Anda di halaman 1dari 69

TUMOR KOLON REKTUM

& LAMBUNG

Ronny S,dr,SpOT
TUMOR KOLON REKTUM
Pendahuluan
Ca colon ranking 2 morbidity rate dan mortality rate (ca paru)
Dipastikan 156.000 kasus baru/tahun dan 65.000 orang
meninggal/tahun di USA
Morbidity rate meningkat seiring dengan bertambahnya usia.
Ca colon terutama di kanan lebih sering pada wanita sedangkan
Ca colon kiri dan rectum lebih sering pada pria
Faktor predisposisi timbulnya Ca colon :
- Familial adenomatous poliposis
- Ulceratis colitis
- Crohns colitis
- Schistosomal colitis
Anatomi colon
Extensi cancer colon
Penyebaran Ca colon dan rektum
A. Direct Extension
B. Hematogenous Metastasis
C. Regional Lymph Node Metastasis
D. Transperitoneal Metastasis
E. Intraluminal Metastasis
Pemeriksaan Klinis
Gejala dan Tanda klinis
Colon ascendens/kanan
- unexplained weakness atau anemia
- occult blood pada feses
- dyspepsia
- persistent right abdominal discomfort
- palpable abdominal mass
- characteristic x-ray findings
- characteristic colonoscopic findings
Colonoscopy
Colon descendens/kiri

- perubahan pola defekasi


- Gross blood pada feses
- obstructive symtoms
- characteristic x-ray findings
- characteristic colonoscopic atau
sigmoidoscopic findings
Rektum

- Rectal bleeding (hematochezia)


- alteration in bowel habits
- sensation of incomplete evacuation
- intrarectal palpable tumor
- sigmoidoscopic findings
Pemeriksaan penunjang

Laboratorium : CEA (carcinoembrionic


antigen) suatu glikoprotein yang dijumpai
didalam membran sel beberapa jaringan
termasuk kanker colorectal
Colonoscopy :
Pemeriksaan Endoscopi harus dilakukan
bila ada dugaan Ca colon dan rectum
Radiologi :
Barium enema masih diperlukan bila dalam
pemeriksaan dengan colonoscopi tidak
memberi gambaran yang lengkap
Diagnosa Banding
Hemorrhoid
Ulcerative colitis
Crohns colitis
Ischemic colitis
Amoebiasis
Terapi
Hemicolectomy kanan pada Ca
colon kanan
Hemicolectomy kiri pada Ca colon
kiri
Transverectomy pada Ca colon
tranversum
Abdominoperineal resection pada
Ca rectosigmoid
Low anterior resection pada Ca
sigmoid
Anatomi colon
Terapi Adjuvan :
kemoterapi dan radioterapi
sebagai terapi adjuvan

Klasifikasi TNM pada Ca colon dan


rectum
Tumor primer (T)
Tx tumor primer tidak teraba
To tumor primer tidak ada
TisCarsinoma in situ
T1 tumor sudah mencapai lap. Submukosa
T2 tumor sudah mencapai lap. Muscularis propria
T3 tumor sudah mencapai subserosa melalui
muscularis propria, atau pericolic atau
jar.perirectal
T4 tumor sudah mencapai peritoneum dan organ
lainnya
Kelenjar lymph regional (N)

Nxkel.lymph regional tidak teraba


Notidak ada kel. lymph regional +
N1metastase 1-3 ke pericolic atau perirectal
N2metastase 4 atau lebih ke pericolic atau
perirectal
N3metastase ke kel. Lymph sepanjang
jar.vascular yang dilalui
Metastase jauh (M)

Mx metastase jauh yang


tidak terdeteksi
Mo tidak ada metastase jauh
M1 ada metastase jauh
Stage Grouping (American Joint Committee
on Cancer)
Dukes
Stadium 0 Tis No Mo
Stadium 1 T1 No Mo A
T2 No Mo A
Stadium 2 T3 No Mo B
T4 No Mo B
Stadium 3 Any T N1 Mo C
Any T N2,N3 Mo C
Stadium 4 Any T Any N M1 D
Terapi penyulit
Obstruksi
Bila kondisi penderita relatif baik
sebaiknya dilakukan reseksi luas

Perforasi
Bila terjadi perforasi sebaiknya
dilakukan exteriorisasi/colostomi

Extensi luas
Bila sudah menyebar luas ke organ
sekitarnya, dilakukan reseksi en bloc
Prognosa
Ditentukan oleh stadium pada saat didiagnosa
dan juga derajat keganasan dari tumor tersebut.

5 years survival rate bila Duke A 80%, B 60%, C


30%, D 5%
TUMOR LAMBUNG
Epidemiologi

Kanker gaster merupakan kanker keempat yang paling sering


terjadi di dunia.

