x 2=−α +k . 360°
Untuk sudut yang bersatuan radian, dan k adalah bilangan bulat, berlaku
sifat berikut.
a. Jika sin ax=sin p ° , maka:
x 1= p °+ k .2 π
x 2=( π − p° )+k . 2 π
Contoh soal:
Tentukan himpunan penyelesaian dari persamaan trigonometri
berikut:
0 ° ≤ x ≤360 °
a. sin x=sin 30 °
1
b. cos x= 2
1 1
c. 2 tan x= 2
Penyelesaian:
a. sin x=sin 30 °
sin x=sin 30 °
α =30 °
x 1=30 °+ k . 360°
Untuk k = 0
x=30 ° +0. 360°
x=30 °
Untuk x = 1
x=30 ° +1.360 °
x=390 °
x 2=( 180°−30° )+k . 360°
x 2=150 °+ k .360 °
Untuk k = 0
x=150 ° +0. 360°
x=150 °
Untuk k = 1
x=150 ° +1.360 °
x=510 °
1
b. cos x= 2
cos x=cos 60 °
α =60 °
x 1=60 ° +k . 360°
Untuk k = 0
x=60 ° +0. 360°
x=60 °
Untuk k = 1
x=60 ° +1. 360°
x=420°
x 2=−60 ° +k . 360°
Untuk k = 0
x=−60 ° +0. 360 °
x=−60 °
Untuk k = 1
x=−60 ° +1. 360°
x=300 °
1 1
c. 2 tan x= 2
1
2
tan x=
1
2
tan x=1
tan x=tan 45 °
α =45°
x=45° + k .180 °
Untuk k = 0
x=45° + 0.180 °
x=45°
Untuk k = 1
x=45° +1. 180 °
x=225 °
Untuk k = 2
x=45° +2. 180 °
x=405°
Sehingga diperoleh:
a sin x +b cos x=k cos(x−α )
¿k ¿
¿¿
Maka:
a=k . sin α
b=k . cos α
a 2+b 2=k 2
Penyelesaian:
k =√ a2 +b2 = √ 12+ 12 = 2
α =tan−1 ( 11 ) = tan
−1
(1)
1
→ cos ( x−45 ° )= √2
2
Atau
→ x−45° =45 °
Atau
→ x=90 °
Atau
x=cos 360 °
→ x=90 ° +k . 360
Atau
x 2=−α +k . 360°
Untuk sudut yang bersatuan radian, dan k adalah bilangan bulat, berlaku
sifat berikut.
d. Jika sin ax=sin p ° , maka:
x 1= p °+ k .2 π
x 2=( π − p° )+k . 2 π
x 1=− p °+ k . 2 π
Contoh soal:
Tentukan himpunan penyelesaian persamaan cos 2x + sin x = 1, untuk
0 ° ≤ x ≤180 ° !
Penyelesaian:
cos 2x + sin x = 1
⇒ 1−2sin 2 x +sinx−1=0
⇒ 2 sin 2 x−sinx=0
Misal: sin x= y
⇒ 2 y 2− y=0
⇒ y (2 y−1)=0
⇒ y =0 atau (2 y −1)=0
1
⇒ y =0 atau y=
2
Untuk y = 0
sin x = 0
sin x=sin 0 ° atau sin x=sin 180 °
Untuk y = ½
1
sin x=
2
sin x=30 ° atau sin x=sin 150 °
cos 2 x=1−sin2 x
¿ 1−2(1−cos 2 x)
¿ 1−2+2 cos 2 x
¿−1+ 2cos 2 x
¿ 2 cos2 x−1
d. 1+ tan2 x=sec 2 x
1=sec 2 x −tan 2 x
Contoh soal:
Penyelesaian:
=¿+¿
=1+1
=2