemuk, pengambilan arak atau dadah dan penghidap kencing manis.
Secara saintifiknya seseorang yang deria baunya gagal berfungsi dikenal sebagai
anosmia. Apa saja benda yang menghalang perjalanan udara dari luar ke dalam hidung
akan mengakibatkan terjadinya anosmia. Sekiranya fungsi deria bau anda gagal, maka
anda tidak berupaya untuk menerima beberapa maklumat penting. Selera makan anda
akan terbatas. Anda tidak lagi dapat menikmati harumnya bunga-bungaan dan minyak
wangi yang paling mahal. Anda mungkin dalam bahaya kerana anda tidak berupaya
menghidu bau ammonia atau bau gas beracun yang ada di sekitaran anda.
6.5 Tenaga

Pernahkah anda bayangkan sekiranya anda hidup pada zaman kesultanan
Melaka dahulu. Bagaimanakah cara gaya kehidupan anda ketika itu? Bagaimanakah
anda memasang lampu, memasak, membasuh dan bekerja? Sudah tentulah ia sangat
berlainan dengan apa yang anda alami sekarang ini. Perbezaan gaya kehidupan ini
hanya dipisahkan oleh satu perkataan. Perkataan tersebut ialah tenaga. Tenaga
memainkan peranan yang penting untuk membantu anda menjalankan aktiviti hidup
pada zaman ini.
Kebanyakan tenaga yang digunakan oleh anda dijalankan melalui pelbagai
tindak balas kimia dan berasal daripada sumber tenaga yang terhad dan tidak boleh
diperbaharui. Lebih dari 70% tenaga eletrik yang digunakan di seluruh dunia dihasilkan
daripada pembakaran bahan api fosil seperti gas asli, arang batu dan sebagainya.
Simpanan bahan api fosil sangat terhad ia akan habis suatu hari nanti.,
Namun begitu tenaga nuclear akan menjadi satu sumber tenaga pilihan yang
penting selain sumber alam semulajadi yang lain.kegunaan tenaga nuclear yang utama
ialah dalam menghasilkan tenaga elektrik. Penjanaan tenaga nuclear kepada tenaga
elektrik bermula di reactor nuclear. Di samping itu, tenaga nuclear juga digunakan untuk
menggerakkan kapal selam,kapal besar dan satelit. Penciptaan sel-sel kimia dan bateri
yang pelbagai jenis juga merupakan satu contoh penggunaan tenaga menggantikan
29

penggunaan bahan api fosil.penggunaan tenaga secara berhemat membolehkan
manusia terus menikmati kemudahan dan keselesaan hidup.
7.0 Sumber Maklumat Tambahan
Sumber maklumat tambahan yang boleh menyokong sumber manusia bagi
mencapai sesuatu matlamat ialah widya wisata, temu ramah, peta minda, Atlas,buku
panduan,kamus,destinasi sumber , majalah,gambar,cd-rom,carta maklumat,jurnal dan
lain lain lagi. Seorang guru perlu menggunakan pelbagai sumber maklumat dalam
sistem pengajaran untuk menarik perhatian pelajar.Antaranya ialah sumber maklumat
tambahan yang boleh menyokong sumber manusia.
7.1 Widya Wisata


Gambar rajah 11.3 Menunjukan Widya wista adalah kegiatan belajar yang dilaksanalan melalui
kunjungan untuk mendapat sumber maklumat
Widya wisata adalah kegiatan belajar yang dilaksanakan melalui kunjungan ke
suatu tempat di luar kelas sebagai integral dari seluruh kegiatan akademik dalam
rangka pencapaian tujuan pendidikan. Keuntungan-keuntungan yang diperoleh dengan
belajar melalui widya wisata adalah pelajar memperoleh pengalaman langsung
sehingga proses belajar menjadi lebih bermakna, membangkitkan minat pelajar untuk
menyelidiki, melatih seni hidup bersama dan tanggung jawab bersama, menciptakan
kepribadian yang komplit bagi guru dan pelajar, mengintegrasikan pengajaran di kelas
dengan kehidupan dunia nyata.
30

