PETA KARNAUGH (K-Map)

Konsep Peta Karnaugh

Langkah-langkah (ketentuan) penyederhanaan:
1. Masukan output sesuai dengan nomor minterm atau maxterm
2. Untuk menyederhanakan, maka kelompokan minterm yang bernilai 1 untuk SOP dan
maxterm yang bernilai 0 untuk POS
3. Setiap kelompok harus merupakan kelipatan 2, yaitu 1, 2, 4, 8, 16, 32, 64, ....dst
4. Usahakan mencari kelompok yang terbesar terlebih dahulu, lalu kemudian mencari
kelompok yang lebih kecil

Peta Karnaugh Untuk 2, 3 dan 4 Variabel

2 Variabel A dan B
A A
0 2
B
1 3
B

3 Variabel A, B dan C
A B A B AB AB
0 2 6 4
C
1 3 7 5
C

4 Variabel A, B, C, D
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

Nomor-nomor pada setiap kotak di ujung kanan menunjukan nomor minterm atau maxterm.

Pengelompokan Minterm
Pengelompokan 2 an
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD
Pengelompokan 4 an
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

Pengelompokan 8 an
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

Pengelompokan 16 an
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD
Overlaping
Tanpa Overlaping Dengan Overlaping
AB AB AB AB AB AB AB AB
0 4 12 8 0 4 12 8
CD CD
1 5 13 9 1 5 13 9
CD CD
3 7 15 11 3 7 15 11
CD CD
2 6 14 10 2 6 14 10
CD CD

Tanpa Overlaping Dengan Overlaping

AB AB AB AB AB AB AB AB
0 4 12 8 0 4 12 8
CD CD
1 5 13 9 1 5 13 9
CD CD
3 7 15 11 3 7 15 11
CD CD
2 6 14 10 2 6 14 10
CD CD

Rolling
Rolling 2 an Rilling 8 an
AB AB AB AB AB AB AB AB
0 4 12 8 0 4 12 8
CD CD
1 5 13 9 1 5 13 9
CD CD
3 7 15 11 3 7 15 11
CD CD
2 6 14 10 2 6 14 10
CD CD

Rolling 4 an Rolling 4 an
AB AB AB AB AB AB AB AB
0 4 12 8 0 4 12 8
CD CD
1 5 13 9 1 5 13 9
CD CD
3 7 15 11 3 7 15 11
CD CD
2 6 14 10 2 6 14 10
CD CD
Redudansi
Bila sudah dikelompokan, maka tidak boleh ada pengelompokan lagi. Jika terjadi pengelompokan
lagi maka akan terjadi redudansi.

Rolling 2 an Rilling 8 an
AB AB AB AB AB AB AB AB
0 4 12 8 0 4 12 8
CD CD
1 5 13 9 1 5 13 9
CD CD
3 7 15 11 3 7 15 11
CD CD
2 6 14 10 2 6 14 10
CD CD

Rolling 4 an Rolling 4 an
AB AB AB AB AB AB AB AB
0 4 12 8 0 4 12 8
CD CD
1 5 13 9 1 5 13 9
CD CD
3 7 15 11 3 7 15 11
CD CD
2 6 14 10 2 6 14 10
CD CD

Contoh Soal
Nomor 1: sederhanakan dengan K-Map
A B C Y
0 0 0 0
0 0 1 1
0 1 0 0
0 1 1 0
1 0 0 0
1 0 1 1
1 1 0 1
1 1 1 1

A B A B AB AB
0 2 6 4
C
1 3 7 5
C
Nomor 2: F(A,B,C,D)=Σm(0,1,2,4,5,6,8,9,12,13,14)
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

Nomor 3: F(A,B,C,D) = m(3,4,6,7,11,12,13,14,15)

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

Nomor 4: F(A,B,C) = A B C + A B C + A B C + A B C
A B A B AB AB
0 2 6 4
C
1 3 7 5
C

Nomor 5: F(A,B,C,D)=AB+AD+AB D+A BD+A B C D +A B C D

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD
 AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

SOLUSI:
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

Nomor 6: F(A,B,C,D)=A B C + A C + A C D + A B C + A B C
AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD

Nomor 7: F(A,B,C)=AB+AC
A B A B AB AB
0 2 6 4
C
1 3 7 5
C
Nomor 8:
F(A,B,C,D)= A B + C D + A C + A C D

AB AB AB AB
0 4 12 8
CD
1 5 13 9
CD
3 7 15 11
CD
2 6 14 10
CD
Praktikum
Sederhanakan dengan K-Map

A B C Y
0 0 0 1
0 0 1 1
0 1 0 0
0 1 1 0
1 0 0 0
1 0 1 1
1 1 0 1
1 1 1 0

Sederhanakan dengan K-Map persamaan-persamaan di bawah ini

• F(W,X,Y,Z)=YZ+WXY+WXZ+WXZ

• F (A, B, C , D ) = D( A + B ) + B D
• F (A, B, C , D ) = (A+ B+ C ) (A+ B ) (A+ C+ D) ( A + B + C + D ) ( B + C+ D )

• F ( A, B, C, D ) = ΣM(1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14)

• F ( A, B, C, D ) = ΣM(0, 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 12, 13, 14)