ANTIBIOTIK
Adopted from :
Dwi Indria Anggraini & Rovina Ruslami
Edited
by Muhammad Rizki DM
Terms
Antibiotik
Bagaimana
cara
memilih
antibiotik?
Bagaimana cara memilih antibiotik?
Empiric therapy
Termasuk kombinasi antibiotik
seperti, klindamyiin plus
gentamicin, efektif melawan
gr (), gr (-) dan anaerobe, or
suatu antibiotik tunggal , such
as imipenem cilastatin
Menerima
laporan kultur
dengan
sensitivitas
Jika
campur
an
Jika
Jika
hanya
hanya
Gram
Terapi
Gram
(+)
diteruskan
(+) Jika
Terus. Mencakup gr (+)
Jika hanya
hanya
gram
(-)
seperti pada
gram
(-)
menghentikan gram (-)
saat awal
& mencakup anaerob
Jika hanya
pemberian
anaerob
Terus. mencakup gr (-)
menghentikan gr (+)
and mencakup
anaerob
Terus. Termasuk
anaerobic
menghentikan gr (+)
& (-)
Strategi
Strategi terapi
terapi empiris
empiris
II.
II. Pay
Pay attention
attention to
to specific
specific cond
cond related
related to
to PK
PK
Liver dysfunction
Renal
dysfunction
Pay
Pay attention
attention to
to specific
specific cond
cond related
related to
to PK
PK
Poor perfusion
Pay
Pay attention
attention to
to specific
specific cond
cond related
related to
to PK
PK
Pay
Pay attention
attention to
to specific
specific cond
cond related
related to
to PK
PK
III.
III. Bacteriostatic
Bacteriostatic vs.
vs. Bactericidal
Bactericidal AM
AM
IV. Spectrum of AM
V.
V. Klasifikasi
Klasifikasi Antibiotik
Antibiotik
Classification
of
Antibiotic
Mekanisme kerja
Inhibitor sintesis dinding sel
Inhibitor sinteis protein
Inhibitor sintesis asam nukleat
INHIBITOR SINTESIS
DINDING SEL
INTRODUCTION:
M.O is diklasifikasikan gram (+) atau (-)
gram staining
Periplasmic space
terdiri dari enzime & komponen lain
Peptidoglycan layer
membentuk 5% dinding sel
Outer membrane
terdiri atas molekul protein & lipoprotein yang
berkaitan dengan peptidoglycan
Polisakarida kompleks
Penicillin
Mekanisme kerja
menghambat sintesis dinding sel peptidoglycan
mengikat protein P-BP bakteri menghambat
transpeptidase
inaktivasi penghambat enzim autolisis dinding sel
bakteri lisis
Penicillin
Penicillin
Tipe & aktivitas antibiotik:
1. Penicillin alamiah: Pen-G and Pen-V
2. Penicillin anti stafilokokus
Stable to penicillinase
Penicillin
Resistensi:
1. Alamiah terjadi pada organisme yang kurang
mengandung peptidoglikan dinding sel
2. Didapat (by plasmid)
a. Aktivitas B-lactamase menghancurkan obat
permeabilitas terhadap obat Obat tidak
dapat mencapai P-BP
c. Modifikasi P-BP
Penicillin
FARMAKOKINETIK
1. A bergantung asam lamabung dan derajat
infeksi
2. Distribusi
Penicillin
Penggunaan secara klinis:
1. Diberikan peroral kecuali infeksi berat
2. Digunakan pada:
Meningitis bakteri
Infeksi tulang dan sendi
Infeksi kulit dan jaringan lunak
URTI, UTI (termasuk GO),
Endocarditis, dll
3. Terapi empiris
Cephalosporins
Introduction:
Penicillin Cephalosporin:
struktur kimia, m.o.a, & toksisitas
> stabil terhadap B-lactamase
Spektrum lebih luas
Klasifikasi Cephalosporin :
4 generasi (~ spectrum AM activity)
against gr(+)
also against gr(-)
1st
2nd
3rd
4th
Cephadroxil
Cephalexin
Cephazolin
Cefuroxime
Cefoxitin
Cefotaxime
Ceftazidime
Ceftriaxone
Cefepime
Cefoperazone
Cefepime
Cephalosporins
M.O.A:
Cephalosporins
Farmakokinetik
1. Absorpsi
kebanyakan diberikan secara iv (poor oral
absorption), kecuali obat-obat berikut :
2. Distribusi
INHIBITOR SINTESIS
PROTEIN
Overview
Inhibitor sintesis protein:
Tetrasiklin (TC)
Aminoglikosid (AMG)
Kloramfenikol (CHL)
Makrolid (MCRL)
Klindamicin (CLI)
Overview
Protein synthesis:
1. TC
3. CHL
H transpeptidation
4. MCRL
H translocation
2. AMG
Abnormal codon-anticodon
misreading genetic code
Overview
struktur ribosom bakteri manusia
Bacterial
ribosome
TETRASIKLIN
TETRASIKLIN
MEKANISME KERJA & SPEKTRUM:
inhibitor sintesis protein dengan berkompetisi pada
tempat akseptor tRNA pada ribosom subunit 30s
mikroba
TC
TETRASIKLIN
Mekansime kerja dan apektrum:
Spektrum AB luas (juga untuk nonbakteri):
gram (+), (-), mycoplasma, ricketsia, chlamidia,
amoeba
bacteriostatic
Resistensi luas Bagaimana?
