TRIGONOMETRI
KELOMPOK 9 :
1) DESTA DUDE S.
2) MELANI BR HOMBING
sin x=sin 2 √ 3
1
K = 0 → x =40+ k .120
= 40 + 0. 120 = 40 °
K = 1 → x=40+ k .120
= 40 + 1. 120 = 160 °
K = 2 → x=40+ k .120
= 40 + 2. 120 = 280 °
2) 3 x−60=( 180−α ) +k .360
3 x−60=( 180−60 )+ k .360
3 x−60=120+k .360
3x = (120 + 60) + k. 360
3x = 180 + k. 360
180+k . 360
X=
3
X = 60 + k. 120
K= 0 → x=60+k . 120
= 60 + 0. 120 = 60 °
K= 1 → x=60+k . 120
= 60 + 1. 120 = 180 °
K= 2→ x=60+k . 120
= 60 + 2. 120 = 300 °
HP = { 40 ° , 60 °, 160 °, 180 ° ,280 ° ,300 ° }
Cos x = Cos α
cos χ =α +k . 360°
cos X = −α +k . 360∘
Contoh soa l :
Himpunan penyelesaian dari persamaan 2 cos 3x = 1, untuk 0° ≤ x ≤
360° adalah
2 cos 3x = 1
⇒ cos 3x = ½
⇒ cos 3x = cos 60°⇒a = 60°
Maka:
3x₁ = a + k.360°
3x₁ = 60°+ k.360°
⇒ x₁ = 60°+ k.360° / 3
⇒ x₁ = 20°+ k.120°
k = 0 ⇒ x = 20°+0.120°=20°
k = 1 ⇒ x = 20°+1.120°=140°
k = 2 ⇒ x = 20°+2.120°=260°
3x₂ = -a + k.360°
3x₂ = -60° + k.360°
⇒ x₂ = -60° + k.360° / 3
⇒ x₂ = -20° + k.120°
k = 0 ⇒ x = -20°+0.120°=-20°
k = 1 ⇒ x = -20°+1.120°=100°
k = 2 ⇒ x = -20°+2.120°=220°
k = 3 ⇒ x = -20°+3.120°=340°
Jadi, diperoleh himpunan penyelesaian HP {20°, 100°, 140°, 220°, 260°, 340°}.
2. tan X=α
tan χ = α +k .180 °
Contoh soal :
Tentukan himpunan penyelesaian persamaan trigonometri tan 2x = √3 untuk
0° ≤ x ≤ 360°!
tan 2x = √3
tan 2x = tan 60°
maka α = 60°
x = α + k . 180°
2x = 60° + k . 180°
x = 60° + k . 180° / 2
x = 30° + k . 90°
k = 0 ⇒ x = 30° + 0 . 90° = 30°
k = 1 ⇒ x = 30° + 1 . 90° = 120°
k = 2 ⇒ x = 30° + 2 . 90° = 210°
k = 3 ⇒ x = 30° + 3 . 90° = 300°
k = 4 ⇒ x = 30° + 4 . 90° = 390°
Jadi, Himpunan penyelesaian persamaan trigonometri tersebut adalah HP :
{30°,120°,210°,300°}
1 1 1 1
¿ . √ 2+ 2 √3 . 2 √ 2
2 2
1 1 1
¿ √ 2+ √6= √ 2+ √6
4 4 4
1 1 1 1
¿ √ 3. √ 2− . √2
2 2 2 2
1 1 1
¿ √ 6− √ 2= ( √6−√ 2 )
4 2 4
1 1 1
= 4 √6+ 4 √2 = 4 (√6 + √2)
−1 1
√3− √ 3
3 3
= −1
1+
3 ( 1
√3 . √3
3 )
−2 −2
√3 √3
3 3
= 1
= 2
1−
3 3
= - √3
E. Rumus trigonometri sudut rangkap
1. Rumus Sinus Sudut Rangkap
sin 2 a=2.sin a . cos a
Contoh Soal:
3 3 4
Tan α = 4 , maka nilai sin 2α = sin α → 5 cos α → 5
3 4 24
= sin2α = 2 𝑠𝑖𝑛 α 𝑐𝑜𝑠 α =2. 5 . 5 = 25
= sin 2 α = 1-2sin 2 α
1 2
=1-2 ( 4 ¿
2 7
=1- 16 = 8
cos 2 a=2 cos2 α−1
Contoh Soal
Tan A = 3/4, tentukan Cos 2A
Cos 2A = 2Cos²A - 1
= 2 (Cos A)² - 1
= 2 (4/5)² - 1
= 2(16/25 - 1 )
= 32/25 - 25/25
= 7/25
Contoh soal :
2
Diketahui sin A = 3 dengan A sudut lancip. Tentukan nilai tan2A!
4
2
2. √ 5 5
√5
2 tanA
= 1−tan2 A = 5 = 4
= 4√ 5
1−¿ ¿ 1−
5
Jika dijumlahkan:
2sin α cos β=sin ( α + β ) +sin (α −β)
Contoh Soal :
2 Sin 41° Cos 47°
=Sin (41+47) + Sin (41-47)
=sin 88° - Sin 6°
Jika Dikurangkan:
2cos α sin β=sin ( α + β ) −sin(α −β )
Contoh Soal :
Tentukan nilai dari cos 120° sin 60°.
Jika Dikurangkan:
-2sin α sin β=cos ( α + β ) −cos(α −β)
Contoh Soal :
Diketahui besar sudut α = 75° dan sudut β = 15°. Maka nilai Sinα Sin β
= -2sinα sin β = Cos (α + β ) - cos (α - β )
= -2sinα sin β = Cos (75+15) - Cos (75-15)
= -2sinα sin β = Cos 90 - Cos 60
1
= -2sinα sin β = 0 - 2
−1
= Sinα sin β = 2
−2
1
= Sinα sin β = 4
1
= 2. 4 √ 3
Jika Dikurangkan:
1 1
sin a−sin b=2 cos2 (a+ b)sin 2 (a−b)
Contoh soal :
sin A−sin B
1 1
2 cos ( 90+ 30). sin (90-30)
2 2
1 1
2 cos 2 (120) . Sin 2 (60)
2 Cos 60 . Sin 30
1 1
2 Cos 2 . 2
1
=2. 4
2 1
=4 =2
COS A + COS B
1 1
2 cos 2 (75+15) . cos 2 (75-15)
1 1
2 cos 2 (90) . cos 2 (60)
2 cos 45 . cos 30
1 1
2 2 √2 . 2 √3
1
=2. 4 √ 6
2 1
=4 √6 = 2 √6
Jika Dikurangkan:
1 1
cos a−cos b=−2sin 2(a+b)sin2 (a−b)
Cos A – Cos B
1 1
-2 sin 2 ( 75+15) . sin 2 (75-15)
1 1
-2 sin 2 (90) . sin 2 (60)
-2 sin 45 . sin 30
1 1
-2 2 √ 2 . 2