Sekitar 600,000 kasus baru terdiagnosa setiap tahunnya, dan


hampir dua pertiga dari pasien meninggal dikarenakan kanker
gaster.

Insidens Tumor Gaster yang tinggi ditemukan di Jepang,


Cina,Korea dan Chili, di Jepang dalam rentang waktu 1980-2003
terjadi 34,5 per 100.000 pada pria dan 13,2 per 100.000 pada
wanita.

Tumor gaster banyak ditemukan pada orang tua (50-70 tahun),


Perbandingan laki-laki : wanita = 2:1.
Epidemiologi

Insiden kanker lambung di banyak pusat


penelitian Indonesia pada tahun 1996. Kejadian
kasus yang tertinggi dari kanker lambung berada
di
Medan: Laki-laki (5,6%), Perempuan (2,22%),
Jakarta: Laki-laki (4%), Perempuan (1,39%),
Palembang:Laki-laki(4,75%),Perempuan (0,11%)
Denpasar:Laki-laki (2,97%),Perempuan (0,24%)
Surabaya: laki-laki(1,38%),Perempuan(0,35 %).7
FAKTOR RESIKO
Diet

Faktor Penjamu:
-Gastritis Kronis
- Infeksi H. pylori - a cofactor
- Polip gaster

Genetik
- Golongan Darah A
- Riwayat Keluarga
- Ras
Etiologi
H. pylori Faktor Genetik

Kanker
Lambung

Faktor Lingkungan Kondisi Precancer


Faktor Lingkungan
Status Ekonomi
Kurang Mampu
Kerusakan Mukosa
Makanan Berpengawet

Kurangnya Zat Karsinogenik


Konsumsi makanan GC
segar

Kebiasaan
Merokok Kurang Antioxidant
Makan makanan
yang diasap atau
diasinkan
Kondisi Pracancer
Diartikan sebagai kondisi dimana beresiko
tinggi untuk berlanjutnya proses menjadi
keganasan.
Gastritis Atrofik Kronis
Riwayat reseksi/gastrektomi
Anemia pernisiosa
Ulkus Gaster Kronik
Polip Gaster
Klasifikasi Patologis

Borrmanns Gross Morphology


Laurens Histopathology (cohesiveness)
WHO Histopathology (grade dan
pertumbuhan)
Ming Histopathology (pertumbuhan
dan pola)
Goeski Histhopathology (atypia &
musin)
Klasifikasi Kanker Lambung

Kedalaman Invasi
EARLY GASTRIC CA - mucosa & submucosa
ADVANCED GASTRIC CA berada di/lebih
dalam dari muscularis propria
Pola Pertumbuhan Makroskopis
Expanding
Infiltrative - "linitis plastica"
Tipe Histologi
Intestinal
Diffuse (gastric); poorly differentiated; "signet
ring" cells
Klasifikasi Pato-histologis

Adenocarcinoma 90%
Lymphoma 5%
Stromal 2%
Carcinoid <1%
Metastasis <1%
Adenosquamous/squamous <1%
Miscellaneous <1%
Stages
Stege Awal
Terbatas pada mukosa dan submukosa tak
terkait apakah sudah atau belum terdapat
metastasis ke KGB
Klasifikasi dari: Japanese Society for Gastric
Cancer

Stage Lanjut
Berinvasi melebihi submucosa
Klasifikasi dari: Bormann classification
Origin (Lauren)

Intestinal type
dikaitkan paling sering dengan faktor resiko
lingkungan
memiliki prognosis yang lebih baik.
tidak menunjukan keterlibatan riwayat
keluarga.

Diffuse type
terdiri dari sel scattered yang terbatas dan
berprognosis buruk.
Klasifikasi TNM (UICC)

TX-tumor primer tidak dapat ditemukan ;T0- Tidak ada bukti adanya
tumor primer.
Tis- mencapai intraephitelial tanpa invasi ke lamina propria;T1-tumor
menginvasi lamina propria atau submukosa T2- tumor menginvasi
muscularis propria;T3-tumor penetrasi ke serosa tanpa menginvasi
struktur ....................;T4- Tumor menginvasi struktur...................
TNM staging

Regional lymph nodes (N)