efflux
mempengaruhi pengikatan TC pada ribosom
inaktivasi enzimatik TC
TETRASIKLIN
FARMAKOKINETIK:
TETRASIKLIN
EFEK SAMPING:
Fototoksisitas
Hipersensitivitas
pregnan
cy
nursingw
AMINOGLIKOSIDA
AMINOGLIKOSID
M.O.A and spectrum:
inhibisi sintesis protein dengan abnormal codon (mRNA)
anticodon (tRNA) pada subunit 30S salah membaca kode
genetik
AMG
AMINOGLIKOSID
Mekanisme kerja dan Spektrum:
bactericidal
sinergis dengan B-lactam
Meningkatkan difusi aminoglikosid ke sel
Spektrum luas: gram (-) & beberapa
gram (+)
sangat efektif untuk infeksi gram (-)
misal UTI
resistensi: enzymatic rx : fosforilasi,
AMINOGLIKOSID
AMINOGLIKOSID
FARMAKOKINETIK:
AMINOGLIKOSID
Efek samping:
(jarang)
KLORAMFENIKOL
KLORAMFENIKOL
M.O.A and spectrum:
inhibisi sintesis protein dengan menginhibisi
transpeptidase (peptidil transferase) pada ribosom
subunit 50S
CHL
KLORAMFENIKOL
Mekanisme kerja dan spektrum
luas:
Spektrum AB luas (termasuk u/ nonbakteri):
gram (+), (-), riketsia
FARMAKOKINETIK:
A : p.o cepat dan komplit
EFEK SAMPING:
KLORAMFENIKOL
INDIKASI:
Efektif untuk infeksi gram negatif aerobik
KONTRAINDIKASI:
Neonatus
G-6 PD
MAKROLID
MAKROLID
Mekanisme kerja dan sektrum:
inhibisi sintesis protein dengan menginhibisi translokasi
rantai peptid (pada ribosom subunit 50S ireversibel
MCRL
MAKROLID
Mekanisme kerja dan spektrum
bakterisid or bakteriostatik (tergantung dosis
dan mo)
prototype: eritromisin
lainnya: klaritromisin; azitromisin
Eri : m.o target penicillin (aman untuk pasien
alergi penisilin)
MAKROLID
FARMAKOKINETIK:
A : p.o, iv
iv ery- thromboflebitis
MAKROLID
Farmakokinetik (lanjutan):
T ery- < clari- < aziPotensi ery- < clari- < azi-
Efek samping:
Kontraindikasi:
Disfungsi hepar
OTHERS: KLINDAMISIN,
LINEZOLID
SECARA
PRINSIP ERYTHROMYCIN
Pertimbangan khusus:
Inhibitor
Sintesis Asam
Nukleat
SULFONAMID, TRIMETOPRIM
DAN QUINOLON
Overview
Sintesis asam nukleat :
Asam nukleat sel adalah DNA dan RNA
RNA (mRNA, tRNA, rRNA)
DNA double helix (2 chain of a linear polymer of
nucleotides) & supercoil
Nukleotid tersusun atas
basa (purine (A ,G) and pyrimidine (T, C)
precursor: folate
sulfonamides
sugar (deoxyribose) + P
Overview
Sintesis asam nukleat:
sintesis enzim membutuhkan
untuk memisahkan supercoil: DNA gyrase
(topoisomerase II)
untuk replikasi DNA: DNA polymerase
rifampicin
quinolones
Overview
Folate:
Tanpa asam folat sel tidak dapat tumbuh atau
membelah
sulfa D merupakan inhibitor sintesis
asam folat
murah dan efektif
BUT: D-resistance, allergics
Sulfa + trimethoprim co-trimoxazole
SULFONAMIDES &
TRIMETOPRIM
Antagonis Folat
a. Inhibitor sintesis folat (= SULFONAMIDES)
Trimethoprim = sulfamethoxazole
Pyrimethamine -- toxoplasmosis
c. Inhibitir keduanya
Co-trimoxazole
Sulfonamid
M.O.A & spektrum:
sulfonamid merupakan struktur analog PABA
(precursor of FA in bacteria)
Bakteri mensintesis asam folat sendiri (manusia dari
makanan)
sehinggan hanya menghambat pertumbuhan, tidak
membunuh bakteri (bacteriostatic)
spektrum: enterobacteria, chlamidia, toxoplasma (sulfadiazine, pyrimethamine)
Sulfonamides
Resistensi:
Mutasi acak atau transfer plasmid
Bersifat Irreversible
Mekanisme
a. Perubahan enzim ( affinitas sulfa)
masukan sulfa
sintesis PABA (inhibisi enzim oleh
sulfa menurun)
Sulfonamides
Farmakokinetik:
(kristaluria)
Mild moderate (nausea, vomitus)
Met-Hb-emia sianosis
Serious SE: hepatitis (Kern icterus pada bayisulfa menggantikan bilirubin dari ikatannya
pada albumin), hipersensitivitas, depresi
sumsum tulang, kristaluria
Trimethoprim
MOA:
Trimethoprim
Farmakokinetik:
= sulfametoksazole
Efek samping:
Anemia megaloblastik
Kotrimoxazole
Mekanisme kerja:
Sulfamethoxazole + trimetoprim
Aplikasi klinis:
Resistensi:
Co-trimoxazole
Farmakokinetik
Efek samping:
Anemia megaloblastik
QUINOLONES
Quinolones
Mekanisme kerja:
Quinolones
Farmakokinetik:
M: hepatik (CYP-450)
E: Melalui ginjal
Quinolones
AM spektrum + Aplikasi klinis:
Bactericid
Indikasi:
Komplikasi UTI
STI (GO)
Quinolones
Resistensi:
Mutasi Kromosom
How?
Quinolones
Efek samping:
Nefrotoksik, fotosensitivitas
Interaksi obat:
Quinolones
Kontraindikasi
Anak-anak < 18 th
Insufisiensi renal