DISUSUN
Oleh :
1. Sifat-sifat Eksponen
a. a m × an=am +n
am m−n
b. an =a , a≠0
c.(a × b)n=a n × bn
a n an
d. b ) = b n , b ≠ 0
(
e. (a m)n =am× n
f. a 0=1 , a≠ 0
−n 1
g. a =
an
, a≠ 0
1
h. −n
=an , a≠ 0
a
d. p √ a+q √ a=( p +q ) √ a , a ≥ 0
e. p √ a−q √ a=( p−q ) √ a , a ≥0
f. p √ a+q √ b= pq √ a× b , a ≥ 0 ,b ≥ 0
A ≠ 0 , A , B ,C ∈ R , a ≠1 , a> 0
4. Bentuk bentuk pertidaksamaaan eksponen
Untuk a> 1
Jikaa f (x) >a g( x) maka f (x )> g(x)
Untuk0< a<1
Jikaa f (x) ¿ ag (x) maka f ( x)< g ( x)
5. Contoh Soal
1. Nilai x yang memenuhi persamaan adalah…¿ ¿
a. -1 c. 1 e. 4
b. 0 d. 2
Penyelesaian :
¿
23 x−2=¿
23 x−2=2−2 x+18
3 x−2=−2 x +18
3 x+ 2 x=18+ 2
5 x=20
x=4 (E)
32 x+3=¿
32 x+3=3 x+5
2 x+3=x +5
2 x−x=5−3
x=2 (E)
3. Nilai x yang memenuhi ¿
3
a. 5 d. 3 e. 5
8
b. 5 c.2
Penyelesaian:
54
(5¿¿−2)x−2,5 =
√ 52− x
¿
(B)
1
4. Penyelesaian dari
√ 3−2 x+2
=81
a. -3 d. 4 e. 5
b. -2 c. 3
Penyelesaian:
√ 32 x−2=¿ 3 4 ¿
2 x−2
3 2
=3 4
3 x−1=34
x−1=4
x=4+1
x=5 (E)
2 x +2 1
5. Penyelesaian 2 √8 x+1 adalah..
=
a. -2 d. 1 e. 2
b. -1 c. 0
Penyelesaian:
1
22 x +2= x+1
2
8
−x+2
2 x +2 2
2 =8
− x+1
2 x +2 3 2
2 =(2 )
−3 x−3
2 x +2 2
2 =2
−3 x−3
2 x+2=
2
x2
4 x+ 4=−3 x−3
4 x+3 x=−3−4
7 x=−7
x=−1 (B)
1 x+1
6. Nilai x yang memenuhi pertidaksamaan 5
2 x+2
≥(
25
)
3
a. x ≥− 2 b. x ≥−1
c. x ≥ 0 e. x ≥ 1
3
d. x ≥ 2
Penyelesaian:
52 x+2 ≥(5¿ ¿−2) x+1 ¿
x ≥−1 (B)
1− x 1
7. Penyelesaian pertidaksamaan 9 <
243
1 1
a. x ←1 2 d. x <3 2
1 1
b. x <1 2 e. x >3 2
1
c. x >1 2
Penyelesaian:
1
(3¿¿ 2)1−x < ¿
35
32−2 x <3−5
2−2 x ←5
−2 x←7
7 1
x > x> 3
2 2
(E)
e. {x∨x −4 ≤ x ≤ 1 }
Penyelesaian:
1 12 x−4
( ) ≤¿
32
2
3−x−8 ≤ 312−3 x
3 x 2−x+ 8−12 ≤ 0
3 x 2−x−4 ≤0
1
( 3 x +3)(3 x−4 )≤ 0
3
( x +1)(3 x−4) ≤0
4
x=−1 x=
3
4
−1 ≤ x ≤
3
(B)
Penyelesaian:
f ( x ) >0
1 2 x+1
9
√ 3 −27>0
1 2 x+1
9
√ 3 > 27
2 x+1
√ 32 x+ 1>27 . 9 3 2
> 33 . 32
2 x+1
3 2
> 35
2 x +1
> 5× 2
2
2 x+1>10
2 x>10−1
9
x>
2
(D)
misal 5 x =p
p2−30 p+125>0
( p−5)( p−25)> 0
B. LOGARITMA
a
❑ l ogb
Keterangan :
basis
❑ log nilai
Contoh:
3
❑ log 5