7.2 Temu Ramah

Gambar rajah 11.4 Menunjukan temu ramah sebagai sumber maklumat yang penting
Maklumat boleh didapati dengan menemu ramah individu tertentu seperti tokoh,
pakar dalam bidang berkenaan, orang kenamaan atau orang yang terlibat secara
langsung dalam sesuatu peristiwa.
Persediaan Awal Sebelum Menemu Ramah
Tentukan maklumat yang diperlukan.
Kenal pasti tokoh atau orang yang hendak
ditemu ramah.
Selidik kesesuaian tokoh tersebut dengan
maklumat yang dikehendaki (latar belakang
tokoh, bidang pekerjaan dan sebagainya).
Buat temu janji dengan tokoh (tarikh, masa
dan tempat).
Sediakan dan susun soalan untuk
mencungkil maklumat yang dikehendaki.
Sediakan alat perakam, kamera dan
sebagainya mengikut keperluan.
7.3 Kamus

31

Kamus ialah bahan koleksi perkataan dan maklumat tentang perkataan dalam
satu atau lebih daripada satu bahasa seperti definisi atau makna, asal usul, ejaan,
sebutan, silabikasi,penggunaan dan kedudukan semasa sesuatu perkataan yang
disusun mengikut urutan abjad.

Gambar rajah 11.5 Menunjukan kamus sebagai sumber maklumat yang penting
Terdapat dua jenis kamus iaitu:
Kamus umum
Kamus khas atau kamus istilah
Mengesan Maklumat Daripada Kamus Perkataan atau kata masukan disusun
mengikut abjad.Buka terus halaman yang bermula dengan huruf pertama kata yang
ingin dicari maknanya. Setelah mendapat halaman tersebut, cari perkataannya.
32

7.4 CD-Rom

Gambar rajah 11.6 Menunjukan cd-rom sebagai sumber maklumat

CD-ROM kepanjangan dari compact disk read only memori yang ertinya bahawa
CD-ROM drive hanya biasa digunakan untuk membaca sebuah CD sahaja.Selain
kegunaan dasar tersebut CD ROM juga digunakan untuk melakukan penginstalasian
sebuah OS (OPERATING SYSTEM), Game, atau Software-software lainnya atau
melakukan booting pada saat masuk ke OS bila sebuah System tidak mau berjalan.

7.5 Jurnal

Gambar 11.7 Menunjukan jurnal sebagi sumber maklumat

33

Jurnal termasuk salah satu proses pencatatan dalam akuntansi dan merupakan
penghubung antara transaksi dengan buku besar. Fungsi jurnal ialah sebagai dokumen
pencacatan iaitu ertinya semua transaksi yang terjadi berdasarkan bukti dokumen yang
ada harus dicacat.Selain itu,sebagai dokumen Historis iaitu transaksi yang terjadi harus
dicatat sesuai urutan waktu (kronologis).Jurnal juga sebagai dokumen Analisa iaitu hasil
analisis dari bukti-bukti transaksi hingga jelas letak debet/kredit perkiraan peserta
jumlahnya.Seterusnya sebagai dokumen Instruktif iaitu instruksi atau perintah untuk
melakukan posting atau memindahkan debet/kredit ke dalam buku besar.Jurnal juga
sebagai dokumen Informatif iaitu memberikan informasi/pemberitahuan mengenai
transaksi yang terjadi.

7.6 Ensiklopedia


Gambar 11.8 Menunjukan ensiklopidia sebagai sumber maklumat

Maklumat yang terperinci dan kasar juga terdapat. Ada ensiklopedia mempunyai
jilid maklumat umum atau kasar, yang disebut makro. Jika terdapat jilid yang
menerangkan secara terperinci, ia disebut ensiklopedia mikro.
34

7.7 Atlas

Gambar menunjukan 11.9 atlas sebagai sumber maklumat

Maklumat di atlas asasnya ialah maklumat geografi. Kita akan memperolehi
maklumat tentang nama negeri nama bandar, nama laut, nama gunung, nama selat,
nama kawasan dan bentuk muka bumi yang lain. Daripada atlas juga terdapat
maklumat tentang pertanian, perlombongan, pengangkutan, taburan penduduk,
kedudukan sesuatu tempat di garisan bujur dan lintang dan sebagainya.
7.8 Graf

Gambar 12.2 menunjukan graf sebagi sumber maklumat
35

Membaca graf garisan memerlukan pengetahuan tentang skala. Kita juga perlu
tahu membaca maklumat di paksi X dan paksi Y. Sukatan dan maklumat yang ada di
paksi X dan paksi Y tercatat di sebelah kedua-dua paksi. Membaca graf pai pula
dijalankan dengan melihat sektor-sektor yang ada di dalam grf pai. Di dalam sektor ini
ada label dan nilai. Baca label dan nilai untuk mengetahui sesuatu maklumat seperti
jumlah dagangan, jumlah penduduk, peratus golongan bandar dan luar bandar dan
sebagainya.
7.9 Peta

