2. F vxy uv x y vxy v y vx y
3. F uv uvxy u vx uv y ux
5. F ux y v x y ux y uv xy
Penyelesaian:
107
Peta Karnaugh:
uv uv uv uv
xy 1 1 1 1
xy 1 1 1 1
xy 1 1
xy 1
3. Diket F uv uvxy u vx uv y ux
Ditanya
Bentuk sederhananya?
Jawab
Peta Karnaugh:
uv uv uv uv
xy 1 1 1 1
xy 1 1 1 1
xy 1 1
xy 1
Peta Karnaugh:
uv uv uv uv
xy 1 1 1
108
xy 1 1 1 1
xy 1 1 1
xy 1
5. Diket F ux y v x y ux y uv xy
Ditanya Bentuk sederhananya?
Jawab
Peta Karnaugh:
uv uv uv uv
xy 1 1 1 1
xy 1 1 1 1
xy 1 1
xy 1
Peta Karnaugh:
uv uv uv uv
xy 1 1 1 1
xy 1 1 1 1
xy 1 1
109
xy 1
B. RANGKAIAN LOGIKA
1. Buatlah tabel kebenaran untuk rangkaian logika di bawah ini!
p
F = ....
q
Penyelesaian:
F = ( p .q ) + (q r)
Tabel Kebenarannya:
p q r p p.q ( p .q ) qr F = ( p .q ) + (q r)
0 0 0 1 0 1 0 1
0 0 1 1 0 1 1 1
0 1 0 1 1 0 1 1
0 1 1 1 1 0 0 0
110
1 0 0 0 0 1 0 1
1 0 1 0 0 1 1 1
1 1 0 0 0 1 1 1
1 1 1 0 0 1 0 1
Penyelesaian
F = ( p q) .(q + r)
Tabel Kebenarannya:
p q r q p+q ( p q) q + r F = ( p q) .(q + r)
0 0 0 1 0 1 1 1
0 0 1 1 0 1 1 1
0 1 0 0 1 0 0 0
0 1 1 0 1 0 1 0
1 0 0 1 1 0 1 0
1 0 1 1 1 0 1 0
1 1 0 0 1 0 0 0
1 1 1 0 1 0 1 0
Penyelesaian
F = ( p . q) + (q . r)
Tabel Kebenarannya:
111
p q r q p.q ( p . q) q.r F = ( p . q) + (q.r)
0 0 0 1 0 1 0 1
0 0 1 1 0 1 1 1
0 1 0 0 0 1 0 1
0 1 1 0 0 1 0 1
1 0 0 1 0 1 0 1
1 0 1 1 0 1 1 1
1 1 0 0 1 0 0 0
1 1 1 0 1 0 0 0
p
F = ....
q
Penyelesaian:
F = ( p q) . (q . r)
Tabel Kebenaran:
p q r q p+q ( p q) q.r F = ( p q) . (q . r)
0 0 0 1 0 1 0 0
0 0 1 1 0 1 1 1
0 1 0 0 1 0 0 0
0 1 1 0 1 0 0 0
1 0 0 1 1 0 0 0
1 0 1 1 1 0 1 0
1 1 0 0 1 0 0 0
1 1 1 0 1 0 0 0
p
F = ....
q
112
Penyelesaian:
F = (p +q). (q . r )
Tabel Kebenaran:
p q r q p+q q.r (q . r ) F = (p +q). (q . r )
0 0 0 1 0 0 1 0
0 0 1 1 0 1 0 0
0 1 0 0 1 0 1 0
0 1 1 0 1 0 1 0
1 0 0 1 1 0 1 0
1 0 1 1 1 1 0 0
1 1 0 0 1 0 1 0
1 1 1 0 1 0 1 0
113
= (x + y’)(x + z)
x + y’ = x + y’ + zz’
= (x + y’ + z)(x + y’ + z’)
x+z = x + z + yy’
= (x + y + z)(x + y’ + z)
Jadi, f(x, y, z) = (x + y’ + z)(x + y’ + z’)(x + y + z)(x + y’ + z)
= (x + y + z)(x + y’ + z)(x + y’ + z’)
atau f(x, y, z) = M0M2M3 = (0, 2, 3)
2. Carilah bentuk kanonik SOP dan POS dari f(x, y, z) = y’ + xy + x’yz’
Penyelesaian:
(a) SOP
f(x, y, z) = y’ + xy + x’yz’
= y’ (x + x’) (z + z’) + xy (z + z’) + x’yz’
= (xy’ + x’y’) (z + z’) + xyz + xyz’ + x’yz’
= xy’z + xy’z’ + x’y’z + x’y’z’ + xyz + xyz’ + x’yz’
atau f(x, y, z) = m0+ m1 + m2+ m4+ m5+ m6+ m7
(b) POS
f(x, y, z) = M3 = x + y’ + z’
3. Carilah bentuk kanonik dari soal berikut:
f(x,y,z) = F = x’ y’ z + x y’ z’ + x y z
Penyelesaian
Tabel nilainya:
x y z Minterm Maxterm F
0 0 0 x' y’ z’ x+y+z 0
0 0 1 x' y’ z x + y + z’ 1
0 1 0 x' y z’ x + y’ + z 0
0 1 1 x' y z x + y’ + z’ 0
1 0 0 x y’ z’ x' + y + z 1
1 0 1 x y’ z x' + y + z’ 0
1 1 0 x y z’ x' + y’ + z 0
1 1 1 xyz x' + y’ + z’ 1
114
14.2 Latihan
1. Diketahui sebuah penarikan kesimpulan sebagai berikut:
P1 : ”Jika bemo beroda empat dan semua daun berwarna hijau, maka Jakarta
Ibukota Brunei.”
P2 : ”Jika tidak semua daun berwarna hijau, maka bemo beroda tiga.”
P3 : ”Beberapa daun berwarna merah.”
Q : ”Jika Jakarta bukan ibukota Brunei, maka tidak semua daun berwarna hijau.”
(Asumsikan tiga adalah bukan empat)
a. Uraikan seluruh proposisi di atas menjadi pernyataan-pernyataan tunggal.
Gunakan hanya nama variabel p, q, r, s, dan t bila dibutuhkan.
b. Tuliskan notasi matematika untuk seluruh proposisi di atas.
c. Buktikan validitas argumen di atas.
p
F = ....
q
F ( xy xz ) .( y z )
F uv x y u v y u v x v x y u v x u v x
115