1.Sifat-sifat logaritma
1. ❑2 log a b=b
Cth: ❑2 log 8=❑2log 23=2
2. ❑a log b c =c
Cth: ❑2 log 125 ¿2 log 53=3 . ❑2log 5
ac 1 a
3. ❑log b= c . ❑log b
8 23 2 1 2
Cth: ❑log 25=❑log 5 = 3 . 2 . ❑log 5
2
¿ . ❑2log 5
3
a
5. ❑log ( bc )= log b− log c
a
❑
a
❑
3
log ( ) ¿ log 3−¿ log 3=1− log 5 ¿
3 3 3 3
Cth: ❑ 5 ❑
6. ❑a log b . ❑blog c=❑a log c
Cth: ❑2 log 3 . ❑3log 16=❑2 log 16=❑2log 24=4
a
log b c
7. ❑
a
log c
=❑log b
❑
3
log 8 2
Cth: ❑
3
log 2
=❑log 8=3
❑
8. a log b=b
a
❑
1 3
. log 7
Cth: 3 √3
❑ log 7
=3
1
2
3
❑ log 7
=3
1 ❑
2
=3
2 . ❑3log 7
a 1
9.❑log b= blog a
❑
1
Cth: 3
=❑5log 3
❑ log 5
2. Pertidaksamaan Logaritma
Untuk a> 1
Jika ❑alog f ( x ) >❑alog g ( x ) maka f ( x ) > g(x )
2 . ❑2 log 3 . ❑3log 2
2 . ❑2 log 2
2.1
= 2 (D)
2 (B)
¿ 2,653 (C)
1
1 2
5. Nilai dari 2
❑ log8 −❑2 log 0,25+ ❑3 log + log 1=¿ ¿
27 ❑
a. -2 d. 1
b. -1 e. 2
c. 0
Penyelesaian :
3 −3
3−2+ ❑ log 3 +0
3−2+ (−3 ) . ❑3 log 3+0
3−2−3+0=−2 (A)
c. 2
Penyelesaian :
4
a
❑ log a 4− a❑log a1
1
4 . ❑4 log 4− . ❑4 log 4
4
1 3
4− =3
4 4
(D)
2 2 a−¿2 log 2 b
7. Bentuk sederhana dari ❑ log 2
¿ adalah
❑log ab
2
a. ❑log ( ab ) d. ❑2 log ( a+ b )
2
❑ ( ab ) = log a (A)
log ab . ❑2 log
2
❑ log ab
2
❑ (b)
−1
a. x >3 d. x > 2
b. x >2 e. x ≥ 3
c. x ≥−11
Penyelesaian:
5
❑ log ( 4 x+ 2 ) ≥ ❑5log ( 3 x −9 )
4 x+2 ≥ 3 x −9
x ≥−11
−1
x> x >3
2
−1
−11 3
2
(A)
9. Tentukan himpunan penyelesaian dari pertidaksamaan
4 4
5 5
❑ log ( 3 x−5 ) ≥ log ( x +3 )
❑
5
a. {x∨ 3 < x ≤ 4 ,∈ R }
3
b. { x| 5 < x ≤ 2 ∈ R }
3
c. { x| 4 > x> 5∈ R }
2
d. { x| 3 < x ≤ 7 ∈ R }
1
e. { x| 2 < x ≤ 4 ∈ R }
Penyelesaian :
4 4
5 5
❑ log ( 3 x−5 ) ≥ log ( x +3 )
❑
3 x−5 ≤ x +3
3 x−5 ≤3+ 5
2 x≤8
x≤4
syarat numerus >0
3 x−5>0 x +3>0
3 x> 5 x >−3
5
x>
3
(A)
5
−3 4
3
a. {x∨2< x ≤ 3 ,∈ R }
b. { x|1< x ≤ 4 ∈ R }
c. { x|5> x>−1∈ R }
d. { x|6< x ≤ 2 ∈ R }
e. { x|2< x ≤ 4 ∈ R}
Penyelesaian :
2
❑ log x−2+ ❑2 log x +5 ≤3
2
❑ log ( x−2 ) ( x+ 5 ) ≤ ❑2log 23
2
❑ log ( x 2 +3 x−10 ) ≤ ❑2 log 8
x 2+ 3 x −10−8 ≤ 0
( x +6)(x−3)≤ 0
x=−6 x=3
Numerus > 0
x−2>0 x +5>0
x >2 x >−5
−6−5 23
(A)