NX-regional lymph nodes cannot be assessed
N0- no regional lymph node metastasis
N1- metastasis in 1-6 regional LN
N2- metastasis in 7-15 regional LN
N3- metastasis in more than15 regional LN
Distant metastasis(M)
MX cannot be assessed
M0 no distant metastasis
M1- distant metastasis
Morphology---early stage
Morphology---early stage
Morphology---early stage
Morphology ---advanced stage
Clinical manifestation
Signs and Symptoms
Early Gastric Cancer
Asymptomatic or silent 80%
Peptic ulcer symptoms 10%
Nausea or vomiting 8%
Anorexia 8%
Early satiety 5%
Abdominal pain 2%
Gastrointestinal blood loss <2%
Weight loss <2%
Dysphagia <1%
Signs and Symptoms
Advanced Gastric Cancer Duration of symptoms
Weight loss 60% Less than 3 month 40%
Abdominal pain 50% 3-12 months 40%
Longer than 12 month 20%
Nausea or vomiting 30%
Anorexia 30%
Dysphagia 25%
Gastrointestinal blood loss 20%
Early satiety 20%
Peptic ulcer symptoms 20%
Abdominal mass or fullness 5%
Asymptomatic or silent <5%
Special signs & terms
Linitis plastica: diffusely infiltrating with a rigid stomach

Virchows node: supraclavicular lymphadenopathy (left)

Irishs node: axillary lymphadenopathy

Sister Mary Josephs node: umbilical lymphadenopathy


Sister Mary Josephs node
Laboratory tests
Iron deficiency anemia

Fecal occult blood test


(FOBT)
Tumor markers (CEA,
Ca19-9)
Diagnosis

Endoscopic diagnosis --- biopsy needed for


definitive diagnosis

Radiologic diagnosis

Detection of early gastric cancer


Endoscopic diagnosis
In patients with signs and symptoms suggestive of GC,
and/or with compatible risk factors or paraneoplastic
conditions, the diagnostic procedure of choice could be
an endoscopic examination

The diagnostic criteria for early or advanced gastric


cancer under endoscopy are based on the JRSGC and
Bormanns classification
Endoscopic features of gastric
cancer
Radiologic diagnosis

For reasons of cost and availability, radiography may


sometimes be the first diagnostic procedure performed

Classic radiography signs of malignant gastric ulcer


asymmetric/distorted ulcer crater
ulcer on the irregular mass
irregular/distorted mucosal folds
adjacent mucosa with obliterated /distorted area
gastricae
nodularity, mass effect, or loss of distensibility
Radiologic diagnosis

Distal GC Proximal Linitis


GC plastica
Detection of early gastric cancer
Endoscopic screening
general population or high risk persons

Careful observation

Japan is the only country that had conducted


large
nationwide mass population screening of
asymptomatic
individuals for gastric malignancy
DIAGNOSA BANDING

Gastric Cancer

Gastric Ulcer
KOMPLIKASI
GI bleeding 5%

Pylorus/cardia obstruction

Perforation ulcer type


PENATALAKSANAAN

Surgical resection

EMR

Adjuvant therapy

Palliative
therapy
Endoscopic mucosal resection
Gastric cancer
lesion confined
to mucosa
layer

Endoscopic
ultrasound (EUS) is
helpful in stageing
GC
Endoscopic mucosal
resection
Endoscopic mucosal
resection
KEMOTERAPI
Adjuvant chemotherapy may increase 5 years
survival rates and decrease the relapse rates

Combination chemotherapy are recommended


KEMOTERAPI
Regimen Approximate Survival
Response rate Benefit
Fluorouracil +doxorubicin 30% No
+ mitomycin (FAM)
Fluorouracil + doxorubicin 30% No
+ Semustine (FAMe)
Fluorouracil + doxorubicin 30% No
+ cisplatin (FAP)
Etoposide + doxorubicin 40% No
+ cisplatin (EAP)
Etoposide + leucovorin 30% No
+ fluorouracil (ELF)
Fluorouracil +doxorubicin 40% Unconfirmed
+ methotrexate (FAMTX)
EFEK SAMPING KEMOTERAPI
Alopecia
Mucositis

Pulmonary fibrosis
Nausea/vomiting
Cardiotoxicity
Diarrhea
Cystitis Local reaction
Sterility
Renal failure
Myalgia
Neuropathy Myelosuppression

Phlebitis
Prognosis
The TNM classification/staging of gastric cancer
is the best prognostic indicator

The 5 years survival rate depends on the depth


of gastric cancer invasion

Patients in whom tumors are resectable for cure


also have good prognosis
PENCEGAHAN
Eradication of H. Pylori infection in those high risk population
family history of gastric cancer
chronic gastritis with apparent abnormality (atrophy, IM)
post early gastric cancer resection
gastric ulcer

Management of dietary risk factor


intake adequate amount of fruits, vegetables
minimize their intake of salty/smoked foods

Tightly follow up those with precancerous condition

Endoscopic or radiologic screening

Anda mungkin juga menyukai