Gambar rajah 12.1 menunjukan peta sebagi sumber maklumat
Di dalam peta terdapat beberapa jenis maklumat. Apabila membaca peta seperti
peta topo, kita perlu mengetahui makna simbol atau lambang yang ada dalam peta. Kita
juga perlu tahu makna sesuatu warna dan saiz skalanya. Semua maklumat ini ada di
dalam ruangan petunjuk. Petunjuk dan skala terdapat di bahagian tepi bawah peta.
Begitu juga arah angin. Kalau tiada arah angin, peta itu mempunyai arah utara di
sebelah atas dan barat di sebelah kiri pembaca. Untuk mencari tempat seperti bandar
gunakan garisan bujur atau lintang atau panduan grid bagi peta topo jika soalan
mencari tempat disediakan dengan bacaan grid.
36

7.10 Melawat destinasi sumber(sejarawan)

Gambar rajah 12.2 menunjukkan cerita Sejarah Melayu Melaka
Seseorang memerlukan sumber tambahan boleh mendapatkan sumber dengan
melawat destinasi yang terdapat sumber tersebut.Misalnya seorang sejarawan yang
ingin mengkaji dan menulis tentang sejarah sesuatu peristiwa perlu menghadiri tempat
kejadian peristiwa tersebut maka bukti dan bahan yang diperlui dari sumber dapat
menyokong sumber maklumat sejarawan.Contoh Sejarah Melayu Melaka,seseorang
perlu melawat ke Melaka untuk mendapat menyokong sumber yang dikaji.

7.11 Gambar

Gambar 12.3 menunjukan gambar sebagai sumber maklumat
37

Sekeping gambar mengandungi banyak maklumat. Maklumat di gambar boleh
dikesan dengan melihat bentuk, rupa atau warna yang ada di dalam gambar itu.
Selepas dapat mengesan bentuk atau rupa, barulah kita menceritakan tentang ciri
sesuatu bentuk, rupa atau warna sesuatu benda. Kita boleh buat lakaran di atas kertas
berasaskan kepada rupa bentuk dan kedudukan sesuatu benda yang ada di dalam
gambar.


7.12 Majalah

Gambar 12.4 menunjukan majalah sebagi sumber maklumat
Ia bermula dengan mencari tempat dan nama majalah. Senarai makalah yang
ada di perpustakaan perlu dibaca dahulu untk mengetahui kehadiran sesuatu makalah
atau majalah. Mungkin ia disimpan secara terbuka di rak-rak majalah atau ia perlu
diminta dari pustakawan. Penuhkan borang khas untuk mendapatkan majalah dari
simpanan tertutup. Baca isi kandungan serta bilangan muka suratnya untuk mendapat
muka surat di mana sesuatu penulisan itu dicetak. Senarai kandungan ini boleh
38

terdapat di halaman luar kulit depan atau kulit belakang. Ia juga boleh terdapat di
halaman judul majalah itu sendiri.
8.0.Kesimpulan
Secara keseluruhannya, terdapat banyak lagi kaedah dan strategi yang perlu dilalui
untuk mendapatkan maklumat dengan lebih berkesan.Antaranya ialah maklumat
sumber manusia dan bukan sumber manusia. Sumber manusia adalah sumber rujukan
yang dibuat kepada orang-orang yang mempunyai kepakaran tertentu.Mereka benar-
benar arif dan juga berpengetahuan dan berpengalaman dalam sesuatu bidang. Selain
dari sumber manusia, sumber bukan manusia seperti sumber semula jadi merupakan
sumber penting yang boleh dirujuk untuk mendapatkan pelbagai maklumat.

39

Bibliografi

Ramlan hamzah, L. M. (2011). Kemahiran Belajar. In L. M. Ramlan hamzah, Kemahiran Belajar (p. 132).
Kuala Lumpur: Kumpulan Budiman Sdn Bhd.
Pengarang, kementerian Pendidikan Malaysia. Retrieved 2012, from http://www.moe.gov.my
Pengarang, Portal pendidikan Utusan . Retrieved 2011, from Portal pendidikan Utusan :
http://www.tutor.com.my
















40